1361.02.16

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.02.16
نام‌های دیگر شانزده اردیبهشت
تاریخ شمسی 1361.02.16
تاریخ میلادی 6 مه 1982
تاریخ قمری 12 رجب 1402





گزارش- 1

1. باوجود ضعف آمادگی برخی از یگان‌های عملیاتی‌، فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا مصمم شد در ساعات پایانی امروز مرحله دوم عملیات بیت‌المقدس را آغاز کند. بنا بر طرح عملیات‌، یگان‌های قرارگاه فتح (فتح1، فتح3 و فتح4) در حدفاصل کیلومتر80 تا کیلومتر95 و یگان‌های قرارگاه نصر (نصر1 و نصر2) در حدفاصل کیلومتر95 تا کیلومتر103 جاده اهواز خرمشهر می‌بایست از ساعت 21:30 عملیات خود را با هدف دستیابی به نوار مرزی‌، که درحدود 13 کیلومتری غرب این جاده قرار دارد‌، آغاز کنند و پس از انهدام یگان‌های ارتش عراق در این منطقه‌، خط پدافندی خود را در نوار مرزی تشکیل دهند و برای اجرای مرحله سوم عملیات آماده شوند. تغییرات ایجادشده در سازمان رزم این مرحله از عملیات نیز به این شرح است: تیپ31 پیاده عاشورای سپاه پاسداران از قدس1 جدا شده و با تیپ3 پیاده لشکر21 ارتش، نصر3 را تشکیل دادند. نصر5 هم تیپ23 نوهد ارتش و تیپ22 خرمشهر سپاه پاسداران و نصر6 تیپ46 فجر سپاه پاسداران را شامل می‌شود. همچنین‌، طبق طرح مانور عملیات‌، فتح2 (تیپ2 زرهی لشکر92 زرهی اهواز) به‌عنوان احتیاط قرارگاه فتح و نصر3 و نصر4 به‌عنوان احتیاط قرارگاه نصر در نظر گرفته شده‌اند. نصر5 و نصر6 هم حفاظت و پوشش جناح جنوبی این قرارگاه را در پیشروی به‌سوی مرز برعهده خواهند داشت. به این ترتیب، سازمان رزم مرحله دوم عملیات به این شکل تعیین شد: قرارگاه فتح متشکل از: فتح1 (تیپ14 امام حسین(ع) سپاه و تیپ1 زرهی لشکر92 ارتش) فتح2 (تیپ2 زرهی لشکر92 ارتش به‌عنوان احتیاط) فتح3 (تیپ8 نجف اشرف سپاه و تیپ3 زرهی لشکر92 ارتش) فتح4 (تیپ25 کربلای سپاه و تیپ‌های 55 هوابرد و 37 زرهی ارتش) قرارگاه نصر متشکل از: نصر1 (تیپ7 ولی‌عصر(عج) سپاه و تیپ1 پیاده لشکر21 ارتش) نصر2 (تیپ27 محمد رسول‌الله(ص) سپاه و تیپ2 پیاده لشکر21 ارتش) نصر3 (تیپ31 عاشورای سپاه و تیپ3 پیاده لشکر21 ارتش به‌عنوان احتیاط) نصر4 (تیپ4 زرهی لشکر21 ارتش به‌عنوان احتیاط) نصر5 (تیپ22 خرمشهر سپاه و تیپ23 نوهد از ارتش) نصر6 (تیپ46 فجر سپاه)[۱]

