1359.10.21

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1359
1359.10.21
نام‌های دیگر بیست و یک دی
تاریخ شمسی 1359.10.21
تاریخ میلادی 11 ژانویه 1981
تاریخ قمری 4 ربیع‌الاول 1401




گزارش - 846

بعد از گذشت 6 روز از عمليات ناموفق نصر در محور هويزه، نيروهاي دشمن به يك سلسله اقدامات تعرضي متقابل دست زدند. طبق اطلاعات يكي از اسراء، عراق قصد تصرف هويزه را دارد، لذا دشمن طرح محاصره هويزه را از دو سمت اجرا خواهد كرد. [۱]و در اجراي اين طرح، حدود 50 دستگاه تانك عراقي از سمت كرخه‌كور در فاصله 500 متري جاده سوسنگرد، هويزه در نزديكي ساريه (شمال شرقي هويزه)موضع گرفته‌اند، در قسمت جنوب شرقي هويزه نيز نيروهاي ديگري از دشمن تا 2 كيلومتري شهر پيشروي كرده و موضع گرفته‌اند و شهر را زير آتش شديد قرار داده‌اند. [۲] در ساعت 15 نيروهاي دشمن جادة سوسنگرد ـ هويزه را زير تير مستقيم تانك قرار داده، امكان هر‌گونه تردد را از نيروهاي خودي سلب كردند ؛ [۳]به اين ترتيب نيروهاي عراقي از 2 سمت هويزه را مورد تهديد قرار دادند. با توجه به حضور نيروهاي خودي در داخل شهر و امكان به شهادت رسيدن آنها، فرمانده سپاه (مرتضي رضائي)در تلگرافي فوري خطاب به ستاد فرماندهي اهواز اعلام كرد : راه هويزه ـ سوسنگرد در محاصرة شديد و زير حمله نيروهاي عراقي واقع شده بطوري كه احتمال از بين رفتن و شهيد شدن نيروهاي خودي بسيار زياد است. [۴]در آخرين ساعات روز طي پيامي از ستاد عمليات خوزستان به ستاد مركزي (تهران)اعلام شد : « هويزه محاصره شد. » با توجه به وضعيت پيش آمده، به نيروهاي سپاه هويزه و نيروهاي مرزي دستور داده شد تا به سوسنگرد منتقل شوند. [۵](ضميمه دارد)

گزارش - 847

در جبهه مياني با آنكه ارتفاعات ميمك توسط نيروهاي خودي تصرف شده است، [۶] ولي دشمن با اعزام يك گردان تانك قصد پاتك به مواضع متصرفه را داشت كه از حركت يگان مزبور به طرف ارتفاعات ميمك، توسط نيروهاي خودي ممانعت بعمل آمد. [۷] درگيريهاي گيلان غرب همچنان ادامه دارد. بعد از ظهر امروز، دشمن با تحمل 30 نفر تلفات و از دست دادن 3 تانك كه نيروهاي خودي به غنيمت گرفتند، مجبور به عقب‌نشيني شد. [۸]در سر پل ذهاب و در جبهه ريجاب نيز يك ستون زرهي دشمن توسط فدائيان اسلام مورد شناسائي و حمله قرار گرفت كه خسارتهاي قابل توجهي به آنان وارد آمد. [۹]در تنگه حاجيان نيز عناضر كمكي دشمن زير آتش كاتيوشاي خودي قرار گرفته، عده زيادي كشته و زخمي شدند. [۱۰]

