1365.02.11
روزشمار جنگ سال 1365 1365.02.11 | |
---|---|
نامهای دیگر | یازده اردیبهشت |
تاریخ شمسی | 1365.02.11 |
تاریخ میلادی | 1 مه 1986 |
تاریخ قمری | 21 شعبان 1406 |
گزارش - 1
1. درپي حمله روز گذشته ارتش عراق به منطقه فكه و شكستهشدن خط لشكر16 زرهي ارتش ايران و پيشروي دشمن در خاك ايران، فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران دستور تشكيل قرارگاه مشترك با لشكر16 زرهي قزوين، پاكسازي رخنه دشمن در منطقه فكه و آمادگي براي حمله به مواضع ارتش عراق در اين منطقه را به تيپ10 سيدالشهداي سپاه ابلاغ كرد. جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه نيز بر ضرورت شناسايي سريع استعداد و آرايش نيروهاي عراقي در منطقه فكه و حمله به آنها تأكيد كرد. فرماندهي نيروي زميني سپاه در نامهاي “بهكلي سري” به فرمانده تيپ10 سيدالشهدا(ع) با تصريح به اينكه «در دستور شفاهي تغييري داده نشده است»، مأموريت اين تيپ و هماهنگي لازم براي پاتك به دشمن را چنين ابلاغ كرد: «تيپ10 سيدالشهدا(ع) آماده باشيد تا در ساعت (س) روز 11/2/1365 رخنه دشمن در منطقه عمومي فكه [محدوده پدافندي لشكر16 زرهي قزوين] را پاكسازي نموده و مواضع قبلي تيپ1 لشكر16 را تصرف نماييد و آماده باشيد تا بنا بهدستور، تك خود را جهت انهدام دشمن بر روي جاده آسفالت بهسمت پاسگاه فكه ادامه دهيد.» در ادامه این نامه برای هماهنگی بیشتر نیروها بر اجرای مواردی به این شرح تأکید شده است: الف) تشکیل قرارگاه مشترك ارتش و سپاه (لشكر16 زرهي - تیپ10 سيدالشهدا(ع)). ب) تحت امر گرفتن گردان ضدزره قرارگاه نجف. ج) بهکارگیری 2 گردان سازمانی و احتياط بنا بهدستور (پیاده). د) تحت امر گرفتن گردان 215 تانك از لشكر81 زرهي. هـ) تحت امر گرفتن يك گروهان مكانيزه (8 دستگاه نفربر پي.ام.پي). و) هماهنگي پشتيباني آتش توپخانه با گردانهاي 320 و 321، كاليبر155 میلیمتري، 6 دستگاه كاتيوشا و 4 قبضه توپ 230 میلیمتري. ز) انجام هماهنگيهاي لازم با واحد بهداری مربوطه از تيپ1 لشكر16. ح) انجام هماهنگي با افسر رابط هوانيروز (يك فروند بالگرد214 برای انتقال مجروحان تحت امر باشد). ط) آمادگي برای مقابله با بمباران شیمیایی. ي) پراكندگي مواضع نيروها در منطقه بهمنظور مقابله با بمباران هوايي. ك) آمادگی برای تأمين هدفها و خطوط تصرفی به كمك لشكر16 زرهي قزوين.[۱] علاوهبراين، رحيم صفوي جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه، به علي عبداللهي از مسئولان طرح و عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، كه از روز قبل، به منطقه فكه رفته است تأكيد كرد كه نيروهاي اطلاعاتي با سرعت و با استفاده از موتور، براي شناسايي منطقه فكه اقدام كنند و درصورت نياز از بالگرد هم استفاده شود؛ چون بايد هرچه زودتر براي انهدام دشمن در اين منطقه اقدام كنند. وي با اشاره به اينكه دشمن قصد ماندن در منطقه را ندارد، گفت: «نبايد به عراقيها اجازه دهيم راحت فرار كنند. آنها ميخواهند غنايم موجود در منطقه را جمع كنند و بروند. با علي فضلي [فرمانده تيپ10 سيدالشهدا(ع)] كه به منطقه آشناست، بايد عراقيها را منهدم كنيم.» همچنين به فتحالله جعفري فرمانده زرهي سپاه پاسداران، دستور داده شد يك گروهان تانك به منطقه فكه اعزام كند.[۲]
گزارش - 2
2. پس از تجاوز روز گذشته ارتش عراق به منطقه فكه و اشغال بخشی از مناطق فکه و شیخ حاوی، فرمانده سپاه چهارم ارتش عراق اعلام كرد كه عراق سرزمينهاي اشغالشده را تازمانيكه نيروهاي ايران خاك عراق را در تصرف دارند، نگهداري خواهد كرد. راديو صوتالجماهير به نقل از سرلشكر ستاد ثابت سلطان احمد ضمن اعلام تصرف بخشي از خاك جمهوري اسلامي ايران در منطقه فكه و شيخ حاوي گفت: «زمين ايراني كه نيروهاي ما در عمق 12 كيلومتر تصرف كردند يك منطقه حياتي و مهم ازنظر سوقالجيشي بهشمار ميرود.» وي تعرض صبح روز گذشته عراقی به مناطق فكه، شيخ حاوي و چنانه (حنانه)، نبردي نمونه توصيف كرد كه نتيجه سرعت عمل و هماهنگي اين نيروها در هجوم به مواضع ايران بوده است. ثابت سلطان به خبرگزاري عراق گفت: «عزيمت مردان در ساعت شش صبح، طبق نقشه تعيينشده آغاز و نيروهاي ظفرمند به عمق دشمن نفوذ كرده و دفاعها و استحكامات و سيستمهاي موانع پيچيده را كه سيمهاي خاردار و ميدانهاي مين دربرابر واحدهاي خودي كار گذاشته بود از بين بردند.»[۳]
گزارش - 3
3. فرمانده لشكر17 زرهي ارتش عراق امروز، طرح پاتك و طرح نبرد پدافندي در منطقه عمومي مهران را بهمنظور مقابله با حمله احتمالي ايران در اين منطقه، به يگانهاي تحت امر خود ابلاغ كرد* تا ضمن بررسي آن تصميمات لازم را دراينزمينه اتخاذ كنند. سرتيپ ستاد مؤيد اسماعيل حمادي فرمانده لشكر17 زرهي ارتش عراق، در نامهاي ضمن اشاره به هدف طرح سازمان يگانهاي رزمي و وظايف آنها و راهكارهاي احتمالي رزمندگان ايران، اقدامات لازم را براي مقابله با حمله ايران يادآوري كرده است. در ابتدای این نامه هدف طرح «نابودي دشمن و ممانعت آن از گرفتن يا اشغال زمينهاي مهم يا استراتژيك» ذكر شده و سپس ضمن بيان سازمان رزم و گروههاي رزمي، وظايف آنها چنين مشخص شده است: «الف) تقويت مناطق پدافندي كه ازطرف گروهانهاي پاتك يا گردان زرهي كامل شده تهديد ميشوند. ب) پشتيباني نیروهاي پیاده در عمليات تعرضي در مناطقي كه تانكها نمیتوانند تير مستقيم روي آنها شليك كنند. ج) اتخاذ سد براي متوقفساختن نفوذ و گرفتن دور تك دشمن و جلوگيري از گسترش و نابودي آنها در مراحل بعدي. د) انجام پاتك براي پسگرفتن مواضعي كه سقوط كرده است.» فرمانده لشكر17 زرهي ارتش عراق در ادامه بر شناسايي اهداف تا رده گروهانها، شناسايي محورها و جادهها، شناسايي فاصله ميان تيپها و فاصله ميان لشكر17 و لشكر مجاور و نيز تمرينهاي مستمر شبانه و روزانه تيپ با شركت همه رستهها و واحدهاي خدماتي تأكيد كرده است. در اين طرح پستي و بلنديهاي حمرين، زرباطيه، پلهاي بدره، زمينهاي حياتي و ارتفاع 250، پاسگاه الزيدي، ارتفاع 256 و پاسگاه الدراجي زمينهاي تاكتيكي اعلام شده است و پنج مسير، بهعنوان راههاي نيروهاي پاتككننده (ايران) پيشبيني شده است. در طرح پاتك لشكر17 زرهي ارتش عراق، براي اجراي پاتك، اين تاكتيكها در نظر گرفته شده است: «الف) حمله به دشمن از جناحي كه امكان رسيدن به عقبه آن وجود دارد، جهت قطع راههاي عقبنشيني او و نابودساختن و اسیرنمودن هرچه بيشتر افراد دشمن. ب) استفاده از گردانهاي پياده براي اجراي پاتك در مناطقي كه نميتوان بهصورت گسترده از يگانهاي زرهي استفاده نمود. ج) استفاده از تانكها و نفربرهاي زرهي براي ارائه آتش پشتيباني بر گردانهاي پياده يا پياده مكانيزه در مناطقي كه امكان بهكارگيري گسترده يگانهاي زرهي نیست. د) تأكيد اساسي بر اينكه يگانهاي زرهي موظف به نابودساختن و بيرونراندن دشمن از مكانهايي هستند كه اشغال كرده است.» سرتيپ حمادي در بخشي ديگر از طرح خود، طرح نبرد پدافندي را ارائه و تصريح كرده كه اين طرح، بر هشت مورد پايهريزي شده است كه مهمترين آنها عبارتاند از: 1. نابودساختن تجمعات دشمن بهوسيله اسلحههاي مختلف قبل از اينكه (دشمن) دست به تعرض بزند و واردساختن بيشترين تلفات و خسارات جاني و مادي. 2. ايجاد تأخير درپيشروي دشمن و متوقفساختن آن در جلوي سیستم موانع و واردساختن بيشترين تلفات قبل از رسيدن به لبه جلويي منطقه نبرد. 3. مقاومت و پايداري يگانها در مواضعشان و محاصرهكردن و متوقفساختن رخنه دشمن و ايجاد جزيره مقاومت تا روشنايي و آمادهشدن براي پاتك به دشمن. 4. اگر به چندين موضع رخنه شود، لشكر بايد موضعي را كه اهميت خاصي دارد و رخنهاي را كه در مواضع نزديك لشكر ايجاد شده در اولويت قرار داده و با آن مقابله كند و سپس برحسب اهميت در ساير مواضع به مقابله بپردازد.[۴]
گزارش - 4
4. امروز، فرمانده قرارگاه كربلا در جلسهاي با مسئولان اين قرارگاه و مسئولان تيپ18 الغدير و لشكر7 وليعصر(عج)، ضمن تحليل عملياتهاي اخير عراق موسوم به استراتژي دفاع متحرك، ادامه پدافند به شيوه كنوني را در منطقه فاو زيانبار خواند و باتوجهبه دستاوردهاي عمليات اخير در اين منطقه، خواستار آمادگي يگانها براي اجراي عمليات شد.** در اين جلسه كه احمد غلامپور فرمانده قرارگاه كربلا، حسن داناييفر معاونت عمليات قرارگاه كربلا، سعيدفر جانشين مسئول اطلاعات قرارگاه كربلا، سيفالله حيدرپور فرمانده تيپ18 الغدير و غلامحسين كلولي معاون عمليات لشكر7 وليعصر(عج) حضور داشتند، ابتدا گزارشي از شناساييهاي تيمهاي اطلاعاتي قرارگاه كربلا، لشكر7 وليعصر(عج) و تيپ18 الغدیر از وضعيت دشمن و مناطق آسيبپذير نيروهاي خودي و عراقي بيان شد. سپس احمد غلامپور با اشاره به تزلزل نيروهاي عراقي و نبود روحيه جنگي مناسب در آنها گفت كه باتوجهبه وضعيت ناپایدار دشمن، ما بايد محورهايي را براي عمليات انتخاب كنيم كه خودبهخود يا دشمن را مجبور به عقبنشيني كند يا ماندن در آن مواضع ازنظر نظامي براي او مناسب نباشد. وي افزود: عراقيها پس از عمليات والفجر8، يك رقابتي را براي حمله به ما شروع كردهاند، يعني درحاليكه يگانهاي اصلي سپاه در فاو به پدافند مشغول شدند، دشمن شروع به حمله در مناطق ديگر كرد. در اين حملات عراقيها به ضعفهاي ما پي بردهاند و مرتب به خطوط پدافندی ما ضربه ميزنند، اين وضع خيلي بدي است. علت اين امر هم ماندن ما (سپاه) در فاو و نداشتن تحرك است، درواقع ما درپي تحكيم مواضع هستيم و به دشمن فرصت بازسازي داديم. بنابراين او به ما حمله ميكند و ما ناچار شديم تيپ21 امام رضا(ع) را از فاو به جبهه ديگر بفرستيم؛ تيپ10 سيدالشهدا(ع)را رها كرديم و نميدانيم به جبهه فكه منتقل كنيم يا جبهه شرهاني. لشكر5 نصر را به سومار فرستاديم و ادامه اين وضع خيلي بد است. فرمانده قرارگاه كربلا در ادامه باتوجهبه موفقيت عمليات هشتم و نهم ارديبهشت در فاو، اضافه كرد كه ما بايد دوباره عمليات كنيم، عمليات اخير در فاو نشان داد اقدام ما موفقيتآميز و بازدارنده بوده است، چون نهتنها عراق نزديك به 5000 تن تلفات داد، بلكه بهناچار تيپ66 نيروي مخصوص را كه براي تصرف جزيره مجنون به آنجا برده بود به فاو بازگرداند. لشكر14 امام حسين(ع) ديروز در خط حد خودش در فاو يك پاتك اجرا كرد. در اين پاتك تعدادي از افراد دشمن كشته و 7 نفر اسير شدند. غلامپور خطاب به حاضران در جلسه تصريح كرد كه اين حرفها براي تجديد روحيه شما نيست و واقعيت است. اگر ارتش شكست بخورد يا سپاه پيروز شود رسانههاي دنيا نميگويند چه كسي پيروز شد يا چه كسي شكست خورد، بلكه فقط فيلم اسيران و غنايم را پخش ميكنند و حاميان صدام اميدوار ميشوند كه صدام ميتواند پيروز نبرد باشد و بيشتر از او پشتيباني ميكنند. فرمانده قرارگاه كربلا در خاتمه با اشاره به اينكه در عمليات اخير در فاو تعدادي از واحدهاي رزمي دشمن از رده خارج شدند و براي آمادگي مجدد به زمان نياز دارند، تأكيد كرد كه فرماندهان يگانها، تيمهاي شناسايي را سريعتر فعال كرده و آماده ضربه مجدد به دشمن شوند، در اين صورت دشمن مجبور ميشود حملات خود به ساير جبههها را متوقف كند، ضمن آنكه نيروها دوباره روحيه تهاجمي پيدا ميكنند. وي افزود: «ما اگر در آفند 100 شهيد بدهيم بهتر است كه در پدافند بايستيم و مداوم خمپاره بخوريم يا هواپيماهاي عراقي عقبه ما را بمباران كنند يا [بمب] شيميايي بزنند. بنابراين انشاءالله انتظار داريم از جلسه بعد با برادران درباره مانور عمليات [عليه دشمن] بحث كنيم.»[۵]
