1364.10.10

روزشمار جنگ سال 1364 1364.10.10
نام‌های دیگر	ده دی
تاریخ شمسی	1364.10.10
تاریخ میلادی	31 دسامبر 1985
تاریخ قمری	18 ربیع‌الثانی 1406

1359.10.10

1360.10.10

1361.10.10

1362.10.10

1363.10.10

1365.10.10

1366.10.10

گزارش -339

در ادامه بررسی تلاش‌های یگان‌ها برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقه فاو، امروز اقدامات لشکر25 كربلا و لشکر7 ولی‌عصر(عج) و مشکلات باقیمانده این دو یگان در جلسه قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه (قرارگاه مرکزی سپاه) بررسی شد. در اولین جلسه امروز، طرح‌ریزی‌های لشکر25 کربلا برای عبور، خط‌شکنی و پاک‌سازی منطقه محوله و مشکلات این لشکر برای اجرای مأموریت تشریح شد و فرماندهان حاضر دیدگاه‌ها و راهنمایی‌هایی در هر مورد بیان کردند.* در آغاز جلسه فرمانده لشکر25 کربلا به بیان طرح این لشکر برای استقرار سلاح‌های مختلف در ساحل خودی و چگونگی آرایش آنها در جلوتر از خاکریز خط مقدم تا استقرار تانک‌ها روی سکوهایی در داخل نخلستان پرداخت و چگونگی سنگرسازی و سکوسازی و آماده‌ کردن تجهیزات لازم را به‌گونه‌ای‌که از چشم نیروهای دشمن مخفی بماند، تشریح کرد. مرتضی قربانی با بیان طراحی آرایش انواع سلاح‌ها ازجمله ضدهوایی 5/14 و 23 میلی‌متری، توپ ضدهوایی57 میلی‌متری، تفنگ106 میلی‌متری، مینی‌کاتیوشا، انواع خمپاره‌اندازها، تیربار و تانک و بیان تعداد و چگونگی طرح استقرار آنها در رده‌ها، فاصله‌ها و مراحل مختلف و نیز نحوه مقابله با حملات هوایی دشمن درصورت ضرورت، طرح‌ریزی این لشکر را برای مقابله با تحرکات دشمن بیان کرد. در این بحث محسن رضایی اهمیت و تأثیر تانك را به‌خصوص در صبح اولین روز عملیات بیان كرد و بر ضرورت آمادگی برای به‌کارگیری تانک‌ها تأکید كرد. مرتضی قربانی هم با اشاره به اینكه حدود 30 تانک برای اینجا در نظر گرفته شده، گفت: «هم‌زمان با درگیری اولین غواص 15 دستگاه از این تانک‌ها داخل مواضع مشخص‌شده می‌روند که جلو هرگونه تحرک دشمن را بگیرند. یعنی اگر اینجا تیربار، دوشکا یا سلاح دیگری در ساحل یا سنگرهای دشمن مقاومت کرد، آن را خاموش کنند.» در ادامه محسن رضایی باز هم بر اهمیت استفاده از تانک برای مقابله با نفوذها و مقاومت‌های احتمالی دشمن در طول عملیات و مقابله با واحدهایی از دشمن که تلاش می‌کنند با نفوذ خود منطقه عملیات را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم کنند، تأکید كرد و گفت واحدهای آتش هر لشکر دو مأموریت دارد یکی پشتیبانی نیروهای خودش، دیگر پشتیبانی لشکرهای مجاورش، به‌ویژه لشکری که در جناح شمالی آن قرار دارد، چون جهت پاتک‌های دشمن از سمت شمال به جنوب است. در ادامه مباحث، حسین بصیر (فرمانده گردان خط‌شکن لشکر25 کربلا) گفت از بررسی و مشاهده وضعیت خط دشمن به این نتیجه رسیدیم که دشمن نیروی زیادی در خط ندارند که بتوانند همه‌جا را بپوشانند. به‌طورکلی خط دشمن سه رده موانع شامل سیم‌خاردار حلقوی، نبشی‌های آهنی به‌صورت ضربدری - كه در موقع جزر آب حدود 2 متر بالاتر از آب است - و سیم‌خاردارهای متعدد لابه‌لای این نبشی‌ها است که عرض این موانع حدود 10 متر می‌شود. فرمانده گردان خط‌شکن در ادامه طرح عبور نیروهای خط‌شکن را تشریح كرد. طبق این طرح، محدوده مأموریت لشکر25 به دو محور تقسیم شده که در هر محور یک گردان حدود 230 نفری در چهار معبر و در دو موج وارد عمل خواهند شد. در موج اول در هر معبر 20 نیروی غواص (شامل 2 نیروی اطلاعات، 2 نیروی تخریب برای باز کردن معبر و بقیه نیروها برای عبور از معبر و رسیدن به خط دشمن) مسلح به تفنگ کلاشینکف، مسلسل یوزی و نارنجک دستی وارد عمل می‌شوند. بعد از رسیدن نیروهای غواص، بلافاصله نیروهای موج دوم شامل 35 نفر سوار بر شناور روترک برای هر معبر، به‌سوی معبر مشخص‌شده حرکت می‌کنند.* فرمانده لشکر25 کربلا درباره مأموریت دو گردان خط‌شکن توضیح می‌داد که اینها ان‌شاءالله خط اول را کامل پاک‌سازی می‌کنند، با لشکرهای هم‌جوارشان الحاق می‌کنند و با بقیه توانشان به‌سمت خط دوم که حدود 100 متری خط اول است، پیشروی می‌كنند. دو گردان بعدی هم که آماده و سوار قایق هستند، به‌محض‌اینکه شناورهای روترک (گردان‌های خط‌شکن) رفتند، آنها نیز حرکت می‌کنند و خط دوم و دیگر تشکیلات دشمن را که تا جاده آسفالت ادامه دارد، پاک‌سازی می‌کنند. سپس با اطلاع از اوضاع عملیات و دشمن، مأموریت گردان‌های بعدی و پاک‌سازی شهر فاو شروع می‌شود. در ادامه جلسه، فرمانده کل سپاه بر لزوم استفاده از تجربیات به‌دست‌آمده در عملیات‌های گذشته تأکید می‌کرد: «توی این عملیات کل تجارب جنگ به کار گرفته می‌شود؛ یعنی جنگ در شهر، جنگ در نخلستان، عبور از رودخانه، جنگ در دشت و همه اینها باید یک بار مرور بشود.» از طرف دیگر، باتوجه‌به اهمیت پاک‌سازی شهر فاو، فرمانده لشکر25 تقاضا می‌كرد که دو گردان این لشكر (گردان‌های مالک و حمزه) آموزش جنگ شهری ببینند. محسن رضایی نیز از محمدتقی رضوی (جانشین فرمانده قرارگاه مهندسی) خواست که درصورت امکان با بهره‌گیری از نقشه‌ای که لشکر25 کربلا با استفاده از عکس هوایی و اطلاعات اسیران تهیه کرده، ماکت شهر فاو تهیه شود و فرماندهان دسته‌ها و حتی نفرات مأمور به پاک‌سازی فاو آن را با چشم ببینند. خیابان‌ها اسم‌گذاری شود و در هنگام پاک‌سازی و هدایت نیروها از آن استفاده شود، چون هدایت نیروها در شهر موضوع مهمی است. وی همچنین تأکید كرد که باتوجه‌به حوادث پیش‌بینی‌نشده، بمباران‌ها و... فرماندهان گردان‌ها نباید روی آتش‌های پشتیبانی حساب کنند بلکه باید به این فکر کند که فقط آر.پی.