1361.02.01

روزشمار جنگ سال 1361 1361.02.01
نام‌های دیگر	یک اردیبهشت
تاریخ شمسی	1361.02.01
تاریخ میلادی	21 آوریل 1982
تاریخ قمری	26 جماد‌ی‌الثانی 1402

1360.02.01

1362.02.01

1363.02.01

1364.02.01

1365.02.01

1366.02.01

1367.02.01

گزارش- 1

1- قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی (نزاجا) در جنوب گزارش کرد: «ارتش عراق ضمن پدافند در سراسر این منطقه [غرب کارون]‌، نسبت به تحکیم مواضع پدافندی جدید به‌شدت مشغول است و با اعزام نیرو از سایر مناطق به منطقه جنوب نسبت به تقویت یگان‌های در خط و پوشش محل‌های آسیب‌پذیر اقدام می‌کند.» این قرارگاه در گزارش خود به سایر فعالیت‌های عراقی‌ها نظیر اعزام گشتی‌، ایجاد کمین و گرفتن اسیر به‌منظور کسب اطلاع از جبهه خودی، اشاره کرده و افزود: «آتش توپخانه دشمن در مناطق آبادان و نیسان [شمال‌غرب هویزه] از شدت بیشتری برخوردار بوده و فعالیت شناسایی هوایی با هلیکوپتر نسبت به گذشته باشدت ادامه دارد.» قرارگاه نیروی زمینی ارتش همچنین با تأکید بر افزایش فعالیت‌های عراقی‌ها در غرب جاده اهواز ـ خرمشهر ادامه داد: «دشمن همه ساختمان‌های پادگان حمید [در کیلومتر ٦٠ جاده اهواز ـ خرمشهر] را تخریب کرده و با و بولدوزر مشغول صاف‌کردن آن است.» چنین عملی می‌تواند با دو هدف انجام شده باشد‌، یا عراقی‌ها قصد ماندن در این منطقه را ندارند یا اینکه سعی دارند همه عارضه‌هایی را که برای پدافند نیروهای ایرانی در زمان عملیات می‌تواند مورد استفاده قرار بگیرد‌، از بین ببرند. در گزارش قرارگاه نیروی زمینی به منطقه خرمشهر نیز اشاره شده و آمده است: «در خرمشهر و پادگان دژ، خودروهای فرسوده [خودروهایی که در آغاز جنگ در گمرگ این شهر منهدم شده بودند] به حالت عمودی قرار داده شده است» تا مانعی در مقابل فرود احتمالی چتربازهای ایرانی شوند. واحد اطلاعات عملیات تیپ٢٥ کربلای سپاه پاسداران که در منطقه شرق کارون مستقر شده و مشغول شناسایی است‌، نیز گزارش کرد: «تردد خودروهای عراقی به‌طرف سیدعبود [شمال‌شرقی دارخوین] و در جاده اهواز ـ خرمشهر به‌طور محسوسی افزایش یافته است.» همچنین واحد اطلاعات عملیات تیپ١٤ امام حسین(ع) سپاه پاسداران هم در گزارشی از شناسایی انجام‌شده از محور عملیاتی خود اعلام کرد: «در مقابل تأسیسات انرژی اتمی [دارخوین] چند سنگر تانک احداث شده است. دو هلیکوپتر عراقی هم صبح امروز به‌مدت ٥٠ دقیقه به قصد شناسایی در منطقه دارخوین در پرواز بودند.» محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران نیز درباره لزوم تسریع در اجرای عملیات بیت‌المقدس می‌گوید: «عملیات فتح‌المبین که به پایان رسید در تاریخ دهم و یازدهم فروردین‌ماه سال ١٣٦١، تا دو، سه روز من توی فکر این بودم که عاقلانه‌ترین تصمیم ارتش عراق این است که از همه جاهای ایران عقب‌نشینی کند و به مرزهای بین‌المللی برگردد. چند دلیل توی ذهن من بود: یکی این بود که خب عراق شکست سنگینی خورده بود و اگر می‌خواست این شکست را جبران کند باید دست به یک حمله و پیشروی بزرگ بزند که قاعدتاً چنین توانی را ما در آن نمی‌دیدیم؛ و وقتی نمی‌توانست چنین پیشروی داشته باشد، بهترین راهش این بود که بیاید اعتراف کند به این شکست و به مرزها برگردد و با این کار از حوادث بعدی و پیامدهای بعدی جنگ جلوگیری کند. زیرا او دیگر فهمیده بود که جبهه ایران عوض شده، و این نیروی ایران دیگر آن نیروی سال اول جنگ نیست. این را فرماندهان عراق فهمیده بودند که یک تحولی در جبهه ایران شده و به نفع اوست که برگردد به مرزهای بین‌الملل. از بعد دفاعی هم عقل نظامی حکم می‌کرد که صدام از خرمشهر عقب‌نشینی کند؛ چون دفاع آن به‌کلی ناقص شده بود. یعنی ما درحقیقت کیلومترها به پشت جبهه خرمشهر یعنی به‌سمت عمّاره [در عملیات فتح‌المبین] نفوذ کرده بودیم و با ٦٠، ٧٠ کیلومتر پیشروی می‌توانستیم به دجله و جاده بغداد ـ بصره برسیم. هیچ عقل نظامی حکم نمی‌کرد که چنین جبهه‌ای را نگه دارد. خب طبیعی بود که ما فکر کنیم باید الآن خرمشهر را تخلیه کند. از طرف دیگر، اگر عراق بخواهد خرمشهر را نگه دارد، باتوجه‌به شکست‌های پی‌درپی‌اش در ثامن‌الائمه، طریق‌القدس و فتح‌المبین، این ممکن است در داخل عراق اتفاقاتی [مانند کودتا] بیفتد و حوادثی شکل بگیرد. لذا برای احتیاط هم که بود، حدس زده می‌شد صدام باید برگردد سر مرز و یک معادله و وضع دیگری را تعریف کند. ولی بعد از سه، چهار روز به نتیجه رسیدم که نه صدام شخصیتی دارد که حاضر است عقلش را زیر پا بگذارد، ولی بگوید که من شکست نخوردم. ما افرادی را که فرستاده بودیم برای شناسایی در منطقه خرمشهر، به ما گفتند صدام شروع کرده به تقویت‌کردن مواضع دفاعی‌اش در این منطقه، مثلاً سیم‌خاردار و میدان مین بعضی از خطوطش را تکمیل کرده، یا چند تانک اضافه کرده، یا شناسایی‌هایش را دارد بیشتر می‌کند. دیگر برای ما مسلم شد که او می‌خواهد خرمشهر را نگه دارد.» رضایی در ادامه می‌افزاید: «وقتی من به این نتیجه رسیدم به‌شدت نگران شدم؛ چراکه معنای این حرف این است که صدام دنبال این است که این پدافند ناقص را با تقویت بسیار زیاد، به