1361.02.07

روزشمار جنگ سال 1361 1361.02.07
نام‌های دیگر	هفت اردیبهشت
تاریخ شمسی	1361.02.07
تاریخ میلادی	27 آوریل 1982
تاریخ قمری	3 رجب 1402

1360.02.07

1362.02.07

1363.02.07

1364.02.07

1365.02.07

1366.02.07

1367.02.07

گزارش- 1

1. در هفتمین روز اردیبهشت‌ سال 1361 همه مقدمات لازم برای آغاز نبرد فراهم‌ شده و آخرین اقدامات تکمیلی درحال انجام است. همه تلاش‌ها بر این است که هرچه سریع‌تر و قبل از آنکه ارتش عراق به فکر استقرار در ساحل غربی رودخانه کارون بیفتد و عبور نیروهای ایران از این رودخانه را با مشکل مواجه سازد، عملیات آغاز شود. اگرچه ارتش عراق دور از ساحل رودخانه کارون (از جنوب سلمانیه به‌سمت شمال) مستقر است، لیکن با محتمل‌دانستن عملیات قوای ایران در این منطقه، برای تقویت نیرو و مواضع خود تلاش می‌کند. درخصوص افزایش فعالیت دشمن در غرب کارون، واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه فتح گزارش داد: «روستاهای رحمانی، شریعه و هالوپ به‌شدت زیر آتش توپخانه دشمن است و تانک‌های مستقر در سیدعبود به‌طرف رحمانی و شریعه چند گلوله مستقیم شلیک کردند.» گزارش واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه کربلا نیز حکایت از آن دارد که «دشمن دو گروهان تانک و یک دسته خمپاره‌انداز اضافه کرده است و در شمال‌شرق‌ سیدعبود نیز خطی به طول 800 متر مین‌گذاری شده است.» همچنین، «دشمن هر شب یک دسته نیروی گشتی به محورهای رحمانی و کاظمی اعزام می‌کند تا ضمن زیر نظر داشتن هرگونه نقل‌وانتقال نیروهای ایرانی، از آنها برای کسب اطلاعات جدید اسیر بگیرند.» در گزارش دیگری آمده است: «در شمال‌غرب آب‌گرفتگی هالوپ نیز نیروهای عراقی درحال حفر کانال و سنگر هستند که استعداد این نیروها حدود یک گردان برآورد شده است. ... در شمال‌غرب دارخوین هم علاوه‌بر تقویت نیرو، فعالیت‌های مهندسی دشمن افزایش یافته است و دستگاه‌های مهندسی ازقبیل بیل مکانیکی، لودر، بلدوزر در نقاط مختلف مشغول حفر کانال و سنگر هستند. ... چهار، پنج عراقی نیز در 150 متری جلوی خاکریز واقع در غرب دارخوین مشاهده شدند که احتمالاً مشغول مین‌گذاری بودند.» گزارش‌ها درباره غرب دارخوین هم حاکی است: «دشمن در روستای خرائب مستقر است و دو بیل مکانیکی در این روستا و یکی دیگر در جنوب آب‌گرفتگی غرب دارخوین مشغول به کار هستند.» واحد اطلاعات عملیات قرارگاه قدس نیز از محور کرخه‌کور گزارش داد: «در ساعت 7:00 یک ستون زرهی دشمن با استعداد 40 تانک و 10 نفربر و چند بلدوزر و خودروهای فرماندهی و ایفا ازطرف هویزه به‌طرف غرب کرخه‌کور حرکت می‌کردند و یک ستون دیگر متشکل از دستگاه‌های راه‌سازی در شرق هویزه مشاهده شد که تعدادی از این دستگاه‌ها درحال فعالیت بودند. در جنوب رودخانه کرخه‌کور، فعالیت مهندسی دشمن افزایش یافته است، به‌طوری‌که جاده‌ای در 200 متری جنوب قیصریه درحال احداث است که تا پل حیانیه حدود 500 متر فاصله دارد و 12 دستگاه راه‌سازی در آن فعالیت می‌کنند، در ساعت 12:50 نیز مشاهده شد که 2 بلدوزر و 6 بیل مکانیکی در جنوب شرقی پل فردوس به‌فاصله یک کیلومتر از یکدیگر مشغول هستند.» گزارش دیگری حاکی از آن است «با افزایش تردد نیروهای خودی در منطقه شمال کرخه‌کور، دشمن ضمن دستور یک خیز (یک کیلومتر به جلو) به یکی از واحدهای تانک خود، به تمامی نیروهایش در این منطقه دستور آماده‌باش داده است.»