گزارش - 848

رسانه‌هاي جمعي داخلي از انجام عمليات خودي در ارتفاعات مريوان به نحو زير خبر مي‌دهند : « به دنبال اقدامات رزمندگان جان بركف اسلام در مرز مريوان و تصرف ارتفاعات سوق‌الجيشي، نيروهاي مدافع انقلاب اسلامي موفق شدند ارتفاعات « سردوش » واقع در غرب درياچه مريوان را كه در كنترل نيروهاي صدام و ضدانقلابيون مسلح بود به تصرف درآورند. در اين عمليات 7 تن از ضدانقلابيون مسلح دستگير شدند و تعداد زيادي از سربازان فريب خورده صدام به هلاكت رسيدند كه تاكنون آمار دقيقي از تلفات آنان تهيه نشده است. » [۱۱] در اين حال گزارش سپاه كرمانشاه به سپاه مركزي حاكي است كه در اين روز 11 تن از سربازان خودي با تجهيزات، خود را به حزب دمكرات تسليم كردند كه درپي اطلاعات بدست آمده از آنها، افراد حزب دمكرات به مقر نيروهاي خودي در سردوش حمله كردند كه در اثر آن، يك درجه‌دار و يك سرباز شهيد و زخمي شدند. [۱۲]

گزارش - 849

درباره جريانهاي ضدانقلابي، ژاندارمري خبر داد : حزب دمكرات و كومله در منطقه اشنويه كلاسهاي ايدئولوژي و آموزش زبان كُردي تشكيل داده‌اند و نيز از مردم ماليات مي‌گيرند. [۱۳]ستاد مشترك ارتش در مورد ملاقات عزالدين حسيني با عناصر عراق گزارش داد : اخيراً نماينده‌اي از سوي وزير دفاع عراق از بغداد به استان سليمانيه عزيمت و با شيخ عزالدين حسيني ملاقات و مذاكره كرد. [۱۴] استانداري خوزستان نمونه‌اي ديگر از همكاري ضدانقلاب داخلي و عراق را خبر داده است : طبق گزارش رسيده، اخيراً دولت عراق تعداد زيادي مين پلاستيكي از عربستان دريافت كرده و مقداري از آن (حدود 5 كاميون)را از ناحيه بخش بستان و انتهاي بخش هويزه وارد خاك ايران نموده است. [۱۵]

گزارش - 850

درباره تقويت استعداد نيروهاي مسلح عراق، گزارشي كه بر مبناي گفته‌هاي اسيران عراقي تهيه شده، حاكي است : 1 ـ عراق از ابتداي عمليات تاكنون دو لشكر جديد زرهي و پياده با سلاحهاي روسي تشكيل داده است ؛ اين لشكرها آموزش خود را به پايان رسانده‌اند. 2 ـ ارتش عراق با تعداد 18 قبضه توپ 175 م م ايراني كه به غنيمت گرفته است، يك گردان توپخانه تشكيل داده و در عمليات به كار گرفته است. 3ـ عراقي‌ها از توپهاي 155م. م ايراني كه به غنيمت گرفته‌اند، واحدهايي را براي شركت در عمليات آينده عليه ايران، سازماندهي كرده‌اند. 4 ـ از تانكهاي 60 ـ M و چيفتن به غنيمت گرفته شدة ايراني، گردانهايي تشكيل داده‌اند كه آموزش آنها را پرسنل ارتش اردن به عهده دارند. 5 ـ دو گردان الواحده و المعتصم، تابع تيپ 10 زرهي مستقل ارتش عراق، مجهز به تانكهاي 72 ـ T، پس از تقويت، تشكيل 2 گروه رزمي كامل را داده‌اند. [۱۶]