‌جی و کلاشینکف دارند و تدبیر کنند که با اینها چطور خط را بشکنند، پاک‌سازی کنند و در عمق پیشروی کنند. فرمانده کل سپاه یادآور ‌شد که هر لشکر هم باید فکر کند که خودش به‌طور مستقل باید عملیات کند، چون ممکن است لشکرهای دیگر به هدف نرسند و طوری شود که به یک لشکر از سه طرف (جناحین و روبه‌رو) پاتک شود، هر لشکر باید برای چنین وضعیتی تدابیر لازم را بیندیشد. از دیگر موضوع‌های اصلی مورد بحث در این جلسه اقدامات مهندسی، جاده‌سازی، آماده ‌کردن عقبه‌ها، آماده ‌کردن نهرها، پیش‌بینی و آمادگی برای اسکله‌سازی و... است. فرمانده لشکر25 کربلا چگونگی تقسیم کار میان واحد مهندسی این لشکر و مهندسی جهاد فارس را توضیح داد و ضمن اعلام رضایت از همکاری نیروهای جهاد و پیشرفت کار آنان، ضرورت انتقال شن به منطقه برای ترمیم جاده‌های خاکی و نیز واگذاری کمپرسی كوچك (نیسان) به این لشکر را یادآور ‌شد. وی باتوجه‌به پیش‌بینی بمباران پل‌های رودخانه بهمنشیر در زمان عملیات و مختل ‌شدن ترددها، توضیح می‌داد که برای عقبه و محل بنه‌ها و مهمات لشکر منطقه‌ای نخلستانی در غرب بهمنشیر مشخص ‌شده که به‌زودی کار آماده‌سازی آن شروع می‌شود. مرتضی قربانی اضافه كرد که برای سهولت پشتیبانی رزمندگان و دسترسی سریع‌تر به امکانات، قرار است همه تشکیلات این لشکر در کنار نهرها استقرار یابد. در ادامه تأکید شد که در منطقه مأموریت لشکر25 یک جاده عریض تا لب اروندرود احداث شود و با اسکله‌سازی در ساحل رودخانه در ادامه این جاده خودروها بتوانند تا اسکله بروند و همچنین پل در همین محدوده روی اروندرود نصب شود. موضوع دیگر، عبور لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) از لشکر25 کربلا بعد از شکسته ‌شدن و پاک‌سازی خط اول است. لشکر17 مأموریت دارد با عبور از لشکر25، عملیات را به‌سمت جنوب ادامه دهد. اما مرتضی قربانی مخالف عبور لشکر17 از لشكر25 است و می‌گوید نیروها قاطی می‌شوند و وضعیت آشفته‌ای پیش می‌آید و کنترل گردان‌ها و نیروها مشکل می‌شود. وی پیشنهاد كرد که مأموریت مرحله اول لشکر17 هم به لشکر25 واگذار شود. اما احمد غلامپور جانشین فرمانده قرارگاه کربلا با این پیشنهاد مخالفت كرد و گفت مأموریت لشکر25 خیلی گسترده می‌شود و هدایت چندین گردان هم‌زمان مشکل است. وی با بیان اینکه شهر فاو خودش یک فرماندهی می‌خواهد و نیز تسلط بر گره‌های عملیاتی موجود در منطقه نیاز به فرماندهی مستقل دارد و توجه به تهدیدها و مقابله با پاتک‌های دشمن دقت و توجه زیادی را می‌طلبد و نیز با یادآوری مشکلاتی که در عملیات خیبر به‌دلیل گسترش زیاد برای لشکر25 بروز کرد، بر مخالفت خود پافشاری كرد. از طرف دیگر، فرمانده لشکر25 درخواست كرد که خط حد مأموریت این لشكر هرچه زودتر به‌طور دقیق مشخص شود تا بتواند طرح مانور جزءبه‌جزء گردان‌هایش را دقیق‌تر مشخص نماید. مرتضی قربانی همچنین با بیان اینکه لشکر25 کربلا علاوه‌براین منطقه در دو منطقه دیگر مأموریت دارد که برای اجرای هریک کارهای متعددی باید انجام گیرد و مشکلات و کمبودهایی وجود دارد، گفت: «امکانات و ادوات و... ما آن‌طور که باید و شاید جواب‌گوی مسائل و مشکلات ما نیست ... برادران (مسئولان قرارگاه و پشتیبانی) باید بیایند با واحدها یکی‌یکی، پرسنلی با پرسنلی، تعاون با تعاون، تدارکات با تدارکات بنشینند مشکلات را حل کنند؛ ما خودمان دیگر به این مسائل نمی‌رسیم. ستاد با ستاد مسائل پشتیبانی را حل کنند که فکر ما دیگر درگیر این چیزها نباشد.» محسن رضایی دراین‌باره گفت: «حل می‌کنند. به اینها [مسئولان لجستیک و پشتیبانی] گفته شده که هرچه دارند توزیع کنند.» در طول حدود یک و نیم ساعت جلسه قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران برای بررسی وضعیت و آمادگی لشکر25 کربلا، فرمانده کل سپاه بارها بر ضرورت هماهنگی یگان‌های مجاور و نیز تقسیم کار میان آنها تأکید کرد. وقتی موضوع خط‌شکنی مطرح شد وی گفت که جلسه‌ای میان فرمانده گردان‌های خط‌شکن لشکر25 با فرمانده گردان‌های خط‌شکن لشکرهای عاشورا و ولی‌عصر(عج) - که سمت راست و چپ این لشکر مأموریت دارند - برگزار شود و چگونگی الحاق با همدیگر را هماهنگ کنند که در آن وضعیت شلوغی عملیات و درگیری و تاریكی بتوانند نیروهای خودی را از دشمن تشخیص بدهند و همچنین تجربه‌هایشان را به همدیگر منتقل کنند. محسن رضایی در جای دیگر تأکید کرد که واحدهای پشتیبانی لشکر25 با لشکرهای مجاور، مهندسی با مهندسی، ادوات با ادوات، بهداری با بهداری و... جلسه بگذارند و باهم هماهنگ کنند. وی همچنین از فرمانده لشکر25 خواست تا باتوجه‌به اینکه قرار است نیروهای لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) از لشکر25 عبور کنند، برای جلوگیری از شلوغی و به‌هم‌ریختگی و ممانعت از بروز اشتباه در زمان اجرای آتش، واحدهای مختلف دو لشکر، به‌خصوص واحدهای ادوات، جلسات هماهنگی باهم بگذارند و نیز واحدهای مهندسی دو لشکر برای آماده‌سازی منطقه با همدیگر هماهنگی و تقسیم کار کنند. در پایان، فرمانده کل سپاه با ابراز رضایت از پیشرفت کارهای آماده‌سازی و طراحی مانور لشکر25 کربلا، تأکید کرد تا هفته آینده همه مسئولان واحدها و گردان‌ها به کار خود توجیه شده و آمادگی داشته باشند تا هرکس مأموریت‌های خود را توضیح دهد و هفته دوم کل لشکر 25 كربلا با همه سازوبرگ در زمینی مشابه مانور کند: عبور از آب، جنگ در آب، جنگ در نخلستان و... خلاصه طرح پیش‌بینی‌شده را به اجرا بگذارند. وی افزود: «اگر همه کارها به موازات هم انجام شود و تقسیم کار مناسب داشته باشید، ان‌شاءالله موفقیت حاصل می‌شود. الحمدلله کادر ما، کادر خوب و متعهد و با ایمانی است. اینها خودشان مسائل را پیش می‌برند و حل می‌کنند. فقط ما باید هدایتمان متمرکز و اجرایمان غیرمتمرکز باشد و به موازات هم پیش برود. پس مسئولین این بحث‌ها را آماده کنند... ما از آنها سؤال کنیم ببینیم که چه تدابیری ریخته‌اند.»

