1361.03.06

روزشمار جنگ سال 1361 1361.03.06
نام‌های دیگر	شش خرداد
تاریخ شمسی	1361.03.06
تاریخ میلادی	27 مه 1982
تاریخ قمری	3 شعبان 1402

1360.03.06

1362.03.06

1363.03.06

1364.03.06

1365.03.06

1366.03.06

1367.03.06

گزارش- 1

1. درگیری در تمام جبهه ‏ها به‌صورت تبادل آتش توپخانه و سایر سلاح‌ها ادامه دارد. اخبار و گزارش‌های رسیده از جبهه ارتش بعث عراق نیز حاکی است که دشمن به‌سرعت درحال تقویت نیرو و ایجاد انواع موانع و مواضع پدافندی در غرب نوار مرزی در حد‌فاصل طلائیه تا جنوب شلمچه می‌باشد. رکن2 (اطلاعات) نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا در گزارش وقایع امروز، با اعلام اینکه تبادل آتش بین یگان‏های خودی و دشمن به‌طور پراکنده ادامه دارد، از حرکت ستون‌های ارتش عراق از غرب کوشک به‌طرف جنوب خبر داد و افزود: «ستون‌های زرهی از شمال و غرب منطقه به‌طرف جنوب به‌منظور تقویت شرق تنومه و شمال و جنوب کانال احداثی [معروف به کانال پرورش ماهی حرکت‌ کرده‌اند] زیرا پدافند از این محل برای ارتش عراق جنبه حیاتی دارد.» در این گزارش همچنین ضمن اعلام اینکه حدود 200 تانک و نفربر دشمن در امتداد جنوبی نهر خین تا شرق تنومه گسترش یافته، آمده است: «دشمن مشغول پدافند در منطقه و تحکیم مواضع پدافندی خود بوده و نسبت به جابه‌جایی نیروها از قسمت‌های شمالی و غرب منطقه به‌طرف تنومه و غرب شلمچه و حاشیه جنوبی نهر خین اقدام می‌کند.» رکن2 لشکر92 زرهی اهواز نیز در گزارش خود با اعلام اینکه دشمن در امتداد ساحل نهر خین، خاکریزی به ارتفاع سه متر احداث و نیروهای پیاده خود را در پشت آن مستقر کرده، آورده است: «پرسنل دشمن شدیداً مشغول مین‌گذاری جلوی مواضع پدافندی خود در خط تماس بوده و پس از شکست در خرمشهر مشغول تهیه استحکامات پدافند در سراسر غرب اروندرود می‌باشند.» در گزارش قرارگاه نصر هم آمده است: «دشمن به‌سرعت به تحکیم مواضع و تقویت نیروهای خود در آن‌سوی اروندرود پرداخته و به‌طور پراکنده شهرهای آبادان و خرمشهر را زیر آتش گرفته است.» در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز گزارش داد که براثر حملات امروز توپخانه ارتش عراق به خرمشهر، 11 تن از رزمندگان به شهادت رسیدند و تعدادی مجروح و به پشت‌جبهه منتقل شدند.

گزارش- 2

2. شورای‌عالی دفاع صبح امروز، در حضور امام خمینی تشکیل جلسه داد. در این جلسه مسئولان سیاسی و فرماندهان نظامی بر لزوم ورود قوای نظامی ایران به خاک عراق تأکید کردند. امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی و فرمانده کل قوا، با‌‌‌وجود مخالفت اولیه، استدلال آنها را پذیرفتند و اجازه دادند که نیروهای مسلح ایران به‌صورت محدود و در مناطقی که مردم حضور ندارند، وارد خاک عراق شوند. جلسه شورای‌عالی دفاع امروز، در اقامتگاه امام خمینی در جماران، با حضور آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع، حجت‌الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای‌عالی‌ دفاع، سرتیپ ظهیرنژاد رئیس ستاد مشترک ارتش، سرهنگ سلیمی وزیر دفاع، محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، سرهنگ صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه، کمال خرازی سرپرست ستاد تبلیغات جنگ و حجت‌الاسلام سیداحمد خمینی فرزند امام خمینی، تشکیل شد. حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی درباره تشکیل این جلسه نوشته است: «در ساعت 10 صبح، ‍[جلسه] شورای‌عالی دفاع در دفتر امام تشکیل شد. آقایان صیاد شیرازی و رضایی گزارش جبهه‏ها را دادند. ... نسبت به آینده جنگ هم تصمیم اتخاذ شد. قرار شد در نقاط محدودی وارد خاک عراق شویم، برای تأمین شهرهای خودمان و گرفتن خسارت. ظهر، نماز را با امام به جماعت خواندیم.» رئیس مجلس شورای اسلامی در یک گفت‏وگوی اختصاصی نیز درباره این جلسه و نظر امام خمینی درمورد ادامه جنگ گفت: «فرماندهان ارتش و سپاه خدمت امام رفتند. من هم بودم. یک جلسه طولانی بود. فرماندهان گفتند اگر حاکمان بغداد مطلع شوند که ما وارد خاک این کشور نمی‏شویم با خیال آسوده علیه ما شرارت خواهند کرد. منطق جنگ این نظر را نمی‏پسندد. امام مسائل انسانی را مطرح می‏کردند و می‏گفتند اگر به مردم عراق آسیب برسانیم، برای آنها مشکل خواهد شد. ... نتیجه‏اش این شد که امام اجازه دادند به‌صورت محدود در مناطقی که مردم عراق نیستند ما وارد خاک عراق شویم. ... ایشان اجازه دادند که نیروهای ما خود را به دجله برسانند تا اگر روزی قرار شد کاری بکنیم، فاصله را کوتاه کرده باشیم.» از سیدمحمد موسوی خوئینی‏ها نایب‌رئیس مجلس شورای اسلامی نیز درباره این جلسه نقل شده است: «من اصلاً در جلسه نبودم. پیش امام رفته بودم، کار دیگری داشتم، می‏خواستم بلند شوم بروم که بعد فرماندهان جنگ آمدند. ... امام در آنجا به چند دلیل با این کار [ادامه جنگ] مخالفت کردند. آقای هاشمی رفسنجانی موافق اصلی بود. استدلالش هم این بود که ما اینجا ایستادنمان مشکلی را حل نمی‏کند و نمی‏توانیم در مذاکرات کار جدی انجام بدهیم. تنها راهش این است که عملیات دیگری انجام بدهیم و برویم بخش قابل‌توجهی از خاک عراق را به دست بگیریم، بعد بنشینیم مذاکره کنیم ... امام پنج دلیل در مخالفت آورد، ولی درنهایت به جمع‏بندی احترام گذاشت. » حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در تشریح دلایل مخالفت امام با عبور نیروهای ایران از مرز اظهار داشت: «امام موافق نبودند که نیروهای ما وارد خاک عراق شوند و درعین‌حال، متوقف‌کردن جنگ را هم قبول نداشتند، می‏گفتند اگر شما وارد عراق شوید چند اشکال پیدا می‏شود: اولاً الان از‌لحاظ بین‏المللی موضع برحق داریم و متجاوز در خاک ماست. ثانیاً عرب‏ها که متفق نیستند و بعضی‏ها با ما هستند، پشت‌سر صدام قرار می‏گیرند و کار ما دشوار می‏شود. ثالثاً مردم عراق تصرف سرزمین خود را تحمل نمی‏کنند و آنهایی که الان با ما هستند درآن‌صورت به ما به‌عنوان تجاوزگر نگاه می‏کنند. رابعاً مردم بی‏گناه عراق آسیب می‏بینند.» محسن رضایی هم درباره این جلسه چنین توضیح داد: «... امام سؤال کردند شما برای چه می‏خواهید از مرز جلوتر بروید؟ عده‏ای از دوستان استدلال‏های سیاسی می‏کردند، می‏گفتند ما به این دلیل می‏خواهیم برویم. برادرهای ارتش و ما آمدیم استدلال‏های نظامی کردیم، گفتیم که مثلاً ما اگر از مرز برویم به اروند، آنجا اگر هم جنگ حالت معلق پیدا بکند، یعنی نه جنگ نه صلح باشد، پشت اروند می‏شود دفاع کرد. سیاسیون گفتند که ما تا اینجا رسیدیم و هیچ‌چیزی در دستمان نیست و نظرشان این بود که حالا که ما این توانایی را داریم باید جایی از خاک عراق را بگیریم تا بتوانیم آن فشاری را بر دشمن وارد کنیم تا عراق هم شرایط ما را قبول کند.» فرمانده سپاه پاسداران دراین‌باره افزود: «آنجا استدلالی شد و امام پذیرفتند و فرمودند این عملیاتی که می‏خواهید به اسم رمضان انجام بدهید، انجام دهید و امام تصمیم گرفتند به اینکه ما از مرزها عبور کنیم و جنگ از مرزها به آن‌طرف مرز کشیده شود.»

