1362.01.30
روزشمار جنگ سال 1362 1362.01.30 | |
---|---|
نامهای دیگر | سی فروردین |
تاریخ شمسی | 1362.01.30 |
تاریخ میلادی | 19 آوریل 1983 |
تاریخ قمری | 5 رجب 1403 |
گزارش - 723
طبق گزارش منابع مطلع، ارسال اسلحه و مهمات به عراق از مرزهای کشورهای عربی همسایه این کشور همچنان ادامه دارد. علاوهبر کشورهای عرب منطقه برخی کشورهای غربی نیز به شکلهای گوناگون درزمینه نظامی و تسلیحاتی از عراق پشتیبانی میکنند. در همین خصوص و در ادامه چالشهای ایجادشده میان سیاستمداران ایتالیایی درپی سقوط یک بالگرد عراقی در ایتالیا، یکی از نمایندگان حزب سوسیالیست این کشور بهوضوح به حمایت ایتالیا از عراق اذعان کرد. امروز یک فروند کشتی روسی حامل مهمات برای تخلیه بار در بندر شعیبه کویت پهلو گرفت. قرار است محموله این کشتی به عراق منتقل شود. همچنین 32 تریلر حامل مهمات ازطریق مرز نویسیب کویت وارد عراق شد.[۱] به گزارش منابع اطلاعاتی در هفته جاری، 115 دستگاه تریلر حامل مهمات و تجهیزات نظامی از کشورهای عربی منطقه بهطور جداگانه به عراق ارسال شده است. منابع نظامی نیز اعلام کردند کویت 4 دستگاه تریلر، اردن 50 دستگاه و عربستان 25 دستگاه تریلر حامل تسلیحات و انواع جنگافزار به عراق ارسال کردهاند.[۲] از سوی دیگر، پس از گذشت چندین هفته از ماجرای سقوط بالگرد نظامی عراق در ایتالیا و سکوت ابهامآمیز منابع خبری غرب دراینباره، یکی از نشریات معارضین عراقی، اطلاعاتی را درباره واکنش سیاستمداران ایتالیایی به این مسئله منتشر کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، روزنامه الجهاد ارگان حرکت اسلامی عراق در شماره امروز خود در مقالهای نوشته است: این حادثه که هیچگونه انعکاسی در رسانههای گروهی عراق نداشت، برای بسیاری از سیاستمداران ایتالیایی سؤالبرانگیز شده است. این مقاله با اشاره به استیضاح دولت ایتالیا آورده است زمانیکه یکی از اعضای پارلمان ایتالیا دولت این کشور را درخصوص این حادثه مورد استیضاح قرار داد، یکی از نمایندگان عضو حزب سوسیالیست ضمن پشتیبانی از دولت در پاسخ او گفت: این موضوع برای ما روشن است و از جزئیات آن مطلع هستیم. این نماینده افزود که افسران عراقی نزد ما آموزش میبینند، زیرا پشتیبان عراق در جنگ علیه ایران میباشیم. او تأکید کرد که پایگاههای نظامی ناتو نیز از این جریان مطلع هستند.[۳]
گزارش - 724
در ادامه اعزام نیروهای داوطلب مردمی به جبهههای جنگ، امروز نیز گروهی از داوطلبان از شهرهای ساری، گرگان، بهشهر، بابل، آمل، تنکابن، نوشهر، چالوس و رامسر بههمراه جمع کثیری از نیروهای بسیج سپاه پاسداران منطقه3 (گیلان و مازندران) راهی مناطق جنگی شدند. علاوهبراین، از کرمان، سیرجان، جیرفت، ماهان، رفسنجان، یاسوج، گچساران، اهر، میناب، جزیره هرمز، شهرهای مختلف آذربایجان، جهرم، نیشابور، بوشهر، جزیره خارک، خمینیشهر، رزن همدان، بندرعباس، فسا، داراب، نیریز، استهبان، دهبید، ارسنجان، آباده، بخش سروستان، گوار، منطقه9 شیراز، برازجان و روستاهای تابعه، داوطلبان بسیجی در میان بدرقه مردم به جبهههای جنگ عزیمت کردند.[۴] از سوی دیگر، بهمنظور ارسال کمکهای تدارکاتی (اعم از نیرو و تجهیزات) به جبهههای جنگ اقداماتی بدین شرح انجام شد: اعزام 4 گروه خدماتی و تدارکاتی شامل راننده، لولهکش، جوشکار و انتظامات از سپاه پاسداران شهرهای قائمشهر، بهشهر، چالوس، نوشهر و یک اکیپ راهسازی متشکل از ایثارگران جهاد سازندگی زنجان بههمراه 2 دستگاه بولدوزر، یک دستگاه لودر، یک دستگاه آمبولانس، یک دستگاه کانتن تریلر، 2 دستگاه تراکتور، 2 دستگاه دامپر و بتونیر، 15 دستگاه تانکر سیار و ثابت، یک دستگاه موتورجوش و 5 دستگاه وانتبار؛ علاوهبراین یک اکیپ فنی شامل راننده ماشینآلات سبک و سنگین، جوشکار و مکانیک ازطریق ستاد هماهنگی و پشتیبانی جبهههای استان آذربایجان شرقی و گروهی از نیروهای تدارکاتی و فنی جهاد سازندگی کاشان متشکل از رادیاتورساز، صافکار، راننده و آشپز و نیز یک اکیپ متشکل از راننده، آشپز، لولهکش و آرایشگر از برازجان راهی مناطق جنگی شدند. از ستاد پشتیبانی مناطق جنگی جهاد سازندگی استان مازندران هم گروهی از برادران شامل راننده لودر، بولدوزر، کمپرسی، جوشکار و قایقران به جبهههای جنگ اعزام شدند.[۵] پناهندگان عراقی مستقر در اردوگاه کرج نیز مبلغ 200 هزار ریال از سود شرکت تعاونی اردوگاه خود را به حساب جاری 442 بازسازی مناطق جنگی واریز کردند. همچنین دانشآموزان و کارکنان دبیرستان دهخدای شهرستان کرج، مبلغ 105,655 ریال به حساب 222 دولت جمهوری اسلامی جهت بازسازی مناطق آزادشده واریز کردند.[۶]
گزارش - 725
