1365.11.22

روزشمار جنگ سال 1365 1365.10.22
نام‌های دیگر	بیست و دو دی
تاریخ شمسی	1365.10.22
تاریخ میلادی	12 ژانویه 1987
تاریخ قمری	11 جمادی‌الاول 1407

1359.10.22

1360.10.22

1361.10.22

1362.10.22

1363.10.22

1364.10.22

1366.10.22

گزارش - 1

1. در چهارمین روز عملیات کربلای۵، تلاش رزمندگان دو قرارگاه کربلا و قدس برای گسترش وضعیت و اتصال بخش شمالی منطقه عملیاتی به بخش جنوبی آن موفق نبود و در نتیجه، ادامه عملیات در بخش شمالی به دلایلی چون دسترسی نداشتن به عقبه خشکی و فشارهای پی در پی و سنگین ارتش عراق متوقف شد و تلاش اصلی بر توسعه و تثبیت مواضع تصرف شده در بخش جنوبی منطقه متمرکز گردید و سرانجام، نیروهای قرارگاه نجف وارد جزیره بوارین شدند. در ادامه عملیاتی که از آخرین ساعات روز گذشته در منطقه شلمچه آغاز شده بود، یگانهای قرارگاه کربلا در بخش شمالی این منطقه همچنان در تلاش بودند تا ضمن توسعه وضعیت در محور پد بوبیان، به سمت خط رضایت پیش رفته، با تصرف منطقه بزرگ مثلثی شکل غرب کانال ماهی امکان الحاق با قرارگاه قدس در بخش جنوبی را فراهم کنند. یگانهای قرارگاه قدس نیز که به نزدیکی خط سوم دفاعی عراق در مجاورت نهر جاسم رسیده بودند، با همین منظور سعی داشتند به این خط دست یابند. یگانهای قرارگاه نجف در آستانه ورود به جزیره بوارین و تثبیت مناطق تصرف شده غرب نهر دوعیجی بودند. مشروح عملیات امروز این قرارگاهها در هر یک از دو بخش شمالی و جنوبی منطقه عملیاتی به تفکیک چنین است: الف - بخش شمالی منطقه شلمچه: در محور پد بوبیان، لشکر۳۳ المهدی که در روز گذشته عراقیها را از ضلع شرقی کانال ماهی تا پل فضیلت عقب رانده بود، در این منطقه؛ و لشکر۳۲ انصارالحسین در غرب پل شهامت درگیر بودند. در محور غرب کانال ماهی هم لشکرهای۲۵ کربلا، ۲۷ محمد رسولالله و ۱۰ سیدالشهدا به سمت خط رضایت؛ و لشکرهای۳۱ عاشورا و ۷ ولیعصر از نوک این کانال به سمت خط جاسم پیش میرفتند. هر چند در ساعات اولیه امروز یگانهای قرارگاه کربلا توانستند تا نزدیکی خط رضایت و خط جاسم پیش روند، اما با مقابله شدید دشمن متوقف شدند و اعلام کردند که بیش از این نمیتوانند پیشروی کنند. با آغاز روشنایی هوا پاتکهای نظامیان عراقی همچون روزهای قبل در دو محور پد بوبیان و غرب کانال ماهی آغاز شد. احمد غلامپور فرمانده قرارگاه کربلا به توپخانه دستور داد نیروهای پاتک کننده را زیر آتش قرار دهد. واحدهای زرهی و پیاده عراق به سمت مواضع رزمندگان در هر دو محور نزدیک میشدند. صدای علی فضلی فرمانده لشکر۱۰ سیدالشهدا از طریق دستگاه بیسیم به گوش میرسید که میگفت: «اینجا [غرب کانال ماهی] جنگ تن به تن است.» احمد غلامپور ضمن درخواست از فرماندهی نیروی زمینی سپاه برای اجرای آتش متمرکز در غرب کانال، در تماس با فرمانده کل سپاه نیز گفت: «این صدیق و جلالی [نیروی هوایی و هوانیروز ارتش] اگر بیایند به کمک این بچهها، اینجا قبرستان گارد [ریاست جمهوری عراق] را درست میکنیم. الحمدالله رحمت خدا اینجا نازل شده و بچهها دارند میزنند توی سر ارتش عراق.» فرمانده قرارگاه کربلا همچنین در تماس با فرماندهان یگانهای درگیر و در تلاش برای تقویت روحیه آنان، پاتکهای عراق را که گفته میشد به وسیله واحدهای گارد ریاست جمهوری این کشور انجام شده است، آخرین تلاش برای بازپسگیری منطقه تصرف شده (سرپل) غرب کانال ماهی اعلام میکرد. با وجود این، عراقیها موفق شدند یگانهای قرارگاه کربلا در محور پد بوبیان را حدود ساعت ۰۸:۵۰ از سمت شرق پل فضیلت و غرب پل شهامت؛ و سپس یگانهای محور غرب کانال ماهی را تا نزدیک کانال عقب برانند. در چنین وضعیتی، فرماندهی عملیات (محسن رضایی) که ادامه پیشروی در بخش شمالی منطقه عملیاتی را به دلایلی چون فشارهای سنگین دشمن و نبود عقبه خشکی مقدور نمیدید، دستور توقف عملیات در این منطقه را به منظور تثبیت مواضع به دست آمده صادر کرد.* تمرکز تلاش برای توسعه وضعیت در بخش جنوبی منطقه عملیاتی کربلای۵

ساعت ۱۲:۴۵، محسن رضایی فرمانده کل سپاه: «ما باید جناح راست بوبیان و سیلبندها و ضلع غربی کانال را حفظ کنیم و جلوی آن را آب بیندازیم.» به این ترتیب و پس از گذشت چهار شبانه روز نبرد سنگین قوای قرارگاه کربلا با یگانهای ارتش عراق،** از بعدازظهر امروز ادامه مأموریت این قرارگاه در بخش شمالی منطقه عملیاتی شلمچه به انجام موارد زیر محدود گردید: ١- ایجاد شکاف در سیلبندهای جناح راست منطقه و رها کردن آب به منطقه مقابل سرپل غرب کانال ماهی. ٢- تقویت خطوط پدافندی در جناح راست منطقه و غرب کانال ماهی. ٣- ادامه مقاومت و اجرای تکهای ایذایی به منظور مشغول نگه داشتن دشمن در بخش شمالی منطقه عملیاتی و کاهش فشار بر قرارگاههای قدس و نجف در بخش جنوبی. ب - بخش جنوبی منطقه شلمچه: در عملیاتی که قرارگاه قدس از ساعات پایانی روز گذشته از دو محور برای دستیابی به خط دفاعی سوم عراق (در مجاورت نهر جاسم) شروع کرده بود، در جناح راست (شمالیترین منطقه بین خط دوعیجی و خط جاسم) نیروهای لشکر۸ نجف و تیپ مستقل۴۴ قمربنیهاشم قبل از خط جاسم همچنان با نظامیان عراقی درگیر بودند. در جناح چپ (جاده شلمچه در حد فاصل این دو نهر) نیز درگیری نیروهای لشکر۱۴ امام حسین با نیروهای مستقر در قرارگاه تیپ۴۲۴ عراق (موضع هلالی شکل ۲۶ - واقع در یک کیلومتری شرق نهر جاسم) از ساعت ۰۰:۲۷ امروز آغاز شد. در همین حال، دشمن هم با درک اهمیت هدف این حمله قرارگاه قدس (تصرف خط جاسم) که در صورت موفقیت میتوانست به اتصال جبهه غرب کانال ماهی به بخش جنوبی منطقه عملیات بینجامد و دستاوردهای آن جبهه را حفظ کند، همچنان تلاش میکرد از این اتصال جلوگیری نماید. در همین راستا، عراقیها با معدود گردانهایی که این سه یگان قرارگاه قدس در هر دو محور وارد عمل کرده بودند، سخت مقابله میکردند، رحیم صفوی جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه که از روز گذشته در قرارگاه تاکتیکی قدس حضور داشت، با در نظر گرفتن مقاومت شدید دشمن و کاهش توان خودی، مأموریت این یگانها را تقلیل داد و به فرماندهان گفت: «آقای کاظمی و آقای زاهدی [فرماندهان لشکر۸ و تیپ۴۴]، این جاده [شنی بین خط دوعیجی و خط جاسم در جناح راست] را و همین دو خانه [مواضع هلالی شکل۲۸ و ۲۹ خط جاسم] را پاکسازی کرده و خاکریز بزنید. آقای خرازی [فرمانده لشکر۱۴]، شما هم همین قرارگاه [دشمن] را که گرفتید، خاکریز را [از خط دوعیجی] به آن وصل کنید.» با این حال، حسین خرازی معتقد بود اجرای این مأموریت نیز با وجود مشکلاتی چون کمبود نیرو میسر نیست. فرمانده گردان عمل کننده لشکر۸ هم که در صحنه درگیری حضور داشت، با وجود تأکید فرمانده این لشکر برای سازماندهی نیروهای پراکنده و تلاش برای پیشروی به سمت خط جاسم (سوم)، از ناتوانی و نبود نیرو میگفت. همچنین، یکی از فرماندهان تیپ۴۴ به نام آستانه در بازگشت از منطقه درگیری در ساعت ۰۰:۵۰ در جمع رحیم صفوی، محمدعلی جعفری، احمد کاظمی و علی زاهدی گفت: «قبل از دژ خط سوم [در جناح راست قبل از خط جاسم] دشمن دو مقر دارد که تمام نیروهای ما در این دو مقر خرج شدهاند. تعداد شهید و زخمی زیاد است، که دارند تخلیه میکنند. بچهها هنوز نتوانستهاند به مواضع هلالی خط سوم [جاسم] دسترسی پیدا کنند. بچهها توی سهراه [تقاطع جاده شنی و خط جاسم] و توی مقرهای قبل از خط سوم درگیر شدهاند و نتوانستهاند روی دژ خط سوم بروند. نیروی بچهها قبل از رسیدن به این خط خرج شده است. عراقیها روی دژ و توی مقرها هستند. تیربار خیلی زیاد است. از روی دژ و از دو طرف و از توی مقرها با تیربارها میزنند. علاوه بر آن، تانکهای دشمن هم در اینجا فعال هستند. همه بچهها تیر خوردهاند.» حدود ساعت ۰۱:۰۰ نیز یکی از فرماندهان محور*** لشکر۱۴ امام حسین به نام آقایی به این جمع اضافه شد و درباره عملیات گردان این لشکر در جناح چپ (جاده شلمچه) چنین گزارش داد: «نیروهای لشکر امام حسین تلاش کردند که از دو محور وارد قرارگاه بزرگ دشمن [در یک کیلومتری شرق نهر جاسم] شوند و در حالی که از دو طرف زیر آتش شدید دشمن قرار داشتند، به زور خود را به در قرارگاه رساندهاند. دشمن با اجرای آتش شدید از ورود نیروها به قرارگاه جلوگیری کرده و موجب شهید و مجروح شدن نیروهای زیادی شده است.»