گزارش- 3

3. بامداد امروز، ضدانقلابیون مسلح به 2 پایگاه نیروهای جمهوری اسلامی در نزدیکی شهرهای بوکان و سقز حمله و تعدادی را شهید یا اسیر کردند. از سوی دیگر، نیروهای خودی در ادامه عملیات در محور پیرانشهر ـ سردشت، 9 روستای دیگر را پاک‌سازی و یک مقر ضد‌انقلابیون مسلح را منهدم کردند که شماری از آنان کشته یا مجروح شدند. به گزارش شهربانی بوکان، ساعت 1 بامداد، افراد ضد‌انقلاب با سلاح‌های سنگین و سبک به پایگاه ژاندارمری مستقر در تپه قشلاق واقع در 5/1 کیلومتری شهر بوکان حمله کردند. در این حمله 12 افسر، 18 درجه‌دار و یک بسیجی شهید و بقیه نیروهای این پایگاه اسیر شدند. شهربانی سقز نیز گزارش داد که عناصر حزب منحله دمکرات کردستان در ساعت 1 بامداد امروز، به پایگاه قوچان واقع در نزدیکی شهر سقز حمله و حدود 12 تن را شهید کردند و 15 تن را با اسلحه و مهمات به گروگان بردند و بین دو روستای این منطقه نیز 3 نفر را اعدام کردند. از سوی دیگر، خبرنگار روزنامه کیهان از ارومیه به نقل از روابط ‌عمومی ستاد عملیات شمال‌غرب کشور گزارش داد: «رزمندگان اسلام در عملیات سه روز گذشته، در محور پیرانشهر ـ سردشت 9 روستا را پاک‌سازی کردند.» در این عملیات 200 تن از افراد ضدانقلاب کشته یا مجروح شدند. همچنین در ادامه این عملیات یک مقر افراد حزب دمکرات با آتش توپخانه نیروهای خودی منهدم شد و 50 تن دیگر از ضدانقلابیون کشته شدند.

