1364.09.28

روزشمار جنگ سال 1364 1364.09.28
نام‌های دیگر	بیست و هشت آذر
تاریخ شمسی	1364.09.28
تاریخ میلادی	19 دسامبر 1985
تاریخ قمری	6 ربیع‌الثانی 1406

1359.09.28

1360.09.28

1361.09.28

1362.09.28

1363.09.28

1365.09.28

1366.09.28

گزارش -99

شامگاهِ امروز در قرارگاه مركزی سپاه پاسداران سه جلسه برای بررسی وضعیت مناطق ام‌الرصاص و هور‌الهویزه و بررسی اقداماتی كه برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در این مناطق انجام شده است، تشكیل شد. گزارش این جلسات با استفاده از یادداشت‌های راوی مركز مطالعات و تحقیقات جنگ در این جلسات و نوارهایی كه ضبط كرده است، درج می‌شود. در اولین جلسه كه حدود ساعت 19 آغاز شد و در ساعت 20:30 پایان یافت،* اقدامات قرارگاه كربلای1 و یگان‌های تحت‌ امر این قرارگاه در منطقه ام‌الرصاص بررسی شد. در آغاز عزیز جعفری فرمانده قرارگاه كربلای1 در گزارشی از وضعیت آماده‌سازی منطقه ام‌الرصاص، با اشاره به تصمیم‌گیری برای اجرای عملیات در این منطقه هم‌زمان با عملیات اصلی یا عملیات پشتیبانی، گفت اقدامات آماده‌سازی منطقه ام‌الرصاص نسبتاً جلو است. در ادامه جلسه، سیدكاظم میرحسینی فرمانده تیپ18 الغدیر، گزارش اقدامات شناسایی منطقه مأموریت این تیپ در جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی را بیان كرد. وی درباره شناسایی‌های چند روز اخیر گفت نیروهای اطلاعات از دو محور (سمت چپ نهر عرایض و اسكله) به‌سوی جزیره ام‌الرصاص رفتند. در این محور سنگرهای دشمن بلوكی و سیمانی است و تعداد كمی از افراد دشمن در جزیره دیده شده‌اند. از محور سمت كارون نیز دو سه شب رفتند ولی چون سیم‌خاردارها بسیار و نیروی دشمن زیاد است نتوانستند به كانال برسند. در محور دیگر برای شناسایی از پشت ام‌الرصاص، باوجود نگهبان‌ها و تیربارها، بچه‌ها راه نفوذ پیدا كردند و تاحدود 30 متری نیزارها پیش رفتند. نیروهای شناسایی در ادامه نفوذ خود به جاده‌ای شنی و سپس به خاكریزی با ارتفاع یك‌ متر رسیدند. در شناسایی شب بعد از آن نیز به پشت ام‌الرصاص رسیدند و تا پشت جزیره ام‌البابی رفته‌اند. در نوك این جزیره چند سنگر نگهبانی و سیم‌‌خاردار بسیاری بوده است. از آنجا به جزیره ام‌البابی رفته و به دژی با ارتفاع 70/1 متر رسیده‌اند. میرحسینی توضیح داد كه كنار جزیره سیل‌بندی به ارتفاع 2 متر و عرض 3 تا 4 متر است و خودروهای عراقی روی آن تردد می‌كنند. فرمانده تیپ18 الغدیر پس از گزارش شناسایی، تعداد نیروهای آماده عملیات این تیپ را سه گردان 250 نفره و حدود 120 نفر را درحال آموزش غواصی اعلام كرد و در ادامه، طرح مانور گردان‌های این تیپ را برای شكستن خط دشمن، خاموش كردن تیربارها، گرفتن سرپل و پاك‌سازی سرپلی 2 كیلومتری و آماده‌كردن ساحل برای پهلوگیری قایق‌هایی كه رزمندگان مرحله دوم را به جزیره ام‌الرصاص می‌رسانند، تشریح كرد. سپس درباره مشكلاتی كه ممكن است نیروهای تیپ الغدیر در پیشروی با آن مواجه شوند بحث شد و اصلی‌ترین پیشنهاد برای حل آن، افزایش تعداد غواصان این تیپ بود. در ادامه جلسه علی فضلی فرمانده تیپ10 سیدالشهدا(ع) درباره اقدامات آماده‌سازی، تعداد گردان‌ها و آموزش نیروهای این تیپ گزارش داد. وی ابتدا با اشاره به اسارت دو تن از نیروهای شناسایی این تیپ - كه حدود 9 شب قبل اسیر شده‌اند - گفت آنها از بچه‌های قدیمی جنگ بودند و برای انجام دادن مأموریت خود مجبور بودند كه روز آنجا بمانند. وی در پاسخ به سؤال محسن رضایی كه این دو تن چه اطلاعاتی داشتند، گفت كه آنها از تصمیم ما برای تخریب پل (ارتباط ساحل عراق در اروند و جزیره ام‌الرصاص) و نیز مأموریت تیپ الغدیر در این منطقه اطلاع داشتند. وی افزود بعد از این حادثه، نیروهای دشمن تعویض شده‌اند. جانشین مسئول اطلاعات قرارگاه كربلای1 نیز درباره اقدامات ارتش عراق بعد از حادثه مذكور گفت بعد از این اتفاقات دشمن تغییراتی داده است. بعد از دفعه اول كه بچه‌ها برای شناسایی رفتند و دشمن آنها را دیده بود، گوشه‌ جزیره ماهی و شرق جزیره ام‌الطویله را شدید تقویت كرد، موانع را اضافه كرد و شروع به بتنی كردن سنگرهایش كرد. حدود 1500 متر نخل‌ها را از بین برد و هلیكوپترهایش بارها به گشت پرداختند. در 19 آذر، دو قایق 10 نفره از نیروهای عراقی درحال گشت دیده شدند. در 24 آذر، حدود هزار نفر نیرو به این منطقه آورد و با تقسیم در دسته‌های 10 نفری و توجیه آنها، در روزهای 24، 25 و 26 آذر هر روز سه ساعت مانور ‌كردند. همچنین شب‌ها گلوله‌‌های منور بسیاری شلیك می‌كنند و با خمپاره‌ 60 میلی‌متری آتش اجرا می‌كنند، سطح آب را با تیربار می‌زنند و با كوچك‌ترین صدا، نارنجك پرتاب می‌كنند. خط اول دشمن تا لب آب 250 متر فاصله دارد. فرمانده تیپ10 سیدالشهدا(ع) گفت ما برای اجرای مأموریت در این منطقه سه راهكار در سمت چپ نهر عرایض شناسایی كرده‌ایم كه یكی از راهكارها با تیپ الغدیر مشترك است. وی درباره طرح مانور گردان‌ها و گروهان‌هایش، چگونگی رسیدن به ساحل دشمن، اقدامات پیش‌بینی‌شده برای تخریب پل ارتباطی دشمن به جزیره ام‌الرصاص، چگونگی خط‌شكنی گروهان‌های غواص و عبور آنها از اروند، گرفتن سرپل و گسترش نیروها و آماده‌ كردن زمینه عبور نیروهای قایق‌سوار توضیح داد. علی فضلی توان رزمی تیپ سیدالشهدا(ع) را 7 گردان اعلام كرد كه 5 گردان آن دارای كادر كامل هستند و بقیه كمبود كادر دارند. از اینها 3 گردان آموزش‌های مقدماتی و آموزش شنا را گذرانده‌اند و بقیه اخیراً در طرح كاروان راهیان كربلا اعزام شده‌اند. حدود 160 تن از نیروها برای غواصی انتخاب شده‌اند كه 60 تن از آنان آموزش دیده‌اند و بقیه هم آموزش‌های مقدماتی را طی می‌كنند. باتوجه‌به توان مناسب تیپ سیدالشهدا(ع)، محسن رضایی از فرمانده قرارگاه كربلای1 خواست افزایش خط حد این تیپ و كاهش خط حد تیپ18 الغدیر بررسی شود و تیپ الغدیر توان بیشتری را صرف پیشروی در عمق بكند. وی همچنین تأكید می‌كند كه نیروها هرچه سریع‌تر آموزش‌های خود را تكمیل كنند و تا 15 دی‌ماه آماده عملیات شوند. در ادامه جلسه، اسماعیل قاآنی فرمانده تیپ21 امام رضا(ع) گفت فقط چند روز است در منطقه ام‌الرصاص به ما مأموریت داده شده و قرار است نیروهای ژاندارمری كه از قبل در این منطقه مستقر بوده‌اند تا فردا خط را تحویل بدهند، سپس كار را شروع كنیم. وی اضافه كرد باتوجه‌به اینكه مأموریت تیپ 21 در منطقه ام‌الرصاص تازه ابلاغ شده، فرصت برای آموزش و آمادگی كم است. در بخش پایانی جلسه، رحیم صفوی به مسئولان قرارگاه كربلای1 و فرماندهان یگان‌هایی كه در منطقه عملیاتی صف (ام‌الرصاص و ام‌البابی) مأموریت دارند چند نكته مهم را یادآوری كرد: 1. استفاده از كارون در عبور اولیه كه برای معبر اصلی پیش‌بینی كرده‌اید، اشكالی ندارد ولی در ادامه عملیات متكی به این معبر نباشید چون دشمن آتش پرحجم و شدیدی روی آن اجرا می‌كند و از حالا نهر عرایض و اسكله‌های ثابت و متحرك دیگری را برای تردد در نظر بگیرید. 2. در شكستن خط و در نگهداری خط تصرف‌شده، از نیروهای كیفی استفاده كنید. دشمن آتش بسیار پرحجمی روی جزایر اجرا می‌كند؛ نیروی كم و ورزیده و با كیفیت برای دفاع در نظر بگیرید و سلاح‌ مناسب به آنان بدهید. 3. تعداد آر.پی.‌جی‌زن‌ها، تعداد تیربارچی‌ها و تعداد خمپاره‌اندازهای 60 میلی‌متری را اضافه كنید. باتوجه‌به هجوم هلیكوپترها برای زدن نیروها، باید با سلاح‌های پدافند هوایی و توپ‌های زمانی این جزایر را حفظ كنید. 4. بی‌‌دقتی در شناسایی یك عملیات را با شكست مواجه می‌كند و دقت در آن می‌تواند یك عملیات را پیروز كند. فرمانده كل سپاه نیز ضمن یادآوری اهمیت شناسایی گوشه شرقی جزیره بوارین و استفاده از نهر خین و ضرورت تمرین نیروها درمورد ایجاد دیواره‌‌ای در مقابل آتش دشمن با استفاده از گونی و شن و خاك، بر تسریع در تكمیل آموزش نیروها و آمادگی برای عملیات تا 15 دی‌ماه تأكید كرد.

