1363.04.03

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۳۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۰ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1363 |نام = 1363.04.03 |نام دیگر= سه تیر |روز=03 تیر 1363 |تاریخ شمسی= 1363.04.03 |تاریخ میلادی=24 ژوئن 1984 |تاریخ قمری= 24 رمضان 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.03</div> <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.03]...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.04.03
نام‌های دیگر سه تیر
تاریخ شمسی 1363.04.03
تاریخ میلادی 24 ژوئن 1984
تاریخ قمری 24 رمضان 1404






گزارش- 1

1. حدود دو هفته پس از برقراری آرامش نسبی در خلیجفارس، رژیم بعثی عراق دوباره حملات هوایی علیه جزیره خارک و کشتیها را از سرگرفت. یکی از هواپیماهای سوپراتانداردی که فرانسه به عراق تحویل داده است ساعت 3 بامداد امروز، به یک فروند نفتکش یونانی به نام اسکندر کبیر و جزیره خارک حمله کرد. در این حمله نفتکش 325 هزار تنی یونانی که درحال بارگیری در اسکله بزرگ آذرپاد بود، از قسمت جلو هدف موشک قرارگرفت و آسیب دید. موشک اگزوسه بدنه فولادی کشتی را شکافته و در درون آن منفجر و موجب آتشسوزی شد، اما جریان نفت از داخل کشتی آتش را بهسوی دریا هدایت و از بروز آتشسوزی گسترده که میتوانست خسارات زیادی به بار آورد، جلوگیری کرد. بلافاصله نفتکش از اسکله جدا و با تلاش مأموران امداد، آتشسوزی کشتی بهصورت کامل مهار و تا ساعت 8:20 خاموش شد. در این حمله علاوهبر بدنه نفتکش، قسمتی از اسکله آذرپاد آسیب دید و به تأسیسات الکترونیکی آن خساراتی وارد آمد، اما هیچکدام از 26 خدمه این کشتی آسیبی ندیدند.[۱] هواپیمای عراقی در حمله به این کشتی یونانی 3 فروند موشک اگزوسه شلیک کرد که یکی از آنها به هدف اصابت کرد. چند دقیقه قبل از ساعت 3 بامداد، در بوشهر وضعیت قرمز اعلام شده و یک هواپیمای شکاری بمبافکن از پایگاه هوایی بوشهر بهطرف جزیره خارک به پرواز درآمده بود. پدافند هوایی خارک نیز فعال بود و ضدهواییها شلیک میکردند، اما عملاً نتوانستند مانع از حمله هوایی عراق بشوند. [۲] خبرگزاری رویتر در گزارشی به نقل از دیپلماتهای مقیم تهران اعلام کرد: هواپیماهای عراقی با پشت سرگذاشتن سپر دفاع موشکی گسترده جزیره خارک به کشتی یونانی حمله کردهاند. این خبرگزاری همچنین به نقل از تحلیلگران غربی اضافه کرد: «حمله به جزیره خارک با تسلیحات متعارف تقریباً غیرممکن به نظر میرسد.» ولی احتمالاً نیروی هوایی ایران وقت کافی برای هدفگیری هواپیمای مهاجم دراختیار نداشته است و هواپیمای عراقی همانند دفعه گذشته از فاصله بسیار دور هدفگیری کرده است.[۳] درپی این حمله رژیم بعثی عراق مدعی شد امروز صبح 4 هدف بزرگ دریایی را در جزیره خارک مورد حمله قرار داده است. سخنگوی نظامی عراق گفت: «حمله امروز در قبال تهاجمات مستمر ایران انجام شده و بهمنظور تنگتر کردن محاصره جزیره خارک انجام گرفته است.» وی اضافه کرد که حملات با نیروی بیشتر ادامه خواهند داشت.[۴] عراق مدعی است اگر ایران دست به تهاجم دیگری علیه آن کشور بزند، اسکله نفتی خارک را نابود خواهد کرد. رادیو بیبیسی در گزارشی از حمله امروز هواپیماهای عراقی به خارک گفت: «این نخستین حمله پس از چند هفته آرامش در خلیجفارس است. اخیراً گمان میرفت که دلیل وقفه در حملات عراق علیه کشتیها در پایانه خارک فشار عربستان سعودی بر عراق یا ته کشیدن ذخایر موشکهای اگزوسه بوده است.» اکنون عراق حملات هوایی خود را دوباره شروع کرده است و حملات خود در خلیجفارس را موفقیتآمیز میداند و معتقد است که توانسته به جنگ جنبه بینالمللی بدهد و این دلهره را در کشورهای غربی برانگیزد که ممکن است جریان نفت در خلیجفارس قطع گردد. از نظر عراق این حملات میتواند تلاشهای میانجیگری و رسیدن به صلح را که بغداد شدیداً به آن نیاز دارد، تشدید کند.[۵] روزنامه اکونومیست نیز با تشریح جزئیات حمله عراق به کشتی یونانی اسکندر کبیر نوشت: «این نخستین حمله عراق به کشتی پهلوگرفته در جزیره خارک است که بار دیگر به جنگ نفتکشها در خلیج [فارس] جان بخشیده و حالت تلافیجویانهای به آن داده است.»[۶] روزنامه لزکو (چاپ فرانسه) هم ازسرگیری حملات عراق به نفتکشها را موجب شعلهورشدن آتش منازعه در خلیجفارس ذکر کرد.[۷]

