1364.05.26
| روزشمار جنگ سال 1364 1364.05.26 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و شش مرداد |
| تاریخ شمسی | 1364.05.26 |
| تاریخ میلادی | 17 اوت 1985 |
| تاریخ قمری | 29 ذیقعده 1405 |
گزارش- 622
در چارچوب اجراي عملياتهاي نفوذي به منظور انهدام ارتش حكومت عراق، از اواخر ديشب تا بامداد امروز در منطقة عمومي "فكه" عملياتي با نام "عاشوراي3" و با رمز "ياسيدالشهدا(ع)" انجام شد. توضيح اين كه در محور شمالي فكه، وضعيت خط پدافندي دشمن اجراي عملياتي محدود يا ايذايي را براي نيروهاي جمهوري اسلامي امكان‌پذير ساختهاست. در اين محور، خط اصلي دشمن در غرب رودخانة "دويرج" است، اما بودن چند ارتفاع مهم در شرق رودخانه سبب شدهبود كه دشمن براي تسلط بيشتر بر منطقه، نيروهايي نيز روي آنها مستقر كند. اين ارتفاعات عبارتاند از تپههاي "شيري"، "رزمي" و "شتري". اجراي عملياتي صرفاً ايذايي در اين منطقه با اهدافي چون انهدام دشمن و گرفتن اسير، به تيپ سيدالشهدا(ع) واگذار شد.
26 مرداد 1364 عمليات نفوذي عاشوراي3 در منطقه عمومي فكه ـ انتقال اسيران عراقي از منطقه عمليات اين تيپ پس از شناسايي و ديگر اقدامات لازم براي كسب آمادگي، عملياتي را به استعداد سه گردان در ساعت21 ديشب (25/5/1364) آغاز كرد و در تاريكي شب موفق شد منطقه را به‌طور كامل پاكسازي كند و با آغاز روشنايي هوا به عقب برگردد. به اين ترتيب منطقه‌اي با وسعت چهارده كيلومترمربع پاكسازي شد و ضمن آن علاوه بر انهدام همة سنگرهاي اجتماعي و انفرادي، تجهيزات، دو انبار مهمات و يك دستگاه بولدوزر، حدود 200 تن از نيروهاي دشمن كشته و 33 اسير نيز به عقب آورده شدند. نيروهاي خودي نيز متحمل 20 شهيد و 100 مجروح و يك مفقود شدند.[۱]
گزارش- 623
خبرهاي محافل نفتي داخل كشور حاكي است كه به رغم خسارات وارده به خارك - كه حدود يكصد ميليون دلار تخمين زده مي‌شود - بارگيري و صدور نفت از اين جزيره از ظهر جمعه مجدداً با استفاده از اسكلة اچ (H) آغاز شدهاست. علاوه بر اين، تلاش مي‌شود چند سكو از ده سكوي اسكلة "تي" - كه نقاط بسياري از آن در حملة پنج‌شنبة هواپيماهاي عراقي سخت آسيب ديدهاست - تا يكشنبه آمادة صدور نفت شود. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي در تماس با مسئولان كسب اطلاع كرده كه آسيب اسكلة آذرپاد (H) - كه مخصوص صدور نفت به نفت‌كش‌هاي غول‌پيكر است - جزئي بود و پس از يك وقفة 20 ساعته، كار صدور نفت از اين اسكله جريان يافتهاست و اينك تلاش وسيعي براي آماده شدن چهار سكوي اسكلة تي كه صدمات جدي ديده‌اند، در حال انجام است و ان‌شاء‌الله تا اواخر يكشنبه يا حداكثر دوشنبه اين چهار سكو آمادة صدور نفت خواهند بود، اما تعمير حداقل شش سكوي بارگيري در اين اسكله در آيندة نزديك متصور نيست. چنان كه گفته شد، كل خسارات وارده در حدود يكصد ميليون دلار برآورد شدهاست. اين حمله - كه به گفتة مقامهاي وزارت نفت، راحت‌ترين، دقيق‌ترين و شديدترين حملة هوايي دشمن به خارك در طول جنگ بودهاست - در زمان تغيير نوبت نگهباني پدافند انجام گرفته و احتمالاً دشمن با آگاهي، زمان حمله را انتخاب كردهاست. حمله، به آتش‌سوزي نسبتاً وسيعي انجاميده كه مهار آن تا بامداد جمعه و خاموش كردن آن تا ظهر جمعه ادامه داشتهاست. در جريان حمله، شش تن نيز مجروح شده‌اند. پرواز هواپيماهاي دشمن به صورت بي‌سابقه‌اي در ارتفاع كم انجام گرفتهاست و از هيچ يك از عوامل دفاع ضدهوايي واكنشي گزارش نشدهاست. گفته مي‌شود چهار هواپيماي عملكننده را دو هواپيما اسكورت مي‌كرده‌اند. هواپيماها با راكت و بمب به بمباران اسكله و حمله به نفت‌كش در حال بارگيري پرداخته‌اند. همچنين چند بمب چتري با بخشي از اسكلة تي در ناحية سهراهي اصابت كرده و خسارات جدي وارد ساخته و دو بمب نيز در دريا افتادهاست. يك منبع نظامي مسئول در دفاع دژ خارك به مقامهاي نفتي گفتهاست كه مشاهده شده كه هواپيماي دشمن پس از پرتاب يك موشك به سمت آن، از صفحة رادار محو گرديدهاست. دربارة آخرين وضعيت نفت‌كش بزرگ نروژي "توريل" - كه هنگام هجوم عراق در كنار اسلكة آذرپاد مشغول بارگيري بوده و آسيب ديده - در گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي آمدهاست كه اين كشتي: «بارگيري خود را پايان داده و خارك را ترك گفتهاست و اينك با توجه به لزوم تعمير براي ادامة سفر، در وسط خليج‌فارس لنگر انداختهاست.»[۲]
