1361.03.29

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.03.29
نام‌های دیگر بیست و نه خرداد
تاریخ شمسی 1361.03.29
تاریخ میلادی 19 ژوئن 1982
تاریخ قمری 26 شعبان 1402



گزارش- 1

1. ارتش عراق ضمن ادامه تلاش برای تقویت مواضع دفاعی خود در جبهه جنوب، بخشی از مناطق اشغالی جبهه میانی را تخلیه کرد. گزارش‏های ارسالی لشکر92 زرهی ارتش جمهوری اسلامی[۱] و تیپ‏های17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع)،[۲] 14 امام حسین(ع)[۳] و 21 امام رضا(ع)[۴] سپاه پاسداران حاکی است که امروز ارتش عراق علاوه‌بر ادامه فعالیت‏های مهندسی از قبیل حفر کانال و احداث خاکریز و سنگر‏های انفرادی و اجتماعی و نیز مین‌گذاری در جلوی خطوط دفاعی خود، استعداد قوای زرهی و پیاده‏اش را افزایش داده است. از سوی دیگر، واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران ناحیه سرپل ذهاب نیز خبر داد که امروز نظامیان عراقی ارتفاعات کوره‌موش، دشت گیلان و تنگ کورک را تخلیه و تا تنگه قاسم‌آباد عقب‌نشینی کردند.[۵]

گزارش- 2

2. ارتش ایران از تبادل آتش در تمامی جبهه‏ها خبر داد و اضافه کرد در حملات توپخانه‏ای امروز عراق به آبادان تعدادی از هم‌وطنان شهید یا مجروح شدند. ارتش عراق هم امروز ضمن اعلام پایبندی خود به آتش‌بس یک‌جانبه این کشور ادعا کرد که بصره زیر آتش توپخانه ایران قرار گرفته است. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی در اطلاعیه شماره 950 خود، با اعلام تبادل آتش توپخانه و سایر سلاح‏های سنگین در محور‏های پیرانشهر، مریوان و سرپل ذهاب تا صالح‌آباد ایلام اضافه کرد: «در شبانه‌روز 29/3/1361 تبادل آتش در اکثر جبهه‏های جنوب به‌طور پراکنده ادامه داشت و رزمندگان ظفرمند و پیروز اسلام در تمامی جبهه‏های منطقه، ضمن پاسخ‌گویی به آتش دشمن، دلاورانه از مواضع و مناطق استحفاظی خود پدافند نمودند. روز 29/3/1361 آتش توپخانه‏های دوربرد دشمن همچنان روی نقاط مسکونی و تأسیساتی آبادان فرو می‏ریخت که درنتیجه با ویران‌شدن تعدادی از خانه‏های مردم 3 تن از هم‌وطنان عزیز آبادانی شهید و 22 تن دیگر مجروح شدند.»[۶] از سوی دیگر، ارتش عراق در اطلاعیه شماره 747 خود که بعدازظهر امروز از رادیو صوت‌الجماهیر این کشور منتشر شد، اعلام کرد: «نیروهای مسلح دلیر ما در بخش‏های عملیاتی، پایبندی خود را به مضمون اطلاعیه سحرگاه مورخ دهم ژوئن 1982 ادامه می‏دهند و اقدام به تیراندازی و یا عملیات نظامی زمینی، هوایی و یا دریایی نکرده‌اند. درحالی‌که واحدهای ما در شب و امروز مورد حمله توپخانه دشمن قرار گرفته‏اند و این امر نیروهای ما را مجبور به پاسخ‌گویی جهت خاموش‌کردن آتش آنها ساخته و دشمن متحمل 4 کشته شده است.» در پایان این اطلاعیه نیز آمده است: «دشمن در روز جاری مناطق غیرنظامی و تأسیسات حیاتی شهر بصره را با توپخانه سنگین مورد حمله قرار داده و باعث برخی خسارات شده است.»[۷]