گزارش- 2

2. پس از یک هفته از آغاز عملیات بیت‌المقدس‌، شامگاه امروز دومین مرحله این عملیات با هدف دستیابی به نوار مرزی شمال شلمچه با دو قرارگاه عملیاتی فتح و نصر آغاز شد. یگان‌های قرارگاه‌های فتح و نصر اگرچه تمام سعی خود را به عمل آوردند تا در موعد مقرر آماده عملیات شوند‌، اما تا ساعت 21:30 هنوز هیچ‌یک از آنها آمادگی خود را اعلام نکرده بودند. در این مدت، فرماندهی قرارگاه کربلا به فرماندهان قرارگاه‌های عملیاتی فتح و نصر و نیز یگان‌های تحت‌امر آنها تأکید می‌کرد اعلام آمادگی کنند تا رمز آغاز عملیات قرائت شود؛ اما بعضی از یگان‌ها مانند تیپ8 نجف اشرف (از فتح3) مهلت بیشتری درخواست می‌کردند. با اعلام خبر درگیری ناخواسته تیپ25 کربلا (از فتح4) در ساعت 22:00 با نیروهای عراقی در غرب ایستگاه حسینیه (کیلومتر80 جاده اهواز ـ خرمشهر)‌، فرماندهی عملیات (محسن رضایی و سرهنگ علی صیاد شیرازی) که تأخیر بیشتر در شروع عملیات را به مصلحت نمی‌دانستند، در ساعت 22:15 رمز عملیات را بدین شرح قرائت کردند: «بسم الله الرحمن الرحیم‌ و لا حول و لا قوۀ الا بالله العلی العظیم‌. یا علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)» باوجود صدور فرمان آغاز عملیات‌، هنوز هیچ‌یک از یگان‌ها درگیری را شروع نکرده بودند تااینکه فتح3 (تیپ8 نجف سپاه پاسداران و تیپ3 زرهی لشکر92 ارتش) در ساعت 22:40 اعلام کرد با دشمن درگیر شده است. فتح1 (تیپ14 امام حسین(ع) و تیپ1 زرهی لشکر92 ارتش) هم در ساعت 23:15 از درگیری خود با نیروهای دشمن خبر داد.

ساعت 24:00 فتح1‌، 3 و 4 با درگیری و تسخیر مواضع اولیه دشمن به‌طرف نوار مرزی درحال پیشروی بودند‌، از یگان‌های قرارگاه نصر نیز فقط نصر2 (تیپ27 محمد رسول‌الله(ص) سپاه پاسداران و تیپ2 پیاده لشکر21 ارتش) هنوز درگیر نشده بودند. نیروهای دشمن در مقابل هجوم یگان‌های قرارگاه فتح مقاومت ضعیفی از خود نشان دادند و خیلی زود عقب‌نشینی کردند.*[۲]

گزارش- 3

3. آخرین مرحله عملیات پشتیبانی از نبرد بیت‌المقدس توسط قرارگاه فجر در شرق فکه آغاز شد و رزمندگان این قرارگاه موفق شدند تا 15 کیلومتری فکه پیش رفته و روی ارتفاع 120 مستقر شوند. بر اساس طرح عملیاتی‌، دو گردان ادغامی سپاه و ارتش (از لشکر77 پیاده) باید در یک تک جبهه‌ای از مقابل (شرق به غرب) به مواضع نیروهای عراقی حمله کنند و تیپ‌های33 المهدی(عج) و 17علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) از سپاه پاسداران در یک تک احاطه‌ای از جنوب و شمال جاده شیخ‌قندی فکه ضمن الحاق روی این جاده‌، عقبه دشمن را بسته و سپس از دو سو مواضع دشمن را مورد حمله قرار دهند. در ادامه عملیات نیز مقرر گردید باتوجه‌به شرایط موجود‌، تک قرارگاه فجر به‌سمت فکه ادامه یابد. پس از اعلام آمادگی یگان‌های عملیاتی قرارگاه فجر (در ساعت 01:00 بامداد) و صدور فرمان حمله (در ساعت 02:00) نیروهای خودی از ساعت 02:20 با دشمن درگیر شدند و تا ساعت 04:00 خاکریزهای ارتش عراق ازسوی دو گردان ادغامی سپاه و ارتش‌، که از شرق به غرب وارد عمل شده بودند‌، تصرف شد و حدود ساعت 07:00 صبح تیپ المهدی(عج) و تیپ علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) که به‌ترتیب از جنوب و شمال جاده وارد عمل شده بودند‌، روی جاده آسفالته شیخ قندی ـ فکه با یکدیگر الحاق کرده و عقبه دشمن را بستند و سپس با استقرار روی ارتفاع120 (حدود 15 کیلومتری شرق فکه)‌، از ساعت 10:00 به ایجاد مواضع پدافندی پرداختند. در مقابل‌، نیروهای عراقی نیز با استقرار در نزدیکی فکه به ایجاد موانع با تکیه بر رودخانه دویرج مشغول شدند. در این عملیات‌، حدود 40 تانک عراقی منهدم یا به غنیمت گرفته شد. از نیروهای پیاده عراقی نیز علاوه‌بر کشته و زخمی‌شدن شماری از آنها‌، 766 نفر به اسارت درآمدند. همچنین‌ از نیروهای ایران حدود 10 نفر به شهادت رسیدند و یک فروند هواپیمای اف4 هم که برای پشتیبانی از این عملیات وارد عمل شده بود، در ساعت 06:30 هدف قرار گرفت و سرنگون شد؛ بدین ترتیب شمار هواپیماهای سرنگون‌شده خودی از آغاز عملیات بیت‌المقدس به 3 فروند رسید. فرماندهی قرارگاه کربلا که درپی موفقیت قرارگاه فجر در تأمین اهداف خود دستور داده بود این قرارگاه حداکثر تا ساعت 14:00 روز 17/2/1361، طرح عملیاتی خود را برای ادامه تک به‌سوی فکه تهیه کرده و بنا به دستور بعدی آن را اجرا کند، با اطلاع از ناتوانی قرارگاه فجر در اجرای چنین عملیاتی به‌دلیل کاهش توان رزمی و وسعت منطقه مأموریت‌ از ادامه عملیات به‌سوی فکه صرف‌نظر کرد. به این ترتیب‌، قرارگاه فجر در چهار مرحله عملیات که در طول پنج شبانه‌روز (از 11 تا 16/2/1361) اجرا شد‌، توانست با انهدام بخشی از قوای ارتش عراق‌، ازجمله اسیرکردن حدود 1500 نفر‌، یگان‌های عراقی را که قبلاً در غرب ارتفاع برقازه (تپه 182 و...) مستقر بودند‌، تا نزدیکی فکه عقب براند. در این عملیات از نیروهای خودی هم حدود 260 تن شهید‌ شدند و خط پدافندی رزمندگان ایران که قبلاً در ارتفاع برقازه بود‌، به ارتفاع 120 منتقل شد. این خط با رودخانه دویرج بین 8 تا 15 کیلومتر فاصله دارد.[۳]

