1364.05.13

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۸ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1364
1364.05.13
نام‌های دیگر سیزده مرداد
تاریخ شمسی 1364.05.13
تاریخ میلادی 4 اوت 1985
تاریخ قمری 16 ذیقعده 1405



گزارش- 483

بامداد امروز نيروهاي دشمن در منطقة عملياتي "قدس1" در شمال "هورالهويزه"، با پشتيباني آتش توپخانه و به كارگيري چند هلي‌كوپتر دست به يك پاتك زدند، ولي رزمندگان خودي با اجراي به موقع آتش، تعدادي از قايق‌هاي دشمن را منهدم و شماري از نيروهاي مهاجم را اسير كردند و تلفاتي نيز به آن‏ها وارد آوردند. به گزارش روزنامة كيهان، يكي از اسيران عراقي گفته‏است كه هلي‌كوپتري كه امروز هدف آتش پدافند نيروهاي اسلام قرار گرفته، حامل چند تن از افسران اطلاعاتي ارتش بعث بوده‏است كه همگي آن‏ها كشته شده‏اند. در اين عمليات تعدادي از قايق‌هاي دشمن سالم به غنيمت گرفته‏شد.[۱]

گزارش- 484

به گزارش يك نشرية داخلي سپاه، در دو هفتة گذشته (1 تا 13/5/1364) درگيري‌هايي بين نيروهاي خودي و ضدانقلاب در مناطق نقده، پيرانشهر، اشنويه، بانه و تكاب روي داده‏است. در اين درگيري‌ها، از نيروهاي دشمن حداقل 48 تن هلاك و 4 تن اسير شده‏اند و يك تن نيز زخمي شده‏است. از نيروهاي خودي هم دو تن شهيد، دو تن مفقود و 15 تن اسير شدند.[۲] گزارش‌هاي ديگر حاكي است كه جسد "استاد حسن" فرمانده هيز افشار حزب دمكرات، در ميان كشته‌شدگان مي‌باشد.[۳]

گزارش- 485

در پي ادعاي روز گذشتة عراق مبني بر اين كه ميدان نفتي نوروز را مورد تهاجم قرار داده‏است[۴] و با توجه به انعكاس وسيع آن در راديوهاي بيگانه، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي امروز در تماسي با دفتر "محمد غرضي" وزير نفت، كسب اطلاع كرده كه طبق گزارش‌هاي رسيده از جزيرة خارك، نيروهاي عراقي موشكي را به طرف سكوي نفتي نوروز شليك كرده‌اند كه در حوالي اين سكو در آب منفجر شده و هيچ‏گونه خسارتي نداشته‏است.[۵]

گزارش- 486

ناخدا محمدحسين ملك‏زادگان فرمانده نيروي دريايي جمهوري‌اسلامي ايران، در مصاحبه‏اي مطبوعاتي و راديو تلويزيوني، درخصوص نقش نيروي دريايي در خليج‌فارس مبني بر حراست و دفاع از سواحل و آب‌هاي سرزميني، آب‌هاي ساحلي، منابع حياتي و حساس، فلات قاره و حفظ و حراست از جزاير و بندرهاي ميهن اسلامي، گفت: «نيروها و يگان‌هاي شناور دريايي، هوايي و نيروهاي زميني كه به صورت آبي خاكي عمل مي‌كنند، طوري در اين منطقه گسترش يافته‏اند كه پوشش كامل را به منطقة خليج‌فارس و درياي عمان مي‌دهند.» وي با تأكيد بر نقش و آمادگي كامل نيروي دريايي در جنگ، گفت: «ما هدف‌هاي تهاجمي در جنگ نداريم وليكن مصمم هستيم قاطعانه با هرگونه تهاجمي مقابله كنيم و آن‏ها را سركوب كنيم. هدف ما اهداف استراتژيك است.» ناخدا ملك‏زادگان در مورد دخالت امريكا و نيروهاي بيگانه در خليج‌فارس، چنين موضع‌گيري كرد: «ما معتقديم منطقة خليج‌فارس بايد توسط كشورهاي خود منطقه حفاظت و حراست بشود و براي ما قابل قبول نيست نيروي ديگري از ده‌ها هزار كيلومتري اين‌جا بخواهد حضور خود را در منطقه نشان دهد.» فرمانده نيروي دريايي در خاتمه با اشاره به اين كه "نيروهاي خارج از منطقه را تحت كنترل داريم و هرگونه توطئه‌اي عليه جمهوري‌اسلامي ايران سركوب خواهد شد"، در خصوص بازرسي كشتي‌ها گفت: «اين حق مسلم و قانوني ماست كه از عبور هرگونه محموله‌اي كه در توان رزمي دشمن اثر مي‌گذارد، جلوگيري كنيم.»[۶] در اين حال، راديو اسرائيل به نقل از سخنان فرمانده نيروي دريايي جمهوري‌اسلامي ايران گفت: «حكومت اسلامي براي مقابله با تهديد‌هاي بالقوه كه از حضور ناوگان ايالات متحده در خليج‌فارس در مانور دريايي كويت ناشي مي‌شود، طرح‌هايي تهيه كرده‏است. وي (فرمانده نيروي دريايي) بي‏آن‏كه به ماهيت اين طرح‌ها اشاره نمايد تهديد كرد كه ايران در صورت احساس هرگونه خطري، آن‏ها را به مورد اجرا خواهد گذاشت.» راديو اسرائيل همچنين گزارش داد كه ايران اعلام داشت پدافند هوايي خود را در نواحي مرزي تقويت بخشيده و سقوط هواپيماي جنگي عراق كه به گفتة مقامات تهران پيش از ظهر ديروز در شمال غربي خوزستان سرنگون شد، از نتايج آن بوده‏است.[۷]