منطقه شلمچه - شلیک توپ بهسمت مواضع دشمن با گزارشهای ارائه شده از وضعیت دو جناح عملیات قرارگاه قدس و آگاهی فرماندهان از وضعیت و توان نیروهای خودی و دشمن، همه آنان بر توقف عملیات در جناح راست و بازگشت نیروهای لشکر۸ و تیپ۴۴ به خط دوم (دوعیجی) اتفاق نظر یافتند. احمد کاظمی: «ما عملیات [کربلای۵] را براساس تکلیف شروع کردیم. امشب هم شما تکلیف کردید، رفتیم انجام دادیم.» رحیم صفوی: «این عملیات اصلاً عملیات تکلیف بود. نماینده امام [آقای هاشمی رفسنجانی] گفت تکلیف است، باید انجام دهید.» با وجود توقف عملیات و بازگشت رزمندگان جناح راست منطقه عملیات قرارگاه قدس، گردان عمل کننده لشکر۱۴ در جناح چپ این منطقه همچنان با دشمن درگیر بود. حدود ساعت ۰۱:۲۵ آقایی از وضعیت این گردان گفت: «بچههایی که توی قرارگاه [دشمن] رفتهاند، میگویند این قرارگاه خیلی تو در تو است. دشمن تانک و نفربر و نیروی پیاده خیلی زیادی در آن دارد که بچهها با آنها سخت درگیرند. تعدادی تانک و نفربرهای دشمن را زدهاند و تعدادی زیادی از نیروهایشان را هم کشتهاند، یک سری از بچهها هم شهید و زخمی شدهاند. عدهای از بچهها به طرف چهارراه [تقاطع جاده شلمچه و نهر جاسم] رفتهاند که دشمن پشت آنها را بسته؛ و میگویند ما ماندهایم اینجا نمیدانیم چه کنیم.» در ساعت ۰۲:۴۵، صالحی فرمانده این گردان نیز که مضطرب به نظر میرسید، از طریق دستگاه بیسیم و بدون استفاده از رمزهای تعیین شده، گزارش داد: «در قرارگاه، هنوز عراقیها هستند و سقوط کامل نکرده است. ما نیرویی نداریم که جلو برویم. چه کار کنیم؟ ما دیگر هیچی نداریم. اگر پنج دقیقه دیگر بمانیم، ما را دور میزنند. مهمات نداریم.» با اعلام این وضعیت نیروهای لشکر۱۴، دستور توقف عملیات در جناح چپ قرارگاه قدس نیز ابلاغ گردید و از این نیروها خواسته شد به خط دوم (دوعیجی) باز گردند. به این ترتیب، عملیات قرارگاه قدس نیز همانند قرارگاه کربلا در چهارمین شب عملیات بدون دستیابی به اهداف تعیین شده به پایان رسید. ساعت ۰۴:۲۰، محسن رضایی فرمانده کل سپاه به علی شمخانی فرمانده نیروی زمینی سپاه: «الحاق [قرارگاههای] قدس و کربلا صورت نگرفته است. [لشکر] ۲۵ کربلا تا دو پل حسن و حسین رفته و برگشته، عملیات دیشب [قرارگاه] کربلا بیشتر جنبه انهدامی داشته، الآن باید بیشتر به تثبیت موقعیت قرارگاه نجف فکر کرد.» همچنین، از عملیات قرارگاه نجف نیز که از آخرین ساعات روز گذشته در جنوب جاده شلمچه (در حد فاصل دژ مرزی عراق و نهر دوعیجی) با هدف پیشروی به سمت جزیره بوارین آغاز شده بود، نیروهای لشکر۵ نصر و لشکر۱۰۵ قدس از مجاورت غرب دژ مرزی به این جزیره رسیده بودند. در جناح راست آنها هم از تیپ ۱۲ قائم خبری نبود. دو گردان لشکر۱۷ علیبنابیطالب نیز که در مجاورت شرق نهر دوعیجی مسافتی را در جنوب جاده شلمچه پیموده بودند، با مقابله عراقیها متوقف شده و قادر نبودند به پیشروی ادامه دهند. همچنین، نیروهای لشکر۲۱ امام رضا با وجود تصرف دومین موضع هلالی خط دوعیجی در جنوب جاده شلمچه از ادامه پیشروی بازمانده بودند. در ساعت ۰۳:۳۰، نیروهای لشکر ویژه ۱۵۵ شهدا با ورود به صحنه درگیری جایگزین لشکر۱۷ شدند تا قبل از روشن شدن هوا قرارگاه دشمن در جنوب شرقی نهر دوعیجی موسوم به قصر را تسخیر کنند. آنها نیز اگر چه تا نزدیکی این قرارگاه پیش رفتند، اما بر اثر مقاومت عراقیهای مستقر در قرارگاه و نیز در سمت راست - که قرار بود توسط لشکر۲۱ امام رضا پوشش داده شود - به عقب بازگشتند. به این ترتیب و با نزدیک شدن به روشنایی هوا در صبح روز چهارم عملیات، وضعیت یگانهای قرارگاه نجف در محور دژ مرزی تا نهر دوعیجی به این شکل بود که در جناح چپ این منطقه نیروهای لشکر۵ نصر و لشکر۱۰۵ قدس در آستانه ورود به بوارین بودند. در سمت راست آنها نیز نیروهای تیپ۱۲ قائم و لشکرهای۱۵۵ شهدا و ۲۱ امام رضا به ترتیب و تقریباً در یک خط موازی عقب بودند. با روشن شدن هوا، در حالی که در منطقه قرارگاه قدس (قسمت شمالی خط دوعیجی) پاتکهای عراقیها شروع شده بود، اما در منطقه قرارگاه نجف (جنوب جاده شلمچه در شرق نهر دوعیجی) تحرک جدی و قابل ملاحظه از آنها دیده نمیشد و فرماندهان این قرارگاه از این بیتحرکی که ساعتها به طول انجامید، متعجب بودند؛ چرا که خط دفاعی یگانها از هم گسیخته بود و دشمن میتوانست با استفاده از رخنههای موجود آنها را عقب براند. در چنین وضعیتی و در ساعت ۱۴:۳۰، جلسه فرماندهان قرارگاه نجف و یگانهای تابعه به منظور طراحی ادامه مانور شب گذشته برای تأمین جزیره بوارین و نیز پاکسازی مواضع باقیمانده در قسمت جنوبی خط دوعیجی تشکیل و طی آن مقرر شد نیروهای لشکر۵ نصر و تیپ۱۲ قائم جناح چپ منطقه تا جزیره بوارین را تأمین کنند. لشکر۱۰۵ قدس با پشتیبانی تیپ۵۷ حضرت ابوالفضل قسمت غرب این جزیره را تصرف نماید. مأموریت تصرف قرارگاه قصر و تأمین سمت غرب آن به لشکر۱۵۵ شهدا و نیز تصرف و پاکسازی مواضع باقیمانده در جنوب خط دوعیجی به لشکر۲۱ امام رضا واگذار گردید. در راستای اجرای این طرح، یگانهای قرارگاه نجف از حدود ساعت ۲۰:۴۵ با دشمن درگیر شدند. نیروهای لشکر نصر و لشکر قدس که از شب گذشته در نزدیکی بوارین مستقر بودند، حدود ساعت ۲۱:۲۵ به ترتیب از پل۲۴ و پل ۲۱ به این جزیره وارد شدند. سپس لشکر قدس در ساعت ۲۲:۴۵ به ساحل شطالعرب صغیر رسید و به انتظار نشست تا عقبهاش را لشکر شهدا تأمین کند. لشکر امام رضا هم که به موازات نهر دوعیجی و به کندی پیش میرفت، در ساعت ۲۳:۴۰ اعلام کرد سومین موضع هلالی خط دوعیجی در جنوب جاده شلمچه را پاکسازی کرده است. در این میان و تا پایان امروز، از وضعیت لشکر شهدا و تیپ قائم خبری دریافت نشده بود. از سوی دیگر، نیروهای قرارگاه قدس پس از دفع پاتک صبح امروز عراقیها در قسمت شمالی خط دوعیجی مأموریت یافتند تا با تقویت و استحکام خاکریزها، احداث جادههای تدارکاتی و سکوهای تانک، ضمن حفظ مواضع تصرف شده از هرگونه رخنه دشمن در این مواضع جلوگیری کنند. بعدازظهر امروز نیز هر چند تلاش یکی از واحدهای زرهی عراق در شمال جاده شلمچه برای نزدیک شدن به خط دوعیجی با مقابله و بهکارگیری سلاحهای ضدتانک نیروهای خودی خنثی شد، اما هواپیماهای عراقی با بمباران این خط خساراتی به مواضع خودی وارد آوردند. با وجود فشارهای پی در پی زمینی و هوایی ارتش عراق، اگر چه ضرورت ادامه عملیات تا دستیابی به اهداف تعیین شده ایجاب میکرد نیروهای بیشتر و تازه نفس وارد عمل شوند، اما توان یگانهای رزم قرارگاه قدس پس از سه شبانه روز**** نبرد سخت به حداقل رسیده بود. بنابراین، برای تأمین نیروی مورد نیاز ناگزیر میبایست گردانهای آسیب دیده این یگانها بازسازی شوند. محمدعلی جعفری فرمانده قرارگاه قدس به فرماندهان یگانهای تابعه: «چیزی که از بالا گفته شده، این است: یکی تثبیت خط دفاعی فعلی و آماده شدن سریع برای عملیات؛ این خط کاری است. آمادهسازی خیلی جدی است. ادامه عملیات هم خیلی جدی است. لذا باید به هر نحوی شده نیرو آماده کرد، حتی نیروهای مجروح و نیروهایی که ۳، ۴ بار عمل کردهاند، آنها را دلگرمی داده و برای عملیات سازماندهی کنید ... انشاءالله برای فردا شب نیروی سازماندهی شده و آماده باید پای کار داشته باشید که عملیات را ادامه دهیم. عملیات، ناقصی زیادی دارد که وضعیت خطرناکی است. باید نواقص را رفع کرد.» اگر چه تأکید بر بازسازی و آمادگی برای عملیات در شبهای آینده بود، ولی بر انجام عملیات و تحرکاتی هر چند ناچیز در چهارمین شب عملیات قرارگاه قدس (پنجمین شب از شروع عملیات کربلای۵) تأکید میشد تا از فرصت دادن به دشمن و تمرکز قوایش برای مقابله با مانور امشب قرارگاه نجف جلوگیری شود. محمدعلی جعفری: «امشب باید عملیات کنیم چون اگر نکنیم شاید تا فردا دشمن ما را از اینجاها [مواضع کنونی قرارگاههای قدس و نجف در شرق خط دوعیجی] پس بزند. انشاءالله همه برادران فردا شب برای عملیات آماده باشند. امشب هم نیروهای سازماندهی شدهای که دارند، در منطقه نزدیک مستقر کنند.»

