1363.03.07

روزشمار جنگ سال 1363 1363.03.07
نام‌های دیگر	هفت خرداد
تاریخ شمسی	1363.03.07
تاریخ میلادی	28 مه 1984
تاریخ قمری	26 شعبان 1404

1360.03.07

1361.03.07

1362.03.07

1364.03.07

1365.03.07

1366.03.07

1367.03.07

گزارش - 1

1. ارتش عراق امروز نیز همانند روزهای گذشته، شهر مقاوم آبادان را بهطور پراکنده با سلاحهای سنگین خود هدف قرار داد. در گلولهباران این شهر به 6 باب منزل مسکونی، ساختمان اداره حفاظت پالایشگاه آبادان و یک دستگاه خودروی شخصی خساراتی وارد آمد. همچنین ساعت 8:30 دقیقه امروز، براثر انفجار گلوله خمپاره دشمن در نزدیکی پمپ بنزین و مقابل شهرداری آبادان یک غیرنظامی شهید شد و 5 نفر مجروح شدند. در طول منطقه عملیاتی آبادان نیز با اجرای آتش سنگین نیروهای دشمن 22 نفر زخمی شدند و یک نفر به شهادت رسید.

گزارش - 2

2. دو هفته پس از شروع عملیات قائم آلمحمد(عج) در منطقه سارال، واقع در بین شهرهای سقز، سنندج، مریوان و بانه، نیروهای خودی بهمنظور پاکسازی بخشهای شمالی این منطقه، مرحله چهارم عملیات را در 12 کیلومتری شمال سقز در روستاهای گاوشله، سلیمانکندی و برده زرد آغاز کردند. نیروهای عملکننده که در ساعت 20 روز گذشته، از سه محور گاوشله به سلیمانکندی، قرهباغ به سلیمانکندی، و عرباوغلی به سلیمانکندی حرکت کرده بودند، امروز به منطقه رسیده و با عناصر گروههای مسلح غیرقانونی درگیر شدند. بیشترین درگیری در روستاهای سلیمانکندی و گاوشله بود. عناصر ضدانقلاب در ارتفاعات گاوشله یک روز مقاومت کردند. در این درگیری 6 نفر از عناصر سازمان کومهله ازجمله مسئول سیاسی گردان26 سقز (کومهله) و مسئول تدارکات پل کشته شدند. یکی از افراد مسلح این سازمان به نام نجمالدین محمدی هم دستگیر شد. از نیروهای خودی نیز 9 تن شهید و 3 تن مجروح شدند. در این مرحله از عملیات، روستای سلیمانکندی پاکسازی و پایگاهی در آن احداث شد. نیروهای سپاه پاسداران بوکان و بسیج سنندج در ادامه عملیات بهسوی روستای برده زرد در شمال روستای سلیمانکندی، پیشروی کرده و با عناصر گروههای مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در این درگیری تعدادی از افراد ضدانقلاب کشته شدند و یک نفر از آنها دستگیر شد. جنازه 7 نفر از عناصر ضدانقلاب در منطقه باقی مانده است.

گزارش - 3

3. عناصر گروههای مسلح غیرقانونی با اجرای کمین در محورهای کامیاران به سنندج و روستای بندر (بندول) مریوان و مینگذاری در جاده روستای ارمرده سردشت تلفات و خساراتی را به نیروهای خودی وارد آوردند. درهمینحال، امروز هم روند تسلیمشدن عناصر وابسته به گروههای ضدانقلاب ادامه داشت. در ساعت 17:50، یک دستگاه خودروی تویوتای سپاه و یک دستگاه تویوتای اداره راهوترابری که از کامیاران بهطرف سنندج در حرکت بودند، در 15 کیلومتری سنندج، در کمین گروههای مسلح غیرقانونی گرفتار شدند. براثر تیراندازی عناصر ضدانقلاب خسارات جزئی به هر دو خودرو وارد آمد و یکی از سرنشینان خودروی اداره راهوترابری مجروح شد. سرانجام، با رسیدن نیروی کمکی از هنگ ژاندارمری سنندج و ناحیه سپاه پاسداران، ضدانقلابیون متواری و خودروها به سنندج منتقل شدند. در حادثه دیگری در مریوان، عناصر ضدانقلاب با کمین علیه خودروی سپاه آن را منهدم کردند. به گزارش قرارگاه عملیاتی شمالغرب «در ساعت 16، یک دستگاه تویوتای برادران سپاه که از روستای بندل [بندول] واقع در جنوب مریوان بهسمت روستای قلعه‏جی در حرکت بود، به کمین 12 نفر از افراد رزگاری ... افتاد و درنتیجه 2 تن به شهادت میرسند.» عناصر ضدانقلاب پس از مدتی محل را ترک کرده و به روستای درکی رفتند. امروز همچنین در روستای ارمرده سردشت، یک دستگاه آمبولانس روی مین رفت و براثر انفجار مین راننده آن مجروح شد. درهمینحال امروز، چند نفر از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی تسلیم نیروهای خودی شدند. در محور اسلامدشت - مریوان، یک نفر از افراد حزب دمکرات با اسلحه کلاش و تجهیزات خود را تسلیم کرد. تعداد دیگری از عناصر این حزب که قصد تسلیمشدن داشتند در هنگام فرار هدف تیراندازی سایر عناصر حزب دمکرات قرار گرفته و دستگیر شدند. در سقز نیز 2 نفر از هواداران کومهله و دمکرات با تحویل سلاحها و تجهیزاتشان تسلیم نیروهای خودی شدند.

