1363.03.15

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۴ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1363 |نام = 1363.03.15 |نام دیگر= پانزده خرداد |روز=15 خرداد 1363 |تاریخ شمسی=1363.03.15 |تاریخ میلادی=5 ژوئن 1984 |تاریخ قمری=5 رمضان 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.03.15</div> <div class="bootstrap-btn">1...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.03.15
نام‌های دیگر پانزده خرداد
تاریخ شمسی 1363.03.15
تاریخ میلادی 5 ژوئن 1984
تاریخ قمری 5 رمضان 1404


گزارش - 1

1. رژیم عراق در اقدامی بیسابقه تجمع مردم بانه در مراسم بزرگداشت سالروز قیام 15 خرداد را هدف حمله هوایی قرار داد و ضمن بمباران مناطق مسکونی شهر نهاوند و تجاوز به آسمان برخی از شهرهای استانهای باختران، کردستان و آذربایجانغربی، شهر آبادان را گلولهباران کرد. در ساعت 10:30 و 10:35، تعداد 6 فروند از هواپیماهای عراقی در دو نوبت به شهر بانه حمله کرده[۱] و ضمن بمباران 8 نقطه این شهر ازجمله محل تجمع مردم در مراسم 15 خرداد[۲] و ساختمان فرمانداری بانه، با راکت و مسلسل مردم را زیر آتش گرفتند. در جریان این حمله تنها پدافند هوایی مستقر در منطقه قادر به واکنش مؤثری نشد و بیش از 250 نفر شهید و حدود 400 تن مجروح شدند.[۳] حدود دو سوم شهدا از نیروهای نظامی و بقیه از مردم عادی و پیشمرگان مسلمان کرد بودند. همچنین خسارات بسیار زیادی به اماکن عمومی و منازل مسکونی وارد آمد و در بعضی از نقاط آتشسوزی رخ داد و برق شهر قطع شد.[۴] همزمان با حمله هواپیماهای رژیم عراق، عدهای از جو عمومی متشنج شهر بانه سوءاستفاده کرده و با حمله به نیروها و پایگاههای نظامی و انتظامی، خودورهای نظامی ازجمله 8 دستگاه خودروی ژاندارمری را به آتش کشیدند و ضمن غارت چندین قبضه سلاح خساراتی را به اماکن دولتی وارد آوردند.[۵] با اعزام نیروهای کمکی از سقز بهوسیله بالگرد، عوامل ضدانقلاب دوام نیاورده و از شهر خارج و متواری شدند.[۶] درحالیکه مردم بهدلیل نگرانی از حمله مجدد هواپیماهای عراقی، شهر را ترک کرده و به روستاهای اطراف رفتهاند، پس از چند ساعت جو شهر بهتدریج آرام و نیروهای انتظامی به کمک نیروهای نظامی بر اوضاع مسلط شدند و پس از برقراری امنیت اقدام به انتقال مجروحان کردند.[۷] در گام اول، بیش از 180 تن از افرادی که براثر بمباران زخمی شده بودند به بیمارستان سقز منتقل شدند، البته 30 نفر از آنها بهعلت شدت جراحت در مسیر انتقال به بیمارستان به شهادت رسیدند.[۸] قرارگاه عملیاتی شمالغرب هم برای حفظ آرامش در شهر و کمک به آسیبدیدگان ضمن فرستادن نیرو از شهرهای اطراف به بانه با اعزام 8 فروند بالگرد به منطقه مجروحان را به مراکز استانهای همجوار ازجمله تبریز، ارومیه و سنندج انتقال داد. در سنندج نیز با بهکارگیری یک فروند هواپیمای سی130 برای اعزام مجروحان به شهرهای دورتر که از مراکز درمانی پیشرفتهتری برخوردارند، اقدام شد.[۹] جنگندههای ارتش عراق در اقدامی دیگر امروز به حریم هوایی شهرهای باختران، گیلانغرب، همدان و نهاوند تجاوز و برخی از مناطق مسکونی شهر نهاوند را بمباران کردند. حمله هوایی هواپیماهای عراق به نهاوند ساعت 11 صبح رخ داد و براثر آن 19 تن از مردم این شهر شهید و بیش از 200 تن مجروح شدند؛ 50 تن از زخمیها در بیمارستان بستری و بقیه بهصورت سرپایی درمان شدند. در گیلانغرب نیز هواپیماهای عراقی با آتش پدافند هوایی مستقر در منطقه روبهرو شدند و هنگام فرار بمبهای خود را در مناطق روستایی پیرامون این شهر فروریختند.[۱۰] همچنین هواپیماهای عراق از ساعت 20:20 تا 20:50، بهصورت گسترده به آسمان شهرهای سرو، ارومیه، مهاباد، پیرانشهر و میاندوآب در استان آذربایجانغربی و شهرهای بوکان و سقز در نزدیکی بانه در استان کردستان تجاوز کردند که با واکنش بهموقع پدافند هوایی مستقر در این شهرها، قبل از هرگونه اقدامی متواری شدند.[۱۱] علاوهبر حملات مذکور، ارتش عراق امروز نیز شهر آبادان را همانند روزهای گذشته، هدف آتش توپخانه قرار داد. گلولهباران این شهر از شب تا سحر شدت بیشتری داشت و در جریان آن 20 واحد مسکونی، 2 باب مغازه و یک حسینیه خسارت دیدند. در منطقه عملیاتی آبادان هم براثر تبادل آتش میان نیروهای ایرانی و عراقی 5 تن از نیروهای خودی مجروح شدند و یکی از افراد ژاندارمری به شهادت رسید.[۱۲]