گزارش- 4

4. در درگیری امروز نیروهای سپاه پاسداران با اشرار ضدانقلاب در محور سقزـ دیواندره عده‏ای از اشرار کشته یا مجروح شدند. به گزارش روابط عمومی سپاه پاسداران سنندج‌، امروز در یک درگیری مسلحانه بین پاسداران انقلاب اسلامی و عده‌ای از عناصر حزب دمکرات کردستان در محور سقز دیواندره 5 نفر از ضدانقلابیون کشته و تعدادی نیز مجروح شدند. در این عملیات تعدادی اسلحه انفرادی نیز به غنیمت نیروهای خودی درآمد.[۴]

گزارش- 5

5. پیکر قربانیان سقوط هواپیمای الجزایری امروز در تهران تشییع شد. رئیس مجلس شورای اسلامی از مواضع وزیر امور خارجه فقید الجزایر در حمایت از جمهوری اسلامی‌ تجلیل کرد و یک مقام الجزایری نیز موضع‌گیری دولت متبوعش درباره این سانحه را به بعد موکول کرد. صبح امروز با حضور گسترده مردم تهران‌، رئیس و نمایندگان مجلس شورای اسلامی‌، اعضای شورای نگهبان‌، وزیر راه‌وترابری، قائم‌مقام وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و همچنین وزیر حمل‌ونقل الجزایر‌، پیکر بن‌یحیی وزیر امور خارجه فقید الجزایر و 13 تن از همراهان وی از مقابل مجلس شورای اسلامی تشییع و برای انتقال به الجزایر به‌سوی فرودگاه برده شد.[۵] حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی‌ نیز در ابتدای جلسه علنی امروز مجلس به مناسبت سانحه سقوط هواپیمای الجزایر، ضمن تسلیت این مصیبت به مجلس نمایندگان و مردم الجزایر گفت: «ما امیدوار بودیم که شهید بن‌یحیی‌، وزیر امور خارجه الجزایر که در تمام این سه سال همیشه موضع قاطع به‌نفع جمهوری اسلامی داشت بتواند برای منطقه ما صلح به ارمغان بیاورد و موضع بحقی در جریان این تجاوز رژیم صدام بگیرد، ولی حزب بعث عفلقی عراق که به دروغ دم از صلح می‌زند، نخواست که این جمعیت و این هیئت بتوانند وظایفشان را انجام بدهند و ثابت کرد که با همه وجود حتی به قیمت یک چنین جنایت بزرگی، با کسانی که بخواهند صلح برقرار کنند‌ مبارزه می‌کند. به‌هرحال ما امیدواریم که دنیای اسلام و وجدان حق‌طلبان دنیا از این جنایت عظما بیشتر به خود بیایند و چهره فاشیستی صدام و حزب بعث عفلقی برای مردم بیش‌ازپیش روشن بشود.»[۶] در همین حال، صالح بوحیل‌ وزیر حمل‌ونقل الجزایر نیز قبل از ترک تهران اظهار کرد: «الجزایر نظر خود را پیرامون این حادثه هوایی پس از انجام تحقیقات لازم ابراز خواهد داشت.»[۷]

