1363.06.22

روزشمار جنگ سال 1363 1363.06.22
نام‌های دیگر	بیست و دو شهریور
تاریخ شمسی	1363.06.22
تاریخ میلادی	13 سپتامبر 1984
تاریخ قمری	17 ذیحجه 1404

1359.06.22

1360.06.22

1361.06.22

1362.06.22

1364.06.22

1365.06.22

1366.06.22

گزارش- 1

1. تبادل آتش در طول مرزهای مشترک ایران و عراق، سرکوب دو واحد گشتی دشمن و ادعای عراق درمورد حمله به یک هدف دریایی در خلیجفارس اهم رخدادهای نظامی روز جاری است. امروز نیز طبق روال روزهای گذشته، تبادل آتش در دو سویِ مرزها در جبهه‏های زمینی ادامه داشت که براثر آن تلفات و خساراتی به نیروها و ادوات دو طرف وارد شد. همچنین براساس اطلاعیه شماره ١٨٥١ ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، در ساعات ١٧ و ٢١ امروز دو واحد گشتی دشمن که قصد اجرای عملیات در مناطق قصر شیرین و میمک را داشتند شناسایی و سرکوب شدند. از سوی دیگر، فرماندهی نیروهای مسلح ارتش عراق نیز در اطلاعیه نظامی خود مدعی شد: نیروی دریایی ارتش این کشور ساعت ١:٢٥ بامداد امروز، با شناسایی یک هدف دریایی متوسط ایران در خارج از حوزه نفتی نوروز اقدام به اجرای آتش کرده و آن را منهدم ساخته است.

گزارش- 2

2. هرچند در سطح علنی، تحرکات قابلملاحظه‏ای در صحنه جنگ عراق و ایران رخ نداده و وضعیت جبهه‏ها راکد است، اما در سطح غیرعلنی تلاش‏ها و پیگیریهای تصمیم‏گیران سیاسی و نظامی ایران برای خروج از این وضعیت با جدیت دنبال میشود. حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و سخنگوی شورایعالی دفاع، در یادداشتهای روزانه خود دراینباره آورده است: «ساعت شش صبح، آقای صیاد شیرازی آمد. با ناراحتی اعلام پذیرش تصمیم اخیرمان در مدیریت جنگ را نمود. البته خودش این پیشنهاد را داده و به اینجا رسیده است. ... با آیت‏الله خامنه‏ای صحبت کردیم که پدافند جزیره خارک تقویت شود. ... شب دیروقت، آقای محسن رضایی آمد. ... گزارشی از پیشرفت کارهای مقدماتی عملیات آینده ارائه داد. نیازها[ی عملیات] را خیلی وسیع لیست کرده‏اند. به ‏نظر می‏رسد برای به‏دست‏آوردن مهلت زمانی بیشتر، لیست نیازمندی‏ها را بزرگ‏تر گرفته‏اند؛ این نکته را به رئیس‏جمهور گوشزد کردم.»

گزارش- 3

3. افراد وابسته به گروههای مسلح غیرقانونی در ادامه تحرکات ایذائی خود امروز علاوهبر ایجاد درگیری و حمله به پایگاه نیروهای خودی، در مریوان و سقز اقدام به گروگانگیری کردند. گروهی از عناصر حزب دمکرات روستای کرآباد از توابع مریوان را محاصره کرده و ١٠ نفر از اهالی این منطقه را گروگان گرفتند. این افراد همچنین ١٠ قبضه تفنگ برنو را که دولت در اختیار مردم قرار داده بود، با خود بردند. در اقدام مشابه دیگری افراد این حزب ٣ نفر از اهالی روستای کچل منگال (حوالی سقز) را به گروگان گرفتند. ساعت ١٧:٠٠ امروز نیز گروهی از نیروهای تأمین جاده پایگاه تازه‏ده مریوان با تعدادی از عناصر مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در این درگیری که ساعت ١٨:٤٥ پایان یافت، ٣ نفر از نیروهای وظیفه مجروح شدند. امروز همچنین، گروهی از افراد مسلح غیرقانونی به پایگاه شهید محمدپور واقع در حوالی اشنویه حمله کردند. این اقدام تلفات جانی نداشت.

