1361.03.15

روزشمار جنگ سال 1361 1361.03.15
نام‌های دیگر	پانزده خرداد
تاریخ شمسی	1361.03.15
تاریخ میلادی	5 ژوئن 1982
تاریخ قمری	12 شعبان 1402

1360.03.15

1362.03.15

1363.03.15

1364.03.15

1365.03.15

1366.03.15

1367.03.15

گزارش- 1

1. هنگام راه‌پیمایی مردم ایلام در سالروز قیام 15 خرداد، هواپیماهای ارتش عراق این شهر را بمباران کردند که براثر آن عده‌ای از مردم شهید یا مجروح شدند. ارتش عراق نیز به‌طور رسمی خبر بمباران ایلام را اعلام کرد. به گزارش اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی ایران، ساعت 09:30 امروز، هنگامی‌که مردم ایلام به مناسبت سالروز قیام مردمی 15 خرداد 1342، درحال راه‌پیمایی بودند، 5 هواپیمای ارتش عراق در آسمان این شهر ظاهر شدند و پس از شکستن دیوار صوتی، 6 منطقه مسکونی و یک پایگاه پدافند هوایی را بمباران کردند که در نتیجه آن 11 منزل مسکونی ویران، 39 نفر شهید و 207 نفر مجروح شدند. خبرنگار روزنامه کیهان در ایلام نیز در گزارش اولیه خود از این حمله هوایی اعلام کرد: «هواپیماهای متجاوز دشمن ابتدا قسمتی از خیابان سعدی ایلام را به گلوله بستند و پس‌ از آن حدود 20 راکت در خیابان 24 متری، خیابان واسطی، خیابان یزدانی، کوچه منشعب از خیابان سعدی، پشت مغازه میارکی و خیابان مسجد والی فروریختند. این حمله ناجوانمردانه تعداد 41 شهید و 155 مجروح در لحظات اولیه برجای گذاشت و چندین خانه و قسمتی از حسینیه مرحوم حائری را تخریب کرد.» بنا بر همین گزارش، درپی این حمله «مردم به کمک مجروحان شتافتند و آنها را به بیمارستان امام خمینی [ایلام] انتقال دادند و 23 تن از مصدومان را که حالشان وخیم بود، با کمک [بالگرد] پرسنل هوانیروز به بیمارستان باختران اعزام کردند.» در همین حال، رادیو صوت‌الجماهیر عراق در بخش خبری ساعت 12:30 خود، به نقل از سخنگوی نظامی این کشور گفت: «بامداد امروز، جنگنده‌های نیروی هوایی پرقدرت ما هدف و تأسیسات مهمی را در شهر ایلام در غرب ایران، بمباران و خسارت‌هایی بزرگ به این اهداف وارد کردند.» ارتش عراق به‌منظور مقابله به‌مثل جلوه‌دادن این اقدام، در بیانیه نظامی شماره 733 خود نیز که در ساعت 20:30، از همین رادیو قرائت شد، اعلام کرد: «در پاسخ آتش توپ‌های دشمن به مراکز حیاتی و مناطق مسکونی شهر بصره، امروز، هواپیماهای جسور ما با موفقیت اهداف و مراکز حیاتی شهر ایلام را بمباران و خساراتی مستقیم و مؤثر به بار آوردند و تمام این هواپیماها سالم به ‌پایگاه‌های خود مراجعت کردند. ما بار دیگر به دشمن هشدار می‌دهیم که هر تلاش جدید برای بمباران مراکز حیاتی و مسکونی عراق، با بمباران مراکز حیاتی در تمام ایران مواجه خواهد بود.»

گزارش- 2

2. درپی بمباران امروز شهر ایلام، به‌وسیله‌ هواپیماهای عراق، برخی مسئولان کشور از مجروحان این فاجعه عیادت و پیام تسلیتی برای امام خمینی ارسال کردند. نخست‌وزیر این بمباران را پاسخ به کسانی برشمرد که با نادیده‌گرفتن جنایات صدام، بر صلح و آشتی با او تأکید دارند. مسئولان استان ایلام بمباران هم‌زمان ایلام و لبنان را بیانگر هماهنگی حکومت صدام با رژیم صهیونیستی دانستند. خبرنگار روزنامه کیهان از حضور خبرنگاران خارجی در ایلام و برگزاری مراسم بزرگداشت یاد شهیدان این فاجعه گزارش داد. بعدازظهر امروز، آیت‌الله صدوقی امام‌جمعه یزد و سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، که در ایلام به سر می‌برند، از مجروحان بمباران این شهر عیادت کردند. همچنین، اکبر ترکان استاندار ایلام و حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدی امام‌جمعه شهر ایلام، با ارسال تلگرامی به امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی، این فاجعه خونین را به ایشان تسلیت گفتند. میرحسین موسوی نخست‌وزیر نیز با صدور اطلاعیه‌ای خطاب به ملت ایران و هم‌وطنان ایلامی، اقدام عراق به بمباران این شهر را به تأسی از بمباران جنوب لبنان ازسوی رژیم صهیونیستی دانست و اعلام کرد: حامیان صدام تصور می‌کنند با چنین اقداماتی می‌توانند برای این حکومت درحال سقوط آبرو و اعتبار کسب کنند. در بخشی از این اطلاعیه چنین آمده است: «این عمل مزدوران بعث عفلقی حاکم بر بغداد، درحقیقت پاسخ به کسانی است که دم از صلح و آشتی و آتش‌بس زده و برای حفظ این رژیم کافر جنایات او را نادیده می‌گیرند. اینان یا از ماهیت وحشیانه چنین رژیمی اطلاع ندارند که امیدواریم فریاد مادران فرزند ازدست‌داده و بدن‌های پاک و پاره‌پاره‌شده اطفال و غیرنظامیان بی‌پناه آنان را از عمق دنائت و خطر چنین رژیمی که براثر شکست فاحش در میدان‌های جنگ دست به این جنایات می‌زند، آگاه گرداند، یا خود ماهیتی همچون صدام امریکا دارند که دراین‌صورت جواب ما به آنها همان خواهد بود که تاکنون به متجاوزین داده‌ایم.» در ادامه این اطلاعیه با اظهار اطمینان از اینکه قربانی‌شدن فرزندان ملت ایران در راه خدا این ملت را در سرکوب‌کردن نهایی متجاوزان مصمم‌تر خواهد کرد، اضافه شده است: «مطمئناً روز انتقام از سران بعث و جنایتکار عراق نزدیک است و به‌دنبال فتح خرمشهر که رژیم محتضر و رو به ‌زوال بعث امریکایی و حامیانش را در انظار جهانیان رسوا و بی‌آبرو ساخت و قادسیه مجعول صدام را نقش‌برآب نمود، این‌گونه تلاش‌های مذبوحانه، رژیم متلاشی صدام را زنده نخواهد ساخت.» در پایان این اطلاعیه نیز پس از اینکه سوگند یاد شده است که دولت جمهوری اسلامی ایران انتقام خون شهیدان مظلوم را از امریکای جنایتکار و رژیم دست‌نشانده عراق خواهد گرفت، آمده است: به پاس حرمت خون شهیدان بمباران امروز ایلام، در این استان فردا تعطیل عمومی و سه روز عزای عمومی اعلام می‌شود. در پاسخ به این اطلاعیه، تلگرامی ازطرف امام‌جمعه، استاندار، جامعه روحانیت، سپاه پاسداران، جهاد سازندگی و دادسرا و دادگاه انقلاب اسلامی ایلام برای نخست‌وزیر مخابره شد که در بخشی از آن آمده است: «این افشاگری که برای چند صدمین بار چهره کریه و وابسته به صهیونیسم و امپریالیسم صدام را برای جهانیان واضح ساخت، خود پیروزی دیگری برای حرکت انقلاب ماست. صدام جنایتکار هم‌زمان و هماهنگ با صهیونیسم خونخوار دو فامیل برادر را در ایلام و لبنان به خاک و خون کشیده است.» همچنین، به گزارش خبرنگار روزنامه کیهان در ایلام، بعدازظهر امروز، تعدادی از خبرنگاران خارجی که به دعوت ستاد تبلیغات جنگ برای تهیه گزارش در جبهه‌های جنوب به سر می‌بردند، به شهر ایلام آمدند. مردم با دیدن این خبرنگاران شعارهای “مرگ بر صدام”، “مرگ بر امریکا” و “جنگ، جنگ تا پیروزی» سردادند. خبرنگار آژانس خبری نیوزیلند در گفت‌وگویی با خبرنگاران ایرانی ضمن محکوم‌کردن جنایات صدام در بمباران شهرها و روستاهای ایران گفت که این یک فاجعه ضدبشری است و صدام دست جنایتکاران دنیا را از پشت بسته است. یکی دیگر از خبرنگاران خارجی نیز گفت: بمباران شهرهای ایران به‌دست رژیم صدام دلیل شکست اوست و صدام تا کی می‌خواهد شهرهای ایران را بمباران کند. بنا بر این گزارش، خبرنگاران خارجی پس از 2 ساعت بازدید از مناطق بمباران‌شده و عیادت از مجروحان در بیمارستان، شهر ایلام را ترک کردند. در گزارش خبرنگار روزنامه کیهان همچنین آمده است که پس از اقامه نماز مغرب و عشا در مسجد جامع ایلام، مراسمی به مناسبت بزرگداشت یاد شهیدان فاجعه خونین بمباران امروز برگزار شد که در آن علاوه‌بر جمعی کثیر از مردم ایلام، آیت‌الله صدوقی، آیت‌الله اشرفی اصفهانی و حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدی امامان جمعه یزد، باختران و ایلام و نیز استانداران ایلام و باختران و گروهی از روحانیون این دو استان شرکت داشتند.

