1361.03.26

روزشمار جنگ سال 1361 1361.03.26
نام‌های دیگر	بیست و شش خرداد
تاریخ شمسی	1361.03.26
تاریخ میلادی	16 ژوئن 1982
تاریخ قمری	23 شعبان 1402

1360.03.26

1362.03.26

1363.03.26

1364.03.26

1365.03.26

1366.03.26

1367.03.26

گزارش- 1

1. ارتش ایران از تبادل آتش توپخانه در سراسر جبهه‏ها خبر داد و عراق را به ادامه حملات توپخانه‌ای به آبادان متهم کرد. ارتش عراق هم با اعلام اینکه به آتش‌بس یک‌جانبه در جبهه ادامه می‌‌دهد، ادعا کرد که امروز بصره هدف آتش توپخانه ایران قرار گرفته است. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران در اطلاعیه شماره 947 خود با اعلام اینکه امروز تبادل آتش توپخانه به‌طور پراکنده در جبهه‏های غرب و جنوب ادامه داشت و شدت آن نیز در منطقه خرمشهر بود، اضافه کرد: «ارتش عراق امروز به دفعات مناطق مسکونی آبادان را زیر آتش قرار داد که درنتیجه چند نقطه این شهر دچار آتش‌سوزی شد و 39 نفر از شهروندان آبادانی مجروح شدند.» ازسوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه شماره 744 خود که امروز از بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر پخش شد، اعلام کرد که برای هفتمین روز به بیانیه مورخ 10/6/1982 (20/3/1361) شورای فرماندهی انقلاب عراق پایبند است و ضمن خودداری از اجرای آتش، هیچ‌گونه عملیات نظامی زمینی، هوایی و دریایی انجام نداده است و فقط زمانی که واحدهایش در شبانه‌روز گذشته زیر آتش طرف مقابل قرار گرفتند، ناگزیر شده است پاسخ دهد. در پایان این اطلاعیه نیز ادعا شده است که نیروهای ایران بامداد امروز شهر بصره را هدف آتش توپخانه قرار داده‌اند.

گزارش- 2

2. فرمانده کل سپاه پاسداران با تأکید بر تسریع در آمادگی یگان‏های رزم، به اعتراض‌های اخیر برخی مسئولان تیپ المهدی(عج) درخصوص واگذاری این تیپ به سپاه منطقه9 واکنش نشان داد و آنها را از پرداختن به این‌گونه مسائل برحذر داشت. وی همچنین به نقل از امام خمینی گفت اگر در چند روز آینده وضعیت آن‌طور که ما می‏خواهیم نشود، بی‌درنگ باید عملیات خود را به‌طرف بصره آغاز کنیم. صبح امروز جلسه‏ای در قرارگاه مرکزی کربلا تشکیل شد* که موضوع آن بررسی واکنش‏های اعتراض‌آمیز برخی مسئولان تیپ المهدی(عج) به واگذاری این تیپ به سپاه پاسداران منطقه9 (شیراز) بود.** در ابتدای این جلسه، علی فضلی فرمانده پیشین تیپ المهدی(عج)، با اشاره به حکم اخیر قرارگاه کربلا برای واگذاری این تیپ به سپاه منطقه9 و معرفی جعفر اسدی به‌عنوان فرمانده جدید آن، به بیان واکنش مسئولان تیپ دراین‌خصوص پرداخت و گفت اگرچه همه آنها این حکم را پذیرفته‏اند، اما پیشنهاد می‏کنند برای پیشگیری از هرگونه اتفاقی که به تضعیف این تیپ منجر شود، تغییر و تحول مورد نظر به بعد از عملیات آتی موکول گردد. در ادامه جلسه، محسن رضایی ضمن ابراز تأسف از واکنش‏های اعتراض‌آمیز اخیر در تیپ المهدی(عج) گفت: «الان در موقعیتی هستیم که یک دقیقه فرصت برای نشستن و وقت تلف‌کردن نداریم؛ به عبارت دیگر، هر کس این کار را بکند باید فردا جواب خدا را بدهد.» وی سپس حمله رژیم صهیونیستی به لبنان را واکنشی درپی پیروزی رزمندگان ایران در خرمشهر دانست و خطاب به مسئولان تیپ المهدی(عج) گفت: «برای چه می‏خواهید اراده فرماندهی را سست کنید. ببینید! اسرائیل یهودی و باطل چگونه اراده کرده است و با یک نقشه فرضی و کاغذی که با قلم کشیده شده است، قدم‌به‌قدم پیشروی می‏کند. حتی بچه‏های‌مدرسه‏ای خود را این‌گونه تربیت کرده و می‏گوید که شما از تمام نژاد‏های دیگر برتر و بزرگ‌تر هستید و درنتیجه باید تا رود فرات آمده و مرز ایران را نیز بگیرید. یعنی این اراده را در بچه‏های خود به وجود می‏آورد. ولی ما با آن همه خون شهدا، با این پاکی خود و با درنظرگرفتن چهره معصوم امام [خمینی]، اراده آن را نداریم. یعنی به‌طورکلی نمی‏دانم با برادران چگونه باید برخورد کنیم؛ از یک طرف وقتی انسان نگاه می‏کند، می‏بیند که شما در این راه از همه‌چیز و جان خود گذشتید بدون اینکه به فکر مقامی باشید؛ و از طرف دیگر، این حرکات از شما دیده می‏شود.» فرمانده کل سپاه ادامه داد: «برادران عزیز، فرصت نداریم. وقتی به برادران فلسطینی*** گفتیم شما فکر می‏کردید که اسرائیلی‏ها تا بیروت بیایند؟ گفتند خیر، فکر نمی‏کردیم. علت را پرسیدیم و آنها کمی جا خورده و گفتند این چه سؤالی است که از ما می‏کنید؟! به آنها گفتیم آیا دراین‌باره فکر نکردید؟ گفتند ما موشک و [اینها] نداشتیم. به آنها گفتیم که شما ساده‌اندیشی کرده و اسرائیل را ناچیز شمردید؛ یعنی فکر می‏کردید که درصورت حمله اسرائیل فقط می‏توانند تا جنوب لبنان بیایند. الان چنین مسئله‏ای بین ما نیز وجود دارد. برادران! نمی‏فهمیم که چه شده است؛ انگار اینجا نشسته و فکر می‏کنیم که خود انقلاب را به پیروزی رساندیم، ولی واقعیت امر این است که این انقلاب الهی می‏باشد. البته من نیز در شگفت هستم که چرا این پیروزی‏ها شامل حال ما می‏شود. چون در مقام مقایسه می‏بینم که ما عزیزتر از امت پیامبر نیستیم؛ یا اینکه امام [خمینی] عزیزتر از حضرت محمد(ص) نمی‏باشد.» محسن رضایی با اعتقاد به اینکه سرعت‌عمل نداشتن نیروهای ایران در جبهه‏های جنگ با عراق به هجوم ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان انجامیده است، گفت: «علت تسخیر جنوب لبنان درحال‌حاضر این است که ما عملیات و جنگ را طولانی کردیم. به عبارت دیگر، به‌علت دست‌دست‌کردن، این‌طرف و آن‌طرف کردن عملیات و سرعت‌عمل کم، وضعیت طوری شد که قضیه‏ای را آن‌قدر آلوده کردیم تا آنها شروع کردند. یعنی اگر زودتر به آن هدف استراتژیکی که در ذهن ما بود البته امیدواریم که از این تصرف بصره به بعد کارها سریع‌تر انجام بشوند می‏رسیدیم، به‌طورقطع عملیات لبنان شروع نمی‏شد. به‌طورکلی الان ما در وسط راه مانده و هنوز به هدف خود نرسیده‌ایم. درحال‌حاضر دشمن از فرصت استفاده کرده و تمام بیروت را گرفته است. اصلاً فرصت آن را نداریم؛ یعنی حتی یک‌لحظه نیز نمی‏توانیم این کار را بکنیم. خیر، به‌طورکلی خون شهدا، پاکی امام، اشتیاق مردم و کمبود وقت این اجازه را به ما نمی‏دهد. یعنی خداوند این‌گونه اراده کرده است و ما باید به‌دنبال اهداف بعد از انقلاب برویم. ... خدا شاهد است که شما اگر حتی یک روز وقت تلف کنید، خیانت کرده‌اید. به عبارت دیگر، تا چشم خود را تکان دهید می‏بینید که اسرائیل به کنار رود فرات و مرز رسیده است. ناگفته نماند که ساده‌اندیشی فلسطینی‏ها و بقیه باعث ضربه به خود آنان شد؛ یعنی می‏خواهیم که این ساده‌اندیشی ما را نگیرد.» فرمانده کل سپاه اظهار امیدواری کرد: «ان‌شاءالله برادران عقب‌ماندگی پیش‌آمده را جبران نموده و با قوت آماده بشوند تا هرچه سریع‌تر، به امید خدا، عملیات [ورود به خاک عراق در محور شرق بصره] را شروع کنیم و تمام ظلم‏ها و بدبختی‏های خود را از بین ببریم. چون آنها [حکومت عراق و حامیانش] نمی‏خواهند به ما خسارت بدهند و به‌صورت مفت درحال فرارکردن**** هستند. همچنین، آنها با این کار خود در دنیا، هر نوع تجاوزگری را مشروعیت دادند. پس باید آماده بشویم تا به‌محض دستور امام [خمینی] حرکت کنیم. البته این عملیات از ویژگی خاصی برخوردار است؛ یعنی فرمان آن را امام می‏دهد که آن نیز به‌علت ویژگی‏های سیاسی این عملیات می‏باشد. به همین خاطر ایشان در سطح منطقه برنامه‌ریزی می‏کند.» محسن رضایی با اشاره به سخنان امام خمینی در دیدار فرماندهان نیروی زمینی ارتش با ایشان در روز 22/3/1361، ادامه داد: «امام بسیار قاطع اعلام کرد که اگر چند روز آینده، وضعیت آن‌طور که ما می‏خواهیم نشد... البته به‌طور حتم آنها [حامیان عراق] زیر بار نمی‏روند [و خواسته‏های ایران برای پایان‌دادن به جنگ را نمی‌پذیرند] دراین‌صورت بلافاصله باید به اهداف خود برسیم. منظور شروع عملیات برای تصرف بصره می‏باشد و ما از همین ثانیه باید برای آن آمادگی داشته باشیم.» فرمانده کل سپاه پاسداران در پایان سخنان خود ضمن توصیه به مسئولان تیپ المهدی(عج) برای سرعت‌عمل در تغییر و تحول در این تیپ و فراهم‌آوری مقدمات عملیات آتی و کسب آمادگی برای اجرای آن، گفت: «باید سرعت‌عمل و سهولت در کار باشد تا بتوانیم پیش برویم. در غیر این صورت، اسرائیل که این‌همه جنایت کرده است و چه فجایعی که در آینده به وجود خواهد آورد، از ضعف ما استفاده کرده و به‌طور مرتب پیش می‏رود.» در پایان این جلسه، رحیم صفوی معاون عملیاتی سپاه بر پیوستن هرچه سریع‌تر تیپ المهدی(عج) به سپاه پاسداران منطقه9 تأکید کرد و گفت: «برادرانی که حاضر به ماندن و شرکت در عملیات هستند، در این تیپ می‏مانند و آنهایی که حاضر نیستند به شهر خود برمی‌گردند. امروز چهارشنبــــــه است و ان‌شاءالله تا روز شنبه این تغییر و تحول به هر صورت انجام می‏شود ... و ان‌شاءالله خداوند به ما توفیق دهد تا بتوانیم از مسیر کربلا نیروهای پیاده و زرهی خودی را به‌سمت قدس حرکت دهیم.»