گزارش -100

دومین جلسه شامگاه امروز قرارگاه مركزی سپاه پاسداران با حضور فرمانده كل و مسئولان نیروی زمینی سپاه پاسداران و فرمانده و مسئولان قرارگاه كربلای1 و فرماندهان یگان‌های مأمور آماده‌سازی دو منطقه در هورالهویزه تشكیل شد.* در این جلسه فعالیت‌های آماده‌سازی و شناسایی انجام‌شده در منطقه عملیاتی حنین (ابوخصاف، پاسگاه معلق...) و منطقه عملیاتی تبوك (منطقه الحسان) در هورالهویزه و مشكلات آنها بررسی شد. در آغاز عزیز جعفری فرمانده قرارگاه كربلای1 بیان كرد كه شناسایی منطقه عملیاتی تبوك از حدود یك ماه پیش به‌طور فعال به‌همت نیروهای تیپ بدر شروع شده است و یگان‌های دیگر با كمك و در كنار تیپ بدر توجیه شده و به شناسایی پرداخته‌اند. وی افزود پس از بررسی‌ها به این نتیجه رسیده‌ایم كه در منطقه تبوك لشكر حضرت رسول(ص) در جناح راست، لشكر علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)در جناح چپ و تیپ بدر و تیپ شهدا نیز در وسط عملیات كنند. اسماعیل دقایقی فرمانده تیپ9 بدر در ادامه جلسه گزارشی از اقدامات شناسایی و وضعیت منطقه بیان كرد: الآن دشمن بر منطقه مسلط است. فاصله سنگرهای دشمن قبلاً 50 متر بود كه اخیراً بین سنگرها، سنگر بِتنی گذاشته كه فاصله سنگرها 20 متر شده است. در تمام جاها - بجز برخی نقاط - و آبراه‌ها نی‌ها را خوابانده و سیم‌خاردار گذاشته است. روی دژ دكل‌های شش‌ متری گذاشته و روی آنها تیربار دولول مستقر كرده است. دقایقی افزود كه شناسایی‌های بسیاری در این منطقه انجام‌شده و ادامه دارد؛ نیروهای شناسایی تا 50 متری عراقی‌ها می‌روند و با چشم وضعیت دشمن را می‌بینند و صدایشان را می‌شنوند. عراقی‌ها چهار تلمبه گذاشته‌اند و آب‌ها را خالی می‌كنند. می‌خواهند سریع اینجاها را خشك كنند. وی تأكید كرد كه الآن وضعیت مناسب است و هرچه زودتر باید عملیات كرد. وی گفت اگر نیرو بیاید، تعداد گردان‌های تیپ بدر را می‌توانیم به 4 گردان 180 نفری برسانیم. وی گفت كه 40 كیلومتر خط پدافندی داریم. لشكر27 حضرت رسول(ص) یگان دیگری است كه در منطقه تبوك مأموریت دارد. محمد كوثری فرمانده این لشكر درباره اقدامات این یگان در هور گفت یك تیم 6 نفرة شناسایی با كمك تیپ بدر به منطقه و آبراه‌های آن آشنا شدند و تا جایی‌كه ممكن بود از آبراه‌ها فیلم‌برداری كردند تا بتوانند فرماندهان گردان‌ها و مسئولان واحدها را توجیه كنند. كوثری افزود برای عملیات در این منطقه ما 4 گردان سازمان‌یافته با كادر خوب و یك گروهان آر.پی.جی‌زن داریم. یك گردان هم بدون كادر داریم كه قرار است از تهران بفرستند. وی گفت آموزش‌ غواصی تازه شروع شده است. فرمانده لشكر27 مشكل اصلی برای عملیات این منطقه را نبودن آبراه مناسب یا بسته ‌بودن آبراه‌ها ذكر كرد. لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نیز از یگان‌های مأمور در منطقه تبوك است. غلامرضا جعفری فرمانده این لشكر توضیح داد كه خودش و چند تن از مسئولان لشكر به منطقه توجیه كلی شده‌اند، و به‌دلیل مشكلات منطقه، كار شناسایی انجام نشده و اطلاعات زیادی از منطقه ندارند. وی افزود كه حدود 5 گردان نیرو داریم كه كسری‌هایی دارند و عده زیادی از نیروها مأموریتشان تمام شده، اما آنان را برای عملیات نگه داشته‌ایم. غلامرضا جعفری اضافه كرد كه بخشی از نیروها آموزش عمومی گذرانده‌اند. دو گردان از نیروها در تهران و مشهد و باختران آموزش شنا دیده‌اند و دو گردان دیگر نیز مشغول آموزش‌اند. فرمانده لشكر17 در پاسخ به سؤال فرمانده كل سپاه درباره تربیت غواص گفت كه تعدادی از نیروهای واحدهای تخریب، اطلاعات و یگان دریایی آموزش غواصی گذرانده‌اند، اما به‌دلیل اینكه مأموریت خط‌شكنی لشكر17 در منطقه فاو و منتفی شده است، نیرو برای آموزش‌ غواصی نفرستادیم كه محسن رضایی تأكید كرد به شما گفتیم كه همیشه نیروی خط‌شكن غواص تربیت كنید. بخش دوم جلسه به‌بررسی اقدامات یگان‌های مأمور به منطقه دیگری از هور الهویزه، شامل ابوخصاف، پاسگاه معلق و بركه عظیم - كه منطقه حنین نام‌گذاری شده - اختصاص یافت. مهدی كیانی فرمانده تیپ32 انصار‌الحسین(ع) دراین‌باره گفت: كارهای شناسایی ما تقریباً كامل شده است. نیروهای شناسایی تاحدود 50 متری جاده ابوخصاف رفته‌اند. سنگرهای دشمن نسبت به گذشته افزایش یافته است. ... آماده‌ایم كه برای عملیات با استفاده از نی‌بُر و وسایل دیگر آبراه مناسبی را برای عملیات بازسازی كنیم. ... دشمن در اطراف بركه عظیم سه كمین دارد. وی افزود در خط حد تیپ انصارالحسین(ع) یك راهكار روی جاده ابوخصاف وجود دارد. كیانی پیشنهاد كرد بخشی از خط حد تیپ امام‌حسن(ع) نیز به تیپ انصار‌الحسین(ع) واگذار شود تا از راهكار دیگری كه در این محدوده است نیز استفاده شود. وی افزود كه تا روز گذشته مهندسی تیپ انصارالحسین روی جاده كار می‌كرد و از دیروز جهاد اعلام كرده كه می‌تواند در سه شیفت روی این جاده كار كند؛ جهاد 50 كمپرسی در این منطقه دارد. فرمانده تیپ انصار گفت كه فرماندهان گردان‌هایی كه قرار است در این منطقه عملیات كنند به منطقه توجیه شده‌اند. وی افزود: 5 گردان كامل داریم؛ 4 گردان آموزش‌های عمومی را دیده‌اند؛ 2 گروهان هم قرار است آموزش ویژه ببینند. تعداد 25 نفر آموزش غواصی را در مركز گذرانده‌اند و 30 نفر را هم تیپ آموزش داده است. وی درخواست كرد كه برای آماده ‌شدن سریع‌تر، سلاح‌های لازم و پل و بَلَم دراختیار این تیپ گذاشته شود.