گزارش- 624
امروز هم موضوع حملة عراق به جزيرة نفتي خارك، از عمده‌ترين محورهاي خبري عالم بود. بخش عمدهاي از اين بازتاب وسيع، مربوط به تبعات اقتصادي اين حمله است و موضوع‌هاي بخش‌هاي ديگر عبارت است از: امكان واكنش ايران در حمله به تأسيسات نفتي متحدان عراق، تأثير اين حادثه در توانايي‌هاي جنگي ايران؛ چگونگي خسارات وارده و يا نكات فني و نظامي آن. بعضي از اين توضيحات به گونه‌اي است كه گويا به عراق رهنمود مي‌دهد كه نقاط آسيب‌پذير ايران كداماند؛ برخي ديگر از مطالب، آشكارا به القاء نااميدي به ايران، مي‌پردازد و مبتني بر تأكيد ناتواني روزافزون ايران در مصون نگه‌داشتن تأسيسات نفتي خويش در برابر حملات عراق است و اين تداوم حملات عراق به قطع شريان حياتي اقتصاد ايران خواهد انجاميد كه ناتواني ايران در ادامة جنگ را نتيجه مي‌دهد. در هر حال، نمونه‌هايي از آنچه امروز در رسانه‌هاي گروهي جهان در اين باره آمدهاست، ذكر مي‌گردد: يك مفسر راديو بي‌بي‌سي با اعلام خبر حملة عراق به جزيرة خارك، به افزايش نرخ ليرة استرلينگ در بازارهاي پولي و افزايش بهاي نفت خام درياي شمال بريتانيا اشاره كرد و افزود: «ادعاي عراق داير بر نابود كردن تأسيسات خارك، به علاوه سكوت مقامات در تهران دربارة وقوع اين حمله، بر شايعات مربوط به شديد بودن آن قوت بخشيد و در عصر روز پنجشنبه موجب افزايش نرخ برابري ليرة استرلينگ در بازارهاي پولي و همچنين افزايش بهاي نفت خام توليدي درياي شمال بريتانيا شد. به عنوان نمونه، بهاي نفت خام حوزة "برنت" در درياي شمال بريتانيا براي تحويل در ماه نوامبر از بشكه‌اي 26 دلار و 35 سنت به 27 دلار ترقي كرد. در عين حال، ديروز معاملهگران نفت در بازار آزاد نفت گفتند بهاي نفت خام مدتي بود كه رو به افزايش گذارده بود، خبر حمله به خارك، آن را تقويت كرد. صرف‌نظر از اهميت سياسي اين حمله كه يك روز پيش از انتخابات رياست جمهوري در ايران انجام گرفت، اهميت اقتصادي آن را تا روشن شدن ميزان خسارت نمي‌توان به درستي تعيين كرد. تا صبح امروز هنوز اطلاعات دقيقي در اين زمينه در دست نبود. مقامات شركت ملي نفت ايران در لندن گزارش‌هاي مربوط به آسيب‌ديدن شديد تأسيسات خارك را تكذيب كردند. از سوي ديگر، مقامات كشتي‌راني در بحرين مي‌گويند علي‌رغم خسارات شديدي كه بر بعضي از تأسيسات نفتي خارك وارد آمدهاست حداقل يكي از سه ترمينال جزيره مشغول به كار است. به گفتة اين مقامات، اسكلة "اچ" به فعاليت عادي خود ادامه مي‌دهد و اسكلة "تي" از كار افتاده است.»[۳] نشرية "تايمز" لندن در مورد ميزان خسارات وارده به خارك و ميزان آسيب‌پذيري سكوهاي نفتي اين جزيره نوشت: «بدون شك اين حمله (به خارك) - كه در آستانة انتخابات رياست جمهوري ايران انجام گرفت - يكي از مهم‌ترين تلاش‌هاي رژيم عراق براي قطع جريان نفت ايران بودهاست. هنوز براي تشخيص ميزان تأثير اين حمله به ظرفيت صادرات ايران، خيلي زود است و از سوي ديگر، روز جمعه منابع مورد اطمينان گزارش دادند كه سكوي نفتي "اچ" جزيرة خارك - كه براي شركت ملي نفت ايران از اهميت فوق‌العاده‌اي برخوردار است - هنوز مشغول فعاليت است. به غير از سكوي اچ، ضربه‌پذيرترين تأسيسات اين جزيره، ايستگاه پمپاژ نفت است و بعد از آن، سيستم‌هاي كنترل كننده از نظر اهميت در درجة پايين‌تري قرار دارند. راكت و بمب، جزيرة خارك و تأسيسات آن را بيشتر مورد تهديد قرار مي‌دهد تا موشك‌هاي اگزوسه.»