بهرغم ناکامی نیروهای خودی در دستیابی به اهداف تعیینشده در عملیات والفجر1 و عقبنشینی از بخشی از متصرفات روزهای اول و دوم در مراحل بعدی عملیات، بهنوعی جو تبلیغاتی ظفر و پیروزی در رسانههای عمومی ادامه دارد. امروز روزنامه کیهان بدون اشاره به تعداد اسرای عراقی از انتقال آنها به پشت جبهههای جنگ خبر داد. به نوشته این روزنامه: «گروهی از اسرای عراقی که در مرحله اول عملیات پیروزمندانه والفجر به دست پرتوان نیروهای اسلام به اسارت درآمدهاند روز گذشته بهوسیله چند دستگاه اتوبوس و مینیبوس در شهر مقاوم و شهیدپرور اهواز از مقابل مردم قهرمان این شهر عبور کردند. بههنگام عبور اتومبیلهای حامل اسرای عراقی در خیابانهای این شهر جمعیت عظیم مردم که در دو طرف خیابانها اجتماع کرده بودند ضمن خوشحالی از پیروزی رزمندگان اسلام با دادن شعار "مرگ بر امریکا"، "مرگ بر صدام" و "مرگ بر اسرائیل" پشتیبانی بیدریغ خود را از رزمندگان قدرتمند اسلام و مراتب تنفر و انزجارشان را از رژیم بعثی صهیونیستی عراق اعلام داشتند. ... اسرای عراقی نیز شعارهای "النصر للاسلام و الموت لصدام"، "لا شرقیه، لا غربیه، جمهوریه اسلامیه" و "الله واحد، خمینی قائد" را سر دادند.»[۷] البته باتوجهبه حساسیت موضوع که از یکسو آگاهی مردم از واقعیات را ضروری میسازد و از سوی دیگر، امکان سوءاستفاده دشمن و جبهه مقابل را فراهم میکند، تبلیغات یکی از دغدغههای مسئولان امر بوده است. آقای هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود به این موضوع حساس پرداخته و نوشته است: «درمورد تبلیغات جنگ در جلسه تصمیم گرفته شد که آهنگ آن باید آهنگ پیروزی باشد، نه عدم موفقیت. بعضیها از بیاعتمادشدن مردم به اخبار رسانهها درصورت نگفتن واقعیتهای نتایج عملیات والفجر1 نگران بودند. از اول سعی داشتهایم که حتیالمقدور واقعیتهای جبهه را به مردم بگوییم، ولی دشمن معمولاً به جنگ روانی متوسل میشود و با امکانات فراوان حامیان شرقی و غربی و مرتجعین منطقه، حقایق را به نفع خود، وارونه جلوه میدهد، حتی در شکستهایی مثل فتح خرمشهر و فتحالمبین هم بهعنوان عقبنشینی مظفرانه، به مردم و نظامیانش روحیه میدهد. بالاخره مخالفان تبلیغات در این عملیات قانع شدند که در جنگ، منطقی نیست واقعیتها حتی به نفع دشمن گفته شود، گرچه بهخاطر پراکندهشدن رزمندهها در بین مردم، حقایق روشن میشود.»[۸]
گزارش - 726
نیروهای خودی در دو عملیات بخشهایی از منطقه پسوه و پیرانشهر را پاکسازی کردند. همچنین امروز برخورد دو خودرو با مین تلفاتی به بار آورد. افراد حزب دمکرات نیز درپی تهدیدات خود مبنیبر برخورد با روستاییانی که بهوسیله سپاه تسلیح میشوند، در منطقه عمومی سلماس، به چند روستا حمله کردند. در عملیاتی که از روز گذشته در غرب پسوه، آغاز شده بود، نیروهای خودی توانستند ارتفاعات خورنج را بهطور کامل پاکسازی کنند. در این اقدام، 2 تن از عناصر مسلح غیرقانونی دستگیر و تعدادی از آنان نیز کشته یا زخمی شدند. از افراد خودی نیز 2 تن شهید و 3 تن زخمی شدند.[۹] نیروهای خودی همچنین موفق شدند روستای قرهخضر در جنوبشرقی پیرانشهر را پاکسازی کنند. در این عملیات 8 تن از افراد حزب دمکرات کشته و 13 تن از آنان زخمی شدند.[۱۰] در جاده مهاباد - نقده نیز براثر انفجار دو مین، 21 تن از نیروهای خودی زخمی شدند.[۱۱] در روستای محمدشاه در 20 کیلومتری جنوبشرقی نقده، یک وانتبار شخصی با مینی که افراد مسلح ضدانقلاب کار گذاشته بودند برخورد کرد و منهدم شد. در این حادثه از 4 سرنشین خودرو که همگی از اهالی بومی منطقه بودند، یکی کشته و 3 تن دیگر زخمی شدند.[۱۲] در محور پسوه - مهاباد نیز یک خودرو ایفای خودی روی مین رفت که براثر انفجار آن 2 تن زخمی شدند.[۱۳] افراد حزب دمکرات کردستان روستای اصلانیک در جنوبغربی سلماس را محاصره و با غافلگیرکردن افراد بسیج این روستا آنها را خلع سلاح کرده و 18 تن از اهالی روستا را به گروگان بردند.[۱۴] افراد این حزب همچنین در منطقه شمال سلماس، شبانه به چندین روستا دستبرد زدند. آنها پس از ضربوجرح تعدادی از وابستگان جوانمردان* هنگام ترک محل با شنیدن صدای قطار ایران - ترکیه (تبریز - وان) یک گلوله آر.پی.جی. بهسمت آن شلیک کردند که به قطار برخورد نکرد. سپس درحالیکه قطار درحال دورشدن بود آخرین واگن آن را به گلوله بستند، اما آسیبی به قطار وارد نشد. مهاجمان پس از این اقدام، منطقه را ترک کردند.[۱۵] رادیو صدای کردستان اینبار نیز موقعیت را برای تبلیغات سازمانی و چریکی مناسب تشخیص داد و ادعا کرد: «پیشمرگان قهرمان از نیروی شهید سروان حاتم ریل راهآهن قطار تبریز را در فاصله بین دو ایستگاه زمور و ایستگاه ذیر به کنترل گرفتند و در ساعت 10 شب، قطار باری حامل خواربار و آذوقه را با سلاح سنگین و آر.پی.جی7 مورد حمله قرار دادند که درنتیجه 26 واگن قطار [!] مذکور از ریل خارج و منهدم گردید و محموله آن آتش گرفت و خسارات مالی فراوانی به دولت وارد آمد.»[۱۶]
گزارش - 727