منطقه شلمچه - تعدادی قایق نیروهای خودی درحال جابهجایی رزمندگان به این ترتیب و پس از مشورت فرمانده قرارگاه قدس با فرماندهان یگانهایش چنین مقرر شد که امشب پس از شروع عملیات قرارگاه نجف در شرق نهر دوعیجی، واحد مهندسی لشکر۸ نجف (از قرارگاه قدس) با پشتیبانی واحد زرهیاش به احداث خاکریز در کنار نهر هسجان (بین نهر دوعیجی و نهر جاسم و در جنوب جاده شلمچه) اقدام کند. از لشکر۱۴ امام حسین هم خواسته شد در صورت امکان با واحد مهندسی خود به لشکر نجف یاری رساند. با شروع عملیات امشب قرارگاه نجف، دستگاههای مهندسی لشکر۸ نجف از حدود ساعت ۲۱:۳۰ با حمایت تعدادی تانک و نفربر به سمت منطقه مورد نظر حرکت کردند. حدود نیم ساعت بعد، خبر آغاز فعالیت آنها برای احداث خاکریز اعلام شد. در ساعت ۲۳:۲۰ نیز یک گروهان پیاده این لشکر مأمور شد تا از این محور به طرف اولین جاده آسفالت در شمال شطالعرب پیش رود.

گزارش - 2

2. فرمانده عالی جنگ و قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا در دستورالعملی به فرمانده عملیات کربلای۵ بر ادامه این عملیات تأکید کرد. متن این دستورالعمل چنین است: «بسمالله الرحمن الرحیم فرمانده محترم کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی جناب آقای محسن رضایی دعای برکت آفرین حضرت امام امت و فرمانده معظم کل قوا و مراتب تشکر اینجانب را خدمت عموم رزمندگان عزیز و ایثارگر و فرماندهان محترم عملیات پیروزمند و غرور آفرین کربلای۵ ابلاغ نمایید. سیاست جنگی با توجه به نتایج مهم عملیات اخیر به قرار زیر است: ١- تهاجم علیه دشمن متناسب با امکانات و هماهنگ با شرایط عمومی باید ادامه یابد و عملیات متوقف نگردد. ٢- تمام فرماندهان عمل کننده و پشتیبانی موظفند امکانات خود را آماده و در حال بسیج نگاه دارند. ٣- مرخصیها و پایان خدمتی نیروهای بسیج بر این اساس باید تنظیم گردد. ٤- هر یک از واحدها و بخشهای مربوطه که به طور مستقل آمادگی شرکت در عملیات را ندارند، با ترکیب امکانات واحدها و بخشهای دیگر آمادگی به دست آورند. ٥- فرماندهان همه واحدها موظفند به طور منظم میزان آمادگی خود را گزارش نمایند. ٦- مسئولین تعمیر و نگهداری تمام کوشش خود را برای حفظ و احیای امکانات بسیج نمایند. ٧- برنامه اعزام نیرو متناسب با قدرت بهکارگیری تنظیم گردد. فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا و نماینده امام در شورای عالی دفاع اکبر هاشمی رفسنجانی ۲۲/۱۰/۶۵»

گزارش - 3

3. رادیو کلن و رادیو بیبیسی عملیات کربلای۵ را با اجلاس آتی سازمان کنفرانس اسلامی در کویت مرتبط دانستند و گفتند به این طریق ایران قصد دارد از برگزاری این اجلاس جلوگیری نماید. رادیو کلن در گفتار ساعت ۱۳:۳۰ امروز خود با بیان اینکه به دلایل گوناگون سیاسی، داخلی و خارجی پیشبینی میشود ایران نتواند در عملیات کربلای۵ موفقیتی کسب کند، علت شکست تلاشهای سیاسی بینالمللی برای برقراری صلح میان ایران و عراق را پافشاری ایران برای برکناری صدام حسین معرفی کرد و گفت: «حال ایران به مخالفت با اجلاس آتی سازمان کنفرانس اسلامی پرداخته که روز ۲۶ ژانویه [۶ بهمن] در کویت آغاز خواهد شد.» رادیو کلن همچنین در ساعت ۲۱:۳۰ امروز به تفسیر عملیات کربلای۵ پرداخت و گفت: «تا به حال اقدامات تدافعی عراق شانس ایرانیها برای تصرف و اشغال بصره را از بین برده است. بنابراین، بعید به نظر میرسد سرنوشت جنگ دو کشور در جبهه و به وسیله عملیات نظامی تعیین شود؛ بلکه بیشتر احتمال آن وجود دارد که مشکلات موجود در جمهوری اسلامی ایران بر توان و قدرت نظامی این کشور تأثیر گذاشته و زمینه را برای تضعیف و جلوگیری از ادامه این پیکار فراهم سازد. ... از سوی دیگر، حصول نتیجه چشمگیر به بنیه و توان اقتصادی و یک اقتصاد منظم و مرتب و پر توان بستگی دارد که بتواند نیازهای ضروری جبهه را تأمین کند و با دسترسی پیدا کردن به سلاحهای مدرن، دست کم نیروهای مسلح ایران از لحاظ ساز و برگ نظامی در سطح نیروهای عراق قرار بگیرد.» در همین حال، رادیو بیبیسی نیز در گفتار ساعت ۱۹:۴۵ خود گفت: «ناظران نظامی معتقدند حمله فعلی ایران آن تهاجم نهایی که رهبران این کشور وعده دادهاند نیست؛ بلکه آزمایشی است برای پیدا کردن شکافی در دفاع عراق به منظور استفاده بعدی. اما حتی اگر عملیات نظامی فعلی ایران از حرکت افتاده باشد، میتوان انتظار داشت ایران فشار نظامیاش را همچنان برقرار نگه دارد تا ادعایش مبنیبر نامناسب بودن کویت برای برگزاری اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی را که قرار است تا چند هفته دیگر آغاز شود، تقویت کند.» بیبیسی گفت: «اگر چه ایران وقت زیادی برای مجبور کردن سازمان کنفرانس اسلامی به تغییر محل اجلاس در اختیار ندارد، اما ممکن است رهبران ایران درصدد برآمده باشند موفقیت سال ۱۹۸۲ خود را تکرار کنند. در آن زمان ایران با یک حمله حساب شده [عملیات بیتالمقدس] و تبلیغات فراوان درباره آن، نظر اکثریت اعضای جنبش غیرمتعهدها درباره برگزاری اجلاس سران این جنبش در بغداد را تغییر داد و به این ترتیب، نگذاشت رئیس جمهور صدام حسین به مقام پر حیثیت ریاست جنبش غیر متعهدها دست یابد.»

گزارش - 4

4. رؤسای جمهوری مصر و عراق درباره تحولات اخیر جنگ ایران و عراق گفتوگو کردند. به گزارش روزنامه کیهان حسنی مبارک رئیس جمهور مصر امروز تلفنی با صدام رئیس جمهور عراق تماس گرفت و درباره اوضاع جبهه های جنگ ایران و عراق با وی گفتوگو کرد. بر پایه این گزارش «مقامات مصری ضمن اعلام این خبر گفتند صدام به مبارک گفته است اوضاع جبهه ها مساعد است.» در همین حال زکی بدر وزیر کشور مصر نیز که روز گذشته وارد بغداد شده است در ملاقات با نایب رئیس شورای فرماندهی انقلاب در عراق مجدداً از عراق اعلام حمایت کرد.

