1362.09.14
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.09.14 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | چهارده آذر |
| تاریخ شمسی | 1362.09.14 |
| تاریخ میلادی | 5 دسامبر 1983 |
| تاریخ قمری | 29 صفر 1404 |
گزارش- 758
درحالی‌که درطول 48 ساعت گذشته، شهرهای آبادان و خرمشهر و مناطق مرزی این دو شهر همچنان هدف گلوله‌های توپخانه و خمپاره‌اندازهای عراقی قرار داشت، عراق بازهم تهدید به انجام اقدامات تلافی‌جویانه کرد. در حملات توپخانه‌ای عراق به شهر آبادان 3 منزل مسکونی ویران شد و بخشی از یک بیمارستان آسیب دید. در خرمشهر نیز مناطق مختلف شهر به‌طور متناوب گلوله‌باران شدند. این اقدام عراق در محوطه گمرک، دیری‌فارم، محوطه راه‌آهن، خیابان‌های نقدی، میلانیان، سنتاب، مدرسه دورقی و جزیره مینو خساراتی را درپی داشت. گلوله‌باران منطقه و جادة شلمچه نیز خسارت‌هایی به نیروهای خودی وارد کرد. همچنین براثر این حملات یک تن شهید و 48 نفر از افراد نظامی و غیرنظامی زخمی شدند.[۱] در همین حال و درپی اقدام تبلیغاتی دو روز پیش رژیم عراق مبنی‌بر تهدید به اجرای یک عملیات انتقامی علیه ایران، امروز نیز رادیو عراق با قطع برنامه‌های عادی خود بار دیگر مدعی شد: چون ارتش ایران شهرها و مناطق مسکونی عراق را با توپخانه هدف قرار داده و این عمل موجب خشم مردم شده است، ستاد فرماندهی ارتش عراق تصمیم به تلافی گرفته است.[۲]
گزارش- 759
امروز افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی حملاتی را علیه پایگاه‌ها و نیروهای خودی در مناطق شمال‌شرقی بوکان و جنوب‌غربی و جنوب سقز انجام دادند. همچنین براثر انفجار 3 مین در اطراف مهاباد و سردشت 16 تن از افراد خودی شهید یا زخمی شدند. در 30 کیلومتری شمال‌شرقی بوکان، 60 تن از عناصر حزب دمکرات کردستان ایران با هدف تصرف پایگاه نیروهای خودی در روستای کانی‌علی به آنجا حمله کردند، ولی با مقاومت افراد مستقر در پایگاه و رسیدن نیروهای کمکی از پایگاه جوانمرد در جنوب این پایگاه، مهاجمان پس از پنج ساعت تلاش خسارت‌بار، با تحمل تلفات سنگین مجبور به عقب‌نشینی شدند. به گزارش فرمانده سپاه صائین‌دژ، در این درگیری آسیبی به نیروهای خودی وارد نشد ولی حدود 15 نفر از مهاجمان کشته یا زخمی شدند.[۳] در حادثه دیگری در ساعت 16 امروز، یک خودروی حامل نیروهای ژاندارمری هنگام بازگشت از مأموریت در حوالی پایگاه قمطره در جنوب‌شرق مهاباد، براثر برخورد به مین ضدتانکی که افراد مسلح غیرقانونی در جاده کار گذاشته بودند، منهدم شد و 4 سرباز شهید و 8 تن شامل 3 درجه‌دار و 5 سرباز نیز زخمی شدند.[۴] در محور مهاباد - بوکان نیز در نزدیکی پایگاه بغاز 2 نفر از سربازان بر روی مین رفته و هر دو زخمی شدند. یک خودرو نیز دچار خسارت شد.[۵] مشابه این حادثه در حوالی پایگاه کسیلان در شمال‌شرقی سردشت نیز رخ داد و 2 تن از سربازان که درحال جست‌وجو برای کشف مین‌های کارگذاشته‌شده در این منطقه بودند، براثر انفجار یک مین مجروح شدند.[۶] در جنوب‌غربی سقز، افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی هنگام بازگشت نیروهای تأمین جاده در 5 کیلومتری پایگاه تموغه به آنان حمله کردند. که با اعزام نیروهای کمکی از پایگاه تموغه، مهاجمان مجبور به ترک منطقه شدند. در این حادثه یک سرباز شهید و یک افسر و یک سرباز دیگر زخمی شدند، علاوه‌براین مهاجمان یک سرباز را که راننده بود به گروگان بردند و یک خودرو را نیز سرقت کردند. عناصر مسلح غیرقانونی همچنین به پایگاه قاوخان در جنوب سقز حمله کردند، اما با مقاومت نیروهای خودی اقدام آنان بی‌نتیجه ماند. در این درگیری که بیش از یک ساعت طول کشید، یک تانکر ذخیره نفت پایگاه منهدم شد.[۷]
گزارش- 800
اقدامات نیروهای خودی برای مقابله با افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب ادامه دارد. در مهاباد، نیروهای سپاه 4 تن از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی را دستگیر کردند. 3 تن از این افراد در حوالی روستای عبدالله‌آباد در شمال‌شرقی این شهر دستگیر شدند.[۸] همچنین در منطقه عمومی سلماس به‌دنبال تسلیم‌شدن یکی از فرماندهان نظامی حزب دمکرات کردستان ایران در روستای اوربان در شمال این شهر و ارائه اطلاعاتی مبنی‌بر تمایل دیگر افراد وابسته به حزب دمکرات به تسلیم‌شدن، امروز نیز 14 تن از افراد این حزب با همراه آوردن سلاح و تجهیزات، خود را به نیروهای سپاه پایگاه سلماس تسلیم کردند.[۹]