برخی اخبار امروز حاکی از کمکهای تسلیحاتی عراق به حزب دمکرات و گروه کومهله و هماهنگی عملیاتی اینقبیل گروهها با فرماندهان نظامی عراق است. امروز ارتش عراق 20 هزار تیر فشنگ، 300 قبضه اسلحه برنو، 170 قبضه کلاشینکف و 6 قبضه قناسه از انبارهای پادگان سیدصادق عراق به رابط تسلیحاتی حزب دمکرات کردستان ایران تحویل داد.[۱۷] همچنین اخیراً ارتش عراق 1400 عدد مین ضد نفر، 80 گلوله خمپاره 81 میلیمتری و 120 عدد گلوله 60 میلیمتری به شیخ جلال حسینی* تحویل داده است و او مقداری از این مهمات را در جنوب مهاباد، تحویل گروه کومهله داده است.[۱۸] از سوی دیگر، یکی از مسئولان لشکر4 عراق در جلسهای که مسئولان کومهله، حزب دمکرات، رزگاری و عدهای از سران جاشهای عراق در آن شرکت داشتند، اعلام کرده است درصورتیکه آنها بتوانند قلهخانی، ملهخور، خورنوازان و چناره** در منطقه عمومی حلبچه را تصرف کنند، ارتش عراق به آنان 3 میلیون دینار عراق جایزه خواهد داد.[۱۹]
گزارش - 728
واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرد در عملیاتی که با همکاری اطلاعاتی 36 میلیونی و به نام شهید محراب آیتالله اشرفی اصفهانی اجرا شد، تشکیلات گروههای کمونیستی و محارب اتحادیه کمونیستهای ایران، راه کارگر و حزب کار ایران و طوفان در استان اصفهان متلاشی شد و کلیه اعضای مرکزیت و اعضای این گروهها که بیش از 100 نفر بودند دستگیر شدند. در این اقدام 10 خانه تیمی، 000,000,15 ریال پول نقد، چندین دستگاه خودرو و موتورسیکلت، 12 قبضه سلاح گرم، 000,10 عدد انواع فشنگ، 83 جعبه چاشنی انفجاری و امکانات مختلف چاپی شامل 12 دستگاه چاپ و... به دست نیروهای سپاه افتاد. اسامی و مسئولیتهای سازمانی تعدادی از دستگیرشدگان رده بالای این تشکیلات چنین است: 1. مهندس الف. د.**با نامهای مستعار جمشید، پرویز، بهمن، عضو مشورتی کمیته رهبری ایران، رابط شیراز - تهران، مسئول کمیته رهبری اصفهان گروهک طوفان. 2. ع. م. با نامهای مستعار اصغر، فرهاد، عضو کمیته رهبری اصفهان گروهک طوفان و مسئول چاپ. 3. ف. خ. با نام مستعار گلی، عضو کمیته رهبری اصفهان و مسئول تایپ و بخش زنان گروهک طوفان. 4. م. د. با نام مستعار سپیده، عضو کمیته رهبری اصفهان و مسئول بخش دانشآموزی گروهک طوفان. 5. ص. ت. ر. با نام مستعار محمد مسئول تشکیلات گروهک اتحادیه کمونیستهای ایران. 6. الف. د. مسئول تشکیلات اتحادیه کمونیستهای ایران شهرکرد. 7. الف. ح. یکی از عوامل درگیریهای سال گذشته آمل وابسته به اتحادیه کمونیستهای ایران. 8. د. ب. یکی از عوامل درگیریهای سال گذشته آمل وابسته به اتحادیه کمونیستهای ایران. 9. ت. ک. با نامهای مستعار نعمت، روحی، امیر، مسئول تشکیلاتی گروهک راه کارگر در اصفهان. 10. ن. ف. با نامهای مستعار منصور، حسن، قدرت، عضو مرکزیت و جانشین مسئول تشکیلات گروهک راه کارگر در اصفهان. 11. س. م. با نام مستعار مهرداد، عضو مرکزیت گروهک راه کارگر. 12. ح. ج. با نام مستعار جلال، عضو سابق مرکزیت گروهک راه کارگر.[۲۰]
گزارش - 729
دو نفر از افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با مراجعه به خانه یکی از اعضای دادستانی انقلاب اراک او را بهبهانه اینکه برادرش ترور شده است به درب منزل فراخوانده و بهمحض مشاهده وی چندین گلوله بهسمت او شلیک کردند، اما با هوشیاری این فرد اغلب تیرها به خطا رفت و او فقط جراحت سطحی برداشت.[۲۱] در آستانه اشرفیه نیز دو تن از افراد سازمان کمونیستهای ایران (سربداران) که در حمله مسلحانه به آمل شرکت داشتند دستگیر شدند. یکی از این افراد که پی برده بود نیروهای سپاه در تعقیب او هستند، به داخل جنگل فرار کرد، اما با شجاعت و سماجت یکی از نیروهای شهربانی دستگیر شد.[۲۲]
گزارش - 730
ولایتی وزیر امور خارجه، امروز در یک مصاحبه اختصاصی با روزنامه اطلاعات ضمن اشاره به زیاندیدن دوستان منطقهای امریکا درصورت بروز تشنج در منطقه خلیجفارس، به گفتههای اخیر برژینسکی مبنیبراینکه امریکا باید به هر قیمتی ایران را بار دیگر زیر سلطه بگیرد، پاسخ داد. وی همچنین با اظهار نارضایتی از عملکرد ضعیف کشورهای منطقه در قبال اقدام عراق در آلودهکردن محیط زیست خلیجفارس آمادگی ایران را برای مهار نشت نفت اعلام کرد. تکذیب دخالت ایران در انفجار سفارت امریکا در لبنان و برشماری اقدامات تبلیغاتی غرب علیه ایران از دیگر محورهای سخنان ولایتی در این مصاحبه بود. وزیر امور خارجه درزمینه احتمال آتشافروزی استکبار جهانی در منطقه حساس خلیجفارس گفت: «آتشی که در این منطقه افروخته شد دامن همه را خواهد گرفت و قبل از همه دوستان و عوامل امریکا در منطقه را گرفتار میکند.» وی افزود: «ملت مسلمان ایران با قاطعیت کامل در مقابل هر تجاوزی خواهد ایستاد و اگر یک بیگانه جرئت یابد به داخل خاک ما قدم بگذارد همان پاسخ را که