گزارش - 5
5. جانشين فرمانده قرارگاه كربلا امروز در گفتوگو با راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ اهداف عمليات سه روز پیش در منطقه فاو و نتايج آن را بيان كرد. حسن داناييفر اهداف اين عمليات را ترميم مواضع پدافندي، فعال نگهداشتن جبهه با هدف افزايش هوشياري نيروها، تقويت روحيه آفندي و بهرهگيري از تاكتيك پدافند متحرك و رد ديدگاه دشمن مبنيبر ناتواني نيروهاي ايران در اجراي عمليات در منطقه فاو اعلام كرد. وي سه عامل تهديدكننده در اين منطقه را چنين شرح داد: 1. دشمن با پيشروي در چند قسمت، خط پدافندي را ناقص كرده بود و هرلحظه احتمال سقوط خط پدافندي و خطوط اوليه وجود داشت. 2. ميان دو محور قرارگاه كربلا و قرارگاه نجف بهسبب ايجاد آبگرفتگي از سمت كارخانه نمك، شكاف بزرگي ايجاد شده بود. 3. عراقيها در جاده استراتژيك خود را به خط ما نزديك كرده و روي جاده شني مستقر شدهاند. داناييفر اين عوامل را خطر عمده و از علل اجراي عمليات در منطقه فاو برشمرد. جانشين فرمانده قرارگاه كربلا دليل دوم اجراي عمليات را تقويت روحيه نيروهاي خودي اعلام كرد و توضيح داد كه فشارهاي متعدد و مستمر عراق براي بازپسگيري گامبهگام منطقه فاو سبب شده بود تا ما همواره نيروها را درحال آمادهباش نگهداریم و به آنان هشدار دهيم كه هرلحظه احتمال پاتك عراقيها وجود دارد و آنان را به تحكيم مواضع ترغيب كرده و كارهايي كنيم كه در طول جنگ نكرده بوديم. مثلاً هر شب منور بزنيم كه دشمن نيايد، موانعي نظير سيمخاردار و موانع خورشيدي جلوي مواضع خود ايجاد كنيم؛ كارهايي كه براي نيروهاي ما تازگي داشت و روحيه پدافندي در نيروها بهوجود آورده بود كه خيلي رنجآور و براي حركتهاي آينده مسئلهساز بود. به اعتقاد داناييفر ايجاد موانع و آباندازي در جلوي مواضع پدافندي براي جلوگيري از تهاجمات احتمالي دشمن، اين گمان را در عراقيها تقويت كرد كه ما نه ميخواهيم و نه ميتوانيم در فاو عمليات كنيم. به همين دليل دشمن با خيال آسوده نيروهاي خود را از اين منطقه به جبهههاي ديگر برد و با هدف بهرهبرداري سياسي و تبليغاتي در مناطقي كه ميدانست حتماً پيروز ميشود، عمليات اجرا كرد. داناييفر درباره عمليات اخير در منطقه فاو گفت: «لشكر25 كربلا با 5 گروهان، لشكر41 ثارالله(ع) با 2 گروهان و لشكر8 نجف در عمليات شركت كردند. لشكر25 كربلا مأموريت داشت با عمليات روي جاده شني پيش برود و با لشكر31 عاشورا الحاق نمايد. لشكر41 ثارالله(ع) يك گروهانش روي دژ و گروهان ديگرش روي جاده آسفالت و لشكر8 نجف ميبايست قرارگاه دشمن را كه پيش رويش بود، تصرف كند. شناساييها از مواضع عراقي در طول پنج روز (20 تا 25 فروردين) انجام شد. پس از آمادگيهاي لازم، عمليات ساعت 4 شب [بامداد 8/2/1365]، آغاز شد و تا ظهر روز بعد، يگانهاي خودي توانستند به اهدافشان دست پيدا كنند. البته در حين عمليات، لشكر8 نجف بهلحاظ اينكه در جناح راستش تانكهاي دشمن حضور داشتند، فشار بيشتري متحمل شد. پس از آن، شب 9/2/1365، تيپ501 عراق با واحدهايي از تانك و پياده در محور لشكر8 نجف پاتك كردند كه نيروهاي خودي تلفات خوبي بر دشمن وارد كردند. لشكر41 ثارالله(ع) بعد از مرحله اول عمليات، بدون هماهنگي با ما، از حد خودش بيشتر جلو رفت كه البته از عراقيها انهدام خوبي كرد؛ ولي 4 شهيد و 12 مجروح و 1 اسير داد. در اين درگيري حدود 30 نفر از عراقيها كشته و تعدادي اسير شدند. از لشكر8 نجف و لشكر25 كربلا فعلاً حدود 70 نفر شهيد شمارش شدند. كلاً اسيرهايي كه در اين عمليات از عراقيها گرفته شد از تيپ412، تيپ96، تيپ501 و گردان 2 تيپ15 زرهي بود. عمده تلفاتي كه ما داديم پس از عمليات بود كه براثر اجراي آتش دوربرد عراق بود. الآن (ساعت 10 صبح 11/2/1365)، وضعيت ما خوب گزارش شده است. البته روي قرارگاهي كه از دست دادهاند فشار است، ولي فشار زرهي نيست بلكه آتش توپخانه و ادوات است و جاهاي ديگر فشار [روي نيروها] نيست.»[۶]
گزارش - 6
6. اهميت راهبردي منطقه فاو موجب شده است كه فرماندهان سپاه همواره درصدد تدابيري براي تحكيم مواضع نيروهاي خودي و مقابله با اقدامات احتمالي دشمن در اين منطقه باشند. تلاش براي حفر كانالي از جاده امالقصر به خور عبدالله، بستن لولههاي نفتي منتهي به فاو و پيشبيني اقدامات لازم براي اطفای حريق احتمالي روي اروندرود ازجمله اين تدابير است. علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه، در ديدار با دو تن از مسئولان وزارت نفت با اشاره به تلاشهاي واحدهاي مهندسي قرارگاه و يگانها براي حفر كانالي بهمنظور تردد نيروها گفت كه واحدهاي مهندسي بهمنظور سهولت رفتوآمد قايقها اقداماتي براي حفر يك كانال از پايگاه موشكي سوم (سمت چپ جاده امالقصر) به خور عبدالله انجام دادند، ولي بهدليل باتلاقي و شلبودن زمين، شنها داخل كانال سرازير و سبب پرشدن كانال ميشود. وي افزود: «امكان دارد عراقيها ازطريق لولههاي نفتي كه در فاو كشيده شده گازهاي سمي پمپاژ كنند. همچنين، احتمال دارد كه عراق با جاريكردن نفت روي رودخانه اروند ايجاد آتشسوزي كند، بنابراين لازم است امكانات اطفاي حريق در منطقه آماده باشد.» پس از اظهارات شمخاني، مسئولان وزارت نفت اعلام آمادگي كردند با استقرار يك گروه تخصصي اقدام به بستن لولههاي نفت بكنند. جمشيد سرداري مسئول جنگ آب، نيز توضيحات فني را درخصوص چگونگي انسداد لولههاي نفت بيان كرد. در ادامه جلسات امروز قرارگاه نيروي زميني سپاه، مسعود حجاريان از مسئولان لجستیک وزارت سپاه پاسداران، در جلسه كوتاهي با فرمانده نيروي زميني سپاه، از ساخت دستگاه آبشيرينكن بههمت وزارت سپاه و نصب آن در كنار اروندرود خبر داد. به گفته حجاريان، اين دستگاه در هر ساعت 4 مترمكعب آب شيرين ميكند و ميتواند بهراحتي آب شرب يك گردان را در روز تأمين كند.[۷]
گزارش - 7
7. درپي تحركات روزهاي گذشته نيروهاي عراقي در منطقه فاو كه بهدنبال عمليات رزمندگان خودي در اين منطقه رخ داد، عراقيها امروز، اقدام به اجراي پاتك و بمباران اين منطقه كردند كه دستاوردي براي آنان نداشت. بنا بر گزارش قرارگاه عملياتي خاتمالانبيا(ص)، تيپهاي 5 و 7 گارد رياستجمهوري عراق روي محور امالقصر - فاو در ده كيلومتري شمال پل مملحه مستقر شدهاند و تيپ30 زرهي لشكر6 ارتش عراق كه نيروي احتياط محور جاده استراتژيك است بهسمت جلو، جابهجاييهايي انجام داده است.[۸] راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در قرارگاه نيروي زميني سپاه، در يادداشتهاي امروز خود درباره اوضاع منطقه فاو نوشته است: ساعت 10 صبح، خبرهايي از آمادگي نيروهاي عراقي براي پاتك در محور جاده استراتژيك به قرارگاه، دريافت شد. علي آستانه از قرارگاه نوح اعلام كرد كه هواپيماهاي عراقي تا ساعت 13:50، چهار بار منطقه را بمباران كردند كه تلفاتي نداشت. از منطقه مأموريت قرارگاه كربلا نيز گزارش رسيد كه از سمت چپ جاده استراتژيك نيروها در معرض تير مستقيم تانكهاي عراقي هستند. در محدوده لشكر8 نجف هم نيروهاي عراقي چند پاتك اجرا كردند كه هربار عقب رانده شدند.*** راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در ادامه يادداشتهاي خود آورده است: «برادر شمخاني در ساعت 19:25 با برادر كاظمي تماس گرفت و از وضعيت او جويا شد. فرمانده لشكر8 نجف ميگويد از صبح تاكنون به خط ما پاتك ميشود. عراقيها جلو ميآيند، بچهها آنها را عقب ميزنند، اما بازهم جلو ميآيند. ما براي زدن خاكريز به لودر و بلدوزر احتياج داريم. درخواست كردهام، ميگويند نداريم. برادر شمخاني به احمد [كاظمي] گفت: مستقيماً با من تماس بگير، من ميگويم تا يك ساعت ديگر به شما برسانند. بازهم مستقيماً با ما تماس بگير. برادر شمخاني به احمد تأكيد كرد كه اينهمه تبليغ كردهايم، مردم چشمشان به اينجاست محكم بايستيد. پس از اين تماس، برادر شمخاني با برادر محسن [رضايي كه تهران است] تماس گرفت و مطلب [فشار شديد دشمن به خط لشكر8 نجف] را به ايشان منتقل كرد و گفت اگر شما هم تماسي با احمد [كاظمي] گرفتيد، تأكيد كنيد در مقاومت. كه قرار شد ايشان هم تماس بگيرد. برادر شمخاني پس از اين تماس با برادر یدالله شمايلي از مسئولان مهندسي جهاد، تماس گرفت و تأكيد زيادي در رساندن وسايل به لشكر نجف كرد.»[۹] بنا بر اعلام قرارگاه عملياتي جنوب سپاه پاسداران و به استناد اظهارات اسيران عراقي، از عواملي كه سبب تحريك دشمن براي حمله به منطقه فاو شد، سه ضعف عمده در خط پدافندي نيروهاي خودي بود: 1. وجود شكاف و به هم پيوستهنبودن خط پدافندي. 2. نبود آتش پشتيباني و سلاحهاي سنگين. 3. غافلگيرشدن.[۱۰]
گزارش - 8
8. امروز، فرمانده قرارگاه نصرت در نامهاي "بهكلي سري" به فرماندهي قرارگاه خاتمالانبيا(ص) نتايج بررسي دستور شفاهی فرمانده کل سپاه مبنیبر اجراي عمليات در جزيره جنوبي مجنون و پيشنهاد اصلاحي خود را براي اجراي عمليات در اين منطقه اعلام كرد. در این نامه نقاط ضعف اجراي اين عمليات، چنین اعلام شده است: 1. متكيبودن به يك عقبه 5/4 كيلومتري كه فقط نفر میتواند روي آن تردد كند. 2. وجود ديد و تير دشمن روي عقبه آبي نیروهاي خودي. 3. وجود سه راهكار مناسب براي دشمن جهت پاتك، كه با اجراي يك آتش تهيه سنگين بهراحتي میتواند نيروهاي بدون عقبه ما را عقب براند. در پایان پیشنهادی به این مضمون مطرح شده است: بهدليل اين ضعفهاي اساسي نميتوان يك عمليات مطلوب و مؤثر را در اين خط حد انجام داد. پيشنهاد ميشود كه عمليات در جزيره جنوبي باتوجهبه امكانات و نيروهاي موجود جهت تصرف 2 كيلومتر در ضلع غربي و مركزي و بازپسگيري سنگرهاي 5 و 6 روي ضلع شرقي، برنامهريزي شود.[۱۱]
گزارش - 9