گزارش - 5

5. ارتش عراق امروز رسماً از بمباران ۱۰ شهر و تعداد دیگری اهداف غیرنظامی در ایران خبر داد. در همین حال نمایندگی ایران در سازمان ملل خواستار اعزام هیئت کارشناسان این سازمان برای بازدید از مناطق مورد حمله عراق در شهرهای بروجرد و اصفهان شد. در اطلاعیه امروز ارتش عراق که از رادیو صوتالجماهیر پخش شد ضمن ادعای عقب راندن نیروهای ایران از مواضع آزاد شده در بخش عملیاتی شرق بصره، اعلام شد طی دیشب و امروز شهرهای دزفول، اصفهان (دوبار)، قم (دوبار)، کاشان، بروجرد، اراک، خرمشهر و ایلام (دوبار) مورد هجوم هواپیماهای این رژیم قرار گرفته است. در این اطلاعیه همچنین گفته شده است در همین مدت یک هدف دریایی، پادگان حمید، ایستگاه راهآهن حسینیه، تلمبهخانه میدان نفتی آغاجاری، ایستگاه نفتی بیبیحکیمه، تلمبهخانه میدان نفتی گچساران توسط هواپیماهای عراقی بمباران شده است. رادیوی مذکور همچنین در دیگر بخش خبری خود به نقل از سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد هواپیماهای نظامی این رژیم «امشب به طور همزمان یک سلسله حملات انهدامی علیه شهرهای تبریز، دزفول، بوشهر انجام دادند.» در پی حملات متعدد عراق علیه اهداف غیرنظامی در خاک ایران، سعید رجایی خراسانی سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل امروز در یادداشتی ضمن اشاره به جزئیات حملات عراق طی دو روز گذشته از جمله حمله موشکی به یک مدرسه کودکان عقبافتاده در بروجرد، از دبیرکل سازمان ملل خواست تا هیئتی از کارشناسان را جهت بازدید از محلهای مورد حمله در شهرهای اصفهان و بروجرد اعزام کند. همچنین به دنبال پرتاب یک فروند موشک زمین به زمین ایران به سوی بغداد که صبح دیروز صورت گرفت خبرگزاری جمهوری اسلامی بر اساس اخبار رسیده از داخل عراق گزارش داد: «گزارشهای اولیه مشخص نمیسازند که موشک دقیقاً به چه تأسیساتی اصابت کرده است ولی تأسیسات موجود در محله نوساز زعفرانیه بغداد که کلاً یک محله دولتی و امنیتی است عبارتند از کارخانه ساخت سلاحهای شیمیایی، مجتمع خانههای سازمان افسران، دانشکده مهندسی ارتش، مرکز عالی تکنولوژی وابسته به استخبارات (سازمان امنیت) عراق.» این گزارش میافزاید: «گزارشهای اولیه از کشته و زخمی شدن حداقل ۶۰ تن نظامی و وابستگان دولتی حکایت میکنند اما خسارات ناشی از اصابت موشک به تأسیسات هنوز مشخص نشده است.» گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین حاکی است: «از چند ارتباط با واسطه با بغداد مشخص شده است همزمانی شلیک این موشک به بغداد، با عملیات رزمندگان اسلام در منطقه شلمچه موجب بروز ترس و تشویش در عراق شده است و دامنه موج مهاجرت از بصره به بغداد نیز سرایت کرده است و جادههایی که از بغداد به سوی غرب عراق کشیده شدهاند از صبح دیروز شاهد ترافیک سنگینی هستند.» خبرگزاری فرانسه در گزارشی از منامه با اشاره به موشکهای شلیکشده دیروز عراق به ۴ شهر ایرانی در پاسخ به پرتاب یک موشک ایران به بغداد نوشت: «تهران میگوید موشکهای شلیک شده عراقی به سوی این شهرها ۱۳۵ کشته و ۴۱۶ مجروح به جای گذاشته است (اما) عراق تا این لحظه هیچ آماری از قربانیان انفجار موشک ایران به بغداد منتشر نساخته و تنها به این نکته اکتفا کرده که طی این شلیک تعدادی غیرنظامی کشته یا مجروح شدهاند. از سوی دیگر بغداد از شلیک موشک ایران با برد متوسط به سوی بصره که دیروز انجام شد سخنی نگفته است.» خبرگزاری آسوشیتدپرس از نیکوزیا ضمن گزارشی از آخرین وقایع و تحولات جنگ نوشت: «از زمان آغاز جنگ شهرها در مارس ۱۹۸۵ این نخستین بار است که عراق ادعا میکند شهر قم را بمباران کرده است.» در عین حال برخی رسانههای خبری از جمله رادیو بیبیسی به نقل از منابع ایرانی اعلام کرد: «عراق موفق به بمباران قم نشده و در اثر آتشباری شدید ضدهوایی، هواپیماهای عراقی مجبور به بازگشت شدهاند.» همچنین خبرگزاری جمهوری اسلامی امروز گزارش داد: «یک عکس ارسالی از سوی بخش تلهفتو خبرگزاری جمهوری اسلامی به مراکز خبری دنیا که نشانگر اجساد کودکان بروجردی کشته شده بر اثر بمباران هوایی عراق است امروز در رأس عکسهای عرضه شده از سوی واحد تلهفتو خبرگزاری رویتر به مشترکانش در سراسر جهان قرار گرفت.» این گزارش میافزاید: «عکسهای دوم تا پنجم عرضه شده از سوی این خبرگزاری نیز دیگر عکسهای خبرگزاری جمهوری اسلامی است که دوتای آنها مربوط به بمباران بروجرد و بقیه عکسها از منطقه عملیاتی کربلای۵ است. رویتر روزانه ده عکس مهم از سراسر جهان را برای مخابره برمیگزیند.»

گزارش - 6

6. در ادامه حملات گسترده عراق علیه شهرها و مناطق غیرنظامی ایران، شهر کاشان مقارن ساعت ۱۰:۴۰ مورد حمله هوایی قرار گرفت که در این حمله چند راکت به سوی این شهر شلیک شد ولی به مناطق مسکونی اصابت نکرد. بر اساس گفته یک مقام آگاه در فرمانداری کاشان راکتهای هواپیماهای مهاجم به بیابانهای اطراف شهر حوالی روستای یزدل اصابت کرد. همچنین هواپیماهای عراقی طی دیشب و امروز دوبار اقدام به شکستن دیوار صوتی بر فراز این شهر کردند. جنگندههای عراق سپس در ساعت ۱۰:۵۵ مناطق مسکونی اصفهان را مورد حمله ۴ راکت قرار دادند که در نتیجه انفجار دو راکت یک زن شهید و چند نفر دیگر نیز مجروح گردیدند و به چندین منزل مسکونی خساراتی وارد شد. همچنین پیش از ظهر امروز شهر اسلامآباد هدف حمله هواپیماهای عراقی قرار گرفت که در جریان این حمله تعداد ۷ نفر شهید و بیش از ۲۰ تن مجروح شدند. ضمناً به چندین خانه مسکونی از جمله منزل امام جمعه شهرستان آسیب رسید. در این حمله ۱۶ بمب بر روی شهر ریخته شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از خرمآباد دو فروند هواپیمای عراقی مقارن ساعت ۱۲:۱۵ پنج منطقه پرجمعیت شهر بروجرد را بمباران کردند که تعداد ۶۰ نفر در اثر این حمله شهید شدند. همچنین به گفته استاندار و مسئول کمیته تبلیغات جنگ استان لرستان تعداد مجروحین به ۲۲۰ تن رسید. به نوشته نشریه داخلی اخبار روزانه اکثر مردم در حال تخلیه شهر هستند به طوری که بعضی از آنها به روستاها و بعضی دیگر به بیابانها پناه بردهاند. هواپیماهای عراقی در اقدامی دیگر مقارن ساعت ۱۲:۱۰ با ورود به حریم هوایی قم محدوده کوه نمک در ۲۰ کیلومتری شهر قم را که خط راهآهن نیز از آنجا میگذرد بمباران کردند. بر اثر انفجار یک عدد گلوله ضدهوایی عمل نکرده در یکی از محلات (قلعه کامکار) سه عابر مجروح گردیدند. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از قم حاکی است مقارن ساعت ۱۲:۱۷ هواپیماهای عراقی متشکل از پنج فروند بمبافکن توپولف قصد بمباران پادگان منظریه را داشتند که پس از نیم ساعت فعالیت شدید پدافند هوایی در منطقه، بمبها و راکتهای خود را در فاصله یک کیلومتری جنوب این پادگان نظامی فروریختند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اراک در ساعت ۱۲:۲۰ امروز پنج نقطه مسکونی شهر اراک هدف بمباران شدید چند هواپیماهای عراقی قرار گرفت. استاندار و مسئول کمیته تبلیغات جنگ استان مرکزی تعداد شهدای این بمباران را ۴۰ نفر و تعداد مجروحین را ۲۰۰ نفر اعلام کرد. همچنین در جریان این حمله حدود ۵۰ واحد مسکونی به کلی ویران شد و به دهها واحد مسکونی و تجاری دیگر خسارات کلی و جزئی وارد شد. شهرستان گچساران نیز در ساعت ۱۵:۳۵ امروز مورد حمله هوایی قرار گرفت. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از یاسوج در این حمله دو منطقه صنعتی از جمله واحد بهرهبرداری شماره۲ دشت بلوط و واحد بهرهبرداری شماره۱ بیبی حکیمه بمباران شد که خسارات مالی دربرنداشت، اما بر اثر هدف قرار گرفتن کمپ استراحتگاه کارکنان بهرهبرداری شماره۱ بیبی حکیمه دو نفر از کارگران این واحد شهید و ۱۵ نفر دیگر مجروح شدند. همچنین نشریه اخبار روزانه به نقل از شهربانی جمهوری اسلامی گزارش داد مقارن ساعت ۱۵:۳۰ دو فروند هواپیمای عراق با ورود به حریم هوایی شهر آغاجاری تأسیسات تقویت نیروگاه شهید مکوندی را با ۴ راکت مورد حمله قرار دادند که در نتیجه این حمله دو راکت به کوههای اطراف و دو راکت دیگر به محل کمپرسور اصابت کرد که تلفات جانی دربرنداشت. ضمناً یک فروند از هواپیماها هدف پدافند هوایی مستقر در تأسیسات مارون۲ واقع و سرنگون شد. هواپیماهای عراقی در ساعات ۱۶:۳۶، ۱۶:۴۱، ۱۶:۴۵ شهر ایلام را مورد حمله هوایی قرار دادند که در این حملات جمعاً ۴۵ نقطه شهر بمباران شد. در جریان حملات هوایی امروز بیمارستان امام خمینی ایلام نیز هدف بمباران هواپیماهای مهاجم عراقی قرار گرفت. به گفته معاون سیاسی استانداری ایلام در این بمباران حداقل ۱۰ تن از بیماران و پرسنل این بیمارستان از جمله ۵ تن از رانندگان آمبولانس شهید و تعدادی نیز از جمله رئیس بیمارستان مجروح شدند.***** به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اهواز مقارن ساعت ۱۶:۴۵ خرمشهر هدف یک موشک زمین به زمین قرار گرفت. یکی از این موشکها به داخل شهر و دیگری حوالی شهر اصابت کرد. این حمله تلفات جانی نداشت. همین خبرگزاری گزارش داد در پی سقوط یک فروند از هواپیماهای عراق در حوالی شهر اهواز یک منبع آگاه اعلام کرد این هواپیما در کیلومتر ۶۰ جاده اهواز - خرمشهر در حوالی پادگان حمید سقوط کرده است. جنگنده مذکور مقارن ساعت ۱۳:۳۰ هدف آتش پدافند زمین به هوا قرار گرفت. خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر گزارش داد هواپیماهای عراقی ساعت ۲۱ امشب حریم هوایی این شهر را مورد تجاوز قرار دادند و ضمن شکستن دیوار صوتی چند بمب به سوی بندر بوشهر پرتاب کردند که در آبهای ساحلی افتاد و هیچگونه خسارتی ببار نیاورد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اهواز هواپیماهای مهاجم عراقی در ساعت ۲۱:۰۲ امشب دو راکت به سوی مناطق مسکونی دزفول در اطراف پل قدیم پرتاب کردند که خساراتی به واحدهای مسکونی و تجاری وارد شد. این گزارش یادآور شد: «شهر دزفول پس از نخستین حملات موشکی و هوایی عراق تقریباً خالی از سکنه است.» به نوشته نشریه اخبار روزانه به نقل از شهربانی جمهوری اسلامی مقارن ساعت ۲۱:۰۵ هواپیماهای عراقی ضمن ورود به حریم هوایی تبریز اقدام به بمباران مناطق روستایی نزدیک به تبریز کردند. در این زمینه گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی حاکی است این حمله تلفات و خساراتی نداشت. امروز همچنین حریم هوایی شهرهای متعددی مورد هجوم هواپیماهای عراقی قرار گرفت و دیوار صوتی بر فراز اغلب این شهرها شکسته شد. این شهرها عبارتند از: میانه، سقز،پیرانشهر، سوسنگرد، خمین، همدان، ملایر، اصفهان، اهواز (۷ نوبت)، نهاوند، باختران، ماهشهر و تعدادی از شهرهای استان لرستان (۱۱ نوبت). به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از همدان در پی اصابت دو موشک زمین به زمین به مناطق مسکونی نهاوند و پخش شایعه شیمیایی بودن این حمله، گروهی از مردم شهر محل سکونت خود را ترک کردند و به ارتفاعات اطراف نهاوند پناه بردند که پس از اطمینان از شیمیایی نبودن حمله به محل سکونت خود بازگشتند. همچنین پس از حملات اخیر، قریب ۳۰ درصد اهالی، شهر را تخلیه و در روستاها و مناطق مسکونی بیرون شهر سکنی گزیدهاند. با این حال این گزارش حاکی است شهر نهاوند «در وضعیتی عادی به سر میبرد و مردم مشغول انجام امورات خویش میباشند.» همچنین به نوشته نشریه اخبار روزانه در پی بمباران واحدهای آموزشی چند شهرستان، امروز از سوی استانداری و مدیرکل آموزش و پرورش باختران به مسئولین کلیه مدارس ابتدایی ابلاغ شد تا مدت ۴ روز مدارس را تعطیل کنند. یک علت تعطیلی مدارس، تعمیر و آمادهسازی اعلام شده است. در شهر همدان نیز تصمیم مشابهی به مورد اجرا گذاشته شد و علت تعطیلی مدارس نیز تجهیز آنها به پدافند غیرعامل اعلام شد که ظرف یک هفته انجام خواهد شد. این نشریه همچنین به نقل از شهربانی جمهوری اسلامی گزارش داد اکثر شهروندان بانه به دنبال تهدیدهای عراق مبنی بر بمباران مناطق مسکونی، این شهرستان را ترک کردهاند. مدارس این شهر نیز تعطیل گردیده است.