گزارش- 801
معاونت اطلاعات قرارگاه نجف در گزارشی وضعیت نظامی و امنیتی منطقة عمومی مریوان، پاوه و جوانرود را بررسی کرده است.* در این گزارش نقش گروه‌های مسلح غیرقانونی همچون رزگاری و به‌ویژه حزب دمکرات کردستان ایران در ناامنی‌های منطقه، نحوه حضور آنها در نوار مرزی و نوع ارتباطشان با ارتش عراق، بهره‌گیری ارتش عراق از آنها برای کسب اخبار مربوط به رویدادهای این مناطق و واگذاری مأموریت‌های جاسوسی و خرابکاری، نقش این گروه‌ها در ایجاد یک نیروی حائل بین نیروهای خودی با ارتش عراق، تاکتیک‌های گروه‌های مذکور در کسب خبر، نحوة تردد و محورهای آمدوشد آنها از خاک عراق به داخل ایران و... مورد بررسی قرار گرفته است. در پایان این گزارش نیز معاونت اطلاعات قرارگاه نجف دربارة مشکلات موجود برای اجرای عملیات در مناطق یادشده و راهکارها و مزیت‌هایی که نیروهای خودی در برخی مناطق از آن برخوردارند، مطالبی ذکر کرده است. در بخشی از این گزارش درباره موضوعات حفاظتی آمده است: در این جبهه‌ها تردد اتومبیل‌ها بسیار محدود است و غالباً افراد دشمن و نیروهای بومی ماشین‌های خود منطقه را می‌شناسند و حتی منظور از تردد آنها را می‌دانند (ماشین غذا، ماشین آب، ماشین مسئولان) به همین دلیل نیز به‌راحتی افراد غریبه که به منطقه وارد می‌شوند را به‌سرعت تشخیص می‌دهند. بسیاری از افراد بومی مستقر در ارتفاعات خطوط مقدم با افراد دمکرات مستقر در منطقه وابستگی خانوادگی دارند (قسمت عمدة خط پدافندی را نیروهای بومی تشکیل می‌دهند.) و ازاین‌رو، ارتش عراق به‌راحتی قادر است با فرستادن افراد دمکرات به نودشه و یا مکان‌های دیگر هر نوع اطلاعاتی را که بخواهد به دست آورد یا امکانات و تجهیزاتی همانند بی‌سیم را به درون خاک ایران منتقل کند. (برای برقراری ارتباط سریع‌تر). در این مناطق گروه‌های رزگاری و دمکرات فعالیت دارند و دائماً درحال تردد به شهر نودشه و حوالی آن می‌باشند (به‌منظور دیدار خانواده و کسب اطلاعات و کارهای مشابه دیگر) این مسئله در نیروهای دمکرات بیشتر صادق است، این نیروها که درحال جنگیدن با نیروهای ایران می‌باشند بین نیروهای اسلام و ارتش عراق قرار دارند. هر ماه یا هرچند ماه به خانه‌های خود رفت‌وآمد می‌کنند و هربار درحال بازگشت آخرین اطلاعات را گرفته و به عراق انتقال می‌دهند. یکی دیگر از مسائل مهم آشنایی و نزدیکی طائفه‌ای نیروهای بومی می‌باشد که باعث شده تمامی افراد بومی از اوضاع و احوال یکدیگر مطلع باشند و باتوجه‌به این امر، نمی‌توان از افراد بومی درجهت اهداف اطلاعاتی استفاده کرد به‌طوری‌که دیگر افراد بومی حتی از جزئیات کار او مطلع نشوند. این گزارش در ادامه به محل استقرار و راه‌های نفوذی عناصر دمکرات و رزگاری اشاره کرده و افزوده است: به‌طورکلی عراق در این منطقه از دو گروه و حزب دمکرات و رزگاری که از افراد بومی و ضدانقلاب هستند برای کارهای اطلاعاتی برون‌مرزی و تخریب و... استفاده می‌کند و تمرکز این دو گروه عمدتاً در روستاهای مرزی، دره‌ها و شیارها، تپه‌ها و باغ‌های بین نیروهای ایران و ارتش عراق است و از قسمت پایین (در منطقه پاوه) حد سپاه پاوه یعنی دشت‌سازان شروع می‌شود و در کنار رودخانه مرزی آب سیروان ادامه پیدا می‌کند و تا دامنة ارتفاع گاوکش حضور دارند. یکی دیگر از مراکز این نیروها در روستای قلعه‌گاه در دامنة ارتفاع گاوکش روبه‌روی روستای شیخان می‌باشد و در بین ارتفاعات گاوکش تا ارتفاع گوزیل در قسمت جنوبی و شمالی رودخانة آب سیروان اطراف ارتفاع گوزیل تردد و تمرکز آنها بسیار زیاد است، حتی در قسمت لانه وان (پشت گوزیل) نیز پلی زده‌اند که در زمستان مشکلات عبور از آب را نداشته باشند البته این پل برای تدارک نیروهای عراقی روی ارتفاع گوزیل نیز می‌باشد. عراق توانسته جادة مرزی پاسگاه مره‌خیل به پاسگاه هرتا را در داخل ایران قطع و حتی تا حدی تحت کنترل گیرد و روی آن را مین‌گذاری کرده و با استقرار تیربار در این منطقه از تردد اتومبیل‌های خودی جلوگیری می‌کند و این قسمت را به یکی از معابر نفوذی بسیار مناسب تبدیل کرده و عوامل خود را به‌راحتی تا باینگان و هرجای دیگر بخواهد، اعزام می‌کند. محل استقرار نیروهای دمکرات از دامنة ارتفاع گاوکش به‌سمت شمال به نهر نوسود می‌رسد و از این طریق تمامی جاده‌های مرزی این منطقه را کنترل می‌کنند و منطقة بین ارتفاع (سونی) هرات تا ارتفاع گاوکش بین نیروهای ما و ارتش عراق را آلوده