گزارش- 4

4. در سالروز میلاد امام حسین‌(ع) و روز پاسدار، امروز، در مراسم ویژه‌ای واحدهایی از نیروهای مسلح در میدان امام حسین(ع) تهران، رژه رفتند. در این مراسم ابتدا پیام امام خمینی به مناسبت این روز قرائت شد و سپس فرمانده کل سپاه پاسداران سخنرانی کرد. رهبر انقلاب اسلامی در پیام خود، سپاه پاسداران و عملیات بیت‌المقدس را عظیم و کم‌نظیر خواندند و با تأکید بر اینکه صدام و حزب او محکوم به سرنگونی هستند، به دولت‌های عرب منطقه هشدار دادند که از توطئه و سم‌پاشی علیه ایران دست بردارند. امام خمینی همچنین با توصیه به رزمندگان درباره پرهیز از ابتلا به آفات پیروزی مانند غرور، از ملت نیز برای تحمل مشکلات جنگ و پشتیبانی از رزمندگان تشکر کردند و افزودند: «با دلی مطمئن به الطاف الهی، آخر جنگ را که نزدیک است، نظاره می‌کنیم.» به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی، در این مراسم ابتدا گروه‌های 40 تا 50 نفری از پاسداران سپاه و کمیته‌های انقلاب و نیروهای بسیج و ارتش در‌حالی‌که تصاویر امام خمینی و پرچم‌های ملی و مذهبی در دست داشتند و اقشار مختلف مردم با شعارهایی نظیر «پاسدار اسلام، خدا نگهدار تو»؛ ‏ًٌَُِ‎”ارتشی، سپاهی، دو لشکر الهی”؛ “ ارتشی، سپاهی تو بازوی امامی» و «ملت فدای پاسدار‌« آنها را همراهی می‌کردند، از خیابان‌های طالقانی، شریعتی و انقلاب به‌سوی میدان امام حسین(ع)، محل تجمع رزمندگان، حرکت کردند. براساس این گزارش، ساعت 16:00، نیروهای نظامی درحالی‌که زیر باران رژه می‏رفتند، شعار می‌دادند: “ما همه سرباز توایم خمینی، گوش به فرمان توایم خمینی”؛ “وای اگر خمینی حکم جهادم دهد، ارتش دنیا نتواند که جوابم دهد”؛ «خونین‌شهر آزاد شد، قلب امام شاد شد” و “خدایا، خدایا، تا انقلاب مهدی(عج) خمینی را نگهدار» در خیابان انقلاب با عبور از روی پرچم امریکا نفرت و انزجار خود را از شیطان بزرگ و مزدورانش ابراز داشتند و سپس با تجمع در میدان امام حسین(ع) به پیام امام خمینی گوش فرادادند. در این پیام، ضمن تبریک به همه مسلمانان، شیعیان و رزمندگان به‌خصوص پاسداران سپاه، سوم شعبان «سالروز طلوع شمس معنویت و پاسدار اسلام» قلمداد شده و آمده است: «امروز نوید پیروزی حق بر باطل و جنود الله بر جنود شیطان، با پیروزی‏های بزرگ پی‌در‌پی خصوصاً [عملیات] بیت‌المقدس که از شاهکارهای عظیم و کم‏نظیر جنگ‏ها بوده است، مبارک‏تر است.» امام خمینی در این پیام سپاه پاسداران را رکنی بزرگ در پاسداری از انقلاب و اهداف آن معرفی کرده و افزودند: «سپاه در جبهه‏های دفاع مقدس از اسلام و میهن اسلامی با وحدت و انسجام کامل با ارتش معظم و بسیج عزیز و ژاندارمری و عشایر مکرم و سایر قوای نظامی و انتظامی و مردمی، چون صفی آهنین و بنیانی مرصوص پاسداری نموده و دشمنان اسلام و بشریت را از میدان‏های نبرد مفتضحانه رانده است.» رهبر انقلاب اسلامی همچنین در پیام مذکور با تأکید بر اینکه «صدام و حزب کافر بعث عراق جز سرنگونی و هلاکت سرنوشتی ندارند»، متذکر شدند: «دشمنان اسلام و عرب سعی دارند صدام را نجات دهند و سپس اذهان را از دشمن بزرگ اسلام و غاصب سرزمین‏های آنان منحرف و قرارداد ننگین کمپ دیوید را با برگرداندن حسنی مبارک [رئیس‌جمهور مصر] به جامعه عرب به کرسی نشانند، یا طرح فهد را اجرا کنند.» امام خمینی در ادامه به دولت‌های عربی منطقه هشدار دادند که «تسلیم‌شدن در مقابل این‌گونه طرح‏ها، علاوه‌بر قبول اسارت خویش به‌دست امریکا و از آن ننگین‏تر اسرائیل، دشمنی ملت و دولت و قوای مسلح نیرومند ایران را برای همیشه به‌بار می‏آورد و اگر امروز، به دامن اسلام برنگردید، فردا، دیر است.» ایشان همچنین به دولت‌های عربی تذکر دادند که هوشیار باشند تا امریکا و عواملش در منطقه، آنها را برای ستیز با کشور و نظام ایران که می‏خواهد با همه مسلمانان و دولت‏های منطقه با برادری و حسن هم‌جواری رفتار کند، تحریک نکنند. در ادامه این پیام، امام خمینی ضمن اعلام اینکه جمهوری اسلامی ایران «از موضع قدرت عظیم، دست پربرکت و قدرتمند خود را برای دوستی و برادری ایمانی پیش تمام مسلمین خصوصاً ملت‏ها و دولت‏های منطقه و همسایه دراز کرده است» به آنها توصیه کردند که «صلاح دنیا و آخرت اینان نیست که با خیال خام پشتیبانی از مصر و اردن و دیگر خائنان به ملت‏های خود و اسلام عزیز هر روز گرد هم آیند و بخواهند توطئه‏های امریکای جهان‌خوار را جامه عمل بپوشانند.» ایشان سپس متذکر شدند: «درصورتی‌که پس از پیروزی نهایی که به خواست خداوند بیش از چند قدمی به آن نمانده است، اگر از کردار غیراسلامی و غیرعربی خود پشیمان شده و توبه کنند، دراین‌صورت اگر دولتمردان ما هم قبول کنند، معلوم نیست ملت ستمدیده و عزیز از‌دست‌داده ما قبول کند. ... پس تا فرصت از دست نرفته و وقت باقی است، به دامان اسلام و ملت‌های خود برگردند و دست از توطئه‌ها و سم‌پاشی علیه ایران نیرومند بردارند و با دولت و ملت ایران علیه اسرائیل و دیگر دشمنان اسلام و بشریت همدست و هم‌داستان شوند که اینجانب صلاح دین و دنیای آنان را در این می‌بینم.» فرمانده کل قوا سپس به رزمندگان بسیجی، سپاهی و ارتشی توصیه کردند: «برادران محترم و نور چشمان عزیز! مبادا آفت‌های پیروزی که در رأس آنها غرور است، خدای‌ناخواسته شما را به دام کشد و از صاحب اصلی نصر که خداوند قادر است اغفالتان نماید، که این حیله‌ای است شیطانی که دنبال آن علاوه‌بر ازدست‌رفتن معنویت ـ که اساس پیروزی شما عزیزان است ـ موجب غفلت از حیله‌های دشمنان نیز می‌باشد که شکست را همراه دارد.» در پایان این پیام ضمن تشکر از ملت ایران که مشکلات جنگ را تحمل کرده‌اند و علاوه‌بر تقدیم عزیزان خود به اسلام، در پشت جبهه‌ها نیز با فداکاری و کمک‌های بسیار ارزنده از دولت خدمتگزار خود پشتیبانی کرده و اسلام بزرگ و میهن عزیز خویش را در جهان سرفراز کردند، آمده است: «با دل مطمئن به الطاف الهی و قدرت معنوی و سپاهیگری آنان، آخر جنگ را که نزدیک است، نظاره می‌کنیم و خدای عزوجل را بر نعمت‌های سرشار او سپاس می‌گزاریم.» پس از قرائت پیام امام خمینی، مراسم با رژه نیروهای مسلح ادامه یافت. سپس محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، در سخنانی با تبریک میلاد امام حسین(ع) و روز پاسدار، نقش مشترک ابرقدرت‌ها در ایجاد توطئه علیه انقلاب اسلامی و عوامل مؤثر در پیروزی‌های اخیر رزمندگان در آزادسازی خرمشهر را تشریح کرد و افزود: «ما امروز، به امریکا و روسیه اعلام می‌کنیم پاسداران، بسیج و ارتش ما آن‌قدر قدرت دارند که بتوانند اسلام، انقلاب اسلامی و کشورشان را دربرابر توطئه‌های آنان حفظ کنند.»