گزارش- 3

3. امروز اشرار مسلح ضدانقلاب در مناطقی از بوکان، نوسود و سنندج با نیروهای خودی درگیر شدند و تعدادی از آنان را شهید یا مجروح کردند و خود نیز متحمل تلفاتی شدند. فرماندهی سپاه منطقه7 (استان‌های باختران و کردستان) با ارسال دو پیام به ستاد مرکزی سپاه، بر اعزام هرچه سریع‌تر نیروهای کمکی به کردستان تأکید کرد. یک گروه از نیروهای سپاه پاسداران، ژاندارمری و پیشمرگان مسلمان کرد که از ساعت 5 بامداد امروز برای اجرای عملیاتی علیه عناصر ضدانقلاب به‌سمت روستای جموغه واقع در 19 کیلومتری شهر بوکان عزیمت کرده بودند، در ساعت 15 با نیروهای کمین اشرار مسلح درگیر شدند و درنتیجه با تحمل 1 مجروح به عقب بازگشتند.[۸] امروز همچنین در ساعت 2 بامداد براثر حمله یک گروه از افراد مسلح غیرقانونی به نیروهای خودی در یکی از مناطق نوسود 7 سرباز ارتش به شهادت رسیدند.[۹] اما حمله گروهی دیگر از اشرار ضدانقلاب به نیروهای تأمین بخشی از جاده بوکان میاندوآب با مقاومت نیروهای خودی و اعزام نیروهای کمکی ارتش و سپاه به محل درگیری، دفع گردید و مهاجمان با تحمل بیش از 20 کشته و تعدادی مجروح از صحنه درگیری گریختند. در این درگیری، از نیروهای خودی نیز 1 تن شهید شد و 2 تن مجروح شدند.[۱۰] اشرار ضدانقلاب همچنین در ساعت 21:30 و 22:00 به‌ترتیب با نیروهای دو پایگاه کری و گازرخانی از توابع سنندج درگیر شدند. این درگیری‏ها نیز پس از ساعتی با فرار مهاجمان و بدون واردآمدن تلفات به نیروهای خودی پایان یافت.[۱۱] در همین حال، فرماندهی سپاه پاسداران منطقه7 (باختران و کردستان) با ارسال دو پیام به واحد طرح و برنامه عملیات ستاد مرکزی سپاه، با اشاره به افزایش حملات ضدانقلابیون مسلح، اعزام هرچه سریع‌تر نیروهای کمکی به استان کردستان را خواستار شد و تأکید کرد: «در غیر این صورت به‌علت وضعیت بسیار خطرناکی که به وجود آمده، مسئولیتی نخواهیم داشت.»[۱۲]

گزارش- 4

4. در جریان کشف و متلاشی شدن چندین خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در تهران، عده‏ای از اعضای آن کشته، مجروح یا دستگیر شدند. در مقابل، این سازمان نیز اعلام کرد که عده‏ای از مسئولان جمهوری اسلامی را ترور کرده است. صبح امروز گروهی از نیروهای سپاه پاسداران در عملیاتی که دو ساعت به طول انجامید، یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در خیابان شیخ‌صفی تهران را متلاشی کردند. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر اضافه کرد در جریان این عملیات که به کشته‌شدن 3 عضو این سازمان و مجروح‌شدن یک عضو دیگر آن انجامید، یکی از پاسداران نیز مجروح شد.[۱۳] روابط عمومی سپاه پاسداران منطقه 10 (تهران) نیز امروز با انتشار اطلاعیه‏ای، اسامی 14 عضو فعال سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را که در روزهای اخیر و در جریان کشف و متلاشی‌شدن چند خانه تیمی این سازمان کشته شدند، اعلام و اضافه کرد: «از لانه‏های تیمی تصرف‌شده منافقین مقداری اسلحه ژ3، کلت، مسلسل، نارنجک، کپسول سیانور، بمب‏های دست‌ساز، اسناد و مدارک جعلی و وسایل جعل و تقلب و همچنین اسناد و مدارک درون‌گروهی به دست آمد.» در پایان این اطلاعیه نیز آمده است: «ما بار دیگر ضمن هشدار به‌ تمامی این عوامل مزدور شرق و غرب، اعلام می‏داریم که هرچه زودتر به دامان اسلام عزیز و امام و امت شهیدپرور بازگردند، وگرنه سرنوشتی چون دیگر جیره‌خواران شرق و غرب خواهند داشت.»[۱۴] از سوی دیگر، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نیز امروز در بیانیه‏ای که در وین اتریش منتشر شد، اعلام کرد در جریان 13 عملیات مسلحانه اعضای این سازمان در هفته‏های گذشته، 22 تن از مسئولان جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.[۱۵]