گزارش - 7

7. یک روزنامه پرتیراژ چاپ لندن امروز اعلام کرد ایران ممکن است در ادامه تهاجم اخیر خود اقدام به گشودن جبهه دیگری در خطوط مرزی خود با عراق کند. روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی با عنوان “ایران جبهه تازهای در جنگ با عراق باز میکند” به نقل از دیپلماتهای غربی نوشت: «احتمال میرود ایران به دنبال حملهای که در آن سوی شطالعرب در جنوب شرقی بصره انجام داده ظرف چند روز آینده نیروهای خود را در منطقه دیگری در امتداد جبهه ۷۵۰ مایلی جنگ با عراق درگیر نماید. گفته میشود تصاویر ماهوارهای از وجود استحکامات سنگین ایران در نزدیکی شهر مرزی قصر شیرین در ۱۳۰ مایلی شمال شرق بغداد، پایتخت عراق خبر میدهد.» فایننشال تایمز ادامه داد: «هدف از حمله بزرگی که سه روز پیش آغاز شد احتمالاً درگیر ساختن هر چه بیشتر نیروهای عراق و گشودن جبهه تازهای است در جنگ. با این حال تحلیلگران در اینکه این تازهترین اوجگیری جنگ خلیج (فارس) که هفتمین سال خود را پشت سر میگذارد سرآغاز همان حمله زمینی عظیمی باشد که آیتالله خمینی و رهبری انقلابی تهران وعده آن را داده و سال جاری ایرانی را “سال سرنوشتساز” خواندهاند کماکان اختلافنظر دارند.» یادآور میشود امروز خبرگزاریهای جمهوری اسلامی و کویت از لندن مطلب این روزنامه را مخابره کردند.

گزارش - 8

8. منابع کشتیرانی ژاپن امروز اعلام کردند یک نفتکش لیبریایی هدف حمله یک قایق توپدار ناشناس در آبهای خلیج فارس قرار گرفت. ساعاتی بعد هواپیماهای عراقی نفتکش ایران - تبریز را در حوالی جزیره خارک مورد حمله قرار دادند. خبرگزاری رویتر در گزارشی از توکیو از قول منابع کشتیرانی ژاپن اعلام کرد نفتکش بهثبترسیده در لیبریا به نام آتلانتیک دیکنیتی در نخستین ساعات امروز در جنوب خلیج (فارس) هدف آتش موشک یک قایق توپدار ناشناس قرار گرفت. بهگفته سرنشینان یک کشتی ژاپنی که این حمله را گزارش دادند «نفتکش آتلانتیک دیکنیتی با نیروی خود در حرکت است و بهنظر نمیرسد دستخوش حریق شده باشد.» منابع گزارش رویتر افزودند: «نفتکش لیبریایی تقریباً ۵ ساعت قبل از حمله توسط یک کشتی جنگی ناشناس رهگیری شد. پس از این حمله قایق توپدار مذکور در حال حرکت بهسوی بندرعباس در ایران مشاهده شد.» این منابع عقیده دارند: «این حمله بهموازات تشدید اقدامات ایران علیه نفتکشها در خلیجفارس صورت گرفته است.» گزارش رویتر همچنین به نقل از منابع کشتیرانی در کویت افزود: «ایران از ماه سپتامبر به این طرف کشتیهایی را که مبدأ یا مقصدشان کویت بوده است، برگزیده است.»****** از سوی دیگر به نوشته نشریه داخلی اخبار روزانه به نقل از ستاد امور جنگ مستقر در وزارت نفت، هواپیماهای عراقی مقارن ساعت ۱۲:۳۰ امروز نفتکش ایران - تبریز را در حالی که جزیره خارک را به مقصد بندرعباس ترک کرده بود در فاصله ۷۲ مایلی جزیره هدف حمله خود قرار دادند. این کشتی که در لحظه حمله دارای محموله نبود از ناحیه موتورخانه مورد اصابت واقع شد و دچار آتشسوزی گردید. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر نیز حاکی است کشتی ۴۵ هزارتنی ایران - تبریز دارای ۱۳ خدمه فیلیپینی، ۷ خدمه ایرانی و ۲ خدمه آلمانی بوده که در این حمله یک نفر کشته و ۲ نفر نیز مجروح شدند. بر پایه این گزارش مجروحین به بیمارستانهای بوشهر و شیراز انتقال یافتند.

گزارش - 9

9. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد نیروهای مسلح ایران سرپلی را در شرق بندر بصره ایجاد کردهاند اما مدعی شد حمله کربلای۵ یک عملیات محدود است. به گزارش روزنامه اطلاعات به نقل از گزارش خبرگزاری فرانسه از واشنگتن فیلیس اوکلی همچنین گفت: «اعلامیه عراقیها نشان میدهد که برای عقبراندن نیروهای ایرانی به عملیاتی دست زدهاند.» بر پایه این گزارش سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در پایان مطالب امروز خود «از درد و رنج و خرابیهایی که بر اثر ازسرگرفته شدن بمباران شهرها به مردم غیرنظامی وارد میشود اظهار تأسف کرد و (بار دیگر) گفت جنگ پایان نخواهد یافت مگر آنکه ایرانیان تصمیم بگیرند برای پیدا کردن یک راهحل مسالمتآمیز به عراقیها بپیوندند.»