گزارش- 2

2. درحالی‌که ارتش عراق به تقویت مواضع خود در منطقه غرب کارون مشغول است، نیروهای ایران ضمن حمله هوایی برای برهم‌زدن تمرکز و تجمع قوای عراق در این منطقه، سعی دارند با اعزام گروه‌های شناسایی پیاده در عمق مواضع نیروهای دشمن، از آخرین وضعیت آنها کسب اطلاع کنند. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران در اطلاعیه شماره 869 خود اعلام کرد: «در ساعت 6:30 محل تجمع نیروهای دشمن در منطقه غرب دارخوین توسط جنگنده‌های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران موردحمله قرار گرفت و بمباران شد و هواپیماهای ما همگی سالم به پایگاه‌های خود مراجعت کردند.» واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه فتح نیز گزارش کرد: «در ساعت 18:00، یک گروه گشتی خودی که جهت شناسایی تا خاکریز دشمن در غرب سیدعبود* رفته بودند، در محاصره عراقی‌ها قرار می‌گیرند که با تاریک شدن هوا از محاصره دشمن گریخته، به مواضع خودی بازمی‌گردند.»

گزارش- 3

3. امروز شهر میاندوآب زیر آتش خمپاره گروه‌های ضدانقلاب قرار گرفت و عناصر نفوذی وابسته به این گروه‌ها تعدادی از سلاح‌های نیروهای سپاه پاسداران صائین‌دژ را به سرقت بردند. همچنین بر اساس گزارش‌های رسیده، توطئه بازکردن دریچه‌های سد بوکان خنثی شد؛ عده‌ای از نیروهای خودی که مدت‌ها در گروگان ضدانقلابیون بودند، آزاد شدند و شورشیان مسلح با حضور در یکی از روستاهای باختران (کرمانشاه) با نیروهای ژاندارمری درگیر شدند. وزارت کشور به استناد گزارش فرمانداری میاندوآب اعلام کرد: در جریان درگیری نیروهای ارتش با عناصر ضدانقلاب در اطراف میاندوآب، این شهر مورد هجوم خمپاره‌ای ضدانقلابیون قرار گرفت و درنتیجه، با اصابت 6 گلوله خمپاره، 7 نفر از اهالی شهید و 9 نفر مجروح شدند. همچنین به گزارش ژاندارمری آذربایجان‌غربی، پس از اطلاع از متواری‌شدن دو نفر از اعضای دسته مقاومت سپاه پاسداران صائین‌دژ به همراه چهار قبضه سلاح متعلق به این سپاه، که گفته می‌شد قرار است به حزب منحله دموکرات بپیوندند، مأمورین پاسگاه ژاندارمری صائین‌دژ و برادران پاسدار با تعقیب افراد متواری، موفق شدند یکی از آنها را دستگیر کنند. گفته می‌شود فرد دیگر به همراه سلاح‌های سرقت‌شده توانسته است به ضدانقلابیون ملحق شود. استانداری آذربایجان‌غربی هم با اعلام اینکه «توطئه عناصر مسلح غیرقانونی برای بازکردن دریچه‌های سد بوکان طی هفته گذشته با هوشیاری و تدابیر مسئولان منطقه با شکست مواجه شد»، افزود: «درصورت موفق‌بودن ضدانقلابیون برای انجام چنین امری، چندین روستای کردنشین اطراف شهر بوکان طعمه سیل شده و تلفات زیادی به بار می‌آورد.» خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز از ارومیه به نقل از فرماندار شهرستان مرزی سردشت اعلام کرد: «17 تن از نیروهای شهربانی، ارتش و بسیج و پیشمرگان مسلمان کرد که مدت‌ها در زندان‌های گروه ضدانقلابی کومه‌له به سر می‌بردند، آزاد شده و امروز وارد این شهرستان شدند.» گزارش دیگر امروز خبر ورود عناصر ضدانقلاب مسلح به روستای «کالاهو» از توابع باختران است. نیروهای ژاندارمری پس از کسب اطلاع از حضور آنان در این روستا به آنجا اعزام و با اشرار درگیر شدند. به گزارش هنگ ژاندارمری باختران، «مأمورین به اشرار توجه می‌دهند که در مقاومت خودداری نمایند، ولی دراثر مقاومت اشرار و تیراندازی مأمورین، 4 نفر از اشرار به هلاکت رسیدند. ... و مأمورین در ساعت 21:30 به محل خدمتی خود مراجعت می‌کنند.»