9. ارتش عراق بهمنظور آموزش و افزايش آگاهي پرسنل نظامي و جلوگيري از تأثير مواد شيميايي بر نيروهاي خودي و نيز براي آلودهكردن مناطق درگيري و اشغالشده، سازمان "شيميايي، ميكروبي، راديواكتيو" تشكيل داده است. سازمان حفاظت اطلاعات ارتش جمهوري اسلامي ايران گزارشي از نتايج بازجويي اسيران عراقي متخصص در امور شيميايي براي آشنايي سازمانهاي نظامي تهيه كرده است. در اين گزارش، اطلاعاتي درباره ساختار سازمان و اداره شيميايي ارتش عراق، سيستم و نحوه آموزش يگانها، سازمان داخلي گردانهاي شيميايي و وظايف آنها و محل انبارها و كارخانههاي توليد مواد شيميايي درج شده است. در بخشهايي از اين گزارش هشت صفحهاي آمده است: اين سازمان كه تحترهبري فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق انجام وظيفه ميكند از اداره شيميايي ارتش عراق تشكيل يافته است. رياست اين اداره بهعهده سرهنگ داروساز عبدالمطلب اشكوري است. در هر لشكر ارتش عراق يك گردان شيميايي تشكيل شده است و هر گردان شامل گروهان شناسايي، گروهان پاكسازي و گروهان توليد دود است. فرمانده آموزشگاه رسته شيميايي، سرهنگ اكرم اسماعيل الدباغ است و معلمان اين مركز آموزشي را عدهاي از متخصصان كشور شوروي و افسران عراق كه تحصيلات دانشگاهي در رشته شيمي يا فيزيك دارند، تشكيل ميدهند. بهدليل فراواني واردات و ساخت مصنوعات داخلي درزمينه مواد شيميايي، مقامات عراقي اقدام به تأسيس انبارها و كارخانههاي مخصوص در مناطق مختلف عراق كردهاند كه ازجمله آنها انباري در منطقه گمرك واقع در جاده فلوجه (شمالغرب بغداد)، پادگان التاجي در حومه شمالي بغداد، انبار مواد شيميايي منطقه بعقوبه واقع در منطقه منصوريه الجبل، ساختمان انرژي اتمي پشت پادگان الرشيد، كارخانه پتروشيمي بصره، كارخانه مواد شيميايي حديثه واقع در جاده رماديه به حديثه، كارخانه مواد شيميايي پادگان سعد در منطقه بغداد جديده، ميباشد.[۱۲]
گزارش - 10
10. هواپيماهاي عراقي امروز علاوهبر بمباران مجتمع فولاد اهواز، به حريم هوايي شهر بانه و محل استقرار نيروهاي خودی در منطقه سردشت تجاوز كردند. همچنين ارتش عراق مدعي شد يك بالگرد ايران را سرنگون كرده است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي و دفتر فرماندهي سپاه منطقه3 كربلا، دو هواپيماي ميگ23 عراقي ساعت 10، از ارتفاع بسيار پايين بار ديگر مجتمع فولاد اهواز و منطقه بهرهبرداري يونيت 2 اهواز واقع در 10 كيلومتري اين شهر را بمباران كردند كه براثر آن 5 تن شهيد و 8 تن مجروح شدند. در اين حمله يك وسيله نقليه و يك كانتينر منهدم و به اردوگاههاي كاركنان اين مجتمع خساراتي وارد شد.[۱۳] سخنگوي نظامي عراق حمله امروز هواپيماهاي عراقي را حمله موفقيتآميز ديگري عليه تلمبهخانههاي چاههاي نفتي اهواز برشمرد و دليل آن را تجاوز ايران عليه عراق و مخالفت ايران با پيشنهادهاي صلح اعلام كرد.[۱۴] گفتني است با پيداشدن جسد سوخته و متلاشيشده يكي ديگر از كارگران در همين منطقه كه روز گذشته بمباران شد، آمار شهيدان حمله ديروز به 4 تن رسيد.[۱۵] قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) نيز اعلام كرد: ساعت 16 امروز، چند هواپيماي عراقي به حريم هوايي شهر بانه تجاوز كردند كه با آتش پدافند هوايي متواري شدند.[۱۶] هواپيماهاي عراقي لحظاتي بعد به حريم هوايي شهرستان سردشت و شهرك ربط و در ساعتهاي 20:10 و 20:30 نيز به حريم هوايي پادگان جلديان تجاوز كردند كه با آتش پدافند هوايي مواجه شدند و بدون هيچ اقدامي منطقه را ترك كردند.[۱۷] گفتني است تكرار حملات به شهر بانه، موجب شد امروز مردم شهر را تخليه كرده و هنگام عصر دوباره به منازلشان بازگردند. بانكهاي اين شهرستان نيز امروز تعطيل بود. فرماندار بانه در نامهاي از كليه ادارات خواست تا مطابق ساعت كاري مقرر (7 الي 14:30) به فعاليت بپردازند.[۱۸] از سوي ديگر، سخنگوي نظامي عراق ادعا كرد كه ساعت 10:30 صبح امروز، 3 بالگرد ايراني كبرا دربرابر واحدهاي ارتش عراق در بخش عملياتي شرق ميسان (حوزه عملياتي سپاه چهارم) ظاهر شدند كه يك فروند از آنها هدف آتش پدافند هوايي قرار گرفت و در خاك ايران سرنگون شد.[۱۹]
گزارش - 11
11. يك نفتكش متعلق به عربستان سعودي در جنوب خليجفارس هدف موشك قرار گرفت. خبرگزاري رويتر اين حمله را به ايران نسبت داد و اعلام كرد براثر آن چند تن كشته يا زخمي شدهاند. براساس گزارش بيمه لويدز، نفتكش 31500 تني به نام السفانيه**** كه عازم بندر رأسالتنوره در عربستان بود در نزديكي سواحل قطر و امارات عربي متحده هدف موشك قرار گرفت و به آتش كشيده شد و خدمه آن، كشتي را در 75 مايلي شمالغربي ابوظبي رها كردند.[۲۰] خبرگزاري رويتر با اعلام اينكه در طول سال جاري مسيحي اين سيودومين كشتي است كه در خليجفارس هدف قرار گرفته، ايران را عامل اين حمله اعلام كرد و به نقل از منابع كشتيراني گفت: «منطقه نفتي و دريايي رستم كه داراي تسهيلات فرود هليكوپتر ميباشد، اخيراً توسط ايران در چند حمله مشابه مورد استفاده قرار گرفته است.» رويتر افزود: به عقيده تحليلگران نظامي، ايران در حملات خود از بالگردهاي اس.اچ3 بل استفاده ميكند.[۲۱]
گزارش - 12
12. همزمان با روز جهاني كارگر، نيروهاي بسيج كارخانجات و ادارات در سراسر كشور با اجراي رژه، آمادگي خود را براي حضور در جبههها اعلام كردند. جانشين فرمانده كل قوا در پيامي به كارگران، حضور باشكوه آنان در مراسم رژه را موجب تحكيم ستون فقرات جمهوري اسلامي و ضامن اقتدار نظام دانست. امروز، در تهران هزاران تن از كارگران و كارمندان بسيجي عضو بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي و گروهي از افراد كفنپوش و مسلح درحاليكه سربندهاي منقوش به شعارهاي حماسي "جنگ، جنگ تا پيروزي"، "راهيان كربلا، براي فتح كربلا پيش بهسوي جبههها" را بر پيشاني بسته بودند در چند خيابان رژه رفتند و سپس در استاديوم شهيد شيرودي تجمع كردند. در اين مراسم حجتالاسلام مهدي كروبي نماينده امام در بنياد شهيد، پيام جانشين فرمانده كل قوا حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني را خطاب به كارگران قرائت كرد. درپيام حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني با اشاره به اينكه «هنوز ميليونها كارگر تحتسيطره استكبار جهاني و فشارهاي ناشياز سختي كار، روزها و شبهاي سختي را سپري ميكنند»، آمده است: «در ايران اسلامي عرق جبين كارگران و زحمتكشان در كنار خون شهيدان راه آزادي و عشق به يك جويبار ريخت و كارگران همگام با دلاوران عرصه جنگ هر روز با گسستن قيدوبندهاي استعماري و شكستن ديوارهاي تعلق، اساس استقلال و ستون فقرات جمهوري اسلامي را تحكيم بخشيدند. اينك جبهههاي نور عليه ظلمت از حضور قوي و يكپارچه بازوهاي انقلاب، شور و التهابي ديگر گرفته و حضوركارگران در تمامي صحنههاي پيكار فرهنگي، سياسي، اجتماعي و نظامي ضامن اقتدار جمهوري اسلامي و ترسيمگر راه دفاع از اسلام ميباشد.»[۲۲] شركتكنندگان در مراسم روز جهاني كارگر با صدور قطعنامهاي آمادگي خود را براي تغيير خط توليد به توليد سلاح و مهمات و همچنين حضور در جبههها اعلام كردند. آنان ضمن تأكيد بر ضرورت اصلاح الگوي مصرف، خواستار تسريع در واگذاري سهام كارخانجات به كارگران شدند. در اين قطعنامه 12 مادهاي آمده است: «ما كارگران مسلمان چون هميشه فرامين تاريخساز حضرت امام [خميني] مبنيبر لزوم پركردن جبههها را به گوش جان شنيده، با زبان دل لبيك گفته و آمادگي كامل خود را جهت حضور در جبهههاي نور عليه ظلمت تا پيروزي نهايي اعلام ميداريم [و] بار ديگر اعتقاد راسخ خود را درخصوص اولويت جنگ و... تغيير خطوط توليد به توليد سلاح و مهمات تا آنگاه كه ديگر فتنهاي نباشد اعلام ميداريم.» در ادامه قطعنامه، توطئه كاهش قيمت نفت محكوم و تأكيد شده است: «ما حمايت از موضعگيريهاي قاطع دولت جمهوري اسلامي از تغيير الگوي مصرف را الزامي دانسته و از كارگران ميخواهيم اجازه ندهند سرمايههاي ملي بهوسيله استعمارگران به تاراج رود.» همچنين در بند 10 قطعنامه كارگران ضمن حمايت از دولت بهدليل واگذاري سهام كارخانجات به كارگران، خواستار تسريع در اين كار شدند تا كارگرنوازي از شعار به عمل بدل شود.[۲۳]
گزارش - 13
13. ارتش عراق براي تأمين كادر فرماندهي يگانهاي خود، زمان آموزش دوره افسري را كاهش داده و براي رفع كمبود نيروي انساني، درصدد جلب همكاري عشاير و نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان عراق برآمده است. به گزارش واحد اطلاعات عمليات قرارگاه نجف2 سپاه پاسداران: «مدت دوره دانشكده افسري عراق قبل از شروع جنگ با احتساب دوره مقدماتي سه سال بوده كه پس از دوره مقدماتي دانشجويان به درجه ستوان دومي نائل ميشدند، ولي اكنون دوره دانشكده افسري، منهاي دوره مقدماتي به 15 تا 16 ماه تقليل يافته و پس از پايان اين مدت دانشجويان به درجه ستواني نائل ميگردند. كوتاهي دوره بهدليل حذف تعطيلات ساليانه و حذف دروسي نظير تاريخ، جغرافيا و انگليسي است و در عوض به ساعات تدريس درس رزم شبانه افزوده شده است.»[۲۴] از سوي ديگر، رژيم عراق كه از چندي قبل بهدليل كمبود نيروي انساني در ارتش، طرح استفاده از عشاير را در جنگ بررسي كرده بود، اخيراً نمايندگاني از سران جاشها را براي سازش با جلال طالباني رهبر اتحاديه ميهني كردستان عراق، اعزام و اعلام كرده است درصورت تمايل به همكاري و آتشبس بين دو طرف با قسمتهايي از شرايط خودمختاري؛ يعني سپردن كنترل استان سليمانيه به جلال طالباني، موافقت خواهد كرد و درصورت تسخير قسمتي از خاك ايران، علاوهبر واگذاري اسلحه و مهمات غنيمتي، به آنها پاداش نيز خواهد داد.[۲۵] یک نشريه داخلی سپاه در خبري تكميلي درباره مواضع مثبت جلال طالباني به اين درخواست نوشته است: «طالباني در جواب به نمايندگان مزبور اظهار داشته كه چون به مقامات ايراني قول همكاري داده است، نميتواند بهصورت آشكار همكاري خود را اعلام نمايد، ولي ميتواند با كناركشيدن تيپهاي 37 و 21 اتحاديه ميهني و نشاندادن نقاط ضعف و آسيبپذير نيروهاي ايراني در منطقه مذكور، با آنها همكاري كند.» اين نشريه در ادامه به سوابق و اهميت موضوع اشاره كرده و افزوده است: «رژيم بعث عراق بهعلت كارآيي اين افراد در جبهههاي شمالغرب و غرب درصدد است عشاير كرد را جايگزين نيروهاي نظامي خود در جبهههاي شمالي كند تا بدينوسيله از يكسو پدافند آن منطقه را توسط نيروهاي بومي و مجرب مستحكم نمايد و از سوي ديگر، نيروهاي خود را جهت بهكارگيري در ميدانهاي جنگ آزاد كند. شايان ذكر است پيش از اين ارتش رژيم بعث عراق توانسته بود در بازپسگيري منطقه عملياتي والفجر9 و چند عمليات ديگر ازجمله تصرف ارتفاعات دربنديخان از همكاري اكراد عراق بهره ببرد.»[۲۶]