[۴] راديو امريكا به نقل از نشرية "واشنگتن‌تايمز"، نظر "شيرين هانتر" عضو مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي دانشگاه جورج‌تاون را چنين بيان كرد: «ايران به دليل تحريم صدور اسلحه به آن كشور، روز به روز ضعيف‌تر شدهاست و شايد همين امر موجب شود كه عراق به چنين حمله‌اي دست بزند. عراق توانايي رزمي‌اش را به گونه‌اي كاراتر از پيش عليه ايران به كار گرفته و اين در حالي است كه نيروي ايران از نظر اقتصادي و نظامي رو به زوال مي‌رود. اگر صادرات نفتي ايران - كه سالانه پانزده تا شانزده ميليارد دلار برآورد مي‌شود - متوقف شود، ايران قادر به ادامة جنگ نخواهد بود. ظاهراً عراقي‌ها تحت فشار متحدان عرب خود از حملة همه جانبه به خارك خودداري ورزيده‌اند. اين كشورها كه بيشترين كمك را در اختيار عراق قرار داده، بيم آن را دارند كه ايران براي جلوگيري از شكست حتمي خود در صورت انهدام تأسيسات نفتي‌اش در جزيرة خارك، تأسيسات نفتي آنان را هدف قرار دهد.»[۵] راديو امريكا همچنين در برنامه‌اي با عنوان "نظر مطبوعات امريكا دربارة خاورميانه"، به نقل از نشرية "واشنگتن پست" گفت: «عراق كه بارها هشدار خود را به كشتي‌هاي بازرگاني مبني بر خودداري از ورود به منطقة جنگي شرقي خليج‌فارس تكرار كردهاست، در صدد نابودي توانايي ايران در زمينة صدور نفت برآمده است.» اين راديو به نقل از روزنامة "نيويورك تايمز" نيز گزارش داد: «يك مقام امريكايي گفت: "ظاهراً چنين حمله‌اي صورت گرفته است، اما روشن نيست كه آيا خسارات وارده مورد ادعاي عراق واقعاً رخ داده است يا نه؟" تحليل‌گران نفتي معتقدند كه انهدام تأسيسات نفتي جزيرة خارك ممكن است ايران را به عملي ساختن تهديداتش مبني بر حمله به تأسيسات نفتي عربستان‌سعودي و كويت - متحدان اصلي عراق - و نيز اخلالگري در كشتي‌راني در خليج‌فارس، مصمم سازد كه در اين صورت، اثرات نامطلوبي بر بازار جهاني نفت به جاي خواهد گذاشت.» راديو امريكا از روزنامة واشنگتن‌تايمز نيز نقل كرد: «يك مقام وزارت امورخارجة امريكا نسبت به ادعاي عراق در مورد ميزان خسارات وارده به جزيرة خارك، ابراز شك و ترديد كردهاست.»[۶] راديو بي‌بي‌سي در گفتاري با عنوان "خلاصة مطالب مطبوعات امروز بريتانيا"، دربارة ايران خبر داد: «اكثر روزنامه‌هاي بريتانيا امروز گزارش‌هايي دربارة حملة هوايي به جزيرة خارك و نيز انتخابات رياست‌جمهوري ايران چاپ كرده‌اند، اما راجع به ميزان خسارات وارده بر تأسيسات نفت جزيرة خارك متفق‌القول نيستند.» بي‌بي‌سي پس از نقل مطالب تعدادي از روزنامه‌ها، از قول "ريچارد جونز" خبرنگار نشرية "فايننشال تايمز" خبرداد: «سيستم دفاع ضدهوايي خارك عمدتاً موشك‌هاي "هاوك" هست كه به تعداد زيادي و به فواصل كم در اين جزيره تعبيه شدهاست. اما حمله عراق توهماتي را كه ايران از بابت مؤثر بودن اين سيستم دفاعي داشت، از بين بردهاست.» به گزارش بي‌بي‌سي، همين خبرنگار در عين حال گفتهاست: «براي ايران، اسكلة "اچ" جزيرة خارك اهميت حياتي دارد و ظاهراً اين اسكله تا ديروز همچنان قابل استفاده بوده است.»[۷] روزنامه‌هاي كويتي، نظير ساير موارد، از ضديت با ايران و با جانبداري شديد از عراق، خبرهاي خارك را بازتاب دادند. روزنامة "السياسه" نوشت: «حملة عراق به خارك نشانگر اين مسئله است كه اكنون زمان آن رسيده كه رهبران ايران روش خود را تغيير داده و به جاي آن در جهت منافع مردم خود و مردم همسايگانشان عمل كنند. عراق به اين دليل كه خارك يك هدف استراتژيك مهم مي‌باشد، آن را مورد حمله قرار داده است، لكن اين كشور به خاطر فشار كشورهاي عربي و خارجي كه با حمله به خارك اين جنگ را طولاني نكنند و در عين حال به ايران نيز فرصت پاسخ دادن به تقاضاهاي صلح عراق و تلاش‌هاي ميانجي‌گرانة بين‌المللي را بدهد، تاكنون از حمله به اين ترمينال خودداري مي‌كرد. سرسختي ايران طي پنج سال گذشته در اين جنگ براي منطقه بسيار گران تمام شدهاست. ...»[۸] "الوطن": «هاي و هوي تهران خاموش شد و بغداد سه ميليون بشكه نفت در سال 1987 توليد مي‌كند.» "الانباء": «كشورهاي خليج‌فارس هم اكنون در شرايطي هستند كه اگر مورد حمله واقع شوند، متقابلاً دست به حمله خواهند زد و ايران در صورت اقدام به تلافي، جبهة گسترده‌اي را در مقابلش خواهد گشود كه ملزومات آن به مراتب بيش از چيزي است كه مي‌تواند در اختيار آن كشور قرار گيرد.»[۹] "الرأي العام": «منابع عالي‌رتبة وزارت دفاع كويت يك واكنش فوري نظامي از سوي ايران را رد كردند، اما تهاجمات احتمالي به كشتي‌ها در خطوط خليج‌فارس را خاطرنشان ساختند. اين منبع گفت كويت در قبال هر واقعه‌اي آمادگي دارد.»[۱۰]