هر طریقی شده نگه دارد و اگر یک لحظه بیشتر ما به او زمان می‌دادیم، او به تقویت بیشتر منطقه می‌پرداخت. لذا نگران شدم که زمان را از دست بدهیم، فرماندهان را جمع می‌کردم و با آنها صحبت می‌کردم که عجله کنید. فرماندهان مناطق [کشوری سپاه] را می‌خواستیم و به آنها می‌گفتیم باید سریع نیرو اعزام کنید. به شکل‌های مختلف سعی می‌کردم که این اضطراب و نگرانی خودم را یک پاسخی برایش پیدا کنم و خیالم راحت بشود که ما در کوتاه‌ترین زمان ممکن عملیات آزادسازی خرمشهر را انجام خواهیم داد. خب تقریباً می‌شود گفت نزدیک دو سال از جنگ گذشته بود و برادران ما، بسیجی‌ها، پاسدارها همه شکل گرفته بودند که پس از عملیات باید بروند مرخصی، تیپ‌ها و لشکرها باید بروند خودشان را آماده کنند، بازسازی کنند. لذا همه‌اش توی فکر این بودم که با چه ابتکاراتی، با چه تدابیری این حالت و تربیت شکل گرفته در سازمان رزم و عملیات در این دو سال را چطور می‌شود عوضش کنیم و یک سرعت و شتاب فوق‌العاده‌ای توی نیروها به‌وجود بیاوریم. اگر به‌طور طبیعی ما می‌خواستیم عملیات آزادسازی خرمشهر را انجام بدهیم، براساس استانداردها و قواعد شکل‌گرفته در دو سال قبل، مثلاً اگر عمر عملیات فتح‌المبین حدود ٣ ماه و ٢٠ روز و درحقیقت نزدیک ٤ ماه طول کشید، این عملیات باید حدود ٧، ٨ ماه طول می‌کشید. اگر می‌خواستیم به همان شکل عملیات‌های قبلی حرکت کنیم این باید ٧، ٨ ماه طول می‌کشید. ٧، ٨ ماه یعنی اینکه دیگر هیچ‌گاه نتوانیم ما از رود کارون عبور کنیم یا نتوانیم از رود کرخه‌کور عبور کنیم یا نتوانیم خرمشهر را آزاد کنیم. این ٧، ٨ ماه وقت بسیار زیادی برای ارتش عراق بود که بتواند با استحکامات، با تقویت نیروها به هر طریقی شده این منطقه را نگه دارد. هرچند عاقلانه نبود، ولی چون یک هدف سیاسی پشت‌سرش بود، آن خودش را به زمین و آسمان می‌زد. بنابراین، اینجا مسئله زمان شد یک نقطه بسیار کلیدی برای ما که این ٨ ماه را چقدر می‌توانیم کم کنیم هرچه سریع‌تر، یعنی اگر یک هفته بعد از آزادسازی مناطق شوش در عملیات فتح‌المبین ما می‌توانستیم به خرمشهر حمله کنیم خیلی بهتر از این بود که سه ماه، چهار ماه، پنج ماه بعد دست به این کار بزنیم. در عملیات فتح‌المبین شاید مثلاً روز و هفته مهم بود، امّا اینجا برای من ساعت مهم بود. یعنی هر ساعتی که می‌گذشت اضطراب من بیشتر می‌شد، نگرانی من بیشتر می‌شد. لذا برای من خیلی مهم بود که هرچه سریع‌تر بتوانیم بر این رفتارهای شکل‌گرفته گذشته، بر این قواعد شکل‌گرفته گذشته جنگ، اینکه نیروها باید بروند مرخصی و تیپ‌ها و لشکرها باید بروند خودشان را بازسازی کنند، بعد مهندسی‌ها باید بیایند، بهداری‌ها باید زده بشوند، جاده‌ها باید کشیده بشوند، قرارگاه‌ها باید مستقر بشوند؛ اینها چیزهای ساده‌ای نبود و ما به‌شدت به زمان نیاز داشتیم، ولی از آن طرف هم براساس روال گذشته زمان بسیار طولانی در پیش بود. این مسئله به‌شدت من را مضطرب و نگران می‌کرد... .» محسن رضایی درباره راهبرد تعیین‌شده در عملیات پیش‌رو نیز اظهار می‌دارد: «ما فکر می‌کردیم که اگر منطقه شوش را [در عملیات فتح‌المبین] بگیریم، احتمالاً صدام از بقیه جاهای دیگر عقب‌نشینی می‌کند و اصلاً ماجرای جنگ تمام می‌شود؛ این‌طوری فکر می‌کردیم. بعد که عملیات شد و دیدیم نه، صدام سر جای خودش هست، به سرعت آمدیم سمت خرمشهر. در عملیات فتح‌المبین به ما نشان داده شد که ما اگر به مرز هم برسیم مسئله حل نمی‌شود. ... لذا من پیش خودم گفتم که ما نباید توی این عملیات بیت‌المقدس به آزادسازی خرمشهر بسنده کنیم و حتماً باید برویم بصره را هم بگیریم. ... من به دوستان می‌گفتم ما تا اروند [شط‌العرب] و تنومه باید برویم؛ و اگر نتوانستیم از اروند عبور کنیم برویم وارد خود بصره بشویم، این طرف استان بصره را که کنار اروند هست باید بگیریم. تصور ما از پایان جنگ یک تصور خیلی روشن نبود که حالا به چه شکل جنگ تمام می‌شود. ما فقط می‌دانستیم که اگر یک ضربه‌‌ کاری توی عملیات بیت‌المقدس به این بزنیم، این صدام یا سرنگون می‌شود یا تسلیم می‌شود یا شرایطی که امام گذاشته را دنیا قبول می‌کند. لذا یک تصور خیلی دقیق از اینکه کدام‌یک از این سه شکل ـ صدام سقوط می‌کند، صدام تسلیم می‌شود یا یک چیز نرم‌تری که همان شرایطی که امام گفته اینها قبول می‌کنندـ اتفاق می‌افتد را ما نمی‌دانستیم. امّا مطمئن بودیم که بالاخره یکی از این کارها خواهد شد؛ یعنی ما اگر بصره را بگیریم یکی از این کارها خواهد شد. لذا راهبرد ما در عملیات بیت‌المقدس همین بود. یعنی راهبردی که ما تعیین کردیم نرفته بودیم. دقیقاً با امام یا با شورای‌عالی دفاع دقیقاً بنشینیم این را نهایی کنیم ... موقعی که ما شروع کردیم آقایون فکر می‌کردند که اگر ما یک شهر را آزاد کنیم تا ١٠ سال بعد یک کار خیلی بزرگی شده [است] فکر نمی‌کردند که ما طی ٩ ماه به مرز برسیم؛ اصلاً کسی چنین تصوری نداشت. ... یعنی این سرعت عمل ما که باید سریعاً می‌رفتیم جلو، اصلاً فرصت اینکه حالا بنشینیم این بحث‌ها را بکنیم نبود. ضمن اینکه آقایان هم چون اصلاً باورشان نمی‌شد که حالا ما بتوانیم گام‌های بلندی