گزارش- 4

4. در شیراز و بابل، چند خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) کشف شد و در شهر چوکای استان گیلان نیز بین پاسداران و عناصر این سازمان درگیری رخ داد. امروز روزنامه اطلاعات از کشف چند خانه تیمی متعلق به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شیراز خبر داد. به گزارش این روزنامه، «پس از چند ترور که ازسوی عناصر این سازمان در شیراز رخ داد، طی دو هفته اخیر چند خانه تیمی کشف شد و تعدادی از منافقین کشته و تعدادی نیز دستگیر شدند. سه انبار مهمات آنان هم به دست پاسداران انقلاب اسلامی افتاد.» یکی از اعضای شورای فرماندهی سپاه پاسداران شیراز دراین‌باره گفت: «هنگام کشف خانه‌های تیمی و انبار مهمات، یک عضو مرکزیت سازمان و دو عضو گروهک نظامی منافقین کشته و 7 نفر از افراد رده‌بالای سازمان دستگیر شدند و درمجموع 9 مکان امن آنها کشف شد که 6 خانه تیمی و 3 انبار مهمات و وسایل نظامی بود که از این 3 انبار یکی در پوشش مغازه، دیگری در یکی از کوه‌های اطراف شیراز و سومین انبار در یکی از خانه‌های امن بود.» وی همچنین گفت: «گزارش‌هایی از خانه‌های تیمی به ‌دست‌ آمده که نشان می‌دهد بین منافقین و خوانین منطقه رابطه نزدیکی وجود داشته است.» در شهر بابل هم با کشف یکی از خانه‌های تیمی منافقین یک نفر کشته و 3 نفر دستگیر شدند. به گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران منطقه 3 (استان‌های مازندران و گیلان)، «از این خانه تیمی اسناد و مدارک درون‌گروهی و کتب و نشریات مربوط به این گروهک امریکایی کشف و ضبط گردید.» همچنین در منطقه چوکای تالش از توابع استان گیلان بین نیروهای پاسدار با منافقین درگیری رخ داد و درنتیجه یک نفر از منافقین کشته و یک نفر هم زخمی شد. در جریان این درگیری منافقین یک دختر 7 ساله را به شهادت رساندند.