  تیپ امام حسن(ع) یگان دیگری است كه در منطقه عملیاتی حنین در هور مأموریت دارد. حبیب‌الله شمایلی فرمانده این تیپ، خط حد یگانش را پاسگاه شركت نفت و پاسگاه معلق اعلام كرد و بااشاره به وضعیت نامناسب منطقه و نبودن آبراه مناسب، گفت نیروهای شناسایی كه با بلم می‌روند، 4 ساعت در راه‌اند تا به اطراف هدف برسند. همه منطقه را نی‌هایی به ارتفاع 4 متر پوشانده، برای رفتن با بلم باید نی‌ها را با دست بگیرند كه بتوانند عبور كنند. عرض آبراهی كه می‌خواهند به‌طرف هدف بروند 5/1 متر است. نیروهای شناسایی در روز تا 150 متری دشمن رفته‌اند و از آنجا منطقه را بررسی كرده‌اند. دشمن روی جاده خاكریز زده و در هر 50 متر خاكریز را شكافته و با احداث سكو تیربارهای دولول، تفنگ 106 میلی‌متری و دیگر سلاح‌های لازم را مستقر كرده است. در چپ و راست پاسگاه تیربار دولول مستقر كرده است. اطراف پاسگاه سنگرها نزدیك به هم و با فاصله 20 تا 30 متر احداث شده است. با استقرار دكل نیز شبانه‌روز منطقه را دیدبانی می‌كند. نیروهای شناسایی پاسگاه شركت نفت را 25 آذر و پاسگاه معلق را 27 آذر بررسی و شناسایی ‌كردند. مشكل اصلی برای عملیات در این منطقه نبودن آبراه مناسب است. برای باز كردن و عریض كردن آبراه، مهندسی تلاش بسیاری كرده، لجن زیادی با بیل مكانیكی بیرون ریخته‌اند ولی چون زیر آن رمل است، سست است و مرتب ریزش می‌كند. فرمانده تیپ امام حسن(ع) نیروهای رزمی این تیپ را 3 گردان اعلام كرد كه بخشی آموزش‌ دیده و بقیه باید آموزش ببینند. وی افزود كه واحدهای تخصصی این تیپ ازجمله ادوات، توپخانه و تخریب نیرو ندارند و ناقص‌اند و نیروهای پاسداری كه با اجرای طرح نوبه‌ای به این تیپ اعزام شده بودند مأموریتشان تمام شده و رفته‌اند. در بخش پایانی جلسه، فرمانده كل سپاه به فرماندهان تیپ‌های امام حسن(ع) و انصارالحسین(ع) تأكید كرد كه فرمانده گردان‌ها هرچه زودتر طرح‌هایشان را برای عملیات آماده كنند تا بیاییم آن را بررسی كنیم و مانورشان را ببینیم. وی افزود شما باید حداكثر تا 15 دی‌ماه آماده باشید. بیشتر از این فرصت ندارید. امكانات لازم برای عملیات را زودتر بگیرید. علی‌ هاشمی فرمانده قرارگاه نصرت - كه مسئولیت فرماندهی پدافند منطقه هورالهویزه را به عهده دارد - در پایان به بیان گزارش كلی اقدامات مهندسی و شناسایی این قرارگاه در منطقه هور و همكاری‌هایی كه با یگان‌های مأمور عملیات در این منطقه شده است، پرداخت.

گزارش -101

در آخرین جلسه قرارگاه مركزی سپاه پاسداران به لشكرهای27 حضرت رسول(ص) و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) مأموریت‌های جدیدی در منطقه فاو واگذار شد. این جلسه از ساعت 22 تا 22:35 با حضور رحیم صفوی، عزیز جعفری، نورعلی شوشتری، محمد كوثری، غلامرضا جعفری و حسن دانایی‌فر در سایت اهواز تشكیل شد. در آغاز، رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران با اشاره به اینكه ما اقدامات عملیاتی را در دو منطقه، منطقه اصلی یعنی فدك (فاو) و منطقه پشتیبانی (حنین) آماده می‌كنیم به بیان اهمیت منطقه فاو و ضرورت به‌كارگیری یگان‌هایی برای پاك‌سازی سریع منطقه پس از شكسته‌شدن خط دشمن پرداخت و مأموریت لشكر27 را در منطقه فاو، ورود از محور لشكر25 كربلا و پاك‌سازی منطقه و مأموریت لشكر17 را ورود به منطقه فاو از محور لشكر7 ولی‌عصر(عج) اعلام كرد. وی تأكید كرد كه پیشروی و پاك‌سازی از همان آغاز عملیات و پس از شكسته‌شدن خط به‌همت یگان‌های خط‌شكن باید شروع شود و تا پاك‌سازی كامل منطقه از نیروهای دشمن ادامه یابد. رحیم صفوی به محمد كوثری فرمانده لشكر27، گفت كه شما تیپ20 رمضان و واحد موشكی لشكر27 را نیز آماده كنید كه تانك‌های این تیپ هم‌زمان با عبور نیروهای پیاده، در محور لشكرهای 5 نصر و لشكر عاشورا در منطقه فاو، آماده عبور از اروند و پیشروی در منطقه فاو باشند. وی به فرماندهان لشكرهای17 و 27 تأكید كرد: نیروهای لازم برای این مأموریت آماده شوند؛ آموزش‌های ضروری به آنها داده شود و نقاط و مكان‌های لازم برای استقرار و استتار نیروها، امكانات، مهمات، قایق‌ها و دیگر وسایل ضروری جهت اجرای عملیات آماده گردد. وی گفت مشروح مأموریت دو لشكر را قرارگاه كربلای2 ابلاغ خواهد كرد. فرمانده لشكر27 حضرت رسول(ص) كه علاوه‌بر عهده‌دار بودن مأموریت پدافندی و مأموریت عملیاتی در هورالهویزه، با مأموریت جدید در منطقه فاو مواجه می‌شود، اجرای هر سه مأموریت را امری دشوار اعلام می‌كند. فرمانده قرارگاه كربلای1 نیز نظرش این است كه مأموریت‌های متعدد ممكن است تردید ایجاد كند و در آماده‌سازی منطقه هور برای عملیات سستی ایجاد شود. رحیم صفوی در پاسخ به محمد كوثری تأكید كرد مأموریت اصلی لشكر27 منطقه فدك (فاو) است كه باید در آن به‌طور حتمی و قطعی عملیات اجرا كند و گروه شناسایی لشكر27 نیز باید در منطقه هور كار كند و بخشی از نیروهای شما كه باید در هور كار آماده‌سازی انجام دهد، و بخشی هم در منطقه فاو عقبه‌هایتان را آماده كند. فرمانده لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) نیز آماده‌شدن برای اجرای مأموریت جدید در فاو هم‌زمان با اجرای مأموریت قبلی در منطقه هور را مشكل اعلام كرد. به وی نیز تأكید شد كه در هر دو جا كار كنید و مأموریت جدید در مأموریت قبلی سستی ایجاد نكند. رحیم صفوی به فرماندهان لشكرهای17 و 27 گفت فعلاً فقط مسئولان طرح و عملیات، اطلاعات و ستاد لشكرتان را به عملیات منطقه فاو توجیه كنید و تا پایان دی‌ماه همه واحدها و نیروهایتان آماده عملیات باشند. هرچه زودتر هم بروید تجهیزات لازم، قایق، مهمات، خودرو، موشك تاو (اگر قبضه‌اش را دارید)، ادوات و... را تحویل بگیرید.

گزارش -102

فعالیت‌ها و تحركات مختلف ارتش عراق در منطقه مأموریت قرارگاه كربلای2 (منطقه فاو) از تاریخ 26 تا 28 آذر 1364 را واحد اطلاعات عملیات این قرارگاه در گزارش نوبه‌ای شماره 14 خود اعلام كرد. در این گزارش پس از شرح جزءبه‌جزء فعالیت‌های متعدد دشمن شامل اقدامات نیروهای پیاده، زرهی، توپخانه، مهندسی و نیز جابه‌جایی‌های متعدد و اعلام اینكه در این دوره فعالیت هوایی و دریایی از دشمن مشاهده نشده، مهم‌ترین اقدامات ارتش عراق در این منطقه را آتش زدن چولان‌های جلوِ شهر فاو و اسكله‌ چهارچراغ و تیراندازی به‌طرف نیروهای خودی و فعالیت شدید مهندسی در حوالی اسكله چهارچراغ و ترمیم شبكه راه‌های مواصلاتی و استحكامات اعلام كرده است.