گزارش- 3

3. در جلسه بعدازظهر امروز قرارگاه کربلا، برخی از فرماندهان ارشد سپاه پاسداران، به‌همراه فرمانده نیروی زمینی ارتش به بررسی طرح عملیات پیشروی به‌سمت ساحل شرقی اروندرود در محور بصره که بیش‌ازاین در طرح عملیات بیت‏المقدس پیش‌بینی شده بود، پرداختند. در این جلسه که محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، رحیم صفوی معاون عملیاتی سپاه و حسن باقری و مجید بقایی فرماندهان لشکرهای5 نصر و 7 فجر سپاه پاسداران حضور داشتند، ابتدا درباره تلاش از دو محور اصلی برای رسیدن به ساحل شرقی اروندرود و سپس تلاش از یک محور گفت‌وگو شد. محسن رضایی با اعتقاد بر اینکه وسعت زیاد منطقه شرق و شمال‌شرق بصره (حدود 4 هزار کیلومترمربع) به پراکندگی نیروهای عمل‌کننده خواهد انجامید، گفت بهتر است تلاش اصلی عملیات در یک محور (شمال شلمچه) باشد و یک تلاش هم برای تهدید عقبه دشمن در شمال منطقه عملیاتی انجام شود. وی اضافه کرد در چنین صورتی نه‌تنها ارتباط قوای دشمن در شمال و جنوب منطقه قطع خواهد شد، بلکه با به‌خطرافتادن عقبه لشکر6 زرهی که در شمال این منطقه مستقر است، این لشکر برای نجات خود بی‌درنگ عقب‌نشینی خواهد کرد. سرهنگ صیاد شیرازی این طرح را پذیرفت و پیشنهاد کرد که در مرحله اول عملیات، قرارگاه فجر در محور راست (جنوب کوشک) تا نوار مرزی قرارگاه فتح در محور میانی (پاسگاه مرزی کیلومتر25) تا خاکریز دشمن در 4 کیلومتری خط خودی و قرارگاه نصر در محور چپ (شلمچه) تا نوک کانال پرورش ماهی پیشروی کنند.***** رحیم صفوی نیز گفت به‌علت کمبود نیرو باید در منطقه‏ای با وسعت کم عمل کنیم تا موفقیت عملیات بیشتر باشد؛ بنابراین باید خط حد کمتری را برای قرارگاه فجر در نظر بگیریم. در پایان این جلسه قرار شد طرح‏های مورد نظر برای تعیین خط حد قرارگاه‏ها و مراحل و محور‏های عملیات در جلسه‏ای دیگر با افسران عملیاتی نیروی زمینی ارتش به بحث گذاشته شود.