گزارش -340

در دومین جلسه امروز قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران اقدامات لشکر7 ولی‌عصر(عج) برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقه فاو و مشکلات این یگان بررسی شد.* در آغاز جلسه فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج) به بیان وضعیت نیرو و آموزش این یگان پرداخت و گفت که لشکر ولی‌عصر(عج) 9 گردان رزمی با کادر فرماندهی مناسب دارد که آموزش‌های عمومی و تخصصی آنها تا 25 دی‌ماه کامل می‌شود. همچنین سه گروه خط‌شکن به‌اضافه 60 نیروی اطلاعات، یعنی درمجموع 250 نفر قرار است آموزش غواصی بگذرانند که 15 روز است این آموزش شروع شده ولی كمبود لباس غواصی آموزش غواصی را دچار مشکل كرده است. عبدالمحمد رئوفی طرح کلی لشکر7 را برای شکستن خط چنین بیان کرد که سه گروهان غواص از سه گردان در سه محور شکستن خط دشمن در محدوده مأموریت این لشکر را به عهده دارند و دو گروهان قایق‌سوار با حرکت در پشت سر گروهان‌های غواص، مأموریت پاک‌سازی آنها را تکمیل می‌کنند. وی و نیز فرمانده گردان‌های خط‌شکن در ادامه به بیان جزئیات طرح و نوع سلاح‌ها و بی‌سیم غواصان خط‌شکن پرداختند. فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج) بهترین حالت جریان آب اروندرود برای شروع عملیات را اواخر وضعیت جزر اعلام کرد: «به‌دلیل اینكه: 1. سطح آب پایین است درنتیجه دید و تیر مستقیم دشمن روی سطح آب کم است. 2. عرض آب (رودخانه) کمتر است و غواصان سریع‌تر و با خستگی كمتر به آن‌طرف رودخانه می‌رسند. 3. در حالت جزر چولان‌های ساحل دشمن استتار خوبی برای نیروهاست که خود را به خط دشمن برسانند. 4. در حالت مد موانع زیر آب قرار می‌گیرند و چون دیده نمی‌شوند برای نفر و قایق قابل‌عبور نیست ولی در حالت جزر چون همه موانع دیده می‌شوند، گذشتن از آنها ساده‌تر است.»* در ادامه جلسه فرمانده کل سپاه از فرماندهان گردان‌های لشکر ولی‌عصر(عج) خواست که تفاوت‌های منطقه عملیات فاو را با منطقه عملیات بدر از جنبه‌های گوناگون: وضعیت زمین، وضعیت دشمن، وضعیت عملیات و... بیان کنند. خضریان (فرمانده گردان بلال) دراین‌باره گفت: «مشکلات "بدر" یک‌صدم مشکلات اینجا نبود. در عملیات بدر بَلَم خود ما (قایق فرمانده گردان) بالای سر گردان غواص بود و جلو می‌رفت و سریع می‌توانستند غواصان را پشتیبانی کنند ولی در این منطقه قرار است یک‌مرتبه تعداد زیادی غواص به خط بزنند که تا نیروهای بعدی از عقب بیایند طول می‌کشد و نیروی غواص تلف می‌شود. در منطقه بدر به‌دلیل وجود نیزارها دشمن دید نداشت ولی اینجا دشمن سمت راست را به‌خوبی می‌تواند با تیربار بپوشاند و منور که بزند از بالا به‌خوبی روی آب و بر همه تسلط دارد. در بدر وقتی وارد ساحل می‌شدیم با سنگر دشمن چند متر بیشتر فاصله نداشتیم. در بدر یک سیل‌بند به موازات آب بود که وقتی روی سیل‌بند می‌رفتیم، اسلحه هم که نداشتیم، نیروهای عراقی درمی‌رفتند، ولی سنگرهای دشمن در غرب اروندرود از ساحل فاصله دارند، بتونی هستند، دریچه دارند، با کالیبر (تیربارهای قوی) بسته است و پاک‌سازی آن کمی مشکل است، باید با نارنجک و اینها پیشروی کرد. همچنین ظاهراً پشت خطش یک کانالی درست کرده که ممکن است همین کانال نیروها را کانالیزه کند و داخل سنگرهایش بیاورد و روی آنها آتش کند.» فرمانده گردان بلال همچنین با اشاره به وضعیت زمین و نهرهای متعدد آن، چولان‌های ساحل دشمن و موانع تعبیه‌شده در آن - که عبور نیروها را با تجهیزات بسیار مشکل می‌کند - و وضعیت ناهموار و پرچاله ساحل و زمین دشمن و نیز سردی هوا، تأکید کرد که عملیات در این منطقه بسیار سخت‌تر از منطقه بدر است. از دیگر مباحث این جلسه، مشکلات و کمبودهای لشکر7 ولی‌عصر(عج) بود که مهم‌ترین آنها کمبود لباس غواصی و انواع سلاح‌ و نیز مشکلات مهندسی بود. به گفته فرمانده لشكر برای آموزش 250 غواص، این لشکر فقط 50 لباس غواصی دارد حدود 40 دست از آنها برای آموزش مناسب بوده و به‌دلیل استفاده مکرر از آنها غالباً پاره شده‌اند. فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج) درباره کمبود سلاح گفت باتوجه‌به اینکه منطقه عملیات عمق زیادی ندارد به‌راحتی می‌توان نیروها را از خط تا هدف با استفاده از ادوات پشتیبانی کرد، اما سازمان ادوات لشکر7 شامل خمپاره‌اندازهای 81 و 120 میلی‌متری، تفنگ 106 میلی‌متری و مینی‌کاتیوشا کامل نیست و به‌دلیل کمبودها هنوز آتش پشتیبانی برای عملیات طرح‌ریزی نشده است. وی افزود که لشکر ولی‌عصر(عج) فقط 6 قبضه سلاح پدافند هوایی دارد و باید به دو سه برابر برسد تا پوشش هوایی و تأمین عقبه و منطقه مأموریت این لشکر امکان‌پذیر شود. از سوی دیگر، جانشین فرمانده قرارگاه کربلا درباره اقدامات آماده‌سازی منطقه عملیاتی می‌گوید به‌دلیل اینکه زمین منطقه مأموریت لشکر7 زمین مناسبی نیست، آماده‌سازی منطقه این لشکر از همه عقب‌تر است. فرمانده لشکر7 هم می‌گوید واحد مهندسی لشکر با کل توانش در منطقه است، اما کار خیلی زیاد است. احمد غلامپور برای رفع این مشکل پیشنهاد كرد یک واحد مهندسی جهاد سازندگی به این لشکر مأمور شود که فرمانده کل سپاه هم این پیشنهاد را پذیرفت. در پایان این جلسه یک و نیم ساعته، فرمانده کل سپاه به فرمانده لشکر7 ولی‌عصر(عج) چنین تأکید كرد: «پس بحث پاک‌سازی، پدافند، نحوه طرح‌ریزی ادوات (طرح‌ریزی آتش)، مهندسی، آموزش، زمان حمله (شناسایی و جزرومد) را باید (تا هفته دیگر) کامل کنید و هفته دیگر که این بحث‌ها تمام شد، یک هفته به شما زمان می‌دهیم کل لشکر آماده بشود که ان‌شاءالله در یک زمین مشابه مانور کند.»

گزارش -341

فرمانده کل سپاه پاسداران امروز با ارسال نامه‌ای برای فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) درخواست کرد دفاع هوایی منطقه عملیات آتی تأمین شود: «با اهداء سلام و تحیات، پیرو نامه مورخ 23/9/64 خواهشمند است دستور فرمایید جهت تأمین پدافند هوایی منطقه عملیات تعداد 40 قبضه توپ35 میلی‌متری حداکثر تا 20/10/64 در منطقه عملیات آماده بهره‌برداری قرار گیرد. خداوند بر طول عمر و سلامتی امام امت و یاران صدیقش بیفزاید.» درپی این درخواست، نامه‌ای برای مسئول ستاد پدافند کل کشور ارسال شد به این شرح: «حضرت حجت‌الاسلام‌والمسلمین جناب آقای روحانی مسئول ستاد پدافند کل کشور، سلام علیکم. مقتضی است مقرر فرمایید تعداد 40 قبضه توپ 35 م.م. حداکثر تا 20/10/64 در منطقه عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه آماده بهره‌برداری گردد. و من الله توفیق - اکبر هاشمی رفسنجانی»

گزارش -342

در ادامه پیگیری برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو، فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیای(ص) سپاه امروز در دو نامه‌ به واحد طرح و عملیات این قرارگاه، دستورهایی برای طرح‌ریزی انتقال تجهیزات سنگین، حمل مهمات به منطقه عملیاتی و چگونگی آماده‌سازی پد هلیکوپتر در این منطقه صادر کرد. نامه اول محسن رضایی به واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم چنین است: «مقتضی است دستور دهید واحدهای پدافند، توپخانه و ادوات طرح انتقال وسایل سنگین خود را از 15 روز [مانده] به (ر) [روز عملیات] تا 2 روز به (ر) معلوم نمایند و ظرف مدت سه روز به این فرماندهی ارسال نمایند. در این طرح بایستی معلوم گردد: 1. حجم کل وسایل سنگین که بایستی وسایل و مهمات را حمل نمایند چه مقدار است. 2. از 15 روز به (ر) هرروز چه حجمی منتقل شود. 3. چه وسایلی در اولویت منتقل گردد (باتوجه‌به حفاظت منطقه). 4. در محل چگونه استتار گردند و کجا پیاده شوند.» نامه دوم چنین است: «پیرو جلسه مورخ 6/10/64 مقتضی است: 1. ضمن صحبت با برادر غمخوار درصورت امکان بنه مهمات به نزدیک تقاطع جاده وحدت - آبادان - اهواز منتقل گردد تا بتوان انتقالات تدارکات را زودتر انجام داد. 2. درمورد پد هلیکوپتر ترتیبی داده شود که اولاً جاده احداثی به‌صورتی باشد که به‌منزله جاده اتصالی یک قرارگاه محسوب گردد. ثانیاً پارکینگ هلیکوپتر به‌نحوی باشد که نرم (فرم) نباشد به‌نحوی‌که در عکس هوایی پد و آشیانه هلیکوپتر را تداعی ننماید. فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) - محسن رضایی»