گزارش -103

فرماندهی كل سپاه پاسداران امروز با صدور ابلاغیه‌ای، از مناطق سپاه پاسداران خواست كه در اعزام كاروان‌های راهیان كربلا موارد زیر رعایت شود: «1. فقط نیروهای بسیجی رزمی اعزام شوند و از اعزام هرگونه نیروی پشتیبانی و نیز نیروهای آموزش‌ندیده جداً جلوگیری شود. 2. مطابق دستورالعمل گردان‌های احتیاط كربلا، نیروهای اعزامی در ناحیه سازماندهی و به‌همراه كادر پاسدار منظورشده اعزام شوند. 3. درمورد زمان اعزام لزوماً باید قبلاً با یگان رزمی به‌كارگیرنده، هماهنگی شده باشد. 4. باتوجه‌به اینكه در اعزام‌های قبلی تعدادی نیروهای آموزش‌ندیده اعزام شده‌اند، نواحی می‌باید با هماهنگی یگان رزم مربوطه نسبت به اعزام مربیان آموزش بسیج جهت آموزش نیروها در جبهه اقدام نمایند.»

گزارش -104

ادامه اعزام كاروان‌های راهیان كربلا و كمك‌های مردمی به جبهه‌ها؛ سخنرانی رئیس‌جمهور برای قاریان عازم جبهه درباره تحول در درك قرآن و دگرگونی ارزش‌ها بعد از انقلاب اسلامی. امروز تعداد بسیاری از نیروهای داوطلب استان باختران در قالب كاروان راهیان كربلا و نیز 10 دستگاه آمبولانس و 25 كامیون و وانت‌بار حامل كمك‌های مردمی از باختران عازم جبهه‌های نبرد شدند. همچنین كاركنان فرمانداری قاین یك روز حقوق هر ماهه خود را تا پایان جنگ برای تقویت رزمندگان اسلام اختصاص دادند. مردم بخش دهاقان (از توابع استان اصفهان) نیز مبلغ 906,669,1 ریال برای كمك به جبهه‌های نبرد پرداخت كردند. از‌سوی دیگر، رئیس‌جمهور ایران در دیدار گروهی از قاریان قرآن كه عازم جبهه‌های جنگ بودند، گفت: «عیب ملت ما در دوران اختناق این بود كه قرآن را در جایگاه خود نمی‌شناختند و قرآنی را كه در زمان جنگ نازل شده بود در دوران صلح با دشمنان خدا می‌خواستند بفهمند و مسلمانان دوران اختناق هم مانند مسلمانان بسیاری از كشورهایی كه اكنون درحال رخوت و خواب‌آلودگی به سر می‌برند از درك واقعی قرآن عاجز بودند.» آیت‌الله خامنه‌ای افزود: «ارزش‌ها در جامعه به‌كلی دگرگون شده است و معیارهای قرآنی برای ما یك ارزش است و شهادت به‌عنوان یك ارزش والا در جامعه شناخته شده است.» رئیس‌جمهور ضمن تأكید بر اهمیت تلاوت قرآن گفت: «تبلور واقعی قرآن جهاد و نماز، زكات و صدق و صفا در جبهه‌های جنگ تحمیلی است.»

گزارش -105

گردهمایی یك‌روزه نمایندگان انجمن‌های اسلامی دانشجویان دانشگاه‌های كشور صبح امروز برای بررسی دستاوردهای "ستاد هماهنگی دانشگاه‌ها در خدمت جنگ" در آمفی‌تئاتر دانشكده فنی دانشگاه تهران تشكیل شد. یكی از مسئولان این گردهمایی درمورد نحوه تشكیل "ستاد هماهنگی دانشگاه‌ها در خدمت جنگ" گفت كه انجمن‌های اسلامی دانشگاه‌ها برای ایجاد هماهنگی، ستادی با شركت نمایندگان جهاد سازندگی، سپاه پاسداران، جهاد دانشگاهی، دفتر تحكیم وحدت، معاونت دفاعی نخست‌وزیر و وزارت فرهنگ و آموزش عالی تشكیل داد كه در طول بیش از 5/1 سال فعالیت خود به محورهای اصلی دراین‌زمینه دست یافته است. این ستاد در برنامه‌های خود آموزش نظامی دانشگاهیان به‌طور مستمر، آموزش تخصصی به نیروهای بسیجی در جبهه‌ها، بسیج نیروهای متخصص دانشگاهی، تشكیل اردوهای بازدید و زیارتی از جبهه برای دانشجویان و همچنین تحقیقات درباره نیازهای جنگ و توان دانشگاه را از محورهای اصلی دستور كار خود قرار داده است. سپس نماینده دفتر تحكیم وحدت با اشاره به اینكه اولین قدم باید طرح شعارهای ایده‌آل برای آماده‌ ساختن ذهن‌ها باشد، گفت: «تجربه و سابقه‌ای درزمینه همكاری دانشگاه و جنگ نیست. باید افق‌ها را در این راه بیابیم اگرچه انتظار ایده‌آل این است كه همه ارگان‌ها با یكدیگر همكاری كنند، ولی ممكن است بعضی‌ها دراین‌زمینه ضعف داشته باشند كه باید مرتفع شود.» وی بر لزوم تبلیغات گسترده دراین‌زمینه تأكید كرد و گفت كه هدف از بسیج نیروهای دانشگاهی تنها كار نظامی نیست بلكه این بسیج بیشتر برای اجرای كارهای تخصصی جنگ انجام می‌شود و به‌ همین دلیل از متخصصان دانشگاهی جهت مشاركت در این طرح دعوت می‌شود. وی افزود اوایل ترم آینده درصدد یک اعزام سراسری از نیروهای تخصصی دانشگاه‌ها به‌سوی جبهه هستیم.

گزارش -106

فرمانده نیروی دریایی ارتش در مصاحبه‌ای وضعیت حضور نیروهای دریایی ایران و عراق را در منطقه خلیج‌ فارس اعلام كرد. امروز دانشكده فرماندهی و ستاد نیروی دریایی ارتش نیز افتتاح شد. ناخدا ملك‌زادگان در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی گفت: «نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران همانند گذشته سیادت كامل خود را بر خلیج ‌فارس و دریای عمان برقرار نموده و درحال‌حاضر رژیم عراق به‌هیچ‌وجه در این منطقه حضور ندارد.» وی با اشاره به تلاش كاركنان این نیرو و ابتكارات و خلاقیت‌های آنان که توانسته‌اند تهدیدات عراق در منطقه را خنثی كنند، گفت كه ارتش عراق باوجود بهره‌گیری از سیستم‌های پیچیده نظامی و تسلیحاتی ابرقدرت‌ها نتوانسته‌ است اقدام مهمی علیه مراكز اقتصادی ما انجام دهد. فرمانده نیروی دریایی ارتش افزود كه با اقدامات نیروی دریایی در چند ماه اخیر، تردد كشتی‌های حامل كالا به عراق كاهش یافته است و عراق سعی می‌كند نیازهای خود را با استفاده از بنادر دورتر، ازطریق كشورهای تحت‌ سلطه استكبار تهیه كند. وی خاطرنشان كرد كه وضعیت عراق به‌گونه‌ای است كه درصورت قطع كمك‌های تسلیحاتی قدرت‌های بزرگ، این كشور حتی یك روز قادر به ادامه جنگ نیست. امروز همچنین با حضور فرمانده نیروی دریایی ارتش، سرپرست سازمان عقیدتی سیاسی و جمعی از فرماندهان نظامی، دانشكده فرماندهی و ستاد نیروی دریایی ارتش افتتاح شد. در این مراسم ملك‌زادگان شروع كار این مركز آموزشی را راه رسیدن به خودكفایی نیروی دریایی اعلام كرد.