گزارش- 5

5. در آستانه دومین سالگرد شروع به کار نخستین دوره مجلس شورای اسلامی (هفتم تیرماه) رئیس مجلس در گفت‏وگویی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی پس از تشریح عملکرد دوساله مجلس، بر شرایط ایران برای پایان‌دادن به جنگ تأکید کرد و گفت ما تا آن حد که در عرف بین‏المللی حق داریم، باید صدام را به‌عنوان جنایتکار جنگی دنبال کنیم. حجت‏الاسلام اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره چگونگی فعالیت دوساله مجلس، با اظهار رضایت از عملکرد آن گفت: «درمجموع، کارهای زیادی انجام شده، اولاً [مجلس] بر امور کشور نظارت داشت و همچنین از تریبون مجلس، مردم دائماً و به‌طور مستقیم در جریان مسائل کشور قرار دارند. ازلحاظ سیاسی هم مجلس کارهای عمده‏ای داشته است. پس از انتخاب بنی‏صدر به ریاست‌جمهوری که جهت حرکت انقلاب به‌طرف لیبرالیسم منحرف شد، مجلس سد راه حاکمیت این خط انحرافی شد و در مقابل این جریان ایستادگی کرد و مقاومت مجلس درنهایت [منجر] به عزل بنی‏صدر از مقام ریاست‌جمهوری گردید.» رئیس مجلس با تأکید بر اینکه خط سالم مجلس بر سیاست خارجی و جنگ اثر مستقیم دارد، یکی از فعالیت‏های مهم مجلس را برطرف‌کردن نیاز مبرم کشور به قوانین روزمره در مرحله انتقال قانونی کشور از رژیم طاغوتی به رژیم اسلامی خواند و آن‌گاه از طرح‏ها و لوایح اقتصادی مانند اراضی شهری و ملی‌کردن بازرگانی خارجی و نیز لوایح سیاسی مانند طرح احزاب و مطبوعات و لوایح اداری مانند لایحه بازسازی که تاکنون در مجلس پایه‏ریزی شده نام برد و اظهار داشت: «درمجموع هم در بخش اقتصادی، سیاسی و اداری و هم در بخش نظارت بر جریانات کشور، مجلس بسیار مؤثر بوده و مردم مطمئن هستند که احتمال انحراف در مجلس که دارای چنین محیط باز سیاسی است، وجود ندارد و در آینده پایه حرکت‏های ضروری انقلاب در مجلس ریخته خواهد شد.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در بخشی دیگر از این گفت‏وگو درخصوص شرایط کنونی ایران برای پایان‌دادن به جنگ ضمن تأکید بر اینکه جنگ بر ایران تحمیل شده و ما همواره دفاع کرده‏ایم و حقوق ما تضییع گردیده است، اظهار داشت: «ما برای کسب حقوقمان حدود آن را اعلام کردیم. یکی، خروج دشمن از خاک ایران که آنها همچنان پافشاری کردند و ماندند، ولی رزمندگان ما با توانایی کامل قسمت زیادی از میهن اسلامی را از وجود دشمن پاک کردند و دیگری غرامت است که باید به ما پرداخت شود و مسئله سوم رسیدگی به جنایات حزب بعث است که به امت اسلام روا داشت و حزب بعث پس از این‌همه جنایت دیگر صلاحیت ماندن ندارد، ولی تا آن مقداری که در عرف بین‌المللی حق داریم، باید صدام را به‌عنوان جنایتکار جنگی دنبال کنیم و آخرین مسئله بازگشت آوارگان عراقی به کشورشان است.» رئیس مجلس درمورد حمایت کشورهای جبهه پایداری (سوریه، لیبی، الجزایر، یمن‏جنوبی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین) از جمهوری اسلامی ایران و توطئه واردکردن مصر به جرگه اعراب گفت: «جبهه پایداری به‌خوبی درک کرده است که ایران انقلابی پس از شاه برای خود اعراب نیز بسیار مغتنم است تا بتوانند هرچه زودتر خود را از شر اسرائیل خلاص کنند و آنها موضع ضدصهیونیستی و ضد‌امپریالیستی ما را می‏دانند و اکنون که کشورهای مرتجع عرب تلاش دارند که مصر را وارد جناح مرتجع خود سازند، جبهه پایداری به حضور ایران [احساس] نیاز بیشتری می‏کند.» نماینده امام خمینی در شورای‌عالی دفاع در این گفت‏وگو درمورد تبلیغات رسانه‏های غربی مبنی‌بر احتمال تجاوز ایران به کشورهای عربی نیز با بیان اینکه هروقت ایران به پیروزی بزرگ دست می‏یابد، آنها به تلاش بیهوده دست می‏زنند، افزود: «این‌بار چون ضربه قاطع‏تر و پیروزی مهم‏تر بوده و نزدیک به 19 هزار تن از نفرات دشمن به اسارت درآمده‏اند و تعدادی بیش از این مقدار نیز به هلاکت رسیده‏اند دیگر برای عراق نه روحیه‏ و نه توان مادی باقی ‌مانده است که اقدام به مقاومت کند و شاید اینها قصد دارند با سروصدا کشورهای عربی را وادار به حمایت بیشتر از عراق کرده یا اگر بتوانند زمینه دخالت امریکا را به‌گونه‏ای صریح‏تر در منطقه فراهم آورند.»

گزارش- 6

6. به‌دنبال شکست سنگین ارتش عراق در خرمشهر و تأکید مقامات ایران بر ادامه جنگ تا سرنگونی صدام، عراق ضمن اینکه به رسمیت شناخته‏شدن پیمان‏های بین‏المللی میان خود و ایران را خواستار شد، اعلام کرد اگر نیروهای ایران در خاک خود باقی بمانند، حاضر است جنگ را متوقف کند. رادیو صوت‏الجماهیر عراق ساعت 16:30، در گفتاری مشروح ضمن توجیه شکست ارتش عراق و تلاش برای ریشه‏یابی غیرواقعی علل شروع جنگ، به‌طور تلویحی به احتمال پیشروی نیروهای نظامی ایران به داخل خاک عراق اشاره کرد و گفت: «عراق هیچ‏وقت در امور ایران دخالت نکرد [!] چون این منطق را نمی‏پذیرد، همچنین مخالف دخالت دیگران در امور خویش است. عراق هیچ‏گونه چشم طمعی به سرزمین ایران ندارد و خواستار تجزیه ایران نیست و هرگز ذلت مردم آن کشور را نمی‏خواهد، زیرا که صدام حسین بارها این مطلب را تکرار کردند و گفتند که ما خواهان به‌ذلت‌کشاندن مردم ایران نیستیم، بلکه خواهان زندگی آبرومندانه آنها هستیم و همان‏طور‌که آرزوی پیشرفت و ترقی برای ملت عراق می‏کنیم، برای ملت ایران نیز همین آرزو را خواستاریم. عراق خواستار برطرف‌شدن اختلاف دو کشور و به‌رسمیت‌شمردن حقوق دو کشور که از‌سوی پیمان‏های بین‏المللی تأیید شده است، می‏باشد.» در همین حال، شبکه تلویزیون سراسری آلمان‏غربی در برنامه خبری ساعت 19 خود، اعلام کرد: «آن‏طورکه صدام گفته است او حاضر است با کمال میل جنگ را متوقف کند، به شرطی که ایران قول دهد فقط در سرزمین خود باقی بماند.» از سوی دیگر، رادیو بغداد در تفسیری گفت: «مردم عراق درصورت لزوم برای دفاع از شهرها و روستاهایشان دربرابر تهاجم ایران، مرزهای انسانی تشکیل خواهند داد.»