گزارش -343

درپی جلسات روز گذشته فرمانده کل سپاه پاسداران با لشکر5 نصر و تیپ33 المهدی(عج)، فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه امروز طی دو نامه به قرارگاه‌های کربلا و نوح، دستورهایی برای تسریع در آمادگی و هماهنگی یگان‌های مذکور صادر کرد. ستاد قرارگاه خاتم نیز در نامه‌ای به واحد مهندسی دستور هماهنگی و تدوین طرح اجرایی تخریب را صادر کرد. نامه فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه کربلا چنین است: «پیرو جلسه مورخ 9/10/64 با لشکر5 نصر موارد زیر جهت اجرا ابلاغ می‌شود: 1. نماینده قرارگاه مهندسی خاتم (برادر رضوی) جلسه‌ای با مهندسی یگان‌های قرارگاه کربلا گذاشته و کلیه شرایط آماده‌سازی محل یگان‌ها و انتقالات وسائل سنگین و چگونگی احداث خط پدافندی را بررسی و جهت اجرا هماهنگ نمایند. 2. قرارگاه کربلا جلسه‌ای با مسئولین ادوات یگان‌های تابعه و با حضور نماینده ادوات خاتم برگزار کرده و نسبت به توجیه و هماهنگی آنها و نیز تهیه طرح به‌کارگیری ادوات یگان‌ها اقدام نماید. 3. قرارگاه کربلا جلسه‌ای با مسئولین توپخانه یگان‌های تابعه و با حضور نماینده توپخانه خاتم برگزار کرده و نسبت به توجیه و هماهنگی آنها و نیز طرح به‌کارگیری توپخانه هر یگان اقدام نماید. 4. مسئولین تخریب یگان‌های (قرارگاه) کربلا آماده باشند تا در جلسه‌ای که توسط تخریب قرارگاه خاتم با حضور مسئولین تخریب یگان‌های (قرارگاه) نوح برگزار می‌شود شرکت کنند. 5. لشکر نصر موظف است تا هفته آینده بحث‌های زیر را آماده کرده در جلسه آینده ارائه دهد: الف) مانور جزءبه‌جزء شکستن خط و عبور. ب) طرح عبور نیروها و وسائل و ادوات. ج) طرح پاک‌سازی. د) طرح مهندسی و اقدامات مربوط به پدافند. هـ) طرح به‌کارگیری کامل ادوات.» نامه فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه نوح(ع) چنین است: «پیرو جلسه مورخ 9/10/1364 با تیپ المهدی(عج) موارد زیر ابلاغ می‌گردد: 1. اطلاعات عملیات تیپ المهدی(عج) یک شناسایی در عمق انجام داده و نتیجه را هفته آینده گزارش نماید. 2. اقدامات مهندسی در منطقه تیپ بسیار عقب و بایستی سریعاً تیپ با کمک مهندسی قرارگاه نوح کلیه اقدامات مهندسی را در منطقه خود شروع و در تاریخ مقرر به اتمام برساند. 3. قرارگاه نوح(ع) جلسه‌ای با (حضور مسئولان) ادوات یگان‌های المهدی(ع) و فجر و ثارالله(ع) و با حضور مسئول ادوات خاتم برگزار ‌نماید و نسبت به توجیه و هماهنگی بین آنها اقدام کند. 4. تیپ المهدی(عج) موظف است تا هفته آینده بحث‌های زیر را آماده کرده در جلسه ارائه دهد: الف) مانور جزءبه‌جزء شکستن خط و عبور. ب) طرح عبور نیروها، وسائل و ادوات. ج) طرح پاک‌سازی. د) طرح مهندسی و اقدامات مربوط به پدافند. هـ) طرح به‌کارگیری ادوات.» ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) همچنین در نامه‌ای به واحد مهندسی خاتم‌الانبیا(ص) چنین دستور داده است: «ضروری است مسئول تخریب آن واحد جلسه‌ای با مسئولین تخریب یگان‌های قرارگاه کربلا و یگان‌های قرارگاه نوح، با هماهنگی قبلی فرماندهان این قرارگاه‌ها جهت هماهنگی و تدوین طرح اجرایی اقدامات تخریب برای شکستن خط و نیز اقدامات مربوط به خط پدافندی برگزار کرده و نتیجه را گزارش نمایید.»

گزارش -344

فعالیت‌های دشمن در منطقه مأموریت قرارگاه کربلا در منطقه اروندرود در دوره 7 تا 10 دی 1364 را واحد اطلاعات این قرارگاه چنین جمع‌بندی کرده است: دشمن در سراسر منطقه تحت کنترل قرارگاه کربلا به انواع فعالیت‌های خود ادامه داده است. آتش توپخانه عراق کماکان روی مواضع خودی ادامه دارد، اما فعالیت زرهی از دشمن دیده نشده است. فعالیت مهندسی عراق شدت یافته و این فعالیت درجهت خاک‌برداری، احداث خاکریز و ترمیم جاده‌های درون نخلستان می‌باشد. عراق همچنین به تحکیم مواضع پدافندی در اسکله چهارچراغ پرداخته است. تحرکات و جابه‌جایی‌های دشمن نیز ادامه دارد که مهم‌ترین آنها تردد جیپ فرماندهی، تریلی، استیشن و کمرشکن بوده است. فعالیت هوایی و دریایی دشمن نیز همچنان ادامه دارد.

گزارش -345

حملات هوایی عراق به جزیره خارک امروز نیز ادامه یافت. خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر گزارش داد که در ساعت 10:06 صبح، امروز چهار هواپیمای عراقی ازجمله دو فروند میگ25 جنوب‌شرقی جزیره خارک را هدف اصابت چهار بمب قرار دادند که براثر انفجار این بمب‌ها یک اتاقک نگهبانی ویران و سوراخ‌هایی هم در یک منبع ذخیره آب ایجاد شد. دو هواپیمای دیگر که در فاصله‌ای دورتر مترصد حمله بودند براثر اقدامات تاکتیکی در جزیره، گریختند. رادیو صوت‌الجماهیر عراق دراین‌باره گفت که جنگنده‌های عراقی بامداد امروز عملیات موفقیت‌آمیز دیگری را علیه خارک انجام داده‌اند.

گزارش -346

امروز مناطق مختلف نظامی و غیرنظامی استان‌های ایلام، باختران، کردستان و آذربایجان‌غربی بارها هدف تجاوز و بمباران هواپیماهای عراق قرار گرفت. این حملات نسبت به روز قبل شدیدتر بود و خسارات و تلفاتی درپی داشت. در این حملات یک میراژ عراقی سرنگون شد. در استان ایلام، هواپیماهای عراقی در ساعت‌های 10:30 و 11:30 به حریم هوایی شهر دهلران و در ساعت‌های 11:25 و 11:27 به حریم هوایی شهر ایلام و در ساعت 11:40 به حریم هوایی دره‌شهر تجاوز کردند و دیوار صوتی را بر فراز این شهرها شکستند و با مقابله واحدهای دفاع هوایی گریختند. در ساعت 12 نیز چند هواپیمای عراقی قصد بمباران مواضع نظامی و پشتیبانی اطراف منطقه صالح‌آباد ایلام را داشتند که با آتش پدافند هوایی مواجه شدند و بمب‌های خود را در بیابان‌ها ریختند. جنگنده‌های عراقی در ساعت 13 با بمباران شدید اطراف روستاهای گلان، سرنی و ارتفاعات صالح‌آباد و میمک خسارت‌ها و تلفاتی به بار آوردند. کمیته تبلیغات جنگ استان ایلام نیز اعلام کرد که هواپیماهای عراقی امروز پنج بار به حریم شهر ایلام تجاوز کردند و با پرواز در ارتفاع پایین دیوار صوتی را شکستند. جنگنده‌های عراقی امروز همچنین دو بار منطقه تجمع نیروهای خودی را در 7 کیلومتری جنوب‌شرقی صالح‌آباد بمباران کردند. در استان باختران، یک هواپیمای ارتش عراق از ساعت 13:43 تا 13:46 با تجاوز به چند شهر این استان، دیوار صوتی را بر فراز شهرهای گیلان‌غرب، اسلام‌آباد غرب، کرند غرب و باختران شکست. در استان کردستان، هواپیماهای ارتش عراق امروز (10/10/1364) سه بار پادگان مریوان و اطراف آن را بمباران کردند. در این حملات از نیروهای سپاه پاسداران و ارتش 7 تن شهید و 78 تن مجروح شدند. هواپیماهای عراقی امروز همچنین به شهرهای بانه و سردشت حمله کردند که با مقابله واحدهای دفاع هوایی گریختند. در استان آذربایجان‌غربی، پادگان‌های شهرهای پیرانشهر، پسوه و جلدیان امروز بارها بمباران شد. بنا به اعلام کمیته تبلیغات جنگ این استان، پادگان پیرانشهر از ساعت 10 تا 16 به‌طور متوالی هدف هجوم هواپیماهای دشمن قرار گرفت. پادگان پسوه در ساعت‌های 11، 13:30 و 15:30 بمباران شد. هواپیماهای عراقی در ساعت 16:30 نیز پادگان جلدیان را بمباران کردند که درپی آن نیروهای این پادگان تخلیه شدند. تلفات بمباران‌های این پادگان 35 شهید و 134 مجروح اعلام شده است. علاوه‌براین، چهار هواپیمای عراقی از ساعت 11 تا 11:30 اطراف کارخانه قند پیرانشهر را بمباران کردند. این هواپیماها با مقابله واحدهای پدافند هوایی گریختند. از سوی دیگر، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اعلام کرد که ساعت 10:45 روز سه‌شنبه 10 دی یک هواپیمای متجاوز عراقی از نوع میراژ که قصد بمباران استحکامات نیروهای ایران را در مناطق عملیاتی جنوب داشت، هدف آتش واحدهای دفاع هوایی قرار گرفت و سرنگون شد.* ارتش عراق در اطلاعیه شماره 2069 خود که امروز منتشر کرد پس از پرداختن به جزئیات حملات هوایی امروز، اعلام کرد: «از آغاز بامداد امروز، گروهی از هواپیماهای نیروی هوایی ما بر فراز نیروهای دشمن در بخش‌های عملیاتی سپاه‌های دوم، سوم، پنجم و ششم پرواز کرده و مواضع خمینیون را بر سر آنها خراب کردند و طی اجرای 202 مأموریت جنگی، تلفات قابل‌توجهی به مهمات، سلاح و تجهیزات آنها وارد کردند و همه سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»