کرده‌اند، یکی دیگر از مراکز نیروهای حزب دمکرات روستایی است به نام هاوار که بین ارتفاعات شیندروی و پروینه قرار گرفته است. محل استقرار نیروهای دمکرات در باغ‌های شهر اشغال‌شدة نوسود می‌باشد و مرکزیت این نیروها در بیمارستان نوسود است، یکی دیگر از معابر نفوذی دشمن بین روستای تشار و روستای دزلی است که از این منطقه به داخل خاک ایران به‌سوی روستای نروی رفته و از آنجا به هر منطقه‌ای که هدفشان باشد می‌روند، یکی دیگر از مکان‌های تمرکز و تردد نیروهای دمکرات جادة آسفالته نوسود به شوشمی و پاسگاه شوشمی به طویله می‌باشد. نیروهای رزگاری نیز در باغ‌های بین درآور و طویله زیر ارتفاعات کمرسیاه و در دامنة ارتفاع مستقر هستند. نیروهای دمکرات بیشتر از باغ‌های طویله که میان ارتفاعات جانباز و کمرسیاه قرار دارند، به عملیات برون‌مرزی می‌پردازند و از شیارهایی که به جادة مرزی منتهی می‌گردد، عبور کرده و به اورامانات می‌روند و در بعضی از مواقع نیز جادة مرزی شمشیر و پاوه را مین‌گذاری می‌کنند و در بعضی موارد نیز کمین می‌زنند، نیروهای رزگاری در باغ‌های بین ارتفاعات پنج‌قله و جانباز مستقر هستند و ارتفاعات ملامصطفی نیز یکی از مکان‌های تردد آنها است و در باغ‌های بین روستای هانی‌گرمله تا روستای بیارة عراق نیروهای ارتش عراق حفاظت می‌کنند و کلاً در معابری که راه‌هایی برای نفوذ به ارتفاعاتی که نیروهای عراقی روی آنها مستقر هستند، وجود دارد نیروهای حزب دمکرات مستقر شده و راه‌های وصولی به نیروهای عراقی را مسدود کرده‌اند. در منطقة جوانرود، راه‌های نفوذی و محل استقرار نیروهای دمکرات و ضدانقلاب از دامنة ارتفاعات بموی کوچک تا دامنة ارتفاعات شاخ خشیک (سرتنگ) می‌باشد و کل جبهة جوانرود راه‌های نفوذی آنها است، به‌خصوص راه‌های زیر حاشیه رودخانة زیمکان - ارتفاعات بیزل و ازگله. در بخش دیگری از این گزارش درباره مسائل امنیتی تصریح شده است: بسیاری از مسائلی که حفاظت منطقه را برهم می‌زند، امنیت منطقه را نیز برهم می‌زند، افراد عملیاتی حزب دمکرات و گروه رزگاری از همان مسیرهای ذکرشده از مرز عبور می‌کنند، ولی مأموریت آنها دیگر اطلاعاتی نیست بلکه برای اعمال ضدامنیتی است و به تعبیری با هدف ضربه واردکردن و برهم زدن امنیت راه‌ها و خطوط مقدم جبهه‌ها است، جاده‌هایی که خطوط مقدم جبهه‌ها را در این منطقه به همدیگر متصل می‌کند شب‌ها بسیار ناامن است و احتمال کمین خوردن یا برخورد اتومبیل‌ها با مین زیاد است (چندین مورد نیز در این اواخر رخ داده است) جاده‌های شمشیر به نودشه و نودشه به پاوه و شمشیر به مریوان (کلاً جادة مرزی سرپل ذهاب تا مریوان) نیز از نزدیکی غروب آفتاب به بعد، ناامن است و تشخیص افراد بومی با ضدانقلاب ممکن نیست و در بسیاری از مواقع نیروهای ضدانقلاب خود را موافق انقلاب جا می‌زنند و سعی می‌کنند از این طریق به اهداف خود برسند. در منطقة عمومی سرپل ذهاب تا پاوه خانواده‌های بسیاری از افراد ضدانقلاب قرار دارد و حتی در منطقة پاوه، خانوادة این افراد بین خطوط مقدم جبهة ما با جبهة عراق و در بعضی مواقع مابین خطوط مقدم خودمان جای گرفته‌اند که این خود یکی‌دیگر از عوامل نبود امنیت در منطقه می‌باشد. قرارگاه نجف در ادامه گزارش خود پس از اشاره به مسائل امنیتی و اطلاعاتی، به مشکلات اجرای عملیات در این منطقه اشاره کرده است: مشکلاتی که در اجرای عملیات با آنها درگیر خواهیم بود عبارت‌اند از: 1. نبود حفاظت مورد نیاز. 2. نبودن امنیت در خطوط ارتباطی و پدافندی. 3. محدودبودن راه‌ها و جاده‌ها. 4. نزدیک‌بودن زمستان و بسته‌شدن جاده‌ها. 5. وجود لایه‌ای از نیروهای ضدانقلاب در جلو و لابه‌لای نیروهای ارتش عراق. باوجود این محدودیت‌ها می‌توان با درنظرگرفتن مدت زمان نسبتاً مناسب و طرح‌های کوچک و مرحله‌ای و زیر پوشش سپاه پاوه و نودشه عملیات‌هایی انجام داد. در پایان این گزارش درباره عملیات‌های برون‌مرزی آمده است: در منطقة پدافندی قرارگاه نجف در قسمت محور سومار تا دکل نوسود، خطوط عراق به شکلی قرار دارند که امکان انجام عملیات‌های برون‌مرزی را محدود یا غیرممکن ساخته، مگر منطقة بین ارتفاع شاخ شمیران و ارتفاع بالامبو که از رودخانة زیمکان می‌گذرد و به دریاچة دربندیخان منتهی می‌گردد و از آنجا به شهرهای مرزی کردستان می‌رسد. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های این راهکار حضور نیروهای ضددولت عراق به نام نیروهای قیاده* می‌باشند که نزدیک به سه سال است با حضور در ارتفاعات شاخ شمیران و شاخ سورمر و تردد روی دریاچة دربندیخان و جوانرود از مسیر کوه بیزل و رودخانة زیمکان این منطقه را از زیر تسلط عراق خارج کرده‌اند. یکی از مسائلی که می‌بایستی درجهت اقدامات برون‌مرزی به آن توجه داشت تقویت این نیروها (بارزانی) در منطقه است، این نیروها توسط شخصی به نام مسعود بارزانی پسر ملامصطفی بارزانی در مریوان کنترل و سازماندهی می‌گردند. برآورد ما نشان می‌دهد که نیروهای خودی برای ارتباط با مردم عراق تا شهرهای حلبچه و سیدصادق در حد تماس با مردم مشکل اساسی نداریم، ولی برای عمق‌بخشیدن به این عملیات‌ها به دو مسئله مهم نیاز است: یکی زمان و دیگری عنصر اطلاعاتی متناسب با شرایط منطقه.[۱۰]
گزارش- 802
وزیر نفت عراق بار دیگر بندر امام خمینی را "یک منطقه جنگی" خواند. به گزارش رادیو ایران، قاسم احمد تقی وزیر نفت عراق، در مصاحبه با هفته‌نامه کویتی المجالس ضمن اعلام این مطلب افزود: «تا وقتی جمهوری اسلامی ایران در ادامه جنگ اصرار بورزد، مجتمع پتروشیمی این بندر از حمله هوایی عراق در امان نخواهد بود.»[۱۱]
گزارش- 803
دومین اجلاس وزرای کشور دولت‌های عرب امروز در بغداد آغاز به کار کرد. عزت ابراهیم نایب‌‌رئیس شورای فرماندهی انقلاب عراق، در نطق افتتاحیه این اجلاس با اشاره به جنگ سه‌ساله ایران و عراق مدعی شد که در این جنگ عراقی‌ها «از آزادی و حیثیت و مبادی و انقلاب خود برای حمایت و حفظ افتخارات خویش و در راه ایفای نقش بشردوستانه خود دفاع می‌کنند.» شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب نیز در مراسم گشایش اجلاس مذکور ضمن اشاره به آنچه وی "خط مشی مثبت عراق" برای متوقف‌ساختن جنگ و پاسخ‌گویی به پیام‌های محافل بین‌المللی خواند، تأکید کرد: «وقت آن رسیده که این جنگ براساس عدالت و قانون بین‌المللی به سود کشورهای منطقه و به‌خاطر خدمت به صلح و امنیت بین‌المللی خاتمه یابد.»[۱۲] همچنین ادریس البصری وزیر کشور مراکش، که ریاست اولین اجلاس را در مراکش به عهده داشت، «از کشورهای عرب خواست از عراق که از آغاز جنگ مقاصد صلح‌جویانه خود را ابراز داشته حمایت کنند.»[۱۳] به گزارش رادیو بغداد، البصری عصر امروز، با صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، دیدار و پیام شفاهی ملک حسن دوم پادشاه مراکش را مبنی‌بر ایستادگی مراکش در کنار عراق در جنگ این کشور علیه ایران به صدام ابلاغ کرد.[۱۴] رادیو بغداد همچنین گزارش داد شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب با طارق عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه عراق دیدار و درباره اوضاع فعلی اعراب، تحولات فلسطین، جنگ ایران و عراق و همچنین «روش‌های کشورهای عربی نسبت به تشکیل کنفرانس آینده سران عرب و ضرورت پی‌ریزی مبانی و سنت‌های عربی، فعالیت مشترک عربی برای رویارویی با خطرات متوجه امت عرب براساس همبستگی عربی و پایبندی به منشور اتحادیه عرب و منشور دفاع مشترک عربی و تصمیمات کنفرانس سران عرب» گفت‌وگو کرد.[۱۵]
گزارش- 804
نخست‌وزیر سیاست و مواضع دولت جمهوری اسلامی ایران درمورد انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی، سطح تولید و قیمت نفت در اوپک و نیز اقدام عربستان سعودی و کویت به فروش نفت از طرف عراق را اعلام کرد. میرحسین موسوی امروز در یک مصاحبه اختصاصی با خبرنگار واحد مرکزی خبر درباره اجلاس آتی وزرای کشورهای عضو اوپک گفت: «سیاست جمهوری اسلامی در اوپک تلاش برای پایین‌آوردن سطح تولید و بالابردن قیمت نفت است.» وی برخی دولت‌های عرب منطقه را ایادی امریکا خواند و با اشاره به سیاست آنها برای کاهش قیمت نفت گفت: «تلاش آنها درحقیقت جایزه‌ای است که سران مرتجع وابسته به امریکا می‌دهند تا از تاج و تختشان حفاظت و حراست کنند. آنها از جیب ملت‌های خود می‌دزدند و تقدیم ریگان و سرمایه‌داران امریکایی می‌کنند تا خود را حفظ کنند.» موسوی افزود: «آنچه که به ما مربوط می‌شود این است که نمی‌توانیم ساکت بمانیم و ببینیم یک عده به‌خاطر حفظ خود هستی مسلمانان را به تاراج می‌دهند.» نخست‌وزیر همچنین اظهار کرد: «عربستان و کویت شرم و حیا را کنار گذاشته و اعلام کرده‌اند که به‌جای عراق هم نفت می‌فروشند و ما به آنها اعلام می‌کنیم که شما خیلی زیاد پیش رفته‌اید و این به نفع شما نیست که تا این حد علناً به مقابله با انقلاب اسلامی برخیزید و خصومت خود را با آن اعلان کنید.» وی افزود: «شما به