گزارش- 6

6. رسانه‌های خبری امریکا که در یک هفته گذشته فقط به انعکاس اطلاعیه‌های نظامی ایران و عراق درباره نبرد قوای دو کشور در عملیات بیت‌المقدس می‌پرداختند و صحت اخبار انتشاریافته ازسوی ایران را باور نداشتند‌، اکنون با اذعان به اینکه قوای نظامی ایران در آستانه بیرون‌راندن اشغالگران عراقی از خاک خوزستان هستند‌، از تداوم پیروزی‌های ایران ابراز نگرانی می‌کنند. آسوشیتدپرس از بغداد گزارش داد: «مقامات رسمی امریکا در خفا از این مطلب نگران‌اند که اگر عراق در این جنگ با شکست مواجه شود گسترش انقلاب اسلامی به سبک ایران در کشورهای محافظه‌کار خلیج‌فارس منافع نفتی و استراتژیک امریکا و دوستانش مانند پادشاهی سعودی و کویت را به تحلیل خواهد برد. ولی تحلیل‌گران امریکا می‌گویند اختلافی میان طراحان سیاست در امریکا وجود دارد. بعضی از آنها می‌گویند موقعیت ایران را استراتژیک‌تر از عراق می‌دانند. این گروه استدلال می‌کند که روابط با ایران بدون توجه به بهایی که برای سیاست‌های امریکا در دنیای عرب دارد باید حفظ شود.»[۸] در همین حال‌، روزنامه واشنگتن پست نیز نوشت: «یک تحلیل‌گر امریکایی گفت اینک نگرانی عظیم کشورهای حوزه خلیج‌فارس و امریکا این است که نیروهای ایرانی آن‌چنان از باده پیروزی اخیرشان سرمست شوند که جنگ را به داخل خاک عراق بکشانند و به این ترتیب خطر فراگیرشدن نبرد را در تمامی حوزه خلیج‌فارس افزایش دهند.» واشنگتن پست با اشاره به عملیات بیت‌المقدس ادامه داد: «تحلیل‌گران امریکایی می‌گویند آنان انتظار دارند عراقی‌ها به‌جای رهاکردن اراضی اطراف خرمشهر و واگذارنمودن آن به سربازان ایرانی‌، دست به ضدحمله زنند.»[۹] مفسران روزنامه امریکایی وال استریت ژورنال نیز معتقدند: «موفقیت عراق در جبهه جنگ، متحدانش یعنی عربستان سعودی‌، کویت‌، اردن و امارات متحده را آرام می‌کند. آنها تاکنون با اعزام افراد داوطلب‌، ارسال تجهیزات نظامی و پرداخت حدود 20 میلیارد دلار وام بدون بهره عراق را یاری داده‌اند. مصر نیز اسلحه و مهمات دراختیار عراق قرار داده و کارگران مصری در عراق در جنگ شرکت کرده‌اند.»[۱۰]

