1361.02.15
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.02.15 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | پانزده اردیبهشت |
| تاریخ شمسی | 1361.02.15 |
| تاریخ میلادی | 5 مه 1982 |
| تاریخ قمری | 11 رجب 1402 |
گزارش- 1
1. در ششمین روز از آغاز عملیات بیت‌المقدس، ارتش عراق با چند حمله پی‌درپی به مواضع قرارگاه فتح در جاده اهواز خرمشهر، درصدد اشغال مجدد این جاده برآمد، اما با مقاومت نیروهای این قرارگاه و درحالی‌که متحمل تلفات و خساراتی شده بود عقب‌نشینی کرد. بامداد امروز، ارتش عراق پس از اجرای آتش در منطقه قرارگاه فتح (کیلومتر68 تا کیلومتر95 جاده اهواز خرمشهر) که از ساعت 01:30 تا 04:00 ادامه داشت، به‌سمت یگان‌های این قرارگاه در حدفاصل کیلومتر80 تا کیلومتر95 هجوم آورد که با مقاومت نیروهای خودی این حمله در ساعت 09:30 دفع شد. در ساعت 11:00، عراقی‌ها مجدداً حمله کردند که تا ساعت 13:30 ادامه داشت و آنها پس از تحمل تلفات عقب‌نشینی کردند. دقایقی بعد، حمله سوم دشمن آغاز شد، اما این بار هم با آتش شدید توپخانه و سایر سلاح‌ها، از نفوذ یگان‌های عراقی جلوگیری شد و آنها مجبور شدند در خاکریزی که در سه‌کیلومتری غرب جاده اهواز خرمشهر (حدفاصل کیلومتر70 تا کیلومتر80) قرار داشت، مستقر شوند. در ساعت 21:30، هجوم دیگری که سنگین‌تر از حملات قبلی بود، علیه مواضع قرارگاه فتح آغاز شد. برابر طرح، لشکر3 زرهی عراق می‌بایست با یک تیپ مکانیزه خود به‌علاوه تیپ24 زرهی و تیپ602 پیاده و تیپ33 نیروی مخصوص، هماهنگ با لشکر9 زرهی در حدفاصل کیلومتر80 تا کیلومتر100 جاده اهواز خرمشهر دست به حمله زده و این قسمت از جاده را بار دیگر اشغال کند.* در این حمله، تانک‌های عراقی به‌طرف جاده جلو آمدند و به‌صورت مستقیم بر روی رزمندگان قرارگاه فتح اجرای آتش کردند. توپخانه و کاتیوشای ارتش عراق نیز مواضع این رزمندگان را زیر آتش شدید قرار دادند؛ درنتیجه، نبردی سنگین درگرفت که راوی قرارگاه کربلا آن را چنین توصیف کرده است: «ما شاهد بودیم که دشمن بعضی وقت‌ها آن‌قدر بر بچه‌ها فشار می‌آورد که اگر زمین باز می‌شد، بچه‌ها در آن فرو می‌رفتند و اگر آن صبر و استقامتی که خدا سفارش کرده، در بچه‌ها نبود، یقیناً ما قادر به حفظ جاده نبودیم.»[۱] در ساعت 21:40، قرارگاه فتح اعلام کرد که «در مقابل ایستگاه90 نیروهای اسلام با شدت با دشمن درگیر شدند که به برادران دستور مقاومت شدید تا آخرین نفر داده شده [است].» درگیری تا ساعت 23:07 ادامه داشت تا اینکه در این زمان اعلام شد «دشمن درحال فرار و عقب‌نشینی تدریجی است و برادران با شدت روی آنها اجرای آتش می‌کنند.» از سوی دیگر، در محور قرارگاه نصر (کیلومتر95 تا 103 جاده اهواز خرمشهر)، ارتش عراق ضمن استقرار یگان‌های تانک خود در مقابل مواضع یگان‌های این قرارگاه، رزمندگان را با آتش تانک‌ها و توپخانه هدف قرار داد. در محور قرارگاه قدس (رودخانه کرخه‌کور) نیز عراقی‌ها ضمن تثبیت و تحکیم مواضع پدافندی خود در جنوب رودخانه کرخه‌کور، یگان‌های این قرارگاه را که در شمال این رودخانه مستقر هستند، به‌طور انبوه و شدید، به‌ویژه در ساعت 01:30 تا 02:00 زیر آتش گرفت.[۲]
گزارش- 2