برداریم، اصلاً از ما چیزی هم نمی‌خواستند و هیچ کسی هم کاری به کار ما نداشت. دیگر کسی هم مثل بنی‌صدر بالای سر ما نبود. ما خودمان مستقیم می‌رفتیم به امام گزارش می‌دادیم و بعد هم عملیات می‌کردیم. ... ما راهبرد را این می‌دیدیم که این عملیات ما یک ضربه‌کاری به صدام بزند یا سرنگون بشود یا تسلیم بشود یا شرایط ما را قبول کنند. ما خیلی امیدوار بودیم که اگر به نزدیک بصره برسیم یک چنین اتفاقی می‌افتد و به همین دلیل بود که دیگر فکر می‌کردیم که خب حالا ما به بصره رسیدیم چون کار احتمالاً تمام می‌شود، دیگر تصور روشنی برای ادامه عملیات بعد از بصره توی ذهن ما شکل نگرفته بود. بیشتر از این هم نمی‌توانستیم؛ چون توان ما هم محدود بود. البته واقعیتش هم این بود که در آن شرایط اگر ما با انهدامی که در دشمن به‌وجود می‌آمد و فروپاشی ٥، ٦ لشکر قوی مثل لشکر٥، لشکر٦، لشکر١١، لشکر٣، تیپ‌های نیروی مخصوص؛ اگر همه اینها را ما نابود می‌کردیم و به اروند [شط‌العرب] می‌رسیدیم این تصور خیلی تصور طبیعی بود که باید یک حادثه مهمی اتفاق می‌افتاد. ... آن‌موقع تازه مثلاً ٢، ٣ سال بود که وارد فعالیت‌های نظامی شده بودیم. ممکن است کسی بگوید خب شما تجربه نداشتید این‌طور فکر می‌کردید ولی کسی هم که ٢٠، ٣٠ سال سابقه کارشناسی نظامی داشته باشد آن‌موقع با آن طرحی که ما داشتیم، با آن مانوری که ما داشتیم، اگر خودش را جای ما می‌گذاشت یا مثلاً نزدیک ٣٥ تا ٤٠ درصد ارتش عراق منهدم می‌شد و ما به یک نقطه مهم استراتژیک عراق هم می‌رسیدیم بنابراین دلیلی نداشت غیر از ما فکر بکند. هر نظامی یا هر استراتژیستی که خودش را جای ما توی آن شرایط می‌گذاشت آن هم باید همین‌طور فکر می‌کرد. ما هم بر همین اساس فکر کرده بودیم، پیروزی فتح‌المبین را هم داشتیم، روی دور هم افتاده بودیم. به همین دلیل فکر می‌کردیم که این می‌تواند این موقعیت را برای ما به دست بیاورد. ... این‌طور هم نبود که حالا چون ما نمی‌آمدیم تهران به مسئولین جزئیات را نمی‌گفتیم آنها اطلاع کلی نداشته باشند. بالاخره یک‌ بار، دو بار که ما سفر می‌کردیم می‌آمدیم تهران حتی به‌طور خلاصه هم که بود، به آقایان می‌گفتیم یا آقایان می‌آمدند منطقه یک اطلاعات کلی پیدا می‌کردند که هدفمان عبور از مرز و رفتن به‌سمت بصره هم هست. ولی شاید آنها علت اینکه مخالفتی نمی‌کردند با عبور از مرز توی عملیات بیت‌المقدس یکی به این دلیل بود که خود آنها هم اعتقاد داشتند که این کار بشود ... .» محسن رضایی اضافه می‌کند: «علت اینکه آقایان مخالفت نکردند با آن طرح ما که اطلاع کلی پیدا کرده بودند یکی به این دلیل بود که خب قبول داشتند ـ حداقل یک تعدادشان قبول داشتند ـ که ما عملیات بیت‌المقدس را تنها به آزادی خرمشهر اکتفا نکنیم و برویم وارد خاک عراق بشویم. دلیل دوم می‌تواند این باشد که چون فکر نمی‌کردند اصلاً ممکن است حتی ما خرمشهر را آزاد کنیم وارد بحث با ما نشدند که حالا چرا می‌خواهید از مرز عبور کنید. دلیل سوم می‌تواند این باشد که تصور روشنی ممکن است از مرز و خرمشهر و بصره نداشتند که وارد نشدند. هر دلیلی داشته باشد، بالاخره آقایان که یک اطلاع کلی پیدا کردند با ما تماس نگرفتند که آقا شما بیایید شورای‌عالی دفاع بحث کنید ببینیم چی هست. تنها زمانی آقایان ما را خواستند که ما وسط عملیات فتح‌المبین بودیم و روز سوم، چهارم [بود] که آقای هاشمی به من گفت کجایید؟ کجا می‌خواهید بروید؟! گفتم تا بغداد می‌خواهیم برویم. آقای هاشمی نگران شده بود که ما همین‌طور داریم می‌کوبیم می‌رویم جلو. مدام می‌گوییم ارتفاعات را گرفتیم، این لشکر را محاصره کردیم. بعد می‌گفت که شما نمی‌شود مثلاً بیایید تهران گزارش بدهید به ما ببینیم چطوری است. گفتم نه الآن که نمی‌شود، ما وسط جنگ هستیم. امّا در عملیات بیت‌المقدس ـ نه در شروع عملیات، نه وسط عملیات ـ کسی از ما نمی‌خواست که توضیح بدهیم کجا می‌خواهیم برویم. بنابراین هرچند ما هدف بصره و خرمشهر را نرفته بودیم با مسئولین مصوب کنیم و مجوز بگیریم، ولی آنها اطلاع هم که پیدا کردند مزاحم ما نشدند. پس می‌توانیم بگوییم راهبردی را که ما در جنگ و در عملیات در پیش گرفتیم مورد مخالفت مسئولان کشور نبوده؛ اگر بوده که خب می‌آمدند. بنابراین بحث ما این است که هرچند در عملیات بیت‌المقدس راهبرد جنگ را ما خودمان تصمیم گرفتیم پای آن هم هستیم یعنی هیچ ابایی هم نداریم که بگوییم ما خودمان این تصمیم را گرفتیم ولی مسئولان کشور هم که می‌فهمیدند یا متوجه می‌شدند مزاحمتی برای ما درست نکردند، از ما توضیح نخواستند. پس می‌توانیم بگوییم آنها مخالفتی با راهبرد نداشتند. خب حالا اگر یک تصمیمی نظامی‌ها بگیرند که سیاستمدارها هم با آن مخالف نباشند، این می‌تواند راهبرد نظام و مورد تأیید نظام هم باشد کما‌اینکه معمولاً نظامیان در سطح فرماندهان عالی تعیین‌کننده راهبرد جنگ هم خود آنها هستند؛ یعنی خود آنها هستند که راهبرد اصلی یک نبرد را تعیین می‌کنند. فوقش باید یک نوع تأیید بگیرند که بیایند از مثلاً مراکز رسمی و شناخته‌شده‌ای تأیید بگیرند که عدم مخالفت مسئولان کشور را ما حداقل یک نوع تأیید می‌دانیم.»