گزارش- 5

5. امام خمینی جنگ با عراق را مهم‌ترین مسئله کشور می‏دانند. حجت‌الاسلام‌والمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام خمینی در شورای‌عالی دفاع، در کتاب خاطرات خود آورده است: «[بعدازظهر امروز] احمدآقا [خمینی] آمد و گفت که امام مایل‌اند من در مجلس یا جای دیگر بر مسئله اولویت جنگ با عراق تأکید کنم.»* [۱۶]

گزارش- 6

6. در گردهمایی فرماندهان سپاه پاسداران، نقش و اهداف انقلاب اسلامی و سپاه پاسداران تشریح و تأکید شد که خط فکری سپاه را ولی‌فقیه تعیین می‏کند. صبح امروز گردهمایی فرماندهان سپاه پاسداران سراسر کشور در تهران برگزار شد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر گزارش داد: «در این گردهمایی ابتدا یکی از اعضای شورای‌عالی سپاه در سخنانی با اشاره به رشد فزاینده انقلاب اسلامی در سطح منطقه و جهان، سه اصل را به‌عنوان آرمان‏ها و اهداف اصولی انقلاب برشمرد و گفت اولین هدف انقلاب اسلامی، ساختن انسان مسلمان در جامعه و حکومت اسلامی است. دومین موضوعی که عدول از آن برای انقلاب اسلامی ممکن نیست، تصمیم و رشد فرهنگ اسلامی در جهان است و انقلاب اسلامی باید فرهنگ خود را در ابعاد مختلف گسترش دهد. سومین موضوع، اصل دفاع از کشورهای اسلامی و داشتن حساسیت نسبت به هرگونه تجاوز به این کشورهاست و به همین جهت ما حضور در جنوب لبنان و نبرد با اسرائیل را به‌عنوان یک وظیفه شرعی برای خود تلقی می‏کنیم. سپس حجت‌الاسلام‌والمسلمین محلاتی نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران، با اشاره به مسئولیت‏های خطیر برادران پاسدار گفت پاسداران انقلاب اسلامی باید از تمامی جهات برای جامعه الگو باشند و ضمن توجه به خودسازی و تزکیه، ارتباط با خدا را از یاد نبرند. وی افزود اکنون جنگ به‌عنوان مهم‌ترین مسئله برای جامعه ما مطرح است و سپاه باید بیشترین نیروی خود را برای پایان‌دادن به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران به کار گیرد. در ادامه، محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، پیرامون خط فکری حاکم بر سپاه سخنانی ایراد کرد و گفت خط فکری ما مجموعه‏ای به‌هم‌پیوسته از اعتقادات ماست و خط فکری سپاه اعم از سیاسی و عقیدتی را ولایت‌فقیه تعیین می‏کند. وی همچنین فرمان امام خمینی مبنی‌بر عدم‌عضویت نیروهای مسلح در احزاب و گروه‏های سیاسی را تشریح کرد و در پایان سخنان خود بخشی از وظایف فرماندهان سپاه پاسداران را برشمرد.»[۱۷] در جلسه بعدازظهر این گردهمایی نیز پس از اینکه اعضای شورای‌عالی سپاه به سؤال‌های حاضران پاسخ گفتند، آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی نماینده دیگر امام خمینی در سپاه پاسداران در سخنانی با تأکید بر اینکه مبنای فعالیت سپاه باید بر دو اصل «یاد خدا» و «برای خدا» باشد، بر لزوم رعایت ضوابط و اطاعت از فرماندهی نیز تأکید کرد و درباره نزدیکی هرچه بیشتر سپاه با حوزه‏های علمیه و روحانیت گفت یکی از گام‏هایی که به این منظور برداشته شده است، تأسیس دفاتر نمایندگی امام در شهرستان‏ها و مناطق سپاه پاسداران می‌باشد.[۱۸]