قبلاً امریکاییها در طبس و عراقیها در جنوب و غرب ایران گرفتند، خواهند گرفت. بنابراین عقلانی نیست که قدرتهای سلطهجوی جهان در منطقه حساس خلیجفارس آتشافروزی کنند.» ولایتی درخصوص اظهارات اخیر برژینسکی مشاور امنیت ملی کارتر، مبنیبر ازدستندادن ایران حتی به قیمت اشغال نظامی آن توسط امریکا و تهدیدهای اخیر استکبار جهانی در منطقه اظهار کرد: «امریکاییها هیچگاه این عقیده را رها نکردهاند که نباید ایران را از دست داد، منتها زورشان نرسید و و باید بدانند ایران سالهاست که از دست امریکا رفته و ایران در دست هیچکس جز امت مسلمان خودش نیست. ملت مسلمان ما امریکا و اعوانش را از ایران بیرون و دستهای غاصب و غارتگر امریکا را از این مملکت قطع کرد و هر دست دیگری را نیز در این چند سال بعد از پیروزی انقلاب اسلامی بهسمت ایران و منافع ملت ایران دراز شد قطع کرد و در آینده نیز قاطعانه و مصممانه از استقلال و سیاست نه شرقی و نه غربی خود دفاع خواهد کرد.» وی در ادامه سخنان خود دراینزمینه افزود: «امریکاییها اگر میتوانستند در اینجا بمانند از این کشور بیرون نمیرفتند زیرا همچنان که میدانید به دلخواه خود از این کشور نرفتند، بلکه اخراج شدند و در این درگیری عظیم، بههمت مردم، رهبریهای امام و تحت لوای اسلام ما توانستیم پیروزمند بیرون آییم و مردم ما در آن زمان با دستهای خالی دستهای امریکا را از کشورمان قطع کردند، اکنون که ملت ما به سلاحهای رزمی نیز مسلح است.» وزیر امور خارجه درباره شکست مذاکرات کشورهای عضو کنوانسیون کویت و چگونگی مهار چاههای نفتی درحال فوران و رفع آلودگی نفتی ناشی از آن گفت: «ما انتظار برخورد قاطعتری ازطرف کشورهای عضو کنوانسیون با عراق را داشته و داریم. عراق این چاهها را زده و برخلاف مقررات و مصوبات سازمان ملل متحد عمل کرده است، زیرا برطبق مصوبه 1949 (عهدنامه چهارگانه ژنو درمورد حقوق جنگ) دو کشوری که درحال نزاع هستند حق ندارند کاری بکنند که دامنه عوارض سوء عملیات آنها به کشورهای دیگری خارج از حوزه و منطقه نبرد برسد. درحالیکه رژیم بعث عراق این کار را برخلاف مصوبه سازمان ملل انجام داده است و سازمان ملل و کنوانسیون کویت، که برحسب توصیه محیط زیست در منطقه خلیجفارس و دریای عمان به وجود آمده، باید همگی علیه این جنایت عراق اعتراض کنند و ببینند که آثار و عوارض سوء این جنایت عراق دامن برادران عرب و مسلمان را در حاشیه جنوب خلیجفارس گرفته، زندگی آنان، محیط زیست و آب آشامیدنی آنها را در خطر انداخته است.» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران افزود: «ایران آمادگی خود را جهت هرنوع همکاری برای مهار این چاههای نفت و جلوگیری از آلودگی هرچه بیشتر محیط زیست اعلام کرده است و حتی متعاقب دستور حضرت آیتالله منتظری آمادگی خود را برای آبرسانی به کشورهای حاشیه جنوبی خلیجفارس اعلام کردهایم. ... درحالیکه عراق در راه دستیابی به یک راهحل جهت خاموشکردن چاههای مشتعل و بستن نشت نفت سنگاندازی میکند. صورت مذاکرات در دومین اجلاس نیز مانند جلسات گذشته نشانه آن است که عراق در راه پیشرفت کار کنفرانس مانع تراشیده و سنگاندازی کرد. در دومین اجلاس نیز، که هفته قبل در کویت تشکیل شده، همهچیز بهسمت دستیابی به یک توافق کلی در حرکت بود، ولی در لحظات آخر کار اجلاس، نمایندگان عراق با بهانهجوییهای بیهوده کنفرانس را به شکست کشاندند.»[۲۳] وی درخصوص تلاش امریکا و متحدانش برای نسبتدادن انفجار سفارت امریکا در بیروت به جمهوری اسلامی ایران گفت: «بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، استکبار جهانی در میادین مختلف علیه جمهوری اسلامی ایران مبارزه گسترهای را شروع کرد و یکی از این میادین، میدان تبلیغات بود و باتوجهبه اینکه رسانههای گروهی جهان عمدتاً در دست استکبار جهانی قرار دارند، طبیعی است که آنطوریکه آنها میخواهند، به این رسانهها جهت داده و آنان را هدایت میکنند.» ولایتی با بیان اینکه لبنان را نیروهای رژیم اشغالگر قدس با حمایت امریکا اشغال کرده و محیط بسیار متشنج و خطرناکی در آن به وجود آوردهاند، اضافه کرد: «ملت لبنان خودشان مصالح خود را میدانند و نسبتدادن انفجار سفارت امریکا در بیروت به طرفداران جمهوری اسلامی یا دوستان انقلاب اسلامی یک توطئه است؛ توطئهای جهت ارعاب کسانی که در دنیا از انقلاب اسلامی ما حمایت میکنند و برای این است که جنایت اسرائیل و امریکا را در منطقه علیه ملتهای منطقه یا حرکتهای امریکا را علیه ایران توجیه کنند.»[۲۴]
گزارش - 731
