1362.09.04
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.09.04 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | چهار آذر |
| تاریخ شمسی | 1362.09.04 |
| تاریخ میلادی | 25 نوامبر 1983 |
| تاریخ قمری | 19 صفر 1404 |
گزارش- 650
امروز ارتش عراق ضمن حمله هوایی به عقبه‌های منطقه عملیاتی والفجر4، شهرهای خرمشهر و آبادان را گلوله‌باران کرد و خسارت‌هایی به نیروهای خودی وارد آورد. در ادامه بمباران‌های روزهای گذشته هواپیماهای عراقی در عقبه منطقه عمومی عملیات والفجر4، امروز هم چند هواپیمای عراق از ساعت 17 تا 17:45 به حریم هوایی مریوان تجاوز کردند و محل تجمع نیروهای خودی در اطراف دریاچه مریوان را با چندین راکت و بمب هدف قرار دادند. هرچند در این حمله چند چادر آتش گرفت و خساراتی به بار آمد، اما تلفاتی به نیروهای خودی وارد نیامد.[۱] شهرهای آبادان، خرمشهر و اطراف این دو شهر نیز امروز آماج گلوله‌باران توپخانه‌ها و خمپاره‌اندازهای دشمن قرار داشت که درنتیجه آن در پُل‌نو، شلمچه، محوطه راه‌آهن، گمرک و منطقه زید، 3 تن از نیروهای خودی و مردم شهید و 10 تن نیز زخمی شدند.[۲]
گزارش- 651
به‌دنبال درخواست خانواده 10 تن از شهدای سپاه، بسیج و ارتش* مبنی‌بر تحویل‌گرفتن پیکر این شهیدان برای دفن در زادگاهشان در تهران و قم، امروز درحالی‌که نیروهای سپاه بوکان با هماهنگی‌های لازم به‌منظور انتقال پیکر این شهدا به روستای حسین‌آباد رفته و درحال تلاش برای خارج‌کردن اجساد بودند، افراد سازمان کومه‌له و حزب دمکرات به آنها حمله کردند. نیروهای خودی با برخورداری از آمادگی کافی به مقابله با مهاجمان برخاستند. در این درگیری تعدادی از افراد کومه‌له و دمکرات کشته یا زخمی و 3 تن از آنان نیز دستگیر شدند. از نیروهای خودی هم یک تن شهید و 2 تن مجروح شدند. افراد سپاه بوکان پس از پایان درگیری پیکر شهدا را از منطقه خارج کرده و برای انتقال به زادگاهشان، به بوکان آوردند.[۳] حزب دمکرات با وارونه جلوه‌دادن واقعیت، این ماجرا را عملیات نیروهای دولتی برای پاک‌سازی منطقه حسین‌آباد و مقابله عوامل حزب دمکرات با آنان خواند و افزود: در این مقابله تعدادی از نیروهای دولتی کشته یا زخمی شده‌اند. این حزب همچنین با اشاره به حضور و تردد آمبولانس‌هایی که در اصل برای انتقال پیکر شهدا از گورستان در نظر گرفته شده بودند، اعلام کرد: که دو دستگاه آمبولانس جنازه کشته و زخمی‌شدگان نیروهای دولتی را به شهر حمل کردند. حزب دمکرات مدعی شد جنازه 5 پاسدار و یک پیشمرگ مسلمان کرد در میدان نبرد باقی مانده است.[۴]
گزارش- 652
حمله افراد مسلح محارب به نیروهای خودی در غرب سقز، عملیات پاک‌سازی منطقه شمال‌شرقی سردشت و اقدام موفق نیروهای خودی علیه عناصر حزب دمکرات در جنوبشرقی صائین‌دژ از رخدادهای امروز مناطق کردنشین غرب کشور بود. افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی با حمله به نیروهای خودی در حوالی روستای تمونه در غرب سقز، یک تن را شهید، یک نفر را زخمی و 3 تن از افراد خودی را نیز به گروگان بردند.[۵] از سوی دیگر، نیروهای تیپ ویژه شهدا عملیاتی را برای پاک‌سازی منطقه نیستان در شمال‌شرق سردشت، اجرا کردند و توانستند ضمن تصرف ارتفاع کولان، روستاهای منطقه ازجمله سیر، نیستان، ماژکه، ابراهیم‌حصار، گله و گندمان را پاک‌سازی کنند. درپی این عملیات عوامل حزب دمکرات، سازمان کومه‌له و مجاهدین خلق (منافقین) با چندین ضدحمله سعی کردند ارتفاع کولان را که بر منطقه تسلط دید و تیر دارد پس بگیرند، ولی با مقاومت و هوشیاری نیروهای خودی ناکام مانده و ناچار به عقب‌نشینی شدند. در این اقدام، تعدادی اسلحه و مهمات ازجمله خمپاره‌انداز 60 میلی‌متری، مهمات تانک و اسناد و مدارک درون‌گروهی به دست نیروهای خودی افتاد. از تعداد تلفات عناصر مسلح غیرقانونی آمار دقیقی در دست نیست، ولی گزارش فرماندهی تیپ شهدا به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) از میزان بالای تلفات واردشده به ضدانقلاب حکایت دارد. در همین گزارش تعداد شهدای خودی 1 تن و زخمی‌ها 3 تن ذکر شده است.[۶] در اقدام دیگری نیروهای سپاه صائین‌دژ، درپی آگاهی‌از تجمع افراد مسلح وابسته به حزب دمکرات در روستای حمزه قاسم در جنوبشرقی صائین‌دژ، به آن محل رفتند. با حضور نیروهای سپاه، افراد ضدانقلاب روستا را ترک کردند، ولی نیروهای سپاه به تعقیب آنها پرداختند و در حوالی روستای ترک‌دره ضمن محاصره عناصر حزب دمکرات، با آنها درگیر شدند. در این درگیری که با برتری نیروهای خودی همراه بود، 6 تن از عناصر این گروه کشته و تعدادی نیز زخمی شدند.[۷]
گزارش- 653