گزارش- 7

7. رئیس‌جمهور در دیدار با مسئولان دفاتر نمایندگی امام در مناطق سپاه در سراسر کشور، سپاه پاسداران را امید انقلاب دانست و بر نظارت مستمر ولایت‌فقیه بر این نهاد انقلابی تأکید کرد. بعدازظهر امروز آیت‌الله طاهری خرم‌آبادی نماینده امام خمینی در سپاه پاسداران به همراه مسئولان دفاتر نمایندگی امام در مناطق سپاه در سراسر کشور با آیت‌الله خامنه‏ای رئیس‌جمهور، دیدار کردند. در این دیدار، ابتدا یکی از حاضران درباره نحوه تأسیس دفاتر نمایندگی امام در مناطق سپاه گزارش داد و سپس رئیس‌جمهور در سخنانی با تأکید بر پیشرو بودن سپاه پاسداران در پیروی از خط اسلام فقاهتی و خط ولایت‌فقیه و نیز با اشاره به جریان‏های موجود در اولین فعالیت این نهاد انقلابی گفت: «سپاه پاسداران انقلاب در قبل و بعد از این جریان‏ها همواره در خط امام بوده و در این هیچ شکی نیست؛ اما برای اینکه چنین واحدی با این حساسیت، اهمیت و محبوبیت همواره در این خط فکری و سیاسی باقی ماند، تداوم آموزشی و اشراف ولایت‌فقیه و حضور در متن کار لازم است.» رئیس‌جمهور در ادامه سخنان خود به پیروزی‏های رزمندگان در جبهه‏های جنگ با عراق نیز اشاره کرد و گفت: «سپاه پاسداران در کنار دیگر نیروهای مسلح کشورمان مایه امید انقلاب است و اگر چنانچه تشکیل نمی‏شد اکنون کشور وضع دیگری داشت و این فتح‏های عظیم در جبهه‏های جنگ تحمیلی به دست نمی‌آمد.» آیت‌الله خامنه‌ای همچنین بر رسیدگی هرچه بیشتر به این نماد انقلاب تأکید و اضافه کرد: «آینده سپاه پاسداران مایه امید، آرزو و چشم‌اندازهای زیبا و وسیع است و اگر سپاه هدایت نشود و نظارت مستمر ولایت‌فقیه نباشد، ازسوی دشمنان به‌شدت مورد تهدید قرار گرفته و احتمال نفوذ و انحراف خط سپاه نگران‌کننده خواهد بود.»[۱۹]