گزارش- 7

7. ادامه پیروزی‌های رزمندگان ایران در عملیات بیت‌المقدس که به نگرانی حامیان صدام حسین از احتمال ادامه پیشروی قوای ایران به داخل خاک عراق انجامیده است‌، پادشاه اردن را بر آن داشت به ایران هشدار دهد که نباید از مرزهای خود فراتر رود و امنیت کشورهای عربی منطقه را به خطر اندازد. ملک حسین‌ پادشاه اردن، در مصاحبه‌ای با خبرنگار روزنامه الاهرام (چاپ مصر) که از وی پرسید: «آیا ایران دشمن اعراب است؟ درحالی‌که این کشور مسلمان می‌باشد و فرض بر این است که پس از انقلاب باید از اعراب پشتیبانی کند»، اظهار داشت: «ما برای ایران به‌عنوان یک کشور مسلمان احترام قائل هستیم‌؛ ولی ایران حق ندارد برای ما گرفتاری فراهم کند و بخواهد ازطریق صادرکردن انقلابش به کشورهای عربی، امنیت منطقه را به خطر بیندازد. اسلام توصیه می‌کند که مسلمانان باهم متحد باشند‌، ولی ایران عملاً برخلاف این توصیه عمل می‌کند. ما اعتراف می‌کنیم که خوزستان جزئی از ایران می‌باشد. هرچند در اصل به جهان عرب تعلق دارد و نام آن عربستان بود؛ ولی ایران در سال 1925 میلادی آن را تصرف کرد و به خاک خود ضمیمه نمود و مشکلات با ایران از همان وقت به وجود آمد.» ملک حسین افزود: «هرچند ما آرزوی موفقیت برای ایران می‌نماییم‌، ولی این کشور باید از مرزهای خود فراتر نرود و حاکمیت ایران و عراق براساس احترام متقابل استوار باشد و چنانچه ایران به دشمنی خود نسبت به کشورهای عربی ادامه دهد ما مجبوریم با این دشمنی مقابله نماییم‌؛ زیرا ما با خطر اسرائیل از یک‌سو و خطر ایران از سوی دیگر روبه‌رو هستیم و شخصیت اعراب در میان دو لبه چنگک قرار دارد.»[۱۱] روزنامه واشنگتن پست نیز امروز نوشت: «شاه حسین گفته است که پیروزی ایران در جنگ و همکاری شیعیان ایران و عراق و روابط نزدیک با سوریه‌، حکومت‌های سنی شیخ‌نشین‌های خلیج [فارس] و اردن را به خطر می‌اندازد.»[۱۲]

گزارش- 8

8. در ادامه درخواست‌های بین‌المللی از ایران و عراق برای پایان‌دادن به جنگ، که درپی پیروزی‌های اخیر ایران در جبهه‌های نبرد با ارتش صدام افزایش یافته است‌، سازمان آزادی‌بخش فلسطین برای میانجیگری در این جنگ اعلام آمادگی کرد. پادشاه مراکش نیز خواستار کمک سازمان کنفرانس اسلامی برای خاتمه‌دادن به این جنگ شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از دهلی‌نو‌، یک خبرگزاری هندی گزارش داد: «سازمان آزادی‌بخش فلسطین آمادگی خود را برای پایان‌دادن به جنگ عراق با ایران اعلام کرده است.» بنا بر این گزارش «سلیم زنام‌، نماینده الفتح در کشورهای خلیج‌فارس، در دوحه قطر گفته است به‌دلیل ناکامی کوشش‌های کشورهای غیرمتعهد در پایان‌دادن به جنگ عراق با ایران اکثر سران جنبش عدم‌تعهد به کوشش‌های الفتح برای پایان‌دادن به جنگ چشم دوخته‌اند.»[۱۳] خبرگزاری رویتر نیز از رباط مراکش اعلام کرد: «حسن‌، شاه مراکش از کمیته بیت‌المقدس سازمان کنفرانس اسلامی خواسته است تا در پایان‌دادن به جنگ بیست ماهه بین ایران و عراق کمک کند.» وی که در اجلاس افتتاحیه کمیته مزبور سخن می‌گفت‌، اظهار داشت: «هر مسلمانی بایستی در پایان‌دادن به جنگ تلاش نماید.»[۱۴]

گزارش- 9

9. سوریه و لیبی که از ابتدای جنگ ایران و عراق همواره از ایران حمایت کرده‌اند‌، در بیانیه مشترکی اعلام کردند با توطئه عربی‌کردن این جنگ دربرابر انقلاب اسلامی ایران مقابله می‌کنند. در سفر امروز حافظ اسد‌ رئیس‌جمهور سوریه به لیبی‌، دو کشور بیانیه‌ای منتشر کردند. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره گزارش داد: «بیانیه مشترک سوریه و لیبی نشان می‌دهد که رهبران دو کشور اقدامات مربوط به عربی‌کردن جنگ عراق با ایران را مورد بررسی و تبادل‌نظر قرار داده و اتفاق‌نظر داشته‌اند که این جنگ را رژیم عراق منطبق با توطئه‌های امپریالیسم صهیونیسم و ارتجاع آغاز کرد تا رژیم انقلابی اسلامی ایران را که با آزادی سرزمین فلسطین اعلام همبستگی کرده‌، براندازد. در پایان بیانیه آمده است که رهبران دو کشور سوریه و لیبی تصمیم گرفته‌اند از تلاش‌های جنایتکارانه رژیم عراق برای عربی‌کردن جنگی که علیه انقلاب اسلامی ایران آغاز کرده است‌، جلوگیری کنند.»[۱۵]