گزارش - 851

در‌پي تحركات چند روزه اخير نيروهاي خودي در جبهه‌هاي آبادان ـ ماهشهر و ايلام، رئيس جمهور طي پيامي به فرمانده جبهه اروند (سرهنگ فروزان)و فرمانده منطقه غرب كشور (سرهنگ عطاريان)، ضمن قدرداني از پيروزيهاي به دست آمده، آنها را مورد تفقد قرار داد. [۱۷] وي در جلسه‌اي با حضور فرماندهان عاليرتبه ارتش وضعيت جبهه‌هاي مختلف، خصوصاً خوزستان را مورد بررسي قرار داد. روزنامه انقلاب اسلامي در اين باره نوشت : طي جلسه‌اي با حضور دكتر ابوالحسن بني‌صدر (رئيس جمهور و فرمانده كل قوا)و دكتر مصطفي چمران نماينده امام در شورايعالي دفاع، در يكي از شهرهاي استان خوزستان، وضع كلي جبهه‌هاي جنگ و نحوة اقدامات و عمليات افراد ارتش جمهوري اسلامي ايران و نيروهاي مردمي در مقابله و رويارويي با دشمن مزدور، مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت. [۱۸] رئيس جمهور در كارنامه خود، ضمن توضيح درباره جلسات مزبور روشن مي‌سازد كه موضوع اساسي آن جلسه پيرامون عمليات توكل در محور آبادان ـ ماهشهر بوده است. وي در اين زمينه مي‌گويد : « در جبهه آبادان با فرماندهان آن جبهه مفصل صحبت شد، آنها حمله كرده بودند و دو برابر تلفاتي كه تحمل كرده بودند، به دشمن تلفات وارد آورده بودند، با اين وجود حرفشان اين بود كه چرا در اتخاذ شيوه‌هاي جنگي نمي‌بايد آن شيوه‌هايي را انتخاب كنند كه به دشمن حداكثر تلفات را وارد مي‌كند و مي‌تواند وارد كند ؟ و در مقابل نيروهاي خودمان هم، حداقل خسارات و تلفات را متحمل بشوند ؟ آنها مي‌گفتند كه ما چنين روشي را مي‌توانيم با موفقيت بكار ببريم و آزمايش‌ها نشان مي‌دهد كه اين روش كاملاً موفق است ؛ ما اين روش را در چند نوبت و به اصرار، به فرماندهي نيروهايمان اظهار كرده‌ايم ولي فرماندهي نپذيرفته و دستور حمله برقآسا داده است. براي آنها توضيح دادم كه جوّ سياسي موجود با توجه به جريانهايي كه بوجود مي‌آيد، اين حمله و اين روش تحميل شده است و البته اميدواريم كه حاصل تجربه همه را قانع كرده باشد كه ما لااقل بايد به شما امكان بدهيم روشهاي نظامي پيدا كرده و بكار ببريد كه در عين تضمين موفقيت، تلفات ما را به حداقل برساند ؛ چون تعقيب عمليات نظامي تا كسب پيروزي كامل، محتاج ابزار وآلات نظامي و مهمات است با اينحال از كار خودتان راضي باشيد به لحاظ اينكه اين تجربه به ما نشان داد. دشمن آسيب‌ناپذير است و ما مي‌توانيم به نسبت يك به دو با موفقيت عمل بكنيم. » [۱۹] بازديد رئيس جمهور و رئيس ستاد مشترك از جبهه سوسنگرد و كرخه‌كور رئيس جمهور همچنين در جواب تلگراف تبريك آيت‌الله پسنديده، سه عامل حمايت داخلي، زمان و خويشتن‌داري مردم در بدست‌آوردن پيروزي را به صورت زير بيان مي‌كند : 1 ـ جنگ زمينه برخوردها قرار نگيرد و همه در حمايت از نيروهاي مسلح و اعتماد به آنها يكدل شوند. 2 ـ در شرايط كنوني، زمان نقش مهمي دارد ؛ تعيين زمان حمله بايد با توجه به همه جهات سياسي داخلي و خارجي انتخاب شود. 3ـ شتاب زدگي به جامعه القاء نشود و مردم به اين نكته توجه بكنند كه سرنوشت جنگ در سرنوشت منطقه موثر است و بايد صبر و استقامت داشت. [۲۰] رئيس جمهور به مناسبتي ديگر، باز هم تلويحاً مخالفان سياسي خود را به تضعيف ارتش متهم كرد. او در قسمتي از كارنامه امروز خود مي‌نويسد : روزي مردم خوزستان از آنها كه پيش از انقلاب و پيش از اين جنگ، سازمان و روحيه ارتشيان را در اين استان ويران كردند، خواهند پرسيد كه چرا اين جنايت را كردند و از آنها هم كه در جريان اين جنگ به جاي كمك، روي اين خط عمل كردند كه اگر ارتش پيروز بشود خطرناك مي‌شود، از اين رو به تضعيف روحيه ارتش پرداختند، خواهند پرسيد كه چرا با سرنوشت كشورشان، با مردمي كه زير رگبار گلوله‌هاي توپ و تانك و بمب و … قرار داشتند، بازي كردند. در اينجا من از آنها دعوت مي‌كنم فوراً تغيير رويه بدهند و تا دير نشده همه به تقويت عمومي روحيه نيروهاي مسلح مشغول بشوند، شايد كمبود اسلحه را با افزايش روحيه، ميل به ابتكار، شجاعت و پايداري جبران بكنيم. در صورتيكه بتوانيم روحيه نيروهاي مسلح را بالا ببريم، اصلاً لازم نيست كه به اندازة دشمن اسلحه داشته باشيم. [۲۱]