2. بعدازظهر امروز نیروهای رزمنده برای اجرای آخرین مرحله از عملیات قرارگاه فجر در منطقه شرق فکه، که به‌منظور پشتیبانی از عملیات بیت‌المقدس در جریان است، به‌طرف نقاط تعیین‌شده حرکت کردند. فرماندهان قرارگاه فجر که پس از سه مرحله عملیات، به محاسن طرح اول که به‌صورت ناقص در شب نخست اجرا شده بود پی برده بودند، آن را دوباره در دستور کار قرار دادند. اگرچه گستردگی منطقه مانور در این طرح می‌توانست پاتک‌های احتمالی دشمن را به‌میزان زیادی کاهش دهد، لیکن این گستردگی در شب نخست عملیات موجب خستگی و ناهماهنگی نیروها شده بود. به همین دلیل مقرر شد که نیروهای تک‌ور این‌بار بخشی از مسافت طولانی (حدود 15 کیلومتر) تعیین‌شده در طرح را که در شب اول پیاده رفته بودند، با خودرو طی کنند. پس از تجهیز نیروها به آب، غذا و مهمات، تیپ17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) سپاه از جناح شمالی و تیپ33 المهدی(عج) سپاه از جناح جنوبی با درنظرگرفتن احتیاط کامل و بدون اینکه دشمن مطلع شود، حرکت خود را از بعدازظهر امروز آغاز کردند و تا پایان روز توانستند به نقاط تعیین‌شده (روستای ناصر فهد در جناح شمالی و رمل2 و3 در جناح جنوبی) برسند و سپس به انتظار بنشینند تا بنا به دستور در بامداد روز بعد وارد عمل شوند.[۳]
گزارش- 3
3. در جریان پاک‌سازی چند روستای مهاباد (در استان آذربایجان‌غربی) و سنقر و کلیایی (در استان باختران) از وجود اشرار مسلح ضدانقلاب، دو پایگاه حزب منحله دموکرات کردستان متلاشی شد. سپاه پاسداران مهاباد در گزارشی اعلام کرد: «طی عملیاتی ازسوی نیروهای ارتش، سپاه و عشایر مسلمان، روستای قاضی‌آباد از توابع این شهرستان پاک‌سازی و مقر حزب دمکرات کردستان متلاشی شد و 4 تن از عناصر این حزب کشته و 12 تن اسیر شدند. تعدادی سلاح و مهمات نیز به غنیمت درآمد.»[۴] گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران نیز حاکی است: «طی یک عملیات 48 ساعته، برادران سپاه پاسداران سنقر و کلیایی با هماهنگی سپاه پاسداران قروه و پشتیبانی هوانیروز استان همدان موفق شدند روستاهای گرگر علیا و سفلی، قلعه‌گاه، نصرت‌آباد ورمکان را از لوث وجود اشرار حزب منحله دمکرات پاک‌سازی کنند و در روستاهای گزاران علیا و سفلی و میان‌گرواران با عناصر این حزب درگیر شوند. درنتیجه، عده زیادی از عناصر حزب دمکرات کشته یا زخمی شدند که جنازه 3 تن از آنها در منطقه به جای ماند و اجساد بقیه کشته‌شدگان و زخمی‌ها را دمکرات‌ها با خود بردند. پایگاه اصلی حزب منحله دمکرات در روستای میان‌گرواران به دست سپاهیان اسلام افتاد و برادران سپاه پاسداران قروه در پایگاه مذکور مستقر شدند.»[۵]
گزارش- 4
4. امروز در تهران عناصر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) علاوه‌بر حمله مسلحانه به دو مکان دولتی و منفجرکردن یک خودرو، با پاسداران کمیته انقلاب اسلامی درگیر شدند. خبرنگار جمهوری اسلامی در تماسی با روابط عمومی کمیته مرکزی انقلاب اسلامی کسب اطلاع کرد که «در ساعت 10 صبح امروز، سه سرنشین تروریست یک پیکان سبزرنگ، به‌سوی مقر جهاد سازندگی واقع در فلکه دوم آریاشهر آتش گشودند که براثر این تیراندازی 3 تن از نیروهای جهاد سازندگی به شهادت رسیدند و مهاجمین نیز از محل حادثه گریختند.»[۶] رادیو اسرائیل نیز ضمن اعلام این خبر گفت: «سازمان مجاهدین خلق [منافقین] با انتشار بیانیه‌ای در پاریس این حمله مسلحانه را به خود نسبت داد و اعلام کرد که شعبه جهاد سازندگی در آریاشهر درحقیقت مرکز گردآوری اطلاعات و سرکوبی مخالفان رژیم بوده است.»