درحالی‌که بازتاب حمله اخیر عراق به کشتی‌های حامل کالاهای ایران در خلیج‌فارس همچنان ادامه دارد، فرمانده نیروی دریایی عراق امروز درمورد رفت‌وآمد کشتی‌ها در این منطقه هشدار تازه‌ای داد. خبرگزاری فرانسه از منامه به نقل از خبرگزاری عراق گزارش داد: «فرمانده نیروی دریایی عراق درمورد اعزام کشتی‌ها به منطقه ممنوعه که توسط عراق در شمال خلیج [فارس] اعلام شده به کمپانی‌های کشتیرانی اخطار کرد.» بنا به این گزارش، خبرگزاری عراق تأکید کرده است: «هر کشتی [ای] که وارد این منطقه ممنوعه شود، توسط مین منهدم خواهد شد.» این گزارش یادآور شده است: «از اوت 1982، عراق یک‌چهارم شمال‌شرقی خلیج [فارس] مشتمل بر بندرهای ایرانی [امام] خمینی و جزیره خارک را منطقه ممنوعه دریایی اعلام کرد و به همه کشتی‌هایی که وارد این بخش می‌شوند، هشدار داد.»[۸] در همین حال، روزنامه دولتی الجمهوریه امروز در تفسیری بر هشدار فرمانده نیروی دریایی عراق با اشاره به اینکه «زمان تنبیه‌کردن دشمن ایرانی در خلیج [فارس] فرا رسیده است»، نوشت: «عراق برای دفاع از حقوق خود از هر راهی استفاده خواهد کرد و هرگونه روشی را برای وادارساختن ایرانی‌ها به قبول صلح به کار خواهد برد.» الجمهوریه افزود: «عراق مجبور شد چنین اقدامات شدیدی را اتخاذ کند؛ زیرا ایران تمامی ترمینال‌های نفتی عراق را در شط‌العرب [اروندرود] و خلیج [فارس] نابود کرده است. فرمانده ارتش [سپاه] اول عراق هفته گذشته گفت صادرات نفت ایران یکی از دلایل اصلی ادامه جنگ است و ما این منبع تأمین مالی جنگ را از بین خواهیم برد.»[۹] رادیو اسرائیل نیز امروز در گزارشی به نقل از هفته‌نامه المجله (چاپ ریاض) گفت: «اتحاد شوروی اخیراً نوع پیشرفته‌تری از موشک‌های دوربرد اسکاد را دراختیار عراق قرار داده که دولت بغداد می‌تواند به کمک آنها تأسیسات نفتی جزیره خارک را منهدم سازد.»[۱۰] از سوی دیگر، با افزایش تهدیدات عراق درمورد این جزیره و امنیت کشتیرانی در مسیر دسترسی به آن، امروز اتحادیه دریانوردان ژاپن و دو سازمان کشتیرانی ژاپنی از تصمیم خود برای جلوگیری از اعزام کشتی‌های این کشور به جزیره خارک خبر دادند. به گزارش خبرگزاری کیودو از توکیو، این تصمیم باتوجه‌به گزارش یک روزنامه انگلیسی درمورد حمله هواپیماهای عراقی به یک کشتی یونانی با شلیک موشک اگزوسه اتخاذ شده است.[۱۱] باوجود افزایش تحرکات نظامی عراق در خلیج‌فارس، خبرگزاری فرانسه امروز از لندن گزارش داد: «حمله روز دوشنبه عراق علیه کشتی‌های درحال حرکت در آب‌های ایران، هنوز هیچ‌گونه عکس‌العملی را علی‌رغم تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز در بازارهای مربوط به بیمه نفت و کرایه کشتی ایجاد نکرده است.» این گزارش حاکی است بازارهای مذکور «متقاعد نشده‌اند که دو کشور متخاصم آرزوی تصاعد جنگ را داشته باشند و مسلماً تنگه هرمز نیز نمی‌تواند به مدت طولانی بسته بماند.» خبرگزاری فرانسه همچنین افزود: «در بازار بیمه خاطرنشان می‌سازند که حملات به مناطق مشهور به "خطر" در شمال خلیج[فارس]، محدود می‌باشد که دیرزمانی است بیمه خطرات جنگ‌ها با مذاکرات ویژه میان بیمه‌کننده و بیمه‌شونده برای هر سفر تعیین می‌شود. ولی به گفته دلالان، انهدام کشتی آنتی‌گونی به‌هیچ‌وجه بیمه‌گران را نه برای سفر به این منطقه و نه به مقصد و یا مبدأ سایر مناطق خلیج [فارس] پرتوقع نکرده است.»[۱۲] در همین زمینه، گزارش خبرگزاری رویتر از لندن حاکی است: «نرخ بیمه کشتی‌هایی که عازم ترمینال‌های نفتی ایران در خلیج [فارس] هستند، درحال‌حاضر به بالاترین میزان در سال جاری رسیده است، لکن درصورتی‌که یک تانکر نفتکش مورد حمله قرار گیرد این نرخ‌ها مطمئناً افزایش خواهد یافت.» درعین‌حال بر پایه این گزارش، «حق بیمه کشتی‌هایی که عازم جزیره خارک (ترمینال اصلی نفتی ایران) هستند از زمان غرق کشتی 12550 تنی آنتی‌گونی توسط یک موشک عراقی ثابت باقی مانده است.»[۱۳] به گزارش رادیو امریکا، میدلتون مفسر نظامی روزنامه نیویورک تایمز از لندن، نوشت: تحلیل‌گران نظامی و دیپلمات‌ها بر این باورند که عراق با تکرار حملات خود ازطریق به‌کارگیری مجموعه‌ای از موشک‌های اسکاد روسی و اگزوسه فرانسه «ایران را وادار به اتخاذ یک اقدام تلافی‌جویانه خواهد کرد و این اقدام فقط می‌تواند بستن آبراه هرمز بر روی رفت‌وآمد نفتکش‌ها باشد.» روزنامه مذکور افزود: «تحلیل‌گران نظامی می‌گویند که ایران توانایی مین‌گذاری تنگه هرمز را نخواهد داشت و فقط درصورتی به این کار دست می‌زند که حملات عراق علیه کشتی‌ها غیرقابل تحمل شود. به باور همین منابع، کشورهای صادرکننده نفت در حوزه خلیج‌فارس در آینده از ایالات متحده، بریتانیا و احتمالاً فرانسه درخواست خواهند کرد که کشتی‌های نفتکش را اسکورت کنند. تحلیل‌گران نظامی همچنین بر این باورند که نفتکش‌ها و اسکورت‌هایشان باید از حملات نیروی هوایی ایران، مصون بمانند. گفته می‌شود هم‌اکنون نیروی هوایی ایران 75 هواپیمای جنگنده آماده عملیات دراختیار دارد که 45 فروند از این هواپیماها جت‌های اف4 و اف14 ساخت امریکا هستند. منابع آگاه نظامی می‌گویند وجود این جنگنده‌ها در پایگاه‌های جنوب‌غربی ایران عامل اصلی بی‌میلی نیروی هوایی عراق برای حمله به تجهیزات جزیره خارک است. زیراکه هواپیماهای اف14 از هواپیماهای عراق سریع‌تر حرکت می‌کنند و قدرت مانور بیشتری دارند.» به عقیده مفسر نیویورک تایمز، «تنها راه مقابله ایران با حضور روزافزون نیروی هوایی و دریایی عراق در خلیج‌فارس، شدت‌بخشیدن به عملیات تهاجمی در جبهه شمالی است که در مقابل مرکز نفتی کرکوک در ترمینال جنوبی، تنها خط لوله نفتی عراق به دریای مدیترانه قرار دارد. ... صدور این نفت با کمک‌های عربستان سعودی و دیگر کشورهای منطقه، عراق را قادر به تأمین هزینه‌های جنگ کرده است. ... ایران برای موفقیت در انجام حملاتش علیه کرکوک و خط لوله عراق نیاز به نفرات بیشتر، تجهیزات بیشتر و نیروی هوایی مجهزتر دارد که در شرایط کنونی بدون لطمه‌زدن و تضعیف جبهه‌های دیگر احتمال چنین تقویت نیرویی در جبهه شمالی وجود ندارد.» گزارش تحلیلی نیویورک تایمز ضمن اشاره به اینکه خطوط ارتباطی عراق از جبهه‌های شمالی در مندلی واقع در شمال‌شرقی بغداد تا نیسان در جنوب‌غربی بصره، قدرت آن را دارد که نیروهای کمکی را به هریک از مناطق مورد حمله ایران انتقال دهد، درعین‌حال نتیجه‌گیری کرد: «عراق نمی‌تواند برنده یک جنگ دفاعی علیه کشوری باشد که به‌مراتب پرجمعیت‌تر است و نفت بیشتری صادر می‌کند. تنها امید بغداد احتمال دخالت قدرت‌های خارجی برای حفاظت از نفتکش‌ها و سرانجام دریافت کمک‌های نظامی و مالی از کشورهای حوزه خلیج‌فارس است.»[۱۴]