گزارش - 852

حزب مائوئيست رنجبران در حمايت از رئيس جمهور، به اعلام مواضع پرداخت. در نشرية « رنجبر » ارگان اين حزب آمده است : … ما به نداي « مي‌ايستيم و تا آخر خواهيم ايستاد » رئيس جمهور، خوش آمد مي‌گوئيم. اما او بايد اين نداي خود را با نداي « متشكل شويد » همراه سازد. هرچه مردم بپاخاسته بيشتر و بيشتر متشكل شوند، مشكلات پيشروي به جلو، كمتر خواهد بود. … ما هم، همانند رئيس جمهور در مقابل قهر و زور حاكمين تازه به دوران رسيده، مجبوريم بايستيم. همچنان كه در گذشته در برابر زورمندان رژيم سابق ايستاديم. ما نيك مي‌دانيم با ايستادن در مقابلشان، آنها چماق را بلندتر مي‌كنند و بر تعداد زندانهاي خود مي‌افزايند. [۲۲]

گزارش - 853

در راستاي تلاشهاي جديد براي حل برخي اختلافات بين ايران و امريكا كه محور اصلي آن آزادي گروگانهاي امريكايي است، امروز يك طرح دوفوريتي از سوي دولت تقديم مجلس شد. روزنامه انقلاب اسلامي طي گزارش كوتاهي در اين‌باره مي‌نويسد : در جلسه مجلس شوراي اسلامي دو طرح دو‌فوريتي از طرف دولت جهت حل مسئله گروگانها تقديم شد. در اين جلسه آقاي بهزاد نبوي (وزير مشاور و سخنگوي دولت)گفت : رئيس جمهور فعلي امريكا كارش تا 16 ژانويه (27 دي)اعتبار قانوني دارد و مذاكراتي كه در اين مدت انجام گرفته با دولت فعلي بوده است، طبعاً اگر تا روز 27 دي، ما به يك نتيجه دراين زمينه نرسيم، ديگر دولت فعلي تعهدي ندارد؛ پس بعد از بيستم ژانويه (اول بهمن)كه دولت جديد روي كار مي‌آيد معلوم نيست مذاكرات به چه طريقي ادامه پيدا كند. به اين دليل بود كه ما فكر كرديم از طريق ماده واحده مسأله را حل كنيم. طبق ماده واحده، اول به دولت اجازه داده مي‌شود كه در مورد اختلافات مالي و حقوقي دولت جمهوري اسلامي ايران با دولت امريكا توسط يك داور بي‌طرف اقدام و اختلافات مزبور به حل و فصل نمايد. همچنين طبق ماده واحده دوم، نظر به اينكه اموال شاه معدوم و 53 نفر از نزديكان وي از طريق غارت اموال عمومي به دست آمده، دارائيهاي آنها ملي اعلام مي‌شود و دولت موظف است در مورد باز پس گرفتن آنها اقدام لازم را بعمل آورد … طرح دو‌ فوريتي هر دو لايحه در جلسه امروز مجلس شوراي اسلامي به تصويب رسيد. [۲۳]