گزارش- 7

7. در تازه‌ترین واکنش کشورهای عربی به احتمال ورود نیروهای ایران به خاک عراق و تلاش برای سرنگونی حکومت این کشور، مقامات مصر، اردن، بحرین و عمان از ادامه جنگ ایران و عراق ابراز نگرانی کردند و خواستار توقف آن شدند. وزیر امور خارجه عربستان نیز از تلاش اعراب برای اتخاذ شیوه‌ای مشترک خبر داد. حسنی مبارک رئیس‌جمهور مصر، در مصاحبه‌ای با روزنامه السیاسه گفت: «تغییر رژیم در بغداد مخالف منافع کشورهای منطقه خلیج‌فارس می‌باشد، زیرا این کشورها را با وضع نامعلوم روبه‌رو خواهد کرد.» وی همچنین اضافه کرد که مطمئن نیست یک رژیم جدید حاکم در عراق قادر به برقراری صلح در منطقه باشد. مبارک از رهبران ایران نیز خواست از کشاندن جنگ به خاک عراق خودداری کنند. حسن ولیعهد اردن نیز از پیروزی‌های اخیر ایران در جنگ ابراز نگرانی کرد و انقلاب اسلامی را تهدیدی دانست که باید مهار شود. وی در مصاحبه با خبرنگاران در وزارت امور خارجه امریکا اظهار داشت: «اگر جنگ متوقف نشود، ممکن است تمامی منطقه را به خطر اندازد.» ولیعهد اردن در پاسخ به این پرسش که آیا ایران را تهدید مستقیم برای کشورش می‌داند، گفت که او و سایر رهبران کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و کشورهای میانه‌رو عرب چون مصر، انقلاب (امام) خمینی را خطری برای تمامی منطقه غرب آسیا تلقی می‌کنند. همچنین، بحرین و عمان در بیانیه‌ای مشترک ـ که امروز، در پایان دیدار امیر بحرین از عمان انتشار یافت ـ از ادامه جنگ ایران و عراق ابراز تأسف کردند و خواستار پایان این جنگ و برقراری صلح میان دو کشور براساس احترام متقابل، روابط همزیستی مشترک و خودداری از مداخله در امور یکدیگر شدند. از سوی دیگر، خبرگزاری رویتر در گزارش سفر امروز سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی، به تونس در آستانه اجلاس روز یکشنبه آینده شورای همکاری خلیج‌فارس، اعلام کرد: «این شورا احساس می‌کند امنیتش براثر پیروزی‌های اخیر ایران به مخاطره افتاده و مشغول کوشش برای تنظیم یک مشی مشترک اعراب در قبال این جنگ هست.» روزنامه واشنگتن پست نیز درباره تحولات اخیر جنگ ایران و عراق نوشته است: «برخی از کشورهای حوزه خلیج‌فارس از آن می‌ترسند که امکان دارد پیروزی ایران به انجام تلاش‌هایی برای صدور انقلاب اسلامی [آیت‌الله] خمینی بینجامد.»