گزارش- 4

4. اظهارات وزیر امور خارجه پاکستان درمورد دیدارهایش با مسئولان جمهوری اسلامی ایران و دیدار سفیر اروگوئه در ایران با رئیسجمهور ازجمله رخدادهای امروز در حوزة دیپلماسی ایران است. صاحب‏زاده یعقوب‏خان وزیر امور خارجه پاکستان، که پس از دو روز اقامت در ایران و دیدار با مقامات عالیرتبه جمهوری اسلامی امروز صبح تهران را ترک کرد، در مصاحبه‏ای ضمن اشاره به محورهای مهم مذاکرات خود با مقامات ایرانی، هدف عمده سفر خود به ایران را «تقویت هرچه بیشتر روابط دوجانبه ایران و پاکستان در زمینه‏های تجاری و اقتصادی» اعلام کرد و درمورد مذاکراتش با مسئولان ارشد جمهوری اسلامی ایران گفت که «رهبران ایران را در جریان سومین دور گفت‏وگوهای غیرمستقیم مقامات پاکستان و افغانستان قرار داده ... [و] به رهبران ایران اطمینان داده که علی‏رغم اختلاف ظاهری، هدف نهایی ایران و پاکستان درمورد مشکل افغانستان یکی می‏باشد.» امروز همچنین، اولین سفیر آکرودیته اروگوئه در ایران با آیت‏الله خامنه‏ای رئیسجمهور، دیدار و استوارنامه خود را به وی تقدیم کرد. کارلوس ای‏دورته در این دیدار ضمن تأکید بر جایگاه ویژه جمهوری اسلامی ایران در میان کشورهای جهان سوم، ابراز امیدواری کرد روابط سیاسی و اقتصادی ایران و اروگوئه تعمیق و گسترش یابد. آیت‏الله خامنه‏ای نیز ضمن اشاره به روابط خوب سیاسی و اقتصادی دو کشور گفت: «کشور جمهوری اسلامی ایران درحال یک حرکت عظیم بهسمت نوسازی است. رژیم گذشته تا قبل از پیروزی ملت ایران در انقلاب اسلامی خود، کشور را در پرتگاه خطرناک وابستگی کامل به ابرقدرت‏ها و ازبینرفتن استقلال ایران قرار داده بود. به همین سبب، توجه ما بیشتر به سمت کشورهای جهان سوم و کشورهایی که غالباً سرنوشت مشابهی با کشور ما داشته‏اند، است. ... ما از هرچیزی که بخواهد سایه شوم سلطه ابرقدرت‏ها را دوباره بر سر ملت مسلمان ایران بگستراند به‏شدت گریزانیم و امیدواریم که با این دیدگاه هرچه محکم‏تر و قوی‏تر بتوانیم روابط خود را با کشور شما گسترش دهیم.»