گزارش -347

ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه نظامی شماره 2336 اعلام کرد: «در ساعت 10:50 دقیقه صبح امروز (10 دی) خلبانان افتخارآفرین نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با چند فروند هواپیمای شکاری بمب‌افکن مرکز تجمع نیروهای متجاوز بعثی واقع در شرق رانیه [استان سلیمانیه] عراق را بمباران و با وارد آوردن تلفات و خسارات سنگینی به دشمن، همگی سالم به پایگاه‌های خود مراجعت کردند.» ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2069 خود دراین‌باره چنین آورده است: «دو فروند از هواپیماهای دشمن در ساعت 10:22 صبح امروز قصد عبور از مرزهای بین‌المللی ما و حمله به یکی از تجمعات مسکونی در منطقه قلعه‌‌دیزه را داشتند که با آتش پدافند ضدهوایی ما روبه‌رو و بدون اینکه بتوانند به هدف‌های خود برسند مجبور به فرار شدند.»

گزارش -348

درپی اقدام روز گذشته هواپیماهای ارتش جمهوری اسلامی ایران به بمباران دو منطقه نظامی در شمال سلیمانیه و جنوب العماره و ادعای عراق مبنی‌بر حمله هواپیماهای ایران به دو منطقه مسکونی و کشته ‌شدن 24 غیرنظامی، امروز رسانه‌های غربی به نقل ادعای عراق پرداختند و برخی این اقدام ایران را شروع دور جدید جنگ شهرها اعلام کردند. ستاد تبلیغات جنگ ایران این ادعای عراق را تکذیب کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «رادیو فرانسه در مشروح اخبار خود گفت: بعد از شش ماه توقف در جنگ شهرها، عراق ادعا کرد که هواپیماهای ایران روز گذشته یک شهر عراقی را در منطقه کردستان بمباران کردند.» همچنین به نوشته نشریه داگنس نیهتر چاپ سوئد: «از روز دوشنبه (9/10/1364) ایران مجدداً بمباران مناطق مسکونی عراق را از سر گرفت. ... ایران و عراق در ماه ژوئن سال گذشته (خرداد 1364) درمورد خودداری از بمباران مناطق مسکونی یکدیگر به توافق رسیده بودند.» از سوی دیگر، سخنگوی ستاد تبلیغات جنگ جمهوری اسلامی ایران دراین‌باره گفت که حمله هواپیماهای ایران علیه یک مرکز تجمع نیروهای عراقی واقع در 26 کیلومتری شمال‌شرقی سلیمانیه بوده است و نزدیک‌ترین منطقه مسکونی به محل بمباران روستایی است به نام کنگاوه که با محل بمباران 9 کیلومتر فاصله داشته است. وی افزود نیروهایی که در این محل تجمع کرده بودند مأمور سرکوب حرکات اخیر مردم مسلمان عراق در شهرهای شمالی این کشور بوده‌اند. وی گفت که انگیزه عراق از چنین ادعاهایی ادامه تجاوز به مناطق مسکونی ایران است و برای اثبات بی‌پایه ‌بودن این ادعا از سازمان ملل می‌خواهیم با اعزام یک هیئت ویژه دراین‌باره اعلام نظر کند.»

گزارش -349

فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران امروز درباره عملیات روز گذشته هواپیماهای ایران در عراق و اقدامات نیروی هوایی عراق گفت: جنگنده‌های ایران ظهر دیروز با اجرای دو عملیات برون‌مرزی، یک مرکز تجمع نیروهای زمینی دشمن را در شمال سلیمانیه و یک مرکز تجمع دیگر را در 54 کیلومتری عمق خاک عراق که در 23 کیلومتری جنوب شهر العماره و 18 کیلومتری شهر قلعه‌صالح واقع شده است، هدف قرار داده و تلفات و ضایعات سنگینی به دشمن وارد کردند و سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند. سرهنگ خلبان هوشنگ صدیق ادعاهای اخیر عراق درباره افزایش عملیات جنگی در خاک ایران را تکذیب کرد و گفت که رژیم عراق در اطلاعیه‌های نظامی، عملیات درون‌مرزی هواپیماهایش را که بیشتر برای پوشش هوایی نیروهایش در داخل خط مرزی انجام می‌گیرد، به‌عنوان مأموریت جنگی علیه مواضع ایران قلمداد می‌کند، درحالی‌که اگر ما نیز تمامی عملیات پوشش هوایی خود را به حساب مأموریت‌های برون‌مرزی بگذاریم، تعداد آنها بالای 100 مأموریت جنگی در روز خواهد بود. وی افزود: پرسنل فداکار نیروی هوایی براساس اعتقاد قلبی و خدایی خود مبنی‌بر حراست از کیان اسلام و قرآن با کمترین امکانات به مقابله با دشمن سراپا مجهز برخاسته‌اند و با همین امکانات موجود بالاترین کارایی را از خود نشان داده‌اند. وی دلیل فاصله زمانی میان عملیات‌های هوایی برون‌مرزی را برنامه‌ریزی برای کسب بیشترین نتیجه از این عملیات‌ها اعلام کرد. سرهنگ صدیق گفت: «ما امیدواریم رژیم عراق دست به این حماقت نزند که مجدداً جنگ شهرها را آغاز کند، ولی درصورت وقوع چنین حادثه‌ای، ما آمادگی کامل داریم تا پاسخی دندان‌شکن به دشمن بدهیم. رژیم عراق باید بداند که اگر دست به این عمل احمقانه بزند، نیروی هوایی جمهوری اسلامی درسی تاریخی و فراموش‌نشدنی به آنها خواهد داد.» وی درباره تقویت سیستم‌های پدافندی گفت: «همان‌طورکه در بهار گذشته نیز شاهد بودیم، هواپیماهای دشمن در ارتفاع 80 هزار پا و بدون هدف‌گیری اقدام به بمباران مناطق مسکونی شهرها می‌کردند که این حملات باتوجه‌به نوع بمباران فاقد هرگونه ارزش نظامی بود. لیکن پرسنل فداکار نیروی هوایی و سپاه پاسداران درزمینه مقابله با حملات هوایی دشمن اقداماتی انجام داده‌اند که درصورت لزوم به مرحله اجرا درمی‌آید.»

گزارش -350

عصمت کتانی نماینده عراق در سازمان ملل امروز در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان ادعا کرد که ایران به مناطق مسکونی عراق حمله کرده است. در این نامه آمده است: «در 30 دسامبر 1985 [9 دی 1364] در ساعت 11:30 قبل‌ازظهر تعدادی از هواپیماهای جنگنده ایران به شهرستان چوراتا در منطقه کاریزه در شمال عراق حمله کردند و باعث مرگ 22 غیرنظامی و مجروحیت 15 نفر گردیدند. همچنین 58 خانه مسکونی تخریب گردید. در ساعت 11:36 قبل‌ازظهر همان روز، هواپیماهای جنگنده ایران به مناطق مسکونی در استان میسان در جنوب عراق حمله کردند. این بمباران باعث مرگ 3 غیرنظامی و مجروح‌ شدن 6 نفر دیگر گردید.»