[۷] امروز همچنین کمیته انقلاب اسلامی منطقه 2، در خیابان ستارخان هدف حمله مسلحانه 3 تن از اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) قرار گرفت. با تیراندازی متقابل پاسداران کمیته، 2 تن از مهاجمین کشته شدند و نفر سوم مجروح و دستگیر شد. در ساعت 15:55 نیز پس از اینکه عناصر این سازمان یک خودرو را در میدان گرگان منفجر کردند، پاسداران کمیته انقلاب اسلامی منطقه به تعقیب آنها پرداختند. در جریان این تعقیب و گریز یکی از منافقین با منفجرکردن یک نارنجک خودکشی کرد و 2 تن دیگر دستگیر شدند. همچنین، بعدازظهر امروز یک بمب جاسازی‌شده در جنب دبیرستان اسدآبادی در شمال پادگان لاهوتی تهران درپی گزارش‌های مردمی کشف و به‌دست پاسداران انقلاب اسلامی خنثی شد.[۸]
گزارش- 5
5. صبح امروز بیش از دو هزار عراقی که در عملیات بیت‌المقدس به اسارت درآمده‌اند با قطار وارد تهران شدند و در ورزشگاه راه‌آهن استقرار یافتند. اسرای عراقی درحالی‌که تصاویری از امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و شهید آیت‌الله محمدباقر صدر، از علمای شیعه نجف اشرف در دست داشتند، به زبان عربی شعارهای «اسلام پیروز است، صدام نابود است«؛ «خدایا، خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگه دار» سر می‌دادند. پس از استقرار اسرا در زمین چمن ورزشگاه، چند نفر از مجاهدین عراقی درباره جنایات صدام و امریکا مطالبی بیان کردند و آن‌گاه اسرا به شعاردادن علیه صدام پرداختند.[۹]
گزارش- 6
6. وزیر دفاع در دیدار با آیت‌الله منتظری در قم گزارشی از افزایش تولید در صنایع نظامی کشور به‌دست متخصصان داخلی ارائه داد. به گزارش روزنامه کیهان، سرهنگ محمد سلیمی وزیر دفاع، به اتفاق جمعی از مدیران وزارت دفاع با آیت‌الله منتظری در قم دیدار کرد. وی در گزارشی از وضعیت صنایع نظامی کشور گفت: «اکنون همه طرح‌ها و پروژه‌های تولیدی و دفاعی ما به‌جای خارجیان توسط متخصصان ایرانی تولید می‌شود و سطح تولید در بعضی موارد به دو تا سه برابر افزایش یافته و خطوط تولیدی جدید نیز به کار افتاده است؛ به‌طوری‌که در موارد قابل‌توجهی در مرز خودکفایی قرار گرفته‌ایم. از طرف دیگر، برای جبران کمبود قطعات یدکی، هم‌اکنون کارخانجات و کارگاه‌های مختلف قطعه‌سازی ما مشغول کارند و البته به‌خاطر جنگ تحمیلی و افزایش نیازها ما ناچاریم برخی از قطعات مورد نیاز را از کشورهای خارجی تأمین کنیم؛ البته کشورهایی که مطمئن باشیم معامله ما با آنها به وابستگی نخواهد انجامید. ما غیر از امریکا و اسرائیل و ممالکی مشابه آنها نیازهای خود را با شرایط فوق‌الذکر از سایر جاها تأمین می‌کنیم.» وزیر دفاع همچنین تأکید کرد: «هم‌اکنون تعداد بی‌شماری از قطعات یدکی مورد نیاز ما در انبارهای امریکا خوابیده است، درحالی‌که پول آنها را قبل از انقلاب اسلامی از بیت‌المال مردم دریافت کرده‌اند، ولی امریکا حاضر به ارسال آنها نیست. البته ما ازطریق الجزایر درحال پیگیری هستیم تا ان‌شاءالله این قطعات را که مال خود ماست دریافت کنیم.»[۱۰] در این دیدار آیت‌الله منتظری ضمن تأکید بر این نکته که بیست ماه جنگ کار مهمی بوده است، اظهار داشت: «ایرانی‌ها هوششان و ابتکارشان بیش از امریکایی‌ها و اروپایی‌هاست و ما باید استعدادهای خلاق و جوشان را شناسایی و تشویق کنیم تا روزی خودمان بتوانیم ادوات پیشرفته بسازیم. ... شما نباید زیاد هم منتظر رسیدن قطعات یدکی از امریکا باشید؛ زیرا آنها را به شما نخواهند داد.»