گزارش -107

نماینده عراق در سازمان ملل امروز نامه وزیر امور خارجه این كشور را برای دبیركل این سازمان ارسال كرد. نماینده عراق موضوع نامه را «نیات رژیم ایران در شروع كردن تهاجم وسیع و همه‌جانبه با هدف تهدید حاكمیت و امنیت ملی و جان مردم عراق» اعلام كرده است. متن نامه طارق‌ عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه عراق به دبیركل سازمان ملل چنین است: «تمایل دارم مستقیماً جناب‌عالی را از مقاصد رژیم ایران در شروع كردن تهاجم وسیع گسترده به‌منظور اشغال خاك عراق و تهدید حاكمیت و امنیت ملی و حیاتی مردم و نیروهای نظامی عراق آگاه سازم. طی چند هفته، رهبران ایران به‌طور پیوسته نیات خود را از انجام چنین اقدامی اعلام كرده و به‌طور اغراق‌آمیز از پرسنل و تجهیزاتی كه بسیج كرده‌اند سخن گفتند. مطمئنم كه جناب‌عالی از این اطلاعات آگاهی دارید و نخستین‌بار نیست كه رژیم ایران این‌قبیل تجاوزات را آغاز كرده است. همچنین نخستین‌بار نیست كه عراق به سازمان ملل درباره مقاصد ایران و آمادگی‌اش جهت آغاز تجاوزات هشدار داده است. باوجوداین، ما می‌دانیم كه حفظ صلح و امنیت بین‌المللی به شورای امنیت واگذار شده است و[این شورا] جهت اتخاذ اقدامات مناسب و جلوگیری از این‌قبیل عملیات‌های تجاوزگرانه مكرر و آشكار از‌سوی ایران، ناتوان است. [این شورا] همچنین جهت تحریم‌های تحمیلی به متجاوز - كه در تعقیب سیاست تجاوزگرانه خود پافشاری می‌كند - كوتاهی می‌كند. تجاوز جدیدی كه رژیم ایران آماده آن شده تهدید علیه كشور و حیات مردم به شمار می‌رود به‌صورتی‌كه این تهدید بزرگ امنیت و ثبات منطقه خلیج‌ عربی [فارس] و صلح جهانی را نیز شامل می‌گردد. شما بدون شك می‌دانید كه عراق دائماً خواستار توقف مناقشه نظامی با ایران و حل‌وفصل آن ازطریق صلح‌جویانه براساس منشور سازمان ملل و اصول حقوق بشردوستانه بوده است و با كلیه قطعنامه‌های مربوط به منازعه مصوبه شورای امنیت سازمان ملل و مجمع عمومی موافقت كرده است. از‌سوی دیگر، به ابتكارات رئیس شورای امنیت و دبیركل پاسخ مثبت داده و این‌قبیل ابتكارات را تشویق نموده است. به‌هرحال، رژیم ایران بر ادامه جنگ پافشاری كرده و حل‌وفصل صلح‌جویانه مناقشه را رد نموده است. همچنین در اجتناب از گفت‌وگو درباره مناقشه در شورای امنیت براساس منشور و تعهدات كشورهای عضو تحت منشور و مطابق اصول حقوق بین‌المللی پافشاری كرده است. این كشور جهت شروع حملات مكرر علیه عراق كه به خونریزی، انهدام و به ‌خطر افتادن امنیت و ثبات منطقه منجر شده و آن را تشدید نموده، اصرار داشته است. تمایل دارم برای جناب‌عالی حوادث بهار و استدلال‌های رژیم ایران را در متوسل شدن به آماده‌سازی جهت شروع تجاوزات وسیع علیه عراق در آن زمان با جعل بهانه‌های واهی یادآور شوم: در 5 مارس 1985 [14 اسفند 1363] در زمانی‌كه در شورای امنیت تشكیل جلسه دادیم تا راه‌حلی جامع به‌خاطر مشكلات اسرای جنگ بیاییم، آن جلسه از‌سوی ایران بایكوت شده بود و رژیم ایران درگیر پخش اكاذیب درمورد بمباران اهداف غیرنظامی مورد ادعا از‌سوی عراق بود. علی‌رغم این حقیقت كه رژیم ایران به مفاد تعهدات ژوئن 1982 كه با وساطت دبیركل جهت تحقیق درمورد این‌قبیل ادعاها موافقت كرده‌ایم، پایبند نیست، این كشور تهدید به بمباران شهر بصره نموده و واقعاً این تهدید را با بمباران این شهر در 6 مارس عملی ساخت و باعث تشدید خطرناك وضعیت گردیده است. پس از بمباران شهر بصره به‌مدت 6 روز رژیم ایران تجاوز وسیعش را علیه كشور ما آغاز كرد. جناب‌عالی از نتایج و گسترش آن مطلعید رژیم ایران یك بار این‌چنین فضایی را درحال‌حاضر جهت آماده‌سازی شروع تجاوزات جدیدش به‌ویژه با جعل ادعاهای كذب دررابطه‌با بمباران اهداف غیرنظامی ایجاد كرده است. ما قویاً بر تكمیل مسئولیت‌های جناب‌عالی تحت منشور با بازداشتن رژیم ایران در پافشاری جهت شروع نمودن تجاوز علیه عراق و با وادار كردن ایران به مذاكره بدون ابهام و پیش‌شرط در مذاكرات تحت نظارت شورای امنیت یا دبیركل به‌منظور دستیابی به حل‌وفصل صلح‌جویانه، عادلانه و همه‌جانبه جهت مناقشه، اصرار داریم. همچنین مایلم به‌اطلاع برسانم كه عراق در انجام حق ‌قانونی دفاع از خویش تحت منشور ملزم می‌باشد كه این‌قبیل اقدامات را برحسب ضرورت جهت توقف بسیج نظامی توسعه‌طلبانه، خصمانه و رو به‌ رشد خطرناك در مرزهایش با ایران اتخاذ كند تا تهاجم دشمن را سركوب نماید و در هركجا كه ممكن باشد از كلیه ابزارهای در دسترس خود استفاده نماید. طارق‌ عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه عراق»

گزارش -108

كاهش تعداد نفتكش‌هایی كه نفت خام ایران را برای صادرات از جزیره خارك به جزیره سیری حمل می‌كردند، به طولانی شدن صف مشتریان نفت ایران در جزیره سیری انجامیده است. هم‌اكنون حدود 20 نفتكش جهت بارگیری در جزیره سیری معطل مانده‌اند و بارگیری گاهی تا ده روز به تأخیر می‌افتد. به ‌نوشته نشریه رویدادها، آقازاده وزیر نفت در جلسه غیررسمی مجلس شورای اسلامی گفت است: «از مجموع 8 فروند نفتكش كه نفت را از جزیره خارك به جزیره سیری منتقل می‌كردند درحال‌حاضر تنها یك فروند آن قابل‌استفاده است و مابقی صدمه دیده‌اند (از خسارات جزئی تا كلی).» بنا بر این گزارش، ذخایر نفتی نسبتاً خوب در جزیره سیری و تردد تعدادی از نفتكش‌‌ها برای بارگیری مستقیم از خارك سبب ادامه روال عادی صادرات نفت ایران گردیده است. به ‌نوشته‌ رویدادها: «وزارت نفت درصدد خرید یا اجاره 14 فروند نفت‌كش برای رفع این مشكل در (كوتاه‌مدت) برآمده است.»

گزارش -109

خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارشی از وضعیت دشوار زندگی مهاجران جنگی مهران، دهلران و موسیان تهیه كرده است. در این گزارش آمده است: «با گذشت بیش از پنج سال از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران و مهاجرت بیش از 40 هزار نفر از اهالی شهر جنگ‌زده مهران به دیگر شهرهای استان و خارج از استان، حدود 12 هزار نفر از این مهاجرین كه خانه و كاشانه خود را از دست داده‌اند با بدترین شرایط زیست و ابتدایی‌ترین امكانات مسكونی در اطراف شهر ایلام و در زیر چادرها و پلاستیك‌های ایجادشده توسط خود، گذران زندگی می‌كنند.» بنا بر این گزارش: «مهاجرین مهرانی كه در اردوگاه كانون‌كارآموزی ایلام و نیز در كناره شهر زندگی می‌كنند كلبه‌هایی را از چادر، پلاستیك و چوب و شاخه درختان برای خود ایجاد كرد‌ه‌اند و با خانواده‌های پرجمعیت با تحمل تمامی مشكلات، مدت پنج ‌سال را در آنجا گذرانده‌اند. چند تن از مهاجرین در گفت‌وگویی با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی اظهار داشتند آیا مسئولین اطلاع دارند كه ما با چه شرایطی زندگی می‌كنیم و آیا این سرمای زمستان و باران و برف آسیبی به بچه‌های ما وارد نخواهد آورد. یكی از مهاجرین گفت خانواده من كه 7 نفر می‌باشند در زیر یك كپر زندگی می‌كند كه برای هریك كمی بیش از یك متر مربع جا برای زندگی وجود دارد و آن را هم خودمان ساخته‌ایم و اگر به فكر خود نبودیم شاید این 10 متر محل زندگی را هم نداشتیم. این گزارش حاكی است از 40 هزار مهاجری كه از مهران آواره شده‌اند حدود 20 هزار نفر در شهرك‌ها و اردوگاه‌ها با حداقل امكانات زیست و تعدادی نیز در شهر به‌صورت مستأجر و یا در ویرانه‌های قدیمی شهر با اسفناك‌ترین وضعیت زندگی می‌كنند. بیماری‌های فصلی، سرما و بارندگی و سیل، كمبود امكانات آموزشی و درمانی از دیگر مسائلی است كه این مهاجرین را تهدید می‌كند. بر پایه این گزارش در اطراف شهر آبدانان از توابع ایلام نیز حدود 6 هزار نفر از مهاجرین شهرها و روستاهای دهلران و موسیان در اماكن ساخته شده از چوب، حلب، برزنت و پلاستیك با تحمل سرما و گرما و شرایط دیگر طبیعی مدت پنج سال است كه زندگی می‌كنند.»