گزارش- 2

2- گروه‌های مسلح ضدانقلاب پس از رانده‌شدن از شهرهای کردنشین استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان، برای ادامه بحران‌آفرینی‌های خود، به برخی از روستاها و جاده‌های مواصلاتی رفته و آن مناطق را پایگاه و مأمن خود قرار داده‌اند و سپس با اعزام تیم‌های عملیاتی به‌سوی نقاط هدف‌، به اقدامات ایذایی مبادرت می‌ورزند. بنابراین‌، پاک‌سازی این‌گونه روستاها و جاده‌ها ضرورتی انکارناپذیر است که نیروهای خودی هرازگاهی با طراحی و اجرای عملیاتی موفق می‌شوند بخشی از این هدف را محقق کنند. امروز نیز در نتیجه چنین عملیات‌هایی اعلام شد که محور کامیاران‌ ـ مریوان و تعدادی از روستاهای بانه و سردشت پاک‌سازی شدند. روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران در اطلاعیه‌ای از عملیات پاک‌سازی محور کامیاران ـ مریوان خبر داد و اعلام کرد: «این عملیات با هماهنگی کامل دلاوران ژاندارمری و ایثارگران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و با پشتیبانی توپخانه ارتش جمهوری اسلامی ایران آغاز شد و درنتیجه مناطق گاوانه‌، ارتفاعات یکشبه‌، زیریه‌، شیرین‌سوار‌، چرمسانه و میسورا کاملاً پاک‌سازی شدند و به تصرف سپاهیان پیروز اسلام درآمدند. در این عملیات تعداد زیادی از مزدوران وابسته به گروهک‌های ضدانقلاب کشته و زخمی شدند.» ستاد عملیات غرب کشور هم گزارش کرد: «در جریان عملیات پاک‌سازی مناطق بانه و سردشت‌، نیروهای خودی موفق شدند ضمن پاک‌سازی تعداد زیادی از روستاهای این مناطق، حداقل ٥٠ نفر از ضدانقلابیون را به هلاکت برسانند و ٦٢ نفر را زخمی کنند.»

گزارش- 3

3- در درگیری پاسداران مشهد با گروهی از عناصر سازمان مجاهدین خلق‌ (منافقین) که به نبرد مسلحانه با نظام جمهوری اسلامی مشغول هستند، یک خانه تیمی این سازمان تصرف شد. همچنین یکی از عناصر این سازمان هم که حاکم شرع کازرون را به شهادت رسانده بود‌، در بندرعباس دستگیر شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از مشهد‌، «در جریان کشف یک خانه تیمی متعلق به گروهک جنایتکار منافقین در خیابان مطهری شمالی مشهد‌، قاتل شهید استکی، نماینده مردم شهرکرد در مجلس شورای اسلامی به هلاکت رسید.» در این گزارش اضافه شده است: «هنگام تصرف این خانه تیمی که پس از درگیری طولانی انجام گرفت‌، سه منافق دیگر نیز که یکی از آنها زن می‌باشد، دستگیر شدند و مقادیری زیاد مهمات‌، اسلحه و اسناد درون‌گروهی از این خانه تیمی به دست برادران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و کمیته مرکزی مشهد افتاد.» خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی نیز از شیراز گزارش کرد که نیروهای سپاه پاسداران قاتل شهید حجت‌الاسلام دانشجو‌، حاکم شرع دادگاه‌های انقلاب اسلامی کازرون را در بندرعباس دستگیر کردند. وی یکی از اعضای فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) شاخه نظامی کازرون بود که پس از به‌شهادت‌رساندن حجت‌الاسلام دانشجو در شب عید فطر سال ١٣٦٠ متواری شده بود.

گزارش- 4

4- هم‌زمان با تلاش‌های هیئت صلح سازمان کنفرانس اسلامی‌، سخنگوی شورای‌عالی دفاع جمهوری اسلامی ایران گفت این هیئت در دیدارهای اخیر خود از تهران اعلام کرده است که ارتش عراق بدون مذاکره هم باید از خاک ایران خارج شود.* وزیر امور خارجه ایران نیز بار دیگر بر شروط کشورش برای پایان‌دادن به جنگ تأکید کرد. در مقابل‌، یک مقام عراقی خروج ارتش این کشور از خاک ایران را به پذیرش حق حاکمیت اراضی و آب‌های عراق ازسوی ایران منوط دانست. حجت‌الاسلام‌والمسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی‌، نماینده امام خمینی و سخنگوی شورای‌عالی دفاع در گفت‌وگو با واحد مرکزی خبر، با اعلام این مطلب که هیئت صلح در دیدارهای اخیر خود از تهران گفته است که ارتش عراق بدون مذاکره هم باید از خاک ایران خارج شود‌، اظهار داشت: «بعضی از این هیئت‌ها از روزهای اول جنگ هم آمده‌اند. موقعی که ما پیروزی هم نداشته‌ایم‌، هیئت‌ها می‌آمدند‌. ولی آن موقع‌ها اگر ما می‌پذیرفتیم‌، نظر هیئت‌ها این بود که باید عراق در خاک ما بماند و ما سال‌ها صبر کنیم و امتیاز بدهیم که او بیرون برود و آن موقع برای ما خیلی سنگین بود. تا این اواسط هم می‌آمدند باز می‌گفتند مذاکرات را شروع کنید، بعد عراق بیرون برود، ولی این اواخر دیگر این را نمی‌گویند، بلکه می‌گویند عراق بدون مذاکره هم بیرون برود. امّا نمی‌دانیم که صدام این را پذیرفته یا خیر. البته در بین این هیئت‌ها کسانی هستند که می‌خواهند جنگ تمام بشود و این همان چیزی است که ما هم می‌خواهیم. ما هم طالب آنیم جنگ تمام بشود، منتها با حق.» علی‌اکبر ولایتی‌ وزیر امور خارجه ایران نیز در نشست مطبوعاتی امروز خود درباره علت سفرهای اخیر هیئت‌های صلح به تهران گفت: «جمهوری اسلامی ایران صلح را به جنگ ترجیح می‌دهد. این اصلی است که ما همواره بر آن تأکید کرده‌ایم. به تعبیر دیگر‌، ما حکومت جنگ‌طلبی نیستیم و طبیعی است که جنگ جاری توسط عراق به ما تحمیل شده است و ما درحقیقت از هویت‌، تمامیت و شرافت اسلامی و ایرانی خود دفاع می‌کنیم. ما اصول مورد قبول خود برای خاتمه جنگ را بارها اعلام کرده و هر هیئت میانجی که می‌خواهد به ایران سفر کند مورد استقبال ما قرار می‌گیرد و ازنظر ما هیچ مانعی بر سر راه سفر آنها به تهران وجود ندارد.» ولایتی در پاسخ به این سؤال که با‌ وجود شرایط ثابت ایران چرا این هیئت‌ها پی در پی به تهران رفت‌وآمد می‌کنند‌، گفت: «اولاً باید از خود هیئت‌ها پرسید، چون آنها ابتدا درخواست می‌کنند و طبیعی است که ما هم به‌عنوان میزبان از کسانی که حسن‌نیت دارند و قصد برقراری صلح دارند، استقبال می‌کنیم. اما درست است که شرایط ما ثابت است‌، ولی اوضاع سیاسی دنیا و منطقه و جبهه‌ها نیز متغیر است. بنابراین با درنظرگرفتن جمیع این نکات‌، هیئت‌های صلح به حرکت‌های نو و مجدد برای بررسی احتمال پایان‌دادن مسالمت‌آمیز جنگ اقدام می‌کنند.» ولایتی در تبیین پیشنهاد مشخص هیئت اخیر افزود: «این هیئت که به ریاست آقای احمد سکوتوره [رئیس‌جمهور گینه] که مورد احترام ماست‌، به تهران آمده بود‌، طرحی داشت که نسبت به پیشنهادات گذشته از دیدگاه ما نکات مثبتی در برداشت‌، ولی هنوز از شرایط مورد نظر ما دور بود. آنها طرح خود را به ما دادند و از ما خواستند که این طرح را مطالعه و پاسخ خود را به آنها بدهیم. این طرح در سطح مسئولین سیاسی جمهوری اسلامی مورد بررسی قرارگرفت و روز بعد هیئت این بار به سرپرستی حبیب شطی [دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی‌] به ایران آمد تا پاسخ ما را درباره این طرح دریافت کند. ما ضمن تجلیل از اقدامات انسانی آنها و ارج‌نهادن به تلاش‌هایشان، گفتیم که این طرح از شرایط مورد نظر ما دور است و بار دیگر اصول و شرایط عادلانه مورد نظر جمهوری اسلامی را به آنها یادآوری کردیم؛ همان اصول معروف را‌، یعنی: عقب‌نشینی نیروهای عراقی به مرزهای قبل از جنگ‌، بدون هرگونه قیدوشرط؛ پرداخت خسارات وارده ازجانب عراق به دولت ایران؛ تشکیل یک کمیته برای رسیدگی به تجاوز عراق. همچنین متذکر شدیم که طبیعی است حق بازگشت معاودین عراقی به کشور خود باید محفوظ بماند. آنها نظرات را شنیده و مجدداً از اینجا به بغداد رفتند تا نظرات آنها را شنیده و فعالیت‌های خود را دنبال کنند.» از سوی دیگر‌، طارق عزیز معاون نخست‌وزیر عراق، امروز در دیدار با هیئت صلح کنفرانس اسلامی که دیروز از تهران به بغداد رفته بود گفت: «عراق آماده است هروقت که ایران حاکمیت اراضی و آب‌های [احتمالاً منظور وی اروندرود می‌باشد] عراق را تضمین نماید‌، نیروهای خود را از اراضی ایران خارج نماید.»** حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، پس از دیدار با مقامات عراقی‌، بغداد را به مقصد عربستان سعودی ترک کرد. وی در بدو ورود به ریاض اعلام کرد: «هیئت حسن‌نیت اسلامی همچنان مأموریت میانجیگری خود در اختلافات میان ایران و عراق را به‌رغم مانعی که وجود دارد، ادامه خواهد داد.»