گزارش- 487

رسانه‌هاي گروهي و مطبوعات امريكا اخيراً به‌طور گسترده‌اي به مسئله قاچاق اسلحه از امريكا به ايران پرداخته‌اند تا جايي كه اين مباحث با دست‏گيري تعدادي از دلالان اسلحه، ابعاد تازه‌تري به خود ‌گرفته‏است.[۸] راديو امريكا به نقل از نشرية "لوس‌آنجلس تايمز" در تفسيري در اين باره گفت: «ايران مي‌كوشد كه از طريق بازرگانان، وزارت دفاع امريكا و ساير منابع، موشك‌ها و قطعات يدكي جت‌هاي جنگندة اف - 14 خود را كه ساخت امريكاست، به دست آورد تصور مي‌شود كه از ميان 80 جت اف - 14 كه توسط دولت شاه فقيد ايران خريداري شده‏بود، اكنون بيش از ده هواپيما قابليت پرواز و انجام مأموريت‌هاي نظامي را نداشته باشند. بنابراين گزارش، در ابتداي عمليات قاچاق اسلحه، عمال ايران فريب دلالان را مي‌خوردند اما اخيراً در اين كار تبحر زيادي پيدا كرده و اكنون سعي دارند مستقيماً به سيستم تداركات نظامي امريكا رخنه كنند.» همچنين به گزارش خبرگزاري فرانسه، لوس‌آنجلس تايمز امروز (يكشنبه) به نقل از مسئولان دولت فدرال امريكا نوشته‏است: «علي‌رغم محاصرة تسليحاتي كه در پي بحران گروگان‌گيري تهران از سوي واشنگتن اتخاذ شده‏است، صدها محمولة سلاح امريكايي ظرف پنج سال گذشته به ايران ارسال شده‏است. [...] منابع رسمي امريكايي با قبول اين نكته كه تقاضاي ايران براي سلاح بسيار شديد است، خاطرنشان مي‌كنند كه عمليات موفقيت‌آميز قاچاق، تنها ده درصد از نيازهاي تسليحاتي تهران را برآورده مي‌كند و سلاح‌هايي كه ظرف پنج سال گذشته توسط ايران در جنگ عليه عراق مورد استفاده قرار گرفته‌اند، يا از انبارهاي پنتاگون و يا از طريق شركت‌هاي خصوصي در اختيار ايران قرار مي‌گيرند، اين در حالي‏ است كه مأموران ايراني كه مسئول خريد آن‏ها هستند، از اعتبارهاي تقريباً نامحدودي برخوردار مي‌باشند [...] ايران توجه خاصي به لوازم يدكي ناو جنگي، هواپيما، هلي‌كوپتر و همچنين تجهيزات رادار و عينك‌هاي رؤيت كننده در شب، مبذول مي‌دارد. يك سرهنگ دوم امريكايي كه - كارشناس موشك - است هفتة گذشته متهم شد كه سعي داشته است مقاديري موشك ساخت فرانسه و امريكا به ارزش 140 ميليون دلار به ايران بفروشد. يك هفته قبل از آن نيز هفت تن ديگر در شهر "سان‌ديه‌گو" كاليفرنيا به سرقت و ارسال لوازم يدكي موشك‌هاي "فونيكس" و لوازم يدكي جت‌هاي اف - 14 به ايران، متهم شدند.»[۹]