گزارش- 654
روزنامه گاردین با درج مشاهدات سه پزشک انگلیسی در ایران، استفاده عراق از سلاح‌های شیمیایی در جنگ را تأیید کرد. این روزنامه در مقاله‌ای به قلم اندرو ویچ، خبرنگار خود در تهران ضمن اشاره به گزارش‌های رسانه‌های ایران درمورد حملات شیمیایی عراق علیه مواضع نیروهای ایرانی در جبهه‌های شمالی جنگ آورده است: «سه پزشک انگلیسی که برای شرکت در کنفرانس جهانی پزشکی به تهران رفتند شواهدی را که دولت ایران برای اثبات ادعای خود ارائه کرده، مطالعه نموده و متقاعد شده‌اند که این مدارک و شواهد درست است. ویچ از قول یکی از این پزشکان انگلیسی می‌گوید عکس‌هایی از سربازان ایرانی و بدن‌های ورم‌کرده حاکی‌‌از آن است که در نبرد از سلاح‌های شیمیایی استفاده شده است. این پزشک انگلیسی می‌گوید باتوجه‌به نوع این سلاح‌ها این ماده شیمیایی گاز محرک اعصاب نبوده بلکه به نظر می‌رسد که گاز نیتروژن خردلی بوده است.» خبرنگار گاردین در ادامه با استناد به گزارش شورای‌عالی دفاع ایران، به تعداد دفعات استفاده از سلاح‌های شیمیایی علیه مناطق نظامی و غیرنظامی ایران در دو عملیات حاج‌عمران و عملیات اخیر در منطقه پنجوین اشاره کرده و افزوده است: «معلوم نیست که این گازهای شیمیایی ساخت کدام کشور است، اما گفته می‌شود که بر روی بقایای آثار این بمب‌ها علائم شوروی دیده شده است. اما این امر فقط نشان‌دهنده آن است که دستگاه‌های پرتاب این گازها ساخت شوروی بوده است.» وی یادآور شد: «صدام حسین سابقاً به ایران هشدار داده بود که اگر به خاک عراق حمله شود، او نیز سلاح‌های مرگبار به کار خواهد برد و گاز نیتروژن خردلی شاید همان سلاح باشد.»[۱۵]
گزارش- 655
با پیشنهاد رئیس شورای‌عالی دفاع و موافقت امام خمینی سرهنگ صدیق به سمت فرماندهی نیروی هوایی منصوب شد. رهبر انقلاب و فرمانده کل نیروهای مسلح، امروز در پاسخ به نامه آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع، ضمن قدردانی از زحمات سرهنگ معینی‌پور فرمانده سابق نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی، سرهنگ هوشنگ صدیق را به‌عنوان فرمانده جدید این نیرو منصوب کردند.[۱۶] درپی اعلام موافقت امام خمینی، حکم انتصاب فرمانده جدید نیروی هوایی بلافاصله ازسوی رئیس شورای‌عالی دفاع صادر گردید.[۱۷] در نامه رئیس شورای‌عالی دفاع به امام خمینی آمده است: «مقام معظم رهبر انقلاب و فرمانده کل نیروهای مسلح حضرت امام خمینی با اظهار قدردانی از خدمات ارجمند و صادقانه سرهنگ معینی‌پور در طول تصدی فرماندهی نیروی هوایی، شورای‌عالی دفاع در اجرای مفاد اصل یک‌صد و دهم قانون اساسی، قبول استعفای وی و انتصاب سرکار سرهنگ هوشنگ صدیق به فرماندهی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران را به آن حضرت پیشنهاد می‌کند. 3/9/1362، سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهوری و رئیس شورای‌عالی دفاع.»*[۱۸]
گزارش- 656
رئیس مجلس شورای اسلامی امروز در خطبه دوم نمازجمعه تهران به حرکت‌ها و جنبش‌های مردمی در منطقه و جهان، مانور آزادی قدس در واکنش به تهدیدات اخیر، اوضاع لبنان و حملات هوایی رژیم صهیونیستی و فرانسه به بعلبک، اختلافات گروه‌های فلسطینی و برگزاری همایش بین‌المللی پزشکی در تهران پرداخت. حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی نخست ضمن اشاره به بیداری تدریجی ملت‌ها و هراس قدرت‌های جهانی از حرکت‌های مردمی در دنیا اظهار داشت: «البته ریشه این حرکت[ها] هم در جمهوری اسلامی ایران است و لذا ایران به‌عنوان کانون این انفجارها و کانون این حرکت‌ها مورد بغض شدید استکبار جهانی قرار گرفته. ما امروز دشمن شماره یک استکبار جهانی هستیم و به‌خاطر این مسئله می‌بینیم که گوشه‌وکنار، حرکت‌های جدید را دارند آغاز می‌کنند و بوی یک ماجراجویی بین‌المللی به مشام می‌رسد.» وی سپس درمورد برنامه‌های سپاه پاسداران در آستانه هفته بسیج با عنوان فراخوان نیروهای شرکت‌کننده در طرح لبیک یا خمینی به‌منظور اجرای مانور آزادی قدس گفت: «ارزش این مسئله را ما اینجا می‌فهمیم. اگر ما امروز آماده بشویم نیروهای رزمنده را متشکل کنیم و اینها را به هم مربوط کنیم و به اینها آموزش لازم را بدهیم و آگاهی لازم را نیز بدهیم و اینها را آماده کنیم برای روز مبادا این بهترین نوع پیشگیری است برای تهاجم احتمالی آینده استکبار.» رئیس مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: «با این اشاراتی که کردم بسیار محتمل است که تجاوزگران بین‌المللی دست به