گزارش - 4

4. افزایش تحرکات گروههای ضدانقلاب بهویژه حزب دمکرات در برخی مناطق کردنشین نظیر اشنویه و پیرانشهر مسئولان قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) و سپاه پیرانشهر را به چارهجویی و اتخاذ تدابیر پیشگیرانه واداشت. امروز همچنین درپی تهدیدات عناصر ضدانقلاب مردم روستای زیندشت خواستار پسدادن سلاحهای خود شدند. با افزایش فعالیت عناصر حزب دمکرات در مناطق پیرامون اشنویه، قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به سپاه اشنویه آمادهباش کامل داد و درخواست کرد در محدوده و محورهای فعالیت گروههای ضدانقلاب ضمن گشت و جوله، عملیات کمین اجرا شود. سپاه پیرانشهر نیز باتوجهبه افزایش احتمال اقدامات ایذائی گروههای مسلح غیرقانونی در منطقه، در نامهای به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) خواستار ایجاد پایگاهی در روستای قلعهرش واقع در جنوب پیرانشهر، شد. در این نامه درخصوص ضرورت ایجاد این پایگاه آمده است: «باتوجهبه حرکتهای اخیر ضدانقلاب در قسمت جنوبی پیرانشهر بهویژه بین لاهیجان و بادینآباد، و ضرباتی که تابهحال ضدانقلاب در این منطقه به نیروهای خودی زده، ایجاد یک پایگاه در روستای قلعهرش بسیار ضروری است و باتوجهبه اینکه بارزانیها در آن منطقه مستقر هستند و خودشان تقبل کردهاند که با همکاری سپاه در آنجا یک پایگاه حدوداً چهلنفره ایجاد کنند، با دریافت اجازه ستاد جنگهای نامنظم اقدامات لازم دراینزمینه به عمل آید.» این درحالی است که امروز مردم روستای زیندشت در جنوبشرقی سلماس، که قبلاً ازسوی سپاه قوشچی مسلح شده بودند، خواستار بازپسدادن سلاحهایشان شدند. گروههای مسلح غیرقانونی اهالی روستای زیندشت را تهدید کردهاند که درصورت خودداری از تحویل سلاحهای دریافتی از دولت، علاوهبر حمله به روستا و مینگذاری جاده، از برداشت محصولات فصلی اهالی روستا نیز جلوگیری خواهند کرد. این تهدیدات از دو روز پیش، با دریافت سلاحهای برنوی سه نفر از اهالی روستا عملی شد. مردم روستا از ترس حمله عناصر مسلح غیرقانونی به روستا تلاش کردند تا سلاحهای خود را به پایگاه تحویل دهند.