گزارش- 7
7. هم‌زمان با اعزام کارشناسان فنی ایران و الجزایر به محل سقوط هواپیمای الجزایری برای بررسی علل این حادثه، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و دو تن از معاونان وی عراق را عامل این واقعه معرفی کردند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از ارومیه گزارش داد: «عصر امروز کارشناسان فنی ایران و الجزایر** در محل سقوط هواپیما حضور یافته و به بررسی علل این حادثه پرداختند.»[۱۱] علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران نیز در جلسه امروز هیئت دولت گزارش مبسوطی از سقوط هواپیمای الجزایری ارائه داد و گفت: «خوشبختانه تمام اسنادی که حاکی‌از جنایت صدام در این ماجرا می‌باشد، موجود است.»[۱۲] در همین حال، معاونان امور حقوقی و امور بین‌الملل وزارت امور خارجه ایران نیز ضمن تشریح حادثه سقوط هواپیما ازنظر حقوق بین‌الملل، اقدامات ایران را برای محکوم‌کردن این حادثه در سطح جهانی بیان کردند. میرمهدی معاون امور حقوقی وزارت امور خارجه گفت: «ازنظر عرف پذیرفته‌شده بین‌المللی و کنوانسیون‌هایی که به امضای دول مختلف رسیده، عاملین چنین جنایاتی مجرم بین‌المللی محسوب می‌شوند. به‌عنوان نمونه، برابر ماده یک کنوانسیون جلوگیری از اعمال غیرقانونی برضد امنیت هواپیمایی کشوری، که در سال 1971 در مونترال به تصویب رسیده و کشور عراق هم در دهم سپتامبر 1974 بدان ملحق شده و مفاد آن را پذیرفته است، کسانی که عالماً و عامداً علیه سرنشین هواپیمای درحال پرواز مبادرت کنند و یا امنیت هواپیما را به خطر بیندازند و یا هواپیما را از بین ببرند، مجرم شناخته شده و می‌بایست محاکمه و مجازات شوند.» معاون امور حقوقی وزارت امور خارجه در ادامه گفت: «اولاً این حمله ناجوانمردانه به یک هواپیمای غیرنظامی و بی‌طرف در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران صورت گرفته است و ثانیاً این جنایت برابر دلایل مثبته‌ای که در دست داریم با قصد قبلی انجام شده که این خود از کیفیات مشدده جرم است. همچنین این حمله نسبت به شخصیت‌های کشوری صورت گرفته که علاوه‌بر داشتن خصوصیاتی مانند سوابق درخشان در مبارزه علیه استعمار خارجی و حیثیت ممتاز بین‌المللی که اساساً در قرارداد منعقده بین ایران و عراق در سال 1975 نقش ناظر و میانجی را داشته است، صورت گرفته؛ و بالاخره مطلب قابل‌توجه اینکه اساساً مأموریت این هیئت از کشور برادر الجزایر و به‌منظور بررسی راه‌های پایان‌دادن به جنگ و ایجاد صلح بوده است.» کاظم‌پور اردبیلی معاون امور بین‌الملل وزارت امور خارجه نیز اظهار داشت: «به‌دنبال پیروزی‌های رزمندگان اسلام در جبهه‌های جنگ تحمیلی ما انتظار این‌گونه اعمال جنایتکارانه از رژیم بعث عراق را داشتیم و نیز انتظار داریم مراجعی که به‌نحوی از انحاء به این قضیه مربوط می‌شوند، این عمل تجاوزکارانه را محکوم نمایند.» وی افزود: «وزارت امور خارجه طی ارسال یادداشت‌هایی به مراجع مختلف بین‌المللی خواهان محکومیت این جنایت خواهد شد و دراین‌رابطه یک یادداشت رسمی به سازمان ملل فرستاده خواهد شد که بین اعضای آن توزیع خواهد شد. همچنین، یادداشت‌هایی جداگانه به سازمان کنفرانس اسلامی، هیئت غیرمتعهدها، سازمان وحدت افریقا و اتحادیه جهان عرب، که الجزایر عنصر اصلی آن است، فرستاده خواهد شد.» کاظم‌پور اردبیلی ادامه داد: «کمیته حقوق بشر در صلیب‌سرخ جهانی و سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری، دیوان دادگستری بین‌المللی لاهه و سازمان‌های “ای‌کا” و “یاتا” از سازمان‌هایی خواهند بود که یادداشت وزارت امور خارجه برای آنها ارسال خواهد شد.»[۱۳]