گزارش- 3

3. ساعاتی پس از بمباران ایلام به‌وسیله هواپیماهای ارتش عراق، گروهی از رزمندگان ایران مواضع نظامیان عراقی در یکی از محورهای جبهه میمک را منهدم کردند. واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران سرنی، مستقر در جبهه میمک، در گزارشی به سپاه پاسداران ایلام اعلام کرد: درپی بمباران مردم بی‌دفاع ایلام به‌دست ارتش عراق، یک گروه از رزمندگان بسیجی و سپاهی در ساعت 13 امروز، با پشتیبانی توپخانه، خمپاره‌انداز و تفنگ‌های 106 میلی‌متری ارتش و سپاه، مواضع و سنگرهای دشمن در محور تپه‌رحمان، واقع در ارتفاعات میمک را زیر آتش گرفتند که براثر آن چند سنگر اجتماعی و انفرادی و پست دید‌بانی نیروهای عراقی منهدم و حدود 35 تن از آنها کشته یا زخمی شدند.

گزارش- 4

4. ارتش عراق ضمن بمباران منطقه جفیر، حملات خمپاره‌ای به شهر آبادان و تجاوز به حریم هوایی جزیره خارک، همچنان به مستحکم‌کردن مواضع پدافندی خود در جبهه جنوب مشغول است. رکن2 (اطلاعات) نیروی زمینی ارتش در قرارگاه مرکزی کربلا از بمباران منطقه جفیر (جنوب هویزه) در ساعت 14:50 امروز، به‌وسیله یک هواپیمای عراقی خبر داد و اضافه کرد که در ساعت 17:00 نیز 3 بالگرد دشمن در غرب جفیر درحال شناسایی منطقه بودند. شهربانی استان خوزستان هم اعلام کرد: امروز شهر آبادان زیر آتش خمپاره‌اندازهای دشمن قرار گرفت که براثر آن یک منزل و یک مغازه خسارت دید و 11 نفر نیز مجروح شدند. درباره تجاوز هوایی امروز به جزیره خارک نیز در گزارش اداره دوم (فرماندهی اطلاعات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی آمده است: 4 هواپیمای عراقی که در ساعات 19:22 تا 20:12، به آسمان خارک نزدیک شده بودند، با اجرای آتش پدافند هوایی خودی آسمان منطقه را ترک کردند. در همین حال، به گزارش واحد اطلاعات عملیات لشکر قدس سپاه پاسداران، ارتش عراق که با اقداماتی از قبیل احداث سنگر و حفر کانال درحال تحکیم خطوط پدافندی خود در منطقه حدفاصل کوشک تا طلائیه است، امروز، قوای زرهی خود در شمال و شرق پاسگاه طلائیه را تقویت کرد. رکن2 لشکر92 زرهی ارتش نیز در گزارش امروز خود، از ادامه تلاش دشمن برای احداث خاکریز و ایجاد میدان‌های مین و حفر کانال در نوار مرزی شمال شلمچه خبر داد و افزود: نظامیان عراقی ضمن شناسایی هوایی مواضع یگان‌های ایران، این مواضع را به‌طور متناوب با توپخانه و سایر سلاح‌ها زیر آتش قرار دادند.

گزارش- 5

5. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران دستورالعمل جدید پدافند هوایی از نقاط حیاتی کشور را ابلاغ کرد. رکن3 (عملیات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی امروز در نامه‌ای به معاونت عملیات نیروی هوایی ضمن اشاره به تجاوزهای هوایی اخیر ارتش عراق ابلاغ کرد که به‌منظور حفاظت و حراست از نقاط حساس و حیاتی کشور، تمامی مراکز نظامی باید علاوه‌بر دستورالعمل پدافند هوایی ابلاغ‌شده در تاریخ 13/3/1361، دستورالعمل را نیز به مورد اجرا گذارند: الف) پراکندگی وسایل و تجهیزات در کلیه سربازخانه‌ها، پایگاه‌ها، مواضع و تأسیسات. ب) پراکندگی هواپیماهای کشوری در فرودگاه مهرآباد و سایر فرودگاه‌ها برابر دستورات صادرشده قبلی با همکاری سازمان هواپیمایی کشوری. پ) حداکثر توجه به پدافند غیرعامل. ت) حصول اطمینان از آمادگی وسایل آتش‌نشانی و دردسترس‌بودن آنها و تقویت وسایل آتش‌نشانی نقاط حیاتی و حساس. ث) گزارش حملات هوایی بلادرنگ به مرکز فرماندهی (رکن3 ستاد مشترک ارتش). ج) بازرسی مداوم از آمادگی عملیاتی یگان‌های پدافند هوایی، حفاظت فیزیکی تأسیسات، آمادگی وسایل آتش‌نشانی و پراکندگی وسایل و تجهیزات.