گزارش -351

به نوشته نشریه گزارش روزانه وزارت اطلاعات: «نفتکش قبرسی سوپربور با ظرفیت حدود 273 هزار تن پس از بارگیری حدود 210 هزار تن نفت خام درحالی‌که جزیره خارک را به قصد جزیره سیری ترک نموده بود در ساعت 21:51 دقیقه مورخ 10/10/64 در حوالی رأس‌المطاف مورد اصابت یک فروند موشک قرار گرفته و صدماتی به دستگاه‌های کنترل سکان آن وارد گردید. لیکن کشتی فوق باتوجه‌به سالم ‌بودن موتورهایش به مسیر خود ادامه داد.»

گزارش -352

فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران درباره توقیف دو كشتی تجاری دانماركی و عربی گفت: «با پایان تخلیه کامل محموله نظامی کشتی دانمارکی هورن لند این کشتی طی چند روز آینده آزاد خواهد شد. ... 60 تن مواد منفجره این کشتی به‌طور کامل تخلیه شده است و پرسنل نیروی دریایی همچنان به بازرسی کشتی ادامه می‌دهند تا اگر کالایی درجهت بالا بردن توان نظامی دشمن در آن وجود داشت، آن را نیز تخلیه کنند.» ملک‌زادگان افزود: «در این کشتی محموله‌هایی به مقصد کشورهای سریلانكا، پاکستان و تایلند موجود است و درصورتی‌که مطمئن شویم کالایی برای رژیم عراق در میان آنها وجود ندارد، کشتی را آزاد خواهیم کرد. بر این مبنا به امر مطابقت بارنامه با کالاهای موجود پرداخته‌ایم و فکر می‌کنیم طی چند روز آینده تکلیف این کشتی مشخص شود.» فرمانده نیروی دریایی درباره کشتی ابن‌البیتار که از سوم آذرماه توقیف شده گفت این کشتی 236 هزار تن ظرفیت دارد و در دریای عمان و در 400 کیلومتری شرق تنگه هرمز توقیف شده است. وی افزود کشتی ابن‌البیتار متعلق به کمپانی کشتیرانی بین‌العربی است و چون تمامی کشورهای منطقه از این کمپانی استفاده می‌کنند تاکنون مالکیت این کشتی تشخیص داده نشده و باتوجه‌به احتمالی که درزمینه مالکیت رژیم عراق بر این کشتی داده می‌شود، کماکان در توقیف باقی خواهد ماند تا وضعیت آن مشخص شود. این کشتی 43 خدمه دارد و حامل کالاهای مختلف برای کشورهای منطقه است.

گزارش -353

سازمان بین‌المللی دریانوردی گزارش حوادث دریانوردی را در سال 1985 در خلیج فارس و دریای عمان اعلام کرد. دبیرکل سازمان ملل براساس درخواست قطعنامه 552 شورای امنیت، امروز اطلاعات حوادث دریانوری را که سازمان بین‌المللی دریایی در سال 1985 به اطلاع دبیرکل رسانده، در جدولی به‌طور مشروح تنظیم و به اطلاع شورای امنیت رسانده است. بنا بر این گزارش، از اول ژانویه تا آخر دسامبر 1985 (11 دی 1363 تا 10 دی 1364) در منطقه خلیج فارس و دریای عمان برای 61 فروند انواع کشتی‌ها، شامل کشتی‌های نفتکش، باربری، یدک‌کش، کانتینردار با ملیت‌های مختلف حادثه رخ داده است. از این تعداد 41 فروند هدف حمله موشکی قرار گرفته‌اند که برخی توأم با تلفات انسانی بوده است. طبق این گزارش، از مجموع این 61 کشتی، 16 فروند را نیروی دریایی ایران توقیف و بازرسی کرده است.

گزارش -354

امروز کاروان‌های متعددی از نیروهای داوطلب از شهرهای مختلف کشور به‌همراه کمک‌های مردمی عازم جبهه‌ها شدند. کاروان راهیان کربلا از شهرهای بابلسر، فریدون‌کنار و روستاهای تابعه به‌همراه کاروان کمک‌های مردمی آنان؛ اولین کاروان راهیان کربلای شهرستان سوادکوه و کمک‌های غیرنقدی مردم آنجا؛ کاروان راهیان کربلای شهرستان سلماس؛ کاروان دوم راهیان کربلای شهرستان فریمان و روستاهای تابعه و کمک‌های مردم فریمان، تایباد و تربت‌جام؛ کاروان دوم راهیان کربلای شهرستان سبزوار به‌همراه نماینده امام و امام‌جمعه سبزوار و جمعی از روحانیان این شهرستان و گروه کثیری از رزمندگان شهرستان قم امروز عازم جبهه‌های نبرد شدند. امروز همچنین چهار هزار تن از نیروهای متخصص و آموزش‌دیده رزمی استان لرستان و گروه کثیری از روحانیان اهل‌ تسنن به جبهه‌ها اعزام شدند.

گزارش -355

منابع دیپلماتیک منطقه سفر راشد عبدالله به تهران را مثبت ارزیابی کردند و درباره تلاش‌های شورای همکاری برای توقف جنگ ابراز خوش‌بینی کردند. به گزارش خبرگزاری قطر از ابوظبی، منابع دیپلماتیک معتبر خلیج فارس درباره موفقیت کوشش‌های شورای همکاری برای متوقف ‌کردن جنگ ایران و عراق و نتایج دیدار راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجی امارات از تهران، ابراز خوش‌بینی کردند. این منابع به خبرنگار خبرگزاری قطر در ابوظبی گفتند که گفت‌وگوهای عبدالله با مقامات برجسته ایران و همچنین دیدارهای پیشین مقامات سعودی و عمانی برای یافتن زمینه‌ای مشترک جهت همکاری در میان کشورهای منطقه و توسعه اعتماد و اطمینان و حل اختلافات تمام کشورهای منطقه از راه صلح‌آمیز و به‌ویژه جنگ ایران و عراق برای افزایش توانایی مقابله با دشمن مشترک اعراب یعنی اسرائیل متمرکز بوده است. همین منابع تأکید کردند که تماس‌های بین اعضای شورای همکاری و ایران در مراحل بعدی برای غلبه بر موانعی که باعث به تأخیر افتادن اجرای یک راه‌حل صلح‌آمیز در جنگ ایران و عراق می‌شوند ادامه خواهد یافت. خبرگزاری قطر افزود که کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش عدم‌تعهد نیز کوشش‌های وسیع دیگری را برای ایجاد زمینه‌ای مشترک جهت پایان ‌دادن به جنگ انجام خواهند داد.