گزارش- 5

5. عصر امروز، اعضای دفتر تبلیغات اسلامی قم با آقای هاشمی رفسنجانی دیدار کردند و رئیس این دفتر به نقل از روحانیونی که به جبهه‌ها اعزام شده‌اند گفت رزمندگان درباره احتمال کوتاه‌آمدن مسئولان در مقابل فشارهای بین‌المللی برای پذیرش آتش‌بس نگران هستند. هاشمی رفسنجانی نیز اظهارداشت انتظار نداشته باشید همه مسائل جنگ را در سخنرانی عمومی یا مصاحبه بشنوید. در ابتدای این دیدار آقای عبایی رئیس این دفتر، ضمن ارائه گزارش دفتر تبلیغات قم گفت: «این دفتر در سال 57 به دستور امام و با همیاری 6 نفر از برادران مؤسس تأسیس شد. از آغاز جنگ تا امروز 2 هزار نفر از روحانیون ازسوی این دفتر به جبهه اعزام شده‌اند که تاکنون 170 نفر شهید داشته‌ایم و بیش از 500 نفر مُبلّغ از آغاز سال جاری تاکنون به سراسر کشور اعزام شده‌اند و بیش از 200 نفر استاد تحویل جامعه داده‌ایم.» آقای عبایی افزود: «ما فعالیت دفاتر را بیشتر در آذربایجان‌شرقی و غربی گسترش دادیم چون‌که می‌دانستیم [آیت‌الله] شریعتمداری در این مناطق چه می‌کنند.» سپس هاشمی رفسنجانی در سخنانی ضمن تجلیل از خدمات و فعالیت‌های دفتر تبلیغات اسلامی گفت: «حضور طلبه‌ها در جبهه‌ها به جوانان رزمنده ما روحیه می‌دهد و همین مطلب است که این مقدار علیه روحانیت تبلیغ می‌کنند و دلیل اینکه روحانیت تابه‌حال این‌قدر محبوب مانده به‌خاطر این است که دارد انقلاب را تغذیه می‌کند.» هاشمی رفسنجانی درباره این دیدار نوشته است: «حدود یک‌صد نفر از طلاب قم بودند که گزارش کارشان را دادند ... و گفتند نگرانی عمده نیروها در جبهه از احتمال کوتاه‌آمدن مسئولان در مقابل فشارهای بین‌المللی مبنی‌بر پذیرش آتش‌بس است و خبر دادند که رزمنده‌ها می‌گویند ما حاضر نیستیم بدون تحقق اهداف اعلام‌شده دفاع به خانه برگردیم. فراوانی این‌گونه مراجعات احتمال برنامه‌ریزی را تقویت می‌کند و می‌تواند طبیعی باشد. من هم برایشان صحبت کردم و گفتم در آینده همه‌چیز برای شما روشن می‌شود. انتظار نداشته باشید همه مسائل جنگ را در سخنرانی عمومی و مصاحبه‌ها بشنوید.»

گزارش- 6

6. آیت‌الله منتظری در دیدار با مدیر سیاسی ایدئولوژیک نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، درخصوص کارکنانی که در این نیرو با انقلاب اسلامی همراه نیستند توصیه کرد: افراد انعطاف‌پذیر را جذب و در مسیر انقلاب از آنها استفاده کنید. به گزارش روزنامه کیهان، حجت‌الاسلام الهی مدیر سیاسی ایدئولوژیک نیروی دریایی، به همراه مسئول آموزش این مدیریت در قم به حضور آیت‌الله منتظری رسید و گزارشی از فعالیت‌های نیروی دریایی مطرح کرد. سپس، آیت‌الله‌ منتظری در پاسخ اظهار داشت: «باتوجه‌به گذشت در مکتب اسلام، سعیتان بر آن باشد که آنها را که انعطاف‌پذیرند جذبشان کنید و از آنها در مسیر انقلاب استفاده نمایید. البته باید حساب ضدانقلاب را از این گروه‌ها جدا کرد. این افراد انعطاف‌پذیر که امروز دارای تخصص و مدیریت هستند، از پول این ملت به اینجا رسیده‌اند و از پول ملت برایشان صدها هزار تومان هزینه شده است و نباید گذاشت این زحمت و هزینه به هدر رود. البته این مسئله باعث نباشد که به رده‌های پایین توجه نشود. به کلیه کسانی که حتی به عشق وطن کار می‌کنند توجه داشته باشید و اگر می‌بینید که در مسیر انقلاب نیستند، آنان را تأیید کنید، چون روح اسلام در انقلاب آنها را منقلب خواهد کرد.»