گزارش- 5

5. وزیر امور خارجه عراق امروز علاوهبر دیدار با فرستاده ویژه ژاپن و بررسی آخرین وضعیت جنگ عراق و ایران، پیام شفاهی وزیر امور خارجه آن کشور را دریافت کرد. یوشیرو هاتانو مدیرکل بخش امور غرب آسیا و افریقای وزارت امور خارجه ژاپن و فرستاده ویژه این کشور به عراق، پس از دیدار با طارق عزیز معاون نخست‏وزیر و وزیر امور خارجه عراق، در تماس با خبرگزاری فرانسه ضمن تأکید بر اینکه مأموریت وی میانجیگری در جنگ عراق و ایران نیست، محتوای مذاکرات خود با طارق عزیز را تبادلنظر درمورد جنگ توصیف کرد. وی افزود: «این سفر که یک هفته است [درباره آن] در توکیو تصمیم‏‏گیری شده در چارچوب تبادلنظر منظم بین ژاپن و عراق می‏باشد.» سازمان سخنپراکنی ژاپن نیز امروز در گزارشی با بیان اینکه فرستادة دولت ژاپن «برای گفت‏وگوهای سطح بالا با رهبران عراق به بغداد اعزام شده است»، درمورد مأموریت هاتانو گزارش داد: «پیش‏بینی می‏شود هاتانو پیشنهاد ژاپن جهت پایاندادن به جنگ خلیج‏فارس را مورد بحث قرار دهد. وی همچنین از عراق و ایران خواهد خواست که به‏عنوان شرایط اولیه یک آتش‏بس، خویشتن‏داری به کار برند.» این گزارش همچنین از احتمال دیدار مقام ژاپنی با مقامات ایرانی خبر داده است. گفتنی است طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب عراق، اخیراً با اشاره به اینکه ژاپن مهم‏ترین خریدار نفت خام ایران است، از این کشور خواسته بود در تلاش‏های پایان‏دادن به جنگ ایران و عراق شرکت کند. امروز همچنین، سفیر یوگسلاوی در عراق ضمن دیدار و گفت‏وگویی طولانی با طارق عزیز، پیام شفاهی رائیف دیردارویچ وزیر امور خارجه یوگسلاوی را به اطلاع وی رساند. این پیام «دررابطهبا تلاش‏های یوگسلاوی و سایر کشورهای غیرمتعهد درجهت بهبود روابط جهانی، حل بحران‏ها و خاموش‏کردن نقاط بحرانی ازجمله جنگ ایران و عراق می‏باشد.» خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از بلگراد ضمن اشاره به این دیدار و نیز یادآوری تلاش‏های یوگسلاوی برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران افزوده است: «آخرین تلاش یوگسلاوی که نتایج آن طی پیام مزبور به اطلاع عراق رسیده، احتمالاً دررابطهبا ابتکار صلح مبارک می‏باشد.»

گزارش- 6

6. ولیعهد عربستان سعودی، وزیران امور خارجه مصر و تونس و معاون وزیر امور خارجه کویت در اظهارات جداگانه‏ای ضمن اشاره به تبعات ادامه جنگ عراق و ایران، خواستار توقف این مخاصمه شدند. عبدالله بن عبدالعزیز ولیعهد عربستان سعودی، در گفت‏وگویی با خبرگزاری ترکیه با بیان اینکه ادامه جنگ ایران و عراق نهتنها دو کشور متخاصم بلکه کشورهای منطقه را تهدید به درگیری با یکدیگر می‏کند، خواستار انجام هرگونه تلاش ممکن برای پایاندادن به این جنگ شد. عصمت عبدالمجید وزیر امور خارجه مصر نیز در دیدار با جولیو آندروتی همتای ایتالیایی خود ضمن اشاره به حوادث مربوط به کانال سوئز و دریای سرخ، نگرانی مصر را از کشیده‏شدن ناخواسته کشورهای منطقه به جنگ عراق و ایران ابراز کرد و افزود: «مصر نتایج ادامه جنگ ایران و عراق را به‏عنوان گسترش تشنج از انتهای خلیج [فارس] به سمت تنگه هرمز و دورتر تا دریای سرخ و کانال سوئز محسوب می‏کند.» علاوهبراین، الباجی قائد السیسی وزیر امور خارجه تونس، با اشاره به اینکه کشورش برای یافتن یک راه‏حل مسالمت‏آمیز به‏منظور پایان‏دادن به جنگ عراق و ایران تلاش‏هایی به عمل آورده است، از دو کشور متخاصم خواست جنگ را متوقف و مذاکرات را برای خاتمه‏بخشیدن به آن آغاز کنند. معاون وزیر امور خارجه کویت نیز در مصاحبه با مجله عربزبان التضامن (چاپ لندن) ضمن ابراز نگرانی دولت متبوعش از طولانی‏شدن جنگ ایران و عراق گفت: «کشورهای عرب خلیج (فارس) از اینکه حالت نه جنگ نه صلح ادامه یابد بیمناک‏اند.» وی همچنین درمورد موضع قدرت‏های بزرگ در قبال مسائل دنیای اسلام افزود: «قدرت‏های بزرگ از لاینحل‏ماندن این مسائل مهم راضی هستند چون آنها هستند که از این مسائل بهره‏برداری می‏کنند.»