گزارش -356

درپی اقدام جنگنده‌های عراقی به تهدید هواپیمای ترکیه - که در روز گذشته برای بازگرداندن هیئت ترک وارد ایران شده بود - ترکیه امروز سفیر عراق را به وزارت خارجه‌اش فراخواند. سفیر ترکیه در ایران نیز از ایران به‌دلیل انتشار این خبر ابراز ناراحتی کرد. در فرصت پیش‌آمده تفاهم‌نامه‌ای میان ایران و ترکیه به امضا رسید. وزیر صنایع سنگین ایران این تفاهم‌نامه را حاوی نکات مثبت فراوان اعلام کرد. به نوشته شماره امروز روزنامه جمهوریت چاپ ترکیه، این اقدام عراق سبب بروز بحرانی غیرمنتظره میان ترکیه و عراق شد. جمهوریت نوشته است: «ترکیه به‌علت ممانعت عراق از ادامه پرواز هواپیمای ترکیه، هشدار شدیداللحنی به عراق داد. این حادثه کمی بعد از ورود هواپیمای بوئینگ 727 ترکیه به حریم هوایی ایران و در نزدیکی تبریز رخ داد. هواپیمای مزبور برای حرکت مجدد در انتظار نتیجه مذاکراتی است که از کانال دیپلماتیک انجام می‌گیرد. به‌دنبال این امر سفیر عراق در آنکارا به وزارت امور خارجه احضار گردید و یادداشت اعتراضی به عراق داده شد و از این کشور درخواست گردید تا امنیت پرواز را مختل ننماید. در این یادداشت گفته شده این اقدام عراق ناخوشایند و مغایر دوستی بین دو کشور می‌باشد. در این یادداشت همچنین آمده است که از آغاز جنگ ایران و عراق، ترکیه سیاست بی‌طرفی اتخاذ نموده است و این بی‌طرفی اطمینان‌خاطر عراق را فراهم کرده است. درنتیجه در مقابل ظرافت خاصی که ترکیه نشان داده است این حرکت عراق هیچ معنایی ندارد. این حادثه درحالی روی داد که قرار است نخست‌وزیر تورگوت اوزال در آخر این هفته به ایران مسافرت نماید.» خبرگزاری رویتر هم با انتشار خبر این حادثه، گزارش داد: «اوزال قرار است در اواخر سال 1986 از عراق نیز دیدن کند. عراق اوایل امسال حریم فضایی ایران را یک منطقه ممنوعه جنگی اعلام کرد و به شرکت‌های هواپیمایی بین‌المللی اخطار کرد که امنیت پروازهای بین‌المللی را نمی‌تواند تضمین کند. مقامات ترکیه همچنین گفتند که عراق موافقت کرده است که امنیت هواپیمای ترکیه را تضمین نماید، اما تصمیم خود را بعداً عوض کرده است.» از سوی دیگر، وزیر مشاور در امور اقتصادی ترکیه که قرار بود با هیئت همراهش روز گذشته تهران را ترک کند، از موضع‌گیری دراین‌باره پرهیز کرد و گفت: پس از دریافت جزئیات این موضوع در بازگشت به کشورش و بررسی‌های لازم نظر خود را درمورد این تهدید اعلام خواهد کرد. سفیر ترکیه در تهران نیز به‌طور غیررسمی به یکی از افراد وزارت خارجه ایران با ابراز ناراحتی گفت که شما با انتشار این خبر می‌خواهید روابط ما را با عراق تیره کنید. خبرنگار روزنامه گونش (چاپ ترکیه) که با این هیئت به تهران آمده است نیز گفت چرا شما سلیمانیه عراق را بمباران کردید تا عراق بدین صورت مجبور به تلافی شود. درحالی‌که تعدادی از اعضای هیئت ترک صبح امروز با یک هواپیمای باری جمهوری اسلامی ایران عازم ترکیه شدند، در پاسخ پیشنهاد ایران برای انتقال این هیئت به ترکیه با هواپیمای جمهوری اسلامی ایران، تی‌تیز وزیر مشاور و سرپرست هیئت گفت: «یا با هواپیمای ترک خواهم رفت یا می‌مانم تا آقای اوزال بیاید.» بهزاد نبوی وزیر صنایع سنگین ایران دراین‌باره گفت: «ما از یک‌سو به‌خاطر این واقعه متأسفیم. ولی از سوی دیگر به‌خاطر آنکه این تأخیر سبب شده مذاکرات آینده ما درمورد پروتکل اقتصادی بین دو کشور در یک فرصت زودرس انجام شود، خوشحالیم. این مذاکرات که دنباله مذاکرات پیشین بین هیئت‌های دو کشور بود، امروز ادامه یافت و پس از رفع پاره‌ای ابهامات، پروتکل مزبور به امضا رسید.» بهزاد نبوی این تفاهم‌نامه را حاوی نکات مثبت فراوان اعلام کرد و وزیر مشاور در امور اقتصادی ترکیه دراین‌باره گفت: در این تفاهم‌نامه به همکاری‌های فنی میان دو کشور اهمیت ویژه‌ای داده شده است. مصطفی تیناز تی‌تیز افزود در این سفر درباره حمل‌ونقل کالا ازطریق ترکیه به ایران، صدور آهن و فولاد مذاکره و توافق شد که در سال آینده واردات کالاهای غیرنفتی ترکیه از ایران افزایش یابد و احتمالاً طی سال آینده حدود 75 میلیون دلار کالای غیرنفتی از ایران خریداری خواهد شد. مهندس نبوی نیز مذاکرات دو کشور را موفقیت‌آمیز اعلام کرد و گفت: از آغاز سال جاری تاکنون، ایران 24 میلیون دلار کالای غیرنفتی به ترکیه صادر کرده است و براساس پروتکل امضاشده، قرار است این میزان افزایش یابد. وی گفت: بخش مهمی از همکاری‌های ما را همکاری صنعتی و تکنولوژی تشکیل خواهد داد. وی افزود: براساس این یادداشت تفاهم، امسال تسهیلات کاملی برای حرکت کامیون‌های ایرانی در ترکیه ایجاد خواهد شد و محدودیت‌های قبلی از میان برداشته می‌شود و درزمینه حمل کالا با راه‌آهن نیز پیش‌‌بینی می‌شود که در سال آینده حجم تبادل کالا از این طریق به یک میلیون تن بالغ گردد.»

گزارش -357

دیدگاه‌های شوروی درباره روابط سوریه و اردن، جنگ ایران و عراق، روابط شوروی با ایران و با عراق و نیز تحرکات شورای همکاری را معاون مدیرکل سیاسی وزارت خارجه ژاپن در دیداری با سفیر ایران در ژاپن بیان و تفسیر کرد. معاون مدیرکل سیاسی وزارت امورخارجه ژاپن در این دیدار که در سفارت جمهوری اسلامی ایران در توکیو انجام شد در گزارشی از نشست سیاسی ژاپن و شوروی - که ده روز پیش در توکیو برگزار شد - با اشاره به تحولات منطقه‌ای و حمایت روس‌ها از اجلاس بین‌المللی در منطقه گفت روس‌ها با روابط سوریه و اردن به شرطی که به حذف سازمان آزادی‌بخش فلسطین منجر نشود، موافق‌اند. وی افزود: «سفر اخیر صدام به مسکو برای تأیید مجدد مواضعش برای جست‌وجوی یک راه‌حل شرافتمندانه مبتنی‌بر روابط خوب همسایگی و عدم مداخله در امور داخلی دیگران بوده است. روس‌ها گفته‌اند جنگ بیهوده است و فقط به خرابی بیشتر اوضاع می‌انجامد و به امپریالیسم امریکا فرصت می‌دهد جای پای خود را در منطقه محکم‌تر کند. روس‌ها معتقدند هر دو کشور باید براساس معیارهای واقع‌بینانه راه‌حلی برای خاتمه جنگ بیابند.» این دیپلمات ژاپنی گفت که روس‌ها گفته‌اند باوجود پاره‌ای نوسانات، روابطشان با ایران از اواسط سال 1983 رو به بهبود بوده و معتقدند عناصری داخلی هستند که مخالف این توسعه روابط‌اند. همچنین روس‌ها تعویق سفر معاون وزارت امورخارجه شوروی را صرفاً تکنیکی دانسته و گفته‌اند وی در بهار آینده از ایران بازدید خواهد کرد. معاون مدیرکل سیاسی وزارت خارجه ژاپن افزود که عراق مشکل تأمین نیروی انسانی خود را می‌داند و لذا با نیروی هوایی قوی آن را جبران می‌کند. وی گفت روس‌ها در اینکه آیا صدام در سفر اخیر قول تسلیحاتی هم گرفته مطلقاً سکوت کرده‌اند. این دیپلمات ژاپنی افزود: «روس‌ها معتقدند که کشورهای شورای همکاری دارند نسبت به جنگ روابط بی‌طرفانه‌تری اتخاذ می‌کنند اما این بی‌طرفی را باعث تقلیل کمک‌های مالی آنها به عراق نمی‌دانند و فکر می‌کنند آنها و به‌خصوص سعودی و کویت به این کمک‌ها ادامه خواهند داد.»

گزارش -358

دیدار و مذاکره شاه اردن با حافظ اسد امروز ادامه یافت و به پایان رسید، اما بیانیه مشترکی دراین‌باره منتشر نشد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از امان: «اولین دیدار شاه حسین از دمشق پس از هفت سال، امروز بدون انتشار بیانیه مشترکی به پایان رسید. زیدالرفاعی نخست‌وزیر اردن، امروز هنگام ورود به امان خاطرنشان کرد که گفت‌وگوهای شاه حسین و حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه عمدتاً درمورد سه موضوع یعنی اوضاع منطقه، آینده اقدام مشترک اعراب و توسعه روابط دو کشور صورت گرفته است. مقامات دولتی اردنی تأکید کردند که منتشر نشدن بیانیه مشترک عاملی منفی نیست، بلکه برعکس مطرح‌ شدن موضوع "اقدام مشترک اعراب" به‌منزله آن است که تمامی موضوعات حاد جهان عرب مورد بحث قرار گرفته است. منابع کاملاً آگاه در امان خاطرنشان کردند که هیئت اردنی و سوری از انتشار بیانیه مشترک خودداری کردند تا در آن راجع به مسائل اساسی ازجمله جنگ عراق و ایران و رابطه با سازمان آزادی‌بخش فلسطین (ساف) مجبور به سکوت نشوند. منابع دولتی اردنی افزودند که مذاکرات شاه حسین و اسد دقیقاً درباره این دو موضوع که عامل اصلی اختلافات دو کشور می‌باشد صورت گرفته است.» خبرگزاری فرانسه افزود: «درحالی‌که دمشق به نفع ایران موضع دارد، اردن از عراق در جنگ علیه ایران حمایت کامل می‌کند. از سوی دیگر، شاه حسین اواخر سال گذشته با یاسر عرفات یک قرارداد امضا کرد درحالی‌که سوریه با عرفات مخالفت می‌کند. دراین‌حال منابع کاملاً آگاه در امان تأکید کردند که هیئت اردنی احتمالاً موفق شده است تا سوریه را به ازسرگیری اقداماتش برای آشتی با عراق تشویق کند.» شاه اردن بعدازظهر امروز از سوریه به اردن بازگشت.