گزارش - 14
14. پيشمرگان كرد عراقي با اجراي عمليات در مناطق حيات و شاندري، مناطقي را آزاد و تلفات و خساراتي را به ارتش عراق وارد كردند. رژيم عراق چند تن از مسئولان جيشالشعبي را اعدام كرد. نماينده پيشمرگان حزب دمكرات كردستان عراق (بارزانیها) در گزارش به گردان 1 نوهد از درگيريهاي شديد نيروهاي تحت امر خود در منطقه حيات خبر داد و اعلام كرد كه پيشمرگان كرد موفق شدند مناطقي چون سريبابك، گرويكولكان و سريزيلكوكي را به كنترل خود درآورند و خساراتي به نظاميان عراق وارد كنند.[۲۷] قرارگاه رمضان نيز با استناد به خبر ژاندارمري ناحيه كردستان گزارش داده است كه تعدادي از نيروهاي حزب دمكرات عراق به يكي از پايگاههاي ارتش عراق در منطقه شاندري در استان سلیمانیه حمله كردهاند. در اين حمله 30 نفر از نيروهاي عراقي كشته و 5 نفر اسير شدهاند و اسلحه و مهمات پايگاه به غنيمت بارزانيها درآمده است.[۲۸] به گزارش ناحيه ژاندارمري كردستان، رژيم عراق اخيراً تعداد 5 تن از مسئولان جيشالشعبي ازجمله رشيد صالح برادر استاندار سليمانيه و مسئول عمليات مناطق حلبچه، خرمال، طويله و بياره را اعدام كرده است. گفتني است رشيد صالح 25 سال در دستگاه رژيم بعث خدمت كرده بود.[۲۹]
گزارش - 15
15. درگيري نيروهاي خودي با عناصر ضدانقلاب، مينگذاري و اجراي كمين و تردد افراد ضدانقلاب به روستاها با هدف عمليات عليه نيروهاي جمهوري اسلامي و نيز همكاري آنان با رژيم بعث عراق ازجمله وقايع و حوادث امروز منطقه كردستان بود. به گزارش قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) در هفت مورد درگيري در شهرهاي كردستان با عناصر ضدانقلاب (از 5/2/1365 تا 11/2/1365)، از نيروهاي خودي 2 تن شهيد و 4 تن مجروح شدند و از افراد ضدانقلاب 14 تن كشته و تعدادي زخمي شدند.[۳۰] همچنين درگيري نيروهاي پايگاه موسلان و نيز نيروهاي گروهان چناره در محور مريوان به بسطام با عناصر ضدانقلاب پس از نيمساعت بدون تلفات خاتمه يافت.[۳۱] براثر برخورد يك فرد روستايي با ميني كه عناصر ضدانقلاب در حوالي روستاي كانيسور كار گذاشته بودند، يك پاي وي قطع شد.[۳۲] همچنين انفجار مين در جاده نيسك از توابع سردشت، موجب مجروحشدن 8 تن از روستائيان شد. دو نارنجك كه در محل تأمين پايگاه مسافربري بهدست عناصر ضدانقلاب تلهگذاري شده بود، منفجر شد. ضدانقلابيون پس از اين انفجار با شليك بهسمت نيروهاي گشت پايگاه شهيد ياوري در اطراف پل سلماس از منطقه گريختند.[۳۳] تعدادي از عناصر ضدانقلاب كه قصد ورود به شهر سردشت را داشتند در شيار روستاي ژاژوكه به كمين نيروهاي خودي برخوردند و پس از شليك چند گلوله آر.پي.جي فرار كردند.[۳۴] بنا بر گزارش سپاه صائيندژ تعدادي از افراد حزب دمكرات از روستاي ساريقميش بهسمت روستاهاي كانيشته و باغچه آمدهاند و قصد حمله به پايگاههاي مجاور را دارند. درهمينحال گروهي از پيشمرگان دمكرات به فرماندهي عطاالله غلامي با تجمع در روستاي چمپان و 80 نفر از چتههاي دمكرات با استقرار در روستاي درهزيارت در تدارك حمله به پايگاه حصار و پايگاههاي ديگر بهسرميبرند.[۳۵] تعدادي از اعضاي كومهله نيز به سرپرستي مجيد حسيني به روستاي زويران در بخش سرشيو از توابع مريوان رفته و درباره استعداد و تجهيزات پايگاه رزمندگان اطلاعات جمعآوري كردهاند.[۳۶] فرمانداري شهرستان بانه اعلام كرد كه سازمان استخبارات عراق تعدادي از افراد خود را كه اهل سليمانيه هستند با زن و بچه در پوشش پناهنده از ماؤوت عراق بهسوي نوار مرزي بانه و سردشت روانه كرده و قرار است آنها با مسئولان حزب دمكرات كردستان عراق مستقر در منطقه بانه و سردشت تماس گرفته و با پرداخت مبلغي پول مسئولان را راضي كرده و در پوشش پيشمرگان بارزاني در نوار مرزي سكونت گزينند و اخبار و اطلاعات مربوط به نيروهاي ايراني و منطقه را جمعآوري كنند و منتظر دستور بمانند.[۳۷]
گزارش - 16
16. درپي تهديد امريكا به حمله نظامي عليه ايران، اين موضوع در كميسيون شوراي امنيت كشور بررسي و تصميمهايي براي مقابله با جنبههاي تبليغاتي و نظامي اين تهديد گرفته شد. كميسيون فرعي شوراي امنيت كشور امروز، در محل دبيرخانه اين شورا با حضور نمايندگان وزارت اطلاعات، سپاه پاسداران، كميته انقلاب اسلامي و قائممقام معاونت دفاعي نخستوزير تشكيل جلسه داد. در اين جلسه درباره تهديد اخير امريكا و تفاوت تهديد اين كشور عليه ليبي با ايران، مقايسه موقعيت جغرافيايي تهران با طرابلس و بازتاب حمله احتمالي نظامي امريكا بحث و تبادلنظر شد. اكثر اعضاي اين كميسيون با الهام از ديدگاه امام خميني مبنيبر پوچبودن تهديدات امريكا اين تهديد را اقدامي تبليغاتي برشمرده و معتقد بودند كه امكان يك حركت نظامي ازسوي امريكا ميسر نيست. دراينباره قائممقام معاونت دفاعي نخستوزير گفت: «امكان نقطهزني براي هواپيماهاي امريكايي نيست و ازطرفی با طرحهايي كه در دست اقدام است و در آينده نزديك به بهرهدهي ميرسد، امكان عمليات دقيق عليه مراكز حياتي و حساس تهران وجود ندارد.» نماينده سپاه نيز ضمن تأكيد بر ناتواني نقطهزني هواپيماهاي دشمن، معتقد بود كه باتوجهبه موقعيت جغرافيايي تهران، هواپيماهاي دشمن ناچار هستند در ارتفاع بالاي پنجاههزار پا عمليات اجرا كنند كه اينگونه حملات فاقد ارزش نظامي است و دشمن نميتواند نقاط مورد نظر را بزند، درحاليكه اگر در ارتفاع بيستهزار پايي اقدام به اجراي عمليات كنند، حملات آنها مؤثر ميباشد، البته دراينصورت هم با تجهيز رادارها و پدافند عامل زميني ميتوان حملات دشمن را دفع كرد. در ادامه جلسه درباره چگونگي دفاع غيرعامل و جلوگيري از هرگونه حادثه احتمالي، با تأكيد بر سه محورِ اين نوع دفاع؛ يعني استتار، اختفا و خاموشي در شب، تصميماتي اتخاذ گرديد؛ ازجمله: 1. اجراي مانورهاي تبليغاتي عليه تهديدات دشمن ازطريق رسانههاي گروهي و تحقير امريكا در سخنرانيها و ايجاد آمادگي در مردم براي حمله احتمالي. 2. برگزارنكردن جلسات همزمان توسط مسئولان سه قوه در مقر شهيد مطهري. 3. تقويت پدافند عامل نقاط حياتي و حساس مانند منزل امام خميني، منزل آيتالله منتظري، مجموعه شهيد مطهري، ساير اماكن حياتي و حساس تهران. همچنين مقرر شد: وزارت اطلاعات با هماهنگي وزارت امور خارجه احتمال حمله هوايي امريكا را بررسي كرده و نتيجه آن را به شوراي امنيت كشور گزارش دهد؛ كليه اقدامات پدافندي و تمهيدات حفاظتي براي مقابله با حملات احتمالي طوري انجام شود كه نه دشمن قادر به سوءاستفاده از آن باشد و نه در مردم ايجاد رعب و وحشت كند؛ ساختمانهاي مقاوم و داراي زيرزمين براي استقرار ارگانهاي مهم در مواقع حملات احتمالي مد نظر گرفته شود.[۳۸]
گزارش - 17
17. رئيس شورايعالي دفاع در مراسم گراميداشت سالگرد شهادت آيتالله مرتضي مطهري، ضمن محكومكردن سياست سلطهطلبانه امريكا، امسال را سال پيروزي نهايي بر ارتش متجاوز عراق پيشبيني كرد. وي همچنين بر ضرورت تغيير بنيادي نظام آموزشي و ايجاد مدارس خصوصي تأكيد كرد. آيتالله سيدعلي خامنهاي رئيس شورايعالي دفاع، در جمع سههزار تن از معلمان و دانشجويان مراكز تربيتمعلم كشور با اشاره به تجاوز امريكا به ليبي گفت: «اينكه يك قدرت استكباري فقط بهدليل آنكه مدعي است منافعش در منطقهاي از دنيا به خطر افتاده است، پس از پيمودن هزاران كيلومتر در هوا، دريا و خشكي عدهاي از مردم را از بين ببرد، بهدليل اين است كه ديگران هم به او حق ميدهند و ميگويند امريكاست و قدرتمند است. حتي كساني هم كه چوب اين حركت را ميخورند، فرياد برنميآورند و سلطه امريكا اكنون در بسياري از كشورهاي دنيا پذيرفته شده است، [ولي] امروز ملت ما با اين رسم به مبارزه برخاسته است و ميگويد نه قدرتمندان حق ستم دارند و نه ضعفا بايد ستم را بپذيرند و ما براي ابلاغ پيام خود به ملتها، هفت سال است كه با استكبار درحال مبارزهايم.» رئيسجمهور ايران با اشاره به استقبال نيروهاي داوطلب براي اعزام به جبههها و پيروزيهاي اخير رزمندگان در فاو افزود: «با پيروزيهاي عظيمي كه در جبهههاي نبرد بهدست آمده و بعد از حركت باشكوه و بيسابقهاي كه با اشاره امام عزيزمان صورت گرفت، امروز استكبار جهاني شديداً احساس خطر و نگراني ميكند. ... و در مقابل، ملتهاي جهان سوم با خوشحالي تمام به اين پيروزيها نگاه ميكنند. ... من با توكل به خدا پيشبيني ميكنم كه امسال كار جنگ با پيروزي ملت مسلمان ايران كه پيروزي اسلام و قرآن است يكسره خواهد شد و جنگ با پيروزي جمهوري اسلامي تمام خواهد شد.» رئيسجمهور در خاتمه خطاب به وزير آموزشوپرورش تأكيد كرد: «تغيير بنيادي نظام آموزشي براساس نيازهاي جامعه بايد به شكل جدي پيگيري شود. بايد از كمك مردم براي ايجاد آموزشگاهها استفاده شود. البته دولت بايد نظارت كامل در امر آموزشوپرورش داشته باشد، ولي درعينحال بايد مدارس خصوصي هم وجود داشته باشد و در قانون گنجانيده شود.»[۳۹]
گزارش - 18
18. نخستوزير جمهوري اسلامي ايران ضمن استقبال از طرح خروج شوروي از افغانستان، اعلام همكاري انگليس با امريكا عليه ايران را تقبيح كرد و آن را كماهميت شمرد. ميرحسين موسوي در اولين جلسه شوراي سياسي دولت كه با حضور وزيران اطلاعات، ارشاد اسلامي، كشور، امور خارجه، نفت و چند تن از معاونان اين وزارتخانهها برگزار شد، درمورد طرح زمانبنديشده خروج شوروي از افغانستان گفت: «ما هنوز اطلاع دقيقي دراينمورد نداريم، ولي از صحت اين خبر خوشحال خواهيم شد. ما قبلاً نظر خود را درمورد راهحل افغانستان چه در محافل خصوصي و چه در محافل بينالمللي اعلام كردهايم. آرزوي ملت افغانستان و صلاح شوروي و كشورهاي منطقه در اين است كه در افغانستان يك حكومت متكي بر خواست مردم مسلمان تشكيل شود. اين حكومت ميتواند در قطع بهانهگيريهاي امريكا براي دخالت و تجاوز در منطقه مؤثر باشد.» نخستوزير همچنين با تقبيح موضع دولت انگليس درمورد همكاري با امريكا عليه ايران، انگليس را عامل هميشگي جنايات در قرون گذشته و حوادث اخير خواند و افزود: «آنچه شگفتانگيز است جهل خانم تاچر نسبت به قدرت جمهوري اسلامي ايران است. انقلاب اسلامي يك قدرت محلي نيست، بلكه يك قدرت جهاني است و ميتواند پاسخ انگليسيها و امريكاييها را در همهجاي دنيا بدهد.»[۴۰]
گزارش - 19