گزارش- 625
امروز صدام به 9 نفر از خلباناني كه در حملة اخير به خارك شركت داشتند، نشان "رافدين" (مدال شجاعت) اعطا كرد و اين اقدام را يك پيروزي بزرگ تاريخي خواند.[۱۱] در اين مراسم، صدام حمله به خارك را به مثابة يك پيروزي بزرگ ملي در مركز اهميت سخنراني خويش قرار داد و به تفصيل دربارة وضع كنوني جنگ، به خصوص دربارة "عمليات محدود" كه ايران به عنوان برنامة بين دو عمليات بزرگ، آن را با جديت پيگيري مي‌كند و نتايج آموزشي، سياسي، نظامي و ... عديده‌اي از آن گرفته است، سخن گفت و وانمود كرد كه اين يك سياست و تدبير شكست خورده است. به گزارش راديو بغداد، صدام در اين مراسم گفته است: «پيروزي شما در جزيرة خارك از نوع اعمال بزرگ تاريخي و بخشي از عمليات جنبش كامل در نيروهاي مسلح و در هر رده‌اي از رده‌هاي آن است. از عمل عقب انداختن حمله به جزيرة خارك اميد ما به اين بود كه دشمنان را در هيچ چيز محروم نكنيم به‌طوري كه همه چيز را از دست بدهد و چيز مهمي نداشته باشد كه به او در اتخاذ گام‌هاي صلح كمك كند، اما براي ما روشن شد كه اين دشمن براي اموال و دارايي‌هاي ايران هيچ ارزشي قائل نيست و اساساً به خون مردم ايران بهايي نمي‌دهند.» صدام افزود: «مدتي طولاني بود كه عراقي‌ها - از جمله بعضي كودكان - مي‌پرسيدند: كي وقت انهدام جزيرة خارك فرا مي‌رسد؟" اين سؤال همچنين از طرف روزنامه‌نگاران و بعضي از سياستمداران كه از ما ديدار مي‌كردند، مطرح مي‌شد. ما نيز هميشه به‌طور خلاصه به آنها پاسخ مي‌داديم: "هر زمان كه در انهدام جزيرة خارك سودي ملي و قومي بيابيم، به همت مردان عراق قادر خواهيم بود اين جزيره را منهدم كنيم. " هنگامي كه فرماندهي زمان و شرايط را مناسب ديد، به خدا توكل كرديم و مردان عراق در نيروي هوايي در رأس اين ضربة مهلك به شريان تجاوزكارانة پست قرار داشتند. مرداني كه ما امروز آنها را به نام فرماندهي گرامي داشتيم، برنامه‌ريزان و مجريان هستند.»[۱۲] وي سپس ادعا كرد: «رژيم ايران در دومين روز پيروزي خلبانان ما، در محور سپاه چهارم اقدام به تلافي‌كرد اما با بدترين شكست روبه‌رو شد.» صدام به همين مناسبت به توضيح دربارة عملياتهاي محدود و ايذايي پرداخت: «رژيم ايران استراتژي خود به نام "حملات كوچك" را كه از جنوب تا شمال روي هم نتايج بزرگي جمع مي‌كنند، آغاز كرد. ما از يكسال و چند ماه پيش به احتمال پناه بردن آنها به اين شيوه، آماده بوديم و آن را دريافتيم و امكاناتي كه براي مقابله با چنين شيوه‌اي لازم بود، آماده كردهبوديم. [...] ما دريافتيم آنها پس از تحليل ما براي نيروهاي شرق بصره و شرق ميسان و شرق دجله مستقيماً به اين شيوه پناه خواهند برد، اما با اين فرق كه آنها قبل از پناه بردن به اين شيوه، فقط اقدام به نبردي بزرگ در شرق دجله كردند. آنها علي‌رغم اين كه ما موضع آنها را با احتياط و هشياري و اطلاعات دقيق مراقبت مي‌كرديم، دست به يك مانور به شكل جزئي بر عليه يگان‌هاي ما زدند. آنها تصور مي‌كردند اين شيوه به آنها امكان مي‌دهد كه نتايج بسياري به دست آورند، پس دست به تلاشي در شرق دجله [در] محور سپاه چهارم، محور سپاه دوم و محور عمليات منطقه شمالي زدند؛ يعني آنها سعي كردند كه در طول جبهه به‌طور متوالي اقدام كنند. بار ديگر از شمال به جنوب برگشتند. آنها اكنون در تلاش‌هاي خودشان به محور سپاه چهارم رسيدند و چه بسا بر عليه محور عمليات شرق دجله و محور سپاه سوم تلاش مي‌كنند، يا چه بسا به نقطه‌اي مشخص در شمال نفوذ كنند و ما نمي‌خواهيم بگوييم كه در كجا تلاش خواهند كرد.» وي تأكيد كرد: «نيروهاي مسلح ما اكنون از زمان قبل بهتر هستند و ماه پيش، از سال