گزارش - 5

5. حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانیها) و اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانیها) دو حزب اصلی کردی هستند که به ترتیب در شمال و جنوب کردستان عراق سالها علیه رژیم حاکم بر بغداد مبارزه کردهاند. درحالحاضر بارزانیها با جمهوری اسلامی ایران همکاری دارند و طالبانیها دل در گرو همکاری با دولت مرکزی عراق برای دریافت خودمختاری کردستان نهادهاند. البته همکاری جمهوری اسلامی ایران با حزب دمکرات کردستان عراق گاهی با مشکلاتی همراه میشود. یکی از این مسائل که در روزهای اخیر بروز یافته مربوط به نحوه فعالیت رادیوی این حزب و محتوای برنامههای آن است. شوکت بارزانی و مسعود بارزانی در دو نامه جداگانه به فرماندهی قرارگاه شمالغرب و استانداری آذربایجانغربی در پاسخ به انتقادهای ایرانیان به محتوای برنامههای این رادیو، به توجیه برنامههای خود پرداختند. در نامه شوکت بارزانی به سرهنگ هاشمی فرمانده قرارگاه شمالغرب، آمده است: «ما در موضعگیریهای خود به شکل واضح و آشکار همیشه پشتیبان مبانی جمهوری اسلامی ایران بودهایم. همانطور که ازلحاظ نظامی و سیاسی در کنار جمهوری اسلامی بودهایم، ازنظر تبلیغاتی نیز چه در داخل عراق و چه در خارج، همیشه موضعگیری ما مؤید [مواضع] جمهوری اسلامی بوده است.» در نامه مسعود بارزانی به استاندار آذربایجانغربی نیز ضمن دفاع از برنامههای رادیوی صدای حزب دمکرات کردستان عراق تصریح شده است: این رادیو همواره در راستای مواضع جمهوری اسلامی ایران بوده است. رهبر حزب دمکرات کردستان عراق در بخشی از نامه خود با بیان اینکه این رادیو در هر روز یک ساعت تا حداکثر یک ساعت و نیم برنامه پخش میکند، به محدودیتهای فنی و انسانی آن اشاره کرده و افزوده است: «بههمیندلیل، بهعنوان دوست جمهوری اسلامی از برادران [ایرانی] درخواست میکنیم مواردی که رادیوی ما بهعنوان مخالف جمهوری اسلامی بیان داشته ارائه دهند، با جان و دل اصلاح خواهیم کرد. ضمناً این اعتقاد را داریم که تبلیغ وحدت اسلامی و وحدت شیعه و سنی و موارد دیگر بهعهده جمهوری اسلامی است و وظیفه ما دفاع از مواضع جمهوری اسلامی میباشد که عملاً و زباناً تاکنون انجام دادهایم و خواهیم داد. اگر ما بدانیم که [برنامههای] رادیوی ما مخالف جمهوری اسلامی و امام است آن را قطع خواهیم کرد.» این درحالی است که ستاد عملیاتی حزب دمکرات کردستان عراق (کمبا 11) در نامهای به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) از گفتوگوی ادریس و مسعود بارزانی درخصوص انتقادات متقابل ایرانیها و بارزانیها گزارش داده است. براساس این نامه، مسعود بارزانی در پاسخ به صحبتهای ادریس بارزانی درمورد شکایت مسئولان ایران از میزان همکاری بارزانیها، از ایران گله کرده و گفته است: مسئولان ایران به قول و گفتههای خود عمل نکردهاند. آنها در والفجر2 قول داده بودند بعد از آزادسازی حاجعمران، منطقه غرب پیرانشهر در داخل عراق را به کمبا 11 بدهند، ما مستقر شویم و علیه صدام بعثی بجنگیم. حالا از انجام این کار خودداری میکنند و عملاً نمیگذارند آنجا فعالیت کنیم. درهمینحال، موضوع نحوه همکاری جمهوری اسلامی ایران با گروه بارزانیها در جلسه شورای تأمین ویژه غرب کشور بررسی و مصوب شد استانداری آذربایجانغربی ستاد رسیدگی به امور بارزانیها را با شرکت نمایندگان قرارگاه مشترک سیدالشهدا(ع) تشکیل دهد تا ازطریق این ستاد به کلیه مسائل سیاسی، نظامی و اطلاعاتی بارزانیها رسیدگی شود.