یک ماجراجویی در خلیج‌فارس و اطراف ما بزنند و یک دیوانگی را ریسک کنند و ما باید برای چنین روزی آماده بشویم و هیچ چیزی بهتر از این نیست که جوانان ما در این طرح عظیم همان‌طوری‌که استقبال کردهاند، شرکت کنند و آماده باشند که امروز بخش عظیمی از آنها را در این صحنه مقدس نمازجمعه داریم می‌بینیم و آماده باشید برای روزی که باید جواب این تجاوزها را ما بدهیم و اگر آنها هم به سراغ ما نیایند، ما باید به سراغ آنها برویم و اصلاً راه صحیح این است. طبع تجاوز استکباری دنیا این است که اگر فارغش بگذاریم آنها نمی‌گذارند که ما فارغ باشیم و اگر ما آنها را مشغول بکنیم، دستِ بالا مال ماست که ما آنها را مشغول کرده‌ایم. به‌جای اینکه جنگ را آنها بکشند در آستانه کشور ما و خلیج‌فارس و تنگه هرمز ما باید این جنگ را بکشانیم در مرزهای اسرائیل. به‌جای اینکه بندرعباس ما مورد هجوم آنها قرار بگیرد باید تل‌آویو آنها مورد هجوم ما قرار بگیرد و این کار مقدوری است و کار مشکلی نیست و عملی است که شما کارتان را شروع کرده‌اید.» خطیب نمازجمعه تهران ضمن اشاره به حرکت‌ها و اعتراضات مردمی در افغانستان، سودان، مصر، فیلیپین، بنگلادش، مالزی، اندونزی، یونان و کشورهای امریکای لاتین، درمورد اوضاع و تحولات جاری در لبنان گفت: «لبنان جای عجیبی شده، لبنان یک کشور کوچک ده هزار کیلومتری است که خیلی کم است، کوچک‌ترین استان کشور ما را در نظر بگیرید باز لبنان از آن هم کوچک‌تر است. یک جای کوچک این‌همه نیروهای اشغالگر خارجی آنجا جمع شده‌اند و این‌همه جنایت می‌کنند و در آنجا مردم این‌طور درحال مقاومت هستند و این مسئله برای قلدرهای دنیا بسیار تلخ است. در جنوب لبنان شهر صور، شهر صیدا، نبطیه و روستاهای آن منطقه، چندین لشکر مجهز اسرائیلی‌ها با همه آن امکاناتشان آنجا را گرفته‌اند، راه‌ها را بسته‌اند، در نهر اولی همه پل‌های ارتباطی با سایر مناطق را بسته‌اند و با اجازه آنها عبورومرور می‌شود، اما شما می‌بینید که اوج مبارزه آنجاست که در یک لحظه دو ساختمان عظیم مقر فرماندهی اسرائیلی‌ها سر به زمین می‌گذارد و ده‌ها افسر و سرباز اسرائیلی صهیونیستی را زیر خودش دفن می‌کند و این چیزی نیست که آدم خیال بکند که مسئله کوچکی است. در آن سه انفجار، اوج خشم مردم را استکبار جهانی دید؛ یعنی یک‌دفعه احساس کرد که اصلاً خلع سلاح است.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی افزود: «اگر امروز یک جوان عرب لبنانی با یک کامیون قراضه می‌تواند کاخ مقر فرماندهی را بر سر پانصد امریکایی خراب بکند و ده‌ها افسر و تفنگ‌دار را آن‌طور از بین ببرد و این حماسه را در دنیا ایجاد بکند، چرا این کار را در نقاط دیگر دنیا نتواند انجام دهد؟ هیچ کاخی در هیچ جای دنیا بیشتر از این حفاظت نمی‌شد و این کار را اگر بنا باشد با مردم اینها بخواهند این‌طور رفتار کنند و مردم این کار را یاد گرفتند که مایه آن فقط یک انسان فداکار است که از اینها در دنیا خیلی پیدا می‌شوند و بی‌جهت نیست که آنها احساس خلع سلاح شدن می‌کنند و دیوانه‌وار حرکت‌های غیرقابل قبولی انجام می‌دهند. ازلحاظ اطلاعاتی اینها رسوا شدند و این مسئله را دست‌کم نگیرید. سازمان‌های اطلاعاتی سیا و موساد و اینتلیجنت سرویس و سایر کشورهای آنجا و حتی این طرفشان کا.گ.ب اینها میلیاردها دارند می‌گیرند برای اینکه این مسائل را بفهمند و عاجز مانده‌اند و از اظهاراتشان معلوم است که عاجز مانده‌اند، از ضدونقیض گفتن آنها معلوم است که عاجز مانده‌اند و استدلالشان این است که می‌گویند چون این کار، کار فداکارانه است و کسانی که عقیده به بهشت دارند این کار را انجام می‌دهند پس باید این قضیه ریشه ایرانی داشته باشد.» رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین درباره اتهام دخالت ایران در این حوادث گفت: «از این‌طرف می‌بینند که ایرانی‌ها که اینجا نیستند، می‌گویند نه سوریه‌ای‌ها آنجا هستند و سوریه‌ای‌ها آمده‌اند و وسایل درست کردهاند و چون سوریه‌ای‌ها آدم نداشتند، بنابراین آدم‌هایش را ایرانی‌ها داده‌اند. خُب، این حرف‌ها معلوم است که یک تجزیه‌وتحلیل احمقانه است، مگر خود لبنانی‌ها در میانشان کسی که خواستار بهشت باشد وجود ندارد؟ مگر همان بچه‌های لبنان که ده، بیست سال است عرصه را بر شماها تنگ کردهاند، در میان آنها مسلمان نیست؟ چطور شما هرچه باشد از ایران حساب می‌کنید؟ خُب، این چه‌جور سازمان اطلاعاتی است؟ خُب، این تحلیل را که هر سیاستمداری می‌کند و هر مقاله‌نویسی هم می‌تواند این تحلیل را بکند، اما سازمان اطلاعاتی چی؟ سازمان سیا چی؟ سازمان موساد چی؟ چرا یک سند پیدا نکرده‌اید که این گروه چه کسانی بوده‌اند؟ فلان گروه لبنانی یک وقتی این حرف‌ها را زده، خُب، این حرف‌ها را ما هم شنیده‌ایم و شما هم شنیدید و این چیزی نیست و این حرف‌ها را مصاحبه کردهاند و در روزنامه درج شده، اینکه چیزی نیست. بنده هم اینجا می‌گویم که هر کسی به هر کشوری تجاوز بکند و زور بگوید به مردم و مثل شماها رفتار بکند، این استحقاق اعدام دارد، اینکه سند نمی‌شود برای کار، مردم خودشان این کارها را می‌کنند. بنابراین شکست سازمان‌های اطلاعاتی امریکا در این جریان بسیار روشن است، همان‌طوری‌که در اشغال لانه جاسوسی محرز بود، آنها خیال می‌کردند که ایران زیر سیطره سازمان سیا می‌باشد، بچه‌های ما چهارصد، پانصد نفر نشستند و برنامه‌ریزی کردند و رفتند و آنجا را گرفتند و اینها وقتی خبردار شدند که بچه‌ها توی اتاق ژنرال امریکایی و در سفارت امریکا بودند. این چه اطلاعاتی است؟ شکست خورده‌اند و رسوایی برایشان درآمده و دچار عکس‌العمل‌های زشت شده‌اند که از چند جهت برای خودشان محکوم‌کننده است و همین‌طور برای نوکرهایشان.» وی در ادامه سخنان خود به ادعاهای اخیر درمورد خرید تسلیحات از رژیم صهیونیستی اشاره و خاطرنشان کرد: «می‌دیدید یک وقت‌هایی چه حیله‌هایی می‌کردند، یک هواپیمایی مثلاً می‌گفتند از قبرس یا هواپیمای آرژانتینی برای ما اسلحه می‌آورد، روس‌ها و اینها تفاهم کردند و توی خاک روسیه آن را زدند و بعد هیاهو راه انداختند که ایران اسلحه خریده، بعد امریکایی‌ها مصاحبه کردند و گفتند که اسرائیل برخلاف دستور ما اسلحه فروخته و اسرائیلی‌ها مصاحبه کردند و گفتند که نه ما یک کمی اسلحه فروخته‌ایم و زیاد نفروخته‌ایم و یک طوری قضیه را درست کردند که بگویند ایران اسلحه خریده و ما هم همان موقع گفتیم که ما در یک حمله کوچکی که به عراقی‌ها می‌کنیم ده‌ها انبار اسلحه به دست می‌آوریم و حالا این چهار تا هواپیما اسلحه، برای ما چه می‌شود که این دروغ‌ها را شما می‌گویید؟ اما حرف ما به جایی نرسید. خُب اگر اسرائیل به ما اسلحه می‌دهد و با ما این‌قدر رفیق جون‌جونی است چطور توی همه لبنان کمونیست‌ها را فراموش کرده، دروزی‌ها را فراموش کرده، و آمده روی سر بچه‌های ما و توی خانه‌ها بمب می‌ریزد؟ اصلاً چطور برای او صرف می‌کند که به‌خاطر زدن یک خانه ده تا هواپیما بفرستد؟ و این امر نشان می‌دهد که قضیه چقدر ریشه‌دار است و همه این چیزها به هم ریخت و با همه حرف‌هایی که زدند و تبلیغاتی که کردند معلوم شد که در همه آن صحنه هیچ‌کس مبغوض‌تر از همین چندتا بچه‌های داوطلب ما که بلند شدند و رفتند آنجا که به مردم فلسطین کمک بکنند، وجود ندارد.» نماینده امام در شورای‌عالی دفاع درمورد واکنش برخی از کشورهای عرب به حمله اخیر هواپیماهای رژیم صهیونیستی و فرانسه در لبنان گفت: «یکی از چیزهای زشتی که در دنیا پیدا شد که باعث سرافکندگی خود ماها هم شده که ما نمی‌خواستیم چنین چیزی بشود این است که کشورهای عربی، مسلمانان به‌اصطلاح، به‌جای اینکه این عمل زشت را محکوم کنند، اظهار خوشحالی کردهاند. ببینید چقدر زشت است برای کشوری مثل مصر که یک روزی دژ دفاع از دنیای اسلام بوده، حالا خوشحال باشد که اسرائیلی‌ها آمده‌اند و 13 نفر از ایرانی‌ها را در بعلبک کشته‌اند و یا فرانسوی‌ها آنها را کشته‌اند. خاک بر سر اینها، اینها وقتی فهمیدند که هواپیماهای متجاوز آمده و یک شهر عربی را کوبیده و این جنایت را مرتکب شده، باید فریادشان را به آسمان بلند می‌کردند و برای حفظ ظاهرشان هم باید محکوم می‌کردند. فقط چند کشور عربی محکوم کردند و بقیه سکوت کردند و بعضی از آنها نیز ابراز خوشحالی کردند و گفتند که نمی‌خواستند ایرانی‌ها به آنجا بیایند. این رسوایی برای نوکران امپریالیست در منطقه از یک جهت خوب است که مردم بدانند اینها چطور آدم‌هایی هستند و از یک جهت هم بد است برای ما که چنین کشورهای اسلامی‌مان دست چنین آدم‌هایی باشد که به‌خاطر سرکوب گروهی مبارز و مجاهد و جان‌برکف راضی باشند که اسرائیلی‌ها و یا فرانسوی‌ها بیایند.» رئیس مجلس شورای اسلامی همچنین در انتقاد از فرانسه گفت: «برای فرانسه رسوایی از این حرف‌ها بالاتر رفت، یک کشور نیمه‌ابرقدرت بیاید این‌طور به یک جایی حمله بکند که هیچ کاری هم از دستش ساخته نباشد و هواپیماهایش مثل دزد فرار کنند وقتی‌که آتش دفاع ساده نیروهای مردم لبنان را ببینند و بعد هم وزیر دفاعش و رئیس‌جمهورش بروند آنجا عذرخواهی‌های غیرقابل قبول بکنند و به تناقض افتادند. یک روز همین آقای میتران داد می‌زد که عراق نباید شکست بخورد و ما وارد میدان می‌شویم، ولی اخیراً در مصاحبه می‌گوید که این تقصیر ما نیست که اسلحه به عراق می‌دهیم این متعلق به قبلی‌های ما هست. می‌گوید این قراردادها را پیش از من غیرسوسیالیست‌ها بسته‌اند و من تابع آنها هستم.» ... اگر قراردادی هم بود شما مجبور نبودید اجرا کنید و این قراردادها متعلق به زمان صلح بوده و در زمان جنگ چه کسی حق دارد تحویل اسلحه استراتژیک بدهد به کشوری که درحال جنگ است و ادعای بی‌طرفی بکند؟ بله، اگر بی‌طرف نباشید و درحال جنگ [با] ما باشید می‌توانید بگویید. خودتان عمداً با محاسبه مادی و برای چاپیدن جیب کشورهای پول‌دار عرب این اقدامات را انجام می‌دهید و در مقابل ملتتان جواب ندارید و جواب‌های این‌طوری را مطرح می‌کنید.» رئیس مجلس شورای اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود به اختلاف میان گروه‌های فلسطینی پرداخت و گفت: «حادثه زشت دیگری که در لبنان ما داریم مسئله اختلافات فلسطینی‌هاست که متأسفانه تا به امروز، این‌همه از مردم فلسطین و رزمندگان فلسطین در آن نابود شده‌اند که اگر اینها و این عده‌ای که در همین درگیری اخیر کشته شده‌اند، اینها در اسرائیل کشته می‌شدند و به آنجا رفته بودند، اسرائیل را لااقل یک قدم به عقب نشانده بودند و ما یک گروهی را، یک هیئتی را اعزام کردیم که ان‌شاءالله این مسئله را بتوانند حل کنند. ازطرف