گزارش - 2

2. همزمان با حمله هوایی عراق به شهرهای ایران و بمباران بانه، تهدیدات کلامی میان دو کشور تشدید شده است و ایران و عراق به نیروهای نظامی خود برای حمله و مقابله با اقدامات دشمن در جنگ شهرها آمادهباش دادند. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران به نقل از نیروی هوایی، اعلام کرد: موشکهای عراقی در اطراف بصره آماده پرتاب شدهاند و پایگاه هوایی شعیبه عراق برای انجام حملات موشکی و هوایی به اهداف ایرانی اعلام آمادگی کرده است.[۱۳] درهمینحال، تلویزیون عراق در ساعت 19:15، با قطع برنامههای عادی خود بیانیهای پخش و اعلام کرد که ارتش عراق شهرهای اهواز، ایلام، کرمانشاه، همدان، تبریز، شوش، دزفول، بندر ماهشهر، بهبهان، رامهرمز، نهاوند، آبادان، اندیمشک و خرمآباد را هدف حملات هوایی و موشکی خود قرار خواهد داد. در این اطلاعیه ارتش عراق از مردم این شهرها خواسته است که منازل خود را ترک کنند.[۱۴] از سوی دیگر، بهمنظور خنثیکردن اقدامات تجاوزکارانه دشمن و کاهش تلفات و ضایعات آن، فرماندهی کل سپاه پاسداران در نامهای با اشاره به آغاز جنگ شهرها ازسوی عراق، مواردی را بدین شرح متذکر شد: فرماندهان همه مناطق، قرارگاهها و واحدهای بسیج آمادگی لازم را برای مقابله با حملات هوایی و موشکی دشمن داشته باشند؛ یگانهای پدافند هوایی با هوشیاری کامل مانع حملات هوایی دشمن شوند؛ اقدامات دفاع عامل و غیرعامل برای دفاع از مراکز سپاه و بسیج و سایر اماکن و منابع حیاتی انجام گیرد و کارکنان مراکز مزبور درخصوص روشهای پدافندی توجیه شوند؛ در مراسم عمومی در سطح شهرها مراقبتهای لازم از مردم به عمل آید و نیروها آمادگی لازم را داشته باشند تا درصورت وقوع حملات دشمن به کمک آسیبدیدگان شتافته و آثار آن را کاهش دهند. در این نامه به یگانهای دریایی نیز دستور داده شده است «ضمن آمادگی پدافند در حوزه استحفاظی و اجرای عملیات گشتزنی در سواحل و جزایر، هرگونه تلاش دشمن را بهخصوص در منطقه شمالی خلیجفارس کنترل نمایند.»[۱۵]