گزارش- 2

2. تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و عراقی در جبهه آبادان امروز هم بهصورت پراکنده ادامه داشت و توپخانه ارتش عراق قسمتهایی از شهر آبادان را هدف قرار داد. حدود ساعت 24، حوالی خیابان امیری، اطراف شهربانی و روبهروی بیمارستان امام خمینی زیر آتش دشمن قرار گرفت. در این منطقه براثر اصابت گلولههای خمپاره 2 منزل مسکونی آسیب دید و یک مورد آتشسوزی روی داد که با تلاش مأموران آتشنشانی مهار و خاموش شد.[۸] گلولهباران آبادان از ساعت 10، دوباره شروع شد و بهطور متناوب تا ساعت 19:40 ادامه داشت. در نتیجه این گلولهباران، به 8 مغازه و 7 منزل مسکونی خساراتی وارد آمد و 8 فقره آتشسوزی رخ داد که مأموران آتشنشانی آن را مهار کردند. همچنین یک فرد غیرنظامی مجروح شد.[۹] پیرو دستور ستاد مشترک ارتش و فرماندهی کل سپاه مبنیبر اعلام دقیق جزئیات حمله عراق به مناطق غیرنظامی، فرماندهی قرارگاه عملیاتی کربلا محل اصابت گلولهها در شهر آبادان را خیابان طالقانی، خیابان حنیفنژاد، منطقه پریم، کوی کارگر، بازار سیف (پشت مسجد جامع آبادان) و اداره راهنمایی و رانندگی اعلام کرد.[۱۰] امروز همچنین در تبادل آتش بین نیروهای ایرانی و عراقی در جبهه آبادان، 19 تن از نیروهای خودی مجروح شدند.[۱۱]