پيش بهتر بودند و سال پيش، از دو سال پيش بهتر بودند كه دشمن را در خط ناسازگاري كامل چه در نيروهاي مسلح و چه در سياست و چه در اقتصاد قرار دادهاست. ما در اين جا در وحدت ملت ما كه اساس است و آمادگي تصميم‌گيري آن براي انجام هرگونه فداكاري به خاطر حفاظت از عراق و در بهبود وضع اقتصادي خودمان و در حسن شهرت جهان‌مان و در مقام عربي و رابطه‌اي كه با دوستان عربمان و تمام كشورهاي منطقه داريم ترقي مي‌كنيم و آنها در دامنة مقابل، تنزل مي‌كنند. آنها در سياست و در اقتصاد و در موضع ملت ايران نسبت به اعمال تجاوزكارانه‌شان و در عموم نيروهاي مسلح، تنزل مي‌كنند.» صدام گفت: «دورترين كشورها در جهان، در عمق افريقا و عمق آسيا و عمق امريكاي لاتين مي‌گويند رژيم ايران نمي‌تواند از اين جنگ حاصلي به دست آورد. اما مقامات ايراني اين حقايق را نمي‌بينند. مثل حال اين‌ها مانند برخي زنان زيباي مغرور است كه فاقد وقار مطلوب هستند به‌طوري كه [براي خواستگار خود] شروط غيرممكن را قرار مي‌دهند، مي‌خواهند كه مرد چنين رنگي و چنين شكلي و چنين مالي داشته باشد و اكثر اين نوع از زنان بدون ازدواج باقي مي‌مانند. اين رژيم از چهار شرطي بحث مي‌كند كه در كسي كه با آن ازدواج مي‌كند، نمي‌يابد. اين چنين مي‌آيند و شروطي را بر عراق تحميل مي‌كنند، انگار در بغداد نشسته‌اند! و ان‌شاء‌الله به زودي روزي خواهد آمد كه حمايت شرهاشان را از دست مي‌دهند، زيرا كه حتي در صفوف مردان ديني در داخل ايران، خوب پيدا مي‌شود. روزي خواهد آمد كه در آن نخواهند توانست حتي ريش خود را بتراشند و هر كدام از آنها در دست صدتن از ايراني‌ها قرار خواهند گرفت.» صدام سرانجام شخص امام خميني را موضوع گفته‌هاي اهانت‌آميز قرار داد: «در آغاز جنگ كسي گفت: "اين خميني ... كي مي‌ميرد." ما گفتيم بلكه از خدا بخواهيد كه عمر خميني را زياد كند تا قبل از مرگ خود ببيند با دست آلودة خود چه چيزهايي كاشته است و يك بار شكست را با چشم خود ببيند و توفاني بدتر از آنچه را ببيند كه وي را از فرودگاه به مقر اقامت خود حمل كرد. وي اكنون نمي‌تواند ظاهر شود و در يكي از خيابان‌ها راه برود و نمي‌تواند با ماشين خارج شود و نتايج جنگي را ببيند كه اعتقاد داشت به زودي عراق و ملت آن را ذليل مي‌كند و درهاي پيروزي امپراتوري جديد بر عليه عرب را مي‌گشايد.»[۱۳]
گزارش- 626
"رولان‌دوما" وزير روابط خارجي فرانسه، امروز در مسافرتي به عربستان پيامي از "ميتران" رئيس‌جمهوري فرانسه را به شاه "فهد" داد. هر چند متن پيام فاش نشد، ليكن ناظران سياسي وابسته به وزارت خارجة جمهوري‌اسلامي ايران معتقدند كه اين پيام حاوي نظر فرانسه دربارة اوضاع منطقه و جنگ تحميلي است. آنها همچنين اين موارد را يادآوري و تأكيد كردند: «1- اين سفر به دنبال انتخابات رياست جمهوري‌اسلامي ايران و حملة عراق به تأسيسات "خارك" صورت پذيرفتهاست. 2- به نظر مي‌رسد كه حمله به خارك با اطلاع دول غربي صورت گرفته است و فرانسه جهت بررسي عواقب آن با عربستان ارتباط برقرار كردهاست. 3- كاردار فرانسه در تهران ارتباط اين سفر با جنگ تحميلي را به‌طور ضمني تأكيد نمود و بلافاصله در مورد سرنوشت خارك و حملة عراق به تفحص پرداخت. 4- نقش هماهنگ رسانه‌هاي غربي در كوچك جلوه دادن حمله به خارك و احتمال ترميم خسارات وارده در مدت كوتاه ناشي از يك برنامة از پيش طرحريزي شده، بودهاست.»[۱۴]
گزارش- 627
آقاي "رجايي‌خراساني" سفير دائمي جمهوري‌اسلامي ايران در سازمان‌ملل، در گفت‌وگويي با روزنامة كيهان به سؤالات اين روزنامه پاسخ گفت. وي دربارة تحليل‌هاي كارشناسان سياسي - نظامي غرب دربارة تحولات جنگ ايران و عراق گفت: «عده‌اي درصددند كه رژيم عراق را تقويت كنند تا چند روزي بيشتر نفس بكشند. براي اين كه در سطح بين‌المللي براي عراق تقويت روحية سياسي فراهم شود، بهترين راه از نظر آنان اين مسئله است كه "جنگ به بن‌بست رسيده و ما بايد بنشينيم و با صدام صحبت كنيم و اگر كسي مي‌تواند كاري بكند، همين سازمان‌ملل است، همين پرزدكوئيار [دبيركل سازمان ملل] است و از اين حرف‌ها." در حالي كه طرح خود اين مسئله نوعي حمايت سياسي از صدام است. عده‌اي ديگر نيز هستند كه آرام آرام مقالاتي مي‌نويسند و زمزمه‌اي مبني بر اين كه اين مرده بايد جمع شده و جايي دفن شود و بدين طريق زمينهسازي مي‌كنند؛ مقالاتي خطاب به وزير خارجة امريكا مي‌نويسند كه در آن سقوط رژيم و يا صدام را در آيندة نزديك پيش‌بيني مي‌كنند. اين‌ها سعي مي‌كنند كه با مسئله واقع‌گرايانه‌تر برخورد كنند، براي اين كه مغرب زمين و از همه مهم‌تر امريكا با سقوط صدام منافع بسياري را در منطقه از دست مي‌دهد. اين گونه برخوردها به خاطر ايجاد آمادگي روحي صورت مي‌گيرد تا امريكا بتواند در صورت سرنگوني رژيم عراق، امكانات لازم براي برخورد با تحولات منطقه را داشته باشد. عده‌اي ديگر نيز هستند كه عمدتاً به خاطر بي‌اطلاع بودن و با برخوردهايي احساسي و كور، بدون دليل از عراق حمايت مي‌كنند، [و به ايران] فحاشي مي‌كنند، بد و بيراه مي‌گويند. اين‌ها فقط شعار مي‌دهند و نظراتشان نه ارزش سياسي دارد و نه ارزش پيش‌بيني نظامي - سياسي در منطقه. اين عده آرزومندانه به تضعيف ايران مي‌نگرند. آنچه كه محرز است اين است كه ما با اعتماد به مردم خودمان، ايستاده‌ايم براي اين كه با همين روش ادامه مي‌دهيم، دچار نگراني نيستيم و مي‌توانيم ادامه دهيم. اما براي صدام وضع اين گونه نيست؛ صدام بر روي پاي خودش نايستاده است؛ صدام از نظر نيروهاي امنيتي داخلي بر روي اردن و مصر تكيه مي‌كند، از لحاظ مالي به كشورهاي عربي تكيه مي‌كند، به لحاظ تبليغاتي بر روي كمك‌هاي كشورهاي خارجي خيلي تكيه مي‌كند، اگر كمك‌هاي سرشار آنان نباشد، صدام زود سقوط مي‌كند. در صورتي كه نه تنها به ما كمكي نمي‌شود بلكه براي هر گلوله پول مي‌دهيم.» رجايي‌خراساني در مورد جنگ شهرها گفت: «وقتي جنگ شهرها در اوج بود، شوراي امنيت سكوت كرد؛ ما همان موقع بارها به شوراي امنيت گفتيم كه اين‌ها دارند شهرهاي ما را مي‌زنند. ولي آنها تلويحاً به ما گفتند اشكال ندارد و گفتند كه در جنگ جهاني دوم هم اين مسائل بودهاست و صدام هم برتري نظامي دارد. در واقع مي‌خواستند بگويند كه شما بايد كوتاه بياييد تا وارد مذاكره شويم و چون مطمئن بودند كه ما حاضر نيستيم با صدام مذاكره كنيم، به فشارهاي صدام اميد بسته بودند تا ما را به ميز مذاكره بكشانند. اين موضع شوراي امنيت بود و اين را رسماً نمي‌گفتند اما تلويحاً به ما مي‌گفتند، صدام هم با كمال شقاوت و بي‌فرهنگي خاص خودش به اين كار ادامه مي‌داد.» وي سپس در مورد توقف جنگ شهرها و علل آن دلايلي ذكر كرد و در آخر افزود: «جالب اين‌جا بود كه در سازمان‌ملل معتقد بودند كه ما هرچه به بغداد موشك بزنيم، حق داريم؛ يعني اگر هر كشتاري در بغداد صورت مي‌داديم، جامعة بين‌المللي آن را مشروع مي‌دانست. وقتي اين احساس عمومي در جامعة بين‌المللي به وجود بيايد، معني‌اش اين است كه فضاي سياسي عليه صدام است و كل جريان سياسي چه در داخل و چه در خارج ايران تمام به ضرر عراق در حركت است.» سفير دائمي جمهوري‌اسلامي ايران در سازمان‌ملل دربارة اين نظر خبرنگار كيهان كه "رسانه‌هاي غرب بالنسبه از موضع تهاجمي خود نسبت به انقلاب دست برداشته و بيشتر به بررسي و تجزيه و تحليل ايدئولوژي انقلاب و محرك‌هاي عقيدتي آن پرداخته‌اند." گفت: كاملاً درست است. غرب يك مقولة كلي نيست و درجات و گرايشات گوناگوني دارد و بين كشورهاي غربي، انگليسي‌ها زودتر به واقعيت انقلاب پي بردند و حدود سه سال و نيم و يا چهار سال پيش به اين مسئله در مجامع داخلي خود اعتراف كردند كه "انقلاب ايران محكم و جاودانه است و به جاي آن كه با آن برخورد كنيم، بايد با آن كنار بياييم و رابطه برقرار كنيم. "امريكايي‌ها هم دقيقاً متوجه اين نكته شده‌اند و خيلي وقت است كه اميدوارند به نحوي از آن‌جا ما را به طرف خودشان دعوت كنند، منتهي از آنجايي كه متفرعن و متكبرند، حتي در اين احساسشان هم سعي مي‌كنند متفرعنانه و متكبرانه برخورد كنند؛ مثلاً وقتي كه عراق روابطش را با امريكا آغاز كرد، يكي از مقامات بلندپاية امريكايي گفت كه "اگر ايران هم حاضر باشد دست از شرارت‌هايش بردارد، حاضريم با ايران هم رابطه برقرار كنيم." ما مي‌دانيم كه آنها التماس مي‌كنند كه يك ايراني جواب سلام آنها را بدهد، ولي اين كه شرط مي‌گذارند، نشان دهندة همان وضعيت استكباري آنهاست و در التماسشان هم تفرعن مي‌كنند.»[۱۵]