گزارش - 3

3. امروز یک فروند هواپیمای اف4 نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران هدف حمله جنگندههای سعودی قرار گرفت و در آبهای خلیجفارس سقوط کرد. براساس گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، «هواپیمای جنگنده ایران در ساعت 13:40، در 35 کیلومتری سکوی فروزان، از صفحه رادار محو و به احتمال زیاد توسط شکاریهای بیگانه مورد هدف قرار گرفته و در دریا سقوط کرده است.»[۱۶] دولت عربستان در اطلاعیهای اعلام کرد که هواپیمای ایرانی وارد قلمرو هوایی این کشور شده بود. رادیو بیبیسی به نقل از مقامات این کشور گفت: «این هواپیما وارد قلمرو هوایی عربستان شده بود و نیروی هوایی این کشور ابتدا راه را به روی آن بسته و به خلبان اخطار شد تا بازگردد، ولی هواپیمای مزبور به راه خود ادامه داد و در نتیجه هدف قرار گرفته و سرنگون شد.» بیبیسی افزود: «این واقعه نشاندهنده تصمیم قاطع عربستان سعودی به دفاع از قسمت عربی خلیجفارس حتی به قیمت مواجهه با ایران است.»[۱۷] آنتونی کردزمن در کتاب درسهای جنگ مدرن با اشاره به همکاری امریکا و عربستان برای جلوگیری از گسترش جنگ به بخش بالادستی خلیجفارس درخصوص این واقعه آورده است: «عربستان یک منطقه رهگیری دفاعی هوایی موسوم به خط فهد ایجاد کرده بود که سرتاسر منطقه نفتی خود تا منطقه مرکزی خلیجفارس [را] تحت پوشش قرار میداد.» در این منطقه، هواپیماهای اف15 این کشور با هدایت آواکسهای امریکایی هدایت میشدند تا پوشش دفاع هوایی لازم را برای خطوط کشتیرانی ایجاد کنند. این هواپیماها در روز 15 خرداد، یک فروند جت ایرانی را رهگیری کرده و به کمک آواکسهای امریکایی آن را پیش از آنکه قادر به انجامدادن مانوری باشد، سرنگون کردند.[۱۸] در واشنگتن، یک مقام رسمی دیپلماتیک با اشاره به این حمله گفت که ممکن است ایرانیها بهسرعت دست به اقدامات تلافیجویانه بزنند، اما هنوز اقدامی نکردهاند. عربستان در این منطقه راهبردی تعداد زیادی هواپیمای اف15 مستقر کرده است. این دیپلمات امریکایی اقدام عربستان را نشانه رویارویی دو کشور و اراده جدی عربستان به مقابله با اقدامات ایران در خلیجفارس دانست که درعینحال میتواند علامتی به کنگره امریکا هم باشد مبنیبر اینکه «اگر از ما حمایت کنید و سلاحهای پیشرفته در اختیار ما قرار دهید میتوانیم از خودمان دفاع کنیم.» این مقام امریکایی با بیان اینکه گام بعدی با ایران است، افزود: «امتیاز بزرگ ایرانیان غیرقابل پیشبینی بودن مطلق آنهاست. لیکن سلاح مخفی سعودی این است که همه بهدلیل غرور یا عدمداشتن اطلاعات کافی، قدرت نظامی عربستان را کمتر از میزان واقعی آن تخمین میزنند.»[۱۹] نشریه نیوزویک هم حمله عربستان به هواپیمای ایران را حاکیاز برتری هواپیماهای جدید امریکا به هواپیماهای قدیمی این کشور دانست و نوشت: هرچند این موضوع موجب تعجب شد، اما «یک درگیری هوایی عربستان را ژاندارم منطقه نمیسازد. ایران خود را برای حمله بزرگ علیه عراق آماده میسازد. اگر ایرانیها به حمله خود ادامه دهند، موضع محکم و جدی عربستان ممکن است به جلوگیری از کشیدهشدن جنگ 45 ماهه به داخل خاک پادشاهی سعودی کمک کند.»[۲۰] حمله هواپیماهای عربستان به جنگنده ایرانی با حمایت رژیم صدام در عراق و کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس روبهرو شد. صدام حسین رئیسجمهور عراق، در یک تماس تلفنی با شاه عربستان از اقدام این کشور حمایت و همبستگی عراق را با عربستان اعلام کرد.[۲۱] روزنامههای کشورهای عرب خلیجفارس نیز این واقعه را تجاوز یک هواپیمای ایرانی به قلمرو عربستان ذکر کرده و ضمن حمایت از اقدام این کشور مدعی شدند در این ماجرا 2 فروند هواپیمای ایرانی سرنگون شده است. روزنامه کویتی الوطن نوشت: «این دو فروند هواپیما در یک جزیره عرب نزدیکی بندر سعودی الجبیل سقوط کرد و هلیکوپترهای نیروی هوایی عربستان در جستوجوی یافتن خلبانان آن هستند.» روزنامه السیاسه به نقل از فهد شاه عربستان، اعلام کرد که «کشورش خواستار جنگ نیست و علاقهمند به صلح در منطقه خلیج [فارس] است. اکنون زمان مناسبی برای متوقفساختن ایرانیها به شمار میرود.»[۲۲] روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبی) نیز با اشاره به این حمله آن را رخدادی جدی و تحولی عمده در منطقه خواند که میتواند پیامدهای خطرناکی داشته باشد. به نوشته این روزنامه «این حادثه هشداری دراینمورد است که گسترش جنگ به دیگر نقاط منطقه، دیگر یک احتمال دور از ذهن نیست. این واقعه با خود پیامدهای ترسناک و قابلتأسفی برای امنیت و ثبات منطقه به همراه دارد.»[۲۳]