گزارش- 6

6. نیروهای خودی در درگیری با عناصر گروه‌های ضدانقلاب در جنگل‌های رامسر، متحمل تعدادی شهید و مجروح شدند. به گزارش خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از رامسر، ساعت 4 بامداد امروز، پاسداران سپاه رامسر هنگام تعقیب سارقان مسلح* با تعدادی از عناصر مسلح گروه‌های ضدانقلاب در جنگل‌های منطقه درگیر شده و از مرکز درخواست نیروی کمکی کردند. درپی این درخواست، ساعت 6 بامداد، هنگامی‌که شمس‌الله فرجی فرمانده عملیات سپاه رامسر، همراه 7 تن از پاسداران با یک خودرو عازم محل درگیری بودند، در جنگل‌های منطقه دالخانی با کمین گروهی دیگر از ضدانقلابیون که به تیربار، آر.پی.‌جی7 و سلاح‌های سبک مجهز بودند، مواجه شده و درنتیجه، 6 نفر از پاسداران به شهادت رسیدند و 1 نفر مجروح شد.

گزارش- 7

7. امروز، پس از حمله ضدانقلابیون به یکی از پایگاه‌های منطقه مهاباد، نیروهای خودی نیز یکی از مراکز تجمع ضدانقلابیون مسلح در منطقه تکاب را مورد حمله قرار دادند. به گزارش سپاه پاسداران مهاباد، گروهی از ضدانقلابیون در حمله به پایگاه نیروهای خودی در ایندرغاش که از آخرین دقایق روز گذشته آغاز و تا ساعت 03:30 بامداد امروز، ادامه داشت، یک نفر را شهید و 3 نفر را زخمی کردند و خود نیز متحمل تلفاتی شدند که از آمار دقیق آن اطلاعی در دست نیست. در مقابل، گروه ضربت تکاب در ساعت 03:30، با عزیمت به منطقه‌ ماین بناق مرکز تجمع ضدانقلابیون مسلح در این منطقه را مورد حمله قرار دادند. با شدت‌گرفتن درگیری، گروهی از نیروهای سپاه پاسداران بیجار به‌سرعت خود را به محل درگیری رساندند و یک بالگرد هوانیروز ارتش نیز مواضع ضدانقلابیون را درهم کوبید. درنتیجه، با کشته‌شدن 30 تا 40 نفر و اسارت 1 نفر از عناصر ضدانقلاب، ارتفاعات سورصا و مناطق اینچه، گنجی نحقلنی و باغچه میش از تصرف آنها خارج شد. از نیروهای خودی نیز 4 نفر شهید و 11 نفر زخمی شدند.

گزارش- 8

8. ارتش رژیم اشغالگر قدس در دومین روز حمله به لبنان، از آسمان و زمین و دریا، جنوب این کشور به‌ویژه اردوگاه‌های آوارگان و مراکز تجمع مبارزان فلسطین و نیز مناطق استقرار دفاتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین را مورد حمله قرار داد و سپس وارد خاک لبنان شد. در مقابل، مبارزان فلسطینی نیز مناطق شمال فلسطین اشغالی را زیر آتش گرفتند. خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از خبرگزاری‌های خارجی از بیروت گزارش داد: امروز، هواپیماهای ارتش رژیم صهیونیستی با تجاوز به حریم هوایی لبنان مناطق استقرار دفاتر سازمان آزادی‌بخش فلسطین در بیروت و اردوگاه‌های آوارگان فلسطین صبرا، شتیلا و برج البراجنه در جنوب این شهر را بمباران کردند و جان دست‌کم 120 نفر از مردم فلسطین و لبنان را گرفتند. بنا بر همین گزارش، تمام بیمارستان‌های بیروت، مملو از مجروحان این حملات هستند و تعدادی از قربانیان نیز زیر آوار مانده‌اند. مناطقی از بیروت را دود و آتش در برگرفته و خودروهای آتش‌نشانی و آمبولانس به‌شدت مشغول خدمات‌رسانی هستند. در همین حال، خبرگزاری فرانسه از بیروت، با اعلام اینکه چند روستای کوهستانی مشرف بر شهر دامور در 15 کیلومتری جنوب بیروت، دوباره هدف بمباران هواپیماهای رژیم صهیونیستی قرار گرفتند، به نقل از منابع رسمی لبنان اضافه کرد: هم‌زمان با حملات هوایی ارتش رژیم اشغالگر قدس توپخانه این ارتش نیز مناطق استقرار مبارزان فلسطین در شمال نوار مرزی را زیر آتش گرفت. خبرگزاری یونایتدپرس نیز از بیروت به نقل از سخنگوی نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل در لبنان، گزارش داد که ستون‌های تانک و توپخانه رژیم صهیونیستی با عبور از نوار مرزی وارد قلمرو نیروهای سعد حداد سرگرد شورشی ارتش لبنان، در جنوبی‌ترین نقطه خاک این کشور شدند.** بنا بر این گزارش، هم‌زمان با نفوذ تانک‌های رژیم اشغالگر قدس به جنوب لبنان هواپیماهای جنگنده، قایق‌های توپ‌دار و توپخانه رژیم صهیونیستی سواحل لبنان را گلوله‌باران کردند که براثر این حملات تاکنون بیش از 150 نفر کشته و 250 نفر زخمی شده‌اند. همچنین، خبرگزاری رویتر به نقل از نماینده سازمان آزادی‌بخش فلسطین در ژنو، با اعلام خبر حمله هواپیماهای رژیم صهیونیستی به یک بیمارستان، یک مرکز هلال‌احمر و یک آمبولانس حامل مجروحان در جنوب لبنان، گزارش داد که این نماینده در نامه‌ای به کمیته بین‌المللی صلیب‌سرخ این حملات را نقض آشکار کنوانسیون ژنو دانسته و درخواست کرده است که کمک فوری دراختیار هلال‌احمر فلسطین قرار گیرد. از سوی دیگر در پاسخ به حملات رژیم صهیونیستی، نیروهای فلسطینی نیز وارد عمل شده و مواضع صهیونیست‌ها را هدف قرار دادند. در همین ارتباط، خبرگزاری رویتر از بیت‌المقدس گزارش داد: درپی حمله هوایی امروز رژیم اشغالگر قدس به اردوگاه‌ها و مواضع فلسطینی‌ها در لبنان، چریک‌های فلسطینی مناطق شمال فلسطین اشغالی را زیر آتش موشک‌های کاتیوشا قرار دادند. در گزارش امروز خبرگزاری فرانسه هم آمده است که در جریان حملات هوایی رژیم صهیونیستی به روستاهای کوهستانی مشرف بر شهر دامور، نیروهای فلسطینی و سوری با سلاح‌های ضدهوایی خود به مقابله برخاستند. در همین حال، سخنگوی نظامی سوریه اعلام کرد که سربازان این کشور دوشادوش فلسطینی‌ها دربرابر حملات هواپیماهای رژیم صهیونیستی به پدافند هوایی مبادرت کردند.