گزارش- 3

3. امروز همزمان با هشدار درمورد تجمع عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در برخی از شهرهای مرزی کردنشین، نیروهای خودی در سروآباد مریوان علیه عوامل ضدانقلاب کمین کرده و با آنها درگیر شدند. واحد طرح و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در نامهای به پایگاههای پیرانشهر و اشنویه درخصوص تجمع عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در منطقه هشدار داده و نوشت: هیزهای سیمتکو و آواره در تدارک حمله به پایگاه جلدیان هستند و مسئولان این دو هیز در روستای بایکآباد جلسهای برای تعیین زمان و چگونگی حمله داشتند. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در این نامه دستور داده است که پایگاههای منطقه تقویت شوند.[۱۲] واحد اطلاعات سپاه پاوه نیز در نامهای هشدارآمیز اعلام کرد سه گروه از هیز بیستون حزب دمکرات کردستان در ارتفاعات شاهکوه، باتمان، گازرخانی و پالنگان در منطقه پاوه تجمع کردهاند. این نامه با بیان اینکه عناصر ضدانقلاب قصد دارند عملیات نفوذی و گروگانگیری در مسیر جاده پاوه - روانسر انجام دهند و در منطقه گازرخانی با حمله به نیروهای خودی به آنها ضربه بزنند، از نیروهای خودی خواسته است که با فراهمآوردن تمهیدات لازم با عوامل ضدانقلاب مقابله کرده و اقدامات احتمالی آنها را خنثی کنند.[۱۳] در پاسخ به اقدامات عناصر گروههای مسلح غیرقانونی، امروز گروه کمین گروهان ارکان در سروآباد مریوان در ساعت 2:20، با اجرای کمین در سهراهی عیسیآباد با افراد مسلح ضدانقلاب درگیر شد. در این درگیری که بیش از یک ساعت به طول انجامید، عوامل ضدانقلاب با تحمل تلفات و برجایگذاشتن سلاحها و تجهیزات انفرادی خود از منطقه متواری شدند. در جریان این کمین، تعدادی از عوامل ضدانقلاب زخمی و یک قبضه آر.پی.جی7 با هفت گلوله، مقادیری مواد منفجره، چند قبضه سلاح انفرادی و تعدادی نشریه و اسناد درونگروهی حزب دمکرات به دست نیروهای خودی افتاد.[۱۴]

گزارش- 4

4. به دنبال افزایش تحرکات گروههای مسلح غیرقانونی در محور بوکان - میاندوآب و احتمال اجرای عملیات شهری، سپاه منطقه 11 در دو نامه جداگانه به کلیه پایگاهها و سپاه ناحیه کردستان، خواستار اتخاذ تدابیر لازم و اقدامات قاطع و قانونی شد. واحد اطلاعات منطقه11 سپاه در نامهای به کلیه پایگاهها و سپاه ناحیه کردستان درمورد تلاش گروههای مسلح غیرقانونی برای اجرای عملیات شهری هشدار داد و افزود: «بهدنبال ضربات وارده بر پیکر مزدوران استکبار در مناطق روستایی، گروهکها بهطور وسیعی به انجام عملیات شهری و ترور افراد ویژه تائبین و رزمندگان روی آوردهاند. لذا لازم است کلیه پایگاهها تدابیر جدیتری برای مقابله با اقدامات احتمالی انجام دهند.» در این نامه بر انجام اقداماتی به این شرح تأکید شده است: 1. بالابردن میزان کیفیت گشتهای شهری با استفاده از عوامل بریده از گروههای ضدانقلاب. 2. توجیه بیشتر تائبین برای حفاظت از خودشان و دادن تسهیلات به آنان. 3. افزایش حفاظت شخصی پرسنل در اماکن حساس و بالابردن هوشیاری و آمادگی نیروها. 4. فعالکردن هرچه سریعتر ارتباط زنده با شبکههای مخبرین در سطح شهرها و فعالکردن تائبین در سطح شهری برای کسب اطلاعات دقیق دراینزمینه. 5. شناسایی هستههای نظامی جدید سازمانیافته ضدانقلاب در سطح شهر و دستگیری آنان. 6. بررسی مجدد طرحهای پدافند شهری بهمنظور مقابله با ورود نظامی دشمن به شهر و انجام هماهنگی لازم دراینزمینه با واحد عملیات.[۱۵]