گزارش - 4

4. مناطق کردنشین امروز در وضعیت نسبتاً آرامی به سر بردند. در محور سردشت - پیرانشهر در منطقه آلواتان، یک فروند بالگرد ارتش هدف حمله عوامل دشمن قرار گرفت و ناگزیر به فرود شد. خلبان این بالگرد با وجود جراحت، پس از فرود اضطراری در منطقه و مداوای اولیه، دوباره بهسمت ارومیه پرواز کرد.[۲۴] درهمینحال امروز، 4 نفر از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در سنندج و پیرانشهر تسلیم نیروهای خودی شدند. در شمالغربی سنندج، یک نفر از چتههای دمکرات از اهالی آبادی درهویان خشکه خود را تسلیم هنگ ژاندارمری سقز کرد. این فرد پس از تخلیه اطلاعاتی به سپاه پاسداران سقز تحویل داده شد.[۲۵] در پیرانشهر نیز 3 نفر از اعضای هیز آواره حزب دمکرات بدون سلاح خود را به ستاد قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) معرفی کرده و تسلیم شدند.[۲۶]

گزارش - 5

5. رژیم صدام در ادامه حمایت و همکاری با گروههای ضدانقلاب بهمنظور ضربهزدن به جمهوری اسلامی ایران، امروز به گروههای مسلح کرد ایرانی و عراقی مخالف جمهوری اسلامی دستور داد عملیاتهای نفوذی خود را در داخل ایران از سرگرفته و تشدید کنند. در بخشی از این دستور از گروههای دمکرات، کومهله، رزگاری و اتحادیه میهنی کردستان عراق خواسته شده است عملیاتهای نفوذی خود را در داخل ایران از سرگرفته و راههای ارتباطی را بهمنظور گروگانگیری و حمله به پایگاهها و نیروهای مستقر در آنها در دست گیرند. واحد اطلاعات سپاه پاوه با اعلام این خبر افزود: «بهدنبال این دستور، تعداد زیادی از جنایتکاران از پایگاه ماؤوت، منطقه پنجوین به مرز بانه اعزام شدهاند که قصد درگیرشدن و بازپسگیری مناطق پاکسازیشده را دارند.»[۲۷] همچنین برخی گزارشها حاکی است که رژیم بعث عراق جلال طالبانی رهبر اتحادیه میهنی کردستان عراق را در سه نوبت بهوسیله بالگرد به جبهههای جنگ برده تا از این مناطق بازدید کند.[۲۸] باوجوداین، تلاش نیروهای جلال طالبانی و گروههای ضدانقلاب داخلی برای حمله به بوکان ناکام مانده و بهدلیل لورفتن طرح عملیات، آنها از انجام هرگونه اقدامی بازماندهاند.[۲۹] در ادامه همکاری طالبانیها با رژیم بعث عراق نوشیروان معاون طالبانی در جمع عناصر اتحادیه میهنی کردستان عراق با اشاره به عملیاتهای نیروهای بارزانی در داخل عراق بر اجرای عملیات در داخل ایران بهویژه در مناطق سردشت، بانه و مریوان تأکید کرد و درمورد همکاری این اتحادیه با رژیم بعثی گفت: «دولت ایران اتحادیه را قبول ندارد و درصورت تسلط دولت اسلامی بر کردستان عراق، آنها بالاجبار باید منطقه را ترک کنند و از فعالیت برای خودمختاری محروم خواهند شد. لذا برای حمایت یکتینشینان (افراد اتحادیه) باید از دولت بعث پشتیبانی شود.»[۳۰] درهمینحال و در چهارچوب این همکاری عوامل طالبانی افرادی را که قصد پناهندگی به ایران را دارند، دستگیر و به رژیم بعثی عراق تحویل میدهند.[۳۱] همچنین دولت بعث عراق به گروههای غیرقانونی دمکرات، کومهله، خبات و منافقین در شمال منطقه دهانه شیلر در داخل عراق، مقرهای تشکیلاتی داده و از آنها خواسته است ضمن تخلیه روستاهای کرگاشه، شانخه، سورهدیزه و باسنی در مقابل پیشروی نیروهای ایرانی مقاومت نکنند.[۳۲] ارتش عراق نیز نیروهای خود را از منطقه گمو بهسمت چوارتا تخلیه و شایعه کرده است که درصورت حمله نیروهای ایرانی به منطقه از سلاحهای شیمیایی استفاده خواهد کرد.[۳۳] از سوی دیگر، امروز همزمان با دیدار سران اتحادیه میهنی کردستان عراق با استاندار سلیمانیه، عوامل این اتحادیه در شهر اربیل با جاشهای رژیم عراق درگیر شدند. نمایندگان گروه جلال طالبانی در این دیدار درخصوص نحوه همکاری میان رژیم صدام و عناصر اتحادیه میهنی کردستان عراق به توافق رسیدند. براساس اعلام قرارگاه عملیاتی شمالغرب کشور، آنها توافق کردند دولت عراق کمکهای بیشتری را دراختیار اتحادیه میهنی قرار دهد و در مقابل این گروه نیز با همکاری ارتش عراق هرچه زودتر همه جاشهای* منطقه سلیمانیه را خلع سلاح کند.[۳۴] بااینحال پیشمرگان اتحادیه میهنی کردستان عراق امروز در شهر اربیل با عوامل دولتی درگیر شدند که در جریان آن یک نفر از نیروهای طالبانی، یک زن و یک کودک کشته و 2 نفر مجروح شدند. در این درگیری از جاشهای دولتی عراق نیز 5 تن کشته و تعدادی مجروح شدند.[۳۵] در حادثه دیگری در استان اربیل امروز یک واحد از پیشمرگان حزب دمکرات کردستان عراق، در منطقه حریر این استان به قرارگاه ارتش خلقی رژیم عراق حمله کردند. در این حادثه خساراتی به این قرارگاه وارد آمد.[۳۶]