گزارش -110

ادعای یك نشریه فرانسوی درباره طراحی و ساخت موشك زمین‌به‌هوا در ایران و توقیف محموله باروت در سوئد از خبرهای تسلیحاتی امروز درباره ایران است. نشریه تلكسی كنفیدانسیل چاپ فرانسه نوشته است كه ایرانی‌ها موشك‌های زمین‌به‌هوا را كه ساخت آنها به‌زودی آغاز خواهد شد، طرح‌ریزی كرده‌اند. این موشك‌ها واحدهای پاسداران انقلاب را مجهز خواهند كرد. این نشریه افزوده است كه ایران قبلاً موشك‌های زمین‌به‌زمین ساخته است. از‌سوی دیگر، به ‌گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، مأموران گمرك راه‌آهن سوئد امروز دو واگن حامل 26 تن باروت را كه از كمپانی نوبل‌شیمی در سوئد به آلمان‌شرقی صادر می‌شد، توقیف كردند و دلیل آن را احتمال ارسال این محموله از آلمان‌‌شرقی به كشوری در خاورمیانه اعلام كردند. تلویزیون سوئد در اخبار شبانه خود ادعا كرد كه مقصد نهایی این محموله ایران بوده است. مدیرعامل كمپانی صنایع نظامی و غیرنظامی سوئد با رد اتهام ارسال این محموله به كشوری در خاورمیانه گفت: خریدار محصول ما در آلمان‌شرقی است.

گزارش -111

رئیس شورای ایكائو (سازمان بین‌المللی هواپیمایی كشور) مأمور پیگیری مصوبات این شورا درباره استرداد هواپیماهای ربوده‌شده ایران و اطلاعیه رسمی عراق درباره تهدید امنیت خطوط هوایی شد. درپی اجلاس اخیر ایكائو مهندس حسن شفتی قائم‌مقام وزارت راه‌وترابری در امور هواپیمایی و سرپرست سازمان هواپیمایی كشوری، در مصاحبه‌ای گفت درپی تهدید رژیم عراق مبنی‌بر به مخاطره ‌انداختن خطوط هوایی ایران، به تقاضای دولت ایران، شورای ایكائو با تشكیل اجلاس فوق‌العاده و صدور قطعنامه‌ای از عراق خواستار حفظ امنیت هوایی طبق مقررات و ضوابط بین‌المللی شد. در این قطعنامه از رئیس شورا خواسته شد شخصاً موضوع را پیگیری نماید، اما رژیم عراق اجرای تعهدات خود را به خاتمه جنگ موكول و اعلام كرد در زمان جنگ اطلاعیه خود دربارة تهدید امنیت هوایی ایران را پس نخواهد گرفت و دو هواپیمای ربوده‌شده ایران را كه طبق مقررات بین‌المللی باید مسترد نماید، به ایران پس نخواهد داد. به‌دنبال درخواست دوباره ایران، از 20 تا 22 آذر سال جاری جلساتی در مقر اصلی ایكائو تشكیل شد و در آنها به نقض عهد و پیمان و جرائم ضدانسانی عراق و نقض كنوانسیون‌های بین‌المللی درمورد هواپیمایی و ادامه‌ تهدید ایران و حمله‌های هوایی و عدم استرداد هواپیماهای ایرانی و تشویق رسمی هواپیماربایان به اطلاع شورا رسید. مهندس شفتی افزود به پیشنهاد رئیس شورا، گروهی متشكل از 6 كشور به سرپرستی رئیس شورا نظریات اعضای شورا را جمع‌آوری كرد و بر مبنای آن پیشنهادهای لازم تهیه و در جلسه مطرح شد. سپس شورا دو قطعنامه یكی درمورد یادداشت هوایی عراق و دیگری درباره استرداد هواپیماهای ربوده‌شده ایران تهیه كرد كه در جلسه مطرح شد و قطعنامه‌ای به‌اتفاق آرا و بدون رأی مخالف به تصویب رسید كه در این قطعنامه مقرر شد رئیس شورای ایكائو شخصاً موضوع را پیگیری كرده و نتایج آن را در اجلاس آینده به اطلاع اعضای شورا برساند. بدین‌ترتیب شورا ضمن محكوم نمودن عراق، اجرای آن را پیگیری خواهد كرد و رژیم عراق موظف به اجرای مقررات گردید. وی افزود كه باتوجه‌به اقدام عراق در نقض آشكار مقررات بین‌المللی، جمهوری اسلامی مصراً از شورای ایكائو درخواست كرد كه عراق رسماً از عضویت در این شورا اخراج گردد. به ‌گزارش نشریه وزارت امور خارجه، در این اجلاس حمایت نماینده سنگال از ایران، بااینكه دو كشور روابط سیاسی ندارند، موضوعی مهم بود. نمایندگان انگلیس، آلمان‌غربی و استرالیا نیز به‌طور جدی درمورد لزوم اجرای قطعنامه‌ها و تصمیم‌های شورا توسط عراق موضع‌گیری كردند و الجزایر، بلژیك، نیجریه، كانادا، مكزیك، ونزوئلا و كنیا از موضع ایران غیرمستقیم حمایت كردند، اما نمایندگان چین، ژاپن، هند، شوروی، چكسلواكی، اسپانیا، ایتالیا و تانزانیا، به‌رغم صحبت قبلی در تهران، در این اجلاس از موضع‌گیری خودداری كردند. نماینده مصر نیز به‌طور ملایم بر موضوع جنگ تأكید كرد و نماینده پاكستان نیز به‌منظور تأكید بر بی‌طرفی كشورش، سخنان ضعیفی بیان كرد.

گزارش -112

شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی طرابلس لبنان كه در ایران به سر می‌برد امروز در دیدار با دكتر ولایتی گفت كه موفقیت ما موفقیت جمهوری اسلامی ایران است. ایران اكنون در كنار مظلومان، محرومان و مسلمانان با قاطعیت ایستاده و از حق آنها دفاع می‌كند. همان‌طوركه در طرابلس این مسئله را به اثبات رساند. وی افزود موقعی‌كه مسلمانان در طرابلس ذبح می‌‌شدند هیچ ندای اعتراضی بلند نشد و فقط ایران اسلامی بود كه صدای بلند دفاع را سرداد. سپس دكتر ولایتی در سخنانی به شیخ سعید شعبان و همراهان او گفت كه جمهوری اسلامی ایران دفاع از مسلمانان در تمام نقاط جهان را وظیفه مسلم و شرعی خود می‌داند و درحالی‌كه ما درگیر جنگ تحمیلی هستیم از پشتیبانی مسلمانان لبنان غافل نیستیم. وی افزود: «بی‌تردید هدف اصلی همه مسلمین در لبنان پیكار با اسرائیل است.» دكتر ولایتی ضمن تأكید بر اینكه ایران مخالف طایفه‌گری است، گفت: «ما در مقابل امریكا و اسرائیل همان‌طور ایستاده‌ایم كه در مقابل شوروی در قبال افغانستان.» وی همچنین گفت: «ما تأكید داریم بر اینكه علمای اسلامی اعم از شیعه و سنی تكلیف مبارزه بر علیه اسرائیل را روشن نمایند.»

گزارش -113

سفیر جمهوری دمكراتیك الجزایر صبح امروز با وزیر خارجه ایران دیدار كرد. در این دیدار درباره روابط دو كشور و تحولات اخیر منطقه گفت‌وگو شد و آقای ولایتی با اشاره به سفر اخیر خود به الجزایر، اظهار امیدواری كرد كه روابط دو كشور دوست و مسلمان، بیش‌ازپیش گسترش یابد. قائم‌مقام وزیر امور خارجه ایران نیز امروز پس از سفری سه‌‌هفته‌ای به پاكستان، تانزانیا، موزامبیك، زیمبابوه، آنگولا، غنا و سیرالئون و گفت‌وگو با سران و مقامات این كشورها و آشنا كردن آنان با مواضع جمهوری اسلامی ازجمله ادامه دفاع تا ریشه‌كن كردن متجاوز، به كشور بازگشت.

گزارش -114

میانجیگری برای توقف جنگ ایران و عراق و پیامدهای سفر وزیر خارجه ایران به عربستان، موضوع گزارشی است در نشریه رویدادها، در این گزارش آمده است كه سفیر جمهوری اسلامی ایران در ابوظبی در دیدار با شیخ زاید حاكم امارات به وی گفته است اگر به جای وزیر خارجه عمان، وزیر خارجه امارات به‌عنوان نماینده شورای همكاری به ایران می‌آمد مسلماً جمهوری اسلامی ایران وی را می‌پذیرفت. شیخ زاید پاسخ داده كه چون اجلاس شورای همكاری در عمان تشكیل شده طبعاً وزیر خارجه این كشور باید این مأموریت را انجام می‌داد و بهتر است ایران وی را بپذیرد. لیكن جواب پیام را به بعد موكول كند و برای ارسال پاسخ، دیگران را دعوت كند. این نشریه افزوده است: «پس از بازگشت آقای ولایتی از ریاض و دیدار كوتاه وی در بین راه از امارات، اكنون دیدار وزیر خارجه آن كشور از ایران مسجّل گردیده است. علاوه‌برآن، خبرهایی نیز مبنی‌بر سفر وزیر خارجه قطر به تهران وجود دارد. به‌طوركلی تحركاتی كه در منطقه خلیج ‌فارس پس از دیدار آقای ولایتی در شرف انجام است حاكی‌از احساس رضایتی است كه طرفین (ایران و سعودی) از مذاكرات خود دارند.» به ‌نوشته‌ رویدادها، همچنین منابع خبری كشورهای منطقه ازجمله روزنامه الخلیج نوشته‌اند كه منابع دیپلماتیك منطقه به پیروزی میانجیگری فعلی كشورهای خلیج ‌فارس، عربستان سعودی و كویت مشتركاً خوش‌بین هستند. رادیو امریكا نیز امروز با اشاره به سفر آینده وزیر مشاور دولت امارات به ایران گفت: اعلامیه‌ای كه در ریاض انتشار یافته حاكی است كه امكان تحولات مثبت و تازه در كوشش‌هایی كه برای پایان ‌دادن به جنگ ایران و عراق به عمل می‌آید، ضمن سفر عبدالله (وزیر مشاور امارات) به تهران در تاریخ هفتم دی‌ماه احیا خواهد شد.