گزارش- 8
8. درحالی‌که جمهوری اسلامی ایران سرنگونی هواپیمای الجزایری را به حکومت عراق نسبت می‌دهد، رئیس‌جمهور عراق برای مقامات الجزایر پیام تسلیت فرستاد. خبرگزاری عربستان سعودی نیز ایران را عامل این حادثه معرفی کرد و وزارت امور خارجه ترکیه هم برخلاف گزارش‌های دیروز رسانه‌های خبری این کشور که از هجوم هواپیماهای عراقی به هواپیمای الجزایری حکایت داشت، هویت هواپیماهای مهاجم را نامشخص اعلام کرد. رئیس مجلس ایران نیز از واکنش کشورها به این موضوع گفت. رادیو اسرائیل با اعلام اینکه صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، با ارسال تلگرامی به الجزایر، درگذشت وزیر امور خارجه آن کشور را تسلیت گفته است، افزود: «خبرگزاری عربستان سعودی با استناد به گزارش‌های ترکیه اعلام کرد که هواپیمای وزیر خارجه الجزایر توسط جنگنده‌های ایران سرنگون شده است. این خبرگزاری با استناد به خبرگزاری دولتی ترکیه خبر داد که شاهدان عینی مشاهده کرده‌اند که هواپیمای الجزایری توسط هواپیماهای ایران هدف حمله قرار گرفت.*** آنها گفتند پس از این حادثه سه نفر با چتر نجات فرود آمدند.»[۱۴] وزارت امور خارجه ترکیه هم امروز اعلام کرد: «خلبان هواپیما [ی الجزایر] کمی بعد از ورود به آسمان ایران ازطریق تماس رادیویی گفت مورد حمله دو هواپیما واقع شده، ولی هویت هواپیماهای مهاجم را تشخیص نداد.»[۱۵] حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، نیز درمورد این حادثه در کتاب خاطرات خود نوشته است: «اخبار مربوط به سقوط هواپیمای الجزایری را تعقیب کردم. گروهی از الجزیره برای تحقیق و بردن جنازه‌ها آمده‌اند. سوریه مثل ما موضع گرفته و عراق را مسئول دانسته است. بعضی از کشورها موضع منفی گرفته‌اند و بعضی بی‌طرف‌اند. روزنامه‌های ترکیه هم شیطنت می‌کنند و بعضی‌ها هم اعتراف دارند. مسئله مهمی است و اگر خوب روشن شود که عراق مقصر است، ضربه بزرگی به صدام است.»[۱۶]
گزارش- 9
9. یک روزنامه امریکایی مدعی شد اهداف ایران فراتر از پیروزی در جنگ است. وزیر دفاع مصر هم گفت که ایران امیدوار است بتواند انقلاب خود را به دیگر کشورهای خلیج‌فارس صادر کند. لوس‌آنجلس تایمز در مقاله‌ای تحت عنوان «عراق هدف اول است؛ [آیت‌الله] خمینی درصدد اعمال قدرت فراتر از جبهه‌هاست» اوضاع جنگ و آینده آن را به‌طور مشروح مورد بررسی قرار داده و از قول ناظران سیاسی نوشته است: «ایران در آستانه بزرگ‌ترین پیروزی‌اش از ابتدای پیروزی انقلاب، سه هدف در سر دارد که موجب نگرانی در منطقه و بسیاری از کشورهای دیگر شده است. اولین هدف، باتوجه‌به اینکه اکثریت عراقی‌ها شیعه هستند، جانشین‌کردن یک حکومت شیعه به‌جای حکومت سنی است. هدف دیگر، گرفتن میلیاردها دلار خسارت جنگی از کشورهای ثروتمند خلیج‌فارس است که عراق را حمایت مالی کرده‌اند. و مهم‌ترین و خطرناک‌ترین هدف ایرانی‌ها استقرار حکومت اسلامی به‌عنوان نیروی برتر در منطقه خلیج [فارس] است.» این روزنامه افزود: «مقامات امریکایی معتقدند حمله بزرگ ایران علیه نیروهای متجاوز عراق نه‌تنها برای سرکوبی متجاوزین است، بلکه چنان طراحی شده که علاوه‌بر سرنگونی صدام