امروز قائممقام وزارت امور خارجه ادعای عراق مبنیبر بمباران مناطق مسکونی آن کشور توسط نیروی هوایی ایران را تکذیب کرد و هدف مقامات عراقی از طرح چنین ادعاهایی را زمینهسازی برای حمله به مناطق مسکونی ایران دانست. احمد عزیزی پیشازظهر امروز در مصاحبهای درخصوص ادعاهای اخیر دولت بغداد مبنیبر حمله رزمندگان اسلام به مناطق مسکونی شهرهای نوار مرزی عراق، آن را توطئهای برای توجیه اعمال جنایتآمیز مزدوران بعث عراق خواند و افزود: «جمهوری اسلامی ایران درصورتیکه براساس اصول انسانی و اسلامی محدودیت حمله به شهرها و شهروندان بیدفاع و مسلمان عراقی را برای خود قائل نبود، توانایی داشت که در طول جنگ ابعاد ضربات کوبنده خود را بر پیکر رژیم بعث عراق به چند برابر میزان کنونی افزایش داده و تلاشی این حکومت فاسد را تسریع کند.» قائممقام وزارت امور خارجه ضمن تکذیب ادعاهای اخیر دولت بغداد دراینباره گفت: «اتهام حمله جمهوری اسلامی به شهرهای عراق و نقاط غیرنظامی همواره مستمسک عراق برای استمرار حملات غیرانسانی آنان به مناطق مسکونی و اهالی مسلمان و بیدفاع این مناطق بوده است و بیتردید هر دو ملت ایران و عراق از اعمال جنایتپیشگان صدامی اطلاع و آگاهی دارند.»[۲۵] یادآوری میشود دو روز پیش نیز نخستوزیر در سخنانی این ادعای مقامات عراقی را تکذیب کرده بود.
گزارش - 732
پس از پایان بینتیجه دو مرحله از نشست مسئولان محیط زیست کشورهای عضو کنوانسیون کویت و کوششهای عراق برای بینتیجهماندن هر دو نشست، امروز فهد بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی، پیامی را دراینباره برای صدام حسین رئیسجمهور عراق، ارسال کرد. رادیو صوتالجماهیر طبق معمول با مصلحتاندیشی مراسم تسلیم پیام ملک فهد به صدام حسین را گزارش کرد. بااینحال نفس ارسال پیام و سفر فرستاده ویژه فهد را نمیتوان خوشبینانه تلقی کرد.* رادیو صوتالجماهیر دراینباره گزارش داد: «آقای رئیسجمهور رهبر صدام حسین، نامهای از برادر خود اعلیحضرت ملک فهد بن عبدالعزیز پادشاه عربستان سعودی، درباره روابط برادرانه میان دو کشور برادر و تلاشهای اخیر به کار گرفتهشده جهت حل مشکل نفت ایران که به آبهای خلیج عربی [فارس] نشت میکند دریافت نموده است. این نامه را دکتر عبدالعزیز الخویطر وزیر پرورش و فرستاده شخص اعلیحضرت ملک فهد بن عبدالعزیز ظهر امروز، تسلیم آقای رئیسجمهور صدام حسین نموده است. آقای رئیسجمهور رهبر صدام حسین، در خلال ملاقات خود با دکتر الخویطر توجه عراق را به مشکل نفت نشتی ایران در پرتو علاقه خود به منافع برادران خود در منطقه خلیج عربی [فارس] و علیرغم جنگ تجاوزکارانه رژیم ایران علیه عراق و تعهد این رژیم در لطمهزدن به تأسیسات اقتصادی عراق چه در منطقه خلیج عربی [فارس] و چه در زمین مورد تأکید قرار داده است. آقای رئیسجمهور صدام حسین، آمادگی کامل عراق را برای همکاری با برادران خود در کشورهای خلیج عربی [فارس] جهت حل سالم این مشکل بهنحوی که با منافع اساسی تمامی اطراف ذیربط مطابقت داشته باشد و تضمین شود که رژیم ایران از مسائل مربوط به حل این مشکل بهصورتی که با عرفها و قوانین بینالمللی تنظیمکننده حل اینگونه مشکلات تضاد نداشته باشد استفاده ننماید، مورد تأکید قرار داده است. آقای رئیسجمهور همچنین تأکید کرد که باید بههنگام حل این مشکل ضرورت دستیابی به راهحلهای تضمینکننده عدم تکرار آن بهخاطر عوامل جنگ ایران علیه عراق و اصرار بر آن برخلاف اراده ملل منطقه و منافع اساسی آنها در برقراری امنیت و رفاه، مدنظر قرار گیرد. در این ملاقات آقایان طارق عزیز معاون نخستوزیر و وزیر خارجه و رئیس دفتر ریاستجمهوری حضور داشتند.»[۲۶]
گزارش - 733
درحالیکه به گواهی منابع سیاسی و نظامی، دولت مصر یکی از تأمینکنندگان اصلی اسلحه و مهمات برای ارتش عراق است، امروز حسنی مبارک رئیسجمهور این کشور، از کشورهای تأمینکننده سلاح برای ایران و عراق خواست تا بهمنظور جلوگیری از خونریزی بیشتر و انهدام منابع دو کشور، که برخلاف منافع امت اسلامی است، از ارسال سلاحهای تهاجمی به آنها خودداری کنند. خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن اعلام این خبر افزود: «حسنی مبارک که همراه با جعفر نمیری رئیس حکومت سودان در یک مصاحبه مطبوعاتی در خارطوم شرکت کرده بود، از پاسخ مثبت عراق به کوششهای بینالمللی جهت میانجیگری و پایاندادن به جنگ خلیجفارس قدردانی کرد.»[۲۷] در ادامه روند تحکیم روابط نزدیک رژیمهای حاکم بر مصر و عراق، پنجشنبه آینده، یک هیئت 101 نفری مصری برای شرکت در مراسم "هفته دوستی مصر و عراق" وارد بغداد خواهد شد. به گزارش رادیو لیبی این هیئت بهعنوان یک هیئت ورزشی از عراق دیدن میکند.[۲۸]
گزارش - 734