ریاست‌جمهوری و هم وزارت خارجه هیئتی به آنجا رفته‌اند که از نزدیک به مسئله رسیدگی کنند و ببینند مردم طرابلس که این شهر بزرگ اسلامی لبنان گرفتار این فاجعه شدند و هم فلسطینی‌ها که گرفتار این مسئله شدند، هم اصل مسئله حل شود که ان‌شاءالله مردم فلسطین در مقابل اسرائیل قرار بگیرند و نه در کنار اسرائیل و هم این مسئله حل بشود که تفنگ‌هایی که باید به‌طرف تل‌آویو گلوله پرتاب کند به‌طرف طرابلس گلوله پرتاب نکند و باهم کار کنند که ان‌شاءالله امیدواریم با حسن نیتی که در این هیئت اعزامی آنها سراغ دارند و با پشتوانه جمهوری اسلامی و مسائلی که آنجا هست ما بتوانیم این مشکل را حل کنیم.» حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در پایان ضمن اشاره به برگزاری همایش بین‌المللی پزشکی در تهران و قدردانی از تصمیمات و قطعنامه پایانی آن ابراز امیدواری کرد با تداوم این گردهمایی‌ها گام‌های مناسبی در مسیر تحول درزمینه خدمات پزشکی در جهان برداشته شود.[۱۹]
گزارش- 657
عراق برای حل مشکلات اقتصادی خود در جنگ از ژاپن تقاضای کمک کرد. رادیو اسرائیل به نقل از مقامات رسمی ژاپن اعلام کرد: حسن علی وزیر بازرگانی عراق این تقاضا را در ملاقات امروز خود با نخست‌وزیر ژاپن در میان گذارد. به گفته همین مقامات، نخست‌وزیر ژاپن در جواب اظهار کرده است که «دولتش این موضوع را با حسن نیت مورد بررسی قرار خواهد داد.» رادیو اسرائیل یادآور شد وزیر بازرگانی عراق از روز جمعه گذشته به‌منظور گفت‌وگو با مقامات ژاپنی در توکیو به سر می‌برد.[۲۰]
گزارش- 658
وزیر نفت عراق مخالفت دولت این کشور را با کاهش قیمت نفت اوپک اعلام کرد. در همین حال، یک روزنامه امریکایی به‌منظور حل مشکل بدهی‌های عراق توصیه کرد این کشور نفت خود را ارزان‌تر از بهای اوپک به فروش رساند. به گزارش رادیو بی‌بی‌سی، قاسم احمد تقی وزیر نفت عراق، در مصاحبه‌ای ضمن اعلام مخالفت دولت عراق با هرگونه کاهش قیمت نفت گفت: «تثبیت قیمت نفت متکی بر ادامه حداکثر تولید کلی کنونی اعضای سازمان اوپک است که روزانه 17 میلیون و 500 هزار بشکه می‌باشد.» وی افزود: «حتی کاهش اخیر قیمت نفت اوپک از بشکه‌ای 35 دلار به 29 دلار به هیچ‌کس جز کشورهای واردکننده نفت نفعی نرسانده است.»[۲۱] دراین‌حال به گزارش رادیو امریکا، روزنامه نیویورک تایمز در تفسیری درباره انگیزه عراق از تلاش برای افزایش صادرات نفت خود نوشت: «برای پیروزی در جنگ با ایران و یا حتی حفظ وضعیت به بن‌بست‌رسیده جنگی به مدت دو تا سه سال آینده، عراق باید درزمینه تغییر محاسبات ساده، اما مهم مالی خود راهی پیدا کند و این تغییر جز ازطریق نفت میسر نخواهد شد.» این روزنامه با مقایسه میزان فروش نفت ایران و عراق و اشاره به اینکه ایران برای خرید اسلحه و دیگر نیازمندی‌های خود ارز بیشتری دراختیار دارد، افزود: «در دو سال اول جنگ، عراق تلاش کرد پروژه‌های عمرانی خود را متوقف نسازد و در سال 1981 واردات غیرنظامی خود را تا میزان 5 هزار میلیون دلار افزایش داد، اما این هدف تنها با صرف بخش اعظم اندوخته آن کشور تأمین گردید و برای پرهیز از غرق‌شدن در ورشکستگی در سال 1983، اواخر سال گذشته عراق مجبور به اعمال برنامه‌های سختگیرانه‌ای شد. بااین‌حال، به گفته یک دیپلمات آسیایی دولت عراق با تدابیر و عزمی راسخ توانست از فاجعه‌ای گریخته و اوضاع را به‌نحوی تحت کنترل درآورد. به‌عنوان اولین گام در این راه، روند عملیات تعدادی از طرح‌های عمرانی کند شد و تمامی پروژه‌های نو متوقف گردید. البته طرح‌های عمده‌ای نظیر بزرگ‌راه بغداد به کویت، اردن و سوریه و سد جدیدی در موصل و احداث خطوط تازه راه‌آهن شامل این برنامه‌ها نگردید. اقدام بعدی عراق تشویق و ترغیب دولت‌هایی نظیر امریکا، برزیل، ترکیه، تایلند، استرالیا و اردن به اعطای اعتباراتی به عراق درزمینه ورود خواربار برای جلوگیری از فشارها و سختی‌های ممکن در آن کشور بوده است و اما مهم‌ترین اقدام عراق این بود که پیمانکاران عمده خارجی را وادارد علی‌رغم اعلامیه عراق دایر بر اینکه در سال 1983 پرداختی در میان نخواهد بود همچنان به تعهدات خود در آن کشور ادامه داده و برنامه‌های خود را رها نسازند و در این راه به نتیجه هم رسید. اما اگر عراق نتواند به جنگ با ایران ازطریق مذاکره پایان بخشد و یا ارز خارجی خود را سریعاً افزایش دهد، مشکلات و مسائل بار دیگر در سال 1984 چهره خود را نشان خواهد داد.» نیویورک تایمز در ادامه یادآور شد: عراق درحال‌حاضر راه‌حل مشکلات مالی خود را در وهله اول با ضربه‌زدن به صادرات نفت ایران برای پایان‌دادن به جنگ دنبال می‌کند و به‌موازات آن نیز به طرح‌هایی درزمینه گسترش ظرفیت صادرات نفت خود ازطریق ترکیه، اردن و عربستان سعودی امید بسته است. این روزنامه سپس خاطرنشان ساخت: حتی اگر این طرح‌ها با موفقیت به پایان برسد «هنوز معلوم نیست که آیا عراق خواهد توانست بر میزان نفت صادراتی خود به‌نحو قابل‌ملاحظه‌ای بیفزاید یا نه؟» روزنامه مذکور درنهایت برای حل مشکلات مالی عراق توصیه کرد: «جنگ ایران و عراق زمانی آغاز شد که بازار جهانی با کمبود نفت روبه‌رو بوده، اما اینک باتوجه‌به مسئله بازار نفت تنها راهی که عراق ظاهراً می‌تواند بر میزان فروش نفتش بیفزاید و از محل آن بدهی‌های خود را بپردازد کاهش بهای نفت تولیدی‌اش به میزانی است که ارزان‌تر از بهای تعیین‌شده اوپک باشد.»[۲۲]