گزارش- 10

10. کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس با مشاهده روابط رو به گسترش ایران و سوریه تهدید کردند که کمک‌های مالی سالیانه خود را به سوریه قطع خواهند کرد. یونایتدپرس در گزارشی از دمشق با اعلام این مطلب که «سوریه که در 19 ماه گذشته در جنگ ایران و عراق‌، از ایران حمایت کرده است‌، درحال‌حاضر درجهت مستحکم‌ترکردن اتحاد خود با رژیم تهران گام برمی‌دارد»، اضافه کرد: «به گفته منابع دیپلماتیک‌، روابط نزدیک سوریه و ایران‌، بین سوریه و کشورهای عربی که از تلاش‌های ایران برای صدور انقلاب اسلامی به کشورهای عرب نگران‌اند‌، اختلاف ایجاد کرده است.» یونایتدپرس ادامه داد: «طی دیدار اخیر وزیر امور خارجه سوریه از ایران پروتکلی بین دو کشور به امضا رسید که به موجب آن سالانه 8/8 میلیون تن نفت ایران با قیمت ارزان و اعطای امتیازهای مالی دراختیار سوریه قرار خواهد گرفت. مقدار نفتی که ایران دراختیار سوریه قرار خواهد داد بیشتر از احتیاجات داخلی این کشور خواهد بود و ناظران دیپلماتیک معتقدند این مقدار اضافی به سوریه اجازه خواهد داد تا آن را تصفیه کرده و به خارج صادر نماید. یک ماه پس از انعقاد قرارداد با ایران‌، سوریه خط لوله نفتی عراق و مرزهای این کشور با عراق را بست. به گفته منابع عراقی‌، این اقدام سوریه سبب گردید تا درآمد تبادلات خارجی عراق 25 درصد کاهش یابد. منابع دیپلماتیک در دمشق اظهار می‌دارند قرارداد سوریه با ایران‌، سودی را که این کشور ازطریق عبور 500 هزار بشکه نفت خام عراق به مدیترانه دریافت می‌کرد‌، چهار برابر کرده است.» خبرگزاری یونایتدپرس همچنین با اشاره به 8/1 میلیارد دلاری که هر سال دولت‌های عربی تحت مفاد معاهده 1978 به سوریه پرداخت می‌کنند، افزود: «به اظهار منابع دیپلماتیک‌، چندین فرستاده کشورهای حوزه خلیج‌فارس اخیراً از دمشق دیدار کرده‌اند تا به حافظ اسد درمورد خطرهای سیاست کنونی خارجی‌اش هشدار بدهند. به گفته یکی از منابع‌، ظاهراً اسد بدون دادن هیچ‌گونه امتیازی به فرستادگان مذکور‌، آنها را بازگردانده است. این منابع اظهار داشته‌اند سوریه اطمینان دارد که می‌تواند برای سرنگونی صدام با ایران همکاری کند و شخص مورد نظر خود را جانشین صدام کرده و به‌عنوان پلی باشد بین ایران و کشورهای محافظه‌کار عرب که خواهان برقراری مجدد روابط نزدیک با تهران می‌باشند و به این ترتیب نظر کشورهای حوزه خلیج‌فارس را جلب کنند. لکن راهی را که سوریه انتخاب کرده پر از تله است. ایرانیان با کسب پیروزی‌های اخیر در جبهه‌های جنگ آشکارا راجع به رژیم اسلامی‌، مردمی صحبت می‌کنند که امیدوارند در عراق بر سرکار بیاید و همچنین از آیت‌الله روح‌الله خمینی به‌عنوان رهبر مسلمانان ایران و عراق اسم می‌برند. به گفته یک منبع رسمی‌، سوریه خواهان استقرار یک رژیم بنیادگرای اسلامی در عراق نیست.» در پایان گزارش این خبرگزاری آمده: «برخی منابع دیپلماتیک در دمشق معتقدند اگر تلاش‌های ایران و سوریه درجهت سرنگونی صدام به موفقیت برسد، این همکاری می‌تواند به یک بلوک قدرتمند در خاورمیانه [غرب آسیا] منتهی گردد‌؛ باتوجه‌‌به اینکه سوریه همچنین تلاش می‌کند رهبر کشورهای عرب جبهه پایداری [سوریه‌، لیبی‌، الجزایر‌، یمن جنوبی و سازمان آزادی‌بخش فلسطین] گردد.»[۱۶] در همین حال‌، رادیو اسرائیل به نقل از منابع عربی گفت: «دولت عربستان سعودی به سوریه اخطار کرده که اگر از جانب‌داری خود نسبت به ایران دست برندارد و همچنان به کارشکنی در راه وحدت جهان عرب ادامه دهد‌، کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس کمک مالی خود را به سوریه قطع خواهند کرد.» این رادیو افزود: «پادشاهی عربستان سعودی اخیراً از قول شورای کشورهای حوزه خلیج‌فارس یادداشتی دراین‌مورد برای پرزیدنت حافظ اسد ارسال داشته است. کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس در سال گذشته یک میلیارد و هشت‌صد میلیون دلار کمک مالی به سوری‌ها اعطا کردند.»[۱۷]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/16