گزارش- 5

5. در نشست مشترک قرارگاههای قدس و نجف سپاه پاسداران انقلاب اسلامی کلیه واحدها موظف شدند تا طرح مانور خود را در جبهه های جنگ و دفاع شهری ظرف دو هفته آینده ارائه دهند و فرماندهی سپاه اصفهان در نامهای به فرماندهی کل سپاه طرح یک دانشجوی بسیجی درمورد عبور از اروند را تبیین کرد. در نشست مشترک قرارگاههای قدس و نجف مقرر شد در طرح مانور آینده نکاتی بدین شرح مدنظر قرار گیرد: 1. مانور در سراسر نوار مرزی جنوب و شمال انجام پذیرد. 2. نقاط مهم در طول مرز مشخص شود. 3. سیاست بهکارگیری نیروهای بسیج بر این مبنا باشد که از بیشترین تعداد نیروها در مانور استفاده و بهرهگیری شود. براساس توافق انجامشده در این نشست در مانور آتی، هر منطقه و هر پایگاه باید طرح دفاع شهری خویش را بر پایه این اصول تهیه کند: 1. برای طرح دفاع شهری نیروهای آموزشدیده و نیروهای پایگاههای مقاومت به کار گرفته شوند. 2. بسیج دستورالعمل مربوطه را تهیه کند و این دستورالعمل دربرگیرنده همه نیروهای بسیج باشد. 3. چگونگی استفاده از پشتیبانی ارگانها و نهادها و اقشار مختلف در مانور مدنظر قرارگیرد. 4. چگونگی استفاده از پشتیبانی مردم در نظر گرفته شود و تبلیغات لازم دراینزمینه به عمل آید. علاوهبراین، مقرر شد در تهیه مانور دفاع شهری و اجرای آن فقط از نیروهای احتیاط و آموزشدیده استفاده شود. این طرحها در پایگاههای سراسر کشور انجام میشود و قرارگاههای قدس و نجف موظفاند تا 15 روز آینده وظایف و طرح دقیق پایگاهها را ارائه کنند.[۱۶] همچنین امروز در نامهای دیگر که از فرماندهی سپاه اصفهان برای فرماندهی کل سپاه ارسال شده است، طرح یک دانشجوی بسیجی دانشگاه اصفهان درخصوص چگونگی عبور از اروندرود و حمله به شبهجزیره فاو تشریح شده است. وی با اشاره به اینکه رودخانه کارون قبل از خرمشهر به دو قسمت بهمنشیر و کارون تقسیم میشود و آب رودخانه کارون پس از عبور از خرمشهر با دجله و فرات یکی و اروندرود را تشکیل میدهند، پیشنهاد داده است که آب کارون بهسوی بهمنشیر هدایت شود و پس از کاهش آب اروندرود، نیروها از مسیر جزیره مینو از اروندرود، عبور و به مواضع عراق حمله کنند. در قسمتی از این پیشنهاد آمده است: «با انحراف آب کارون بهسوی بهمنشیر سطح آب در اروندرود پائین میرود و از شدت جریان آب کاسته و عمق آب کم میشود و ما میتوانیم از قسمت جزیره مینو که بالای پادگان سیبه عراق است عملیات نظامی را انجام داده و جاده فاو - بصره را قطع کرده و بصره را از این طرف محاصره کنیم.» گفتنی است عبدالله غفوری نویسنده این نامه در رشته حسابداری دانشگاه اصفهان مشغول به تحصیل است و طرح خود را با ترسیم نقشه و جزئیات بیشتر تشریح کرده است.* [۱۷]

گزارش- 6

6. در ادامه اعزام نیروهای رزمنده به جبهه های جنگ، امروز هزاران تن از داوطلبان مردمی از تهران و سایر شهرهای کشور درقالب نیروهای رزمی، فنی و خدماتی راهی مناطق عملیاتی شدند. به نوشته روزنامه اطلاعات، «در تهران عصر امروز، حدود 2هزار تن از برادران اعزام مجدد بسیج و طرح لبیک یا خمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه10 سپاه پاسداران طی مراسم باشکوهی در میان شعارهای کوبنده "جنگ، جنگ تا پیروزی" امت حزبالله و خانواده های رزمندگان از پادگان امام حسن(ع) عازم جبهه های نور علیه ظلمت شدند.» در این مراسم علیرضا افشار رئیس ستاد مرکزی سپاه پاسداران، سخنرانی کرد و سپس رزمندگان با بدرقه گرم و پرشور مردم و خانوادههای خود رهسپار مناطق جنگی شدند.[۱۸] همچنین امروز گروههای دیگری از نیروهای داوطلب مردمی، سپاهی و جهادی اعم از نیروهای فنی و خدماتی از استانهای یزد و چهارمحال و بختیاری و نیز شهرهای اردستان، اردبیل، سراب، سلماس، میانه، ملکان، همدان، اصفهان، کاشان، شیراز، بانه، ملایر، اسفراین، تنکابن، فیروزکوه، کرج، شهریار، نیشابور، بیرجند، بافق، سیرجان، برازجان، قائمشهر و شهرکرد به جبهه های جنگ عزیمت کردند.[۱۹]