گزارش- 659
درپی انتشار اخبار مربوط به گسترش روابط اقتصادی عراق و پاکستان، منابع رسمی در اسلام‌آباد تأکید کردند: «پاکستان که فعالانه تلاش می‌کند خود را از جنگ ایران و عراق دور نگه‌دارد و درعین‌حال روابط خوب خود را به‌طور یکسان با هر دو کشور درحال جنگ حفظ کند، راه ترانزیتی بازرگانی به ایران و تسهیلات آموزش فنی به عراق پیشنهاد کرده است.» منابع مذکور در توضیح این مسئله گفتند: «پاکستان به ایران پیشنهاد کرده است درصورتی‌که بنادر جنوبی آن توسط عراق بمباران و منهدم و یا تنگه هرمز بسته شود از کراچی (تنها بندر پاکستان) برای عبور کالاهای تجاری خود استفاده کند.» خبرگزاری کویت همچنین ضمن اشاره به اینکه ایران از زمان آغاز جنگ، به‌منظور پیشبرد روابط بازرگانی خود با پاکستان با ایجاد خطوط کشتیرانی مشترک موافقت کرده است، افزود: ایران در ازای تسهیلات ترانزیتی که پاکستان دراختیار آن کشور قرار می‌دهد از ایده انحلال سازمان آر.سی.دی (سازمان همکاری عمران منطقه‌ای)* دست برخواهد داشت. مرکز این سازمان در تهران است و کشورهای پاکستان و ترکیه نیز در آن عضویت دارند.[۲۳]
گزارش- 660
سلطان قابوس پادشاه عمان، عراق را آغازگر جنگ علیه ایران دانست، اما گفت از سرزنش هریک از دو طرف جنگ خودداری می‌کند. وی در مصاحبه با شماره امروز روزنامه فرانسوی لوموند در پاسخ به این سؤال که با کدام‌یک از دو طرف جنگ ایران و عراق احساس همدردی می‌کنید، گفت: «عراق آمادگی خود را جهت مذاکره با ایرانیان به‌منظور یافتن راه‌حل شرافتمندانه اعلام کرده است، درحالی‌که طرف مقابل این را نپذیرفته است و گرچه عراق آغازگر جنگ بوده، اما من از سرزنش هریک از طرفین خودداری می‌کنم.» وی افزود: «چیزهای کوچکی که جمع شود می‌تواند جنگی را درپی داشته باشد و شاید روزی دادگاه بین‌المللی بتواند مسئولیت‌های واقعی در این جنگ را مشخص نماید.» قابوس همچنین درمورد تحویل هواپیماهای فرانسوی سوپراتاندارد به عراق ضمن اجتناب از انتقاد مستقیم گفت: «من مایل هستم که طرفین از جنگ با یکدیگر دست بردارند و هریک از کشورهای خارج روی ایران و عراق فشار آورند تا آنها را وادار به ترک مخاصمه نمایند [زیرا] اگر یکی از این دو کشور سلاح‌های تازه‌ای دریافت کند، طرف دیگر نیز از جای دیگر سلاح به دست خواهد آورد و همین‌طور وضع ادامه می‌یابد.» حاکم عمان در ادامه با بیان اینکه «امنیت تنگه هرمز نسبت به چهار سال پیش بهتر شده است»، خاطرنشان کرد: «به‌زودی مانورهای مشترکی با امارات متحده عربی خواهیم داشت. اگر قرار باشد ازنظر نظامی از خود دفاع کنیم هنوز خیلی کارها را باید انجام دهیم. ما هم‌اکنون مشغول بررسی خطاهایمان و نیز امکاناتمان در عمل هستیم.» وی همچنین با اظهار نگرانی از تهدید بسته‌شدن تنگه هرمز و انتقاد از ادامه جنگ ایران و عراق گفت: «باید تلاش‌های بیشتری جهت پایان‌دادن به این جنگ نمود و مایل هستم که این جنگ بدون برنده و بازنده خاتمه یابد.» براساس این گزارش، روزنامه لوموند در مقاله‌ای درمورد وضع اقتصادی عمان نوشت: «جنگ [ایران و عراق] باعث شده که کشتی‌های متعددی به تخلیه بار در مسقط مبادرت کنند و از ورود به خلیج [فارس] اجتناب ورزند و به این ترتیب، نقش عمان به‌عنوان محل انبار کالاهای سایر کشورهای منطقه افزایش یافته است. به‌عنوان مثال، شرکت تویوتا درحال‌حاضر خودروهای خود را ازطریق مسقط به عربستان سعودی می‌فروشد. این‌گونه فعالیت‌ها احیاناً در آینده ازطریق شورای همکاری خلیج [فارس] گسترش خواهد یافت؛ زیرا این شورا نه‌تنها یک اتحادیه نظامی - سیاسی بلکه یک بازار مشترک نیز هست که البته اثر اقتصادی آن هنوز ابداً محسوس نیست.»[۲۴]
گزارش- 661
دبیرکل شورای ملی فلسطین* صبح امروز خواستار لغو تحریم مصر ازسوی کشورهای عرب و برگزاری فوری نشست سران عرب به‌منظور عادی‌سازی روابط میان کشورهای عرب شد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از قاهره، وی با انتشار بیانیه‌ای ضمن اعلام این مطلب تأکید کرد: «زمان لغو عضویت مصر از اتحادیه عرب سپری شده است.» دبیرکل شورای مذکور افزود: «کشورهای عرب بدون استثنا از طرق مختلف با مصر تماس دارند و در این شرایط منطقی است که مصر نقش خود را به‌منظور مقابله با اوضاع خطرناک فعلی کاملاً به عهده گیرد.»[۲۵]
گزارش- 662
تصمیم دولت لبنان به قطع روابط دیپلماتیک با ایران امروز واکنش‌های اعتراض‌آمیزی را در لبنان درپی داشت. روزنامه کیهان گزارش داد: «محافل اسلامی و مردمی در لبنان تصمیم دولت لبنان مبنی‌بر قطع روابط با جمهوری اسلامی ایران را محکوم کرده و این تصمیم را خلاف میل و احساس مسلمانان این کشور دانسته‌اند.» بنا به این گزارش، گروه کثیری از مسلمانان ساکن حومه جنوبی بیروت در اعتراض به قطع روابط لبنان با جمهوری اسلامی ایران دست به تظاهرات زدند. این گزارش همچنین حاکی است: سیدمحمد حسین فضل‌الله از علمای لبنان، تصمیم کابینه این کشور را «بعید از عرف دیپلماتیک» دانست و افزود: «عقیده داریم که قطع روابط به حل مشکلات موجود کمک نخواهد کرد بلکه آن را پیچیده‌تر خواهد نمود.»