گزارش- 8

8. ارتش عراق معتقد است سپاه پاسداران و بسیج امکان رشد و تکامل فرماندهی نظامی ایران در جنگ را فراهم کرده‏اند. امروز تیپ423 پیاده ارتش عراق، نامه اداره دوم ستاد این ارتش با موضوع «نیروهای غیرنظامی ایران» را که به‌ترتیب ازطریق فرماندهی سپاه چهارم و لشکر10 زرهی به این تیپ ابلاغ شده است، برای واحدهای زیر امر خود ارسال کرد. در ابتدای این نامه چنین آمده است: «نیروهای غیرنظامی ایران به‌عنوان یک نیروی فعال و مؤثر در جریان جنگ بروز کرد و این امکان را به فرماندهی نظامی ایران داد تا مراحل رشد و تکامل پیشرفته‌تری در جنگ فراهم کند و به این جهت ضروری یافتیم که شما را در جریان اطلاعاتی که از این نیروها داریم، قرار دهیم.» در ادامه این نامه، پس از اعلام اینکه نیروهای غیرنظامی در سه شکل سپاه پاسداران، بسیج و نیروهای مردمی سازماندهی می‏شوند، درباره تشکیلات این نیروها آمده است: «پاسداران [امام] خمینی و داوطلبان دارای تشکیلات ثابت و مشخص در جنگ نیستند و ما حالت‏های زیاد و مختلفی از آنها مشاهده کردیم که خلاصه آن چنین است تیپ به‌عنوان اساس اسکلت تشکیلاتی به حساب می‏آید. هر تیپ از 3 تا 10 گردان تشکیل می‏شود. تعداد افراد هر گردان بین 250 تا 500 نفر است.» در این نامه همچنین نوع ترکیب نیروهای ایران چنین تشریح شده است: «ادغام یک گردان ارتش با یک تیپ از داوطلبین به ‌این‌ ترتیب است که افراد گردان ارتش در گردان‏های داوطلبین تقسیم می‏شوند. در این حالت فرماندهان از پاسداران [امام] خمینی می‏باشند و فرمانده گردان ارتش معاون فرمانده تیپ داوطلبین؛ است، فرمانده گروهان ارتش، معاون فرمانده گردان داوطلبین است و فرمانده دسته ارتش معاون فرمانده گروهان داوطلبین است؛ همچنان که در عملیات یورش به محمره [خرمشهر] اتفاق افتاد.»[۲۰]

گزارش- 9

9. معاون نخست‌وزیر عراق به حضور اتباع خارجی در ارتش این کشور اذعان کرد و یک مقام حزب بعث این کشور نیز از عزم عراقی‌ها به ادامه جنگ گفت. به نوشته روزنامه الشرق الاوسط (چاپ پاریس) به نقل از مجله مصری المصادر، طه یاسین رمضان معاون نخست‌وزیر عراق که به قاهره رفته است، با اعلام اینکه 30 هزار نظامی خارجی در ارتش عراق حضور دارند، اضافه کرد از این تعداد 10 هزار نفر مصری هستند.[۲۱] همچنین، عبدالله فاضل عضو رهبری شاخه جنوب حزب بعث عراق، در مراسم بدرقه گروهی از نیروهای ارتش خلقی استان واسط که رهسپار یکی از جبهه‏های جنگ بودند، گفت: «عزم عراقی‏ها برای ادامه نبرد علیه تجاوز ناجوانمردانه [!] ایران علی‌رغم گذشت 20 ماه از جنگ، راسخ‌تر می‏شود تا اینکه دشمن ایرانی به حقوق مشروع [!] ما اعتراف کند.»[۲۲]

گزارش- 10

10. درپی پیام روز گذشته آیت‌الله منتظری به نخست‌وزیر مبنی‌بر فراهم‌کردن امکان اعزام هیئت‏هایی به کشورهای اسلامی برای هماهنگ‌کردن مبارزه با صهیونیسم، امروز نخست‌وزیر ضمن اینکه از وزیر ارشاد اسلامی خواست تسهیلات لازم دراین‌خصوص را فراهم کند، خبر صدور این دستور را به اطلاع آیت‌الله منتظری رساند. میرحسین موسوی نخست‌وزیر با صدور دستوری به حجت‌الاسلام عبدالمجید معادیخواه وزیر ارشاد اسلامی، از وی خواست: «در اجرای توصیه فقیه عالی‌قدر حضرت آیت‌الله ‌العظمی منتظری پیرامون اعزام هیئت‏هایی به کشورهای اسلامی برای اعلام آمادگی دولت و ملت مسلمان و قهرمان ایران در مقابله با تهاجم وحشیانه صهیونیست‏ها به لبنان و اطلاع از دیدگاه‏های علمای اسلام و بررسی امکانات و اعانات مسلمین جهان، درباره این مسئله خواهشمند است تسهیلات لازم را با هماهنگی وزارت امور خارجه فراهم و نتیجه را به اینجانب گزارش نمایید.»[۲۳] نخست‌وزیر همچنین در پیامی متقابل به آیت‌الله منتظری، کشتار بی‌رحمانه مسلمانان لبنان توسط ارتش رژیم صهیونیستی را سندی دیگر از جنایات امپریالیسم امریکا و صهیونیسم غاصب دانست و با تأکید بر اینکه با این جنایت عزم ملت مسلمان ایران برای آزادی قدس راسخ‌تر شده است، اعلام کرد: «بدیهی است در اجرای توصیه حضرت‌عالی و برای تحقق یکی از آرمان‏های اصیل انقلاب مقدس اسلامی حول محور اتحاد مسلمین جهان که همانا آزادی بیت‌المقدس و سرزمین‏های اشغالی از لوث وجود صهیونیسم می‏باشد، دستورات لازم به مسئولین مربوطه صادر گردید.»[۲۴]