گزارش- 488

كشورهاي الجزاير و ليبي در قبال شركت در كنفرانس فوق‌العادة سران عرب كه عراق و متحدانش در برگزاري آن مصرّند، صراحتاً موضع‌گيري كردند. وزير خارجة الجزاير در مورد هدف از عدم شركت اين كشور در كنفرانس فوق‌العاده سران عرب در "كازابلانكا"، گفت: «اهداف اين كنفرانس در خدمت منافع ضروري امت عرب نيست.» خبرگزاري الجزاير با اعلام اين خبر، افزود: «وزارت امور خارجة الجزاير اين اقدام شاه حسن دوم را يك عمل تفرقه‏افكنانه خوانده و معتقد است اين حركت، اعتبار و قدرت امت عرب را زير سؤال خواهد برد.» در همين حال، آسوشيتدپرس در گزارشي از طرابلس (ليبي)، با اشاره به اين كه ليبي به سه شرط در كنفرانس سران عرب شركت خواهد كرد، به نقل از خبرگزاري جانا (خبرگزاري ليبي) اعلام كرد‌: «به شرطي كه رفتار "خيانت بار" عراق و اردن و نيز اشغال مصر از سوي امريكا، در اين كنفرانس مورد بحث قرار بگيرد و بخشي از مباحثات خود را به محاكمة رژيم‌هاي عراق و اردن به خاطر جنايت آن‏ها در برقراري رابطه با مصر اختصاص دهد، ما در كنفرانس شركت خواهيم نمود. ]...[ ليبي در اين كنفرانس شركت مي‌كند به شرطي كه موضوع وحدت اعراب و آزادي فلسطين در برنامه‌هايش گنجانده شود.» اين در حالي است كه برخلاف ليبي و الجزاير، عراق و متحدانش در برگزاري اين كنفرانس اصرار دارند و براي آن تبليغات بسياري در رسانه‌هاي جهان كرده‌اند.[۱۰]