گزارش- 9

9. درپی حملات امروز رژیم صهیونیستی به جنوب لبنان، شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه‌ای از رژیم اشغالگر قدس و فلسطینی‌ها خواست مقررات آتش‌بس را به مورد اجرا گذارند. دو عضو یکی از گروه‌های فلسطینی نیز این حملات را با سفر آتی نماینده رئیس‌جمهور امریکا به بیروت در ارتباط دانستند. در همین حال وزیر امور خارجه امریکا هم این حملات را پاسخی به حملات فلسطینی‌ها اعلام کرد. بعدازظهر امروز، شورای سازمان امنیت سازمان ملل با تشکیل جلسه‌ای اضطراری قطعنامه‌ای با اکثریت آرا به تصویب رساند و از رژیم صهیونیستی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین خواست از ساعت 6 بامداد فردا (یکشنبه)، مقررات آتش‌بس را به مورد اجرا گذارند. این شورا همچنین از دبیرکل سازمان ملل تقاضا کرد ظرف 48 ساعت، درباره درگیری‌های امروز ارتش رژیم صهیونیستی و چریک‌های فلسطینی و نیز تأثیر قطعنامه شورای امنیت بر اوضاع لبنان گزارشی تهیه کند. در همین حال، یک عضو دفتر جبهه خلق برای آزادی فلسطین با اشاره به اینکه حملات رژیم صهیونیستی چند روز قبل از سفر فیلیپ حبیب نماینده رئیس‌جمهور امریکا، به بیروت انجام شده است، موافقت امریکا با این حملات را محتمل دانست و گفت این جبهه به هر حمله‌ای به‌شدت واکنش نشان خواهد داد. سخنگوی این جبهه نیز حملات امروز رژیم صهیونیستی را اقدامی با هدف در فشارگذاشتن فیلیپ حبیب قلمداد کرد تا وی را متقاعد سازد طبق طرح الکساندر هیگ وزیر امور خارجه امریکا، توپخانه فلسطینی‌ها از نوار مرزی عقب کشیده شود. همچنین، وزیر امور خارجه امریکا با اعلام اینکه قربانیان حملات امروز رژیم صهیونیستی زیاد بوده است، بمباران مواضع فلسطینی‌ها در لبنان را منطقی دانست و گفت: اسرائیل قبلاً اعلام کرده بود حملات تروریستی فلسطینی‌ها را بدون پاسخ نخواهد گذاشت.

گزارش- 10

10. امام خمینی درپیامی به مناسبت سالروز قیام مردمی 15 خرداد 1342، این روز را سرآغاز انقلاب اسلامی دانستند و با مناسب توصیف‌کردن اوضاع کنونی کشور، از دولت‌های منطقه خواستند تا با جمهوری اسلامی ایران به مخالفت برنخیزند. ایشان همچنین جنایات رژیم اشغالگر قدس و به‌رسمیت‌شناختن این رژیم را بزرگ‌ترین خطر و مخالفت با آن را بزرگ‌ترین فریضه برای مسلمانان اعلام کردند. امروز، به مناسبت سالروز قیام 15 خرداد 1342، مردم تهران از نقاط مختلف شهر به‌سمت میدان امام خمینی راه‌پیمایی و سپس در این میدان اجتماع کردند. در این اجتماع که اقشار مختلف مردم، روحانیون، نیروهای مسلح، عشایر و گروه‌هایی از مبارزان نهضت‌های آزادی‌بخش جهان حضور داشتند، پلاکاردهایی با عناوینی همچون «پانزدهم خرداد، برای اسلام بود و به راهنمایی روحانیت» و «بزرگداشت روز حماسه‌آفرین 15 خرداد، بزرگداشت ارزش‌های اسلامی در تاریخ است»، به چشم می‌خورد. در این مراسم سیداحمد خمینی پیام امام خمینی را که به مناسبت این روز صادر شده است، قرائت کرد. در ابتدای این پیام با یادآوری این مطلب که روز 15 خرداد 1342 با سالروز واقعه عظیم عاشورای حسینی مصادف بود و ملت ایران با الهام از این واقعه عظیم آن قیام کوبنده را به بار آورد، آمده است: «سالروز 15 خرداد 60 با 61، که اینک شاهد آنیم، فرق بسیار دارد. در سال 60، مع‌الأسف کشور و ملت شریف گرفتاری‌های زیاد داشت که گرفتاری جنگ تحمیلی و خیانت بعضی عناصر آتش‌افروز بر بیگانگان و خرابکاری‌های عناصر فاسد، از منافقان تا دیگر گروهک‌های منحرف تروریست [که] منجر به شهادت عده کثیری از عزیزان متعهد به اسلام و جمهوری اسلامی گردید، ولی بحمدالله تعالی در سالروز 15 خرداد 61، رزمندگان قدرتمند ما با فداکاری و عاشق‌پیشگی که پشتوانه آنان عنایت حضرت باری‌تعالی و توجه خاص حضرت بقیه‌الله روحی لمقدمه الفداء و پشتیبانی ملت بزرگوار در سراسر کشور است، بر جنگ‌آفرینان پیروز شدند و اکنون قدم‌های آخر را برمی‌دارند و صدامیان تبهکار نفس‌های احتضار را می‌کشند و بساط مفسدان داخل و گروهک‌های مزدور با همت پاسداران، کمیته‌ها و پرسنل شهربانی و بسیج و همکاری ملت عزیز در هم ‌پیچیده شد.» در ادامه این پیام با تأکید بر اینکه هم‌اکنون در همه سطوح کشور وحدت و انسجام برقرار شده است، به درخواست اخیر رادیوی عربستان سعودی از علمای اهل تسنن برای صدور حکم جهاد علیه جمهوری اسلامی ایران اشاره شده و آمده است: «در زمانی که جمهوری اسلامی برای حفظ سرزمین‌های اسلامی و حراست از حرمین شریفین، مسلمانان را به وحدت اسلامی دعوت می‌کند و “یا للمسلمین» می‌گوید، از مرکز وحی برای خنثی‌نمودن این فریاد، پیشنهاد جهاد علیه این دعوت را کرده و به نفع امریکا دشمن اسلام و اسرائیل که برای گرفتن از فرات تا نیل و سلطه بر حرمین شریفین کوشش می‌نماید سینه ‌چاک می‌زنند. در مدت قریب دو سال، که صدام عفلقی به کشور اسلامی ایران تجاوز نمود و شهرهای مسلمان عرب ایرانی را خراب و کوچک و بزرگ آن سامان را با آتش توپ و موشک‌ها و سایر سلاح‌ها به قتل رساند، دولت‌های جهان‌خوار و بستگان آنان او را محکوم نکردند و سازمان‌های حقوق بشر و امثال آن دم فروبسته بودند، ولی امروز، که لاشه نیمه‌جان صدام و حزب کافر بعث عراق در بغداد، نفس‌های آخر را می‌کشند، همه بوق‌های تبلیغاتی و رسانه‌های گروهی جهان‌خواران و تمام وابستگان به آنان با تبلیغات و رفت‌وآمدهای پی‌درپی، صلح‌طلب شده‌اند و استمداد از اسرائیل و مصر و اردن می‌کنند و گاهی امریکا ایران را تهدید می‌کند و هنوز نفهمیده است که ایران که برای کوتاه‌شدن دست آنان با انگیزه شهادت قیام نموده است و جهاد در راه خداوند را به جان‌ودل می‌خرد، از تهدید امثال او باک ندارد.» آن‌گاه امام خمینی با تأکید بر اینکه «اگر مسلمانان جهان از خواب برخیزند و با یاری خداوند دست اتحاد ایمانی به هم دهند هیچ قدرتی نمی‌تواند آنها را تهدید کند»، از دولت‌های عرب منطقه خواستند «به‌جای آنکه با جمهوری اسلامی ایران که برای نجات آنان و کشورهای اسلامی حاضر به پشتیبانی آنان است دست اخوت دهند، به مخالفت برنخیزند و خود را فدای صدام عفلقی و اربابانش نکنند.» ایشان همچنین با بیان اینکه ملت ایران نمی‌تواند دربرابر اموری که اسلام یا کشورهای اسلامی را تهدید می‌کند بی‌تفاوت باشد، افزودند: «امروز، از خطرناک‌ترین امور، طرح کمپ دیوید و طرح فهد است که اسرائیل و جنایات او را تحکیم می‌کند. همه ما به‌ویژه دولت عربستان در مقابل اسلام و قرآن کریم و نسل‌های آینده مسئول می‌باشیم و من خوف آن دارم که خدای‌نخواسته یک روز ملت‌ها و دولت‌های اسلامی به خود آیند که با دست امریکای جنایتکار، اسرائیل به خواست‌های ظالمانه و جنایتکارانه خود برسد و از مسلمین کاری ساخته نشود. من طرف‌داری از طرح استقلال اسرائیل و شناسایی او را برای مسلمانان یک فاجعه و برای دولت‌های اسلامی یک انفجار می‌دانم و مخالفت با آن را یک فریضه بزرگ اسلام می‌شمارم و به خداوند بزرگ از این نقشه‌ها که به‌دست مسلمان‌ها برای اسلام کشیده می‌شود، پناه می‌برم.» رهبر انقلاب اسلامی در پایان این پیام، روز 15 خرداد 1342 را که ملت ایران در مقابل دستگاه ستم‌شاهی پهلوی قیام کرده و بنیان استوار انقلاب اسلامی را گذاشتند، یوم‌الله دانستند و با اظهار اطمینان از اینکه مردم ایران این روز را از یاد نخواهند برد، آورده‌اند: «خداوند تعالی این ملت را که از 15 خرداد 42 تا 22 بهمن 57 و از آن‌وقت تاکنون، برای اقامه عدل الهی از هرچه داشته است گذشته است و عزیزان برومند خود را که قامت رشید و بلند آنان چون ابدیت استوار و گرمی خونشان چون عشق به جمال جمیل حق روح‌افزا بود، به‌پای دوست به قربانگاه فرستادند، با نور هدایت خود ارشاد و با جلوه قدرت ازلی خود برومند و با بارقه روان‌بخشی خود در احقاق حق و ابطال باطل استوار و پایدار فرماید و این وحدت و صلابت را از آنان سلب ننماید.»