گزارش -115

درپی سفر صدام به مسكو، گزارش‌هایی درباره ارسال سلاح‌های پیشرفته‌تری از شوروی به عراق و نیز مهلت بیشتر شوروی به عراق برای بازپرداخت بدهی‌هایش، منتشر شد. رادیو هلند دراین‌باره امروز گفت: «خبرهای رسیده حاكی است كه اتحاد جماهیر شوروی با فروش سلاح‌هایی پیشرفته به عراق موافقت كرده است. شوروی این‌گونه سلاح‌ها را تاكنون دراختیار هیچ‌ كشوری خارج از پیمان ورشو نگذاشته است. روزنامه‌ كویتی القبس نوشته است كه یك هیئت نظامی عراق روز گذشته (چهارشنبه) رهسپار مسكو شده تا پیرامون نحوه اجرای مفاد موافقت‌نامه جدید نظامی با مسئولان شوروی گفت‌وگو كند. به نوشته القبس، این سلاح‌های پیشرفته كه شوروی دراختیار عراق خواهد گذاشت تنها یك سلاح دفاعی می‌باشد. روزنامه كویتی الانبا نیز نوشته است كه شوروی موشك‌های اس.اس21، تانك تی72 و هواپیمای میگ دراختیار عراق خواهد گذاشت. خبر موافقت‌نامه جدید به‌دنبال سفر ناگهانی صدام حسین به شوروی فاش گردید. دو كشور تاكنون هیچ‌گونه تفسیری دراین‌مورد منتشر نكرده‌اند.» بخش عربی رادیو قاهره نیز امروز گفت: «منابع دیپلماتیك آگاه در منطقه خلیج‌[فارس] اعلام كردند كه عراق در آینده نزدیك به سلاح‌های پیشرفته ساخت شوروی - كه قبلاً نظیر آن را دراختیار نداشته است - مجهز خواهد شد. این منابع افزودند كه این‌قبیل سلاح‌ها صرفاً دراختیار كشورهای عضو پیمان ورشو قرار می‌گیرد.» از‌سوی دیگر، به ‌گفته رادیو اسرائیل، سران شوروی به صدام گفته‌اند كه ادامه جنگ را به سود عراق نمی‌دانند، ولی به حكومت اسلامی ایران نیز اجازه نخواهند داد بر عراق مسلط شود. همچنین واشنگتن ‌پست گزارش داد كه شوروی مهلت بازپرداخت بدهی‌های تسلیحاتی عراق را به تعویق انداخته است.

گزارش -116

خبرگزاری جمهوری اسلامی دیدگاه‌های محافل سیاسی داخلی و خارجی را درباره سفر دوروزه صدام به مسكو در گزارشی جمع‌بندی كرده است. این خبرگزاری مهم‌ترین تحلیل‌های رسانه‌های خارجی و محافل داخلی ایران را درباره اهداف این سفر چنین برشمرده است: «1. درخواست عراق برای دریافت سلاح‌های پیشرفته از شوروی و افزایش حجم دیگر سلاح‌های ارسالی. 2. جلب موافقت شوروی جهت به‌كارگیری سلاح‌هایی كه عراق قبلاً دریافت كرده است، ولی هنوز به كار نبرده است. 3. درخواست مجوز از شوروی درمورد حملات سنگین به مراكز اقتصادی و حیاتی و نیز مناطق مسكونی ایران (در گذشته شوروی با این‌گونه حملات مخالفت نموده بود). 4. كسب حمایت روانی و سیاسی شوروی نسبت به رژیم عراق برای تخفیف فشار روانی كه بسیج نیرو از‌سوی ایران در داخل عراق به‌خصوص جبهه‌ها و در منطقه ایجاد كرده است و تبلیغ‌ها روی اهمیت سفر در داخل عراق و در میان كشورهای طرف‌دار عراق. 5. عكس‌العمل دربرابر بی‌مهری اخیر عربستان و بعضی از كشورهای خلیج‌ فارس به عراق كه به‌صورت اصلاح رابطه با ایران آشكار شده است. صدام با سفر به مسكو و پناه‌ بردن به شوروی درواقع موضع خود دربرابر ارتجاع عرب را اصلاح می‌نماید.» خبرگزاری جمهوری اسلامی در بخش دیگری از گزارش‌ خود درباره نحوه استقبال از صدام در مسكو و نحوه انعكاس اخبار آن چنین نتیجه‌گیری كرده است: «1. از صدام چندان استقبال گرمی به عمل نیامد. ملاقات با گورباچف تشریفاتی و كوتاه بوده و خبری از محتوای مذاكرات آن پخش نشده است. آندره گرومیگو هم بیشتر یك مقام تشریفاتی است تا مذاكره‌كننده جدی و تعیین‌كننده. 2. هیچ‌گونه بیانیه‌ رسمی در پایان سفر منتشر نشده است. 3. اختلاف‌نظر بین صدام و رهبران شوروی وجود داشته است نكته‌ای كه اغلب خبرگزاری‌ها و رادیو‌ها بدان اشاره كرده‌اند. 4. شوروی از زمان گرومیگو نارضایتی همیشگی خود از ادامه جنگ را این‌بار با لحنی شدیدتر تكرار كرده است. قبلاً شوروی بارها اعلام كرده بود كه این جنگ بیهوده است، ولی براساس متن خبر خبرگزاری رسمی شوروی (تاس)، گرومیكو ادامه جنگ تا پایان پیروزمندانه آن را عملی غیرمستدل و برخلاف هر منطقی خوانده است. هرچند درمورد آغاز جنگ نیز گفته است ما از اول این جنگ را بیهوده می‌دانستیم. 5. بر روی نقش شوروی به‌عنوان میانجی و قدرتی كه می‌تواند جنگ را به پایان برد تأكید شده است.» در ادامه‌ گزارش‌ خبرگزاری جمهوری اسلامی آمده است: «در كنار تحلیل‌ها و محورهای فوق‌الذكر یك احتمال را نیز نادیده نباید گرفت كه شوروی قصد دارد درجهت گسترش نفوذ خود امكاناتی جهت بهبود روابط عراق و سوریه و لیبی به ‌وجود آورد. به این نكته در خبرها نیز اشاره شده كه این سفر می‌تواند باعث تحولاتی در منطقه گردد. احتمالی كه دراین‌مورد قابل‌تصور است این است كه شوروی با پذیرفتن صدام قصد داشته است او را تحت فشار قرار دهد تا در اختلافاتی كه با سوریه و لیبی به‌خصوص با شخص اسد و قذافی دارد دست پایین را گرفته با آنها آشتی كند. یعنی عراق اگر طالب حمایت شوروی و دریافت تسلیحات روسی هست باید اختلافات خود را با آنها كنار گذاشته به جناح روسی خاورمیانه بپیوندد، دراین‌صورت وجود اختلاف‌نظر بین صدام و رهبر شوروی نیز قابل‌تصور است. چنانچه این نظریه جایی برای تحقق داشته باشد می‌توان برای طرف‌های درگیر منافع زیر را پیش‌بینی كرد: 1. روابط سوریه و لیبی و عراق با واسطه‌گری شوروی بهبود خواهد یافت كه درنتیجه حمایت سوریه و لیبی از جمهوری اسلامی ایران در جنگ كم خواهد گشت و به این ترتیب به‌اصطلاح ایشان، ایران ایزوله خواهد شد. 2. سوریه با حل مسئله عراق از قدرت بیشتری در منطقه برخوردار خواهد شد و این مساوی است با كاهش قدرت جمهوری اسلامی در لبنان و رفع مشكلاتی كه جمهوری اسلامی در راه تحقق اهداف سوریه و لبنان به‌ وجود آورده است. 3. نفوذ شوروی‌ها در منطقه و به‌خصوص لبنان با قدرت گرفتن سوریه افزایش خواهد یافت. 4. شوروی عملاً با این طرح از قدرت خود به نفع عراق و بنا بر مناسبات ایشان درجهت پایان گرفتن جنگ استفاده كرده است و به این ترتیب عراق راضی شده است. 5. نفوذ شوروی بر آینده عراق افزایش یافته است. شوروی دربرابر امریكا و ارتجاع عرب جای پای محكم‌تری پیدا كرده است. به‌هرصورت، تا كسب اطلاع دقیق‌تر نمی‌توان نظریات فوق را به‌راحتی رد یا ثابت كرد.»