گزارش- 4

4. سپاه پاسداران سعی دارد برای اجرای عملیات آتی در منطقه شرق بصره نیروی انسانی مورد نیاز یگان‏های رزم خود را با اعزام نیرو از مناطق مختلف کشور به جبهه جنوب، تأمین کند. امروز فرماندهی کل سپاه پاسداران در تلفن‌گرامی، از مدیریت راه‌آهن درخواست کرد تا 430 نفر از نیروهای داوطلب سپاهی و بسیجی را در روز جاری از تهران به اهواز منتقل کند. مرکز فرماندهی ستاد مشترک ارتش نیز پیرو درخواست سپاه پاسداران، از مدیریت ترابری نیروی هوایی خواست امروز 250 نفر از رزمندگان سپاه و بسیج را از پایگاه هوایی مهرآباد تهران به پایگاه وحدتی دزفول انتقال دهد. همچنین فرمانده منطقه2 سپاه پاسداران (اصفهان) در نامه‌ای از فرماندهی کل سپاه پاسداران برای تدارک و تجهیز 2000 نیروی اعزام‌مجدد منطقه 2 که قرار است از امروز به جبهه جنوب اعزام شوند درخواست کمک کرد و فرمانده منطقه9 سپاه پاسداران (شیراز) نیز در نامه‌ای دیگر به فرماندهی کل سپاه انتقال هوایی 900 تن از رزمندگان منطقه 9 را به این جبهه خواستار شد.

گزارش- 5

5. دومین گروه از نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی برای مقابله با ارتش رژیم صهیونیستی در جنوب لبنان به سوریه اعزام شدند. سپاه پاسداران نیز که تاکنون دو گروه از نیروهای خود را به لبنان اعزام کرده است، درصدد است تعدادی پاسدار مسلط به زبان عربی را به این جمع اضافه کند. بعدازظهر امروز، یک فروند هواپیمای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی حامل حدود 500 تن از نیروهای تیپ58 مستقل تکاور ذوالفقار نیروی زمینی، فرودگاه مهرآباد تهران را به مقصد فرودگاه دمشق ترک کرد. در مراسمی که صبح امروز به مناسبت بدرقه این گروه در پادگان این تیپ و با حضور جمعی از فرماندهان برگزار شد، هنگامی که سرهنگ جمالی جانشین فرمانده نیروی زمینی، در پایان سخنرانی خود خطاب به نیروهای اعزامی اعلام کرد معاونان ستاد تیپ آماده پاسخ‌گویی و رفع مشکلات آنان هستند، تعدادی از سربازان با صدای بلند گفتند «ما اعتراض داریم.» خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی که در این مراسم حضور داشت، ضمن اعلام این مطلب اضافه کرد: «سرهنگ جمالی ضمن اینکه دستور داد سربازان سکوت و نظم را رعایت کنند، در پاسخ به اعتراض آنان گفت همان‌طوری که گفتم از هر گروهان یک افسر، یک درجه‌دار و یک سرباز به‌عنوان نماینده بیایند و پس از پایان مراسم با من مشکلاتشان را مطرح کنند و بقیه نیز می‏توانند مستقیماً به معاونت‏های پرسنلی، لجستیکی و عملیاتی ستاد تیپ مراجعه و مسائل و مشکلات و خواسته ‏های خود را مطرح کنند.» به گزارش خبرنگار این خبرگزاری یکی از درجه‌داران که خود را داوطلب اعزام به لبنان می‏خواند، درباره علت اعتراض سربازان گفت: «من از این حرکت سربازان در مقابل شما شرمنده هستم.» یکی دیگر از درجه‌داران نیز گفت: «علت اعتراض سربازان به‌دلیل ندادن مرخصی به آنهاست. من خودم 2 ماه بود که در جبهه جفیر مشغول جنگیدن با مزدوران عراقی بودم و الان هم بدون اینکه به افراد گردان ما مرخصی بدهند تا از خانواده‌هایشان خداحافظی کنند، ما را مستقیم از جبهه به پادگان آورد‌ه‌اند تا امروز به لبنان اعزام کنند.» وی اضافه کرد: «عمدتاً اعتراض‏ها برای نرفتن به جبهه نیست؛ بلکه برای این است که چرا فرصت دیدار با خانواده‌هایشان داده نشده است.» خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در ادامه گزارش خود نیز آورده است که یکی از سربازان درحالی‌که از کنار او عبور می‏کرد، گفت: «آقا! بنویس که ما به‌طور داوطلبانه به لبنان نمی‏رویم.» سربازی دیگر نیز هنگام خروج از محل مراسم به دوستانش گفت: «چرا باید صد میلیون عرب مفت‌خور راحت بخوابند و ما به جنگ برویم.» یکی هم به دوستش گفت: «چرا تا زمانی که داوطلب هست، ما را می‏فرستند.» ازسوی دیگر، فرماندهی کل سپاه پاسداران نیز امروز از فرماندهی سپاه پاسداران منطقه8 (اهواز) خواست تا حدود 20 پاسدار مسلط به زبان عربی را برای همراهی نیروهای اعزام‌شده به لبنان به فرماندهی سپاه پاسداران منطقه10 (تهران) معرفی کند.

گزارش- 6

6. با گذشت دو روز از محاصره بیروت توسط ارتش رژیم صهیونیستی، نیروهای فلسطینی همچنان درحال نبرد با نظامیان این رژیم هستند و ارتش سوریه نیز درحال عقب‌نشینی از مواضع خود در لبنان است. به گزارش راوی قرارگاه کربلا، امروز در تماس با احمد متوسلیان فرمانده تیپ27 محمد رسول‌الله(ص) سپاه پاسداران که در سوریه به سر می‏برد، کسب اطلاع شد: «با محاصره بیروت به‌دست نظامیان صهیونیست، ارتش سوریه درحال عقب‌نشینی است و نیروهای فلسطینی در صیدا همچنان مقاومت می‏کنند و این بندر هنوز سقوط نکرده است.» در همین حال، خبرگزاری فلسطینی وفا، به نقل از یک بیانیه نظامی فلسطینی‏ها گزارش داد که در درگیری‏های صبح امروز در اطراف صور و صیدا، 14 سرباز رژیم صهیونیستی کشته شدند و نبرد همچنان در تمام نقاط به‌ویژه در پشت خطوط نیرو‏های صهیونیست ادامه دارد. رادیو بی‌بی‌سی نیز در بخش خبری ساعت 19:45 امروز خود گفت فلسطینی‏ها می‏گویند مواضع نیروهای اسرائیلی را در جنوب فرودگاه بیروت هدف آتش توپخانه خود قرار داده‌اند.