گزارش- 7

7. حجتالاسلام سیدمحمدباقر حکیم سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، امشب در بازدید از اردوگاه داودیه تهران در جمع اسرای عراقی روند انقلاب اسلامی و آغاز جنگ تحمیلی ازسوی رژیم صدام را تشریح و اعلام کرد که نیروهای عراقی در جبهه های جنگ متحمل شکستهای سختی شده اند و اوضاع داخلی این کشور بسیار بیثبات است. سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق با اشاره به اینکه صدام با حمایتهای مالی، تسلیحاتی و معنوی شیوخ مرتجع منطقه درپی ساقطکردن جمهوری اسلامی ایران بود، گفت: «صدام که به فکر ساقطکردن انقلاب اسلامی بود و از مدتها قبل با حمایتهای مالی و تسلیحاتی شیوخ مرتجع منطقه خود را آماده این تجاوز وسیع نموده بود، با یک حمله سریع صدها کیلومتر از خاک ایران را اشغال کرد، ولی مردم ایران برای دفاع از سرزمین خود به جبهه های جنگ شتافته و با متجاوز مقابله کردند. صدامیان علیرغم برخورداری از تجهیزات فراوان و سلاحهای گوناگون و امکانات مادی گسترده نتوانستند کاری از پیش ببرند. مدافعان جمهوری اسلامی که به سلاح ایمان، ایثار و جهاد [مجهز] هستند، توانستند در عرض کمتر از دو سال او را به مرزهایش برگردانند.» حجتالاسلام حکیم با اشاره به تحویل سلاحهای پیشرفته روسی و فرانسوی به صدام، استفاده این رژیم از سلاحهای شیمیایی و بمباران شهرها و مناطق مسکونی را نشانه نهایت استیصال و درماندگی و ضعف صدام دانست و درمورد وضعیت داخلی عراق اظهار کرد: «اینک اوضاع در داخل عراق بسیار بیثبات است. در شمال و جنوب کردها، ترکها و اعراب علم مخالفت برداشتهاند. رژیم صدام درحالحاضر از حمایت مردم برخوردار نیست و اگر چنین حمایتی بود، دیگر احتیاج به اینقدر خفقان و روشهای پلیسی نبود.» سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، اسرای عراقی را برادران و میهمان جمهوری اسلامی خطاب کرد و گفت: «از فرصتی که خداوند در اختیار شما قرار داده نهایت استفاده را نموده و خود را برای خدمت در یک نظام اسلامی، نه یک نظام فاسد صدامی، در عراق آماده کنید. زیرا که همه مسلمانان در جهان و بهخصوص در ایران، خواهان صلح و آرامش هستند و تنها مشکل موجود در منطقه وجود نظام متجاوز صدام است که باید ریشهکن شود.»[۲۰]