19. وزير ارشاد و نمايندگان فرهنگي جمهوري اسلامي ايران در خارج از كشور امروز با رئيس مجلس شوراي اسلامي ديدار كردند. حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني در اين ديدار با اشاره به اهميت نقش و تأثير فرهنگ در هر كشور، بر ضرورت ترويج فرهنگ اسلامي تأكيد كرد. وي همچنين ادعاهاي رسانهها درباره قاچاق اسلحه از امريكا به ايران را دروغ خواند و حمايت از گروههاي اسلامي درستكار لبنان را تأييد كرد. رئيس مجلس شوراي اسلامي با بيان اين نكته كه در موقعيت كنوني تلاش دنيا در مقابله با جمهوري اسلامي ايران صرفاً معطوف به مسائل اقتصادي، سياسي و اهميت سوقالجيشي ايران نيست، گفت: «اكنون دنيا فاقد يك فرهنگ غني است كه بتواند مزاحم قدرتهاي سلطهگر شود. ماركسيستها واقعاً درصدد بودند كه مكتب كاملي بياورند. ... اما مكتب آنها با فطرت نميخواند، [زيرا] تفسير غلطي از تاريخ و طبيعت و تحليلهاي اشتباهي از آينده ارائه نمودند. ... بهخاطر همين كمكم شكست خوردند و الآن دارند تسليم غربيها ميشوند. ... درحاليكه انقلاب ما ميخواهد اين دين را كه از اول بشريت همراه انسان بوده احيا كند. اين حرف بزرگي است كه مسيحيان، يهوديان و همه الهيان آن را ميفهمند. ... ولي رذالتهايي كه اينها [رسانههای غربی] براي هتك حيثيتي و فكري جمهوري اسلامي ميكنند از تلاشهاي فيزيكي آن بيشتر است. آنها ميخواهند جمهوري اسلامي بهعنوان يك حركت مطلوب در دنيا نباشد. ... شما نمايندگان فرهنگي جمهوري اسلامي كه دستتان پر است از اين معارف اسلامي كه از اسلام دراختيار داريد و دست پري براي برخورد با آدمهاي باسواد و اهل فكر داريد.» حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني درمورد ادعاهاي رسانهها درباره قاچاق اسلحه از امريكا به ايران افزود: «اين قضيه قاچاق اسلحه كه آن را به ايران نسبت دادند و چقدر وقت آنها صرف [این ادعا] شد همه آنها اصلاً از پايه دروغ بوده است. تا آنجا كه من ديدم اكثر روزنامههاي معتبر دنيا براي اين مطلب چندينبار نوشتند و مصاحبه و تحليل كردند. علت اين كارها اين است كه احساس ميكنند جمهوري اسلامي اعتباري در دل مردم آزاد و آزاديخواه جهان ايجاد كرده و مركزي قوي براي مبارزه با استكبار و سلطهگرها بهوجود آورده است. اينهمه تبليغات به ضرر خودشان هم هست. وقتي آن همه اصرار ميكنند كه ما دو ميليارد دلار اسلحه را از زرادخانه امريكا بيرون كشيديم اين خيلي براي آنها ضعف است.» رئيس مجلس شوراي اسلامي همچنين درخصوص حمايت ايران از برخي گروههاي اسلامي در لبنان گفت: «مسائل ديگري هم مطرح ميكنند كه مثلاً در لبنان يك گروهي وجود دارد، فرضاً جهاد اسلامي كه خود را طرفدار ما ميداند و ما هم او را محكوم نميكنيم و اگر كار درستي هم انجام دهد كه اصولي باشد ما قبول ميكنيم مثل هر سازمان ديگر. اينها را در دنيا بزرگ ميكنند و روي آن تبليغات ميكنند. مثلاً اگر ما براي سازماني مثل سازمان كرس كه در فرانسه ميجنگد يا بادر ماينهوف و ارتش سرخ ژاپن در اينجا دفتر باز كنيم كه البته هيچوقت نميكرديم، مثل اين است كه آنها در پاريس و جاهاي ديگر براي سلطنتطلبها و چريكها دفتر باز كنند. آنها كار خودشان را [حمايت از] تروريسم نميدانند، اما اگر ما اين كار را بكنيم كه هيچوقت نكرديم ما را تروريست معرفي ميكنند. چون تروريسم يك مسئله زشتي است، ميخواهند ما را با آن بدنام كنند.»[۴۱]
گزارش - 20
20. يك مقام وزارت بازرگاني ضمن انتقاد از وضعيت مصرف در زمان جنگ، درباره سياست دولت در امر توزيع كالا و تأمين نيازهاي مردم با نرخ ثابت و معتدل توضيحاتي داد. اسلامينسب معاون تأمين مايحتاج عمومي وزارت بازرگاني، گفت: «روند فعلي مصرف با عقايد و آرمانهاي اعتقادي و سياسي سازگار نيست، زيرا عليرغم وجود جنگ تحميلي و لزوم دفاع مقدس، ما شاهد اسراف و حيفوميلهايي در جامعه هستيم و عمدتاً اين اسراف و تبذير توسط قشر محدود مرفه جامعه صورت ميگيرد و چون مردم همهباهم در تماس هستند و عملكرد و نوع زندگي آنها در روحيه يكديگر اثر ميگذارد، باعث رقابت ناسالم گرديده است.» وي درباره سياست دولت در امر توزيع كالا گفت: «سياستهاي جاري ازجمله توزيع عادلانه كالا يا در برخي موارد با دفترچه بسيج (اقتصادي) عمدتاً بدينخاطر است كه نقدينگي زيادي در دست بخش محدودي از مردم انباشته شده كه اينها قدرت خريد با نرخهاي بالاي تورم را دارا ميباشند، ولي از ترس اينكه مايحتاج ضروري مردم به دستشان نرسد، اين روشها اعمال شده ...، لذا تازمانيكه نقدينگي در جامعه بيش از عرضه باشد وزارت بازرگاني خود را موظف ميداند كه نيازهاي جامعه را بهدست اكثريت مردم و با نرخ ثابت و معتدل برساند.» اسلامينسب درباره سياست دولت درمورد استقلال اقتصادي و اصلاح الگوي مصرف افزود: «فهرست غيرمجاز ورود كالاها كه در سال 1359 حدود 170 قلم بوده به 367 قلم در سال 1364 افزايش پيدا كرده و تلاشمان براي اصلاح الگوي مصرف نيز پذيرفتن تعهدات در قبال كالاهاي دفاعي يعني نيازهاي جنگ و تأمين نيازهاي حياتي و ضروري جامعه است.»[۴۲]
گزارش - 21
21. در پايان سفر هيئت ايراني به ليبي، دو كشور با صدور بيانيه مشتركي اعلام كردند كه با تمام امكانات خود با تهاجم امريكا عليه ليبي مقابله خواهند كرد. متن اين بيانيه بهدليل مخالفت ليبي با برخي ديدگاههاي ايران هنگامي نهايي شد كه هيئت ايراني خاك ليبي را ترك كرده بود.***** در اين بيانيه مشترك كه در 7 بند تنظيم شده است به موضوعاتي چون اقدام براي بسيج يك ميليارد مسلمان براي مقابله با تجاوز امريكا، حمايت ليبي از ايران در جنگ با عراق، تروريسم دولتي و سلطهجويي امريكا اشاره شده است. در اين بيانيه تهاجم امريكا به ليبي، "جنگ صليبي" خوانده شده و آمده است: «ليبي و ايران با تمام امكانات خود با اين تهاجم صليبي، مقابله خواهند كرد و براي بسيج يك ميليارد مسلمان تلاش خواهند كرد ... و درصورتيكه جنگ شعلهور شود اين جنگ همهجانبه خواهد بود و به ليبي و ايران محدود نخواهد شد، بلكه به شرق و غرب جهان اسلام گسترش خواهد يافت.» در بيانيه مذكور، دو كشور ضمن رد ادعاهاي امريكا و كشورهاي همپيمان اروپايي آن مبنيبر تروريست تلقيكردن ايران و ليبي، تأكيد كردهاند: «ريگان و برخي همپيمانان او مجرم و قاتل كودكان هستند و امريكا مركز تروريسم رسمي در جهان ميباشد.» در بند 5 قطعنامه نيز تصريح گرديده است كه طرح امپرياليستي - صهيونيستي كه با سرمايههاي نفتي كشورهاي عربي و اسلامي تأمين ميشود، چيزي جز جنگ صليبي ديگري درزمينه اقتصادي نيست و هدف آن تقويت نفوذ و سلطهجويي در منطقه و بهزانودرآوردن انقلابها ميباشد و اين طرح يك نوع تجاوز اقتصادي و ايجاد مانع دربرابر راه رشد و گسترش نهضتهاي آزاديبخش در اين منطقه ميباشد. در پايان اين بند آمده است: «جماهيري ليبي موضع اصولي خود را در قبال جنگ تحميلي رژيم فاشيستي عراق بر جمهوري اسلامي و ضرورت سقوط اين رژيم تأكيد ميكند و ايران احترام به حاكميت كشورهاي عربي همجوار را تأكيد ميكند و اين كشور هرگونه هدف توسعهطلبانه در خاك عراق يا هر كشور ديگري را نفي ميكند.»****** [۴۳]
گزارش - 22
22. امروز، هيئت بلندپايه سياسي - نظامي به سرپرستی وزیر امور خارجه ايران در چارچوب تداوم روابط دوستانه با سوريه وارد دمشق شد و در ديدار با حافظ اسد درباره حمله امريكا به ليبي، اجلاس سران عرب، جنگ ايران و عراق و اختلافات سوريه با حزبالله لبنان گفتوگو كرد. به نوشته نشريه وزارت امور خارجه، هيئت ايراني در آغاز ديدار با حافظ اسد گزارشي از ديدارهاي انجامشده در سفر به ليبي و ديدارهاي انجام شده و روحيه خوب ليبياييها داد. سپس پيشنهاد عبدالسلام جلود درباره تشكيل اجلاس سران كشورهاي پيشرو بازگو و يادآوري شد كه به ليبياييها گفته شده است كه در اجلاس فاس چيزي بهدست نخواهند آورد. همچنين در اين ديدار از حافظ اسد خواسته شد كه ايران و سوريه، ليبي را تقويت كنند تا طرابلس در مقابله با حمله امريكا به ليبي توانمند باشد.[۴۴] علياكبر ولايتي وزير امور خارجه ايران، در ملاقات با رئيسجمهور سوريه ابعاد حمله امريكا به ليبي را تشريح و از نتيجه اجلاس سران عرب ابراز نااميدي كرد و گفت: «در اجلاس سران عرب كه قرار است در مراكش بهخاطر حمله امريكا به ليبي تشكيل شود بهدليل حضور برخي كشورهاي مرتجع و طرفدار امريكا در اين كنفرانس، نبايد انتظار محكومكردن امريكا و اتخاذ اقدامات عملي آن كشورها را داشته باشيم.» وزير امور خارجه ايران افزود: «كشورهاي مترقي منطقه بايد با اقدامات عملي و قاطع خود جلوي تجاوزات امپرياليسم و صهيونيسم را در منطقه گرفته و متجاوز را تنبيه نمايند. جمهوري اسلامي ايران آمادگي كامل دارد تا همهگونه امكانات لازم را براي ايجاد هماهنگي در اين مبارزه به كار گيرد.» به نوشته روزنامه ابرار، در ادامه اين ديدار، «حافظ اسد با محكومكردن تجاوز اخير امريكا به ليبي بر لزوم هماهنگي كشورهاي مترقي منطقه براي درهمشكستن توطئههاي امريكا تأكيد كرد و درباره اجلاس سران عرب گفت با آقاي قذافي دو بار تماس تلفني داشتهام و با شاذلي بن جديد [رئيسجمهور الجزاير] نيز صحبت كردهام و نظر سوريه را كه اجلاس سران بايد براي بررسي حمله امريكا به ليبي باشد، اعلام كرديم، ولي نبايد انتظار داشته باشيم چنين شود. اسد افزود: گرچه پيشنهاد قذافي را مبنيبر اينكه اجلاس در ليبي باشد تأييد كرديم، ولي گمان نميكنيم كه اين امر تحقق پيدا كند. حافظ اسد همچنين درباره جنگ امريكا عليه ليبي گفت: به معمر گفتم آدم بايد خيلي خوشحال باشد وقتي كه با يك ابرقدرت ميجنگد. اسد در ادامه با خنده بلند خطاب به هيئت ايراني گفت: البته شما استنباط نكنيد كه شما هم با شوروي بجنگيد، درست نيست. حافظ اسد در ادامه، دوره جديد مناسبات كشورش با حزبالله لبنان را مثبت دانست و گفت: روابط اخيراً با حزبالله بهبود يافته است و اتصالاتي بين دو كشور برقرار شده است و ما با آنها بهعنوان دشمن برخورد نميكنيم، بلكه بهعنوان كساني كه نسبت به قانون تخلف كردهاند برخورد مينماييم. رئيسجمهور سوريه با اشاره به اينكه در گذشته و حال مشكلاتي با حزبالله بهوجود ميآيد، تصريح كرد: ولي چون دشمن خوني اسرائيل و امريكا هستند، آنها [حزبالله] را تحمل ميكنيم چون ميبايد به مسائل بزرگتر و مهمتر بپردازيم.» محسن رفيقدوست وزير سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نيز در اين ديدار با توصيف عمليات اخير رزمندگان در جبهه فاو و روحيه متزلزل عراقيها، نويد پيروزيهاي بيشتري را داد و گفت: «بهزودي شاهد پيروزي نهايي رزمندگان اسلام و سقوط رژيم بعثي خواهيم بود.»[۴۵]
گزارش - 23