گزارش - 6

6. دومین دوره مجلس شورای اسلامی امروز با پیام امام خمینی و با حضور رئیسجمهور، نخستوزیر، رئیس اولین دوره مجلس شورای اسلامی، رئیس دیوانعالی کشور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و دیگر مقامات لشکری و کشوری آغاز به کار کرد. رهبر انقلاب در پیام خود ضمن تشکر از کوشش و مجاهدت نمایندگان اولین دوره مجلس شورای اسلامی و هشدار به آنها درخصوص لزوم حفظ وحدت میان مسئولان، به اهمیت مجلس شورای اسلامی اشاره کردند و بر حل وفصل مسائل و مشکلات اقتصادی کشور ازجمله تورم، مشکل مسکن و زمین و رسیدگی به امور محرومان و قشرهای کمدرآمد تأکید کردند. در ادامه پیام امام خمینی ضمن تذکر به نمایندگان درمورد نحوه برخورد با یکدیگر و با هیئت دولت، وزرا و کارمندان، بر رعایت تعهد و اخلاق در نطقهای قبل از دستور تأکید شده است و درباره جنگ ایران و عراق بهعنوان مسئله اصلی کشور آمده است: «امروز مسئله اصلى كشور چنانكه معلوم است جنگ است؛ دفاع از اسلام و كشور اسلامى است. درحالىكه هر تيرى از هر طرف رها شود بهسوى ايران و به جرم اسلامىبودن آن است و هر صدايى از هر گوشه جهان از هر حلقوم و از هر موج راديويى براى‏ منطقه بلند شود در رأس برنامه‏هايشان تضعيف و توهين و تحقير ايران است. ... مدعيان صلحطلبى و انساندوستى با تمام توان سعى در افروختن آتش فتنه و جنگ در همهجا بهخصوص در ايران مى‏نمايند و با اسلحه‏هاى كشنده و بمبهاى آتشزا و شيميايى به دشمنان اسلام كمكهاى بيدريغ مى‏كنند، و هزاران شكر خداى متعال را كه با دست عنايت خود تحولى در اين ملت عظيمالشأن ايجاد فرموده كه همه اقشار آن به هم پيوسته و يد واحد شده‏اند و با اتكال به قدرت الهى در مقابل همه ايستاده و از اين هياهوها و چنگ و دندان نشاندادنها به خود هراس راه نمى‏دهند و هر روز مصمم‏تر و مهياتر براى دفاع از آرمانهاى اسلامى هستند.» بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از این پیام مقامات لشکری و کشوری را به وحدت و انسجام در داخل کشور دعوت کرده و اختلاف و تفرقه را سمی مهلک دانستند که میتواند كشور و ملت و بالاتر از همه اسلام بزرگ را به خطر نابودى بكشاند: «حضرات علماى اعلام و ائمه جمعه توجه كنند كه گاه يك جمله آنان ... جمهورى اسلامى را در سطح جهان زير سؤال مى‏برد، و در داخل، فاجعه مى‏انگيزد و منشأ اختلاف و تفرقه مى‏شود و موجب تضعيف سپاه و ارتش و ساير قواى مسلح مى‏شود؛ ... يا موجب تضعيف و دلسردى دولت‏ خدمتگزار مى‏شود؛ و با شكستخوردن دولت، پايه‏هاى جمهورى اسلامى متزلزل مى‏شود.» امام خمینی در بخشی از پیام خود از نمایندگان مجلس شورای اسلامی خواستند باتوجهبه پیامدهای جنگ از دولت حمایت کنند. ایشان تصریح کردند: «باتوجهبه اوضاع كنونى كشور و فشارهاى اقتصادى و نظامى و گرفتارى فوق طاقت دولت و مخارج عظيم جنگ و پيامدهاى آن و گرفتارى آوارگان جنگ و مهمانان افغانى و عراقى كه قشرهاى عظيمى هستند و خرابيهاى جنگى و فسادهاى موروث از رژيم سابق و بسيارى از مشكلات كمرشكن ديگر، لازم است به دولت كمك نمايند كه مشكلات را با پشتيبانى شما نمايندگان يكى پس از ديگرى حل نمايد.» در اولین روز کاری دوره دوم مجلس شورای اسلامی، نمایندگان حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی را بار دیگر با 196 رأی مثبت و 9 رأی ممتنع به ریاست مجلس شورای اسلامی انتخاب کردند. آقایان محمد یزدی و مهدی کروبی نیز بهترتیب با 144 و 119 رأی مثبت بهعنوان نواب اول و دوم رئیس مجلس برگزیده شدند. خبرگزاری رویتر درخصوص آغاز به کار دومین دوره مجلس شورای اسلامی گزارش داد: مجلس ایران که دومین مجلس پس از پیروزی انقلاب است، نخستین جلسه خود را در زمانی که جنگ در خلیجفارس و در جبهههای جنگ با ارتش عراق ادامه دارد، برگزار کرد. در جلسه افتتاحیه مجلس جدید علاوهبر مقامات سیاسی، فرماندهان نیروهای مسلح نیز حضور داشتند. تصمیمات نمایندگان مجلس ایران عموماً درمورد مسائل داخلی خواهد بود و تصمیمات مربوط به جنگ ازسوی سیاستمداران عالیرتبه و نظامیان اتخاذ میشود. نمایندگان دومین دوره مجلس شورای اسلامی در دو دوره انتخابات با رأی مردم انتخاب شدند. تداوم جنگ ایران و عراق و ناامنی داخلی در مناطق کردنشین تأثیری در برگزاری انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی نداشت. ابطال انتخابات ازسوی شورای نگهبان در برخی از حوزههای انتخاباتی و شکست یکی از نامزدها موجب بروز اعتراضات در برخی از شهرها شد. نمایندگان برگزیده این دوره مجلس شورای اسلامی از لحاظ سن و سطح تحصیلات در وضعیت بهتری نسبت به دوره اول مجلس قرار دارند. در این دوره تعداد نمایندگان با تحصیلات حوزوی کاهش و میزان دانشآموختگان دانشگاهی افزایش یافته است. تعداد نمایندگان با تحصیلات حوزوی 97 نفر و تعداد دانشآموختگان دانشگاهی با مدرک دکتری و فوقلیسانس 30 نفر، با مدرک لیسانس51 نفر، با مدرک دیپلم و فوقدیپلم 46 نفر و با مدرک زیر دیپلم 21 نفر است. همچنین 10 نفر از نمایندگان مجلس دارای تحصیلات جدید و حوزوی میباشند. گروه سنی نمایندگان دومین دوره مجلس شورای اسلامی گروه سنی تعداد درصد 26 تا 30 36 4/14 31 تا 40 117 8/46 41 تا 50 70 28 51 تا 60 23 2/9 61 تا 70 4 6/1 جمع 250 100

گزارش - 7

7. در سومین روز از هفته بازسازی و نوسازی مناطق جنگزده و به دنبال استقبال مردم تهران برای بازسازی خرمشهر، عصر امروز جلسه اعضای ستاد بازسازی و نوسازی این شهر با حضور آیتالله خامنهای رئیسجمهور و امامجمعه تهران، تشکیل شد. در این جلسه که با شرکت آیتالله مهدوی کنی نماینده جامعه روحانیت در ستاد، استاندار و شهردار تهران و نمایندگان خرمشهر در مجلس شورای اسلامی برگزار شد، ابتدا مسئول اجرایی ستاد بازسازی و نوسازی خرمشهر از عملکرد این ستاد و اقدامات انجامشده برای بازگشت مهاجران جنگزده، استفاده از نیروهای بومی، مدیریت و بازسازی شهر، احیای زیرساختهای شهری و تأسیسات آبرسانی و توزیع برق و نیز طرح احیاء نخلستانهای کنار اروندرود گزارش داد. سپس آیتالله سیدعلی خامنهای امامجمعه تهران، ضمن تشکر از فعالیتهای انجامشده، درخصوص تلاش برای بازسازی شهر مقاوم خرمشهر گفت: «بازسازی مناطق جنگزده از حساسیت و اهمیت خاصی برخوردار است و تأخیر در بازسازی خرمشهر بههیچوجه نباید صورت گیرد.» رئیسجمهور با تأکید بر برنامهریزی دقیق در بازسازی این شهر اضافه کرد: «بازسازی خرمشهر ادامه آزادی خرمشهر است و هر خشتی که در خرمشهر روی هم گذارده میشود، درحقیقت گلولهای است که بر سینه اشغالگران بعثی خرمشهر قرار میگیرد.»