گزارش - 854

گزارشهايي از تحركات كشورهاي بزرگ غربي به منظور تقويت مواضع رژيم عراق، در رسانه‌ها آمده است روزنامه جمهوري اسلامي نوشت : پاره‌اي از مقامات غرب و روزنامه‌هاي منطقه طي چند روز گذشته سفر مخفيانه هنري كيسينجر به بغداد را فاش ساختند. [۲۴]در اين حال خبرگزاري فرانسه گزارش داد : فرانسه 165 نفر از افسران و ديگر خدمه خود را براي تجهيز نيروي دريايي عربستان سعودي در اختيار اين كشور قرار خواهد داد. موافقتنامه فرانسه و عربستان بالغ بر 4/14 ميليارد فرانك مي‌شود كه بابت خريد چهار موشك انداز با برد 160 كيلومتر، دو فروند نفتكش و نيز هليكوپتر مجهز به موشك در سطح آب، مي‌باشد. [۲۵] بيانيه مشترك دو كشور انگلستان و مغرب نمونه ديگري از اين اقدامات است : در پايان ديدار رسمي وزير خارجه انگلستان (لرد كارينگتون)از مغرب، كه يكي از حاميان عراق است، بيانية مشتركي توسط وزيران خارجه دو كشور منتشر شد. روزنامه جمهوري اسلامي در اين باره نوشت : وزراي خارجه دو كشور مغرب و انگليس اظهار مي‌دارند از ادامه جنگ بين عراق و ايران نگرانند و از تلاشهايي كه براي پايان دادن به نبردها و واداشتن دو‌طرف به جستجوي يك راه‌حل از راه مذاكره، آغاز شده است، حمايت مي‌كنند. [۲۶]

گزارش - 855

در زمينه فعاليت آتي سازمان كنفرانس اسلامي درباره جنگ، روزنامه آلماني « دي ولت » نوشت : اواخر هفته گذشته مواضع دولت عربستان سعودي بار ديگر در جهت پايان بخشيدن به جنگ ايران و عراق مشخص گرديد وگفته شد پس از گذشت سه ماه از جنگ، دو كشور بايد به يك صلح دائمي برسند. موضوع جنگ ايران و عراق در سرلوحة گفتگوهاي سران كشورهاي مسلمان، كه قرار است در 24 ژانويه (4 بهمن 59)در مكه تشكيل شود، گنجانده خواهد شد. [۲۷]

گزارش - 856

نقش عربستان در بازار نفت بين‌المللي و خصوصاً اوپك به ترتيب زير مورد توجه روزنامه گاردين قرار گرفت : گاهي اوقات به نظر مي‌رسد كه عربستان سعودي تمايل به جدول قيمت‌گذاري واحد اوپك دارد. اين كشور در سال 1980 (1359)به افزايش توليد خود ادامه داده، ظاهراً هدفش اين بوده است كه در بازارهاي متلاطم جهاني از افزايش باز‌ هم بيشتر قيمت نفت به وسيله كشورهاي تندرو جلوگيري نمايد ؛ به نظر مي‌رسد اين تاكتيك در تابستان گذشته موفق بوده است. ايرانيان در تب انقلابي خويش، هر بشكه نفت را 5 دلار بيشتر از عربستان فروخته‌اند، هرچند كه با مشكلات زيادي روبرو بوده و فقدان تكنولوژي توليد و مسئله قيمت‌گذاري، صادرات آنان را كاهش داده است. جنگ ايران و عراق، ذخيره كم نفت جهان را به انتها رسانيده و در اين حالت عربستان سعودي اميدوار است قيمتها را در اوپك يكسان نمايد. در حال حاضر قيمتها باز هم بالا مي‌رود و هر كشور به دلخواه خود قيمت‌گذاري مي‌كند. قيمتها كي و چه ميزان باز هم افزايش خواهد يافت ؟ اگر افراطيون نظير ايران، تابستان آينده در يافتن خريدار با مشكلاتي مواجه شوند، قيمتها كاهش مي‌يابد و مشتريان، نه اوپك، عامل تعيين آن خواهند بود. اين روزنامه سپس به تأثير نفت در اقتصاد جهاني و خصوصاً امريكا اشاره كرده مي‌نويسد : حكومت آينده ريگان مي‌بايستي دقيقا‌ً اين مسئله را بررسي نمايد كه رشد اقتصادي امريكا، دوبار نوسان تقاضا براي واردات نفت را موجب شده است، يك بار در زمان زمامداري نيكسون و ديگر بار در زمان كارتر. در بازار كساد جهاني هرگونه ركود، جهشي را در قيمت ايجاد مي‌كند و در مقابل، كشورهاي صنعتي را در تورم فرو مي‌برد. آزمايش سياست انرژي حكومت جديد ريگان اين است كه از وقوع اين حادثه براي بار سوم جلوگيري نمايد. [۲۸]