گزارش- 7

7. وزیر مشاور در امور خارجی مصر، پادشاه اردن و مسئولان مراکش و کویت ضمن حمایت مجدد از صدام و رژیم بعثی عراق، از تلاش‌های بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق حمایت کردند. به گزارش روزنامه المدینه (چاپ عربستان سعودی)، پطروس غالی وزیر مشاور در امور خارجی مصر در جریان ملاقات با هیئتی از روزنامه‌نگاران سعودی و عرب، در پاسخ به این سؤال که اگر ابعاد جنگ ایران و عراق قاطعانه به نفع ایران تغییر کند، خطرهایی باتوجه‌به طرح‌های توسعه‌طلبانه ایران متوجه کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس خواهد شد، مصر در این وضعیت چه خواهد کرد، اظهار داشت: «قاهره به‌موجب پیمان دفاعی مشترک اعراب موظف است تا به دیگر کشورهای عرب در مقابل تهدیدهای بیگانه کمک کند.» وی اضافه کرد: «مصر هم‌زمان تلاش خواهد کرد تا برای خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق میانجیگری کند» ملک حسین پادشاه اردن هم مجدداً حمایت سرسختانه‌اش از عراق در جنگ با ایران را تکرار کرد و با حمله به اعرابی (اشاره به سوریه) که به گفته وی در مقابل ملت‌هایشان ایستاده‌اند و طرف ایران را گرفته‌اند، اظهار داشت: اردن همواره از تلاش‌های اسلامی و بین‌المللی برای خاتمه‌دادن به جنگ خلیج‌فارس و دستیابی به یک راه‌حل مورد قبول دو طرف پشتیبانی کرده است. وی همچنین اذعان کرد: «مردم اردن با شرکت داوطلبانه در نیروهای یرموک به وظیفه خود عمل کرده‌اند. واحدهای این نیرو هم‌اکنون در کنار برادران عراقی‌شان در یک سنگر می‌جنگند.» همچنین، در اطلاعیه مشترکی که در پایان سفر نخست‌وزیر مراکش به کویت منتشر شد، دو کشور نگرانی خود را از ادامه جنگ بین ایران و عراق ابراز کرده و خواهان بهبود روابط بین اعراب شدند.