گزارش- 5

5- هیئت دولت پنج میلیارد ریال به بازسازی مناطق خسارت‌دیده جنگی در استان‌های خوزستان‌، ایلام و باختران (کرمانشاه) اختصاص داد. در جلسه امروز هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران که به ریاست میرحسین موسوی نخست‌وزیر، تشکیل شد، ضمن تأکید بر بررسی تصویب‌نامه‌های بازسازی مناطق آزادشده و نیز اقدامات انجام‌شده برای تدوین نظام اجرایی بازسازی این مناطق، مقرر شد به‌منظور بازسازی مناطق جنگی مبلغ سه میلیارد ریال به‌صورت علی‌الحساب دراختیار استانداری خوزستان‌، یک میلیارد ریال دراختیار استانداری ایلام و یک میلیارد ریال در اختیار استانداری باختران قرار گیرد تا این اعتبارات برای اجرای طرح‌های بازسازی مناطق آزاد شده، که به تصویب کمیته‌های برنامه‌ریزی استان رسیده به مصرف برسد. در این جلسه همچنین، به پیشنهاد سازمان امور اداری و استخدامی کشور لایحه مربوط به برقراری حقوق وظیفه شهدا و جانبازان انقلاب به تصویب رسید تا برای تصویب نهایی به مجلس شورای اسلامی تقدیم شود. علاوه‌براین، اختصاص مبلغ یک‌صد میلیون ریال برای ساخت قطعات یدکی لوازم و ادوات مورد نیاز صنایع نظامی به جهاد سازندگی، تخصیص مبلغ یک میلیارد ریال برای رفع نیازمندی‌های شهرداری‌های استان خوزستان به استانداری این استان و درنظرگرفتن مبلغ سیصد میلیون ریال برای پرداخت فوق‌العاده عملیاتی پرسنل شهربانی مأمور در مناطق جنگی به شهربانی جمهوری اسلامی از دیگر مصوبات امروز جلسه هیئت دولت بود.