گزارش- 7

7. سفیر ایران در سوریه و یکی از مسئولان سپاه پاسداران در دیدارهای جداگانه با رهبر انقلاب اسلامی و رئیس مجلس، گزارشی از اوضاع لبنان ارائه دادند. در جلسه سران قوا نیز تصمیم گرفته شد به‌زودی یک هیئت از ایران به سوریه برود. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز حجت‌الاسلام علی‌اکبر محتشمی‌پور سفیر ایران در دمشق، و محسن رفیق‌دوست مسئول واحد تدارکات ستاد مرکزی سپاه پاسداران با امام خمینی دیدار کردند. حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در یادداشت‌های روزانه خود آورده است: «[امروز] با آقای محتشمی [پور] سفیر ایران در دمشق ملاقات داشتم که خواهان جدی‌گرفتن شرکت در جنگ [لبنان و رژیم صهیونیستی] است. گزارشی از وضع آنجا داد. ... جلسه‏ای با سران [قوای مجریه و قضائیه] در دفتر رئیس‌جمهور داشتیم و درباره فلسطین و خاورمیانه [غرب آسیا] بحث کردیم. قرار شد مطلب را با سوریه و سپس با کشورهای جبهه پایداری [اعراب] در میان بگذاریم. برای این منظور قرار شد که هیئتی به سوریه برود. آقای [محسن] رفیق‌دوست و آقای [ابراهیم] همت [جانشین فرمانده تیپ27 محمد رسول‌الله(ص) سپاه پاسداران] از لبنان آمده بودند. وضع آنجا را توضیح دادند و گفتند که به موفقیت نیروهای لبنانی امیدوارند.»

گزارش- 8

8. آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور امروز در دیدار گروهی از روحانیون کاروان‌های حج، ضمن محکوم‌کردن هر نوع سازش با رژیم اشغالگر قدس گفت در چنین صورتی کشور‏های اسلامی ضربه بیشتری خواهند خورد. در این دیدار، ابتدا یکی از روحانیون گزارشی از گردهمایی خود برای برگزاری هرچه باشکوه‌تر مراسم حج ارائه کرد. آن‌گاه آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، در سخنانی ضمن تأکید بر اهمیت ابعاد عبادی، سیاسی و اجتماعی حج گفت: «امروز علاوه‌بر اهمیت سیاسی و اجتماعی حج، معرفی جمهوری اسلامی ایران در مراسم حج نیز بسیار اهمیت داشته و همه مشتاقان به انقلاب اسلامی مایل‌اند تا بدانند در ایران چه می‏گذرد.» وی با تأکید بر اینکه عمل هر فرد روحانی در سفر حج می‌تواند در معرفی و شناسایی جمهوری اسلامی و رهبران آن نقشی بسزا داشته باشد، اضافه کرد: «دنیا می‏خواهد پیام انقلاب ما را بشنود تا بداند این انقلابی که علی‌رغم این‌همه فشار جهانی، حاضر نیست از اصول خود منحرف شود، کیست و چیست؟» رئیس‌جمهور در بخشی دیگر از سخنانش به تجاوز ارتش رژیم صهیونیستی به لبنان اشاره کرد و گفت: «وقتی‌که سرزمین‏های اسلامی ازسوی دشمنان اسلام اشغال می‏شود، برای دفاع از آن در اسلام و صاحب‌نظران اختلاف‌نظری نبوده و نیست. ولی امروز لبنان را می‏بینیم که به‌طور واضح ازسوی دشمن اسلام اشغال شده است و بجز سوریه و جمهوری اسلامی ایران هیچ‌یک از کشورهای مسلمان برخورد جدی با آن نداشتند.» وی ضمن محکوم‌کردن هر نوع سازش با این رژیم گفت: «اگر کشورهای اسلامی با این توطئه شرقی و غربی برای اشغال سرزمین‏های اسلامی که توسط عنصر پلید و فرصت‌طلبی چون رژیم اشغالگر قدس هرروز پیگیری می‏شود، با روش‌های سازش‌کارانه برخورد کنند، ضربه بیشتری خواهند خورد.» آیت‌الله خامنه‌ای سپس با ابراز تأسف از کشتار بی‌رحمانه مردم محروم لبنان و آواره‌کردن فلسطینی‏ها توسط رژیم صهیونیستی اضافه کرد: «اگر کشورهای مسلمان نیروهای عظیم خود را بنا به پیشنهاد ما به یاری ساکنان جنوب لبنان و آوارگان فلسطینی که امروز بی‌رحمانه قتل‌عام می‏شوند، اعزام کرده بودند، اسرائیل امروز قدرت این‌گونه تهاجم را نداشت. ما امروز هم اعلام می‏کنیم هر تعدادی که آنها نیرو بدهند، ما ده برابر آن خواهیم فرستاد؛ همچنان که امروز نیروهای رزمنده داوطلب ما پیشتازانه به جبهه ‏های نبرد با رژیم اشغالگر قدس گسیل شده‏اند.»

گزارش- 9

9. هیئت دولت در جلسه صبح امروز خود علاوه‌بر اختصاص مبالغی برای مصارف جاری مهاجران و بازسازی مناطق جنگی، چند مصوبه نیز درخصوص همکاری‏های دو کشور ایران و لیبی داشت. در این جلسه که به ریاست میرحسین موسوی تشکیل شد، پس از بررسی رویداد‏های سیاسی و اجتماعی منطقه، آخرین تحولات کشور مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. احمد توکلی وزیر کار و سخنگوی دولت، در پایان این جلسه گفت: «در این جلسه دو مصوبه داشتیم؛ یکی اختصاص مبلغ 1 میلیارد و 250 میلیون تومان برای مصارف جاری بنیاد امور جنگ‌زدگان، و دیگری اختصاص مبلغ 3 میلیارد و 700 میلیون تومان برای بازسازی مناطق جنگی، که در مقایسه با کمک‏های مردم مقدار ناچیزی است.» حجت‌الاسلام معادی‌خواه وزیر ارشاد اسلامی نیز با اشاره به اینکه در ادامه این جلسه درباره سفر هیئت لیبیایی به تهران بحث و تبادل‌نظر شد، درخصوص همکاری‏های ایران و لیبی گفت: «یکی از موارد همکاری، تشکیل کمیته فرهنگی است که در چند ماده آن به توافق رسیده‏ایم و اساس موافقت‌نامه‌ای که به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده است، عبارت است از تشکیل جمعیت دعوت تبلیغ اسلامی در ایران و لیبی جهت تشریح دیدگاه‏های جمهوری اسلامی در مسائل اسلامی و همچنین بیان دیدگاه‏های کشور برادر لیبی؛ و درصورت رسیدن به نقاط مشترک، پیرامون این مسائل بحث و تبلیغ خواهد شد: تشکیل خانه فرهنگ در ایران و لیبی، تبادل دانشجو، ایجاد رادیوی مشترک، ایجاد خبرگزاری اسلامی مشترک و همکاری‏های سینمایی بین دو کشور. همچنین، آقای مجاهدی یکی از فضلای حوزه علمیه قم ازسوی هیئت دولت به‌عنوان رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در لیبی انتخاب شد.» معادی‌خواه در پایان اضافه کرد: «پیرامون این موارد پس از انجام مراحل لازم قرارداد‏هایی منعقد خواهد شد.»