گزارش- 8

8. درپی تغییر توازن قدرت در منطقه به نفع ایران، وزیر امور خارجه امریکا امروز، جنگ ایران و عراق را موجب به‌خطرافتادن منافع امریکا و دوستان منطقه‌ای آن معرفی کرد و با اعلام اینکه این جنگ هم‌اکنون یکی از سه موضوع منطقه غرب آسیا است که باید در دستور کار دولت واشنگتن قرار گیرد، گفت که در هفته‌های آینده ما و دیگر اعضای جامعه بین‌المللی نقشی فعال‌تر را برای پایان‌بخشیدن به این جنگ دنبال خواهیم کرد. مطبوعات امریکا نیز امروز، به بررسی آثار جنگ ایران و عراق بر موقعیت خلیج‌فارس و سیاست خارجی امریکا پرداختند و تأکید کردند که امریکا باید از اعمالی که ثبات و آرامش منطقه را بر هم می‌زند، جلوگیری کند. الکساندر هیگ وزیر امور خارجه امریکا، در سخنانی در شورای روابط بین‌المللی در شهر شیکاگو، ارزش‌های راهبردی و ثروت‌های فراوان طبیعی منطقه غرب آسیا را موجب رقابت قدرت‌های منطقه‌ای و ابرقدرت‌ها دانست و گفت: «بی‌طرفی سیاسی در این منطقه مشکل‌تر از مناطق دیگر است.» وی با تأکید بر اینکه امریکا باید وقایع غرب آسیا را شکل بدهد، افزود: «از جنگ 1973 اعراب و اسرائیل، وصول به صلح میان اعراب و اسرائیل تقدم نخست در سیاست دولت‌های امریکا بوده است؛ تلاش‌هایی که ثمره‌هایی چون معاهده کمپ دیوید را دربرداشته و سبب مباهات امریکا است.» هیگ از روند نفوذ شوروی در منطقه که به گفته وی امنیت دوستان امریکا و چشم‌انداز صلح و منافع حیاتی غرب را به مخاطره انداخته است، ابراز نگرانی کرد و درمورد ایران اظهار داشت: «ایران که روزگاری متحد نزدیک امریکا و نیرویی برای حفظ ثبات در خلیج‌فارس بود با انقلاب دگرگون شد و جمهوری اسلامی دیپلماسی و برنامه‌های مدرنیزه‌ساختن شاه را یکسره رد کرد. در مصاف این تغییر شدید، ایالات متحده حفظ منافع و رسیدن به رابطه‌ای سازنده را با دولت جدید بسیار مشکل یافت. در همین حال، عراق به ایران حمله کرد و این درگیری که سیل اسلحه‌های روسی را به هر دو کشور سرازیر کرد، به‌صورت خطری درآمد که امنیت آینده منطقه و منافع غرب را که به جریان نفت از منطقه بستگی دارد، به مخاطره می‌اندازد.» وزیر امور خارجه امریکا آن‌گاه با اشاره به بحران لبنان و بن‏بست مذاکرات مصر و رژیم صهیونیستی و اختلافات میان اعراب به‏دلیل انعقاد پیمان کمپ دیوید گفت: «این تحولات امریکا را ملزم می‏سازد تا روشی را در پیش گیرد که نه‌تنها روند صلح را پیش برد، بلکه امنیت کشورهای منطقه را درارتباط‌با روابط بین خود افزایش بخشد.» هیگ ضمن برشمردن سیاست‏های جدید امریکا اضافه کرد: «ایالات متحده باید سه مسئله را مورد‌ توجه و رسیدگی قرار دهد؛ جنگ ایران و عراق، مذاکرات خودمختاری فلسطینی‏ها و بحران لبنان.» درمورد جنگ ایران و عراق، وزیر امور خارجه امریکا توضیح داد: «هر دو کشور ایران و عراق به‌رغم ثروت بسیار نفت، از منابع حیاتی تهی شده‏اند و خطر بزرگ آن است که دامنه منازعات این دو کشور به کشورهای همسایه سرایت کند که خودبه‏خود روابطشان [به‌علت] اختلافات موجود بین اعراب تیره است. این جنگ ممکن است به تغییراتی غیرقابل پیش‏بینی در توازن قدرت در منطقه منجر شده و به شوروی فرصت دهد تا دامنه نفوذ خود را در خاورمیانه [غرب آسیا] افزایش دهد.» هیگ به تلاش امریکا برای جلوگیری از انتقال اسلحه تحت‌ کنترل این دولت به ایران و عراق اشاره و اضافه کرد: «این روش را ادامه خواهیم داد، اما بی‏طرفی معنایش بی‏تفاوتی نیست. ما دوستان و منافعی داریم که با ادامه این خصومت به خطر می‏افتند.» وی گفت: «ما متعهد به دفاع از منافع خود در منطقه هستیم این منافع و منافع جهانی به تمامیت ارضی و استقلال سیاسی همه کشورهای خلیج‏فارس بستگی دارد. به همین جهت ایالات متحده هر کوششی را برای پایان‌یافتن این مخاصمه و بازگشت نیروهای دو کشور به پشت مرزهای بین‏المللی به‌صورتی‌که تمامیت ارضی و استقلال ایران و عراق حفظ شود، مورد‌ حمایت و پشتیبانی قرار خواهد داد.» وزیر امور خارجه امریکا که بعد از 20 ماه تجاوز، جنایت و اشغالگری حکومت عراق، این رژیم را درحال سقوط احساس می‏کند، در پایان سخنان خود افزود: «در هفته‏های آینده ما و دیگر اعضای جامعه بین‏الملل نقش فعالانه‏تری را برای پایان‌بخشیدن به این جنگ غم‏انگیز دنبال خواهیم کرد.» به‌دنبال ابراز نگرانی وزیر امور خارجه امریکا از ادامه جنگ ایران و عراق، روزنامه اینترنشنال هرالد تریبیون نوشت: «مقامات رسمی امریکا از سقوط رژیم صدام که توسط دوستان امریکا مانند اردن، عربستان سعودی، کویت و بحرین یاری می‏شود، نگران‌اند.» این روزنامه افزود: «تازمانی‌که عراق بخش‏هایی از خاک ایران را در اشغال داشت دولت امریکا روشی را اتخاذ کرده بود که دقیقاً درجهت حفظ منافعش بود، به این معنی که به‌رغم کمک‏های غیرمستقیم، به‌طور آشکار در این جنگ از هیچ‏یک از طرفین حمایت نکرد. لیکن باتوجه‌به پیروزی ایران، امریکا نمی‏تواند به سیاست قبلی خود ادامه دهد، زیرا پیروزی ایران توازن منطقه را به زیان امریکا برهم زده و غرب را دچار دردسر می‏کند.» کریستین ساینس مانیتور نیز در تفسیری درباره تأثیرات جنگ ایران و عراق در منطقه خلیج‏فارس و سیاست خارجی امریکا نوشته است: «درحالی‌که جنگ بیست‌ماهه ایران و عراق با پیروزی ایران در عقب‌راندن نیروهای عراقی از خاک ایران به انجام رسیده، خطر گسترش جنگ به خارج از مرزهای ایران ثبات منطقه را مورد‌‌ توجه قرار داده و امریکا به بررسی سیاست استراتژیکش در خلیج‌فارس پرداخته است.» این روزنامه امریکایی ادامه داد: «پیروزی ایران در عقب‌راندن نیروهای عراقی، سؤالاتی را ازنظر حفظ ثبات و امنیت منطقه برانگیخته است: آیا ایران نیروهایش را از مرز عبور داده وارد خاک عراق می‏کند یا عملیات خرابکاری علیه کشورهای عربی حوزه خلیج‏فارس [را] ازسر‌می‏گیرد؟ هیچ شکی نیست که امریکا درباره آنچه که اتفاق افتاد به‌شدت نگران است. ضمن آنکه دولت ریگان تحت فشار منافع گروه‏های مختلف نیز قرار گرفته است. ظاهراً یکی از اهداف رژیم ایران برانداختن و خوار‌کردن صدام حسین است که با حمله به ایران در سپتامبر 1980، مرتکب چنین اشتباهی گردید. امریکا نیز تحت فشار گروه‏های صاحب منافع مختلف قرار گرفته که نفوذش را در منطقه به ‏کار اندازد و جلوی اثرات اعمال برهم‏زننده ثبات و آرامش حوزه خلیج‏فارس [را] که احتمالاً ممکن است به صدور اسلام بنیادگرای [آیت‌الله خمینی] خمینی در خارج از مرزهای ایران پیش آید، بگیرد.» همچنین، روزنامه نیویورک تایمز در مقاله‏ای درباره جنگ ایران و عراق با اشاره به اینکه این جنگ راهی خوشایند فرا‌روی امریکا نگذاشته، آورده است: «علاقه امریکا به حفظ ایران به‌عنوان حائلی بین شوروی و خلیج‌فارس، سروصدایی که این کشور درمورد ایران به راه انداخته است را توجیه می‌کند، اما از سوی دیگر، امریکا باید به همان اندازه مطمئن باشد که ایران به یک جهاد انقلابی علیه پادشاه‏های عربی منطقه دست نخواهد زد.» نیویورک تایمز افزوده است: «ایران را باید با پیشنهاد تجارت و کمک ازجانب غرب متقاعد کرد که بازسازی، آرمانی شرافتمندانه‏تر از انتقام است و انقلاب در یک کشور برای یک نسل کافی است. عراق نیز به‌نوبه خود به کمک نیاز خواهد داشت که خود را با شکست وفق دهد و برای همیشه از ادعای مالکیت بر آبراه شط‏العرب [اروندرود] دست بردارد.» این روزنامه در خاتمه نوشته است: «صدام حسین که جنگ بدی را پشت‌سر گذارده، احتمالاً ضعیف‏تر از آن است که بتواند به صلحی مطلوب دست یابد. لکن همه منطقه به برکناری وی به‌دست نیروهای داخلی علاقه‏مندترند تا ازطریق از‌راه‌رسیدن تانک‏های ایران به عراق.»

گزارش- 9

9. با گذشت سه روز از آزادی خرمشهر، رسانه‌های خبری خارجی همچنان این رویداد مهم را مورد بررسی قرار می‌دهند. روزنامه مصری الاهرام که می‌کوشد سرعت آزادسازی خرمشهر را شگفت‌آور توصیف کرده و ادعای عقب‌نشینی عراق را موردسؤال قرار دهد، نوشت: «هیچ‌کس انتظار نداشت خرمشهر با این سرعت به دست ایرانیان بیفتد و خروج نیروهای عراقی از خرمشهر بسیار غیرمترقبه است. ... بازپس‌گیری خرمشهر با این سرعت تکان‌دهنده است، زیرا عراقی‌ها بیست ماه پیش، پس از آنکه این شهر به دستشان افتاد، سه خط قوی در داخل خاک ایران تشکیل دادند.» الاهرام سپس این سؤال را مطرح کرده است که «اگر قرار بود نیروهای عراق اکنون از خاک ایران عقب‌نشینی [!] کنند، پس انگیزه حمله به ایران و آغاز جنگ چه بود؟» خبرنگار رادیو و تلویزیون آلمان نیز در گزارشی از بیروت ـ که چندین‌بار از شبکه‌های این کشور پخش شد ـ گفت: «عراق نه‌تنها یک حمله در خرمشهر را باخت، بلکه یک جنگ را باخت. هر شکستی قیمتی دارد. ایران [سرنگونی] پرزیدنت صدام و تعویض رژیم بعثی‌اش با یک سیستم مذهبی اسلامی را می‌خواهد که به آن غرامت جنگ را هم باید افزود.» همچنین روزنامه اردو زبان مشرق (چاپ پاکستان)، امروز در مقاله‌ای نوشته است: «با آزادی خرمشهر جنگ ایران و عراق به مرحله پیروزی نهایی ایران رسیده و عراق مجبور خواهد شد که باقی منطقه اشغالی ایران را به‌زودی تخلیه کند. خاتمه جنگ با پیروزی ایران موجب برانگیختن خشم ملت عراق نسبت به صدام خواهد شد که چنین جنگی را آغاز کرده و به دو ملت تلفات و خسارات سنگین وارد آورده است.»