گزارش - 10

10. روزنامه امریکایی نیویورک تایمز در گزارشی فاش کرد امریکا برای جلوگیری از پیروزی قطعی هر یک از طرفین جنگ ایران و عراق اطلاعات گمراهکنندهای در اختیار آنها قرار داده است. سخنگوی کاخ سفید نیز ضمن تکذیب مفاد این گزارش اعلام کرد ایالات متحده خواستار طولانی شدن جنگ نیست. به گزارش رادیو امریکا استفن ایندروبرگ خبرنگار روزنامه نیویورک تایمز طی گزارشی در شماره امروز «فاش ساخته است که ایالات متحده عمداً اطلاعات جنگی نادرست دراختیار ایران و عراق قرار میداد تا از پیروزی قطعی هر یک از دو کشور در جنگ خلیجفارس جلوگیری کند.» خبرنگار مزبور به نقل از مقامات اطلاعاتی امریکا توضیح داد: «مثلاً برآورد تهدید شوروی علیه ایران که به مقامات رژیم اسلامی داده شده بود بهگونهای تهیه شده بود که شمار سربازان شوروی را که در پشت مرزهای ایران مستقر بودند بیش از آنچه که واقعاً هست جلوه دهد. بهگفته این مقامات همزمان با آن، اطلاعات جنگی که توسط ماهواره به دست آمده بود قبل از آنکه دراختیار عراق گذاشته شود مورد دستکاری قرار گرفته و یا ناقص میشد. فیالمثل بخشهایی از این تصاویر ماهوارهای سیاه میشد تا جزئیات مهمی را مخفی نگاه دارد.» نیویورک تایمز همچنین مینویسد: «مقامات دولت ایالات متحده اذعان میدارند که عملیات پنهان در ارتباط با ایران و عراق اغلب، هم با یکدیگر و هم با اهداف دیپلماتیک وزارت خارجه در منطقه متناقض بوده است.» به نوشته این روزنامه «هدف اصلی از اینگونه تفکر استراتژیک کاخ سفید مقابله با تهدید شوروی بدون توجه به دیگر مشکلات منطقهای بوده است.»******* بلافاصله پس از انتشار گزارش روزنامه نیویورک تایمز، لاری اسپیکس سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد: «سیاست امریکا درحالحاضر این نیست که اطلاعات گمراهکنندهای دراختیار ایران و عراق قرار دهد.» وی ضمن اظهار بیاطلاعی از اینکه آیا امریکا در گذشته چنین اقدامی به عمل میآورده، تأکید کرد: «ایالات متحده خواستار طولانیشدن جنگ نیست و برعکس خواهان پایان صلحآمیزی است که در آن بازنده یا برندهای در کار نباشد و ثبات را در منطقه خلیجفارس برقرار سازد.»

گزارش - 11

11. دولت کویت امروز در یادداشتی به دبیرکل سازمان ملل استفاده عراق از حریم فضایی این کشور را تکذیب کرد. در این یادداشت که کاردار موقت کویت در سازمان ملل آن را امضا کرده با اشاره به نامه مورخ ۵ ژانویه ۱۹۸۷ جمهوری اسلامی ایران به دبیرکل سازمان ملل******** آمده است: «ادعاهای مکرر ایران مبنی بر اینکه حریم فضایی کویت در جنگ ایران و عراق مورد استفاده قرار گرفته است، جدید نیست. کویت قبلاً بارها چنین ادعاهایی را رد کرده است.» این یادداشت سپس میافزاید: «کویت بسیار متعجب است از اینکه اظهارات یک اسیر جنگی در سال گذشته مورد استناد قرار گرفته است. نقل قول از چنین اظهاراتی نمیتواند صحت ادعاها را ثابت سازد. کویت همواره تصریح کرده به هیچ حزب یا نیرویی از هر طرف اجازه نخواهد داد از خاک یا حریم فضایی کویت استفاده نماید.»

گزارش - 12

12. سقوط احتمالی بصره و چشماندازها درباره خاتمه جنگ یا خطر گسترش آن، آینده تلاشهای صلح، جنگ شهرها و اجلاس کویت اهم محورها و موضوعات مورد توجه رسانههای خارجی در بررسی پیامدهای عملیات کربلای۵ است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی مفسر رادیو امریکا صبح امروز در پایان گزارشی از عملیات کربلای۵ اظهار عقیده کرد: «این نبرد ممکن است به یکی از شدیدترین نبردهای شش سال گذشته مبدل شود.» رادیو امریکا همچنین در گزارشی از داگلاس رابرت ضمن اظهار اینکه جنگ چند روز گذشته در جنوبشرقی بصره ممکن است یکی از سرنوشتسازترین درگیریهای این جنگ شش سال و نیمه باشد، گسترش اخیر جنگ به شهرهای عراق را مورد اشاره قرار داد و گفت: «با وجود آنکه حملات به هدفهای غیرنظامی موجب تشدید این جنگ است ولی اغلب تحلیلگران خاورمیانه توجه خود را به زدوخوردهای زمینی معطوف داشتهاند.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بن روزنامه آلمانی زوددویچه سایتونگ در گزارشی تفسیری نوشت: «اگر ایران بتواند در منطقه تصرف شده جدید همچون فاو مستقر شود و آن را نگه دارد به هدف همیشگی خود در مورد قطع ارتباط جنوب عراق از سایر نقاط نزدیکتر شده است. در این صورت برگزاری کنفرانس اسلامی در کویت هم بسیار به خطر خواهد افتاد چون مساعی میانجیگرانه این کنفرانس همیشه با فرض یکسان بودن قدرت ایران و عراق میباشد، درحالیکه عملیات اخیر ایران نشاندهنده و ثابتکننده آن است که با تسخیر هر وجب خاک عراق توسط ایران موضع سیاسی صدام در بغداد ضعیفتر میشود و ایران در موضع برتر قرار میگیرد.» دویچه سایتونگ تصریح کرد: «به نظر میرسد این استراتژی ایران موفقیتآمیز باشد.» همچنین در پی بازدید صدام رئیس جمهور عراق از منطقه عملیاتی سپاه سوم در شرق بصره، رادیو بیبیسی به نقل از ساندی میز یکی از نویسندگان امور منطقه غرب آسیا گفت: «اکنون بهنظر میرسد که صدام حسین دیگر درپی تثبیت ادعای ارضی عراق در تمامی شطالعرب، آبراهی که به خلیجفارس منتهی میشود، نیست. او حاضر است بهمنظور یافتن راهحلی برای پایاندادن به جنگ به مذاکره بنشیند، اما در مقابل، ایران ظاهراً مصمم است تا سرنگونی رژیم صدام به هر قیمتی به جنگ ادامه دهد. آیتالله خمینی وعده داده است که سال جاری ایرانی که دو ماه به پایان آن باقی مانده، سال حمله نهایی ایران و سال تعیینکننده سرنوشت جنگ خواهد بود. با آنکه جنگ ایران و عراق تشدید شده و بهنظر میرسد که اکنون ایران بیش از هر زمان دیگری در گذشته مصمم به تصرف جنوب بصره، دومین شهر بزرگ عراق، است هنوز هم روشن نیست که آیا درحالحاضر این هدف واقعی ایران است یا از این تهاجم هدف دیگری دارد. یا شاید صدام حسین عمدتاً به همین دلیل از جبهه جنوبی دیدن کرده است تا استراتژی ایران را در جنگ ارزیابی کند.» رادیو کلن در تفسیری بر تحولات اخیر جنگ و نتایج احتمالی آن گفت: «اگر عملیات کربلای۵ واقعاً به جریان بیفتد و ایران بیشازپیش قادر به بسیج نیروها شود، پیشبینی میشود که این کشور موفقیتی کسب نماید، ولی آیا این پیشبینی و محاسبه درست از آب درخواهد آمد؟ پاسخ آنکه دلایل گوناگون سیاست داخلی و خارجی این پیشبینی و محاسبه را رد میکند.» کلن با این پرسش که کادر رهبری ایران به چه علت دو هفته پس از حمله (به گفته این رادیو) نافرجام کربلای۴ تهاجم وسیع دیگری را آغاز کرد به بیان این احتمال میپردازد که: «سیاستمداران میانهرو در ایران خواستار خاتمهدادن به جنگ هستند (اما) نتوانستند در مقابل بنیادگرایان افراطی در آن کشور حرف خود را به کرسی بنشانند و حال بهخاطر آرامش سیاست داخلی مجبور به دادن امتیازاتی شدهاند.» رادیوی مزبور همچنین با اشاره به اینکه به کنه اهداف و مقاصد دو ابرقدرت شوروی و امریکا نسبت به جنگ ایران و عراق نمیتوان پی برد ادامه داد: «امریکا و شوروی که خواستار تکیه بر عقل سلیم و بینتیجه پایاندادن به این جنگ میشوند، به موازات این تقاضا، تسلیحات نظامی به دو کشور ایران و عراق صادر میکنند. اگر هدف امریکا و شوروی ایجاد وضعیتی مساوی برای طرفین یعنی دو کشور در حال جنگ عراق و ایران باشد پس چگونه میتوان به این جنگ خاتمه داد؟ باید گفت بدینترتیب یک راه باقی میماند و آن اینکه صادرکنندگان جنگافزار به دو کشور ایران و عراق باید دست از سودجویی و صدور اسلحه به این دو کشور بردارند و پس از آن ازطریق سیاسی به هر دو کشور یعنی ایران و عراق فشار آورده و این دو کشور را وادار به انجام مذاکره و پایاندادن به این جنگ و خونریزی نمایند.» رادیو کلن در بخش تفسیری دیگری با اظهار اینکه سرنوشت جنگ خلیجفارس در جبهه جنگ و بهوسیله عملیات نظامی تعیین نمیشود اضافه کرد: «بیشتر احتمال آن وجود دارد که مشکلات اقتصادی موجود در جمهوری اسلامی ایران بر توان و قدرت نظامی این کشور تأثیر گذاشته و زمینه را برای جلوگیری و تضعیف پیکار و منازعه در کنار خلیجفارس فراهم سازد. فقط چه زمانی این امر اتفاق خواهد افتاد هنوز معلوم نیست.» رادیو کلن در این زمینه خاطرنشان کرد: «حصول نتیجه چشمگیر بستگی به بنیه و توان اقتصادی و یک اقتصاد منظم و مرتب و پرتوان دارد که بتواند نیازهای ضروری جبهه را تأمین کند و با دسترسی پیدا کردن به سلاحهای مدرن دستکم نیروهای ایران ازلحاظ سازوبرگ نظامی در سطح نیروهای عراق قرار بگیرند. بااینهمه، گزارشهای رسیده حاکیاز آن است که نیروهای ایران توانستهاند در منطقه جنوبی بصره دومین شهر بزرگ عراق سه پل ارتباطی خود را با ساحل غربی شطالعرب که پیکار بر سر آن صورت میگیرد حفظ کنند.» رادیو بیبیسی در گزارشی از دیوید برادشو از گزارشگران بخش شرقی این رادیو به شدت برخوردها در منطقه شرق بصره را مورد اشاره قرار داد و گفت: «هدف نهایی تهاجم ایران در این بخش از جبهه شهر بصره است که ازدستدادنش میتواند به سقوط رژیم عراق منجر شود. نیروهای ایران اگرچه بهنظر میرسد که در ابتدای عملیاتشان که بهوضوح حملهای بینهایت دشوار و مستلزم گذشتن از آب بوده تا حدی با موفقیت روبهرو شدهاند حالا ظاهراً در این منطقه به عقب رانده شدهاند. در مناطق دیگر مردم غیرنظامی همچنان در حملات هوایی دو طرف علیه شهرهای یکدیگر قربانی میشوند.» گزارشگر بیبیسی سپس به نقل از ناظران نظامی اظهار عقیده کرد: «حمله فعلی ایران آن تهاجم نهایی که رهبران ایران مدتهاست وعده دادهاند نیست، بلکه آزمایشی است برای پیداکردن شکافی در دفاع عراق بهمنظور استفاده بعدی، اما حتی اگر عملیات نظامی فعلی ایران از حرکت افتاده باشد میتوان انتظار داشت که ایران فشار نظامی را همچنان به دلایل سیاسی برقرار نگهدارد تا ادعایش را دایر بر نامناسببودن کویت برای برگزاری اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی که قرار است تا چند هفته دیگر آغاز شود، تقویت کند.» همچنین رادیو اسرائیل در گزارشی از اوضاع نبرد در جبهه گشوده شده شرق بصره گفت: «هنوز نمیتوان ارزیابی کرد که حکومت اسلامی ایران در هجوم موسوم به کربلای۵ تا چه حد موفق بوده (است). آقای میرحسین موسوی دیروز اعلام داشت که همه هدفهای از پیش تعیین شده در کربلای۵ به دست آمده ولی وی توضیح نداد که این هدفها چه بوده است. اگر منظور تصرف باریکۀ خاکی از مرز ایران تا کرانه شرقی بحیرۀ الاسماک [کانال ماهی] بوده، از نظر نظامی آن را چه سود، زیرا ایرانیان در این باریکه همانند افرادی که به دام افتاده باشند هدف بمباران هوایی و حملات آتشبارهای عراقی قرار خواهند داشت و اگر کربلای۵ و به دست آوردن سرپلی در خاک عراق مقدمه حمله گستردهتر به منظور تصرف بصره بوده هنوز تا نیل به هدف فاصله زیادی باقیمانده است، به ویژه آنکه عراق اکنون زبدهترین نیروهای خود را به میدان فرستاده تا به هر قیمت شده از پیشروی ایرانیان جلوگیری کند.» رادیوی مذکور با اشاره به تلاشهایی که در این اوضاع برای برگزاری اجلاس سران کشورهای اسلامی در کویت جریان دارد گفت: «در هفتههای اخیر مسلم گردید که جنگ ایران و عراق مهمترین موضوع مورد بحث کنفرانس خواهد بود و کشورهای عربِ جانبدار عراق امید داشتند که در مباحثات کنفرانس و طی تماسهای پشت پرده چنان فشاری را بر حکومت اسلامی ایران وارد سازند که نتواند به پیشنهاد حاصله و آغاز مذاکرات مسالمتآمیز پاسخ منفی بدهد و به ناچار به پشت میز گفتوگو کشانده شود. ولی رژیم تهران از هنگامی که به این برنامه پی برد مخالفتهای علنی خود را با برگزاری کنفرانس در کویت آغاز کرد، به این امید که آن را به بنبست بکشاند و نقشه هواداران عراق را خنثی کند و صریحترین اظهارات در این باره از زبان آقای علیمحمد بشارتی قائم مقام وزارت خارجه حکومت اسلامی شنیده شد که گفت زمان برگزاری کنفرانس عالی آن هم در کویت مساعد نیست زیرا با هجوم سرنوشتساز ایران مصادف خواهد شد.» رادیو اسرائیل در این زمینه اضافه کرد: «اگر شدت یافتن جنگ که در فاصله کوتاهی از کویت جریان دارد بالاخره مانع برگزاری کنفرانس عالی در آن امیرنشین گردد نه تنها به موقعیت کویت به عنوان کشور میزبان لطمه میزند بلکه حیثیت همه ممالک عرب و اسلامی که برای برگزاری به موقع کنفرانس و در محل مقرر آن کویت تلاش کردهاند نیز لکهدار خواهد شد. ولی امکان دیگر آن است که کنفرانس در مقیاسی کوچکتر بدون حضور ایران برگزار شود و آنگاه آن وحدت و یگانگی و اتحادی که عامه کشورهای اسلامی از چنین کنفرانسی انتظار دارند تأمین نخواهد گردید.»