گزارش- 10

10. نخست‌وزیر لیبی در پنجمین روز حضور خود در ایران، پس از انجام چهارمین دور مذاکرات رسمی خود با نخست‌وزیر ایران، به قم رفت و با آیت‌الله منتظری دیدار کرد. در این دیدار، آیت‌الله منتظری ضمن تأکید بر بسیج تمام امکانات کشورهای اسلامی علیه رژیم صهیونیستی از لیبی خواست در کمک به مسلمانان لبنان و فلسطین شتاب کند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، امروز سرگرد عبدالسلام جلود نخست‌وزیر لیبی، چهارمین دور مذاکرات رسمی خود را با میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران آغاز کرد. در این مذاکرات که سرهنگ محمد سلیمی وزیر دفاع، احمد عزیزی قائم‌مقام وزارت امور خارجه و چند تن از مقامات لیبیایی حضور داشتند، مسائل مورد علاقه به‌ویژه هماهنگی و تحکیم مواضع مشترک در کشور مورد بحث و تبادل‌نظر قرار گرفت. عبدالسلام جلود عصر امروز نیز به قم رفت و با آیت‌الله منتظری دیدار و گفت‌وگو کرد. به گزارش واحد مرکزی خبر سازمان صداوسیما، در این دیدار آیت‌الله منتظری ضمن تأکید بر لزوم تعادل در روابط مسلمانان با بلوک شرق و غرب و جلوگیری از لطمه واردآمدن بر سیاست اصیل اسلامی «لا شرقیه، لا غربیه» گفت: «امروز کشورهای اسلامی و شرقی گرفتار خطر اسرائیل و تجاوز روزافزون آن می‏باشند و دولت‏های کشورهای اسلامی به‌خصوص دولت‏های در خط مقدم جبهه باید به حکم وظیفه اسلامی تمام امکانات خود را برای رفع این سرطان خطرناک بسیج نمایند و به صرف دادن شعار و ارسال پیام اکتفا نکنند.» وی همچنین با اشاره به آمادگی ایران برای جنگ با رژیم اشغالگر قدس، گفت: «انتظار دولت و ملت‏ ما از کشور برادر لیبی آن است که با شتاب و پرهیز از وقت‌کشی، به کمک مسلمانان لبنان و فلسطین بشتابد و در این رابطه هیچ ملاحظه‏ای را مراعات نکند؛ زیرا مسئله اسلام و مسجدالاقصی برای مسلمانان مسئله حیاتی و بسیار مهم است.» در پایان این دیدار، نخست‌وزیر لیبی ضمن استقبال از رهنمودهای آیت‌الله منتظری گفت: «دولت و ملت ما نیز خود را برای جنگ با اسرائیل آماده می‏کند و امیدوار است به‌زودی جبهه قدس را تقویت کند.»

گزارش- 11

11. در جلسه‏ای که امروز در وزارت کشور به‌منظور بررسی وضعیت نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (یکی از گروه‏های مخالف حکومت بعث عراق) حاضر در ایران تشکیل شد، بر اجرای مصوبات شورای امنیت کشور درباره آنها تأکید شد. بعدازظهر امروز نمایندگانی از وزارت کشور، نخست‌وزیری، ستاد مشترک و نیروی زمینی ارتش، ستاد مرکزی سپاه پاسداران و ژاندارمری به‌همراه استاندار آذربایجان‌غربی و فرمانده لشکر64 ارومیه در محل وزارت کشور تشکیل جلسه دادند تا مسائل مربوط به حضور نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‏ها) در ایران را بررسی کنند. در ابتدای این جلسه، میرسلیم نماینده وزارت کشور، در سخنانی به جلسه اخیر شورای امنیت کشور که در آن وضعیت بارزانی‏ها در ایران، ارتباط آنها با مسائل داخلی عراق و سفر اخیر ادریس بارزانی به سوریه بررسی شده بود، اشاره کرد و گفت در آن جلسه از وزارت کشور خواسته شد تا دراین‌خصوص جلسه‏ای برگزار کرده و نتیجه را به شورای امنیت گزارش کند. در ادامه جلسه، سرهنگ فرجاد و سرهنگ سپهر از نیروی زمینی ارتش که اخیراً برای بررسی اطلاعاتی و عملیاتی پایگاه‏های بارزانی‏ها و نیروهای خودی در غرب کشور به این منطقه سفر کرده بودند، با اعلام اینکه مصوبه شورای امنیت درباره گسترش بارزانی‏ها و ترکیب آنها با نیروهای خودی در منطقه نه‌تنها اجرا نشده است، بلکه تجمع آنها افزایش یافته است، گفتند: البته مقرر شده است که بخشی از نیروهای ژاندارمری در داخل پیرانشهر آزاد شده و در پایگاه‏های بارزانی‏ها مستقر شوند. سرهنگ سپهر که اخیراً ملاقاتی غیررسمی نیز با ادریس بارزانی داشته، همچنین گفت: در سفر اخیر ادریس به سوریه که به دعوت دولت این کشور انجام شده است، نظر وی را درباره جنگ ایران و عراق خواسته بودند. ادریس در پاسخ با صراحت و بدون اینکه از امام خمینی نام ببرد، گفته بود که رهبری جمهوری اسلامی را قبول داریم. سرهنگ سپهر اضافه کرد: ادریس از اینکه در گردهمایی اخیر نمایندگان نهضت‏های آزادی‌بخش اسلامی که به دعوت آیت‌الله منتظری در تهران برگزار شد، از بارزانی‏ها دعوت نشده است گلایه داشت و از علت آن سؤال می‏کرد. ادریس گفت ما می‏خواهیم برای اعلام موجودیت خود عملیاتی در داخل عراق انجام دهیم؛ بنابراین به کمک شما نیاز داریم. اگر به ما کمک کنید، نزد قاسملو (رهبر حزب منحله دمکرات کردستان ایران) و طالبانی (رهبر اتحادیه میهنی کردستان عراق) نخواهیم رفت. چنانچه به ما اسلحه ندهید، 1500 نفر را به سوریه خواهیم فرستاد تا از این کشور کمک بگیریم. در این عملیات از 2000 نیروی خود در ایران به‌عنوان پشتیبان استفاده خواهیم کرد. سرهنگ سپهر ادامه داد: در این دیدار به ادریس گفتم ما برای پاک‌سازی بوکان و محور پیرانشهر سردشت به نیروهای شما نیاز داریم. ادریس با تأکید بر اینکه در مناطق دور از مرز حاضر به همکاری نمی‏باشند، درباره مشارکت در طرح پاک‌سازی محور پیرانشهر سردشت گفت که دراین‌خصوص دفتر سیاسی حزب باید تصمیم بگیرد. سرهنگ سپهر با اظهار اینکه بارزانی‏ها نیرویی قابل‌توجه هستند و چنانچه با مدیریت صحیح بتوان از آنها استفاده کرد، برای جمهوری اسلامی مفید خواهند بود، در پایان سخنانش اضافه کرد: تعداد بارزانی‏ها در مناطق زیوه، اشنویه و پیرانشهر زیاد است. البته در اشنویه تابع سپاه پاسداران هستند، ولی در آینده می‏توانند برای ما خطرهایی ایجاد کنند. سرهنگ رحیمی فرمانده لشکر64 ارومیه نیز با ناممکن دانستن ترکیب نیروهای خودی و بارزانی، اظهار کرد: بارزانی‏ها در پیرانشهر شش پایگاه دارند که قابل‌کنترل است. در اشنویه از سپاه تبعیت می‏کنند، اما در زیوه به‌هیچ‌وجه روی آنها کنترل نداریم. جواد شیخ‌عطار استاندار آذربایجان‌غربی نیز معتقد بود که اگر سپاه درزمینه بسیج نیروهای مردمی منطقه فعال شود، می‏توان منطقه را بدون بارزانی‏ها کنترل کرد. در ادامه جلسه و پس از اظهارنظر تعدادی دیگر از حاضران، میرسلیم گفت: با صحبت‏هایی که شد، مشخص می‏شود مصوبات شورای امنیت کشور از پایه‏ای محکم برخوردار است و ما مجریان تاکنون نتوانسته‏ایم آنها را عملی کنیم؛ و چنانچه با قدرت عمل کنیم می‏توانیم به نتیجه مورد نظر برسیم. به ‌این ‌ترتیب و در پایان این جلسه، بر اجرای مصوبات شورای امنیت تأکید و مقرر شد: ـ وزارت کشور که تاکنون از مجموع نیروهای بارزانی حاضر در مناطق مختلف کشور حدود 3600 خانوار آنها را سرشماری کرده است، درخصوص سرشماری بقیه آنها فعال‌تر شود. ـ از سپاه پاسداران که به‌علت کمبود نیرو و درگیربودن با ضدانقلابیون و ارتش عراق تاکنون نتوانسته است به وظایف محوله فرهنگی خود در قبال نیروهای بارزانی عمل کند خواسته شد دراین‌خصوص اقدام کند. ـ از نیروی زمینی ارتش که وظیفه ارتباط نظامی با بارزانی‏ها را بر عهده دارد، خواسته شد در عملیات‏های خود از حدود 2000 نیروی مسلح بارزانی به‌صورت ادغامی استفاده کند. ـ از آنجا که گفته می‏شود جمهوری اسلامی تاکنون حدود 10 هزار اسلحه دراختیار بارزانی‏ها قرار داده است، از نیروی زمینی خواسته شد آمار دقیق آن را تهیه و اعلام کند. ـ عملیات برون‌مرزی بارزانی‏ها درصورت‌امکان با طرح‏های مشترک و زیر نظر نیروهای خودی انجام شود. ـ مسئولان ذی‌ربط به‌منظور کنترل هرچه بیشتر بارزانی‏ها با آنها براساس ضوابط قانونی و با قاطعیت برخورد کنند.