23. امروز، كمكها و هداياي كارگران و كاركنان كارخانجات و شركتهاي تهران بهوسيله 80 تريلر و كاميون از ورزشگاه شهيد شيرودي به جبهههاي نبرد ارسال شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، هداياي اين كاروان را كارخانجات شير پاك، روغن پارس، روغن نباتي قو، ساسان، ايران خودرو، كاشي ايرانا، ايران تاير، سايپا و نيز بانك ملي و اتحاديه صنف طلا و جواهر و همچنين مساجد بقيةالله و حسينبنعلي(ع) تهيه و دراختيار ستاد جذب و هدايت كمكهاي مردمي قرار داده بودند. اين هدايا شامل 106 تانكر آب، 8 اتومبيل نيسان و جيپ، 6 قايق موتوري، 6 موتورسيكلت، 1 تريلر تراورس، 1 تن پنبه، 14932 كارتن كمپوت و كنسرو، 10 تن ماست، 10 تن نايلون، 120 تن پليت، 1 دستگاه بلوكزن، 6 دستگاه تريلر و تراكتور، 14630 عدد گوني، 376 بشكه، 30 هزار بطري آبليمو، 8380 دست لباس زير، 20 هزار قطعه وسايل آشپزخانه و انواع مواد خوراكي و دارويي و اجناس مورد نياز رزمندگان است. كاركنان فروشگاههاي زنجيرهاي قدس نيز علاوهبر واريز مبلغ 2 ميليون و 392 هزار و 588 ريال وجه نقد به حساب ويژه امور جنگزدگان، مقدار قابلتوجهي پوشاك، وسايل زيستي، دارو و ديگر لوازم مورد نياز جبههها را به ستاد پشتيباني جبهه و جنگ استان تهران تحويل دادند. كاركنان وزارت مسكن و شهرسازي نيز كمكهايي شامل 2576 كيلوگرم برنج و 31535 قوطي از انواع كنسرو به جبهههاي نبرد ارسال كردند.[۴۶]
گزارش - 24
24. مقامات ارشد ليبيايي ضمن نفي ارتباط كشورشان با تروريسم بينالملل و هشدار به امريكا درمورد حمله مجدد به ليبي، تلاش كشورهاي مرتجع عرب را براي گنجاندن موضوع جنگ ايران و عراق در دستور كار اجلاس سران عرب محكوم و حمايت خود را از ايران براي ايستادگي در مقابل رژيم عراق اعلام كردند. ليبي همچنين در واكنش به اقدام كشورهاي اروپايي، دستور اخراج اتباع اين كشورها را صادر كرد. معمر قذافي رئيسجمهوري ليبي، در مصاحبه با روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبي) با بيان اين نكته كه «امريكا با هجوم به ليبي، دهمين جنگ صليبي را عليه اسلام تدارك ديده است»، خاطرنشان كرد كه ليبي هرگونه ارتباط خود را با تروريسم بينالمللي بهشدت رد ميكند. وي تأكيد كرد: «تجاوز اخير امريكا عليه ليبي موجب نزديكشدن ليبي به اروپاي شرقي ميشود و چهبسا اين كشور به كوباي ديگري تبديل شود.» قذافي در اين مصاحبه از جمهوري اسلامي ايران در مقابله با تجاوز رژيم عراق حمايت كرد، ولي ضمن ابراز تأثر از خونريزي ميان دو كشور مسلمان، از محكومكردن عراق خودداري و در يك موضعگيري دوپهلو اظهار كرد: «خون ايراني و عراقي هردو به يكسان عزيز است و اميدوارم هرچه زودتر جنگ خاتمه پذيرد.»[۴۷] عبدالسلام جلود عضو شوراي انقلاب ليبي نيز در مصاحبه با روزنامه السفير (چاپ لبنان) تلاش تعدادي از كشورهاي عرب براي مطرحكردن اهداف مورد علاقه خود در اجلاس آتي سران عرب را اقدامي در جهت تحققبخشيدن به هدفهاي امريكا در منطقه غرب آسيا خواند و افزود: «يكي از هدفهاي كشورهاي مرتجع عرب مطرحكردن پشتيباني از صدام در جنگ با ايران و بازگرداندن مصر به اتحاديه عرب بدون لغو قرارداد صلح با اسرائيل است.»[۴۸] از سوي ديگر، خبرگزاري آلمانغربي به نقل از وزارت امور خارجه انگليس اعلام كرد كه دولت ليبي در واكنش به اقدام كشورهاي اروپايي همپيمان امريكا درمورد اخراج تعدادي از ديپلماتها و دانشجويان ليبيايي، دستور اخراج 19 تن از كاركنان پنج شركت انگليسي، 36 تن از كاركنان شركتهاي اسپانيايي و 42 تن از اتباع ايتاليايي را صادر كرد.[۴۹] گفتني است كه دولتهاي ايتاليا و اسپانيا چند روز قبل به ترتيب 10 و 11 تن از اتباع ليبيايي ازجمله تعدادي ديپلمات ليبي را از كشورهاي خود اخراج كردند.[۵۰]
گزارش - 25
25. برخي محافل خبري به نقل از دبيركل سازمان ملل متحد، از توافق دولتهاي ايران و عراق درباره دستور كار مذاكرات صلح براي پاياندادن به جنگ خبر دادند، اما سخنگوي سازمان ملل توافق اين دو كشور براي مذاكره را تكذيب كرد. خبرگزاري رويتر با استناد به مصاحبه خاوير پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل متحد، با نشريه الجزايري اكتواليته اعلام كرد: «درمورد اصول مربوط به مفاد هشت مادهاي برقراري مذاكرات مستقيم صلح بين طرفين توافق حاصل شده، اما دو كشور همچنان دررابطهبا نحوه متوقفكردن درگيريها با هم اختلاف دارند. البته دكوئيار به جزئيات مفاد هشت مادهاي اشاره نكرده، ولي تأكيد كرده كه ايرانيها درمورد بيطرفي شوراي امنيت سازمان ملل ترديد دارند و تصور ميكنند، اين شورا با آنها دشمن است.» رويتر از قول دكوئيار افزود: «وي سعي كامل دارد استقلال عمل مقام دبيركلي سازمان ملل را تقويت كرده و از اين طريق اعتماد هردو طرف (ايران و عراق) را جلب كند.»[۵۱] راديو مونت كارلو نيز در گزارش بخش عربي خود به نقل از دكوئيار گفت: «دو طرف متخاصم يك برنامه هشت مادهاي براي دستيابي به آتشبس را پذيرفتهاند، تهران خواستار بحث درمورد يكبهيك برنامهها است درحاليكه بغداد شرط آغاز هرگونه بحث را برقراري آتشبس اعلام كرده است.»[۵۲] باوجود بازتابهاي رسانهاي اين خبر، سخنگوي سازمان ملل متحد وجود توافق جديد ميان ايران و عراق بهمنظور آغاز مذاكرات براي پاياندادن به جنگ را بهشدت تكذيب كرد و افزود: خبرهاي منتشرشده دراينزمينه حاصل برداشت از مصاحبهاي است كه مجله الجزايري با دكوئيار انجام داده است.[۵۳]
گزارش - 26
26. در پايان اجلاس دوروزه شوراي مركزي فلسطين در بغداد، اين شورا حمايت صدام حسين از سازمان آزاديبخش فلسطين را ستود و از پيروزيهاي عراق در جنگ با ايران تقدير كرد. به گزارش راديو صوتالجماهير عراق، در بيانيهاي كه شوراي مذكور به رياست شيخ محمدعبدالحميد السائح و با حضور ياسر عرفات رئيس كميته اجرايي سازمان آزاديبخش فلسطين منتشر كرد، آمده است: «شوراي مركزي فلسطين، حمايت وسيع عراق به رهبري صدام حسين از سازمان آزاديبخش فلسطين - بهعنوان تنها نماينده قانوني ملت فلسطين - را عليرغم نبرد قومي كه عليه تجاوز ايران و به نيابت ازطرف امت عرب درگير آن ميباشد، مورد ستايش قرار ميدهد. اين شورا به پيروزيهاي ارتش عراق در رويارويي قهرمانانه با تجاوز ناجوانمردانه ايران عليه عراق و امت عرب درود ميفرستد.»[۵۴]
گزارش - 27
27. درحاليكه پايينآمدن بهاي نفت موجب كاهش 18 درصدي درآمد نفتي عربستان سعودي شده است، وزير صنايع ايران اين تغيير در قیمت نفت را توطئهاي عليه ايران خواند كه درعينحال زمينهساز رشد صنايع ايران و خوداتكايي در صنايع مادر و نظامي شده است. در همين زمينه عراق نيز ادعا كرد كه توانسته است تبعات ناشياز كاهش قيمت نفت را پشت سر بگذارد. درپي گزارش خبرگزاري رسمي سعودي مبنيبر اينكه درآمد نفتي اين كشور در سال مالي 1985 - 1984، به ميزان 18 درصد كاهش داشته و 21 درصد پايينتر از ميزان در نظر گرفتهشده در بودجه اين كشور است، خبرگزاري رويتر به نقل از گزارش سالانه مؤسسه پولي عربستان اعلام كرد: «درآمد نفتي سعودي در اين سال مالي كه در مارس 1985 پايان يافت به 32 ميليارد و 600 ميليون دلار رسيد. درحاليكه در سال مالي قبل 39 ميليارد و 700 ميليون دلار بوده است. در اين گزارش آمده است كه اين رقم بسيار كمتر از بودجه در نظر گرفتهشده، بود و دليل آن كاهش قيمت نفت و توليد نفت عربستان است. درآمد نفت بهطور عادي دوسوم درآمد دولت عربستان سعودي محسوب ميشود.»[۵۵] از سوي ديگر، غلامرضا شافعي وزير صنايع ايران، با اشاره به توطئه كاهش قيمت نفت و تلاش امريكا براي ضربهزدن به اقتصاد ايران، گفت: «كمبود ارز باعث ميشود كه امكانات كشور رشد يافته و نيروي انساني ما به خودشان متكي باشند.» وي با اشاره به ابتكارهاي ايران در صنايع راهبردي و ماشينسازي براي تأمين نيازمنديها و موفقيتهايي كه از آغاز جنگ تاكنون در ساخت تجهيزات نظامي در كشور به دست آمده، افزود: «ما صنايع ماشينسازي و سنگين خود را رشد خواهيم داد و با درخدمتگرفتن اين صنايع مادر، درزمينه ساخت تجهيزات نظامي به نبرد با ابرقدرتها و حمايت از ملتهاي تحتستم دنيا خواهيم رفت.»[۵۶] درهمينحال، طه ياسين رمضان معاون صدام حسين، در گفتوگو با نشريه كويتي السياسه گفت: «گرچه كاهش قيمت نفت تأثير بسزايي بر عراق گذاشته است، ولي ما توانستيم اين خطر را پشت سر بگذاريم.» وي چگونگي غلبه بر اين بحران را مشخص نكرد. اين ادعا درحالي مطرح شد كه طبق برآورد محافل اقتصادي در منطقه، رژيم بعث عراق كه پيش از جنگ با جمهوري اسلامي معادل 30 ميليارد دلار ذخيره ارزي داشت، اكنون باوجود كمكهاي گسترده حاميان مالياش، با يك بدهي 80 ميليارد دلاري مواجه است.[۵۷]
گزارش - 28
28. نشريه امريكايي لوسآنجلس تايمز در مقالهاي با عنوان "نگرانيهاي امريكا از پيروزيهاي ايران در جنگ"، احساس ضعف عراق در ادامه جنگ با ايران و احتمال شكست درپيكارهاي آينده را موجب نگراني دولت ريگان دانسته و نوشته است: «به اعتقاد مقامات امريكايي، منافع امريكا در خاورميانه در نتيجه پيروزي ايران فاجعهآميز خواهد بود، زيرا درصورت توانايي ايران بر ايجاد دگرگوني در سيستم حكومتي عراق، امكان بروز تغيير در نظم سياسي حوزه خليجفارس وجود دارد.» [۵۸] يك مقام بلندپايه وزارت امور خارجه امريكا با اذعان به اينكه درمورد ادامه جنگ و موضع صدام حسين نگرانيهايي وجود دارد، گفت: «آژانسهاي اطلاعاتي امريكا باور ندارند كه عراق با يك سقوط فوري مواجه شود، اما اوضاع به اين دليل ناراحتكننده است كه پيروزي ايران در جنگ، راه را براي دولت ايران هموار ميكند و آن را بهصورت پديدهاي خطرناكتر از ليبي درميآورد و اين درحالي است كه ايران بسيار بزرگتر و بسيار نيرومندتر است و تحترهبري آيتالله خميني از ثبات بيشتري برخوردار است.» اين نشريه در ادامه به نقل از مقام بلندپايه وزارت امور خارجه امريكا افزوده است: «اگر شش سال قبل هنگام آغاز جنگ ايران و عراق كه اغلب مقامات امريكايي با تأسي از ديدگاه كيسينجر كه گفته بود "مايه شرمساري است كه هيچكدام ازطرفین نتوانند بازنده بشوند." موافق بودند، اما در ماههاي اخير به اين نتيجه رسيدند كه ايران خطرناكتر از عراق است. ايران اهداف نهايي خود را پنهان نميكند. اين اهداف شامل شكست نهايي عراق [است] كه در آن صورت دولت آتي بغداد بهطور مستقيم و يا ازطريق عراقيهاي طرفدار ايران در كنترل نيروهاي ايراني در خواهد آمد.» مقام يادشده اضافه كرد كه پيروزي ايران در جنگ ازنظر تأثير در منافع امريكا در خليجفارس فاجعهآميز خواهد بود، زيرا اگر ايران بتواند حكومتي مطيع خود در بغداد روي كار آورد، آنگاه امكان دارد كه نظم سياسي حوزه خليجفارس بهطور كامل تغيير كند. همچنين پيروزي ايران بهطور مسلم تقريباً ثبات توليدكنندگان نفت يعني عربستان سعودي و كويت را كه حاميان اقتصادي عراق ميباشند، برهم خواهد زد. نويسنده مقاله سپس به نقل از يك كارشناس مسائل منطقه غرب آسيا در مركز مطالعات راهبردي و بينالمللي دانشگاه جرج تاون نوشته است: «پيروزي ايران تقريباً تمامي منافع امريكا در خاور نزديك را به خطر خواهد انداخت و اگر ايران بر عراق مسلط شود بايد در انتظار بود كه رژيم تهران، اسرائيل، عربستان، اردن و كويت را زير فشار قرار دهد و ازطرفی همچنين پيروزي ايران، تندروهاي شيعه حامي ايران در لبنان را تقويت خواهد كرد.» تحليلگر نشريه لوسآنجلس تايمز با اشاره به درگيري ايران و عراق در جبهه فاو اذعان كرده كه ايرانيها با استفاده از يك تاكتيك كه بر نبرد تنبهتن متكي است، ابتكارعمل را بهدست گرفتهاند. وي افزود: «عراق در طول پنج سال جنگ 400 هزار نفر كشته و مجروح داده است و اين رقم براي كشور 14 ميليوني بسيار زياد است. ولي ايران با جمعيت 42 ميليون نفري از موقعيت بهتري برخوردار است.» اين مقاله در ادامه به استناد اظهارات يك مقام بلندپايه وزارت امور خارجه امريكا افزوده كه ادامه جنگ ممكن است به افزايش نارضايتي در ارتش صدام حسين درمورد رهبري وي بينجامد. اين مقام امريكايي خاطرنشان كرد: نميتوان سرنگوني صدام را كه هدف ايران است پيشبيني كرد، اما در دولت امريكا هيچكس معتقد نيست رژيم ايران درصورت سقوط صدام حسين نبرد را خاتمه خواهد داد.[۵۹]