گزارش - 8

8. شرکتکنندگان در گردهمایی سراسری مسئولان بهداشت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بر رعایت بهداشت، لزوم واکسینهکردن نیروها در جبهههای جنگ و جلوگیری از گسترش بیماری تأکید کردند. این گردهمایی بهمنظور تعمیم بهداشت جنگ در سراسر جبههها و بررسی آخرین تحولات بهداشتی جبهههای جنگ، با حضور اعضای بهداری سپاه پاسداران برگزار شد و در آن اساتید این حوزه بر ضرورت جلوگیری از انتقال بیماری از نقطهای به نقطه دیگر ازطریق رزمندگان تأکید و اعلام کردند لازم است رزمندگان قبل از عزیمت به جبهههای جنگ و پس از بازگشت از جبهه مورد معاینات کامل پزشکی قرار گیرند. همچنین در این نشست ضمن تأکید بر کنترل بهداشت آب، خطرهای ناشیاز آلودگی آب برای افرادی که بهصورت گروهی در یک محل زندگی میکنند، یادآوری و تصریح شد: اگر توصیههای بهداشتی در محل تجمع نیروها در یک منطقه رعایت نشود، ضرر آن برای یک رزمنده به مراتب خطرناکتر از سلاحهای دشمن است. رعایت بهداشت در امحاء زباله سومین موضوعی بود که در این گردهمایی مورد تأکید قرار گرفت. صاحبنظران بر اهمیت رعایت بهداشت در پیشگیری از بروز آلودگیها و رعایت اصول دفن زباله و سمپاشی محیط و کنترل مواد زائد در جبهه تأکید و پیشنهاد کردند که یک سیستم مشترک خدماتی بین نیروهای مسلح مستقر در جبهههای جنگ به وجود آید و کنترل بهداشت در جبهههای جنگ را زیر نظر داشته باشد.

گزارش - 9

9. وزیر و معاون وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که بهمنظور بازسازی روابط دوجانبه و تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران در قبال جنگ با عراق به دو کشور بلغارستان و امارات متحده عربی سفر کردهاند، امروز با مقامات این دو کشور دیدار و درخصوص روابط دوجانبه، جنگ ایران و عراق و بحران خلیجفارس با آنها گفتوگو کردند. علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه، در دیدار با وزیر امور خارجه بلغارستان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران با هرگونه سلطهطلبی در جهان مخالف است و با آن مبارزه میکند، بر حمایت ایران از همه نهضتهای آزادیبخش در جهان تأکید و استقلال را اساسیترین دستاورد انقلاب اسلامی توصیف کرد. وی گفت: «به همین علت، دولتهایی که چشم طمع به کشور ما دوختهاند و رأس آنها امپریالیسم امریکاست پس از پیروزی انقلاب به توطئههای خود علیه ایران ادامه میدهند و حمله عراق به ایران یکی از این توطئهها است.» وزیر امور خارجه درمورد مسائل خلیجفارس نیز اظهار کرد: «عراق عرف و قوانین بینالمللی را زیرپا گذاشته است و به نظر ما هدف عراق از این اعمال جنونآمیز کشاندن پای قدرتهای جهانی و امریکا به این جنگ است و امریکا از این وضعیت سوءاستفاده میکند.» به نوشته روزنامه کیهان، وزیر امور خارجه بلغارستان نیز در این دیدار ضمن برشمردن مواضع سیاسی کشور خود تأیید کرد که دو کشور درمورد بسیاری از مسائل دیدگاههای مشابه و نزدیکی دارند. حسین کاظمپور اردبیلی معاون وزیر امور خارجه ایران، در دیدار با مقامات امارات متحده عربی ضمن تسلیم پیام رئیسجمهور ایران به شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس امارات متحده عربی، خواستار گسترش مبادلات اقتصادی میان دو کشور شد. وی همچنین درخصوص تضمین امنیت نفتکشها در خلیجفارس اظهار کرد: «ایران نمیتواند برای امنیت نفتکشها در خلیجفارس هیچگونه تضمینی بدهد.» خبرگزاری فرانسه در گزارشی از این سفر به نقل از معاون وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد: «ایران در شرایطی نیست که حفاظت از نفتکشهای خود را تضمین کند. ضمن اینکه ایران اعلام نکرده که نفتکشها را در خلیجفارس مورد حمله قرار داده است.» کاظمپور اردبیلی در روزهای گذشته از یمن جنوبی دیدار و پیام رئیسجمهور ایران را تسلیم علی ناصر محمد رئیسجمهور آن کشور، کرده بود.