گزارش- 11

11. خبرنگار خبرگزاری رویتر در گزارشی با اعلام اینکه نیروهای ارتش ایران خواهان تنبیه حکومت عراق هستند، از قول دیپلمات‌های غربی مقیم تهران اضافه کرد ایرانی‌ها برای دستیابی به خواسته‌های خود در دو تا سه هفته آینده، وارد خاک عراق خواهند شد. خبرنگار رویتر که همراه خبرنگاران خارجی از مناطق آزادشده در عملیات بیت‌المقدس دیدن کرده است، در گزارش امروز خود آورده است: «سرهنگ دوم ناصر مصلحی درحالی‌که به خرابه‌های شهر هویزه واقع در نزدیکی مرز می‌نگریست، تردید اندکی درمورد اقدام بعدی ایران در این جنگ بیست‌ماهه با عراق داشت. مصلحی گفت: اگر انتخاب با من بود فوراً به‌سوی بغداد حرکت می‌کردیم، باید به این عراقی‌ها درسی داد، اما این افسر جوان ارتشی که از مسئولان عقب‌راندن عراقی‌ها به آن‌سوی مرز در بخش جنوبی جبهه جنگ بود، فوراً متذکر شد که این فقط نظر شخصی اوست.» خبرنگار رویتر در این گزارش اضافه کرده است: «تمام افسران و پاسداران انقلاب که خبرنگاران را در شهر هویزه همراهی می‌کردند خواستار تنبیه عراق برای اعمالش در جنگ بودند. ... یک پاسدار انقلاب می‌گفت نیروهای ایران موظف‌اند تا انتقام این خرابی‌ها را بگیرند، صدام را سرنگون کنند و نور الله را در تمام جهان بتابانند. افسران ارتش نیز از این‌گونه احساسات برخوردارند. پیروزی‌های نظامی آنها را به وجد و سرور آورده و مطمئن‌اند که قادر به واردکردن ضرباتی به عراقی‌ها هستند.» در بخش دیگری از این گزارش با اشاره به تأکید مسئولان ایران بر سرنگونی صدام حسین و دریافت غرامت آسیب‌های واردشده بر این کشور آمده است: «دیپلمات‌های غربی در تهران که به‌دقت وقایع جنگ را دنبال کرده‌اند، معتقدند ایرانی‌ها برای به‌دست‌آوردن خواسته‌های خود از مرز می‌گذرند. تابه‌حال رهبران عراق نسبت به این دو خواسته واکنشی نشان نداده‌اند. یک دیپلمات می‌گفت اکنون ابتکارعمل دست ایرانی‌ها [است] و آنها هم برای موافقت عراق صبر چندانی نخواهند داشت. احتمالاً در دو تا سه هفته آینده، شاهد اقدام‌هایی علیه عراق خواهیم بود. وی و دیگر تحلیل‌گران معتقدند که احتمال لشکرکشی برای اشغال بغداد اندک است، اما ایران برای تصرف مناطق مرزی یا به زیر آتش کشیدن بندر مهم بصره تلاش خواهد کرد.»

گزارش- 12

12. وزیر نفت الجزایر با پیامی که وزیر امور خارجه فقید این کشور می‌خواست به ایران بیاورد، وارد تهران شد. بعدازظهر امروز، بلقاسم نبی وزیر نفت الجزایر، در رأس هیئتی به تهران آمد و مورد استقبال محمد غرضی وزیر نفت ایران، قرار گرفت. وی در مصاحبه با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی هدف از این سفر را شرکت در مراسم روز جهانی مستضعفین اعلام کرد و گفت: «من حامل احترامات شاذلی بن جدید رئیس‌جمهور الجزایر، برای امام خمینی و ملت مسلمان انقلابی ایران هستم و درضمن، پیامی هم ازسوی رئیس‌جمهور الجزایر برای آقای [آیت‌الله] خامنه‌ای رئیس‌جمهور اسلامی ایران همراه، دارم.» خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی سپس از محمد غرضی درباره این پیام سؤال کرد. وی گفت: «برادر بلقاسم نبی حامل همان پیامی هستند که برادر شهیدمان بن‌یحیی وزیر خارجه شهید الجزایر، قرار بود [در 13/2/1361]، به ایران بیاورد.»