[۲۶] در همین حال، به گزارش خبرگزاری فرانسه جنبش شیعه امل با انتشار بیانیه‌ای در بیروت، دولت لبنان را به‌دلیل قطع روابطش با لیبی و ایران، به دو گونة متفاوت محکوم ساخت. «[امل] معتقد است سردی روابط دیپلماتیک میان لبنان و لیبی که روز چهارشنبه آغاز شد، خیلی دیر صورت گرفته است. به عقیده این جنبش، لبنان بایستی از سال 1978 به‌هنگام ناپدیدشدن امام موسی صدر و همراهانش در لیبی روابط خود را به‌طور قاطع با این کشور قطع می‌کرد. این جنبش برعکس، قطع رابطه میان لبنان با ایران را شدیداً محکوم می‌کند زیرا معتقد است ایران نقش مهمی را در مخالفت با اسرائیل ایفا کرده است.» گزارش خبرگزاری فرانسه همچنین حاکی است: «یک منبع رسمی لبنان روز پنجشنبه خاطرنشان ساخت امیدوار است مناسبات این کشور با لیبی و ایران به حال عادی بازگردد و کشورهای عرب و اسلامی دوستی خود را به لبنان ثابت کرده بتوانند به وضع وخیم این کشور پایان دهند. به گفته این منبع، لبنان از این دو کشور خواسته است نیروهای خود را از آنجا خارج کنند لیکن این درخواست تاکنون بدون پاسخ مانده است.»[۲۷]
گزارش- 663
اتحاد شوروی درمورد هرگونه اقدام امریکا علیه سوریه هشدار داد. گزارش خبرگزاری یونایتدپرس از مسکو حاکی‌است: «شوروی اعلام کرده است تجاوز به سوریه بسیار خطرناک بوده و عواقب ناشی‌از آن را به‌سختی می‌توان پیش‌بینی نمود.» بنا به این گزارش، خبرگزاری روسی نووستی نیز در همین زمینه یادآور شده است: «خاورمیانه در نزدیکی مرزهای شوروی قرار گرفته و دمشق نیز از دوستان مسکو محسوب می‌گردد و دو کشور شوروی و سوریه دارای همکاری‌های نزدیک و پیمان‌های مودت و دوستی می‌باشند.» این خبرگزاری همچنین افزوده است: «سوریه که از حمایت و پشتیبانی همه‌جانبه شوروی برخوردار است نباید خودش را در هر موقعیت تنها بداند.»[۲۸]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/04
- ↑ گزیده اسناد عملیات والفجر4، جلد4، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شرح عملیات، ص241؛ و- سند شماره 45082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 5/9/1362.
- ↑ گزیده اسناد عملیات والفجر4، جلد4، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شرح عملیات، ص241؛ و- سند شماره 45082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 5/9/1362.
- ↑ سند شماره 113153 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 145، 20/9/1362، ص2؛ و- سند شماره 364467 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه بوکان به فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 9/9/1362.
- ↑ سند شماره 418761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 28/9/1362.
- ↑ سند شماره 113153 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 145، 20/9/1362، ص1؛ و- سند شماره 339548 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 19/9/1362.
- ↑ سند شماره 33488 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی تیپ ویژه شهدا به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)؛ و- سند شماره 21009 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات و عملیات تیپ ویژه شهدا به فرماندهی تیپ، 5/9/1362.
- ↑ سند شماره 361292 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه صائین‌دژ به سپاه منطقه11، 1/10/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 251، 5/9/1362، ص2، منامه - خبرگزاری فرانسه، 4/9/1362.
- ↑ همان، صص 6 و 7، بغداد - خبرگزاری رویتر، 4/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 6/9/1362، ص12، رادیو اسرائیل، 4/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 253، 7/9/1362، ص5 مکرر، توکیو - خبرگزاری کیودو، 6/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 251، 5/9/1362، صص 4 و 5، لندن - خبرگزاری فرانسه، 4/9/1362.
- ↑ همان، صص 5 و 6، لندن - خبرگزاری رویتر، 4/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 6/9/1362، صص 20 - 17، رادیو امریکا، 4/9/1362.
- ↑ همان، صص 26 و 27، رادیو بی‌بی‌سی، 4/9/1362.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، 1378، ص230.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/9/1362، ص2.
- ↑ صحیفه امام، پیشین.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/9/1362، صص 5 و 8.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 6/9/1362، صص 12 و 13، رادیو اسرائیل، 4/9/1362.
- ↑ همان، ص9، رادیو بی‌بی‌سی، 4/9/1362.
- ↑ همان، صص 24 - 22، رادیو امریکا، 4/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 251، 5/9/1362، ص8، اسلام‌آباد - خبرگزاری کویت، 4/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 252، 6/9/1362، صص 2 و 3، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 5/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 251، 5/9/1362، ص13، قاهره - خبرگزاری فرانسه، 4/9/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/9/1362، ص28.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 252، 6/9/1362، ص6، بیروت - خبرگزاری فرانسه، 5/9/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/9/1362، ص28.