گزارش- 489

در حالي كه در ميان كشورهاي عربي در مورد شركت يا عدم شركت در كنفرانس سران عرب در مراكش، نوعي جناح‌بندي وجود دارد كه حكومت عراق و متحدان و دوستان آن از جمله عرفات و اردن در يك طرف‏ آن‌اند، امروز يك هيئت فلسطيني مخالف مشي ساف و عرفات وارد تهران شد. در اين هيئت سرهنگ " ابوموسي" رهبر بخش انقلابي فتح، " احمد جبرئيل" دبيركل جبهة خلق براي آزادي فلسطين (فرماندهي كل)، " ابوماهراليماني" عضو دفتر سياسي اين جبهه و "فرحان ابوالهجا" عضو رهبري جنبش الصاعقه، حضور دارند. اين هيئت، پس از ورود به تهران، در مصاحبه‏اي مطبوعاتي به سؤالات خبرنگاران داخلي پاسخ داد. ابتدا سرهنگ ابوموسي در جواب يكي از خبرنگاران كه پرسيد: «نظر شما در مورد سياست عراق در قبال مسئله فلسطين چيست؟» گفت: «من به‌طور خلاصه آنچه را كه مي‌توانم بگويم آن است كه اين جنگي كه به‌وسيلة صدام‌حسين عليه انقلاب اسلامي تحميل شده را ظالمانه به‌حساب مي‌آوريم. ايران در زمان شاه تحت حاكميت امريكا و تكيه‌گاه اصلي آن در منطقه بود، لذا پس از پيروزي انقلاب‌اسلامي صدام آتش جنگ را عليه اين انقلاب كه شعارهاي اوليه آن آزادسازي فلسطين و قدس است، شعله‌ور ساخت. ما معتقديم كه اين امكانات و اين وسايل جنگي بايد عليه دشمن صهيونيستي در منطقه به‌كار گرفته شود. رژيم عراق كه وانمود مي‌كرد مدافع انقلاب فلسطين است، امروز دست در دست ارتجاع منطقه كه از حسني مبارك و شاه حسين اردني تشكيل شده‏است، در جهت خدمت به منافع ارتجاع و امپرياليسم گام بر مي‌دارد. ما به‌طور كلي مي‌گوييم كه سياست صدام در قبال ايران، بسيار احمقانه است و اين دريافت ما از جنگ است.» خبرنگار ديگري پرسيد: «شما هم‌زمان با تدارك برگزاري كنفرانس سران عرب، به ايران آمده‌ايد، هدف ديدار شما چيست؟» ابوموسي پاسخ داد: «ما به ايران آمديم تا بر روابط مستحكم انقلاب فلسطين با انقلاب اسلامي ايران دوباره تأكيد كنيم. ما برگزاري اين اجلاس در فاس و در كشور مغرب كه كنفرانس فاس اول در آن‏جا برگزار شد و به‌طور ضمني اسرائيل را به‌رسميت شناخت، محكوم مي‌كنيم. ما معتقديم مادامي كه پيمان‌هاي ارتجاعي ميان كشورهاي ارتجاعي به‌وجود مي‌آيد و صدام و حسني مبارك و شاه‌حسين ميان خود پيمان به‌وجود مي‌آورند، بايد انقلابيون هم دست به تشكيل پيمان‌هايي ميان خود بزنند تا بتوانيم اين توطئه بزرگ را كه به سركردگي امريكا عليه ملّت فلسطين و كشورهاي پيشرو منطقه انجام مي‌گيرد، خنثي كنيم. ما بر اين باوريم چنانچه اين جنگي كه به‌وسيلة صدام به‌وجود آمده، برافروخته نمي‌گرديد، معادلات جديدي در منطقه حكم فرما مي‌شد كه مسلماً به نفع نيروهاي انقلابي بود.» خبرنگار ديگري پرسيد: «نظر شما دربارة كوشش‌هاي عرفات براي برپا كردن اتحاد كنفدراتيو با اردن، چيست؟» ابوموسي گفت: «تشكيل دولت كنفدراسيون با اردن يك دروغ بزرگ است و هيچ‌گاه نمي‌توان يك اتحاد كنفدرالي به‌وجود آورد، زيرا يك اتحاد كنفدرالي ميان دو دولت مستقل و صاحب زمين و داراي رژيم مستقل تشكيل مي‌شود، در حالي كه سازمان آزادي‌بخش فلسطين دولت نيست و سرزمين مستقلي ندارد و به‌علاوه، ملت فلسطين در جهان آواره و سرگردان هستند. بنابراين چگونه مي‌خواهند كنفدراسيون تشكيل بدهند؟! آن‏هايي كه در صدد اجراي اين موضوع هستند، مي‌خواهند مسئله فلسطين را به رژيم اردن واگذار كنند و تلاش شاه‌حسين در اين زمينه، بيش‏تر از حفظ تاج و تخت خود نشأت مي‌گيرد. در موافقت‌نامة حسين و عرفات آمده است كه "صلح در مقابل زمين داده مي‌شود"، در حالي‌كه شاه‌حسين نمي‌تواند صلح بدهد.»