گزارش - 6

6. امروز 3 تن از درجهداران عراقی اسیر در ایران پس از عبور از مرز زاهدان به افغانستان گریختند. این افراد که در یکی از اردوگاههای اسرای عراقی در داخل کشور نگهداری میشدند، پس از فرار خود را به مرزهای ایران و افغانستان رسانده و از مرز خارج شدند.[۳۷] درهمینحال، ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران در گزارشی تعداد اسرای ایرانی موجود در 6 اردوگاه عراقی را 7350 تن اعلام کرد و افزود: در هرکدام از این اردوگاهها بین 650 تا 1722 تن نگهداری میشوند. در اردوگاه «ح» 1325 تن نگهداری میشوند که از این تعداد 848 تن بسیجی و بقیه از اعضای نیروهای نظامی هستند. براساس این گزارش، از 4 اردیبهشت تا به امروز، 44 تن به افراد اردوگاه «ب» اضافه شدهاند که احتمالاً از اردوگاه دیگری به اینجا منتقل گشتهاند.[۳۸]

گزارش - 7

7. امروز در سالگرد قیام 15 خرداد 1342، مردم شهرهای مختلف ایران شاهد برگزاری مراسم راهپیمایی، اعزام نیروهای داوطلب و ارسال کمکهای مردمی به جبهههای جنگ بودند. کمکهای نقدی و غیرنقدی مردم شهرهای کرج، مشهد، قوچان، سرخس، گنبد، درگز، طرقبه، بیرجند، شاهرود، اصفهان، اراک، مرودشت، ارسنجان، سروستان، باختران، اسلامآباد غرب و سوسنگرد بستهبندی و به جبهههای جنگ ارسال شد. در این میان، اهالی 5 روستای اسلامآباد غرب، 2 روستای هرسین و 3 روستای حومه باختران، جمعاً 229 هزار ریال وجه نقد، 5 رأس گوسفند و 800 کیلو نان و مقادیری پودر رختشویی به جبهههای جنگ اهدا کردند. در اصفهان نیز کارکنان کارخانه سوسن 1,356,000 ریال، ستاد پشتیبانی و کمکرسانی قهدریجان 200,000ریال وجه نقد، 14 رأس گوسفند و 1700 کیلو ماست برای کمک به رزمندگان جمعآوری کردند که امروز به جبهههای جنگ فرستاده شد.[۳۹] همچنین گروهی از کارکنان ادارات و کارخانجات صنایع اراک بهمنظور بازسازی و نوسازی ویرانیهای ناشیاز جنگ به روستاهای هویزه اعزام شدند. علاوهبراین مبلغ 2,796,240 ریال وجه نقد که در ماه جاری بههمت کارگران و کارکنان ادارات و کارخانهها جمعآوری شده بود، به این امر اختصاص یافت.