گزارش - 10

10. باوجود برقراری آرامش نسبی در خلیجفارس در چند روز اخیر، واکنش دولتهای مختلف به بحران این منطقه همچنان ادامه دارد؛ نیروهای کویت در سواحل این کشور به حال آمادهباش درآمدهاند، دولتهای ترکیه و استرالیا از اعزام کشتی به منطقه خودداری میکنند، واردات نفت فرانسه از منطقه کاهش یافته و دولت کره جنوبی تهدید کرده است که درصورت تداوم حملات، کشتیهای خود را بهجای خلیجفارس به بندر ینبع عربستان در دریای سرخ اعزام خواهد کرد. براساس گزارشهای دریافتی از منابع وزارت امور خارجه، دولت کویت به نیروهای نظامی این کشور در بندر الاحمدی آمادهباش کامل داده است. از امروز در هر سمت اسکله صبیحیه، 4 سرباز و 2 تکاور غواص و یک ستوان مسلح به اسلحه سبک مستقر شدهاند. بر روی اسکله الاحمدی نیز حدود 30 نفر مجهز به سلاحهای ضدهوایی و کالیبر50 استقرار یافتهاند. آمادهباش کامل در پادگانهای این کشور همچنان برقرار است. خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز در گزارشی از مواضع و اقدامات دولت ترکیه درمورد تحولات خلیجفارس اعلام کرد: وزارت راهوترابری ترکیه ضمن انتشار یک اعلامیه رسمی، ورود کشتیهای وابسته به اداره حملونقل دریایی این کشور را به آبهای خلیجفارس تا اطلاع ثانوی ممنوع کرد. به نوشته روزنامه گونآیدن باوجود این ممنوعیت، کشتیهای شرکتهای خصوصی ترک به کار خود در خلیجفارس ادامه میدهند. در استرالیا نیز دیدگاههای متفاوتی درمورد بحران خلیجفارس وجود دارد. سندیکای ملوانان و افسران نیروی دریایی استرالیا امروز اعلام کرد تا زمانی که اوضاع جنگی در منطقه خلیجفارس ادامه یابد، هیچ کشتی استرالیایی به این منطقه اعزام نخواهد شد. از سوی دیگر، در گردهمایی صاحبان و کارکنان کشتیها، سندیکای افسران از اجارهکنندگان کشتیها خواست تا به ملوانان اجازه موافقت یا مخالفت با عزیمت به خلیجفارس را بدهند. درهمینحال، رئیس بخش کشتیرانی شرکت استرالیایی کالتکس با بیان اینکه شرکت وی خلیجفارس را منطقه بیخطر میداند، خاطرنشان کرد این شرکت برای حملونقل نفت خود بهجای کشتیهای استرالیایی از کشتیهای سایر کشورها استفاده خواهد کرد. علاوهبراین، یک مقام دولتی کره جنوبی اعلام کرد که درصورت تشدید بحران در منطقه خلیجفارس و بستهشدن تنگه هرمز، نفتکشهای این کشور بهجای خلیجفارس از بندر ینبوع عربستان در دریای سرخ بارگیری خواهند کرد. خبرگزاری کره جنوبی با اعلام این خبر افزود: «وزارت انرژی و منابع کره جنوبی درحال بررسی فعالیتهای پالایشگاههای محلی است و مقامات سفارت کره جنوبی در عربستان سعودی در نظر دارند در جلسه فوقالعاده و اضطراری با مقامات دولت سعودی درمورد استفاده از بندر ینبوع وارد مذاکره شوند.» کره جنوبی از ابتدای سال اعلام کرده است که قصد دارد میزان واردات نفت خود از منطقه را کاهش دهد. این کشور که 74 درصد نفت خام مورد نیاز خود را از خلیجفارس وارد میکند، اخیراً قراردادی با اکوادور به امضا رسانده و قرار است روزانه 15 هزار بشکه نفت خام از این کشور وارد کند. نیاز کره جنوبی به نفت در سال 1983 با 2/8 درصد افزایش نسبت به سال قبل به 193 میلیون بشکه نفت در سال رسیده است. دولت فرانسه نیز واردات نفت خود از منطقه خلیجفارس را به میزان محسوسی کاهش داده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، واردات نفت خام این کشور از مبدأ خلیجفارس در سه ماه اول سال 1984 به میزان 2/41 درصد نسبت به دوره مشابه سال 1983 کاهش یافته است. امارات، عربستان و قطر تأمینکنندگان اصلی نفت فرانسه هستند و وزارت صنایع این کشور اعلام کرده است با تشدید تنش در خلیجفارس، فرانسه بیشتر نفت خود را از بندر ینبوع عربستان در دریای سرخ وارد میکند. مقدار نفت وارداتی فرانسه از بندر رأسالتنوره در خلیجفارس 30 درصد کمتر از آن است. باوجوداین، میزان واردات نفت خام فرانسه در سه ماه اول سال 1984 نسبت به سال قبل 23 درصد افزایش داشته است.