قیمت طرف‌داری از رژیمی درحال افول به مقابله با قدرتی در منطقه برآمده‌اید که قدرت تنبیه توطئه‌گران را در هر جای جهان دارد. آیا به نفع شما نیست که در کنار این قدرت باشید تا در مقابله [با] آن؟» نخست‌وزیر تأکید کرد: «به‌هرحال، به اعتقاد ما باید همه بکوشند تا قیمت نفت را به ارزش واقعی آن برسانند و 34 دلار حداقل آن است و باید به ملت‌هایی که سران کشورشان به سود امریکا عمل می‌کنند این موضوع را فهماند.» موسوی در ادامه سخنان خود به موضوع انتخابات آینده مجلس پرداخت و ضمن اشاره به آمادگی قوه اجرایی برای برگزاری انتخابات به‌نحو مطلوب، گفت: «بنده در اینجا از همه مأمورین و مقامات دولت در سراسر کشور می‌خواهم که در انجام مأموریت‌های خود درارتباط‌با انتخابات، بی‌طرفی کامل را حفظ کنند.» وی تأکید کرد: «طبیعی است که مردم، روحانیت و تشکل‌های اسلامی درزمینه تبلیغات و معرفی کاندیداها بسیار فعال باشند، ولی استانداران و فرمانداران باید مراقب باشند که از موقعیت و وسایل و امکاناتی که دراختیار دارند درجهت تقویت این کاندیدا یا آن کاندیدا استفاده نشود و یقیناًًًًً مقامات غیردولتی هم نباید از مسئولین و مخصوصاً استانداران و فرمانداران چنین انتظاری داشته باشند.»[۱۶]
گزارش- 805
امروز گزارش‌هایی درزمینه مواضع و تحرکات سیاسی برخی از کشورهای عربی درباره جنگ ایران و عراق انتشار یافت. مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه، در مصاحبه با مجله لبنانی الافکار عنوان کرد: «سوریه هر کوششی که برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق صورت پذیرد را تأیید می‌کند.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت، طلاس همچنین گفت: «این جنگ هیچ خدمتی به دو کشور منطقه و مردم آن نمی‌کند، بلکه خدمت به امپریالیسم است.» وی تأکید کرد: «دولت سوریه امیدوار است هرچه زودتر در نزدیک‌ترین فرصت این جنگ پایان پذیرد و دو کشور اختلافات خود را ازطریق مذاکره حل نمایند.»[۱۷] خبرگزاری رویتر نیز به نقل از خبرگزاری خلیج گزارش داد: شاهزاده سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان سعودی که حامل پیامی ازسوی ملک فهد پادشاه عربستان، برای قابوس سلطان عمان است امروز برای مذاکره درباره جنگ ایران و عراق وارد مسقط شد. بر پایه این گزارش، فیصل ضمن یادآوری مجدد نگرانی کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس از ادامه جنگ اظهار کرد که مذاکرات و مشورت‌های کشورهای عضو این شورا «تأثیر قاطعی بر جریان حوادث منطقه خواهد داشت.»[۱۸] در همین زمینه قابوس سلطان عمان در مصاحبه با روزنامه لوموند (چاپ پاریس) ضمن اشاره به تلاش‌هایی که درمورد امنیت منطقه به‌طور گروهی جریان دارد، گفت: «تلاش‌های بسیاری ازسوی سازمان ملل متحد و دیگر سازمان‌ها درجهت پایان‌دادن به این جنگ [ایران و عراق] انجام شده و به‌منظور تحقق این هدف به انجام تلاش‌های بیشتری نیز نیاز می‌باشد.»[۱۹]
گزارش- 806
حمله دیروز جنگنده‌های امریکا علیه مواضع نیروهای سوری در لبنان موجی از بازتاب‌ها، تفاسیر خبری و واکنش‌ها را به‌دنبال داشت. در همین حال، رئیس‌جمهور سوریه اعلام کرد این کشور مصمم است با هر نوع تجاوزی مقابله کند. وزارت دفاع امریکا در بیانیه‌ای در ارزیابی خسارات ناشی‌از حمله هوایی روز یکشنبه به مواضع سوریه اعلام کرد: «جایگاه موشک‌های زمین‌به‌هوای سام9 و رادار آن نابود شد. بمب‌های 1000 پوندی و بمب‌های خوشه‌ای نیز در یک منطقه 4 هدف عمده و در ناحیه دیگر 11 هدف دیگر را ویران کردند.» خبرگزاری یونایتدپرس با اعلام این مطلب یادآور شد: «این تهاجمات که پس از جنگ ویتنام بزرگ‌ترین حملات هوایی امریکا محسوب می‌شد توسط 28 فروند بمب‌افکن سبک اینزودر و کویسیر انجام گرفت. یک فروند از هر دو نوع هواپیما سرنگون شده است. پس از جنگ ویتنام این نخستین‌بار است که در عملیات جنگی، هواپیمای امریکا ساقط می‌گردد.» بر پایه این گزارش، پنتاگون همچنین در بیانیه خود مدعی شده است: «از تحلیل‌های ما به‌روشنی برمی‌آید که مأموریت بسیار موفق بوده و به اهداف خود دست یافته است؛ اهدافی که عبارت بودند از جلوگیری از تکرار حمله به هواپیماهای شناسایی ما ازطریق یک پاسخ حساب‌شده.» یونایتدپرس درعین‌حال به نقل از یک منبع آگاه در پنتاگون افزود: «مشاهدات امریکا از حملات هوایی اسرائیل علیه سوریه در طول چندین سال گذشته، امریکا را به این عقیده رسانده بود که سوری‌ها را می‌توان به‌راحتی از میدان به در کرد، اما این امر کاملاً حقیقت ندارد. مسئله این است که اسرائیلی‌ها در کار حمله هوایی بسیار مهارت دارند، به عکس امریکا که برای ضربت‌زدن به سه هدف، 28 هواپیما را به پرواز درآورد و به گفته مقامات پنتاگون و تحلیل‌گران نظامی تعداد آن غیرمعمول نیست، نیروی هوایی اسرائیل معمولاً فقط با استفاده از 3 تا 4 هواپیما به هدف‌های زمینی‌اش حمله می‌کنند.»