گزارش -359

تلاش کمیته آشتی عرب برای آشتی عراق و لیبی و شکست آن در شماره امروز نشریه دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه بررسی شده است. این نشریه نوشته است: «درپی اولین دور نشست کمیته آشتی عربی بین عراق و لیبی دراواخر آبان‌ماه گذشته اعلام گردید که به‌زودی هیئت‌هایی ازطرف این کمیته به بغداد و طرابلس سفر خواهد کرد تا ضمن دیدار با صدام و قذافی مقدمات ملاقات احتمالی آنها را فراهم آورد و جریان سالم‌سازی روابط این دو کشور را پیگیری نماید. ابتدا سفر این هیئت به دلایل مختلف به تعویق افتاد. سپس بعضی مطبوعات عربی اعلام کردند که تلاش‌های این هیئت به‌دلیل عدم تحقق شرایط طرفین با بن‌بست مواجه شده است. ...» به نوشته این نشریه، در نشست کمیته آشتی در آخر آذرماه دراین‌باره با حضور سران امارات، عربستان، مراکش و وزیر خارجه موریتانی مذاکراتی انجام شد. سپس قذافی فرستاده ویژه‌ای برای گفت‌وگو دراین‌باره به عربستان و امارات اعزام کرد. روز بعد از این سفر خبرگزاری لیبی اعلام کرد که تلاش‌های کمیته آشتی عرب شکست خورده است و تبلیغات رسانه‌های لیبی برعلیه رژیم عراق بعد از دو ماه از سر گرفته شد. رمضان معاون صدام نیز در سفر اخیر به اردن به شکست این تلاش‌ها اشاره کرد. نشریه وزارت خارجه در پایان نوشته است: «بی‌شک اجلاس سه‌جانبه ایران و لیبی و سوریه و بیانیه مشترک آن تأثیر بسزایی در شکست کوشش‌های کمیته آشتی داشته است.»

گزارش -360

خط لوله انتقال گاز عراق به کویت تکمیل شد. به گزارش خبرگزاری اوپک از بغداد، به‌دنبال تکمیل احداث یک خط لوله 170 کیلومتری، طبق قرارداد میان دو کشور، عراق در سال 1986 روزانه 400 میلیون فوت مکعب گاز طبیعی دراختیار کویت قرار خواهد داد. خبرگزاری اوپک افزود: «این خط لوله حوزه نفتی رومیله در عراق را به پالایشگاه مایع‌سازی گاز در جنوب کویت متصل خواهد کرد. براساس اولین طرح پروژه مزبور، دو میلیون فوت مکعب گاز تا ماه مه آینده [اردیبهشت 1365] به کویت پمپاژ خواهد شد و در طول سال ظرفیت انتقال گاز دو برابر خواهد شد. تاکنون معلوم شده است که در حوزه رومیله حدود ده میلیارد بشکه نفت با متوسط سطح تولید هشتصد هزار بشکه در روز وجود دارد. در همین حال، معاون وزیر نفت عراق دو روز پیش در امان با مقامات اردن درمورد همکاری درزمینه انرژی گفت‌وگو کرد. عراق درحال‌حاضر در کار اکتشاف نفت، کمک فنی دراختیار اردن قرار می‌دهد.»

گزارش -361

شورای امنیت سازمان ملل حوادث فرودگاه‌های رم و وین را محکوم کرد. یاسر عرفات تروریسم را محکوم کرد. نماینده ایران در سازمان ملل ضمن تکذیب انتساب تروریسم به ایران از مطبوعات غربی انتقاد کرد. امریکا ضمن تأکید بر دخالت لیبی و گروه ابونضال در این حوادث، دخالت ایران را در آن رد کرد. اسرائیل بر انتقام تأکید کرد. لیبی تروریسم را تقبیح كرد و این حوادث را دستاویزی برای حمله به لیبی برشمرد. روزنامه کیهان در گزارشی از نیویورک درباره حوادث فرودگاه‌های رم و وین نوشته است که شورای امنیت امروز جلسه ویژه‌ای تشکیل داد و در پایان، رئیس جلسه شورای امنیت با صدور بیانیه‌ای عمل "تروریستی" فرودگاه رم و وین را شدیداً محکوم کرد. یاسر عرفات نیز در مصاحبه‌ای مطبوعاتی بدون ذکر واقعه وین و رم، تروریسم را به‌طورکلی محکوم نمود. از سوی دیگر، رجایی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل در مصاحبه‌ای تلویزیونی که از کانال سی.بی.اس. پخش گردید درباره انتساب تروریسم به ایران، ضمن تکذیب آن گفت: این نوع اتهامات به‌طور مکرر به‌وسیله رسانه‌ها تکرار می‌شود و این‌طور نیست که عده زیادی بر این عقیده باشند و ما متأسفیم که مطبوعات غربی در دادن اطلاعات نادرست به مردمشان اصرار می‌ورزند و مرتب این کار را تکرار می‌کنند. دراین‌حال، واشنگتن ‌پست در شماره امروز خود به نقل از سخنگوی وزارت امورخارجه امریکا گزارش داد که امریکا هیچ نوع سندی دال‌بر این ادعا که تروریست‌ها در ایران آموزش دیده باشند، نیافته است. وی ادعا کرد دلایلی در دست است که دولت لیبی و گروه ابونضال عاملان این حوادث بوده‌اند. وی افزود: امریکا از راه‌های گوناگون و احتمالاً تجاوز هوایی علیه لیبی، عکس‌العمل تلافی‌جویانه نشان خواهد داد. شیمون پرز نخست‌وزیر اسرائیل نیز امروز گفت پاسخ این عملیات را در وقت مناسب خواهد داد و لیبی ازجمله اهداف حملات تلافی‌جویانه اسرائیل خواهد بود. روزنامه کیهان در پایان این گزارش نوشته است: «درحالی‌که امریکا و اسرائیل در نوع عمل تلافی‌جویانه خود علیه کشور حامی وقایع رم و وین درحال مذاکره‌اند، اسرائیل می‌کوشد که موافقت امریکا را برای اجرای عملیاتی تلافی‌جویانه جلب نماید. ولی پطروس غالی وزیر کشور مصر امروز اعلام کرد که هرگونه اقدام تلافی‌جویانه اسرائیل می‌تواند پروسه صلح خاورمیانه را به هم زند.» از سوی دیگر، وزارت خارجه لیبی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «رسانه‌های غربی امپریالیست تهاجمی را برای ارتباط‌ دادن بیانیه‌ای که ازسوی خبرگزاری لیبی دراین‌رابطه پخش شده است، با برادر معمر القذافی پیش گرفته‌اند. هرچند این گزارش نیز نظیر سایر گزارش‌هایی است که توسط یک خبرگزاری مانند سایر خبرگزاری‌های جهان پخش می‌شود.» به‌ گزارش یونایتدپرس، اشاره این بیانیه به گزارش روز یکشنبه خبرگزاری رسمی لیبی است كه در آن حمله به فرودگاه‌های رم و وین توجیه شده و مأموریت‌هایی "دلاورانه" خوانده شده است. در بیانیه وزارت خارجه لیبی آمده است كه اعلامیه‌های وزارت خارجه امریکا و نخست‌وزیر اسرائیل علیه لیبی، نشانه‌ای از قصد دو طرف به تجاوزی مشترک علیه لیبی توسط ماشین نظامی امریکا و اسرائیل است. در این بیانیه آمده است که لیبی نیازی برای بازگوکردن موضع خود در قبال تروریسم بین‌المللی که مبتنی‌بر رد و تقبیح هرگونه اقدام علیه مردم بی‌گناه است، نمی‌بیند.»

گزارش -362

عاملان انفجار سه‌راهی در زیر اتومبیل در یاخچی‌آباد (تهران) دستگیر شدند. از این افراد نوار کاستی به دست آمد که در آن صدای انفجار و همهمه مردم بعد از انفجار ضبط شده بود. آنها قصد داشتند این نوار را به تشکیلات سازمان مجاهدین خلق (منافقین) تحویل دهند.

منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/10