خبرگزاری رسمی عربستان سعودی سفر روز گذشته یک مقام بلندپایه الجزایری را به عربستان تلاش مجددی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق دانست. این خبرگزاری گزارش داد: «اخضر ابراهیمی مشاور جدید رئیسجمهور الجزایر، بهمنظور انجام یک دیدار هفتروزه از عربستان وارد این کشور شد. ابراهیمی یکی از دیپلماتهای الجزایری است که در کوششهای بیثمر میانجیگری برای خاتمهبخشیدن به این جنگ [ایران و عراق] شرکت داشته است. ... ورود وی به عربستان با ارسال پیامهای فهد شاه عربستان و احمد سکوتوره رئیسجمهور گینه به صدام حسین همزمان شده است. سکوتوره رئیس یک هیئت سیاسی 9 نفره است که دراینرابطه سفرهای متعددی به ایران و عراق داشته است. محرک جدید برای پایانبخشیدن به جنگ اخیراً با بروز یک نشت بزرگ نفت در حوزه نفتی آسیبدیده نوروز فراهم آمده است.»[۲۹]
گزارش - 735
درپی انفجار روز گذشته سفارت امریکا در لبنان، امروز منابع مختلف خبری به ارزیابی تعداد کشتگان این حادثه پرداخته و اطلاعاتی را درباره چگونگی وقوع انفجار بیان کردند. خبرگزاری فرانسه درباره تلفات حادثه انفجار در سفارت امریکا اعلام کرد: «رقم کشتهشدگان انفجار سفارت امریکا در بیروت ممکن است که به 79 نفر برسد. از منابع پلیس کسب اطلاع شده است که تعداد کشتهشدگانی که هویتشان معلوم شده 21 نفر است؛ 7 نفر از آنها امریکایی هستند. از سوی دیگر، اجساد 3 یا 4 نفر که هویتشان معلوم شده از زیر آوارها بیرون آورده شده است. از آن تعداد از مجروحان که در بیمارستانها بستری شدهاند 66 نفر بامداد دیروز به خانههای خود بازگشتهاند. از میان نیروهای انتظامی لبنان یک ژاندارم به قتل رسیده و 2 ژاندارم دیگر ناپدید شدهاند. برپایه یک گزارش دیگر، حدود 20 جسد دیگر در زیر آوار سفارت امریکا در بیروت مدفون است. تنها در کافه تریای سفارت در طبقه اول ساختمانِ هفت طبقه، حدود 24 نفر که 12 نفر آن امریکایی بودهاند، هنوز مفقود هستند. از بین افرادی که بههنگام انفجار کشته شدهاند، 5 غیرنظامی امریکایی و 6 نفر تفنگدار دریایی به چشم میخورد. 21 امریکایی نیز مجروح شدهاند. 2 جسد پریشب خارج شده و 12 ژاندارم لبنانی که در طبقه همکف بودهاند هنوز مفقود هستند.»[۳۰] رادیو بیبیسی نیز چگونگی وقوع انفجار در سفارت را اینگونه توصیف کرد: «عدهای معتقدند که عامل این انفجار وجود یک کامیون پارکشده در کنار خیابان سفارتخانه با شماره سیاسی و یا حمله یک اتومبیل حامل بمب به ساختمان سفارت بوده است. در همین حال یک گروه سیاسی که خود را جهاد اسلامی خوانده است مسئولیت عملیات را بهعهده گرفته است. اما آنچه هنوز آشکار نشده این است که چگونه یکی از سفارتخانهها در بیروت با داشتن بهترین تور امنیتی توانسته مورد حمله واقع شود، رادیو محلی گفته است که احتمالاً این حمله با حمل مواد منفجره در یک وسیله نقلیه با آرم پایگاه امریکا صورت گرفته است.»[۳۱] خبرنگار بخش انگلیسی رادیو لندن نیز درباره تأثیر این حادثه در سیاست امریکا در منطقه خاورمیانه گفت: «من فکر میکنم که پرزیدنت ریگان و باقی هیئت مذاکرهکننده دیپلماتیک وی خیلی اکراه دارند که قبول کنند این حادثه در آنها تأثیر منفی داشته است. من فکر میکنم که آنها بهشدت در مقابل این ایده مقاومت خواهند نمود و فکر میکنم این واقعیت که مذاکرات اسرائیلیها، لبنانیها و امریکاییها درباره خروج نیروهای خارجی از لبنان امروز مطابق با برنامه انجام گردید، نشانه این است که امریکاییها مصمم هستند نشان دهند که این حادثه توازن آنها را برهم نزده است.»[۳۲]
گزارش - 736
با گذشت یک روز از انفجار در ساختمان سفارت امریکا در بیروت، گمانهزنیهای مختلفی درخصوص عاملان این بمبگذاری مطرح میشود. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، با رد دخالت سازمانهای فلسطینی در این حادثه، معرفی عاملان آن را به بررسی دقیقتر موکول کرده است، خبرگزاری خلیج به نقل از آلن جرج سخنگوی رسمی وزارت امور خارجه امریکا، گفت: «اطلاعاتی که دراینزمینه به واشنگتن رسیده هیچگونه دلالتی بر شرکت سازمانهای فلسطینی در این انفجار ندارد. این سخنگو ضمن مخالفت با نسبتدادن این انفجار به یک گروه، گفت: امریکا پیش از آنکه دولت لبنان تحقیقات خود را پایان دهد نمیتواند دراینزمینه اظهارنظر کند.»[۳۳] در همین حال، بیبیسی همچنان شتابزده درپی پیوندزدن این اقدام با ایران یا گروههای مرتبط با ایران است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، رادیو بیبیسی در بخش اخبار بینالمللی خود اعلام کرد: «گروهی که مسئولیت انفجار بمب در بیروت را به عهده گرفته است یا ایرانی بوده یا با ایران ارتباط داشته است. در این برنامه گفته شد که آنها بخشی از طرح ایران برای صدور انقلاب بودهاند. این رادیو افزود که 1000 ایرانی از اعضای پاسداران انقلاب درحالحاضر در بیروت هستند. در این برنامه که مصاحبهای با فرد هالیدی بود، از وی سؤال شد آیا گروهی به نام جهاد اسلامی که با ایران ارتباط دارد و مسئولیت حادثه بمبگذاری را به عهده گرفته میتواند عامل این کار باشد؟ وی پاسخ مثبت داد و افزود: همانطورکه این کار را دهها گروه دیگر میتوانستند انجام دهند. درمورد ارتباط این گروه با ایران از هالیدی سؤال شد و او گفت که این گروه تا اندازهای از ایران حمایت میکند و بهطورکلی مخالف امریکا و حتی سوریه است و با ایجاد یک دولت مسیحی باثبات و طرفدار غرب در لبنان که امریکا برای ایجاد آن سعی و تلاش میکند مخالفت میکند. مجری بیبیسی به نقل از هالیدی گفت که آنها حامیان آیتالله خمینی بودند، ولی هنگامیکه از وی (هالیدی) سؤال شد آیا آیتالله خمینی نیز آنها را حمایت میکند، پاسخ داد که قبل از انقلاب ایران یک گروه شیعه در جنوب لبنان وجود داشته است. همچنین ایران، بهاصطلاح داوطلبانی به لبنان اعزام داشته است. اگرچه گروههای شیعی از ایران پول و اسلحه دریافت کردهاند، بااینحال، هالیدی شک دارد که آیتالله خمینی یا دولت ایران یک ارتباط روزمره با آنها داشته است. اینکه آیا ایرانیها از [موضوع] بمب اطلاعی داشتهاند نیز مشخص نبود، ولی هالیدی گفت ایران از هر عملی که بر ایالات متحده ضربه وارد آورد، خوشحال خواهد شد.»[۳۴] دراینحال روزنامههای چاپ امارات متحده عربی جانبداری امریکا از سیاستهای ضدایران و اشغال لبنان را مهمترین علت بروز این حادثه دانستند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از مقالات امروز روزنامههای الاتحاد و الوحده گزارش داد: «دو روزنامه چاپ امارات عربی متحده مقالههایی را دررابطهبا انفجار گسترده روز گذشته در سفارت امریکا در بیروت که مسئولیت آن را سازمان جهاد اسلامی برعهده گرفته، منتشر ساختند. در این مقاله [ها] طفرهرفتن و موضع کاملاً متعصبانه امریکا در قبال اسرائیل علت اقدامات خشونتآمیز علیه این کشور در لبنان عنوان شده است. روزنامه الاتحاد خاطرنشان کرده است اسرائیل تنها کشوری است که از این حمله سود میبرد، زیرا با آن خواستهاش مبنیبر متقبلشدن نقشی در حفظ صلح در جنوب لبنان توجیه میشود. ما باید به یاد داشته باشیم هنگامیکه بهاصطلاح فلسطینیان تروریست از بیروت بیرون رانده شدند، نیروهای امریکایی، انگلیسی، فرانسوی و ایتالیایی بهطور آزادانه در بیروت به میگساری پرداخته و این درحالی بود که اشغالگران صهیونیست نیز این شهر را به محاصره خویش درآوردند. باوجود همه اینها سفارت امریکا روز گذشته مورد حمله قرار گرفت. این موضوع نشانه آن است که تنها ازطریق اشغال نمیتوان امنیت را مستقر ساخت. ما همچنین امیدواریم که واشنگتن بدون پرداختن بهایی گزاف به این واقعیتها پی برده باشد. از سوی دیگر، روزنامه الوحده در مقالهای تحت عنوان "بهای وقتگذرانی" نوشته است: بهخاطر اقدامات صهیونیستها و انزواگرایان و همچنین طفرهرفتن امریکا، بیروت بهصورت یک بمب عربی درآمده که میتواند در هر زمان و در مقابل کسانی که درصدد ناچیزشمردن آن هستند و سعی دارند از درهای باز کشور لبنان جهت نفوذ در میان دوستانش استفاده کنند، منفجر شود؛ کسانی که با ایجاد احساس نومیدی از تسلط صهیونیستها حمایت میکنند. الوحده این حمله را یک واکنش خشونتآمیز و محبوب ازسوی لبنان علیه دولت امریکا که بههنگام ترک نیروهای رزمنده و مقامات لبنان از بیروت نتوانست به وعدههایش جامه عمل بپوشاند، تلقی کرد. دولت ریگان و موضع متعصبانهاش درخصوص جاهطلبیهای صهیونیستها این اقدامات خشونتآمیز علیه این کشور را در لبنان توجیه میکند. این روزنامه در پایان نتیجهگیری کرده است اگر این موضع امریکا در قبال صهیونیستها تغییر نیابد، مأموریت نیروهای چندملیتی تنها بهصورت دفاع از خودشان درمیآید.»[۳۵]
گزارش - 737
درپی انفجار سفارت امریکا در بیروت، فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نامهای به وزارت امور خارجه با یادآوری تلاش رسانههای غربی برای القای دخالت ایران در این انفجار نکاتی را گوشزد کرد. در این نامه آمده است: «باتوجهبه انفجار سفارت امریکای جنایتکار در بیروت و نظر به اینکه عوامل شیطان بزرگ سعی در منتسبنمودن عاملین آن انفجار به جمهوری اسلامی ایران را دارند، ازاینرو احتمال میرود امریکا و عوامل مزدورش درصدد مقابلهبهمثل برآیند. دراینرابطه مناسب است که به سفارتخانههای جمهوری اسلامی ایران در کشورها اعلام فرمایید که رعایت بعضی مسائل حفاظتی را بیشتر نمایند. ازجمله به موارد ذیل اشاره میشود: 1. از پارک هرگونه وسایل نقلیه در مقابل و جنب سفارتخانهها جلوگیری به عمل آورند. 2. سفرا و کارداران از ترددهای بیمورد خودداری نمایند. 3. با ایجاد موانعی از انجام پرتاب مواد منفجره بهداخل سفارتخانه ما جلوگیری نمایند. 4. مواظب تردد افراد به داخل سفارتخانهها باشند، مخصوصاً وسایل را که افراد مراجعهکننده بهنحوی قصد دارند با خود به داخل سفارتخانه بیاورند.»[۳۶]
پاورقیها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/01/30
- ↑ سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای اطلاعاتی ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، شماره 31، 2/2/1362، ص9.