گزارش- 13

13. معاون نخست‌وزیر عراق هدف از جنگ عراق با ایران را درهم‌کوبیدن توان نظامی این کشور اعلام کرد و گفت درصورت ورود نیروهای ایران به خاک عراق اغلب کشورهای عرب از کشورش حمایت خواهند کرد. طارق عزیز معاون نخست‌وزیر عراق، در مصاحبه با هفته‌نامه الوطن العربی (چاپ پاریس) با اعلام اینکه هدف عراق در جنگ با ایران حفظ و نگهداری سرزمین‌های این کشور که در اشغال داشته، نبوده است، بلکه سعی داشته توان نظامی به‌ زعم او توسعه‌طلبانه ایران را در هم کوبد، گفت: «خروج نیروهای عراقی از خرمشهر، دلیل شکست عراق نبوده است.» وی باوجود این ادعا اضافه کرد: «پس از گذشت 20 ماه از جنگ با ایران، نیروهای عراق همچنان در خاک ایران به سر می‌برند.» طارق عزیز همچنین اظهار کرد: «اطمینان دارم دنیا دیر یا زود خواهد دریافت که ایران دیگر ارتشی را که قادر باشد نقشی مهم در منطقه‌ ایفا کند دراختیار ندارد، زیرا درحال‌حاضر نیروی هوایی ایران که نیرومندترین قدرت هوایی در منطقه محسوب می‌شد از بین رفته و ارتش ایران قسمت اعظم نیروهای زرهی و توپخانه خود را از دست ‌داده و نیروی دریایی ایران نیز دیگر اهمیت سابق را ندارد.» وی سپس درباره ورود احتمالی نیروهای ایران به خاک عراق گفت: «با بهایی که ایرانیان هنگام جنگ با نیروهای عراقی در داخل ایران پرداختند ایران به‌خوبی می‌داند که جنگ در خاک عراق برای او چه درپیش دارد. مضافاً اینکه درصورت پیشروی نیروهای ایران به داخل عراق اکثر کشورهای عربی مطابق با منشور دفاع مشترک اعراب از عراق در این جنگ حمایت خواهند کرد.»

گزارش- 14

14. در چهارمین روز اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا، خبرگزاری عراق از سخنان وزیران امور خارجه این کشور درباره آمادگی عراق برای اجرای آتش‌بس و مذاکرات صلح با ایران گزارش داد. خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز اعلام کرد اغلب سخنان این مقام عراقی درخصوص برگزاری اجلاس آتی جنبش عدم‌تعهد در بغداد بود. یک روزنامه آلمانی هم از قطعی‌نبودن برگزاری این اجلاس در بغداد، خبر داد. به گزارش خبرگزاری عراق از هاوانا، سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق، در سخنانی در اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد گفت: «عراق برای اجرای آتش‌بس و مذاکره مسالمت‌آمیز آماده است و به [تلاش‌های] هیئت صلح جنبش غیرمتعهدها نیز عکس‌العمل مثبت نشان داده است.» وی همچنین درباره برگزاری اجلاس آتی سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد افزود: «مردم و دولت عراق تلاشی فوق‌العاده برای میزبانی از این اجلاس به عمل آورده‌اند.» در همین حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی از هاوانا گزارش داد که حاضران در اجلاس انتظار داشتند وزیر امور خارجه عراق به پاره‌ای از مسائل مطرح‌شده ازجانب هیئت نمایندگی ایران پاسخ گوید، اما بجز سی درصد از نطق کوتاه او که به موضوع جنگ و هیئت‌های صلح اختصاص داشت، بقیه سخنان سعدون حمادی در تشریح تجهیزات و مدرن‌بودن محل درنظر گرفته‌شده برای اجلاس بغداد و تشکر از پاسخ مثبت کشورهای غیرمتعهد به دعوت صدام برای شرکت در این اجلاس بود. بنا بر همین گزارش، وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه او هنگام سخنرانی حمادی سالن اجلاس را به‌ نشانه اعتراض ترک کردند. روزنامه فرانکفورتر الگمانیه (چاپ آلمان‌غربی) نیز در مقاله‌ای درمورد هفتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد که قرار است شهریورماه آینده در بغداد تشکیل شود، نوشت: «در زمانی کمتر از 100 روز خیلی از مسائل است که باید روشن شود. کشور میزبان عراق به‌خاطر جنگش با ایران در موضع یک بازنده قرار گرفته و درحال‌حاضر برپایی این کنفرانس که بیش از 80 تن از رهبران کشورها و دولت‌ها در آن شرکت دارند، در پایتخت عراق حتمی به نظر نمی‌رسد.» این روزنامه در ادامه اضافه کرد: «سه سال رهبری این جنبش توسط عراق نیز خود زیر علامت سؤال قرار دارد.»