گزارش - 29
29. به ادعاي يك روزنامه كويتي، ايران براي تقويت پدافند هوايي خود درصدد است از پاكستان و مجاهدين افغاني موشكهاي استينگر درخواست كند. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از كويت نوشته است: «روزنامه كويتي الوطن امروز، در گزارش ويژهاي ادعا كرد كه شورايعالي دفاع ايران چند روز پيش بهطور محرمانه به رياست سهرابي رئيس ستاد مشترك ارتش ايران و با حضور مقامات عاليرتبه سياسي و نظامي ايران بهمنظور بررسي نتايج حملات اخير ايران در جبهه شمالي عراق موسوم به والفجر تشكيل جلسه داد.»******* الوطن به نقل از منابع نزديك به اعضاي شورايعالي دفاع افزوده است: «شركتكنندگان در جلسه گفتهاند درصورتيكه نيروي هوايي عراق در عمليات والفجر برتري نداشت نتايج بهتري در اين عمليات نصيب ايران ميشد. ... [لذا] اعضاي شورايعالي دفاع ايران تصميم گرفتند پدافند ضدهوايي ايران را دربرابر فعاليتهاي نيروي هوايي بهويژه هليكوپترهاي عراق تقويت نمايند.» به نوشته الوطن در پايان اين جلسه تصميم گرفته شد كه مقامات ايراني از دولت پاكستان يا مقامات افغانستان موشكهاي ضدهوايي استينگر ساخت امريكا درخواست كنند. اين روزنامه همچنين اضافه كرده است: «برخي از اعضاي شورايعالي دفاع ايران نسبت به دريافت موشكهاي ضدهوايي استينگر از پاكستان بدون موافقت امريكا اظهار ترديد كردند.» در پايان گزارش الوطن آمده است: «جبهه ملي افغانستان به رهبري سيداحمد گيلاني و جنبش اسلامي افغانستان به رهبري شيخ محسني كه مقاديري از موشكهاي استينگر دراختيار دارند، روابط مستحكمي با ايران برقرار كردهاند.»[۶۰]
گزارش - 30
30. گسترش حزبالله و ابتكارعمل اين جمعيت در صحنه سياسي لبنان، موجب نگراني سوريه و رژيم صهيونيستي شده است؛ بهويژه آنكه حزبالله كارايي خود را در مبارزه با امريكا و رژيم اشغالگر قدس به اثبات رسانده است. راديو بيبيسي به نقل از روزنامه ديلي تلگراف گفت: «حزبالله كه به دولت ايران وفادار است و دولت ايران با دستودلبازي وجوهش را تأمين ميكند، بهتدريج ابتكارعمل را از كف گروه شبهنظامي شيعي امل بهدرميآورد. ... ظهور يك حزب نيرومند طرفدار دولت ايران بهصورت نيروي مسلط در صحنه لبنان، هم سوريه و هم اسرائيل را به هراس افكنده است، زيرا هيچيك از آن دو دولت مايل نيستند كه يك رژيم وفادار به رژيم ايران در همسايگيشان پديد آيد.» ديلي تلگراف افزود: «وجوهي كه از ايران به حزبالله ميرسد، اين سازمان را قادر ميسازد كه در مقايسه با ساير سازمانهاي شبهنظامي به رزمندگانش پول بيشتري برساند. بهعلاوه حزبالله، نيروي برتر و برجستهتري تلقي ميگردد كه كارايياش درگذشته به اثبات رسيده است، زيرا در بيرونراندن تفنگداران دريايي امريكا از بيروت و رشته بمبگذاريهايي عليه هدفهاي اسرائيلي نقش عمدهاي ايفا كرده است.»[۶۱] ضميمه گزارش37: بررسي ادامه حملات ارتش عراق، چگونگي مقابله با آن و اجراي عمليات تكميلي در منطقه فاو درپي ادامه حملات ارتش عراق به خطوط پدافندي خودي، در جلساتي با حضور فرماندهان و مسئولان ارشد قرارگاههاي سپاه پاسداران در روزهاي 25 و 28 فروردين 1365، هدفهاي بعدي عراق، راههاي مقابله با آن و اجراي عمليات در منطقه فاو بررسي شد. در جلسه روز 25 فروردين 1365، علي عبداللّهي از مسئولان طرح و عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، به تشريح اوضاع جبهههاي غرب بهويژه مهران پرداخت. وي ضمن اعلام خبر اقدام ارتش عراق به افزايش نیرو و تقويت جبهه مهران، حمله دشمن به منطقه مهران را محتمل دانست و بر ضرورت اعزام يگانهايي با هدف جلوگيري از حمله عراق به مهران تأكيد كرد. عبداللّهي با بيان اهميت ارتفاع كلهقندي در منطقه مهران گفت كه اگر اين ارتفاع را عراق بگيرد، راه ارتباطي جبهه غرب با جبهه جنوب دوباره قطع میشود. غلامعلي رشيد و سيدمهدي مبلغ باتوجهبه سابقه لشكرهاي 41 ثارالله(ع) و 5 نصر در منطقه مهران، پیشنهاد كردند كه واحدهايي از اين دو يگان به منطقه مهران اعزام شوند. ازسوي ديگر، باتوجهبه احتمال حمله عراق به مناطقي مانند چنگوله و شرهاني، فرمانده قرارگاه قدس عقيده داشت كه تنها راه جلوگيري از تهاجمات بعدي ارتش عراق آزادشدن سه، چهار لشكر و تيپ از منطقه فاو و اعزام آنها براي بازپسگيري مناطق اشغالشده بهدست عراقيها ميباشد.[۶۲] همچنين در جلسه روز 28 فروردين 1365، اصغر كاظمي از مسئولان طرح و عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، كه از جبهههاي غرب بازگشته بود به موضوع اولويت مهران درصورت عمليات دشمن در جبهههاي غرب پرداخت. وي گفت: جمعبندي صحبتي كه با برادر حميدینيا كرديم اين است كه آنها هم مهران را در معرض تهديد میدانستند. هدف عراقيها تصرف كلهقندي و ارتفاعات قلاويزان در منطقه مهران است و چنگوله هدف بعدي آنها پيشبيني میشود. وي وضعيت يگانهاي موجود سپاه در منطقه عمومي مهران را اينگونه تشريح كرد: «درحالحاضر، تيپ11 اميرالمؤمنين(ع) با استعداد چهار گردان در خط و يك گردان احتياط در آنجا [مهران] است. يك گردانش هم در منطقه لري بوده كه دارد [به مهران] ميآيد. يعني میشود دو گردان احتیاط ... ما گفتيم سعي كنند يك گردان ديگر هم درست كنند. [تيپ] مسلمبنعقيل هم الآن مشغول سازماندهي يك گردان است و حدود سي کیلومتر هم در منطقه گيلانغرب خط دارد، با حدود پنج گردان و يك گردانش در هزار قله است كه آن هم دارد [به مهران] برميگردد.»[۶۳] اما احمد غلامپور فرمانده قرارگاه كربلا، نظر ديگري داشت. به عقیده وي هدف اصلي دشمن خروج چند لشكر سپاه پاسداران از فاو و سرگرمشدن آنها به چند عمليات كوچك است كه هيچ اثري هم ندارد.[۶۴] احمد غلامپور بهرغم ابراز نگراني از حملات عراق معتقد بود كه باوجود پيشروي عراقيها در مناطق مورد هجوم، اجراي عمليات در محور كارخانه نمك در منطقه فاو ضروري است و با اين كار روحيه آفندي در كل جبهه زنده میشود. وي تأكيد داشت يكي دو ماه همه توان نيروها در اين منطقه گذاشته و خط تكميل شود، بعد با خيال راحت نيروها به جبهههاي غرب و مهران بروند. فرمانده قرارگاه كربلا دلايل پافشاري خود بر اولويت عمليات در منطقه فاو و حمله به دشمن در محور كارخانه نمك را چنين برشمرد: اولاً، با حمله ما در منطقه فاو، همه ذهن و فكر دشمن معطوف حضور ما میشود. ثانياً، دشمن مجبور میشود بسياري از تيپهاي سهرقمياش را با همه تشكيلات به اين منطقه بياورد. ثالثاً، مجبور میشود يگانهايي را كه براي حمله آماده كرده، براي پاتك در فاو به كار بگيرد. غلامپور تأكيد كرد كه اگر ارتش عراق زودتر از ما در فاو شروع به اجراي عمليات كند، ما در وضعيت نامناسبي قرار میگيريم.[۶۵] علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه، در اين جلسه توجه به هردو جبهه فاو و غرب را مهم اعلام كرد. او با تحليل راهبرد جديد عراق (موسوم به دفاع متحرك) و اشاره به حملات عراق و مواضعی كه تصرف كرده، اولويت دشمن را غير از منطقه فاو اعلام كرد و گفت: «عراقيها همين الآن دارند آماده میشوند كه روي چنگوله، مهران و جزيره مجنون عمل كنند. ... ما بايد يك سیاست مشخص داشته باشيم كه جلوي اين پيشرويها را بگيريم. لازم است فكر اساسي و مناسب كنيم.» وي سپس در واكنش به اصرار احمد غلامپور براي عمليات در منطقه فاو گفت: «عمليات در فاو يك سري منافع دارد و يك سري مضار كه نه، بلكه بيخاصيت. منافعش چند دليل دارد: 1. ما آمادهايم چون همه امكاناتمان در اينجا (فاو) است. 2. عراقيها خط پدافندي محكم ندارند. 3. عراق اينجا موضع تدافعي دارد، يعني دشمن شكست خورده است. 4. اينجا سريع میشود عمل كرد و عراق را از ادامه حركتش [در جبهههاي ديگر] بازداريم. 5. انهدام خوبي از عراق میگيريم. 6. باتوجهبه نگرانيهايي كه از [شكنندگي در خطوط فاو] است میتوانيم خط پدافندي خوبي بهدست آوريم. اما ضرر انجام عمليات در فاو اين است كه ما هرچه منفعت سياسي و نظامي در عمليات والفجر8 بهدست آوردهايم از بين میبريم. ... باتوجهبه اينكه جنگ ما جنگي است كه بايد در درون و بيرون ايجاد تحول كند، اين عمليات تحولزا نخواهد بود و نميتوانيم از آن بهرهبرداري تبليغاتي كنيم. بنابراين بهرههايي كه از قبل بهدست آوردهايم از بين میبريم. اگرچه درارتباطبا مناطق ديگر هم، ما هر منطقهاي برويم كمتر از سه ماه ديگر نميتوانيم عمل كنيم. لذا عمليات [در فاو در وضعیت كنوني] تأثیری در توقف تكهاي عراق ندارد.»[۶۶] ضميمه گزارش54: پيامدهاي حمله امريكا به ليبي و آثار سفر هيئت ايراني به اين كشور در نشريه داخلي وزارت امور خارجه ايران درباره پیامدهای حمله امريكا به ليبي، مواضع كشورها، آثار حمايت ايران از ليبي و سفر هيئت ايران به اين كشور چنين آمده است: «1. گرچه حمله امريكا به ليبي موجب خلل در روحيه مردم و نظام ليبي شده بود و مشكلات داخلي را تشديد كرده بود، ولي عدم موفقيت اين حمله و پشتيبانيهاي مردمي در سراسر جهان آن را جبران كرده بود. 2. عدم كمك شوروي به ليبي، مقامات ليبيايي را از جناح سوسياليستها نيز نااميد كرد و تكيه بر دوستي با كشورهايي مثل ايران در آنان بيشتر تقويت شده است. 3. جناح ارتجاع [كشورهاي عرب منطقه بهخصوص عربستان سعودي، كويت، اردن و عراق] ميكوشند از اين امر و تشكيل اجلاس سران [عرب] كه دو سال است تشكيل نشده به نفع خود و جداكردن ليبي از ايران استفاده كنند. 4. درخواست اعزام نیروهای بسيجي براي حفاظت از قذافي نشانه يأس آنان از كشورهاي عرب منطقه و تكيه و نياز آنان به ايران است. اين امر هم اعلام شد و هم در كميته نظامي پیگیری شد. 5. اين سفر توانست روحيه دوبارهاي به مردم و دولت ليبي بدهد. 6. بیانیهای كه صادر شد نياز زياد از حد ليبي را به آن نشان میداد، كه هم ايران را در كنار ليبي در مواجهه با امريكا نشان میداد و هم موجب تقويت داخلي رژيم ليبي بود. ازسويي تأكيد مجدد بر سقوط صدام، اميد ارتجاع [كشورهاي عرب حامي عراق] را در اين مقطع حساس از ليبي تا حد زيادي قطع خواهد كرد. قدافي و جلود در گفتوگوهايشان با هيئت ايراني تکیه زيادي به ليبي و ايران براي مقابله [با امريكا] مینمودند و توطئه را متوجه اين دو كشور میدانستند و كمتر نام سوريه برده میشد.»[۶۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/02/11