گزارش- 8

8. خبر مربوط به خرید نفت ایران توسط امریکا که دیروز در روزنامه وال‌‌استریت ژورنال منتشر شد، ازسوی وزارت نفت دولت جمهوری اسلامی ایران تکذیب و ازسوی کاخ سفید امریکا تأیید شد. مفسر بی‌بی‌سی هم در تحلیل این خبر گفت که امریکا آماده انجام مذاکراتی ساده با ایران است. روزنامه کیهان در شماره امروز خود با اشاره به خبر این روزنامه امریکایی نوشت: «متعاقب این خبر در تماسی که با وزارت نفت گرفتیم، روابط عمومی این وزارت‌خانه خبر منتشره ازسوی رسانه‌های غربی را به‌شدت تکذیب و اعلام کرد ما هیچ‌گونه رابطه‌ای با شرکت‌های امریکایی نداریم و روابطمان را با آنان کاملاً قطع کرده‌ایم.» خبرگزاری جمهوری اسلامی هم در تماسی با وزارت نفت کسب اطلاع کرد: «ایران مستقیماً نفت به امریکا صادر نکرده است؛ ولی فروش نفت به دلال سعودی را تأیید کرد.» در مقابل، رادیو امریکا در بخش شبانگاهی خود اعلام کرد: کاخ سفید امروز تأیید کرده است که پرزیدنت ریگان خرید نزدیک به 2 میلیون بشکه نفت صادراتی ایران را برای ذخیره راهبردی نفت دولت امریکا شخصاً مورد تصویب قرار داده است. این رادیو گفت: «مقامات امریکا اعلام داشتند نفت صادراتی ایران ازطریق یک شرکت بین‌المللی که مقر آن در سوئیس است خریداری ‌شده و دولت ایالت متحده مستقیماً با رژیم جمهوری اسلامی معامله نکرده است. نفت صادراتی به بهای بشکه‌ای 5/29 دلار یعنی پایین‌تر از بهای پایه نفت صادراتی سازمان اوپک [34 دلار] خریداری ‌شده است.» دیوید رادلت یکی از مفسران بی‌بی‌سی این خرید را به‌عنوان اولین خرید نفت ایران ازسوی امریکا در دو سال و نیم گذشته، مورد بررسی قرار داد و گفت: «مدت‌ها بود که تصور می‌شد ایران نفت خود را با تخفیف بین 30 تا 32 دلار به ژاپن و سوریه می‌فروشد. به نظر بعضی از منابع، ایران در فروش به سوریه تخفیف بیشتری منظور کرده و بهای نفت خود را تا بشکه‌ای 25 دلار پایین آورده است. چنین پیداست که سازمان اوپک چشم خود را روی این اقدام ایران که به زیان ثبات قیمت در بازاری است که خریدار آن دست بالا را دارند، بسته است. قبل از انقلاب و سقوط شاه در سال 1357 ایران جزو بزرگ‌ترین تولیدکنندگان نفت در جهان بود، اما به‌دنبال انقلاب از تولید نفت ایران به‌میزان قابل‌ملاحظه‌ای کاسته شد و نیاز مبرم کشور به منابع مالی جهت نجات اقتصاد درهم‌گسیخته و تعیین هزینه‌های جنگ با عراق باعث شده است که ایران بدون توجه به سازمان اوپک طالب فروش نفت بیشتر به قیمت ارزان‌تر باشد. در زمان شاه، ایران جزو صادرکنندگان بزرگ نفت به امریکا بود و تولید روزانه نفت ایران به 6/5 میلیون بشکه بالغ می‌گشت، ولی تازه‌ترین رقمی که در دست است تولیدات نفت ایران را 5/1 میلیون بشکه در روز تخمین می‌زنند. حال امریکا خریداری نفت از ایران را جزئی از روند عمومی بازار آزاد توصیف می‌کند؛ اما چنانچه این‌گونه خریدها ادامه یابد، آن‌گاه سایر کشورهای نفت‌خیز نیز به تکاپو افتاده و در بازار پر وفور نفت به هر قیمت که بشود به دنبال خریدار خواهند رفت. از سوی دیگر، بازار راکد نفت می‌تواند درصورت پایان‌گرفتن رکود موجود اقتصادی جهان در وقت مصرف از ذخایر تحلیل‌رونده عمومی در کشورهای خریدار به‌سرعت رو به بهبود گذارد. آنچه امریکا هم‌اکنون از ایران خریداری کرده است، ذخایر نفتی استراتژیک این کشور را انبوه می‌سازد. طبق تخمین، ذخایری که امریکا به این منظور فراهم ساخته، درحال‌حاضر بالغ‌بر 280 میلیون بشکه است و هدف آن است که تا پایان دهه 1980 آن را به 750 میلیون بشکه برساند. دلیل این ذخیره‌سازی در کشورهای مصرف‌کننده نفت مانند امریکا و ژاپن ملاحظات اقتصادی و سیاسی است. ادامه عدم ثبات در خاورمیانه [غرب آسیا] خریداران نفت را به این فکر می‌اندازد که در بلندمدت هر نوسانی که در قیمت نفت به وجود می‌آید باز مسائل سیاسی بیش از ملاحظات بازرگانی حاکم بر سرنوشت این ماده خواهد بود. باآنکه مقامات امریکایی اظهار می‌دارند که خرید نفت ایران هیچ جنبه سیاسی و دیپلماتیک ندارد، باز چنین اقدامی به گشودن درهای روابط گرم‌تر میان دو کشور کمک می‌کند. در امریکا نگرانی از آن است که درصورت خروج آیت‌الله خمینی از صحنه سیاسی، نفوذ شوروی در ایران افزایش قابل‌ملاحظه یابد و منافع امریکا را در منطقه با خطرات بیشتری روبه‌رو کند. چنان‌چه مسئله را از همین جنبه بررسی کنیم، آن‌گاه خرید نفت ایران به این تعبیر خواهد شد که امریکا آماده برقراری مذاکرات ساده‌ای با ایران است.»

منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/07