مصاحبه مطبوعاتي سران تعدادي از گروه‌هاي فلسطيني در تهران سرهنگ ابوموسي (انشعابي فتح)، احمد جبرئيل (جبهه خلق براي آزادي فلسطين)، فرحان ابوالهجا (الصاعقه) و... : سياست صدام در قبال ايران بسيار احمقانه و در جهت خدمت به ارتجاع منطقه و امپرياليسم است. خبرنگار كيهان پرسيد: «توافقي ميان جبهة نجات ملي فلسطين و جنبش امل در دمشق به‌منظور پايان دادن به نبرد اردوگاه‌ها منعقد شد، امّا اخيراً جبهة نجات ملي فلسطين، جنبش امل را متهم ساخته‏است كه از تصميمات متخذة اجلاس دمشق عدول كرده‏است. نظر شما چيست؟» احمد جبرئيل در پاسخ گفت: «شكي نيست كه جنگ اردوگاه‌ها كه در بيروت صورت گرفت، در خدمت منافع ارتجاع بوده‏است ولي به هرحال پس از يك‌ماه كشمكش و نبرد، بالاخره توافقي براي جلوگيري از خون‌ريزي به‌دست آمد. البته ناگفته نماند كه جمهوري‌اسلامي نقش مهمي در جلوگيري از ادامة اين خون‌ريزي مبذول داشته‏است و اين امر از خلال رفت‌وآمدهاي مداوم به سوريه انجام شده‏است و به‌نوبة خود تأثير جمهوري‌اسلامي را نمايان مي‌سازد. ما توافق دمشق را به‌عنوان راه‌حل پذيرفتني و مورد قبول براي مسئله نبرد اردوگاه‌ها مي‌دانيم ولي معتقديم كه طرف‌هاي عربي و لبناني و بين‌المللي و فلسطيني وجود دارند كه از توافق دمشق ناراضي و ناراحت هستند، زيرا اجراي مفاد اين موافقت‌نامه را خاموش كردن آتش فتنه مي‌دانند. به‌علاوه، آن‏ها مي‌خواهند از لبنان به‌عنوان پوششي براي مخفي نگه‌داشتن توافق‌هاي خود با شاه‌حسين استفاده نمايند. بنابراين، طرف‌هاي عربي و فلسطيني وجود دارند كه راضي به اين كار نيستند، لذا در همين زمينه ما در جبهة نجات ملي فلسطين توافق دمشق را كه ميان جبهه نجات ملي و امل حاصل شد، قبول داريم و اميدواريم كه در سريع‌ترين فرصت بتوان از خون‌ريزي جلوگيري و آشتي ملي در لبنان ميان اردوگاه‌هاي فلسطيني و همسايگان آن به‌وجود آورد. در اين زمينه بايد افزود كه فرماندهي جبهه امل به توافق دمشق مقيد مي‌باشد و در هيئت هماهنگي شركت فعالانه‌اي دارد، ولي 36 ساعت پيش نيروهايي از جنبش امل و تيپ ششم هنوز در اردوگاه‌ها به سر مي‌برند كه با توافقي كه حاصل شد، از اردوگاه‌ها عقب‌نشيني كردند. ما اميدواريم كه از اين توطئه‌ها جلوگيري به‌عمل آيد. در اينجا تأكيد مي‌كنم كه نقش جمهوري‌اسلامي در لبنان و در جنوب بسيار مهم و مؤثر بوده‏است و از جمهوري‌اسلامي خواستاريم كه تلاش و سعي بيش‏تري به‌كار گيرد تا بتوان توطئه‌ها را در لبنان كه بر عليه انقلاب نوين فلسطين صورت مي‌گيرد، خنثي كرد. اين انقلاب ديگر به عرفات مربوط نيست؛ اين انقلاب نوين عليه عرفات و گروه خائن‌اش كه در صدد انجام مذاكرات سازش‌كارانه مي‌باشند، صورت گرفته‏است.» در اين‏جا خبرنگاري پرسيد: «در لبنان "نبيه‌بري" اعلام كرد كه "جبهه اتحاد ملي تشكيل شده‏است"، نظر شما چيست؟» ابوماهر يماني پاسخ داد: «نيروهاي محلي و مترقي و اسلامي كه حضور گسترده در لبنان دارند، توافق كردند كه با رژيمي كه با صهيونيست‌ها روابط نزديكي دارد، به مقابله برخيزند. اين نيروها با حمايت كشور سوريه تماس‌هاي خود را براي ايجاد جبهه‌اي متحد افزايش دادند. دو هفته پيش ميان اين نيروها، ملاقات‌ها و تماس‌هايي در سوريه و لبنان صورت گرفت و بر تشكيل يك جبهة اتحاد ملي كه همة نيروها در محور آن جمع شوند، به توافق رسيدند. شايد فردا اين نيروها جلسه‌اي را برگزار كنند كه منشور اين جبهه را مورد تصويب قرار دهند.»[۱۱]