گزارش- 628
به گزارش خبرگزاري فرانسه، منابع مسئول سازمان كنفرانس اسلامي در جده اعلام كردند ايران چهارشنبة گذشته درخواست كرده اجلاس كميتة مراقبت از تحركات رژيم صهيونيستي در جهان، در تهران برگزار شود. اين كميته كه از كميته‌هاي فرعي سازمان كنفرانس اسلامي است و مأمور بررسي و رسيدگي به تجاوزات اسرائيل عليه ساكنان اراضي اشغالي فلسطين است، در ماه دسامبر گذشته به وسيلة كنفرانس وزيران امور خارجة كشورهاي عضو سازمان كنفرانس اسلامي كه در صنعا برگزار شد، تشكيل گرديدهاست. اين كميته متشكل از ايران الجزاير، نيجر، پاكستان و سازمان آزادي‌بخش فلسطين است. از سوي ديگر، همين منابع، تشكيل جلسة كميتة منتخب صلح اسلامي را كه به دستور سازمان كنفرانس اسلامي مأمور يافتن يك راهحل براي جنگ ميان ايران و عراق شدهاست - براي روز دوازدهم سپتامبر آينده در مقر سازمان كنفرانس اسلامي در جده، تأييد كرده‌اند. به گفتة اين منابع، اكثر رؤساي دولتهاي عضو اين كميته در اين جلسه شركت خواهند كرد. كميتة منتخب صلح اسلامي علاوه بر دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي، عبارت است از كشورهاي پاكستان، بنگلادش، گينه، گامبيا، سنگال، تركيه، سازمان آزادي‌بخش فلسطين و مالزي.[۱۶]
گزارش- 629
نشريه "ايزوستيا" ارگان دولت اتحاد جماهير شوروي، در يك موضع‌گيري آشكار عليه جمهوري‌اسلامي ايران نوشت: «ايران با در پيش گرفتن راه دخالت در امور داخلي جمهوري دمكراتيك افغانستان، بازيچة دست‌هاي مرتجع‌ترين محافل ارتجاعي امپرياليسم شدهاست. به خوبي پيداست كه جنگ اعلان نشدة امپرياليسم بر عليه جمهوري دمكراتيك افغانستان، در مرحلة نخست از داخل خاك پاكستان سرچشمه مي‌گيرد اما محافل صاحب نفوذ ايران نيز داراي نقش فعال در اين تجاوز هستند. گروهي از رهبران سازمان‌هاي ضدانقلابي افغان اخيراً در يك كنفرانس مطبوعاتي از مقامات ايران به خاطر كمك‌هايي كه به آنها مي‌كنند، قدرداني فراوان نمودند و نسبت به اين امر كه ايران كماكان از شركت در مذاكرات سياسي حل و فصل وضعيت افغانستان تحت نظر سازمان‌ملل خودداري مي‌ورزد، ابراز رضايت نموده‌اند.»[۱۷]
گزارش- 630
تحركات ايذايي عناصر ضدانقلاب كه در آستانة برگزاري انتخابات رياست جمهوري شروع شدهبود، كم و بيش ادامه دارد. شب گذشته يك عدد بمب حاوي هشت پوند "تي.ان.تي." در خيابان "ميرزاي شيرازي" تهران كشف و خنثي شد.[۱۸] همچنين يك دستگاه خودرو وانت نيسان متعلق به مركز گسترش خدمات توليدي و عمران شهرستان اصفهان در مقابل منزل رانندة آن به آتش كشيده شد.[۱۹]
گزارش- 631
به رغم اين كه روند حوادث روزهاي اخير و نحوة برگزاري انتخابات اخير رياست جمهوري در ايران كاملاً دعاوي گذشتة سازمان مجاهدين خلق را نفي مي‌كند، امروز باز هم اين سازمان گزارشي تبليغاتي از اقدامات خود در آستانة انتخابات رياست جمهوري، ارائه داد. براساس اين گزارش: «از پانزده روز پيش 850 هزار اعلاميه پخش شده و صد دستگاه خودرو تبليغاتي رسمي مورد حمله قرار گرفته‌اند و حدود پنجاه عمليات مقاومت صورت گرفته است؛ از جملة اين عمليات، حمله به دادگاه‌هايي در اصفهان بود كه افراد نيروي مقاومت را محاكمه مي‌كردند. عمليات مقاومت 200 كشته و مجروح (50 كشته) برجاي گذارده است.» در اين حال "رجوي" در پاسخ به سؤالي در مورد بمباران خارك، به اعلام اين مطلب اكتفا كرد كه همه چيز در جزيرة خارك منهدم نشده، لكن مهم‌ترين ترمينال نفتي در اين جزيره نابود شدهاست.