گزارش- 6

6- درپی اعتراف دو روز پیش (٣٠/١/١٣٦١) صادق قطب‌زاده*** به طراحی کودتا علیه نظام جمهوری اسلامی و نام‌بردن از آیت‌الله شریعتمداری به‌عنوان مطلع که موجب شد دیروز جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با صدور اطلاعیه‌ای عدم صلاحیت مرجعیت آیت‌الله شریعتمداری را اعلام کند، امروز در بسیاری از نقاط کشور مردم ضمن راه‌پیمایی توطئه کودتا را محکوم کردند. بازار تهران‌، به حمایت از اطلاعیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و محکومیت توطئه کودتا‌، تعطیل شد. شهر قم نیز یکپارچه تعطیل بود و گروه‌های کثیری از مردم در مقابل حرم حضرت معصومه(س) اجتماع کرده‌، سپس به‌سوی میدان امام خمینی راه‌پیمایی کردند و در شعارهای خود خواستار محاکمه و مجازات عاملان و دست‌اندرکاران توطئه کودتا شدند. خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی هم از تبریز گزارش داد: «به‌دنبال دعوت آیت‌الله ملکوتی امام‌جمعه، روحانیت و نهادهای انقلابی و خانواده‌های شهدا و انجمن‌های اسلامی صدها هزار نفر از مردم مسلمان تبریز طی یک راه‌پیمایی بی‌سابقه بار دیگر حمایت همه‌جانبه خود را از امام خمینی اعلام داشته و ضمن محکوم‌کردن توطئه اخیر خواستار محاکمه عاملین آن شدند.» در سایر نقاط کشور همچون مشهد‌، شیراز‌، بندرعباس‌، خرم‌آباد‌، قزوین‌، بابلسر‌، پلدختر‌، کرمان‌، تنکابن‌، باختران (کرمانشاه )‌، کرج‌، کاشان‌، سمنان‌، دامغان و... نیز اقشار مختلف مردم به پشتیبانی از اطلاعیه جامعه مدرسین حوزه علمیه قم راه‌پیمایی‌هایی برگزار کردند و بار دیگر همبستگی خود را با جمهوری اسلامی به رهبری امام خمینی ابراز داشته، و خواستار مجازات سریع توطئه‌گران شدند. همچنین ائمه جمعه یزد، باختران‌ (کرمانشاه)، اصفهان‌، تبریز و مشهد‌**** در اطلاعیه‌ مشترکی توطئه کودتا را محکوم کردند. در این اطلاعیه با ذکر حدیثی از پیامبر اکرم(ص) که در آن بدترین مردم علمای فاسد خوانده شده است‌، افشای توطئه کودتا را یکی دیگر از الطاف رحمانی بر ملت بزرگ و شهادت‌طلب ایران دانسته و آمده است: «... کارشکنی از آغاز نهضت اسلامی و گشودن باب مراوده محرمانه با شاه معدوم و ایجاد کانون تفرقه و نفاق در صفوف متحد روحانیت شیعه و مخالفت با هرگونه حرکت ضدشاهنشاهی و تکیه بر قانون اساسی پوسیده گذشته آن هم در اوج شکوفایی انقلاب اسلامی، و ایجاد خط انحرافی سازش دربرابر خط قاطع و مستقیم امام و توطئه برای دور‌کردن و فاصله‌انداختن میان تعدادی از علما و حضرت امام خمینی (مدظله العالی) و هماهنگی با دشمنان اصل مقدس ولایت فقیه در جریان مجلس خبرگان و همگام با تصویب قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تأسیس و تقویت حزب پلید “خلق مسلمان” و تحریک اوباش فریب‌خورده در جریان حمله به مردم مسلمان و قیام‌گر قم و پایگاه‌شدن برای شکست‌خوردگان سیاسی لیبرال و ملی‌گرا و تأیید کودتای ننگین و خنثی‌شده نوژه [کودتای نافرجام نقاب] به همراهی برخی از هم چهره‌های همسنگر خود و تأیید مساعدت این طرح ننگین که تمامی آن گذشته‌ها با همه سنگینی‌اش در مقابل آن آسان می‌نماید، از عملکردهای پیش از انقلاب و بعد از انقلاب اسلامی آقای شریعتمداری است. به‌راستی این اعمال در کنار آن همه ایثار و فداکاری و از جان‌گذشتگی رزمندگان جبهه‌ها و مردم به‌پاخاسته چه معنا دارد و این تلاش‌های مذبوحانه با کدام وجدان انسانی قابل‌توجیه است. ملت ما از اینان انتظار خیری نداشته و ندارد ولی‌ای کاش شر نمی‌رساندند.... .» در پایان این اطلاعیه ضمن سپاسگزاری از درگاه حضرت احدیت و تشکر از مردم آذربایجان که نخستین حرکت را در محکوم‌کردن توطئه‌گران انجام دادند، با رهبر انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی تجدید بیعت و بر عدم شایستگی و نفی صلاحیت مرجعیت آقای شریعتمداری تأکید شده است. هاشمی رفسنجانی‌ رئیس مجلس شورای اسلامی هم در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درمورد توطئه کودتای اخیر، این حرکت را مذبوحانه و بچه‌گانه دانسته و گفت: «در این برنامه توطئه‌گران هدف بسیار بزرگی را انتخاب کرده بودند، ولی امکاناتشان متناسب با آن هدف نبوده و این است که حرکتشان باتوجه‌به امکانات احمقانه بوده است.» رئیس مجلس درمورد اطلاعیه اخیر جامعه مدرسین حوزه علمیه قم درباره آیت‌الله شریعتمداری نیز اعضای این جامعه را مجتهد‌، اهل نظر و خبره معرفی کرد و ضمن توصیه به اینکه باید به نظر آنها توجه شود، افزود: «یک مرجعی که لااقل خود را مرجع می‌داند بشنود که بناست کودتایی شود و این حداقل آن است که خودشان هم اعتراف کرده‌اند که از این کودتا مطلع شده‌اند. بالاخره در یک کودتا عده زیادی شهید‌، کشته و یا زخمی می‌شوند. چطور می‌تواند یک نفر که خود را مرجع می‌داند این مسئله برایش اهمیت نداشته باشد. کوچک‌ترین چیزی که دراین‌رابطه وجود دارد این است که ایشان از توطئه کودتا مطلع شده و آن را به امام و مسئولان و مردم اطلاع نداده‌اند. اگر همین مقداری که خودشان اعتراف کرده‌اند باشد، یک چنین شخصی نمی‌تواند مرجع تقلید باشد. اگر فرض کنیم ایشان نمی‌توانند درک کنند که معنای کودتا چیست و متعاقب آن چه اتفاقی می‌افتد که این از ضعف درک است و اگر درک می‌کنند و متوجه تبعات آن می شوند و درعین‌حال برای جلوگیری از آن اقدامی نکرده‌اند این ضعف عمل است. در گفته‌های ایشان هست که می‌گویند من به اینها [کودتاچیان] گفتم که دولت ایران قوی است و شما می‌بینید که با عراق می جنگند و شما قادر نخواهید بود با این دولت بجنگید...» هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود از این روز نیز نوشته است: «امروز هم تظاهرات مردم و اعلامیه‌های علما در مورد سلب صلاحیت مرجعیت از آقای شریعتمداری در صدر اخبار است. کشورهای غربی خیلی ناراحت شده‌اند؛ مثل اینکه امید بسیاری به توطئه کودتا داشته‌اند. رئیس جمهور [آیت الله خامنه‌ای] از تبلیغات یک‌طرفه شدید و عدم پخش دفاع او [آیت‌الله شریعتمداری] ناراضی هستند و می‌گویند نیازی به زیاده‌روی نیست.»

گزارش- 7

7- پیروزی‌های ایران در جبهه‌های جنگ در ماه‌های اخیر و احتمال استمرار آن در آینده‌، موجب نگرانی کشورهای عرب حامی حکومت عراق و تلاش آنها برای همبستگی بیشتر میان خود شده است. بر همین اساس، شورای همکاری خلیج‌فارس از هرگونه تلاشی برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق حمایت کرد. یک روزنامه کویتی نیز از احتمال افزایش حمایت مصر از عراق خبر داد و دو نشریه آلمانی هم از نگرانی‌های کشورهای عربی خلیج‌فارس که موجب همبستگی آنها شده است‌، نوشتند. به گزارش آسوشیتدپرس از ریاض‌، شورای همکاری خلیج‌فارس امروز پس از یک جلسه اضطراری در ریاض عربستان‌، با انتشار بیانیه‌ای ضمن حمایت از تلاش‌هایی که به‌منظور پایان‌دادن به جنگ عراق با ایران انجام می‌شود، بر تلاش خود برای متحدساختن صفوف اعراب دربرابر هرگونه مبارزه‌طلبی تأکید کرد. روزنامه السیاسه (چاپ کویت) هم در خصوص احتمال افزایش حمایت مصر از عراق نوشت: «باتوجه‌به نحوه کار رادیو و تلویزیون و مطبوعات مصر که لزوم کمک به عراق در جنگ با ایران را وظیفه ملی اعراب می‌دانند و نیز دلایل دیگر‌، حاکی است که ظرف دو ماه آینده، مصر مستقیماً به نفع عراق وارد جنگ با ایران خواهد شد. از طرف دیگر، با تقویت روابط مصر و سلطان‌نشین عمان، هر آینه شرکت مصر در جنگ به نفع عراق، راه بازگشت این کشور به جامعه اعراب را هموار خواهد کرد.» خبرگزاری یوگسلاوی نیز از قاهره گزارش کرد: «یوسف بن علوی‌، وزیر امور خارجه سلطان‌نشین عمان پیام سلطان قابوس پیرامون آخرین تحولات جهان عرب‌، به‌ویژه در منطقه و مسائل مربوط به جنگ عراق با ایران را تسلیم حسنی مبارک‌ رئیس‌جمهور مصر، کرد.» همچنین نشریه آلمانی بونر جنرال افزیگل در مطلبی با اشاره به پیروزی ایران در عملیات فتح‌المبین نوشت: «این ضربه که برای عراق بزرگ‌ترین ضربه بود ترس و وحشت کشورهای طرف‌دار غرب در خلیج‌فارس را نیز از وقوع یک انقلاب به سبک انقلاب اسلامی ایران در آن کشورها برانگیخته است.» این نشریه آلمانی افزود: «عراق به‌شدت توسط اردن و عربستان کمک می‌شود و خبرنگاران غربی از تعداد زیاد اسرای خارجی بسیار متعجب بودند. عرب و افریقایی در میان اسرای عراقی هستند.» روزنامه آلمانی فرانکفورتر الگمانیه نیز در شماره امروز خود در مقاله‌ای تحت عنوان «جنگ خلیج [فارس] همبستگی دول عربی را تحکیم کرد « نوشت: «جنگ عراق و ایران که طی هفته‌های اخیر خسارات و تلفات زیادی را به عراق وارد کرده است، همبستگی دولت‌های عربی را مستحکم کرده و در این رهگذر نزدیکی سیاسی مصر به‌منزله قوی‌ترین قدرت نظامی عرب به دیگر کشورهای عربی را تسریع خواهد کرد.»