گزارش - 11

11. دولت سوریه نقش مهمی در مناسبات ایران و جهان عرب و مسائل خلیجفارس ایفا میکند. دیدار 5 روز پیش معاون رئیسجمهور سوریه از ایران و سفر امروز برادر حافظ اسد به شوروی و دیدار وی با مقامات این کشور و مذاکره درمورد مسائل خلیجفارس نشاندهنده نقش دیپلماسی این کشور در روند تحولات منطقه است. رادیو بیبیسی در گزارشی از تأثیر تلاشهای دیپلماتیک سوریه بر جنگ و روند تحولات در خلیجفارس گفت: «از روز جمعه گذشته که عبدالحلیم خدام معاون رئیسجمهور سوریه، در تهران و ریاض با رهبران ایران و عربستان ملاقات کرد، حملات عراق به کشتیها در خلیجفارس قطع شده است و منابع مطلع در تهران میگویند که عربستان از عراق خواسته است که برای جلوگیری از تشدید بحران در منطقه از حمله به کشتیها خودداری کند. [باوجوداین] هنوز روشن نیست که تقاضای عربستان سعودی دقیقاً از عراق چه بوده است و آیا قطع حملات عراق بر کشتیها در خلیجفارس موقتی است یا دائمی.» روزنامه کویتی الوطن نیز در خبری به نقل از منابع دیپلماتیک عرب نوشت: عربستان سعودی و چند کشور عربی حوزه خلیجفارس از عراق خواستند حداقل درحالحاضر به نفتکشهای ایرانی که از جزیره خارک میآیند، حمله نکند تا از شدت بحران در منطقه کاسته و جلوی دخالت امریکا در منطقه گرفته شود. به نوشته این روزنامه، عبدالحلیم خدام پس از دیدار از ایران مواضع مقامات ایران را به رهبران ریاض منتقل کرد. ایران از کشورهای منطقه خواسته بود برای جلوگیری از گسترش جنگ، کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس بر عراق فشار بیاورند تا این رژیم حملات خود را علیه نفتکشهایی که نفت ایران را حمل میکنند، متوقف سازد. رادیو بیبیسی در گزارشی دیگر به مناسبات سوریه با شوروی پرداخته و با اشاره به دیدار رفعت اسد از مسکو و تلاشهای دیپلماتیک آنها برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق، به نقل از خبرنگار تایمز در مسکو درمورد اهمیت این سفر گفت: این سفر یک سفر عادی نیست، رفعت اسد اخیراً بهعنوان معاون رئیسجمهور سوریه برگزیده شده است. شوروی علاقهمند است که با جانشین حافظ اسد آشنا شود و به نظر میرسد که سیاست شوروی در منطقه غرب آسیا مورد تجدیدنظر کامل قرار گرفته است. شوروی از اختلافات سوریه و عراق راضی نیست و تلاشهایی برای رفع این اختلاف انجام داده، ولی موفقیتی دراینزمینه به دست نیاورده است. این رادیو درمورد مواضع شوروی دربرابر جنگ و مسائل مطرحشده در دیدار مقامات این کشور با معاون رئیسجمهور سوریه گفت: «مسکو مایل است جنگ خلیج [فارس] پایان یابد. آنها میدانند که سوریه بر ایران مقداری نفوذ دارد و آنچه که میخواهند از آن در خلیجفارس به هر قیمتی جلوگیری نمایند، پیروزی ایران است. زیرا آنها رژیم ایران را شدیداً ضدشوروی میدانند. بنابراین روسها از تلاشهای جدید سوریه حمایت میکنند تا بتوانند جنگ را با تلاشهای دیپلماتیک به سرانجام برسانند.»