گزارش- 8

8. اوضاع اقتصادی و سیاسی رژیم صدام مورد توجه تحلیل گران و ناظران بین المللی است. بانک نشنال وستمینستر** انگلستان و رادیو بی بی سی در دو گزارش جداگانه تأثیرات و پیامدهای جنگ بر اوضاع داخلی عراق را بررسی کردهاند. خبرگزاری کویت به نقل از گزارش بانک نشنال وستمینستر با اشاره به منابع بزرگ نفت و گاز و معدن عراق اعلام کرد: «علیرغم فشارهای سنگینی که براثر جنگ با ایران بر عراق تحمیل میشود، میتوان دورنمای درازمدت اقتصاد عراق را امیدبخش دانست. در سالهای گذشته، عراق به رغم دریافت کمکهای قابلتوجه ازجانب کشورهای عرب خلیجفارس برای جلوگیری از وخیمتر شدن اوضاع یک دوره ریاضت اقتصادی در پیش گرفت و همین اقدامات اصلاحی موجب شد که اوضاع اقتصادی عراق نسبت به 18 ماه قبل در موقعیت بهتری قرار گیرد.» این گزارش با اشاره به صادرات نفت افزوده است: صنعت نفت عامل عمده نیکبختی عراق بوده است. تولید نفت عراق در روز در سال 1979 درحدود 4/3 میلیون بشکه بود، اما بعد به 900 هزار بشکه در روز کاهش یافت که ازطریق خط لوله ترکیه صادر میشد. درحالحاضر، براثر فعالیتهای عراق این میزان به 960 هزار بشکه در روز افزایش یافته است. عراق با عربستان برای احداث یک خط لوله نفتی از حوزههای نفتی خود به بندر عقبه در سواحل دریای سرخ با ظرفیتی معادل یک میلیون بشکه در روز به توافق رسیده و مطالعات عملی آن شروع شده است. این خط لوله نفتی احتمالاً در اواسط سال 1986، به بهرهبرداری میرسد. در ادامه این گزارش ضمن اذعان به فقدان آمار رسمی، ارزیابی دقیق اقتصاد عراق بسیار مشکل ذکر شده و درخصوص اولویتهای اقتصادی این کشور آمده است: «به نظر میرسد اولویتهای سال جاری پروژههای استراتژیکی باشند که از تلاش جنگی پشتیبانی کردهاند. باوجوداین، هزینههای بالای جنگ و کاهش صادرات نفتی بر میزان ذخایر ارزی عراق تأثیر گذاشته و موجب کاهش آن شده است. به نظر میرسد ذخایر ارزی کنونی عراق در مقایسه با 30 میلیارد دلار آن در آغاز جنگ در 1980 بین یک تا 4 میلیارد دلار است. باوجوداین، اعتبار مالی کشور با کمک قابلتوجه کشورهای عرب درحدود 39 میلیارد دلار حفظ شده است.»[۲۱] رادیو بی بی سی نیز در بخش انگلیسی خود از اوضاع عراق و تأثیرات جنگ تحمیلی بر وضعیت اقتصادی و موقعیت صدام در میان مردم این کشور گزارش داد: «جنگ ایران و عراق در 4 سال گذشته، باعث تلفات سنگینی برای هر دو طرف گردیده است و اخیراً گزارشاتی مبنیبر وجود اختلاف میان رهبران ایرانی در جنگ منتشر شده است، اما در عراق صدام حسین به نظر میرسد نفوذ خیرهکنندهای بر ملت خود دارد.» خبرنگار رادیو بیبیسی نصب عکسهای بزرگ صدام در شهرهای مختلف این کشور را نمادی از نفوذ وی در میان مردم عراق عنوان کرده و افزود: «هر شهر و قصبه و ده و تقاطع و بزرگراهها از عکسهای صدام پوشیده است. انواع تصاویر وی با لباسهای یک جنگجوی عرب، یک فرمانده نظامی، یک سیاستمدار غیرنظامی، رهبر ملت عراق که کودکی بر زانوی او نشسته است، به چشم میخورد. این تصاویر نشاندهنده نفوذ کاملاً گسترده صدام در عراق است که در مدت کوتاهی مراحل پیشرفت را طی کرده است.» این گزارش یکی دیگر از دلایل نفوذ صدام را رفتار خشونتآمیز با مخالفان دانسته و با اشاره به قتل وزیر بهداری عراق با دستور صدام یادآور شد: «سابقه بیرحمی و شقاوت صدام حسین زمینه قبلی دارد و اخیراً نیز با شدت عمل خشونتآمیز وزیر بهداری را به قتل رساند. مخالفان در همه سطوح متلاشی و سرکوب شدهاند و اگر کسی باقی مانده باشد، بهشدت تحت مراقبت چشمها و گوشهای نیروهای امنیتی که همهجا حاضر هستند، قرار دارند. این نیروها بیشترین مراقبت را متوجه جمعیت شیعه عراق کردهاند.» خبرنگار بیبیسی در گزارش خود تداوم جنگ را باوجود همه کمبودها موجب افزایش نفوذ صدام ذکر کرده و گفت: «جنگ ایران و عراق جنگ صدام است و هرگونه انتقاد از جنگ و صدام خیانت تلقی میشود. در عراق بدون صدام هیچگونه پیروزی نظامی قابلتصور نیست و تداوم جنگ با همه کمبودها موجب تسلط بیشتر صدام شده است.»[۲۲]