[۴۰] همزمان با ارسال کمکهای مردمی به جبهههای جنگ، نیروهای داوطلب نیز از شهرهای گوناگون ازجمله شیروان، گناباد، بیرجند، درگز، بجنورد، نیشابور، طبس، گرگان، کاشان، دزفول، ممسنی، گچساران، جهرم و ایلام عازم جبهههای جنگ تحمیلی شدند. دراینباره خبرنگار واحد مرکزی خبر از استان خراسان گزارش داد: «گروههایی از رزمآوران بسیج سپاه جهت رویارویی با خصم متجاوز و ایادی استکبار جهانی در میان بدرقه پرشور مردم حزبالله شهرهای مزبور و با فریاد "جنگ، جنگ تا پیروزی" عازم مناطق جنگی کشورمان شدند.»[۴۱] مراسم بزرگداشت یومالله 15 خرداد در تهران همانند شهرهای دیگر امروز با پیام آیتالله منتظری و با حضور جمع زیادی از مردم در دانشگاه تهران برگزار شد. در بخشی از قطعنامه پایانی این مراسم آمده است: «اینک که جهان استکبار تمامی توان خویش را برای حفظ رژیم صهیونیستی حاکم بر عراق به کار گرفته است، ما امت مسلمان و انقلابی به پیروی از رسول گرامی اسلام و ائمه اطهار استقامت دربرابر شیاطین شرق و غرب را ادامه داده و با حضور گسترده و همهجانبه در جبهههای نور و سنگرهای جنگ، دین خویش را به اسلام و قرآن ادا مینماییم.» آیتالله منتظری نیز در پیام خود به مناسبت این روز ضمن تشریح ریشه و آثار قیام 15 خرداد درمورد رمز ایستادگی مردم ایران دربرابر قدرتهای بزرگ خاطرنشان کرد: «اگر ملتی به ارزشهای جدید الهی دست نیافته باشد، امکان ندارد بتواند اینچنین دربرابر شرق و غرب مقاومت نماید.»[۴۲] در مراسم دیگری که به همین مناسبت شبهنگام برگزار شد، رئیس مجلس شورای اسلامی با تشریح انگیزه قیام مردم در 15 خرداد، شهادت و شهامت را از اصول بنیادی این قیام ذکر کرد که شرق و غرب از درک آن عاجزند. وی با اشاره به سیاست امریکا در منطقه، این کشور را از هر اقدام مؤثری ناتوان دانست و گفت: «امریکا جرئت نمیکند مستقیم به منطقه وارد شود و اگر هم وارد شود، تازه به آرزوی خود که مقابله مستقیم با دشمن اصلی است، رسیدهایم.»[۴۳]

گزارش - 8

8. ساختمان دفتر هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (هما) در فرانکفورت هدف حمله تروریستی قرار گرفت و به آتش کشیده شد. دو تروریست ایرانی که از اعضای گروههای سلطنتطلب بودند، امروز به دفتر هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران در فرانکفورت آلمانغربی حمله کرده و با بمب آتشزا قسمتی از ساختمان آن را به آتش کشیدند. در این حمله بخشی از دفتر فروش هواپیمایی آسیب دید، ولی تلفات جانی به بار نیامد. گفتنی است عناصر گروههای ضدانقلاب تاکنون چند اقدام تروریستی علیه دفاتر و ساختمانهای ایران در اروپا انجام دادهاند.[۴۴]