گزارش - 13

13. وزیر امور خارجه سودان در دیدار با قائممقام وزارت امور خارجه ایران گفت شرح جنایات صدام برای ما تازگی داشت. به گزارش روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی علیمحمد بشارتی قائممقام وزارت امور خارجه ایران که در رأس هیئتی در سودان به سر میبرد امروز در دیدار با وزیر امور خارجه این کشور ضمن ابراز امیدواری به حل و فصل مشکلات سودان، درباره اجلاس کنفرانس اسلامی در کویت اظهار داشت: «کویت صلاحیت میزبانی این اجلاس را ندارد چرا که اولاً کویت به لحاظ نزدیکی به میادین جنگ از امنیت کافی برخوردار نیست. ثانیاً به دلیل مشکلات داخلی توانایی لازم برای چنین اجلاس بزرگی را ندارد. ثالثاً چون کویت در جنگ بیطرفی را رعایت نکرده و کاملاً جانب عراق را گرفته است صلاحیت ریاست اجلاس را که در مورد جنگ بحث خواهد شد ندارد.» وزیر امور خارجه سودان نیز در این دیدار از تلاشهای جمهوری اسلامی ایران برای رفع مشکلات دنیای اسلام تشکر کرد و گفت: «درست است که در این جنگ مشکلات زیادی بر شما وارد شده است به طوری که نتوانستهاید کمک به کشورهای دوست را خیلی وسیعتر انجام دهید اما ما تشکر میکنیم از کمکهای مؤثری که جمهوری اسلامی ایران به سودان در مواقع مختلف کرده است.» وی سپس ضمن ابراز امیدواری به دیدارش از تهران ظرف یک ماه آینده که بر پایه دعوت وزیر امور خارجه ایران صورت خواهد گرفت گفت: «متأسفانه تمامی جنایاتی که گفتید صدام در ایران مرتکب شده است برای ما تازگی داشت و ما واقعاً نمیدانستیم که در این جنگ این همه خسارات بر شما وارد شده است.»

گزارش - 14

14. معاون نخستوزیر رومانی امروز با امضای موافقتنامهای مبنی بر پیگیری پروتکل قبلی و نیز توافقهای جدید دو کشور ایران و رومانی در زمینه واردات و صادرات کالاهای غیرنفتی، تهران را ترک کرد. روزنامه اطلاعات ضمن اعلام این مطلب افزود: «این موافقتنامه را از سوی ایران آقای [روغنی] زنجانی وزیر برنامه و بودجه امضاء کرد.» به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی دیمیتری انوکیتا معاون نخستوزیر رومانی پیش از ترک تهران با میرحسین موسوی نخستوزیر ملاقات و گفتوگو کرد. وی ضمن دعوت از موسوی برای دیداری رسمی از رومانی گزارشی از پیشرفت مذاکرات خود با مقامات ایران را به اطلاع رساند و گفت: «رومانی آمادگی دارد که گسترش مناسبات تجاری دو کشور را سریعتر با تشکیل گروههای تخصصی کار در سطوح مناسب تا حدی هموار سازد که دو کشور قادر باشند نتایج ارزندهای به نفع ملتهای خود به دست آورند.» نخستوزیر نیز در این دیدار لزوم پیشبینی مقدمات ایجاد روابط درازمدت و پایدار میان دو کشور را خاطرنشان کرد و گفت: «در چنین شرایطی رومانی باید از خود تحرک بیشتری نشان دهد و با پیگیری تفاهمنامهها و افزایش کیفیت کار، زمینههای جدیدتری را برای گسترش همکاریهای دو کشور فراهم کند.» این گزارش حاکی است موسوی ابراز امیدواری کرد که در آینده نزدیکی از کشور رومانی دیدن کند.

گزارش - 15

15. اظهارات نخستوزیر ایران در مورد اهمیت احترام به ارزشهای اسلامی برای توسعه روابط سیاسی دو کشور ایران و ترکیه با واکنش مطبوعات ترکیه روبهرو شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از آنکارا، جراید کثیرالانتشار ترکیه که دیدار یک روزه نزهت کاندمیر معاون وزارت امور خارجه این کشور از تهران******** را مورد توجه قرار دادند مدعی شدند: «اظهارات اخیر مقامات ایرانی حیرت و تعجب مقامات وزارت خارجه ترکیه را برانگیخته است.» بر پایه این گزارش مطبوعات ترک همچنین با اشاره به اصرار مقامات ایران مبنی بر لزوم تغییر محل اجلاس سران کشورهای اسلامی از کویت به یک کشور بیطرف خاطرنشان کردند ترکیه در بالاترین سطح سیاسی در اجلاس یاد شده شرکت خواهد کرد. در همین زمینه خبرگزاری آلمان نیز در گزارشی از آنکارا ضمن اشاره به دعوت مجدد مقامات ترکیه از نخستوزیر ایران برای دیدار رسمی از این کشور نوشت: «اما مطبوعات ترکیه امروز از آنچه که به عنوان یک نیمهانتقاد توسط مقامات ایرانی از اقدامات اخیر در ترکیۀ غیرمذهبی جهت جلوگیری از راهپیمایی بنیادگرایان صورت گرفت با خشونت عکسالعمل نشان دادند.»

گزارش - 16

16. همزمان با عملیات کربلای۵ نیروهای رزمی و تخصصی از چند شهر کشور دیروز و امروز عازم میادین نبرد شدند. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی گروههایی از نیروهای آموزشدیده، پشتیبانی، تخصصی و اعزام مجدد روز گذشته از استانهای بوشهر و همدان و نیز شهرهای سمیرم، پلدختر، جهرم، نیشابور و کاشان به جبهههای جنگ عزیمت کردند. همچنین به گزارش روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی صبح امروز هفت گردان از نیروهای رزمی - تخصصی اصفهان تحت عنوان کاروان ویژه سپاهیان محمد(ص) عازم جبهههای نبرد شدند.