گزارش- 10

10. آیا پس از پیروزی‌های اخیر ایران، جنگ ادامه یافته و نیروهای نظامی این کشور به‌طرف خاک عراق پیشروی خواهند کرد؟ این سؤالی است که تعدادی از رسانه‌های خبری جهان در بررسی آن به پاسخ مثبت رسیدند. نشریه دی ولت (چاپ آلمان‌غربی) در مقاله‌ای با اشاره به اینکه ایران در عملیات بیت‌المقدس در طول سه هفته، خرمشهر را آزاد و خسارات زیادی به عراقی‌ها وارد کرد، نوشته است: «اکنون همه منتظرند ببینند آیا ایران وارد خاک عراق خواهد شد تا باعث سقوط صدام شود و یک جمهوری اسلامی به رهبری شیعیان ـ که 60 درصد مردم عراق را تشکیل می‌دهند ـ به وجود آورد؟» این نشریه آلمانی با اذعان به اینکه «عراق که جنگ را شروع کرد، هیچ‌گاه توسط سازمان ملل متحد محاکمه نشد و حتی یک انتقاد صریح از ناظران خارجی دریافت نکرد»، افزود: «عراق جنگ را شروع کرد تا [آیت‌الله] خمینی را ساقط کند و شیعیان کشور خود را تضعیف کند، ولی اکنون نتیجه جنگ معلوم و عواقب سیاسی آن یعنی سقوط رژیم بعث و گسترده‌شدن تأثیر ایران در تمام خلیج [فارس] مشخص شده است.» مفسر شبکه تلویزیون سراسری آلمان‌غربی نیز در یک برنامه خبری درباره جنگ ایران و عراق با اشاره به جشن و شادی ایرانیان پس از آزادسازی خرمشهر، پرسید: «چرا [عراق] این جنگ را شروع کرد و جای تعجب نیست که تا سقوط صدام این جنگ ادامه یابد و ممکن است این جنگ به سال سوم خود نیز برسد.» همچنین، روزنامه لس‌آنجلس تایمز نوشته است: «دیپلمات‌ها در بیروت و بغداد تأکید می‌کنند امکان زیادی وجود دارد که ایران با هدف برانگیختن نارضایتی عمومی در عراق یا فراهم‌آوردن موجبات کودتایی علیه دولت صدام حسین از مرز بگذرد.» روزنامه وال استریت ژورنال هم در گزارشی با اشاره به تأکید اخیر مقامات ایران به ادامه جنگ تا سرنگونی صدام حسین آورده است: «دیپلمات‌های عرب معتقدند تأکید تازه نشان می‌دهد که امکان چندانی به پایان‌گرفتن جنگ در آینده نزدیک وجود ندارد، زیرا که انتظار نمی‌رود رهبران عراق با خواست تازه ایران موافقت کنند.»

گزارش- 11

11. باوجود مخالفت بسیاری از نمایندگان کنگره امریکا، دولت این کشور مجوز فروش 6 فروند هواپیمای ترابری را به عراق صادر کرد. مخالفان این اقدام معتقدند عراق با تبدیل این هواپیماها به نوع نظامی آن، می‌تواند آنها را در جنگ علیه ایران به کار گیرد. امروز، رادیو اسرائیل خبر داد: «وزارت بازرگانی امریکا اعلام کرد که اجازه فروش 6 فروند هواپیمای حمل‌و‌نقل ال100 ساخت کارخانه هید را به دولت عراق صادر کرده است. این درحالی است که 97 نماینده کنگره امریکا با این فروش، مخالفت کرده‌اند و قرار است پیشنهاد عدم فروش این هواپیماها توسط سناتورهای مخالف به کنگره تسلیم گردد.» آسوشیتدپرس نیز با اعلام این خبر گزارش داد: این هواپیماها از نوع غیرنظامی هواپیماهای باری نظامی سی130 هستند و منتقدان می‌گویند که می‌توان آنها را به هواپیماهای نظامی تبدیل و در جنگ علیه ایران استفاده کرد.