حسین، زمینه را برای نفوذ انقلاب آیت‌الله روح‌الله خمینی در سرتاسر منطقه خلیج‌فارس آماده می‌سازد.» این روزنامه امریکایی ادامه داد: «هرگونه ایجاد ناآرامی به‌وسیله ایران در منطقه منافع امریکا را به خطر می‌اندازد. بنابراین حمله ایران که روز جمعه آغاز شده، برای امریکا بسیار حائز اهمیت است؛ زیرا احتمال می‌رود که ایران پس از ورود به عراق، به‌طرف بغداد و یا به‌طرف جنوب، به کویت و عربستان سعودی برود. یک مقام وزارت خارجه گفت عربستان و سایر کشورهای حوزه خلیج [فارس] وحشت دارند و اگر اقدام به تحریک مذهبیون افراطی در این کشورها نماید، دولت‌های طرف‌دار غرب از امریکا کناره‌گیری خواهند کرد.»[۱۷] عبدالحلیم ابوغزاله، وزیر دفاع مصر نیز در مصاحبه‌ای گفت: «تحولات اخیر در جنگ ایران و عراق نشان می‌دهد که رژیم جمهوری اسلامی حاکم بر ایران به‌صورت تهدیدی برای امنیت خلیج‌فارس درآمده است.» وی اضافه کرد: «آیت‌الله خمینی امیدوار است بتواند انقلاب اسلامی خود را به دیگر کشورهای حوزه خلیج‌فارس ازجمله عربستان سعودی صادر کند.»[۱۸]
گزارش- 10
10. حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، ضمن درخواست تلاش از تمام مسلمانان جهان برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران، این جنگ را یک تراژدی ملی ـ اسلامی و لطمه‌ای به مسلمین است. خبرگزاری عراق با اعلام این خبر افزود: «حبیب شطی گفت کمیته حسن نیت اسلامی در چارچوب تلاش‌هایش برای پایان‌دادن به جنگ عراق با ایران، به‌زودی به بغداد و تهران سفر خواهد کرد. وی ضمن ابراز امیدواری به اینکه این کمیته به نتایج مثبتی دست یابد، گفت باتوجه‌به پیام صدام حسین به شاه خالد [پادشاه عربستان سعودی] به‌عنوان رئیس سازمان کنفرانس اسلامی، درمورد اقدامات بعدی تصمیماتی اتخاذ خواهد شد.»[۱۹] اظهارات حبیب شطی در رادیو صدای امریکا نیز منعکس شد، ولی در این اظهارات جمله‌ای که نشان دهد وی از مسلمانان جهان خواسته باشد برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تلاش کنند، دیده نمی‌شود.[۲۰]
گزارش- 11
11. برخی منابع با بررسی حمایت سیاسی سوریه از ایران در جنگ با عراق، آینده صدام حسین را مبهم پیش‌بینی کرده‌اند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از ابوظبی، منابع اردنی با اعلام اینکه به‌دنبال حمایت سوریه از ایران در جنگ و پیمان‌های دمشق ـ تهران، آشفتگی‌هایی در اعراب به وجود آمده است، گفتند: «ملک خالد پادشاه عربستان سعودی این موضوع را طی نامهای ازسوی کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه اعلام کرده است. مقامات سعودی همچنین سوریه را به‌شدت از ادامه پشتیبانی از ایران و همچنین تحریکات خرابکارانه که مانع وحدت اعراب پس از مسئله عقب‌نشینی اسرائیل از صحرای سینا می‌شود، برحذر داشتند و اعلام کردند درصورتی‌که سیاست خود را تغییر ندهد کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس کمک‌های سالانه 8/1 میلیارد دلاری خود به دمشق را قطع خواهند کرد.»