اعزام نیرو به منطقه عملیاتی کربلای۵

گزارش - 17

17. رئیس جمهور عراق جنگ شش سالهای را آغاز کرد که امیدی به پیروزی آن ندارد و توسعه اقتصادی عراق را نیز متوقف کرده، اما موقعیت سیاسی او در داخل ظاهراً به طور چشمگیری محفوظ مانده است. این مطلب را هفتهنامه ساندی تلگراف چاپ لندن ضمن مقالهای درباره موقعیت سیاسی صدام رئیس جمهور عراق بیان کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن پاتریک بیشاب نویسنده این مقاله صدام را حاکمی ستمگر با ظاهر سوسیالیست مردمی توصیف و اضافه کرد: «نشانههایی وجود دارد که صدام نیز به رسم حکام مستبد شرقی معتقد است که انتقال قدرت موروثی است.» ساندی تلگراف با اشاره به این شایعه که عدی پسر صدام برای زمانی که انرژی قابل توجه صدام رو به کاهش میرود آماده میشود میافزاید: «دیپلماتهای ساکن بغداد میگویند هیچ نشانهای که حاکی از پا گرفتن مخالفین در طول جنگ باشد در دست نیست و بیشتر ناظرین پیشبینی میکنند هر اقدامی برای ساقط کردن رئیس جمهور ۴۹ ساله عراق به احتمال زیاد بعد از پایان گرفتن جنگ صورت خواهد پذیرفت.» نویسنده مقاله همچنین ضمن اشاره به افزایش قربانیان جنگ به عنوان خطری که عراق از آن آگاهی دارد مینویسد: «صدام باید از اقداماتی که برای رژیم گران تمام میشود پرهیز کند اما وی همچنین با اقداماتی نظیر از بین بردن سریع آثار حملات موشکی ایران به بغداد و دادن اخبار مثبت بیشمار به مردم از طریق رسانهها و نیز دادن جوایز و هدایای گرانقیمت به بازماندگان قربانیان جنگ سعی کرده از شدت تأثیر جنگ بر مردم بکاهد.»

گزارش - 18

18. با اطمینان به پایبندی اوپک به توافق خود در زمینه کاهش تولید، قیمت نفت در بازارهای جهان از مرز ۱۹ دلار گذشت. به گزارش روزنامه اطلاعات به نقل از واحد مرکزی خبر، خبرگزاری رویتر ضمن اعلام این مطلب از قول تحلیلگران در لندن افزود: «هوای سرد در اروپا به افزایش قیمت نفت سوختی در اروپا کمک کرده است و خواهد کرد.» بر پایه این گزارش «برخی از تحلیلگران نیز معتقدند قیمت نفت پایه امریکا با به اجرا درآمدن سطوح ثابت قیمت اوپک به بشکهای ۲۰ دلار نزدیک خواهد شد.» ضمیمه گزارش۳۰۹: گزارش حمله هواپیماهای عراقی به بیمارستان امام خمینی ایلام احمد حسینی معاون سیاسی استانداری ایلام به خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت در جریان دو نوبت بمباران هواپیماهای عراقی که به فاصله چند دقیقه انجام گرفت قسمتهای اورژانس، رادیولوژی و بخش بیماران این بیمارستان منهدم گردید. وی گفت: در جریان بمباران در اتاق عمل این بیمارستان عمل سزارین بر روی یک زن باردار انجام میشد که با فداکاری یک پزشک این بیمارستان و پرسنل اتاق عمل جان کودک و مادر نجات یافته و عمل در میان دود و آتش با موفقیت به پایان میرسد. وی افزود: مردم مقاوم و ایثارگر شهر ایلام دقایقی پس از بمباران هواپیماهای عراقی برای نجات مصدومین حادثه وارد عمل شدند و مجروحین را منتقل کردند. ... در جریان این بمباران هیئتی از مسئولین استان ایلام مشغول بازدید از خسارات حمله موشکی دیروز عراق و ملاقات با مجروحین این حادثه بودند و یکی از فیلمبرداران تلویزیون که مشغول ضبط تصویری جنایات رژیم عراق در این شهر بود بر اثر این بمباران مجروح شد که به شهر باختران انتقال داده شد. ضمیمه گزارش۳۱۳: ادامه گزارش رادیو امریکا از مقاله درج شده در روزنامه امریکایی نیویورک تایمز بهگفته منابع اطلاعاتی، ایالات متحده در آنِ واحد هم به رژیم اسلامی ایران اسلحه میفروخت هم به گروههای ایرانی که برای سرنگونساختن رژیم اسلامی میکوشیدند کمک مخفی میداد هم اطلاعات موثقی درمورد رخنه مأموران شوروی به داخل سازمانهای کمونیست ایران ارائه میداد و هم اطلاعات نادرست و ناقصی دراختیار ایران و عراق میگذاشت. یک مقام پیشین امریکایی که در برخی از جنبههای این عملیات شرکت داشت در پاسخ به این پرسش که چگونه این اقدامات ضدونقیض را میتوان توجیه کرد، گفت: باید در جریان باشید تا هدف آن را درک کنید. یک مقام بلندپایه دولت امریکا که این عملیات ناجور و ضدونقیض را آش شلهقلمکار توصیف کرده است دلیل آن را نبود درک عمیق از اوضاع منطقه ذکر میکند. ... نیویورک تایمز به نقل از یک مقام کاخ سفید مینویسد: روابط سری ایالات متحده با ایران و عراق منعکسکننده طرز فکر مقامات بلندپایهای چون ویلیام کیسی رئیس سیا، دریادار جان پویندکستر رئیس پیشین شورای امنیت ملی و دانیل فورتیر یکی از معاونان شورای امنیت ملی بود که سال پیش درگذشت. مقام کاخ سفید گفت: ویلیام کیسی، جان پویندکستر و دانیل فورتیر طرفدار این نظریه بودند که یک سلسله عملیات سری منظم میتواند به تغییرات ژئوپلتیک یا جغرافیایی سیاسی عمدهای در منطقه چون گشایش راهی برای ارتباط با ایران بینجامد. این عملیات تا حدود زیادی بدون مشورت با کارشناسان منطقه در وزارت دفاع ایالات متحده، وزارت امور خارجه و حتی در برخی موارد اعضای شورای امنیت ملی طرحریزی شد. برخی از مقامات اطلاعاتی بر این اعتقادند که دادن اطلاعات نادرست به دیگر کشورها کاری نابخردانه است. زیرا به اعتبار اطلاعات درستی که در آینده دراختیار کشوری گذارده شود، لطمه میزند. اما دریادار پویندکستر دستکم در برخی موارد از دادن اطلاعات نادرست طرفداری میکرد. در یادداشتی که سال گذشته انتشار یافت آقای پویندکستر از نشر اطلاعاتی نادرست در روزنامهها علیه سرهنگ قذافی رهبر لیبی جانبداری کرده بود. اندیشه دادن اطلاعات به ایران در فرمان مورخ هفدهم ژانویه ١٩٨٦ پرزیدنت ریگان که اجازه عملیات سری را صادر کرد مورداشاره قرار گرفت. این فرمان به سازمان اطلاعات مرکزی سی.آی.ای اجازه میداد که اطلاعات، آموزش و رهنمود و ارتباطات موردنیاز اینگونه عناصر، گروهها، افراد، سرویسهای ارتباطی و کشورهای ثالث را تأمین کند. بهنوشته نیویورک تایمز، در سال ١٩٨٦، ملاقاتهای چندی میان مأموران اطلاعاتی امریکا و مقامات ایرانی انجام گرفت و طی آن اطلاعات ردوبدل شد. یک گزارش سری مجلس سنای امریکا مثلاً فاش میسازد که یک مأمور بازنشسته سی.آی.ای که در طرح مربوط به ایران دست داشت در فرانکفورت با یک مقام ایرانی ملاقات کرد و اطلاعات مربوط به تهدید شوروی علیه ایران را به او داد. روشن نیست که اطلاعات دادهشده در این ملاقات یکی از اطلاعات نادرستی بود که به ایران داده شد یا نه. مکفارلین رئیس پیشین شورای امنیت ملی ماه گذشته ضمن سخنانی گفت ایرانیان از فعالیتهای نظامی شوروی در شمال مرزهایشان بیمناکاند. درصورتیکه ارزیابی سال ١٩٨٣ سی.آی.ای حکایت از آن داشت که ایران دلیل چندانی برای ترس از شوروی ندارد. این ارزیابی تهاجم نظامی شوروی به ایران را احتمالی بعید خوانده بود. بیشتر به این خاطر که مسکو درک میکند که چنین اقدامی موجب برخوردی عمده با ایالات متحده خواهد شد. مقامات بلندپایه دولت پرزیدنت ریگان میگویند هیچگونه اطلاعات قابلاعتمادی که حاکیاز آمادگی شوروی برای حمله به ایران باشد در دست نیست. در مدارکی که دولت برای توجیه فروش اسلحه به ایران نیز انتشار داده، اشارهای به چنین اطلاعاتی نشده است. مقامات دولت و کنگره امریکا میگویند مشکل کوششهای پنهان ایالات متحده در منطقه قصور سیا در بهدستآوردن اطلاعاتی مفید درباره ایران در سالهای ١٩٧٩، زمان سقوط شاه تا سال ١٩٨٥، زمان آغاز روابط مخفی با آن کشور بود. به گفته این مقامات به این ترتیب دولت پرزیدنت ریگان هنگام جستوجوی روابطی با ایران تقریباً فقط بر گفته آقای منوچهر قربانیفر دلال ایرانی اسلحه، درباره رویدادهای ایران متکی بود. ویلیام کیسی رئیس سی.آی.ای، آنقدر به منوچهر قربانیفر مظنون بود که در سال ١٩٨٥ در یادداشتی به پرزیدنت ریگان نوشت که سی.آی.ای قصد دارد قربانیفر را با دستگاه دروغسنج مورد آزمایش قرار دهد. روشن نیست که آیا پرزیدنت ریگان این یادداشت را خواند یا نه، اما یک مقام امریکایی گفت: منوچهر قربانیفر بهتمامی پرسشهای مطرحشده در این آزمایش بجز درباره نامش پاسخ دروغ داد.

منابع و مآخذ روزشمار 1365/10/22