[۲۰] از سوي ديگر، شب گذشته حجتالاسلام "محمدي ري‌شهري" وزير اطلاعات، در يك مصاحبة تلويزيوني گزارشي از فعاليتهاي اين وزارت‌خانه را در آستانة برگزاري انتخابات رياست جمهوري در ارتباط با تحركات عناصر ضدانقلاب خصوصاً سازمان مجاهدين خلق، بيان كرد. وزير اطلاعات گفت: «كلية اعضاي بيست تيم ترور منافقين در چند روز گذشته دستگير شده و يا به هلاكت رسيدند و مقدار زيادي سلاح و مهمات كه قرار بود قبل از انتخابات رياست جمهوري براي ايجاد رعب و وحشت در ميان مردم به كار گرفته شود، كشف و ضبط گرديدهاست. كلية اين عوامل كه حدود 43 نفر بودند، طي دو ماه گذشته از عراق وارد ايران شده و با سرماية رژيم بعثي آموزش‌هاي تخريبي درازمدت ديده بودند و با سلاح و مهمات دشمن به قصد خرابكاري و كشتن مردم و افراد حزب‌الهي و بمب‌گذاري در اماكن عمومي، سازماندهي شدهبودند.» وزير اطلاعات ضمن اشاره به تبليغات وسيع آنان، راجع به عمليات مقاومت كه در اعلاميه‌هاي اين سازمان از راديو بغداد مرتباً پخش مي‌شد، گفت: «به ادعاي منافقين، اين عمليات - كه خوشبختانه تمامي عوامل آن با هشياري مردم و كارايي مأموران اطلاعاتي دستگير شده و يا به هلاكت رسيده‌اند - بزرگترين حملات سازماندهي شدة منافقين عنوان و تبليغ شد و علي‌رغم آن كه در آغاز اعلام برنامه، از سوي رسانه‌هاي غربي به شدت مورد توجه واقع شد، به خاطر حجم بسيار ضعيف عمليات انجام شده، بعداً با بي‌توجهي رسانه‌ها مواجه شد. [...] منافقين در رأس تمامي گروهك‌هاي ضدانقلاب كه قصد ايجاد اختلال در جريان انتخابات رياست جمهوري را داشتند، به تشكيل بيست تيم ترور و تعدادي تيم‌هاي ايذايي و هسته‌هاي تبليغاتي دست زده بودند كه خوشبختانه اين سازماندهي به قول راديو بغداد "وسيع"، كمترين سودي را عايد دشمنان انقلاب نكرد. تيم‌هاي ترور قرار بود در چند شهر از جمله رشت، قزوين، كرج، زنجان، اصفهان، اهواز و تهران مردم حزب‌الله را به شهادت برسانند. يك تيم ترور نيز قرار بود با "آرپي‌جي" به مقر رياست‌جمهوري حمله كند كه خوشبختانه قبل از هرگونه اقدام، اعضاي اين تيم نيز دستگير شدند و يا به هلاكت رسيدند.» وزير اطلاعات افزود: «در دو ماهه گذشته 120 كيلوگرم مواد منفجره از گروه‌هاي مختلف ضدانقلاب كه تماماً از عراق و اكثراً از طريق كردستان وارد ايران شدهبود، كشف و ضبط شد و عوامل ترور دستگير و هلاك شدند.»[۲۱]
منابع و مآخذ روزشمار 1364/05/26
- ↑ سند شمارة 0634 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "انتخاب منطقة عملياتي فدك (فاو) "به گزارش رواي قرارگاه خاتم در عمليات والفجر 8 (داود رنجبر)، معاونت سياسي ستادكل، ص43.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 151 (27/5/1364)، صص 4 و 5.
- ↑ صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 27/5/1364، صص 3 تا 8، به نقل از بي.بي.سي. (26/5/64) و مطبوعات امريكا (26/5/64).
- ↑ مأخذ2، ص 8.
- ↑ مأخذ 3، ص 3 تا 8، به نقل از بي.بي.سي. (26/5/64) و مطبوعات امريكا (26/5/64).
- ↑ مأخذ 2، صص 22 و 23.
- ↑ مأخذ 2، صص 27 و 28.
- ↑ مأخذ 2، ص 12.
- ↑ بولتن "گزارش"، شمارة 7 (31/5/1364)، ص 7 و8.
- ↑ همان، ص 9.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 152 (28/5/1364)، ص 3؛ همچنين: مأخذ 3، ص 10.
- ↑ مأخذ 2، صص 33 و 34، به نقل از بخش عربي راديو بغداد، 26/5/1364.
- ↑ مأخذ 2، صص 35 و 36.
- ↑ سند شمارة 212273 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، (10/6/1364)، ص1.
- ↑ روزنامة كيهان، 27/5/1364، ص22.
- ↑ روزنامة كيهان، 26/5/1364، ص24.
- ↑ مأخذ 2، ص19، به نقل از خبرگزاري "تاس" از مسكو، 26/5/1364.
- ↑ سند شمارة 200040 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 29/5/1364، ص 1.
- ↑ سند شمارة 200041 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشرية "گزارش روزانه"، شمارة 28، وزارت اطلاعات، 30/5/1364، صص 1 و 2.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، ويژهنامه "انتخابات رياست جمهوري و رسانه‌هاي گروهي جهان"، شمارة 16 (27/5/1364)، ص 10، خبرگزاري فرانسه، 26/5/1364.
- ↑ روزنامة اطلاعات، 26/5/1364، ص 21.