گزارش- 12

12. دادستان کل کشور در مصاحبه‏ای در شهرکرد به سؤال‌های خبرنگاران درخصوص تقویت دادگستری، پرونده عوامل کودتای قطب‌زاده، مبارزه با گران‌فروشی و احتکار، لایحه قصاص، آتش‌بس در لبنان و زندانیان مشمول عفو امام خمینی پاسخ گفت. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، آیت‌الله ربانی املشی دادستان کل کشور که برای بررسی مسائل دادگستری استان چهارمحال و بختیاری به شهرکرد سفر کرده است، در یک مصاحبه مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی با اعلام این مطلب که تقویت دادگستری به اسلامی‌شدن آن بستگی دارد و اگر اسلامی شد، مورد قبول امام و امت و اسلام قرار خواهد گرفت، گفت: «اسلامی‌کردن دادگستری بستگی به دو مسئله دارد: یکی پیاده‌کردن لایحه شرایط قضاوت در دادگستری و جداکردن قضاوت صالح از غیرصالح و برکناری افراد نامناسب و غیر واجد شرایط از کار قضا؛ و دیگری پیاده‌کردن قوانین اسلامی در دادگستری که ما تاکنون توانسته‏ایم مقدار زیادی و حتی به مقدار لازم موادی را تهیه و به مجلس شورای اسلامی بفرستیم که درصورت تصویب آنها تصفیه قضاوت انجام خواهد شد و دادگستری اسلامی می‏شود.» وی اضافه کرد: «دادسرا‏ها و دادگاه‏های انقلاب نیز ازنظر قاضی و قانون کمبود‏ها و مشکلاتی دارند که درصورت رفع مشکلات دراین‌زمینه هم به نتیجه مطلوب خواهیم رسید.» آیت‌الله ربانی املشی درخصوص محاکمه باند کودتای قطب‌زاده گفت: «یک کودتا وقتی که کشف می‏شود دارای ابعاد مختلفی است که رسیدگی به این ابعاد مختلف وقت لازم دارد و نمی‏توانیم فوراً رسیدگی به یک مسئله مانند کودتا را تمام کرده و پرونده را به دادگاه بفرستیم و نتیجه بگیریم. مسئولین دادسرا با کمال جدیت این مسئله را پیگیری می‏کنند و هیچ‌گونه رکودی در این مسئله وجود ندارد.» وی درخصوص مبارزه با گران‌فروشی و احتکار نیز اظهار داشت: «در گذشته قوانینی بود که تا حدودی هم می‏تواند جواب‌گو باشد؛ ولی صددرصد کامل نیست و ازجمله قوانینی که باید در مجلس تصویب شود، مربوط به همین امر است. ... هم‌اکنون با اجرای همان قانون گذشته و اعمال ولایت به مسئله گران‌فروشی و احتکار رسیدگی می‏شود و در مناطقی هم که دادگاه امور صنفی وجود ندارد، دادگاه انقلاب به این امر رسیدگی می‏کنند و دراین‌رابطه از هیچ کوششی دریغ نخواهد شد.» دادستان کل کشور همچنین درباره لایحه قصاص گفت: «آنچه مربوط به ما و کمیسیون قضایی بوده، انجام شده و لایحه به مجلس ارسال شده است و حالا وقت آن رسیده که در مجلس تصویب شود و یا اینکه مجلس اختیار آن را به کمیسیون قضایی محول کند که کمیسیون آن را به‌طور موقت و آزمایشی برای اجرا دراختیار ما بگذارد تا در فرصت مناسب به تصویب برسد.» آیت‌الله ربانی املشی درباره آتش‌بس در جنوب لبنان گفت: «آتش‌بس بین حق و باطل برای ما هیچ‌وقت مطرح نبوده و نیست و ایستادگی در مقابل باطل امری ضروری است و ما با امکانات موجود خود از آرمان فلسطینیان حمایت کرده و خودمان هم خواهیم توانست که اسرائیل را سرجایش بنشانیم.» وی درباره زندانیانی که مشمول عفو امام خمینی قرار گرفته‏اند، خاطرنشان کرد: «تاکنون 18 هزار نفر از زندانیان دادگستری و دادگاه‏های انقلاب مشمول عفو قرار گرفته‏اند که تعدادی از آنها آزاد شده‏اند و عده دیگری در محکومیتشان تخفیف داده شده است و این کار از مدت‏ها قبل در اکثر نقاط کشور تمام شده است.»