گزارش - 857

در زمينه فعاليت سلطنت طلبان در خارج از كشور، روزنامه « ساندي تايمز » مي‌نويسد : طرفداران رژيم سلطنتي در ايران، براي اولين بار، از زماني كه شاه سقوط كرد، موضع تهاجمي به خود گرفته‌اند. اشرف پهلوي خواهر شاه مخلوع، هفته گذشته مبارزه تبليغاتي خود را در مقاله‌اي عليه آيت‌الله خميني كه در روزنامه‌هاي فرانسوي به قلم نويسنده‌اي به نام « برايان موباهان » درج گرديده آغاز نمود. روز چهارشنبه گذشته يك پيام از شاه جديد در قاهره براي عده‌اي از مردم در پاريس مبني بر‌اين كه به هر وسيله‌اي كه شده عليه رژيم آيت‌الله خميني مبارزه نمايند، قرائت گرديد. جنبش طرفداران رژيم سلطنتي در ايران بر اين اعتقاد هستند كه مقاومت عليه آيت‌الله خميني در ايران رو ‌به افزايش است. از طرفي با توجه به اقدامات شديد از جانب ايالات متحده آمريكا، آنها انتظار دارند بعد از اين كه رونالد ريگان رئيس جمهور منتخب امريكا، قدرت را به دست گرفت، ‌مي‌تواند تصميمي مبني بر سقوط رژيم فعلي در ايران اتخاذ نمايد. ظواهر امر نشان مي‌دهند كه طرفداران رژيم سلطنتي در ايران در حال حاضر درصدد ايجاد محلي به عنوان يك محل مركزي به منظور ابراز مخالفت با آيت‌الله خميني مي‌باشند. ژنرال اويسي، فرمانده سابق ارتش ايران، كه هنوز در نيروهاي مسلح طرفداران زيادي دارد، وفاداري و صداقت خود را نسبت به شاه جوان مورد تأييد قرار داده است. شاهپور بختيار، نخست وزير سابق و از ديگر رهبران مخالف و با نفوذ، هنوز وفاداري خود را اعلام نكرده است، ولي خود را به طرفداران رژيم سلطنتي در ايران نزديك‌تر كرده است. [۲۹] ضميمه خبر 846 بخشهايي از يك گزارش لحظه به لحظه كه توسط يكي از نيروهاي حاضر در منطقه عملياتي در بعد از ظهر روز 21 دي 59 تهيه شده است، درباره وضعيت هويزه در اين روز، مي‌تواند اطلاعات روشن‌تري ارائه كند. اين گزارش در محل، روي نوار كاست ضبط شده است : … ما حالا وارد هويزه شديم ؛ مشاهده مي‌شود كه تعداد زيادي بمب در اين شهر ريخته‌اند ؛ مردم شهر دارند فرار مي‌كنند. فرمانده سپاه هويزه مي‌گويد : … شهر در محاصره است …. تقريباً ساعت 5/3 است كه وارد يك خانه مسكوني در هويزه شده‌ايم ؛ عده‌اي زير آوار بمباران مانده‌اند و عده‌اي در حال ترك شهر هستند. از اينجا خانه ويراني را مي‌بينيم كه در آن شش نفر زير آوار مانده‌اند : يك پيرزن، سه بچه و دو زن، ظاهراً دو نفر از اينان كشته شده‌اند. … الان ساعت 4 بعد از ظهر 21 دي 59 است. در اين جيپ همراه برادران نيروهاي چمران به‌سمت سوسنگرد مي‌رويم، مزدوران‌ عراقي، به ما شليك كردند كه اثري نكرد. در ‌راه عشاير عرب را مي‌بينيم كه با گاوها وگوسفندها و مقداري از لوازم از قبيل پتو و بالش به سمت سوسنگرد در حركت