گزارش- 15

15. کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی با تشکیل جلسه در عربستان سعودی، تلاش‌های خود را با هدف یافتن راه‌حلی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق از سر گرفت. خبرگزاری آسوشیتدپرس ضمن اینکه احتمال داد این کمیته سرگرم بررسی یک طرح آتش‌بس در ماه رمضان است، اضافه کرد سخنان دیروز رئیس‌جمهور ایران و پافشاری این کشور بر سرنگونی صدام و تقاضای 150 میلیارد دلار غرامت هرگونه امیدی برای موفقیت اقدامات این کمیته را از میان برده است. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی از جده، با اشاره به اینکه این جلسه که در آن رؤسای جمهور گینه، پاکستان، بنگلادش، گامبیا و همچنین نخست‌وزیر ترکیه، وزیران امور خارجه مالزی و سنگال، رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین و دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی حضور داشتند، سومین مرحله از تلاش کمیته صلح اسلامی برای نزدیک‌کردن دیدگاه‌های ایران و عراق درباره جنگ است، اعلام کرد: «به‌دنبال جلسه پنج‌ساعته امروز، حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، گفت امروز دو جلسه دیگر این کمیته برای تنظیم پیشنهادات صلح که احتمالاً در سفر اعضای این کمیته به بغداد و تهران به اطلاع دو کشور خواهد رسید، برگزار خواهد شد. وی اضافه کرد اعضای کمیته صلح اتفاق‌نظر دارند که در اوضاع حساس کنونی لازم است اجلاس مزبور با دستیابی به تصمیمات مثبت پایان پذیرد.» آسوشیتدپرس با اعلام اینکه پیروزی‌های اخیر ایران در جبهه‌های جنگ با عراق به افزایش نگرانی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس انجامیده است، ادامه داد: «شطی درباره جزئیات پیشنهادات صلح توضیحی نداد، اما به نظر می‌رسد که اعضای این کمیته سرگرم بررسی یک طرح آتش‌بس در خلال ماه رمضان که از حدود 22 ژوئن [اول تیرماه] آغاز می‌شود، هستند. دراین‌میان، نظرات دیگری نیز وجود دارد که یکی از آنها امنیت [است] که یک نیروی حافظ صلح اسلامی تشکیل شود، مذاکرات با شرکت طرف‌های ثالث انجام ‌شود و احتمالاً کمک‌هایی برای بازسازی این دو کشور مسلمان در جنگ ازسوی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس پرداخت گردد.» آسوشیتدپرس اضافه کرد: «شطی چند بار تأکید کرد که کمیته صلح در شرایط بسیار خطرناک تشکیل جلسه داده و باید اقدامات و تصمیماتی مثبت که مورد انتظار کشورهای صلح‌دوست جهان است، اتخاذ کند. وی همچنین با اظهار اینکه حمله گسترده اسرائیل به جنوب لبنان، ایران را برای حرکت به‌سوی خاتمه‌دادن به جنگ ترغیب خواهد کرد، گفت همه شرکت‌کنندگان در این اجلاس از حملات اسرائیل عمیقاً متأثر شده‌اند و معتقدند که رابطه‌ای میان این حملات و جنگ ایران و عراق وجود دارد که سبب شده دشمن ما اسرائیل به تجاوزات خود ادامه دهد.» این خبرگزاری در قسمتی دیگر از گزارش خود با اشاره به اظهارات روز گذشته رئیس‌جمهور ایران ادامه داد: «اظهارات [آیت‌الله] خامنه‌ای در نماز جمعه هرگونه امید برای موفقیت هیئت مزبور [کمیته صلح] را از میان برد. [آیت‌الله] خامنه‌ای اظهار داشت ایران به چیزی کمتر از انجام تمامی پیشنهادهای خود رضایت نخواهد داد. بااین‌حال، وی اضافه کرد ایران آماده است که میانجیگران اسلامی را بپذیرد.» آسوشیتدپرس به نقل از منابع دیپلماتیک غربی اضافه کرد که باتوجه‌به پافشاری ایران مبنی‌بر سرنگونی صدام و تقاضای 150 میلیارد دلار غرامت جنگی، انتظار نمی‌رود این کمیته به نتایج قطعی دست یابد.

گزارش- 16

16. اجلاس وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در هاوانا، با انتشار بیانیه‌ای به کار خود پایان داد. در این بیانیه اشاره‌ای به درخواست ایران برای تغییر محل هفتمین اجلاس سران کشورهای غیرمتعهد، که قرار است شهریورماه آینده در بغداد برگزار شود، نشده است. خبرگزاری فرانسه در گزارشی از هاوانا، با اشاره به اینکه بیانیه پایانی اجلاس هاوانا، که پس از چهار روز بحث و گفت‌وگو صادر شد، به‌عنوان مبنای قطعنامه اجلاس آینده سران کشورهای غیرمتعهد در بغداد، به کار خواهد رفت، اعلام کرد: هیئت‌های شرکت‌کننده در اجلاس هاوانا از اعضای کمیته میانجیگری جنبش عدم‌تعهد (کوبا، هند، زامبیا و سازمان آزادی‌بخش فلسطین) خواستند تا به تلاش‌های خود برای دستیابی به راه‌حلی عادلانه و مسالمت‌آمیز درباره جنگ ایران و عراق ادامه دهند. بنا بر این گزارش، شرکت‌کنندگان در اجلاس هاوانا با اعتقاد بر اینکه شکست هفتمین اجلاس سران در بغداد، زیانی مهم در تاریخ جنبش عدم‌تعهد خواهد بود، حضور اکثر سران کشورها در اجلاس بغداد را برای تضمین آن خواستار شدند. رادیو بی‌بی‌سی با اشاره به ناموفق‌بودن تلاش سیاسی ایران برای تغییر محل اجلاس آتی سران جنبش عدم‌تعهد گفت: «تعلیمات آقای دکتر ولایتی وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران، هنگام عزیمت به هاوانا آن بود که شدیداً تلاش کند تا محل برگزاری کنفرانس سران تغییر کند یا آنکه تاریخ کنفرانس به زمانی دیگر موکول شود. هفته پیش نیز آیت‌الله خمینی به کشورهای غیرمتعهد جهان هشدار داده بودند که برگزاری کنفرانس در شهر بغداد، ننگی ازبین‌نرفتنی بر دامان کشورهای غیرمتعهد خواهد ماند. تردیدی نیست که در این کشورها ادامه جنگ ایران و عراق نگرانی شدید را موجب گردیده و این احتمال وجود دارد که این جنگ برگزاری کنفرانس را غیرمقدور سازد. ضمن اینکه طی کنفرانس هاوانا ابراز امیدواری گردید که یک صلح عادلانه و شرافتمندانه میان دو کشور ایران و عراق برقرار شود.» بی‌بی‌سی در ادامه با اعلام اینکه در هاوانا تأکید شد که محل اجلاس آتی سران کشورهای غیرمتعهد همان بغداد باشد، اضافه کرد: «بنا به عقیده ناظران درصورتی‌که در ماه سپتامبر آینده، که قرار است کنفرانس سران به رهبری عراق تشکیل شود، جنگ پایان نپذیرد، باید از بحران شدید میان کشورهای غیرمتعهد جهان بیم داشت.»

گزارش- 17

17. وزیر دفاع عربستان سعودی گفت که کشورش اجازه نمی‌دهد ایران یا عراق در جنگ شکست بخورند. روزنامه‌های این کشور نیز از ایران خواستند صلح با عراق را بپذیرد. سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان سعودی، امروز در مصاحبه‌ای گفت: «دولت عربستان سعودی اجازه نخواهد داد هیچ‌یک از دو کشور ایران و عراق در جنگ بیست ماهه خود، با شکست مواجه شوند.» وی اضافه کرد: «درصورت شکست عراق تمامی ضوابط و فرضیات منطقه دگرگون شده و درصورت ادامه این جنگ رژیم‌های عرب خلیج [فارس] ناچار موضع خود را در مقابل این خطر روشن خواهند کرد.» در همین حال، روزنامه الجزیره (چاپ عربستان سعودی) در شماره امروز خود، خطاب به سران ایران نوشت: «شما باید برگی تازه از اخوت اسلامی و حسن هم‌جواری را بگشایید.» الیوم دیگر روزنامه چاپ این کشور نیز نوشت: «ایران امروز، بیش از هر وقت دیگر باید به وحدت اسلامی و حسن هم‌جواری با همسایگان گردن نهد.» همچنین روزنامه عکاظ (چاپ جده) اعلام کرد: «اکنون که عراق نیروهای خود را از خرمشهر بیرون برده است، بین دو کشور توازن نظامی برقرار شده و امکان خوبی برای آغاز مذاکرات صلح به وجود آمده است.»