گزارش- 8

8- مواضع مثبت سوریه به‌همراه کشورهایی نظیر لیبی‌، الجزایر و یمن جنوبی در‌خصوص جنگ ایران و عراق تأثیر زیادی بر شکست تلاش رژیم صدام برای قومی نشان دادن خصومت خود با ایران داشته است‌. نمونه‌ای از این مواضع مثبت در مصاحبه رئیس‌جمهوری سوریه دیده می‌شود که در آن جنگ ایران و عراق را مخالف مصالح اعراب برشمرد. رادیو کلن آلمان غربی نیز مواضع و اقدامات اخیر سوریه ازجمله قطع لوله نفت عراق را نقطه اوج اختلافات دو حزب بعث سوریه و عراق و ضربه سخت اقتصادی به حکومت صدام توصیف کرد. حافظ اسد‌ رئیس‌جمهوری سوریه در مصاحبه با شبکه تلویزیونی سی.بی.اس. امریکا درباره دلیل حمایت سوریه از ایران در جنگ عراق علیه این کشور، گفت: «ما از ایران حمایت نمی‌کنیم‌، بلکه تأکید می‌کنیم که موضع گیری ما ضد جنگی است که عراق علیه ایران شروع کرد و این جنگ مخالف مصالح اعراب به‌خصوص مصلحت مردم عراق می‌باشد.» از وی سؤال شد که بعضی کشورهای عربی از پیروزی ایران در این جنگ می‌ترسند و احساس می‌کنند که اگر ایران در جنگ پیروز شود یک نیروی انقلابی در غرب آسیا ایجاد خواهد شد و اوضاع کنونی منطقه را دگرگون خواهد کرد؛ آیا شما چنین هراسی دارید؟ حافظ اسد پاسخ داد: «هراس معنی ندارد و نباید این مسئله باعث تأیید عراق در جنگش علیه ایران باشد‌، چون انقلاب‌ها کالای قابل‌صدوری نیستند و مسائلی که درارتباط‌با خلق‌هاست فقط به خلق‌ها مربوط است و مردم برحسب نیازها و دیدگاه‌های خود سرنوشت خود را تعیین خواهند کرد. درهرحال، عراق همان عراق خواهد ماند و مسئله اشغال سرزمین‌های عراق ازطرف ایران مطرح نیست و حقوق و مسئله ملت عراق در خطر نمی‌باشد.» رادیو کلن آلمان غربی نیز امروز در گفتاری قطع کلیه تماس‌ها میان سوریه و عراق و دعوت سوریه به ساقط‌کردن رژیم عراق را نقطه اوج رقابت‌های چندین‌ساله دو حزب سوسیالیستی حزب بعث در عراق و سوریه دانست***** و افزود: «هم اکنون مرز میان دو کشور بسته شده‌، عبور ترانزیت متوقف گردیده و لوله‌های حمل نفت از عراق به دریای مدیترانه خشک و بی‌نفت مانده است.» رادیو کلن ادامه داد: «سوریه از ایران در جنگ با عراق حمایت و عراق را متهم می‌کند به اینکه اخلال‌گر و خرابکار است و همچنین جنگ‌افزار به‌طور غیرقانونی وارد سوریه می‌کند. پس از جدایی دو حزب بعث در عراق و سوریه که با یکدیگر رقابت می‌کنند، بارها صدور نفت از عراق ازطریق لوله‌های نفتی عراق به دریای مدیترانه ازطرف سوریه متوقف شده بود‌؛ اما این‌بار****** آن‌گونه که به نظر می‌رسد مدتی طولانی سپری خواهد شد تا سوریه بار دیگر به عراق اجازه دهد که از این طریق نفت خود را به خارج صادر کند. اما برای عراق که دراثر جنگ طویل‌المدت با ایران به حد و مرز امکانات اقتصادی خود رسیده و نمی‌تواند پای خود را از این حد فراتر نهد، این اقدام سوریه به مثابه ضربه اقتصادی سختی خواهد بود.»

گزارش- 9

9- دولت الجزایر به‌دلیل پیشینه مثبت خود در حل‌و‌فصل منازعات ایران و عراق در سال ١٩٧٥ میلادی‌، باردیگر می‌کوشد نقش مؤثری در جلوگیری از ادامه درگیری این دو کشور و درنهایت یافتن راه حلی برای خاتمه‌دادن به این جنگ ایفا کند. رادیو کلن آلمان غربی امروز گفت: «وزیر خارجه الجزایر می‌کوشد تا در بغداد شانس‌های مربوط به حل منازعه ازطریق مذاکره را مورد بررسی قرار دهد. عراق ظرف دو هفته گذشته نشان داده است که هم حاضر به مذاکره و هم آماده برای مصالحه می‌باشد و مأموریت وزیر خارجه الجزایر می‌تواند موفقیت بیشتری داشته باشد تا تلاش‌های میانجیگرانه‌ای که از سوی سازمان ملل متحد یا شورای کشورهای اسلامی به عمل آمده است‌، خاطره موافقت‌نامه منعقده در سال ١٩٧٥ در بغداد و تهران فراموش نشود.»******* روزنامه البیان چاپ (امارات متحده عربی) نیز نوشت: «دیدار کنونی شاذلی بن جدید‌، رئیس‌جمهوری الجزایر، از کشور[های] یوگسلاوی‌، چین‌، هند، کویت و امارات متحده عربی با میانجیگری الجزایر برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران که قرار است ظرف چند هفته آینده صورت گیرد در ارتباط است.» به نوشته این روزنامه‌، «رئیس‌جمهوری الجزایر پیش از اجلاس غیرمتعهدها در بغداد [که قرار است در شهریورماه برگزار شود] و در چارچوب جنبش عدم‌تعهد، در این دیدارها تلاش خواهد کرد تا پشتیبانی این کشور را درزمینه این میانجیگری به دست آورد.» همچنین روزنامه القبس (چاپ کویت) نوشت: «الجزایر از یک اهمیت عربی و بین‌المللی برخوردار است که به آن اجازه می‌دهد به‌طور مثبتی بین طرف‌های درگیر اقدام کند. به‌علاوه، الجزایر دارای روابط خوب و مستحکم با ایران و عراق است. الجزایر کاملاً اهمیت و ضرورت خاتمه این جنگ خونین را که باعث افزایش تشنج و عدم‌ثبات در منطقه شده است و توانایی‌های عظیمی را که در غیر این صورت متوجه [مبارزه با] اسرائیل می‌شد را به تحلیل می‌برد تشخیص می‌دهد.»