گزارش- 13

13. سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران که از دو روز پیش برای فراهم‌کردن مقدمات اجرای طرح دیدار اسیران ایرانی و عراقی با خانواده‌هایشان در ترکیه به سر می‏برد، از احتمال اجرای زودهنگام این طرح درصورت موافقت عراق خبر داد و دولت ترکیه نیز دراین‌خصوص اعلام آمادگی کرد. دکتر فیروزآبادی سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران، امروز در یک مصاحبه مطبوعاتی در آنکارا گفت: «درصورت قبول طرح ابتکاری جمهوری اسلامی ایران ازسوی عراق و امضای موافقت‌نامه‌های مربوط بین کشورهای ذی‌ربط، خانواده‏های اسرای جنگ تحمیلی به‌زودی موفق به دیدار با فرزندانشان خواهند شد.» وی افزود: «براساس موافقت‌نامه‌ای که ازطرف کمیته صلیب‌سرخ جهانی در دو نسخه تهیه و به امضای سه‌جانبه کشورهای ترکیه کویت، ایران ترکیه، کویت عراق خواهد رسید، خانواده‏های اسرای جنگی با هواپیما به دو کشور ثالث یعنی ترکیه و کویت انتقال خواهند یافت و تحویل این کشورها خواهند گردید و سپس این خانواده‏ها ازطریق دو کشور مزبور به ایران و عراق منتقل خواهند شد.» سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران همچنین گفت: «براساس طرح‏هایی که پیش‌بینی شده است، هر هفته 800 تن از خانواده‏های اسرای عراق وارد ایران خواهند شد و در طول یک هفته اقامت خود حداقل یک‌ بار و به مدت چهار ساعت با فرزندان خود دیدار خواهند کرد.» وی تعداد اسیران عراق در ایران را حدود 40 هزار نفر اعلام کرد. ازسوی دیگر، خبرنگار اعزامی خبرگزاری جمهوری اسلامی به آنکارا گزارش داد که به‌دنبال مذاکره هیئت ایرانی با مقامات وزارت امور خارجه ترکیه، دولت این کشور امروز ضمن استقبال از طرح پیشنهادی ایران، آمادگی خود را برای فراهم‌کردن امکانات و تسهیلات لازم برای انتقال خانواده‏های اسرای عراقی ازطریق این کشور اعلام کرد.

گزارش- 14

14. نمایندگان نهضت‏های آزادی‌بخش جهان اسلام که دو روز پیش به گردهمایی خود در تهران پایان‌دادند، امروز برای دیدن آثار برجای‌مانده از تجاوز ارتش بعث عراق به خوزستان سفر کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، پیش‌ازظهر امروز بیش از 250 نفر از نمایندگان نهضت‏های اسلامی که برای عزیمت به جبهه‏های جنوب کشور وارد پایگاه هوایی مهرآباد تهران شده بودند، در جمع خلبانان و کارکنان این پایگاه حضور یافتند و پس از گوش‌فرادادن به سخنان دو تن از فرماندهان پایگاه و اقامه نماز جماعت، به‌سوی دزفول حرکت کردند. ساعتی بعد، مهمانان با ورود به پایگاه هوایی وحدتی مورد استقبال فرماندهان و مسئولان این پایگاه قرار گرفته و سپس در مراسمی که به همین مناسبت ترتیب یافته بود، شرکت کردند. در این مراسم، مسئول دایره سیاسی ـ‏ ایدئولوژیک پایگاه ضمن عرض خیرمقدم به مهمانان، سیاست جمهوری اسلامی ایران در قبال امریکا، شوروی و رژیم صهیونیستی و اراده این کشور برای نابودی رژیم اشغالگر قدس را تبیین کرد. پس از آن، آیت‌الله قاضی امام‌جمعه دزفول در سخنانی با تأکید بر لزوم مبارزه مسلمانان و مستضعفان علیه استکبار جهانی، گوشه‏ای از مبارزات مردم ایران در سرنگونی رژیم پهلوی و برقراری جمهوری اسلامی را تشریح کرد. وی همچنین با اشاره به تجاوز ارتش بعث عراق به خاک ایران، به بیان استقامت مردم دربرابر موشک‏ها، گلوله‏های توپ و بمباران‏های پی‌درپی عراقی‏ها که به بیرون‌راندن آنها از اغلب مناطق اشغال‌شده انجامید، پرداخت و سپس خطاب به نمایندگان نهضت‏های اسلامی گفت: «از ابرقدرت‌ها نهراسید و با جنایت‏های امریکا و شوروی که توسط یاوران و نوکران آنها به ملت‏ها روا می‏شود مبارزه کرده و جنایات وحشیانه آنها را افشا کنید و با ملت‏های مسلمان متحد شوید و به ملت‏های خودتان اعلام کنید که اکنون باید به پا خیزند و طومار ظلم و جنایت ابرقدرت‌ها و نوکرانشان را برچینند.» بنا بر این گزارش، در پایان این مراسم که با شعارهای «مرگ بر امریکا»، «مرگ بر شوروی» و «مرگ بر اسرائیل» همراه بود، نمایندگان نهضت‌های اسلامی برای بازدید از شوش و زیارت مرقد دانیال نبی(ع) عازم این شهر شدند.

گزارش- 15

15. حکومت صدام صدها تن از مردم عراق را از کشورشان اخراج کرد. به گزارش خبرنگار روزنامه کیهان از باختران، بعدازظهر امروز حکومت عراق 580 تن از مردم این کشور را به نوار مرزی بخش جوانرود منتقل و آنها را روانه خاک ایران کرد. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز در گزارشی از جوانرود با اعلام اینکه تعداد رانده‌شدگان 583 تن و اغلب از زنان و دختران، کودکان، و مردان سالخورده هستند، به نقل از علیزاده بخشدار جوانرود، اضافه کرد: «به‌محض اطلاع از جریان رانده‌شدن این عده، ستاد امداد در بخشداری تشکیل شد و با تجهیز کلیه امکانات رانده‌شدگان از مناطق صعب‌العبور به جوانرود انتقال داده شدند.»