گزارش - 9

9. همزمان با سفر رئیس مجلس الجزایر به ایران، محمد بن حمد عبدالغنی وزیر مشاور در امور ریاستجمهوری این کشور، نیز به عراق سفر کرده است. الجزایر از این طریق درصدد مذاکره با ایران و عراق و ارائه راهحلی برای پایاندادن به جنگ است. خبرگزاری فرانسه گزارش داد: «در زمانی که علائمی از شدتگرفتن جنگ در خلیجفارس [موجود] است، دولت الجزایر بهمنظور پایانبخشیدن به جنگ ایران و عراق به تلاشهای دیپلماتیک جدیدی دست زده است. دو فرستاده عالیرتبه الجزایر به ایران و عراق حامل پیامهای رئیسجمهور الجزایر شاذلی بن جدید، هستند.» الجزایر میکوشد تا مقامات دو کشور را به انجام مذاکره تشویق و راهحلی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق بیابد. خطر گسترش جنگ به کشورهای منطقه بار دیگر دولتهای عربی را وادار کرده است به شیوههای مختلف برای پایانبخشیدن به جنگ بکوشند.[۴۵] درحالیکه هنوز مقامات الجزایر در تهران و بغداد حضور دارند، آسوشیتدپرس به نقل از منابع دیپلماتیک در بغداد اعلام کرد: «عراق طرح الجزایر برای میانجیگری بین تهران و بغداد بهمنظور پایاندادن به جنگ 45 ماهه خلیجفارس را رد کرده و گفته این طرح بیغرضانه نبوده و به نفع ایران است.» وزیر مشاور در امور ریاستجمهوری الجزایر امروز در بغداد دیدار کوتاهی با صدام حسین داشت که ناظران به نقل از منابع دیپلماتیک عرب آن را نشانه نارضایتی عراق از طرح میانجیگری الجزایر دانستند. آسوشیتدپرس به نقل از منابع غربی افزود: در این سفر مقام الجزایری به عراق قول داده است درصورت پذیرش میانجیگری و آتشبس، خط لوله نفت عراق از خاک سوریه بازگشایی شود.[۴۶]

گزارش - 10

10. در آستانه برگزاری اجلاس سران هفت کشور صنعتی جهان (گروه هفت) در لندن، رونالد ریگان رئیسجمهور امریکا و مارگارت تاچر نخستوزیر بریتانیا، به مدت 70 دقیقه درمورد مسائل منطقه خلیجفارس، راههای جلوگیری از تشدید جنگ در منطقه و فروش تسلیحات و تجهیزات نظامی به ایران با یکدیگر گفتوگو کردند. در این دیدار که در پشت درهای بسته و بدون حضور مشاوران ریگان و تاچر، در سطح سران انجام گرفت، مسائل مربوط به جنگ ایران و عراق و تحولات منطقه خلیجفارس بحث و بررسی شد. واشنگتن پست به نقل از منابع امریکایی دراینباره نوشته است: «انگلستان در واکنش به تحولات خلیجفارس بسیار محتاط است، ولی ما میخواهیم با آنها درمورد حفظ آمادگی لازم برای واکنش به بروز بحران در منطقه گفتوگو نماییم.» مقامات انگلستان نگران آن هستند که امریکا وقایع اخیر و حملات طرفین به نفتکشها را بهانه کرده و به ایران حمله کند. واشنگتن پست اضافه کرد: «انگلستان مایل است مانع از اینگونه رفتار امریکا شود.» براساس این گزارش، مقامات امریکا از فروش تجهیزات نظامی به ایران نگراناند. آنها مدعیاند که دولت انگلستان به شرکتهای خصوصی این کشور اجازه فروش قطعات یدکی به ایران را داده است. امریکا از دولت انگلستان درخواست کرد به این نوع معاملات پایان داده و مانع از انتقال هرگونه تجهیزات نظامی به ایران شود.[۴۷]

گزارش - 11

11. درپی حمله گسترده ارتش شوروی و نیروهای مسلح دولت افغانستان به استان هرات، تعداد قابلتوجهی از مردم این کشور از مرزهای بینالمللی عبور کرده و وارد ایران شدند. ارتش شوروی از سه روز پیش درحدود 5000 نیروی کماندو را وارد منطقه کرده[۴۸] و از امروز با 40 فروند هواپیمای جنگنده و بالگردهای توپدار تهاجم وسیعی را علیه مواضع مجاهدین افغان و مردم در شهر هرات و توابع آن شروع کرده است. براثر بمبارانهای هوایی ارتش شوروی تعداد زیادی از مردم افغان کشته و روستاهای زیادی نابود شدند. مردم و مجاهدین افغان برای درامانماندن از حملات هوایی شوروی به ارتفاعات پناه برده و حدود 500 تن از آنها با عبور از مرزهای بینالمللی ایران و افغانستان وارد منطقه تایباد شدهاند. براساس گزارش اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی ایران، ارتش افغانستان قصد دارد مناطق نوار مرزی این کشور با ایران را از وجود مجاهدین پاکسازی کند.[۴۹]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/15