- ↑ سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران - اداره دوم فرماندهی (اطلاعات)، شماره 32/4، 31/1/1362، ص17.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 30، 30/1/1362، ص7، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/1/1362، به نقل از روزنامه الجهاد (ارگان حرکت اسلامی عراق).
- ↑ روزنامه اطلاعات، 31/1/1362، ص4.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/1/1362، ص2.
- ↑ سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران - اداره دوم فرماندهی (اطلاعات)، شماره 32/4، 31/1/1362، ص17.
- ↑ کارنامه و خاطرات هاشمی رفسنجانی (آرامش و چالش)، 1362، بهاهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب اسلامی، چاپ سوم، 1386، ص51.
- ↑ سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای اطلاعاتی ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، شماره 31، 2/2/1362، ص9.
- ↑ سند شماره 334819 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 1/2/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 103920 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روازنه واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 279، ص4؛ و- سند شماره 89552 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، ویژه قرارگاه حمزه سیدالشهدا منطقه11، شماره 2، 10/2/1362، ص3.
- ↑ سند شماره 103920 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 350790 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای عملیاتی، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا (رکن3) به فرماندهی نزاجا - معاونت عملیات و اطلاعات (مد عملیات) ارتش جمهوری اسلامی ایران، شماره 247، از ساعت19:00 روز 30/1/62 الی 19:00 روز 31/1/1362، ص4.
- ↑ سند شماره 334871 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه حمزه (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی (طرح و عملیات)، 4/2/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 89552 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2؛ و- سند شماره 350839 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سلماس (فرماندهی) به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 31/1/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 218080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خبرنامه سیاسی و اطلاعاتی، واحد اطلاعات و تحقیقات کمیته مرکزی انقلاب اسلامی، شماره 26، 10/2/1362، ص17 ؛ و- سند شماره 316899 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خوی (طرح و برنامه عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا (طرح و برنامه عملیات)؛ و- سند شماره 334821 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه خوی به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 1/2/1362، سند تکبرگی.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 8/2/1362، صص 16 و 17، رادیو صدای کردستان، 5/2/1362.
- ↑ سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران - اداره دوم فرماندهی (اطلاعات)، شماره 32/4، 31/1/1362، ص17.
- ↑ سند شماره 34521 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 پیاده (رکن2) به فرماندهی ناحیه4 ژاندارمری کردستان (رکن2)، 30/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 350799 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا (رکن2) به فرماندهی نزاجا - معاونت عملیات و اطلاعات (شعبه طرح و عملیات)، ستاد عملیات مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، شماره 238، 3/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 367656 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 پیاده (رکن2)، به فرماندهی ناحیه4 ژاندارمری کردستان (رکن2)، 3/2/1362، ص1.
- ↑ سند شماره 367661 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
- ↑ سند شماره 89509 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 278، 31/1/1362، صص 2 و 3.
- ↑ سند شماره 113251 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبهای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، شماره 67، 5/2/1362، ص13؛ و- سند شماره 67453 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ستاد منطقه1 به ستاد مرکزی سپاه، 30/1/1362، سپاه اراک، 31/1/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 218080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12؛ و- سند شماره 113251 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 31/1/1362، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 30/1/1362، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/1/1362، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 31، 31/1/1362، صص 58 و 59، رادیو صوتالجماهیر، 30/1/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 32، 1/1/1362، ص4، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 30/1/1362، ص آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 32، 1/1/1362، ص4، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، به نقل از خبرگزاری رسمی عربستان.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 31/1/1362، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 31، 31/1/1362، ص28، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/1/1362، به نقل از بیبیسی انگلیسی.
- ↑ همان، ص33، رادیو لندن انگلیسی، 30/1/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 32، 1/1/1362، ص19، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، خبرگزاری خلیج.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 31، 31/1/1362، صص 26 و 27، لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/1/1362، رادیو بیبیسی.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 30، 30/1/1362، صص 23 و 24، ابوظبی، خبرگزاری امارات عربی متحده، 30/1/1362، به نقل از روزنامههای الاتحاد و الوحده چاپ امارات.
- ↑ سند شماره 131915 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه پاسداران (اطلاعات) به وزارت امور خارجه، 30/1/1362، سند تکبرگی.