گزارش- 9

9. دولتهای عرب حامی عراق ضمن تلاش دیپلماتیک برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق، به حمایت گسترده از عراق ادامه میدهند. دولت مصر همزمان با درخواست از ایران برای مذاکره، همکاری همه جانبه ای را با رژیم بعث صدام دارد. امروز حسنی مبارک رئیسجمهور مصر، در اولین نشست مجلس جدید این کشور و در حضور نمایندگان مجلس مصر و جعفر نمیری رئیسجمهور سودان، برای نخستین بار ایرانیان را برادر خطاب کرده و از آنها خواست برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق پای میز مذاکره بنشینند. خبرگزاری فرانسه در گزارشی از قاهره به نقل از حسنی مبارک اعلام کرد: مصر مخالف ایران نیست، ما ایرانیان را به مذاکره و سازش برای پایاندادن به تراژدی جنگ فرامیخوانیم و میگوییم «ما درصدد مشارکت در برقراری صلح میباشیم و به تلاشهای خود برای پایاندادن به این جنگ ادامه خواهیم داد.»[۲۳] این درحالی است که امروز روزنامه کیهان به نقل از یک روزنامه سوری به نام نداء الشاغله متن قرارداد سری نظامی- امنیتی و سیاسی مصر و عراق را منتشر کرد. براساس این قرارداد عراق تلاش میکند مصر بار دیگر به صف کشورهای عربی و همچنین کلیه سازمانهای نظامی و اقتصادی جهان عرب بازگردد؛ روابط دیپلماتیک دو کشور دراسرعوقت برقرار شود؛ دو کشور مواضع خود را در مجامع بین المللی هماهنگ کنند؛ همبستگی موجود میان کشورهای مصر، سعودی، اردن و عراق تقویت شود. همچنین دو طرف متعهد میشوند که دربرابر تهدیدات خارجی به یکدیگر کمک کنند و با تشکیل کمیته های نظامی - اقتصادی مشترک همکاری خود را تعمیق بخشند. در بخش اقتصادی این قرارداد نیز عراق متعهد میشود که حقوق کارگران مصری شاغل در آن کشور را هر ماه به ارز بین المللی و با نرخ رسمی پرداخت کند و سالانه 3 میلیون تن نفت با بهایی کمتر از قیمت بین المللی در اختیار مصر قرار دهد. در بخش نظامی مصر متعهد شده است که برای پیشرفت ارتش عراق و آموزش کاربرد سلاحهای غربی و امریکایی به نیروهای ارتش عراق، کارشناسان نظامی خود را در اختیار عراق قرار دهد؛ به بغداد برای خرید سلاح از کشورهای دیگر کمک کند و به اتباع خود اجازه دهد که به صفوف نیروهای عراقی بپیوندند. همچنین آنها متعهد شدهاند که همکاری و هماهنگی خود را در کلیه امور امنیتی و راهبردی افزایش دهند.[۲۴] علاوهبر مصر، دولت کویت نیز ضمن حمایت از عراق خواستار پایاندادن به جنگ است. عبدالعزیز حسین وزیر مشاور در امور کابینه دولت کویت، امروز در مصاحبه با مجله لبنانی الصیاد، بر تلاش این کشور برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق تأکید کرد. وی درخصوص افزایش تنش در خلیج فارس گفت: «کویت بر این باور است که هرگونه افزایش تنش در خلیج [فارس] به معنای دعوت از قدرتهای بزرگ برای دخالت در امور منطقه و تبدیل آن به میدان رقابت جهانی است که عواقب آن هیچ سودی برای کشورهای این منطقه ندارد. بنابراین، کویت برای تضمین آزادی کشتیرانی در خلیج [فارس] و پایان دادن به جنگ ایران و عراق و کنترل عواقب آن سخت تلاش میکند.»[۲۵] روزنامه کویتی الوطن نیز در شماره امروز خود محاصره تسلیحاتی ایران را سازوکاری برای متوقف کردن جنگ ایران و عراق دانست و نوشت: «ایران تنها زمانی پشت میز مذاکره خواهد نشست که شدیداً تضعیف شود. زمانی که ایران ناتوان از ادامه جنگ باشد، مذاکره پیرامون راهحله ای صلح آمیز را خواهد پذیرفت و صلح آمیزترین راهها برای پایان دادن به جنگ محاصره تسلیحاتی است.»[۲۶]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/04/03