  1. سند شماره 310569 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 15/3/1363.
  2. سند شماره 314604 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری، 15/3/1363.
  3. سند شماره 310569 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 15/3/1363.
  4. سند شماره 314604 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  5. سند شماره 406775 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا (رکن3)، 15/3/1363.
  6. سند شماره 314604 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و - سند شماره 406885 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 15/3/1363.
  7. سند شماره 314605 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری، 15/3/1363.
  8. سند شماره 314603 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری، 15/3/1363.
  9. سند شماره 406748 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3)، 15/3/1363؛ و - سند شماره 406885 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  10. سند شماره 81380 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی منطقه7 سپاه به دفتر فرماندهی ستاد مرکزی سپاه، 17/3/1363.
  11. سند شماره 406747 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب به نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 17/3/1363؛ و - سند شماره 301297 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان، 20/3/1363.
  12. سند شماره 300182 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 16/3/1363.
  13. سند شماره 81386 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (مرکز فرماندهی) به نزاجا، 17/3/1363.
  14. سند شماره 81399 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 15/3/1363؛ و - سند شماره 133581 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه (اطلاعات عملیات)، 17/3/1363.
  15. سند شماره 81383 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسدران، 17/3/1363.
  16. سند شماره 81394 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرکز فرماندهی سماجا (رکن3) به دفتر امام، 15/3/1363.
  17. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/3/1363، ص4، رادیو بی‌بی‌سی، 15/3/1363.
  18. آنتونی کردزمن و ابراهام واگنر، درس‌های جنگ مدرن: جنگ ایران و عراق، ترجمه حسین یکتا، جلد1، تهران: نشر مرزوبوم، 1389، ص379.
  19. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 79، 17/3/1363، ص14، واشنگتن - یونایتدپرس.
  20. همان، ص15، واشنگتن - یونایتدپرس.
  21. همان، ص16، بغداد - رویتر.
  22. همان، ص8، کویت - آسوشیتدپرس.
  23. همان، ص15، ابوظبی - خبرگزاری امارات.
  24. سند شماره 406737 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3)، شماره 78، 17/3/1363، ص3.
  25. سند شماره 302508 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 16/3/1363.
  26. سند شماره 431735 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 16/3/1363.
  27. سند شماره 279668 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه پاوه به سپاه منطقه7 (اطلاعات)، 6/4/1363.
  28. سند شماره 183175 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه اطلاعاتی برون‌مرزی مستقر در سپاه سردشت، 24/3/1363.
  29. سند شماره 406829 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 28/3/1363.
  30. سند شماره 183033 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان سپاه، 27/3/1363.
  31. سند شماره 301304 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 24/3/1363.
  32. سند شماره 345556 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2)، 29/3/1363.
  33. سند شماره 305786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن2)، 29/3/1363.
  34. سند شماره 183198 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2)، 3/4/1363.
  35. سند شماره 402414 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (رکن3) ستاد مرکزی سپاه پاسداران، 28/3/1363.
  36. همان.
  37. سند شماره 96286 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه4 سپاه (دفتر افغانستان) به فرماندهی کل روابط بین‌الملل سپاه، 26/3/1363.
  38. سند شماره 8160 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا (رکن2) به سماجا (رکن3)، 18/3/1363.
  39. روزنامه جمهوری اسلامی، 16/3/1363، ص2.
  40. روزنامه جمهوری اسلامی، 17/3/1363، ص4.
  41. روزنامه جمهوری اسلامی، 16/3/1363، ص2.
  42. همان، ص10.
  43. روزنامه اطلاعات، 16/3/1363، ص3.
  44. روزنامه اطلاعات، 17/3/1363، ص14.
  45. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 77، 15/3/1363، ص3، الجزیره - خبرگزاری فرانسه.
  46. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 79، 17/3/1363، ص3، بغداد - آسوشیتدپرس.
  47. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 81، 19/3/1363، صص 3 و 4، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  48. سند شماره 81551 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 18/3/1363.
  49. سند شماره 81558 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 18/3/1363.