گزارش- 7

7. سفیر کویت در ژاپن امروز در دیدار با نخست‏وزیر این کشور از وی خواست طرح پیشنهادی ژاپن مبنیبر منع صدور سلاح به ایران و عراق که قرار است در مجمع عمومی سازمان ملل متحد مطرح شود را تعدیل کرده و به ‏صورتی درآورد که در آن صدور سلاح به کشوری که کوشش‏های صلح و مذاکره را رد می‏کند* منع گردد. این تلاش‏های دیپلماتیک کویت با هدف حمایت از عراق درحالی انجام می‏گیرد که این کشور در ترانزیت سلاح به عراق ازطریق مرزهای زمینی خود نقش فعالی دارد؛ دراینزمینه فرماندهی اطلاعات ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران در گزارشی اعلام کرد: «در ساعت ٠٨:٣٠ صبح روز ٢٢/٦/١٣٦٣، تعداد ٨ دستگاه کامیون حامل محموله نظامی متعلق به ارتش خلقی بصره ازطریق کویت وارد بصره شده است.»

گزارش- 8

8. اخبار مربوط به هواپیماربایی‏های اخیر در خطوط هوایی ایران امروز نیز بخش قابلتوجهی از مطالب رسانه‏ها را به خود اختصاص داده بود؛ واکنش ایران به تصمیم عراق مبنیبر خودداری از بازپس‏دادن هواپیماهای ربودهشده، انعکاس هواپیماربایی ناکام دیروز و مصاحبه با ربایندگان هواپیمایی که به عراق انتقال یافته است بخش‏هایی از این اخبار است. حسین شیخ‏الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، در واکنش به اظهارات لطیف نظیف جاسم وزیر اطلاعات عراق، مبنی‏بر خودداری از بازپس‏دادن هواپیماهای ربودهشده ایرانی گفت: «عراق تاکنون بارها نشان داده است که هیچ ارزشی برای قوانین انسانی و بین‏المللی قائل نبوده و این‏بار نیز درحالی‏که خود یکی از امضاءکنندگان کنوانسیون لاهه مورخ سال١٩٧٠ به شمار می‏رود، صراحتاً برخلاف آن عمل می‏کند که این خود نقض صریح این قوانین و تشویق تروریسم و آدم‏ربایی و برهم‏زدن امنیت هوایی جهانی است. ... اظهارات وزیر فرهنگ و اطلاعات رژیم بعثی عراق بهخوبی بیانگر آن است که چنانچه رژیم عراق پابرجا بماند، همچنان به تشنج‏آفرینی و بی‏اعتنایی به اصول و موازین بین‏المللی ادامه می‏دهد و این تأییدی بر موضع جمهوری اسلامی مبنی‏بر لزوم برکناری صدام و حزب بعث عراق برای آرامش و امنیت منطقه است.» رادیو بی‏بی‏سی نیز با پخش یک گزارش تفسیری درمورد هواپیماربایی‏های اخیر، پایبندنبودن عراق به کنوانسیون لاهه درمورد عودت هواپیمای ربوده‏شده به کشور مبدأ را از منظر حقوقی بررسی کرد. در این گزارش به نقل از یک کارشناس حقوقی آمده است: «احتمال اینکه جنگ خلیج‏فارس دلیل کافی معافیت از رعایت مقررات بین‏المللی درباره هواپیماربایی باشد بسیار کم است. فرض کلی بر این است که در زمان جنگ موافقتنامه‏های دوجانبه میان کشورهای درگیر از اعتبار می‏افتد، اما قراردادهای چندجانبه به قوت خود باقی می‏ماند. اگر این قراردادها بر وضع عراق در جنگ تأثیر بگذارد و برای آن کشور مشکلاتی ایجاد کند و یا امنیت داخلی آن را به خطر اندازد، عراق می‏تواند آنها را معلق اعلام کند. ... [اما] هیچیک از تبصره‏ها شامل ربوده‏شدن هواپیماهای مسافربری نمی‏شود. همچنین عراق نمی‏تواند مدعی شود که عملاً بازگشت هواپیماها به کشور مبدأ بهدلیل خطری که پرسنل عراقی را تهدید میکند مقدور نیست زیرا این هواپیماها نه از ایران بلکه از کویت و بحرین وارد عراق شده‏اند.» امروز همچنین، برخی از رسانه‏های بین‏المللی هواپیماربایی ناکام دیروز که در مسیر تهران به شیراز در خطوط هوایی ایران اتفاق افتاد را بازتاب دادند. رادیو امریکا دراینباره گزارش داد: «چهار تن هواپیماربا دیروز درصدد برآمدند یک هواپیمای مسافربری را حین یک پرواز داخلی از تهران به شیراز با هدف ربودن این هواپیما به عراق در کنترل بگیرند، ولی مأموران امنیتی که در داخل هواپیما بودند این توطئه را خنثی کردند.» رادیو کلن نیز با پخش خبر هواپیماربایی دیروز گزارش داد: «راهزنان قصد داشتند یک فروند هواپیمای مسافربری ایرانی از نوع ایرباس را در پرواز بین تهران و شیراز تحت نفوذ خود درآورند و آن را به عراق ببرند.» رادیو ایران (وابسته به اپوزیسیون خارج از کشور) نیز بخش‏هایی از مصاحبه رادیو تلویزیونی ربایندگان دومین هواپیمای ایرانی که پس از انتقال به مصر راهی بغداد شده بود را پخش کرد. در این مصاحبه ربایندگان مدعی شده‏اند افرادی که در فرودگاه قاهره از هواپیما پیاده شده و از دست آنها گریخته‏اند کودکان، زنان و افراد ناتوانی بوده‏اند که با اجازه ربایندگان از هواپیما خارج شده‏اند. ستوان طوفان یکی از هواپیماربایان در این مصاحبه ادعا کرده است بسیاری از مسافران پس از آنکه از هویت ربایندگان (اعضای جبهه مقاومت ملی) و مقصد نهایی هواپیما مطلع شده‏اند، از این اقدام استقبال کرده‏اند.