[۲۰] در همین حال، به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، امروز با ارسال پیام‌هایی به سران کلیه کشورهای عربی و برخی رهبران جهان اعلام کرد: «سوریه مصمم است تا با هر نوع تجاوزی مقابله نماید.» وی همچنین هشدار داد که «دخالت‌های امریکا در لبنان به‌دنبال توافق با اسرائیل و ایجاد هماهنگی در تجاوزات مشترک خود علیه منطقه خاورمیانه [غرب آسیا] بسیار خطرناک شده تا جایی که دولت ریگان علناً دست به حمله نظامی در خاک لبنان زده است.» رئیس‌جمهوری سوریه خاطرنشان کرد: «این هماهنگی امریکا و اسرائیل خطر بزرگی برای ملت عرب و تهدید بزرگی علیه ملل جهان است.» از سوی دیگر، در ادامه واکنش‌ها به حمله هوایی امریکا به مواضع نیروهای سوری در لبنان، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به تهاجم هواپیماهای امریکا علیه مواضع سوریه در لبنان اعلام کرد: امریکا و فرانسه نقش ظاهری خود را در لبنان به‌عنوان "حافظ صلح" کنار گذاشته و به‌طور تمام‌عیار به‌صورت یکی از طرف‌های درگیر و نیروهای "حافظ اسرائیل" درآمده‌اند. به گزارش روزنامه کیهان، سخنگوی وزارت امور خارجه ضمن بیان این مطلب اظهار داشت: «حرکت اخیر امریکا که با هماهنگی اسرائیل صورت گرفته، نشان می‌دهد که به‌دنبال توافق اخیر امریکا و رژیم صهیونیستی، توطئه‌های امپریالیسم در لبنان وارد مرحله جدیدی شده است و آن حمایت علنی از نیروهای متجاوز اسرائیل و رودررویی مستقیم با انقلابیون مسلمان در لبنان به شمار می‌رود.» وی همچنین ضمن اشاره به عملیات نیروهای سوری در سرنگونی 3 فروند هواپیمای جنگی امریکا گفت: «اکنون برای جهان اسلام جهت دفاع از حیثیت، شرف و سرزمین خود دربرابر ابرتجاوزات مکرر امپریالیسم و صهیونیسم راهی جز نزدیکی صفوف و مبارزه قهرآمیز باقی نمانده است.»[۲۱] خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، امروز ضمن درخواست از طرف‌های درگیر در لبنان برای پایان‌دادن به مخاصمات خود، هشدار داد: «بروز هر نوع خصومتی ممکن است وضع را بیش‌ازپیش خطرناک کرده و به یک درگیری عمده منجر شود.» به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، لئونید زامیاتین سخنگوی رسمی اتحاد شوروی در یک نشست مطبوعاتی بمباران مواضع سوریه در لبنان به‌وسیله هواپیماهای امریکا را «یک عامل تازه تجاوز در خاورمیانه» توصیف کرد و گفت: «کشورهای عرب برای جنگ دشوارشان علیه امریکا و اسرائیل تدابیر لازم اتخاذ خواهند کرد و شوروی نیز در این راه از آنها حمایت مادی و معنوی به عمل خواهد آورد.» همچنین خبرگزاری لیبی در تفسیری حمله هوایی علیه مواضع سوری‌ها را «آغاز اجرای موافقت‌نامه اسرائیل و امریکا» خواند که با هدف تحت فشار قرار دادن سوریه برای خارج‌کردن نیروهایش از لبنان صورت گرفته است. مدیرکل وزرات امور خارجه الجزایر نیز موضع کشورش مبنی‌بر نگرانی عمیق از عملیات هوایی امریکا در خاک لبنان را به اطلاع سفیر امریکا در الجزایر رساند. به گزارش خبرگزاری فرانسه مروان القاسم وزیر امور خارجه اردن در گفت‌وگو با این خبرگزاری وخامت اوضاع لبنان را نتیجه حضور غیرقانونی نیروهای اسرائیلی دانست و افزود: «برای رسیدن به صلح در لبنان باید نیروهای اسرائیلی قبل از سایر نیروها از لبنان خارج شوند و این به‌عهده امریکاست که اسرائیل را به این امر وادارد.»[۲۲] حسنی مبارک رئیس‌جمهور مصر نیز خواستار عقب‌نشینی کامل نیروهای رژیم صهیونیستی از خاک لبنان شد و گفت باید «به دولت لبنان امکان داد تأسیسات [تصمیمات] خویش را در سرزمین خود به دور از دخالت‌های خارجی به مرحله اجرا بگذارد.»[۲۳] این درحالی است که مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه، در گفت‌وگو با نشریه لبنانی الافکار آمادگی سوریه را برای خروج از لبنان به شرط درخواست دولت لبنان و بعد از خروج نیروهای رژیم صهیونیستی اعلام کرد.[۲۴] همچنین به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از واشنگتن رفیق جوجتی سفیر سوریه در امریکا گفت: «ما با امریکا در جنگ نیستیم، لکن تشدید اوضاع جنگی به ما تحمیل شده است و ما از این طریق به چه چیزی دست خواهیم یافت؟ ما می‌خواهیم از خودمان، مواضعمان، استقلالمان و حاکمیت لبنان دفاع کنیم.»[۲۵] از سوی دیگر درپی ادامه انتشار گزارش‌ها از بیماری حافظ اسد، امروز رادیو اسرائیل از قول هفته‌نامه النهار (چاپ پاریس) گفت: «اخیراً یک گروه فرماندهی جدید به‌منظور روبه‌راه کردن امور مملکتی در سوریه متشکل گردیده است.» به نوشته این هفته‌نامه این گروه که افرادی همچون عبدالحلیم خدام معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه و سرلشکر رفعت اسد برادر رئیس‌جمهور سوریه در آن عضویت دارند، «عملاً کارهای امور مملکتی در زمینه‌های سیاسی، نظامی و غربی را به دست گرفته و هرچند مدت تشکیل جلسه می‌دهند و از طرف دیگر کلیه مقامات بلندپایه حزب بعث سوریه و فرماندهان ارتش این کشور زیر نظر این گروه قرار گرفته‌اند.»[۲۶] رادیو اسرائیل در گزارش دیگری به نقل از شماره امروز روزنامه الوطن العربی (چاپ بیروت) اعلام کرد: «واحدهای امنیتی سوریه که تحت فرمان رفعت اسد برادر حافظ اسد می‌باشند در نقاط مهم دمشق و شهرهای دیگر سوریه مانند حلب، حمص و حماء مستقر شده‌اند زیرا خانواده اسد و اقلیت علوی‌مذهب سوریه که درحال‌حاضر حکومت را در دست دارند شدیداً بیم دارند که به‌واسطه وضع مزاجی حافظ اسد در آن کشور کودتا به عمل آمده و موجب خارج‌شدن دولت از اختیار شیعیان علوی گردد.»[۲۷]
گزارش- 807
حمله هوایی روز گذشته امریکا به مواضع نیروهای سوری در لبنان به گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال رویارویی امریکا و شوروی در منطقه غرب آسیا و از سوی دیگر برخورد نظامی سوریه و رژیم صهیونیستی دامن زد. خبرگزاری آسوشیتدپرس از واشنگتن در گزارشی اعلام کرد: بمباران مواضع ضدهوایی سوریه در لبنان «امریکایی‌ها را هرچه بیشتر در جنگ خاورمیانه درگیر کرده و درعین‌حال احتمال رویارویی با شوروی را افزایش داده است.» خبرگزاری مذکور با اشاره به کشته‌شدن 8 تفنگ‌دار امریکایی در جریان حملات دیروز دروزی‌ها افزود: «درصورتی‌که نمایش جدید قدرت امریکا، سوریه را به خروج نیروهایش از لبنان وادار نکند، مأموریت تفنگ‌داران امریکایی نامحدود به نظر می‌رسد.» آسوشیتدپرس همچنین یادآور شد: «شوروی تسلیحات سوریه را تأمین می‌کند و توپچی‌های آن توسط تکنسین‌های روسی تعلیم دیده‌اند. بمباران مواضع سوری‌ها که ریگان و مقامات پنتاگون خاطرنشان کردند که احتمالاً تکرار خواهد شد، دو ابرقدرت را بیش از هر زمان دیگری در آستانه یک درگیری در خاورمیانه [غرب آسیا] قرار می‌دهد.»[۲۸] از سوی دیگر آریل شارون وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی نیز در مصاحبه‌ای که در کپنهاک انتشار یافت ضمن هشدار درمورد احتمال وقوع جنگ میان امریکا و شوروی تأکید کرد: «اگر خطر جنگ بین دو ابرقدرت وجود داشته باشد این خطر در خاورمیانه و در لبنان می‌باشد. زیرا ... بحران لبنان در چارچوب هدف‌های شوروی قرار دارد.» وی افزود: «شوروی آرزو دارد امریکا را با شکست مشابه شکست خود در بحران کوبا مواجه سازد، اما آنها مایل نیستند این شکست طبق شرایط سوریه صورت گیرد. شوروی مایل نیست وارد جنگی شود که خود طراح آن نبوده و قادر به پیروزی در آن نیست.» وزیر دفاع سابق رژیم صهیونیستی ضمن اشاره به این نکته که سوریه کلید جنگ یا صلح در منطقه غرب آسیا را دراختیار دارد، گفت: «مطمئن نیست بتوان از وقوع جنگ بین سوریه و اسرائیل جلوگیری کرد.»[۲۹] درعین‌حال، به گزارش رادیو امریکا چهار تن از نامزدهای حزب دمکرات برای احراز مقام ریاست‌جمهوری در امریکا «در واکنش نسبت به افزایش درگیری امریکا در لبنان، خواستار حزم و احتیاط شدند.» بر پایه این گزارش، سناتور جان الگن گفت: «اگر دولت فکر می‌کند که نبرد درازمدت و عظیم با سوری‌ها یکی از راه‌هایی است که دربرابر دارد باید این طرح را به کنگره یا مردم امریکا ارائه دهد.» این سناتور امریکایی درباره احتمال رویارویی امریکا و شوروی نیز هشدار داد و اظهار کرد: «بمباران مواضع سوری‌ها در لبنان دربردارنده چنین خطری هست؛ چراکه مشاوران روسی در سوریه حضور دارند.» سناتور هارت نیز ضمن اعلام مخالفت با هرگونه نقش نظامی امریکا در لبنان گفت: «تفنگ‌داران دریایی مستقر در خاک لبنان باید خاک این کشور را ترک گویند، اما ادامه حضور امریکا در آب‌های ساحلی لبنان برای ثبات منطقه مهم است.» جسی جاکسون رهبر حقوق مدنی سیاهان هم «خواستار خروج نیروهای امریکایی از لبنان شد و توصیه کرد که یک نیروی سازمان ملل یا غیرمتعهد، نقش حافظ صلح را به عهده گیرد.»[۳۰]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/14