گزارش- 16

16. ایران در مذاکراتی که امروز در ژنو به‌منظور حل و فصل مسائل موجود در افغانستان آغاز شده است، شرکت نکرد. رادیو بی‌بی‌سی با اعلام خبر آغاز این مذاکرات در ژنو گفت: «دیه‌گو کوردوز نماینده دبیرکل سازمان ملل به‌طور جداگانه با وزیران امور خارجه افغانستان و پاکستان ملاقات می‏کند تا موضوع خروج سربازان شوروی از افغانستان و نیز مسئله مجدد 3 میلیون آواره افغانی ساکن پاکستان را مورد بحث قرار دهند. ... شوروی و چریک‏های افغانی در مذاکرات ژنو شرکت ندارند و مقامات ایران می‏گویند که به‌هیچ‌وجه در این گفت‌وگوها شرکت نخواهندکرد.» بی‌بی‌سی همچنین گفت: «درواقع ایران هرگز درصدد نبوده که خود را مستقیماً درگیر مسئله کند. قرار بود دولت ایران ازطریق نماینده خود در ژنو، آقای جعفر محلاتی، در جریان مذاکرات قرار گیرد.» این رادیو اضافه کرد به‌نظر ایران «حصول نتیجه درمورد افغانستان ممکن نیست مگر آنکه نیروهای اشغالگر خارجی افغانستان را ترک کنند، پناهندگان افغانی به وطن خود مراجعت کنند، حق تعیین سرنوشت مردم افغانستان تضمین شده باشد و نمایندگان واقعی مردم افغانستان در مذاکرات حضور داشته باشند.»

گزارش- 17

17. وزیر امور خارجه پیشین امریکا بحران لبنان، مذاکرات خودمختاری فلسطینیان و عوامل تهدیدکننده منافع غرب در منطقه خلیج‌فارس را سه موضوع تعیین‌کننده سیاست کشورش در منطقه غرب آسیا دانست و گفت با خروج نیروهای فلسطینی و سوری از لبنان، وصول به آرمان اعراب در نوار غزه و کرانه غربی رود اردن و نیز برقراری موازنه قدرت میان ایران و کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس، منافع امریکا، رژیم صهیونیستی و اعراب تأمین خواهد شد. هنری کسینجر وزیر امور خارجه پیشین امریکا در مقاله‏ای که در روزنامه واشنگتن پست چاپ شده است، در بررسی سیاست کشورش در غرب آسیا با اشاره به حمله کنونی رژیم صهیونیستی و نیز حمله سوریه به لبنان، در سال 1976 که به رانده‌شدن نیروهای سازمان آزادی‌بخش فلسطین به مجاورت مرز اسرائیل انجامید، نوشته است: «هیچ دولت حاکمی نمی‏تواند تقویت نیروهای نظامی متخاصم را که هدفش نابودی آن دولت است تا ابد تحمل کند. اسرائیل و سوریه باوجود اختلافاتی که باهم دارند، در لبنان یک هدف داشتند و آن جلوگیری از سلطه سازمان آزادی‌بخش فلسطین در آن سرزمین جنگ‌زده بود. این واقعیت به‌خصوص در ارزیابی نتایج و اثرات درازمدت جنگ‏های لبنان حائز اهمیت زیادی است که فرصت‏های تازه برای استقرار صلح در خاورمیانه [غرب آسیا] پیش آورده و امریکا می‏تواند دراین‌مورد نقش مؤثر داشته باشد.» وی سپس بحران لبنان، مذاکرات خودمختاری فلسطینیان در غزه و کرانه غربی رود اردن و نیز عوامل تهدیدکننده منافع غرب در خلیج‌فارس را سه موضوع عمده در منطقه غرب آسیا دانسته و با تأکید بر اینکه امریکا باید درخصوص این سه موضوع سیاست مشخصی را دنبال کند، اضافه کرده است: «یکی از نتایج بحران لبنان رفع این شبهه در کشورهای غربی به‌خصوص اروپا بود که خیال می‏کردند کلید حل بحران خاورمیانه [غرب آسیا] در مذاکره سازمان آزادی‌بخش فلسطین با اسرائیل است. حتی به فرض محال هم که امکان صلح و آشتی بین این دو وجود داشت، به‌خودی‌خود نمی‏توانست چندان فرض مطلوبی باشد؛ زیرا سازمان فلسطین نه قادر به ایجاد ثبات در جهان عرب بود و نه رویه افراطی آن موجب اطمینان‌خاطر کشورهای عرب می‏شد. این خود دلیلی است که چرا هیچ کشور عربی تاکنون حاضر نشده جز حمایت لفظی، در این راه قدم بردارد. حمایت مالی از این سازمان نیز بیشتر به‌علت ترس و واهمه کشورهای عرب از اعمال تروریستی چریک‏های فلسطینی بوده است. حتی سوریه نیز تا زمانی که نیروهایش در لبنان مورد حمله مستقیم اسرائیل قرار نگرفت، واکنشی در حمایت از فلسطینی‏ها نشان نداد. درواقع کنترل لبنان توسط سازمان آزادی‌بخش فلسطین به نفع هیچ‌کس نیست؛ ولی اعاده صلح و ثبات به لبنان جنگ‌زده به نفع همه است. موضع دولت ریگان که خواستار خروج کلیه نیروهای خارجی اعم از اسرائیلی، فلسطینی و سوری از لبنان شده و بر ایجاد یک دولت متمرکز و قوی و بی‌طرف در لبنان تأکید داشته است، به‌طورکلی درست و منطقی است. درآن‌صورت یک لبنان آرام و قوی می‏تواند ثابت کند که رژیم‏های افراطی عرب و حمایت‏های شوروی نمی‏توانند راه‌حل منطقی و عملی درمورد مسائل عمده خاورمیانه [غرب آسیا] ارائه دهند.» کسینجر سپس بحران خلیج‌فارس را مورد توجه قرار داده و افزوده است: «کشورهای حوزه خلیج‌فارس از یک طرف با نهضت افراطی شیعه و تحریکات رژیم انقلابی ایران و از طرفی دیگر با خطر امپریالیزم شوروی روبه‌رو هستند؛ گرچه درحال‌حاضر تحولات و دگرگونی‏هایی که ایران عرضه داشته بیشتر از خطر شوروی موجب کابوس اعراب شده است.» وی اضافه کرده است: «باتوجه‌به اهمیت موازنه قدرت در منطقه، امریکا ضمن آنکه باید مشوق برقراری آتش‌بس میان ایران و عراق باشد، اهمیت برقراری روابط با ایران را در فرصتی مناسب نباید فراموش کند و در همان حال نیز باید به توافق استراتژیک محدود با عربستان سعودی و دیگر کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس توجه داشته باشد.» به عقیده‌ وی سیاستی که بر سه پایه توجه به استقلال لبنان، وصول به آرمان اعراب در غزه و کرانه غربی رود اردن و توازن قدرت در خلیج‌فارس استوار باشد، هم با منافع امریکا و هم با منافع اعراب و رژیم صهیونیستی هماهنگ خواهد بود و نیز سدی خواهد شد در مقابل افراط‌گرایی اعراب و مداخله شوروی.

منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/26