[۲۱] در همین حال، رادیو صدای امریکا به نقل از روزنامه کریستین ساینس مانیتور گفت: «سوریه چنان مشتاق سرنگونی صدام حسین است که ظاهراً به قیمت ازدست‌دادن دوستان سیاسی، پول و حمایت‌های مالی، حاضر به هر اقدامی شده است. سوریه تنها کشور عربی است که از ابتدا، رژیم اسلامی را در جنگ با عراق حمایت کرده است. ولی اکنون دمشق پا را از این فراتر گذارده و نه‌تنها ازنظر سیاسی و نظامی با رژیم اسلامی عهد بسته، بلکه روابط نزدیک اقتصادی نیز با آن برقرار کرده است. عهد و پیمان بین سوریه حافظ اسد و ایران جمهوری اسلامی دربرابر اتحاد اعراب در زمانی شکل گرفته که دولت‌های محافظه‌کار حوزه خلیج‌فارس متقاعد شده‌اند که رژیم ایران مصمم به برانداختن آن دولت‌ها شده است. به‌نظر دیپلمات‌های مقیم دمشق، سوریه دراین‌میان نه‌تنها موقعیت خود را در جهان عرب به مخاطره می‌اندازد، بلکه خطر ازدست‌دادن پول هنگفتی را که از کشورهای حوزه خلیج‌فارس می‌گیرد نیز به وجود می‌آورد. ... معامله نفتی که عبدالحلیم خدام، وزیر خارجه سوریه با رژیم تهران کرده نزدیک به 9 میلیون تن نفت خام ایران را به بهایی به‌مراتب کمتر از اوپک دراختیار سوریه می‌گذارد که هر بشکه 12 دلار کمتر از قیمت تعیین‌شده اوپک است. به گفته وزیر اطلاعات سوریه، نفت ایران با تخفیف ویژه به سوریه داده شده و در عوض، سوریه خط لوله نفت عراق را که از خاک آن کشور به دریای مدیترانه می‌رسد قطع کرده است. این اقدام باعث شده که 200 میلیون دلار برایش عایدی بیاورد. قرار است نفت خام ایران در پالایشگاه‌های سوریه تصفیه شود و آن‌وقت سوریه آن را به قیمت مناسبی در بازار بفروشد و به این طریق ارز خارجی که سخت مورد نیازش است فراهم کند. قطع این خط لوله ازطریق سوریه باعث شده که عراق 25 درصد عایدی یا روزانه 6 میلیون دلار را که از مبادلات ارزی نصیبش می‌شد، از دست بدهد. با قطع راه دریایی عراق ازطریق خلیج‌فارس که در همان اوایل جنگ با مسدودشدن آبراه شط‌العرب [اروندرود] پیش آمد، عراق برای صدور نفتش به خطوط لوله ازطریق سوریه و ترکیه متکی شد. حال با قطع خط لوله از راه سوریه امکانی که برای صدور نفت عراق مانده ازطریق ترکیه است.» همچنین، روزنامه وال استریت ژورنال نوشت: «بنا بر منابع دولتی امریکا و گزارشات اطلاعاتی از منطقه خلیج‌فارس، رژیم ایران درصدد برآمده که فشار اقتصادی بر عراق را تشدید کند و تنها راه صدور نفت خام عراق [ازطریق ترکیه] را با اقدامات خرابکارانه از بین ببرد. گرچه ایران مستقیماً وارد این عملیات نمی‌شود ولی قرار است دسته‌ای از خرابکاران لیبی در چند نقطه مختلف به خط لوله عراق در ترکیه حمله کرده، آن را برای همیشه قطع کند.» این روزنامه امریکایی اضافه کرد: «ظاهراً چند بازیگر دراین‌میان تصمیم گرفته‌اند که این بهترین راه سرنگونی رژیم عراق است. این بازیگران لیبی، سوریه و ایران هستند که مشترکاً کمر به عزل صدام حسین بسته‌اند.»[۲۲]
گزارش- 12
12. عراق ارسال دعوت‌نامه برای سران کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد به‌منظور شرکت در اجلاس آتی این سازمان در بغداد را آغاز کرد. رئیس‌جمهور یوگسلاوی هم ضمن حمایت از برگزاری اجلاس عدم‌تعهد در بغداد، یادآور شد که جنگ ایران و عراق می‌تواند موفقیت این نشست را به خطر اندازد. رادیو امریکا با اعلام اینکه عراق امروز ارسال دعوت‌نامه برای کشورهای عضو جنبش عدم‌تعهد را آغاز کرده است، افزود: «سوریه و ایران تهدید کرده‌اند که درصورت برگزاری این کنفرانس در بغداد، آن را تحریم خواهند کرد. احتمال می‌رود این اقدام ازسوی کشورهای تندروی عرب ازجمله لیبی، یمن جنوبی و الجزایر نیز مورد حمایت قرار گیرد.»