  1. سند شماره 308212 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور جزءبه‌جزء قرارگاه نصر، شماره 2، 16/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 38/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، عبدالله درویشی، 21/1/1361 تا 30/2/1361، صص 199- 197؛ و - سرتیپ2 مسعود بختیاری، عملیات بیت‌المقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، 1397، ص111.
  2. سند شماره 2328/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بی‌سیم قرارگاه کربلا، 16/2/1361، صص 15 - 1؛ و - سند شماره 3121/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (هدایت عملیات قرارگا کربلا) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، نوار شماره 5023)، عبدالله درویشی، 16/2/1361، صص 37 ـ 1؛ و - سند شماره 38/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 200 و 201؛ و - سند شماره 7463 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه مرکزی سپاه، شماره 23، 16/2/1361، صص 6 - 4؛ و - سند شماره 7494 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن2 نیروی زمینی ارتش در قرارگاه کربلا، شماره 477، 17/2/1361، صص 1 و 2.
  3. سند شماره 0031/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس، گزارش راوی قرارگاه فجر، محمودی یکتا، 1361، صص 14 و 15؛ و ـ سند شماره 3120/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: (هدایت عملیات قرارگاه کربلا) عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا، 16/2/1361، نوار شماره 5022)، عبدالله درویشی، صص 2،4 و 20؛ و - عملیات بیت‌المقدس، پیشین، ص110؛ و - سند شماره 7555 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن2 قرارگاه عملیاتی قدس، شماره 283، 17/2/1361، ص1 ؛ و - سند شماره 141704 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن2، قرارگاه عملیاتی قدس، شماره 562، 17/2/1361،ص1؛ و - سند شماره 38/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص196؛ و ـ سند شماره 7464 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای رکن2 قرارگاه کربلا، شماره 476، 16/2/1361، ص1؛ و ـ سند شماره 7463 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 1 و 2.
  4. سند شماره 344971 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام استانداری کردستان به وزارت کشور، 25/2/1361.
  5. روزنامه کیهان، 16/2/1361، ص2.
  6. مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، جلسه 306، ص19، 16/2/1361.
  7. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/2/1361، ص10، رادیو بی‌بی سی، 16/2/1361.
  8. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، صص 13 و 14، بغداد ـ آسوشیتدپرس، 16/2/1361
  9. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 17/2/1361‌، صص 4 و 5، رادیو صدای امریکا به نقل از واشنگتن پست، 17/2/1361.
  10. همان، ص6، رادیو صدای امریکا به نقل از وال‌استریت ژورنال، 16/2/1361.
  11. سند شماره 308212 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور جزءبه‌جزء قرارگاه نصر، شماره 2، 16/2/1361، ص1؛ و - سند شماره 38/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه کربلا در عملیات بیت‌المقدس، عبدالله درویشی، 21/1/1361 تا 30/2/1361، صص 199- 197؛ و - سرتیپ2 مسعود بختیاری، عملیات بیت‌المقدس، تهران: انتشارات ایران سبز، چاپ دوم، 1397، ص111.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 49، 18/2/1361، ص‌1، واشنگتن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/2/1361.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 48، 17/2/1361، ص3، دهلی‌نو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 16/2/1361.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 49، 18/2/1361، ص3، 17/2/1361.
  15. روزنامه اطلاعات، 16/2/1361، ص16.
  16. روزنامه اطلاعات، 16/2/1361، ص16.
  17. همان، صص 21 و 22، رادیو اسرائیل، 16/2/1361.