گزارش -117

درباره پروژه‌های خطوط نفتی عراق نشریه وزارت خارجه ایران به نقل از یك دیپلمات آگاه در توكیو نوشته است: «در سپتامبر 1984 (شهریور 1363) قراردادی به ارزش 508 میلیون دلار برای احداث مرحله اول پروژه خطوط لوله نفت ازطریق عربستان بین دولت عراق و كنسرسیوم شركت‌های فرانسوی و ایتالیایی منعقد گردید. این مرحله شامل خط لوله‌ای به طول 630 كیلومتر و ظرفیت 500 هزار بشكه است كه فاز اول آن توسط یك شركت امریكایی - كه مسئولیت مهندسی طرح فاز دوم را نیز به عهده دارد - انجام گردید. فاز دوم شامل احداث خط لوله‌ای به طول 970 كیلومتر و هزینه‌ای در حدود دو میلیارد دلار است. اما قراردادی جهت احداث 180 كیلومتر خط لوله برای فاز دوم با كنسرسیومی متشكل از 8 شركت ژاپنی منعقد گردیده است. این خط لوله در منطقه كوهستانی عربستان احداث خواهد شد. عراق برای گسترش صدور نفت ازطریق تركیه نیز با شركت‌های تركیه‌ای و ایتالیایی قراردادی به مبلغ 485 میلیون دلار بسته و قرار است این طرح نیز تا اوایل سال 1987 به پایان برسد.»

گزارش -118

نخست‌وزیر جمهوری اسلامی صبح امروز در عملیات بتن‌ریزی سد جیرفت - كه آب كشاورزی 14 هزار هكتار از اراضی كشاورزی منطقه را تأمین خواهد كرد‌ - شركت كرد و در سخنانی به نتایج اقتصادی و فرهنگی و اعتمادبه‌نفس مردم در انقلاب اسلامی اشاره كرد و نیز به توطئه‌ها علیه انقلاب، حمایت قدرت‌ها از تروریسم، صدور انقلاب، حمایت‌های تسلیحاتی از عراق و نیز تكیه انقلاب بر نیروهای مردمی و حزب‌الهی پرداخت. نخست‌وزیر به اجرای عملیات اجرایی سد جیرفت به‌دست كارشناسان و متخصصان ایرانی اشاره كرد و گفت كه احداث این سد ازجنبه‌ فرهنگی آثار بسیار گسترده‌ای خواهد داشت. وی در اجتماع مردم جیرفت در استادیوم این شهر گفت: ما نمایندگان مستضعفان و محرومانی هستیم كه ثروت‌هایشان به یغما می‌رود و اربابان روسی و امریكایی بر آنها حكم‌فرمایی می‌كنند. وی اعتمادبه‌نفس مردم را نتیجه بركت رهبری و ایثار و خون رزمندگان اسلام دانست و با اظهار اینكه توطئه‌ها علیه نظام بسیار سنگین است، یادآوری كرد: «جهت توطئه‌های استكبار علیه انقلاب اسلامی متوجه خود ملت است زیرا دولت خدمتگزار قدرت خود را نشئت‌گرفته از نیروی مردم می‌داند.» نخست‌وزیر گفت كه در هیچ كشوری نیروهای مخالف نظام این‌گونه مورد حمایت قدرت‌های استكبار قرار نمی‌گیرند و آنها در تلاش‌اند تا از هر طریق ممكن نظامی، اقتصادی و سیاسی انقلاب را از پای درآورند. وی با اشاره به حمایت امریكا، فرانسه و ... از همه كسانی كه ضد انقلاب و ضد اسلام هستند افزود كه این نشان‌دهنده عمق كینه ابرقدرت‌ها از انقلاب ما است. آقای موسوی با بیان اینكه قدرت‌های بزرگ برخلاف قوانین بین‌المللی كه خود وضع كرده‌اند از تروریست‌ها حمایت می‌كنند، پشتیبانی چپاولگران از دشمنان نظام اسلامی را نشانه حقانیت این نظام اعلام كرد. وی با ذكر این نكته كه ملت ما پرچم‌دار حركتی بزرگ در میان محرومان و مستضعفان جهان است، افزود: «امید می‌رود پرچم‌داری ملت ما به بیداری همه ملت‌ها به‌ویژه ملت‌های اسلامی منجر شود.» وی با اشاره به اینكه حركت‌های آزادی‌بخش در نقاط دورافتاده جهان با نام اسلام و امام آغاز شده است، حركت عظیم و گسترده مردم در مصر و مراكش را نمونه‌ای از این‌قبیل ذكر كرد و دلیل چنین حركت‌هایی را آوای پیام توحیدی ملت و خون شهیدان دانست كه پیام انقلاب را به سپاهیان محروم و تحت ستم افریقای جنوبی كه زیر چكمه‌های دیكتاتوری آپارتاید به ‌سر برند، منتقل كرده است. نخست‌وزیر گفت: «در چنین شرایطی دولت افتخار می‌كند كه خدمتگزار شما مردم باشد و سیاست‌گذاری‌های آن به‌نحوی باشد كه در وهله اول نقاط توسعه‌نیافته را شامل شود و افق دید و نظر خود را متوجه عموم مردم بكند نه ‌عده‌ای خاص و رفاه‌طلب و سازش‌كار كه به گفته حضرت علی(ع) پرتوقع‌ترین مردم و در موقع سختی‌ها كم‌تحمل‌ترین انسان‌ها هستند.» وی بااشاره به ارسال سلاح‌های پیچیده برای رژیم صدام و حمایت‌های بی‌دریغ مالی كه از رژیم حاكم بر بغداد می‌شود، گفت: «در مقابل كمك‌هایی كه به صدام می‌شود تكیه‌ ما به نیروهای حزب‌اللهی در سراسر كشور و مادران بیداردلی است كه بذر آگاهی را در جامعه می‌پراكنند و به فرزندان خود درس جانبازی می‌دهند.» نخست‌وزیر تأكید كرد: «آنچه انقلاب را حفظ می‌كند، نیروی مردم است كه نمونه‌ای از خلاقیت و استفاده از نیروی مردمی را می‌توان در ساختمان سد جیرفت دید.»

گزارش -119

سفیر عراق در امریكا تلاش كشورهای عربی را برای نزدیكی عراق و سوریه ناموفق خواند و نزدیكی سوریه و اردن را خطرناك اعلام كرد و گفت ایران به‌زودی حمله‌ای عمده به عراق خواهد كرد. از‌سوی دیگر، لیبی، عراق را به قتل سفیرش و آتش ‌زدن یك مركز فرهنگی لیبی متهم كرد. رئیس امارات نیز در ادامه تلاش‌های كمیته آشتی اعراب به مراكش سفر كرد. به‌نوشته روزنامه واشنگتن ‌تایمز، حمدون سفیر عراق در امریكا، كوشش‌های كشورهای عربی را برای كاهش كشمكش‌های عراق و سوریه ناموفق‌ خواند. وی گفت سوریه همچنان بر وحدت احزاب اصرار می‌كند درحالی‌كه عراق بر عادی‌سازی روابط دو كشور تأكید دارد. واشنگتن ‌تایمز نوشته است: «سفیر عراق معتقد است كه سوری‌ها آماده صلح نیستند و نزدیكی مجدد سوریه و اردن برای كل جریانات صلح خاورمیانه خطرناك می‌باشد. وی گفت حمایت سوریه از ایران به‌دلیل تمایل سوریه به دور نگه داشتن عراق از داشتن هرگونه نقشی در اختلافات اعراب و اسرائیل است كه تاحدودی نیز موفق شده است. حمدون پیش‌بینی كرد كه ایران به‌زودی به تهاجمی عمده علیه عراق در منطقه مركزی جبهه دست خواهد زد. وی گفت هدف از این حمله تصرف مقدار بیشتری از خاك عراق می‌باشد تا حكومت ایران بتواند جنگ را برای مردم خودش توجیه كند. حمدون افزود عراق در حال قدرتمندتر شدن ازلحاظ سیاسی و اقتصادی می‌باشد. وی با انتقاد از مجامع بین‌المللی گفت: عراق احساس می‌كند كه هیچ‌كس به خاتمه ‌دادن به جنگ توجهی ندارد. سفیر عراق اعتراف كرد كه جنگ یكی از عوامل بهبود روابط امریكا و عراق بوده است.» از‌سوی دیگر، قذافی رهبر لیبی، امروز عراق را به قتل سفیر لیبی در رم در سال 1984 متهم كرد و افزود كه رژیم صدام اخیراً مركز فرهنگی لیبی را در مالت با مواد منفجره به آتش كشیده است.

منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/28