گزارش- 18

18. هم‌زمان با اظهارات وزیر امور خارجه امریکا در پاریس، مبنی‌بر درخواست از ترکیه برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق، یک روزنامه فرانسوی نوشت: امریکا با گروهی از کشورها سعی دارد ایران را از ورود احتمالی نیروهایش به خاک عراق منصرف کند. الکساندر هیگ وزیر امور خارجه امریکا، امروز پس از دیدار و گفت‌وگو با فرانسوا میتران رئیس‌جمهور فرانسه، در یک مصاحبه مطبوعاتی در پاریس در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه حریت (چاپ ترکیه) گفت: «امریکا نمی‌تواند در جنگ ایران و عراق کند، ولی ترکیه با نقش مهمی که در منطقه دارد باید این کار را انجام دهد.» وی اضافه کرد که در دیدار ماه گذشته، از مقامات ترکیه خواسته بود که باتوجه‌به دوستی و همسایگی ترکیه با هر دو کشور ایران و عراق، در این جنگ میانجیگری کند. در همین حال، روزنامه لوکوتیدین دوپاری (چاپ پاریس) در شماره امروز خود نوشت: «امریکا به یک گروه از کشورهایی خواهد پیوست تا ایران را قانع کند که ارتش خود را بعد از پیروزی‌های اخیر علیه سرزمین عراق به کار نبرد. به گفته منابع دیپلماتیک امریکا رژیم آیت‌الله خمینی بعد از بازپس‌گرفتن قسمت عمده سرزمین‌های خود، درحال‌حاضر سرگرم ارزشیابی منافع و مضراتی که می‌تواند در حمله به خاک عراق داشته باشد می‌باشد. به نظر این منابع اگر قرار است فشاری بر تهران آورده شود، باید سریعاً اقدام گردد.»

گزارش- 19

19. درحالی‌که شاه اردن و نخست‌وزیر یمن‌شمالی از عراق حمایت کردند، وزیر امور خارجه کانادا نیز تعدیل موقعیت ناشی‌از پیروزی‌های اخیر ایران را خواستار شد. به گزارش خبرگزاری عراق، حسین شاه اردن، درپیامی به صدام حسین ضمن تأکید مجدد بر حمایت کشورش از عراق در جنگ با ایران اظهار امیدواری کرد که مردم عراق با رهبری وی به پیروزی دست یابند. همچنین، عبدالله الریانی نخست‌وزیر یمن‌شمالی در مصاحبه با روزنامه الوطن (چاپ کویت) گفت: «کشورش از عراق در جنگ با ایران حمایت می‌کند.» وی اضافه کرد: «یمن‌شمالی در کنار حقوق اعراب و ملت عراق خواهد ایستاد و عراق حقوقی دارد که باید ایران دور میز مذاکره بنشیند.» مارک ماککیگان وزیر امور خارجه کانادا نیز که برای شرکت در گردهمایی 7 کشور صنعتی جهان در پاریس، به سر می‌برد، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی جنگ ایران و عراق را خطرناک‌ترین مشکل منطقه‌ غرب آسیا اعلام کرد و گفت: «در این مرحله باید پیش‌بینی کرد که آیا ایران به پیشروی خود ادامه می‌دهد؟ احتمال دارد که ایرانی‌ها بخواهند انقلاب خود را به کشورهای دیگر صادر کنند.» وی اضافه کرد: «غرب قبل از هر چیز باید تمام تلاش خود را صرف اعتدال موقعیت ناشی‌از موفقیت‌های نظامی بر عراق و صدور احتمالی انقلاب اسلامی با استفاده از این موقعیت کند.»

گزارش- 20

20. امروز، رادیو لیبی از تلاش کشورهای مرتجع عرب برای مقابله با جمهوری اسلامی ایران خبر داد. این درحالی است که به‌نوشته یک روزنامه کویتی وزیران امور خارجه کویت و عمان قرار است برای تشویق حکومت عراق به احیای قرارداد 1975 الجزایر به بغداد سفر کنند. رادیو لیبی به نقل از منابع مورد اعتماد خود در امان، از جلسه محرمانه اخیر ملک حسین (پادشاه اردن)، قابوس (سلطان عمان)، فهد (ولیعهد عربستان سعودی) و صدام حسین (رئیس‌جمهور عراق) در بندر عقبه اردن خبر داد و گفت: که در این جلسه بر تلاش و هماهنگی برای رویارویی با انقلاب اسلامی ایران تأکید شد. این رادیو همچنین افزود: جعفر نمیری رئیس‌جمهور سودان، در تماس‌هایی با سران عربستان سعودی پاسخ آنها درباره پیشنهادهایش مبنی‌بر ضرورت اقدام نظامی علیه ایران را جویا شده است. رادیو لیبی اضافه کرد که در این اقدام نظامی قرار است علاوه‌بر سودان، مصر، اردن و عربستان سعودی، چند کشور دیگر حوزه خلیج‌فارس شرکت کنند. ازسوی دیگر، روزنامه الوطن (چاپ کویت) به نقل از منابع آگاه نوشت: «شیخ صباح الاحمد وزیر امور خارجه کویت و یوسف بن علوی وزیر امور خارجه عمان، قرار است به‌زودی برای تشویق عراق جهت عقد یک تعهد رسمی به‌منظور احیاء موافقت‌نامه 1975 [الجزایر] با ایران به بغداد سفر کنند.» الوطن همچنین از قول این منابع آگاه که هویتشان اعلام نشد، اضافه کرد: «انتظار نمی‏رود عراقی‏ها به اجرای مفاد این قرارداد مبادرت کنند مگر اینکه به‌محض صدور چنان تعهدی ازسوی عراق، تهران خود را به قطع مخاصمات متعهد بداند. سعدون حمادی وزیر امور خارجه عراق، در آوریل گذشته، به وزیران امور خارجه کشورهای غیرمتعهد در کویت گفت کشورش هرگز موافقت‌نامه الجزایر را دوباره زنده نخواهد کرد.»

گزارش- 21

21. دو نشریه فرانسوی به بررسی تلاش مصر برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق و نیز امکان اعزام نیروهای مصری به عراق پرداختند. روزنامه لوکوتیدین دوپاری (چاپ پاریس) در شماره امروز خود، به نقل از اظهارات پطروس غالی وزیر مشاور در امور خارجی مصر در مصاحبه با خبرنگار این روزنامه نوشت: «مصر می‌خواهد در جنگ عراق و ایران نقشی میانجیگر را بازی کند، ولی به‌علت عدم رابطه دیپلماتیک با این دو کشور، قاهره در وضع مشکلی قرار دارد. باوجوداین، مصر سعی می‌کند کشورهای دیگر را به میانجیگری وادار کند.» ازسوی دیگر، مجله افریقا آسیا (چاپ پاریس) اعلام کرد: «حسنی مبارک رئیس‌جمهور مصر، قصد دارد با ارسال نامه‌ای به صدام حسین از وی بخواهد در مقابل تجدید روابط سیاسی با مصر، 35 هزار سرباز مصری را با سازوبرگ نظامی کامل برای جنگ با ایران دراختیار وی قرار دهد.» این مجله به نقل از آگاهان سیاسی اضافه کرد: «مصر انتظار دارد عراق دربرابر این اقدام، قرارداد کمپ دیوید را به رسمیت بشناسد و مخالفت خود با موافقت‌نامه صلح میان مصر و اسرائیل را پس بگیرد.»

منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/15