گزارش- 9

9. پس از آنکه وزرات اطلاعات عراق مدعی شد نوجوانان حاضر در اردوگاه‏های اسرای عراقی در ایران، فرزندان خانواده‏های ایرانی‏الاصلی هستند که سال‏ها در عراق زندگی کرده‏اند، امروز سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ ایران ضمن رد این ادعا توضیحاتی درمورد اسیران نوجوان عراقی و تبلیغات رژیم عراق دراینزمینه بیان کرد. سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ در گفت ‏وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ضمن اشاره به ادعای وزارت اطلاعات عراق گفت: «ایران به‏ هیچ ‏وجه قصد بهره‏برداری تبلیغاتی از اسرای نوجوان عراق را ندارد؛ کما اینکه آنها مدت دو سال است که میهمان جمهوری اسلامی هستند. لکن برای مقابله با ادعاها و تبلیغات بی‏اساس رژیم عراق در مجامع بین ‏المللی که افراد زیر ١٨ سال در ارتش بعث به خدمت گرفته نمی‏شوند و نوجوانان محصل نیز به زور به جبهه‏ های جنگ اعزام نمی‏گردند،لازم آمد جهانیان بیشازپیش به ماهیت دروغ‏پرداز صدام پی ببرند. .... اصولاً تبلیغات کذب رژیم عراق جای تردیدی برای افکارعمومی جهان باقی نگذاشته که پرداختن به حقیقت هیچ‏گاه در عهده حکام بعث نمی‏تواند باشد، زیرا در هنگامی که خبرنگاران خارجی به‏طور آزادانه با اسرای نوجوان عراقی گفت ‏وگو کرده و از وضعیت گذشته و حال آنان مطلع شده‏اند، آنان چنین دروغ بزرگی را مطرح می‏کنند.» وی همچنین افزود: به دنبال اعلام ستاد تبلیغات جنگ مبنی بر اینکه بیش از ١٥٠ اسیر ١٣ تا ١٨ ساله عراقی در یک اردوگاه ویژه در تهران نگهداری می‏شوند، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران از صلیب سرخ بین ‏المللی دعوت کرد با اسرا ملاقات کند و هم‏اکنون صلیب سرخ اسامی تمامی اسرای نوجوان عراقی را در اختیار دارد. سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ در پایان، مبادله نامه بین اسیران نوجوان عراقی با خانواده ‏هایشان را دلیل دیگری بر صحت حضور اسرای نوجوان عراق در ایران اعلام کرد.

________________________________________

• این بخش از سخنان سفیر کویت بهطور تلویحی به ایران اشاره دارد.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/06/22