- ↑ سند شماره 291081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 15/9/1362؛ و- سند شماره 291082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 15/9/1362؛ و- سند شماره 291112 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 14/9/1362؛ و- سند شماره 291080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 14/9/1362.
- ↑ سند شماره 291081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 15/9/1362؛ و- سند شماره 291082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 15/9/1362؛ و- سند شماره 291112 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 14/9/1362؛ و- سند شماره 291080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 14/9/1362.
- ↑ سند شماره 361292 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه صائین‌دژ به سپاه منطقه11 (طرح و عملیات)، 1/10/1362.
- ↑ سند شماره 356653 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا (رکن3)، 15/9/1362؛ و- اسناد تکمیلی عملیات والفجر4، جلد4، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: شرح عملیات، ص275؛ و- سند شماره 113153 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 145، 20/9/1362، ص1.
- ↑ سند شماره 356653 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- اسناد تکمیلی عملیات والفجر4، جلد4، پیشین، ص275.
- ↑ سند شماره 356653 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 356653 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 357069 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه مهاباد به فرمانده منطقه11، 14/9/1362.
- ↑ سند شماره 357097 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سلماس به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 14/9/1362؛ و- سند شماره 357080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات سپاه سلماس به طرح و عملیات منطقه11، 16/9/1362.
- ↑ سند شماره 21036 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه نجف.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 261، 15/9/1362، ص20، رادیو ایران، 14/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/9/1362، ص3، رادیو بغداد، 14/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 262، 16/9/1362، ص7، بغداد - خبرگزاری کویت، 15/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/9/1362، صص 3 و 4، رادیو بغداد، 14/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 261، 15/9/1362، ص26، رادیو بغداد، 14/9/1362.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 15/9/1362، ص12.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 261، 15/9/1362، صص 2 و 3، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/9/1362.
- ↑ همان، ص3، بحرین - خبرگزاری رویتر، 14/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/9/1362، ص6، رادیو عمان، 14/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 262، 16/9/1362، صص 11 و 12، واشنگتن - خبرگزاری یونایتدپرس، 15/9/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 15/9/1362، ص2.
- ↑ همان، ص20.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/9/1362، ص6، رادیو بغداد، 14/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 261، 15/9/1362، ص2، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/9/1362.
- ↑ همان، ص8، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 14/9/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/9/1362، ص10، رادیو اسرائیل، 14/9/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 261، 15/9/1362، ص15، رادیو اسرائیل، 14/9/1362.
- ↑ همان، صص 7 و 8، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 14/9/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 15/9/1362، ص20.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 15/9/1362، صص 6 و 7، رادیو امریکا، 14/9/1362.