  1. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص3، اهواز - خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ و - اداره کل مطبوعات خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، شماره 575، 24/4/1363، ص28، به نقل از لارپوبلیکا (چاپ ایتالیا).
  2. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص2، بوشهر - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  3. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 99، 6/4/1363، صص 9 و 10، خبرگزاری رویتر.
  4. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، صص 8 و 9، به نقل از رادیوهای بیگانه.
  5. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 98، 5/4/1363، صص 15 و 16، رادیو بی‌بی‌سی.
  6. اداره کل مطبوعات خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، شماره 579، 28/4/1363، ص25، به نقل از اکونومیست (چاپ انگلستان).
  7. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 99، 6/4/1363، ص8، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  8. سند شماره 300007 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی استانداری، 3/4/1363؛ و - سند شماره 300011 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 3/4/1363.
  9. سند شماره 300057 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی استانداری خوزستان، 4/4/1363.
  10. سند شماره 152600 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه کربلا (معاونت عملیات و اطلاعات) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 45، 4/4/1363، صص 2 و 3.
  11. سند شماره 300010 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی استانداری خوزستان، 4/4/1363.
  12. سند شماره 417115 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به پایگاه‌های پیرانشهر و اشنویه، 3/4/1363.
  13. سند شماره 279673 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات و تحقیقات سپاه پاوه به فرماندهی سپاه پاوه، 6/4/1363.
  14. سند شماره 417039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا، 3/4/1363؛ و - سند شماره 295864 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: 6/4/1363.
  15. سند شماره 416984 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه11 سپاه به کلیه پایگاه‌ها و ناحیه سپاه کردستان، 3/4/1363.
  16. سند شماره 137151 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسداران به کلیه واحدهای ستاد مرکز، 4/4/1363.
  17. سند شماره 449084 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پاسداران اصفهان به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، 3/4/1363.
  18. روزنامه اطلاعات 4/4/1363، ص3.
  19. روزنامه جمهوری اسلامی 4/4/1363، ص4.
  20. روزنامه اطلاعات 4/4/1363، ص1.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، صص 11 و 12، لندن - خبرگزاری کویت.
  22. همان، صص 17 و 18، رادیو بی‌بی‌سی (بخش انگلیسی).
  23. همان، ص5، قاهره - خبرگزاری فرانسه.
  24. روزنامه کیهان، 3/4/1363، ص20.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 97، 4/4/1363، ص7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  26. همان، ص6، روزنامه کویتی الوطن.