گزارش- 12

12. رژیم صهیونیستی در تلاش برای کاستن از آثار متزلزل‌کننده پیروزی بزرگ ایران در خرمشهر بر حکومت عراق و حامیان منطقه‏ای آن و نیز القای اینکه این پیروزی بدون کمک خارجی نمی‏توانست میسر شود، ادعا کرد به ایران تجهیزات نظامی فروخته است. درپی این ادعا، برخی رسانه‏های خارجی نیز عملیات روانی علیه ایران را تشدید کردند. آریل شارون وزیر دفاع رژیم صهیونیستی، در مصاحبه با روزنامه واشنگتن پست ضمن اینکه مدعی شد این رژیم به ایران اسلحه فروخته است، گفت: «عراق نسبت به اسرائیل دشمنی بیشتری دارد، ولی ایران ازلحاظ استراتژیکی از اهمیت بیشتری برخوردار است.» وی توضیح داد که «گرچه رژیم حاکم بر ایران مورد تنفر ماست، ولی باید پنجره یا پلی را در مقابل او باز نگه داریم، زیرا یک روز جنگ خاتمه خواهد یافت و شخصی به تهران بازخواهد گشت و نفوذی در تهران خواهد داشت.» شارون در ادامه با اظهار اینکه فروش اسلحه به ایران یک اقدام سمبلیک است که امریکا از آن اطلاع داشته، افزود: «ما لیست را به آنان [مقامات امریکایی] دادیم. آنها دقیقاً می‏دانستند که چه چیزهایی از اسرائیل فرستاده می‏شد.» وی گفت: «این محموله شامل تایر، لوازم یدکی برای فانتوم‏های اف4 و احتمالاً مهمات نیز بوده است.» واشنگتن پست در ادامه به نقل از یک مقام وزارت امور خارجه امریکا نوشته است: «گرچه اسرائیل لوازم نظامی تحت کنترل امریکا را به ایران نمی‏فرستد، ولی امریکا را مطلع نموده بود که در نظر دارد اقلامی را که امریکا بر آنها کنترل ندارد ارسال دارد. اسرائیل اخیراً گزارش داده که این فروش از 28 میلیون دلار افزایش نیافته است.» در همین حال، رادیو اسرائیل نیز در یک گزارش زیرکانه با اعلام اینکه شارون اکنون در امریکا به سر می‏برد، گفت: یک نماینده پارلمان رژیم اسرائیل در نامه‏ای به نخست‏وزیر این رژیم از وی درخواست کرده توضیح دهد که آیا وزیر دفاع اختیار داشته است معامله اسلحه با ایران را فاش کند و چه اقداماتی علیه وی به عمل خواهد آمد؟! از سوی دیگر، رادیو ریاض با انعکاس ادعای وزیر دفاع رژیم صهیونیستی بر دو نکته تکیه کرده و سعی بر القای آنها دارد: نخست آنکه ایران با همکاری با رژیم صهیونیستی برضد آرمان اعراب و مسلمین عمل کرده است. دوم، از آنجا که رژیم صهیونیستی، عراق را عامل به‌خطرانداختن امنیت خود می‌داند سعی در تقویت نظامی ایران ازطریق ارسال اسلحه داشته است. رادیو بی‌بی‌سی نیز امروز، در گفتاری به نقل از خبرنگار روزنامه‏ گاردین در بیت‏المقدس به شایعات همکاری تسلیحاتی رژیم صهیونیستی و ایران دامن زد و گفت: «مقامات اسرائیلی چنین استدلال می‏کنند که ارزش دارد نیروهای ایران را اگر نه به‌عنوان جانشین بلکه حداقل به‌عنوان وزنه‏ای در مقابل مسلمانان بنیادگرا تقویت نمایند.» بی‌بی‌سی به نقل از خبرنگار گاردین افزود: «پیروزی اخیر ایران سبب شده است که مقامات اسرائیل به‌دقت درباره گسترش احتمالی جنگ به عراق یا امیرنشین‏های خلیج‏فارس اندیشه کنند. درحال‌حاضر ارزیابی آنها این است که ایران نمی‏خواهد به عراق تجاوز کند یا رژیم‏های دست‏نشانده خود را در امیرنشین‏های خلیج‏فارس برقرار سازد. خبرنگار گاردین از قول یک کارشناس اسرائیلی می‏گوید درحال‌حاضر ارزیابی اسرائیل آن است که رژیم ایران بالقوه یک عامل مثبت است که نباید تغییر کند.»

گزارش- 13

13. وزیر نفت ایران که به سوریه سفر کرده است امروز، با رئیس‌جمهور این کشور ملاقات کرد. به گفته رادیو اسرائیل دو کشور قراردادی را برای ایجاد یک ناوگان نفتکش مشترک امضا کردند. محمد غرضی وزیر نفت جمهوری اسلامی ایران، امروز، با حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، ملاقات کرد. رادیو امریکا نیز با اعلام این خبر افزود: «این دیدار درباره روابط دو کشور بوده و جزئیات آن افشا نشده است. بااین‌حال، رادیو اسرائیل گفت: «مقامات دولت سوریه اعلام کردند که آن کشور و جمهوری اسلامی ایران قراردادی را برای برپاکردن یک ناوگان نفتکش تحت اداره مشترک دو کشور امضا کردند.» این رادیو یادآور شد: «ایران و سوریه چندی قبل قراردادی امضا کردند که براساس آن ایران 8 میلیون تن نفت خام به سوریه تحویل خواهد داد و در مقابل از آن کشور فسفات دریافت خواهد کرد.»

گزارش- 14

14. در ادامه تلاش‏های عراق برای برگزاری هفتمین اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد در بغداد و نیز تلاش متقابل ایران برای تغییر محل برگزاری این اجلاس، وزیر امور خارجه عراق به کوبا و هیئت ویژه وزارت امور خارجه ایران به کنگو سفر کردند. رادیو بی‌بی‌سی در اخبار شامگاهی امروز خود خبر داد که سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق، که برای شرکت در جلسه هماهنگی جنبش عدم‌تعهد، بغداد را به مقصد هاوانا ترک کرده است، از تعدادی از کشورهای امریکایی که برای شرکت در اجلاس عدم‌تعهد در بغداد دعوت شده‏اند، نیز دیدن خواهد کرد. در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد که هیئت ویژه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران به سرپرستی دکتر کامیاب که به کنگو سفر کرده است، صبح امروز با وزیر امور خارجه این کشور ملاقات و پیام علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران را به وی تسلیم کرد. وزیر امور خارجه کنگو در این دیدار خاطرنشان ساخت که جنبش عدم‌تعهد باید موضوع تغییر محل اجلاس سران را به‌طور جدی دنبال کند و در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا راهی برای این موضوع بیابد.

گزارش- 15

15. دو رسانه غربی از وضعیت تولید نفت ایران، ذخایر ارزی ایران و عراق و مبادلات تجاری ایران در سال گذشته، گزارش دادند. روزنامه اقتصادی هندلس بلات (چاپ آلمان‌غربی) در گزارشی با اعلام اینکه حتی اگر جنگ میان ایران و عراق ظرف دو، سه هفته آینده، پایان یابد هر دو کشور با مشکلات اقتصادی فراوان روبه‌رو خواهند بود، نوشته است: «تولید نفت ایران از 5/5 میلیون بشکه در روز قبل از انقلاب، هم‌اکنون به حدود 2 میلیون بشکه کاهش یافته است.» این روزنامه همچنین از کاهش ذخایر ارزی ایران و رسیدن آن به رقم 2 میلیارد دلار در سال 1981، خبر داد و ذخایر ارزی عراق را نیز 10 تا 12 میلیارد دلار اعلام کرد. در همین حال، رادیو بی‌بی‌سی به نقل از آماری که سازمان عمران و همکاری‌های اقتصادی منتشر کرده است، گفت: «ایران در سال 1981، نزدیک به 16 میلیارد دلار واردات داشته است که بیش از فروش نفت و مابقی از ذخایر ارزی ایران برداشت شده است که تقریباً آن را به انتها رسانده و بالغ بر 500 میلیون دلار در پایان سال گذشته شده است. 10 کشور صنعتی عضو سازمان عمران و همکاری‌های اقتصادی جمعاً 63 درصد از کل واردات ایران را تأمین کرده‌اند که در رأس آنها ژاپن با فروش نزدیک به 2 میلیارد دلار مقام اول را دارد. آلمان‌غربی 6/1 میلیارد دلار، ایتالیا و فرانسه نیمی از آن، هلند و بریتانیا و اسپانیا و امریکا و بلژیک و سوئیس بین 200 تا 400 میلیون دلار هرکدام در سال 1981، به ایران کالا فروخته‌اند. کشورهای بلوک شرق نیز 16 درصد از واردات ایران در سال گذشته را تأمین کرده‌اند.» بی‌بی‌سی در پایان این گزارش ترکیه، استرالیا، برزیل، امارات عربی متحده، زلاندنو، پاکستان و کره‌شمالی را نیز از طرف‌های عمده تجاری ایران اعلام کرد.

منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/06