- ↑ سند شماره 173782 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به فرماندهی تیپ10 سیدالشهدا(ع)، 14/2/1365.
- ↑ سند شماره 1215/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني، مهدي انصاري، 5/2/1365 تا 12/2/1365، ص133.
- ↑ سند شماره 1215/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني، مهدي انصاري، 5/2/1365 تا 12/2/1365، ص133.
- ↑ سند شماره 14292 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اطلاعات نیروی زمینی به دفتر تحقیقات جنگ گناو، 11/2/1365 (1/5/1986).
- ↑ سند شماره 173782 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به فرماندهی تیپ10 سیدالشهدا(ع)، 14/2/1365.
- ↑ سند شماره 7162/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: مصاحبه راوي مركز (مهدي انصاري) با فرمانده قرارگاه كربلا و جانشين فرمانده قرارگاه كربلا، (قرارگاه نيروي زميني، 11/2/1365، نوار شماره 19081)، صص 12 - 6.
- ↑ سند شماره 1215/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، صص 142 و 143.
- ↑ سند شماره 13651 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهای قرارگاه عملياتي خاتمالانبيا(ص) سپاه (واحد اطلاعات)، شماره 11، 12/2/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 1215/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، ص141.
- ↑ سند شماره 13619 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهای واحد اطلاعات قرارگاه نجف2، شماره 1836، 11/2/1365، ص5.
- ↑ سند شماره 13622 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه نصرت به قرارگاه خاتمالانبیا(ص) (فرماندهی)، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 440887 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شورايعالي دفاع (دبيرخانه) به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 75633 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرماندهي سپاه منطقه3 كربلا به دفتر فرماندهی کل سپاه، 11/2/1365؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، ص3، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/2/1365.
- ↑ واحد مركزي خبر صداوسيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 12/2/1365، ص4، راديو بغداد، 11/2/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، ص3، اهواز - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 359483 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهای عملياتي قرارگاه عملياتي حمزه سيدالشهدا(ع) (ژاجا - ركن2)، 11/2/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 359510 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهای عملياتي قرارگاه عملياتي حمزه سيدالشهدا(ع) (ژاجا - ركن3) به فرماندهی ژاجا (رکن3 - عملیات)، 11/2/1365، ص1.
- ↑ سند شماره 339734 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندار بانه به استانداری کردستان (معاونت سیاسی)، 11/2/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، ص5، رادیو صوتالجماهیر، 11/2/1365.
- ↑ همان، ص4، لندن - خبرگزاري فرانسه، 11/2/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، ص5، بحرين - خبرگزاري رويتر، 11/2/1365.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 13/2/1365، ص11؛ و - روزنامه اطلاعات، 11/2/1365، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/2/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 13619 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، صص 4 و 5.
- ↑ سند شماره 13619 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، ص4.
- ↑ دفتر سياسي نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشريه رويدادها و تحليل، شماره 94، 23/2/1365، ص6.
- ↑ سند شماره 181558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نماينده كمبا11 منطقه اشنويه به گردان1 نوهد، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 182397 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه رمضان (واحد اطلاعات) به ناحیه1 نقده (اطلاعات)، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 337698 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ناحيه ژاندارمري كردستان به استاندار کردستان، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 433426 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران به فرماندهان مناطق پنجگانه و قرارگاه خاتمالانبیا(ص) و قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 15/2/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 359512 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامي سردشت (دفتر فرماندهي) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (فرماندهی)، 12/2/1365؛ و - سند شماره 359510 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 314255 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شهرباني كردستان به استاندار کردستان، 13/2/1365.
- ↑ سند شماره 1215/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني، مهدي انصاري، 5/2/1365 تا 12/2/1365، ص133.
- ↑ سند شماره 359512 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 433372 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سپاه پاسداران صائيندژ (واحد اطلاعات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 11/2/1365؛ و - سند شماره 337698 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 337698 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین.
- ↑ سند شماره 339738 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانداري بانه به استانداری کردستان (معاونت سیاسی)، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 440914 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دبير شوراي امنيت كشور به گيرندگان، 16/2/1365.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 13/2/1365، ص3.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 13/2/1365، ص4؛ و - روزنامه ابرار، 13/2/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 1215/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، ص141.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 11/2/1365، ص7.
- ↑ سند شماره 1215/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، صص 142 و 143.
- ↑ سند شماره 212433 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقيم، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، 11/2/1365، صص 11 - 9.
- ↑ روزنامه ابرار، 13/2/1365.ص 3.
- ↑ روزنامه كيهان، 13/2/1365، ص3.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، صص 3 - 1، ابوظبي - آسوشيتدپرس.
- ↑ سند شماره 212433 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/2/1365، ص20.
- ↑ روزنامه رسالت، 11/2/1365، ص10.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، ص10، الجزيره - خبرگزاري رويتر، 11/2/1365.
- ↑ همان، ص14، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/2/1365.
- ↑ همان، ص13، نيويورك - خبرگزاري فرانسه، 11/2/1365.
- ↑ همان، ص13، بغداد - راديو صوتالجماهير، 11/2/1365.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/2/1365، ص4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 13/2/1365، ص4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/2/1365، ص4.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، صص 27 - 25، واشنگتن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/2/1365.
- ↑ روزنامه كيهان، 11/2/1365، ص16
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشریه گزارشهاي ويژه، شماره 43، 12/2/1365، صص 9 و 10، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/2/1365.
- ↑ واحد مركزي خبر صداوسيماي جمهوري اسلامي، بولتن راديوهاي بيگانه، 13/2/1365، ص8، راديو بيبيسي، 11/2/1365.
- ↑ سند شماره 17002/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بررسی تحرکات عراق و اوضاع جبهه مهران، (قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، 25/1/1365، نوار شماره 19030)، اسدالله احمدی، صص 15 - 7.
- ↑ سند شماره 17231/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بررسی اوضاع جبهههای غرب، (قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، 28/1/1365، نوار شماره 19037)، اسدالله احمدی، صص 17 و 21.
- ↑ سند شماره 17002/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، پیشین، صص 32 - 29.
- ↑ سند شماره 173782 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي به فرماندهی تیپ10 سیدالشهدا(ع)، 14/2/1365.
- ↑ همان، صص 25 و 26.
- ↑ سند شماره 212434 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشریه گزارش مستقيم، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، 12/2/1365، صص 11 و 12.