گزارش- 10

10- یک روزنامه چاپ لندن در گزارشی ضمن تشریح عملکرد اخیر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در درون ارتش جمهوری اسلامی ایران‌، به آغاز تلاش این سازمان برای انتقاد از موضع مقامات ایران در قبال جنگ به‌منظور ایجاد فضایی ناآرام در درون ارتش و بهره‌برداری از آن پرداخت. روزنامه فایننشال تایمز در گزارشی ضمن جمع‌بندی عملکرد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در روزهای اخیر، با نگاهی خوش‌بینانه و به‌نوعی جانب‌دارانه به تحلیل این سازمان درباره تضعیف روحی نظامیان ایران پرداخته است. بی‌بی‌سی به نقل از این روزنامه اعلام کرد: «طبق گفته منابع سازمان مجاهدین خلق [منافقین] در تهران، تعداد عملیات افراد این سازمان علیه رژیم ایران در سراسر کشور گاه به صد بار در روز بالغ می‌گردد [...] چهار هفته پیش، تعدادی از سربازان هوادار سازمان مجاهدین، مقر اداره سیاسی و ایدئولوژیک ارتش را در داخل پادگان لویزان واقع در شمال شرقی تهران مورد حمله قرار دادند. به ادعای سازمان مجاهدین خلق بیش از هفتاد نفر از پرسنل و محافظین اداره مزبور به قتل رسیدند. طی حملات دیگری در هفته گذشته اسلحه و تجهیزات نظامی از پایگاه هوایی قصرفیروزه خارج گردید و دو بمب نیز در داخل محوطه مجموعه ساختمان‌های جماران واقع در شمال تهران منفجر شد. باتوجه‌به اینکه سازمان مجاهدین بیش‌از‌پیش به طرف‌داران خود در داخل ارتش روی آورده است تا آنان را به همکاری با این سازمان بطلبد، گفته می‌شود که این سازمان قصد دارد مبارزات مسلحانه خود را به‌حدی افزایش دهد که یک نبرد تعیین‌کننده علیه مقامات رژیم ایران امکان‌پذیر گردد. تشکیلات امنیتی در داخل سپاه پاسداران انقلاب، کمیته‌ها و به گفته سازمان مجاهدین، کارگزاران عمده رژیم و ... ، هدف اصلی حملات سازمان مجاهدین به شمار می‌آیند. اکنون به نظر می‌آید که از دیدگاه مجاهدین موقع آن فرا رسیده که موضع مقامات ایران در قبال جنگ ایران و عراق مورد انتقاد قرار گیرد. به گفته سازمان مجاهدین‌ خلق [منافقین] کشته و یا زخمی‌شدن هواداران سرباز ایرانی طی حمله اخیر موجب شده که مردم و به‌خصوص ارتش متوجه شوند که ادامه جنگ موجب تلفات بیشتر سربازان ایرانی خواهد شد. باتوجه‌به آن که در حمله اخیر، ارتش نقش مهمی را بر عهده داشت و دچار تلفات سنگینی شد و باتوجه‌به این امر که نه تنها پاسداران و سازمان بسیج بلکه سربازان ارتش نیز جان خود را از دست خواهند داد، نظامیان بیش از این قادر نخواهند بود که امر تصمیم‌گیری درمورد شیوه و تاکتیک‌های نظامی را به سیاستمداران محول کنند و روشن است که سازمان مجاهدین خلق [منافقین] نیز قصد دارد از چنین فضای ناآرامی در درون ارتش به نفع خود استفاده نماید.»

گزارش- 11

11- هواپیماهای رژیم صهیونیستی جنوب لبنان را بمباران کردند و رئیس مجلس ایران با محکوم‌کردن آن آمادگی جمهوری اسلامی ایران را برای دفاع از مردم لبنان و فلسطین اعلام کرد. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از بیروت گزارش داد: «در این حمله که ساعت ١٤:٤٥ به وقت بیروت آغاز شد، هواپیماهای متجاوز منطقه «دارمور» در سی کیلومتری جنوب این شهر و نیز مراکز نیروهای فلسطینی را به‌شدت بمباران کردند که براساس آمار ارائه‌شده دولت لبنان، در این حمله حداقل ٢٠ فلسطینی کشته و بیش از ٤٠ تن زخمی شدند.» قبل از آغاز این حمله‌، فرماندهی نظامی تل‌آویو ضمن ادعای این که درنتیجه انفجار یک مین زمینی در جنوب لبنان، ٢ سرباز اسرائیلی کشته و مجروح شدند، این حادثه را نقض آتش‌بس ژوئیه ١٩٨١ [تیرماه ١٣٦٠] خواند. به‌دنبال این حادثه صلاح زواوی‌ سفیر فلسطین در ایران، بعدازظهر امروز با هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، دیدار و پیام یاسر عرفات‌ رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین را به وی تسلیم کرد. هاشمی رفسنجانی هم ضمن محکوم‌کردن جنایات رژیم اشغالگر قدس، گفت: «جمهوری اسلامی با همه نیرو و امکانات برای محکوم‌کردن رژیم اشغالگر قدس آماده است و ما آماده‌ایم از خواهران و برادران جنوب لبنان و فلسطین دفاع نماییم.» وی همچنین افزود: «ما از نیرو‌های سوریه مستقر در لبنان انتظار داریم جلوی این‌گونه تجاوزات را بگیرند و پاسخ دندان‌شکنی به این تجاوزات بدهند.» هاشمی رفسنجانی در خاطرات خود از این روز آورده است: «اول شب، سفیر فلسطین آمد و خبر حمله ٨ هواپیمای اسرائیلی را به لبنان داد و من به خواست او خبر [این حادثه] و محکومیت تجاوز را به [سازمان] صداوسیما دادم. وی اصرار داشت با رئیس‌جمهور هم ملاقات کند که پذیرفته نشد.»

گزارش- 12

12- دادگاه استیناف فرانسه حدود یک میلیارد دلار از منابع مالی ایران را که از زمان آغاز انقلاب اسلامی مسدود شده بود، آزاد کرد. رادیو بی‌بی‌سی ضمن اعلام این خبر افزود: «سرمایه مذکور ازطرف دولت ایران در وجه کنسرسیومی به نام اوردیف پرداخت شده بود که جهت نیروگاهی هسته‌ای سوخت اورانیوم غنی‌شده تهیه می‌کرد. دولت فرانسه رهبری این کنسرسیوم را برعهده دارد. دولت ایران در زمان حکومت شاه توافق کرده بود که در کنسرسیوم مذکور شرکت جوید اما دولت پس از انقلاب ایران برنامه نیروگاه‌های هسته‌ای ایران را فسخ کرد و از کنسرسیوم اوردیف خارج شد. دادگاه بازرگانی پاریس در سال ١٩٧٩ رأی داده بود که مبلغ یک میلیارد دلار از پرداخت‌های ایران مصادره شود.»

منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/01