هستند. يكي از برادران (با يادآوري اشغال سوسنگرد)مي‌گويد : عراقي‌ها آن موقع سوسنگرد را گرفتند و آمدند به سوي هويزه، الان هويزه را گرفته‌اند. مي‌آيند به طرف سوسنگرد. صبر كن ! صبر كن ! خطاب به راننده براي گفتگو با رزمندگان حاضردر حاشيه جاده، كه ظاهراً كاري دارند. هر‌يك از نيروهاي‌ مزبور، سعي مي‌كنند حوادث را بازگو كنند كه اخبار به سپاه سوسنگرد انتقال يابد تا در مورد اعزام كمك براي رفع محاصرة هويزه اقدام شود. يك برادر رزمنده در حاشيه جاده : بايد برويد كمك بياوريد. جاده محاصره است. آنهايي كه از هويزه مي‌آيند، چند نفر دشمن جلويشان صف كشيده است. وي ميافزود : حدود 10 تا 12 نفر را كه زير آوار بودند، شمرديم ؛ مردم دارند آنها را برمي‌دارند. فردي با نگراني مي‌گويد : آقا برويم، ديگر گذشت، الان جاده را قطع مي‌كنند. بايد به سوسنگرد اطلاع بدهيد ؛ بايد نيروهاي خودي را آماده كنيم تا كمك كنند ؛ هويزه در خطر است ؛ واجب است به سپاه سوسنگرد اطلاع بدهيد ؛ من با چشم خودم حوادث را ديدم. فرد نگران : ديگر از اين كارها نمي‌كنند ـ منظور اعزام نيروي كمكي است ـ بيا برويم، از اين جاده ما بايد زودتر حركت مي‌كرديم، مگر نديديد دو تا ماشين را زده بودند. رزمنده‌اي ديگر كه از راه مي‌رسد : سلام بچه‌ها، هويزه در خطر است ؛ هويزه را محاصره كرده‌اند و مي‌خواهند بگيرند. دو تا ماشين را زدند، حدود 50 تانك بغل همين جاده كه داريم ميرويم، دست چپ، هست ؛ همين طور روبروي جاده ايستاده‌اند، حركتي ندارد ؛ فقط ماشين كه رد مي‌شود رگبار مي‌بندند، هيچ كار ديگري ندارند. حدود 50 نفر از بچه‌هاي ما اين طرف جاده خوابيده‌اند روي زمين، مردم هم مرتب دارند مي‌آيند. ـ چندكيلومتري اينجاست ؟ ـ تقريباً پنج، شش كيلومتري اينجا و دو كيلومتري هويزه. صداي معترضانه : ببين اين چي دستش است، يك كلاشينكف دستش هست و دارد مي‌رود جانش را هدر بدهد. صداي ديگري پاسخ مي‌دهد : ما با (تفنگ)ام يك، راه افتاديم و گفتيم مي‌خواهيم برويم. ما دست خالي بوديم. … در سپاه سوسنگرد : سلام ‌عليكم، ما هويزه بوديم. از مقابل تانكهاي عراقي كه صف بسته بودند و از سمت چپ ماشينهاي عبوري را به رگبار مي‌بستند آمديم، دو تا ماشين را زدند، اما ما رد شديم. حدود 50 تانك بود، اما هيچ افرادي ندارند؛ فقط تانك است، هيچ نفر و هيچ نيروي پياده نديدم. حدود ساعت 12 ـ 5/11 هويزه را با كاتيوشا مي‌زدند ؛ يكي از بچه‌هايمان توي هويزه شهيد شد. ـ تانكها از پشت هويزه مي‌آمدند ؟ ـ خير، از طرف جاده جهادسازندگي مي‌آمدند، از همان كمر جاده هويزه ـ سوسنگرد ـ پشت هويزه چه خبر است ؟ ـ هيچ خبري نيست، خلوت است. (سند شماره 329/پ. ن. مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، 21/10/1359)