[۲۳] همچنین، رادیو بی‌بی‌سی با اشاره به درخواست یوگسلاوی از ایران و عراق مبنی‌براینکه به‌خاطر خود و به‌خاطر جنبش غیرمتعهدها دست از جنگ بردارند، گفت: «به گفته رئیس‌جمهور یوگسلاوی، جنگ ایران و عراق می‌تواند شدیداً هرگونه شانس موفقیت کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد را که قرار است سپتامبر آینده در بغداد برگزار گردد، از بین ببرد. وی گفت یوگسلاوی که یکی از کشورهای بنیان‌گذار جنبش عدم‌تعهد است، کماکان مایل است این کنفرانس در بغداد برگزار شود. او بر شرایط ایجاد یک کنفرانس موفق تأکید کرد و اظهار داشت که قبل از هرچیز لزوم ایجاد چنین شرایطی، خاتمه جنگ ایران و عراق می‌باشد.» بی‌بی‌سی با بیان اینکه سخنان رئیس‌جمهور یوگسلاوی نشان‌دهنده بروز تردید در ادامه حمایت این کشور از برگزاری اجلاس آتی جنبش عدم‌تعهد در بغداد است، اضافه کرد: «این کشور اکنون کمیته ویژه‌ای در بلگراد تشکیل داده است تا فعالیت‌های مقدماتی برای شرکت در کنفرانس بغداد را هماهنگ سازد.»[۲۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/15
- ↑ سند شماره 27/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه کربلا، عبدالله درویشی، 1361، ص12.
- ↑ سند شماره 27/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه کربلا، عبدالله درویشی، 1361، ص12.
- ↑ سند شماره 0031/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، 1361، ص14.
- ↑ سند شماره 0031/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، 1361، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، ص4، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/2/1361.
- ↑ همان، ص3، 16/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/2/1361، ص14، رادیو اسرائیل، 17/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، ص4، 16/2/1361.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/2/1361، ص4.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/2/1361، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 49، 18/2/1361، ص18.
- ↑ سند شماره 27/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه کربلا، عبدالله درویشی، 1361، ص12.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/2/1361، ص3.
- ↑ سند شماره 0031/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، 1361، ص14.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/2/1361، ص10، رادیو بی‌بی سی، 16/2/1361.
- ↑ اکبر هاشمی رفسنجانی، پس از بحران (کارنامه و خاطرات سال 1361)، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ سوم 1386، ص71.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 47، 16/2/1361، صص 6 - 3، واشنگتن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 49، 18/2/1361، ص18.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، ص2، خبرگزاری عراق، 15/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/2/1361، ص7، رادیو صدای امریکا، 16/2/1361.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، ص11، ابوظبی - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/2/1361.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/2/1361، صص 3 و 4، رادیو صدای امریکا، 15/2/1361.
- ↑ همان، ص4، رادیو صدای امریکا، 15/2/1361.
- ↑ همان، صص 5 و 6، رادیو بی‌بی‌سی، 15/2/1361.