گزارش- 490

در آستانة برگزاري مراسم حج، روزنامة كيهان در نشستي با "مهدي كروبي" نمايندة امام در حج، به گفت‌وگو پرداخت و با توجه به سخنان اخير امام، چگونگي حركت سياسي تبليغي حج امسال را جويا شد كه آقاي كروبي در پاسخ گفت: «حركت‌هاي سياسي و تبليغي حج امسال طبق فرمودة امام امت، همان روال گذشته را دارد. در كنار مراسم عبادي حج، تظاهرات عظيم مكه و مدينه و شعار عليه امريكا و اسرائيل و قدرت‌هاي استكباري جهان و نيز بازگو كردن مشكلات مسلمين در همة بلاد، به‌خصوص بيان مشكلات مردم محروم لبنان، فلسطين و افغانستان مظلوم، از كارهاي اصلي ماست.»[۱۲] در اين حال، راديو اسرائيل اعلام كرد: «مدير كل سياسي وزارت خارجة ايران - كه اخيراً از عربستان‌سعودي و چند كشور ديگر منطقه بازگشت - پاسخ ملك فهد به پيام اخير حجت‌الاسلام خامنه‌اي را امروز به وي تسليم كرد. از متن اين پيام و پاسخ، خبري در دست نيست، ولي ناظران آن را با ماجراي تظاهرات سياسي حجاج ايراني و مسئله تعداد زائران مربوط مي‌دانند.»[۱۳] از سوي ديگر، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي از كويت گزارش داد كه روزنامة كويتي "السياسه" در سرمقاله‌اي به قلم سردبير خود، از ساير حجاج خانة خدا خواسته است كه حاجيان ايراني را هنگام زيارت، مورد حمله قرار دهند. در اين سرمقاله تحت عنوان "ايراني از مراسم حج چه مي‌خواهد "آمده‏است: «اگر ايراني اعتقاد دارد كه مراسم حج بايد به جايي براي فحش دادن به كشورهايي كه با آن اختلاف دارد، تبديل شود، در مقابل، اين كشورها حق دارند حجاج ايراني فحش دهنده را مهار كنند و سيلي آنان را با دو سيلي پاسخ دهند.» در اين سرمقاله از مقام‏هاي عربستان خواسته شده‏است كه تدابير لازم جهت سركوب هرگونه تظاهرات و يا تحرك سياسي حجاج ايراني، اتخاذ شود.[۱۴]

گزارش- 491

كليات لايحة اصلاح تبصرة 2 مادة 91 قانون استخدام ارتش جمهوري‌اسلامي ايران تصويب شد. آقاي "اكرمي" مخبر كميسيون امور دفاعي در اين مورد چنين توضيح داده‏است: «در قوانين سابق ارتش دو ماده بود: يكي مادة 90 و يكي مادة 91؛ مادة 90 اين بوده كه "اگر كسي در حين انجام وظيفه معلول بشود" و مادة 91 اين بوده كه "اگر در حين انجام وظيفه فوت كند يا شهيد بشود، حقوق آن معلول و يا آن فوت شده براساس پرسنل كادر ثابت هم درجه به او داده مي‌شود". در نظام جمهوري‌اسلامي ايران در سال 60 آمده يك تبصره‌اي بر آن زده شده‏است كه آن مربوط به زمان صلح بوده، آمده‌اند يك قيدي زده‌اند مربوط به زمان جنگ را بر آن اضافه كرده‌اند و به مدت سه سال آن را تصويب كردند. الآن دو نكته قابل توجه است: يكي اين‌كه سه سال آن تمام شده و ما مي‌خواهيم اين خلأ قانوني برطرف بشود و اين لايحه به صورت يك قانون دربيايد، منتها با يك قيد كه تا هنگام تصويب طرح اصلاح قوانين ارتش، اين قيد بماند و همين‌طور تمديد آن تا زماني كه خلأ قانوني يادشده از بين برود.»[۱۵]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/13

  1. روزنامة كيهان، 14/5/1364، ص2.
  2. سند شمارة 226062 دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشرية "رويدادها" شمارة 56 (25/5/1364)، ص17.
  3. سند شمارة 200029 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش روزانه"، شمارة 15 (15/5/1364)، ص2.
  4. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 138 (14/5/1364)، ص 1.
  5. همان، ص 7، تهران - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
  6. روزنامة كيهان، 13/5/1364، ص2.
  7. مأخذ 4، ص 26، راديو اسرائيل، 13/5/1364.
  8. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية"گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 125 (1/5/1364)، ص 8؛
  9. مأخذ 4، صص 13 و 14، خبرگزاري يونايتدپرس از لوس‌آنجلس.
  10. مأخذ 1، ص 24، خبرگزاري فرانسه از الجزاير.
  11. مأخذ 1، ص24.
  12. مأخذ 6 ، (ويژه‏نامة هفتة حج)، ص 3.
  13. مأخذ 4، ص‌ 28، راديو اسرائيل.
  14. مأخذ 4، ص‌ 9.
  15. اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي "روزنامه رسمي‌" مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس، نشريه 11817، دورة دوم، جلسة 165 (13/5/1364) ص28.