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1359/10/21

  1. سند شماره 002740 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : واحد اطلاعات عمليات سپاه سوسنگرد ، 21/10/1359 .
  2. پيشين .
  3. سند شماره 002738 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 101 ، 21/10/1359 .
  4. سند شماره 047614 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : مركز فرماندهي سپاه ، 21/10/1359 .
  5. سند شماره 002743 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد عمليات خوزستان ، 21/10/1359 .
  6. سند شماره 002746 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : « خلاصه اطلاعاتي » شماره‌هاي 90 و 91 لشكر 81 زرهي ، قرارگاه تيپ 2 زرهي ، 21/10/1359 .
  7. سند شماره 002673 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : قرارگاه مركزي تيپ 2 زرهي ، 25/10/1359 .
  8. سند شماره 047632 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد عمليات غرب ، سرپل ذهاب ، 21/10/1359 و سند شماره 049726 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : گزارش از منطقه سرپل ذهاب ، 22/10/1359 .
  9. سند شماره 047611 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : مركز فرماندهي سپاه ، 21/10/1359 .
  10. ماخذ شماره 6 .
  11. روزنامه جمهوري اسلامي و انقلاب اسلامي ، 22/10/1359 ، خبرگزاري پارس ، سنندج ، سپاه كردستان و ستاد مشترك ارتش .
  12. سند شماره 055724 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : سپاه كرمانشاه ، 27/10/1359 .
  13. سند شماره 002609 مركز مطالعات و
  14. سند شماره 002612 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 21/10/1359 .
  15. سند شماره 002751 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : استانداري خوزستان ، 21/10/1359 .
  16. سند شماره 002613 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 21/10/1359 .
  17. روزنامه انقلاب اسلامي ، 22/10/1359 .
  18. پيشين .
  19. روزنامه انقلاب اسلامي ، 30/10/1359 ( كارنامه 19 تا 21/10/59 رئيس جمهور )
  20. روزنامه كيهان ، 21/10/1359
  21. ماخذ شماره 19 .
  22. نشريه « رنجبر » ارگان حزب رنجبران ، شماره 147 ، 21/10/1359 .
  23. ماخذ شماره 17 .
  24. روزنامه جمهوري اسلامي ، 21/10/1359 ، خبرگزاري پارس .
  25. روزنامه جمهوري اسلامي ، 21/10/1359 ، خبرگزاري فرانسه .
  26. روزنامه جمهوري اسلامي ، 21/10/1359 .
  27. روزنامه ميزان ، 21/10/1359 ، روزنامه آلماني دي ولت .
  28. اداره كل مطبوعات خارجي وزارت ارشاد اسلامي ، « بررسي روزانه مطبوعات جهان » ، 9/11/1359 ، گاردين چاپ لندن ، 21/10/1359 .
  29. اداره كل مطبوعات خارجي وزارت ارشاد اسلامي ، « بررسي روزانه مطبوعات جهان » ، 9/11/1359 ، روزنامه ساندي تايمز چاپ لندن ، 21/10/1359 .