گزارش - 12

12. سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی و گروه کشورهای صنعتی غرب خواستار پایاندادن به جنگ ایران و عراق هستند و این موضوع را در نشستهای ماه آینده خود در ریاض و لندن مطرح خواهند کرد. امروز یک مقام سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی خواستار تشکیل کمیته صلح این سازمان بهمنظور بحث درباره استقرار یک نیروی حافظ صلح اسلامی در مرز بین ایران و عراق شد. خبرگزاری رسمی عربستان با بیان این مطلب به نقل از غزال شفیع وزیر امور خارجه مالزی و عضو کمیته منتخب سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی، گزارش داد: اجلاس سران کشورهای اسلامی در نهم و دهم ماه میلادی آینده (19 و 20 خرداد) در جده تشکیل و ماهاتیر محمد نخستوزیر مالزی، در آن شرکت خواهد کرد. براساس این گزارش، برنامه استقرار نیروهای حائل در طول 1200 کیلومتر مرز مشترک بین ایران و عراق بهمنظور تهیه مقدمات برقراری صلح بین دو کشور طرحریزی شده است. این نیرو دربرگیرنده گروههایی از کشورهای مختلف اسلامی خواهد بود. خبرگزاری رسمی عربستان همچنین به نقل از یک مقام رسمی در دبیرخانه سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی اعلام کرد: «عراق تمامی ابتکارات صلح قبلی سازمان اسلامی را پذیرفته است و این بار انتظار داریم ایران نیز به پیشنهاد صلح این سازمان پاسخ مثبت بدهد.» از سوی دیگر، نخستوزیر ژاپن اعلام کرد در اجلاس ماه آینده سران کشورهای صنعتی گروه هفت در لندن از کشورهای غربی درخواست میکند بهطور مشترک از ایران و عراق بخواهند از ادامه جنگ خودداری کنند. روزنامه ژاپنی ماینیچی شیمبون در شماره امروز خود به نقل از مقامات دولتی این کشور نوشت: «به احتمال زیاد، جنگ خاورمیانه از همان ابتدا بیشترین توجه کنفرانس لندن را به خود جلب خواهد کرد. ... علیرغم اینکه ریگان احتمال دخالت امریکا در خلیجفارس را منتفی اعلام کرد، اما دولت ژاپن این امکان را در نظر دارد که درصورت تقاضای عربستان سعودی و دیگر کشورهای خلیجفارس از امریکا و با موافقت متحدان واشنگتن برای اقدام مشترک در منطقه، امریکا مداخله نظامی کند.» این روزنامه درمورد مواضع دولت ژاپن افزود: «دولت ژاپن بههیچوجه در نظر ندارد در چنین اقدام نظامی مشترکی شرکت کند و در مقابل ناکاسونه بر روی یافتن راهحل صلحآمیز تأکید خواهد کرد.» اجلاس سران کشورهای صنعتی از 17 تا 19 خرداد در لندن برگزار خواهد شد. درهمینحال، روزنامه انگلیسیزبان ژاپن تایمز (چاپ توکیو) در سرمقاله امروز خود با اشاره به اوجگیری بحران در خلیجفارس از کشورهای غربی خواست بهصورت همزمان به فشار خود به ایران و عراق برای پایاندادن به جنگ چهارساله و آغاز مذاکرات صلح ادامه دهند. این روزنامه با اشاره به تهدیدات متعدد علیه کشتیها در خلیجفارس اضافه کرد: «اکنون خطر توسعه جنگ ایران و عراق در منطقه افزایش یافته و اولین خطر آن است که میان کشورهای شورای همکاری خلیجفارس و ایران برخوردهایی به وجود آید.» ژاپن تایمز هدف از تهدید صدام مبنیبر حمله همهجانبه به خارک را متقاعدکردن ایران به پذیرش صلح عنوان کرد و مدعی شد: درصورت رد این درخواست ازسوی ایران، عراق توافقی را بهمنظور تضمین امنیت کشتیرانی برای همه کشورها در خلیجفارس مطرح خواهد کرد و این همان چیزی است که دولتهای غربی و ژاپن تمایل دارند اتفاق بیفتد. این روزنامه با اشاره به افزایش فشارها بر ایران و عراق برای پایاندادن به جنگ از دولتهای غربی خواست تا زمانی که جنگ پایان نیافته است به این فشارها ادامه دهند. همچنین عمران الشافعی معاون وزیر امور خارجه مصر، امروز در توکیو با مقامات ژاپن دیدار و نامه رئیسجمهور آن کشور را به نخستوزیر ژاپن تسلیم کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در گزارشی از دمشق مأموریت الشافعی در سفر به ژاپن را دررابطهبا تلاشهای این کشور بهمنظور پایاندادن به جنگ ایران و عراق عنوان کرد.

گزارش - 13

13. وزارت کشور بریتانیا امروز اعلام کرد یک افسر نیروی دریایی ایران که در سفارت این کشور در لندن کار میکرد به بریتانیا پناهنده شده است. روزنامه گاردین در گزارشی از این موضوع با اشاره به اینکه سرهنگ وهابزادگان تا سه هفته پیش، رئیس بخش دریایی سفارت ایران در لندن بود مدعی شد وی در این زمان سرویس اطلاعاتی انگلستان را از وجود یک گروه تروریستی به رهبری یک ایرانی آگاه ساخته است. خبرگزاری آلمان نیز ادعا کرد، این گروه در پی آن بود که مخالفان جمهوری اسلامی ایران را در لندن از بین ببرد. به گزارش این خبرگزاری پس از افشای حضور این گروه، پلیس لندن 4 تن (یک ایرانی، یک مراکشی و 2 الجزایری) را دستگیر و آنها را از کشور اخراج کرد. وهابزادگان که درحالحاضر بهصورت مخفیانه زندگی میکند، در نوشتهای خود را یک ملیگرا اعلام کرد که باوجود نیاز کشور به کمک زندهماندن را ترجیح داده است. خبرگزاری آلمان به نقل از وی اضافه کرد: «گرچه فکر میکنم کشور به کمک ما نیاز دارد، ولی مواقعی وجود دارد که نمیتوانید با قربانیکردن خود کشورتان را حفظ کنید و بهتر است زنده بمانید و از وجدان خود پیروی کنید.»

منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/07