گزارش- 11

11. آیت‌الله منتظری با تأکید بر اینکه برای آزادسازی قدس باید از عراق گذشت، گفت ملت انقلابی ایران می‏آیند و توپ و تانک و مسلسل رژیم اسرائیل را نابود می‏کنند. عصر امروز، خانواده‏های شهیدان انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در هفتم تیر سال 1360 به‌همراه اعضای ستاد برگزاری مراسم اولین سالگرد بزرگداشت این شهیدان با آیت‌الله منتظری در قم دیدار کردند. در این دیدار، آیت‌الله منتظری در سخنانی پس از تجلیل از شهیدان فاجعه هفتم تیر و توصیه به تلاش برای هرچه بهتر برگزارشدن مراسم بزرگداشت این شهیدان، به جنایات رژیم اشغالگر قدس علیه مردم فلسطین و لبنان اشاره کرد و گفت: «امروز رزمندگان ما با بیرون‌راندن متجاوزین صدامی از سرزمین‏های خوزستان متوجه آزادسازی قدس عزیز شدند و برای این کار باید از عراق گذشت و برای ما خرمشهر و قدس و لبنان فرقی ندارد. ما حمایت از محرومین جهان را وظیفه شرعی خود می‏دانیم. ما نمی‌توانیم در مقابل جنایات صهیونیست‏ها بی‌تفاوت باشیم؛ حتی اگر بعضی از سران کشورهای مرتجع نخواهند. مسئله فلسطین و لبنان دیگر سیاست‌بازی نمی‏پذیرد، بلکه عملاً باید وارد میدان شد و جمهوری اسلامی ایران با شرکت در جبهه‏های جنگ در لبنان عملاً این حقیقت را به دیگر کشورهای اسلامی نشان داد و برای نجات کشورهای اسلامی زیر سلطه استعمار باید صهیونیست را نابود کرد.» آیت‌الله منتظری در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: «بلاد مسلمین برای همه مسلمانان است و اگر بر فرض محال هم سوریه و لبنان و فلسطین گفتند که با اسرائیل کاری نداریم، ما می‏گوییم کار داریم؛ چون اسرائیل جنایتکار است و این‌همه برادران و خواهران و پیرمردها و پیرزن‌ها را به خاک و خون کشانده. آن‌وقت من و شما می‏توانیم ساکت و بی‌تفاوت بنشینیم؟ گفته‏اند که اگر سوریه بخواهد جنگ نکند و شما بخواهید جنگ نمایید باید از دولت لبنان اجازه بگیرید. مثل اینکه اینها زبان اسلام و انقلاب را نفهمیده‏اند. الیاس سرکیس [رئیس‌جمهور لبنان] کیست که در مقابل اسلام و حقوق مظلومین و این‌همه برادران و خواهرانی که شهید می‏شوند اجازه دهد؟! اگر عرضه دارد، از کشورش دفاع کند. ملت انقلابی ایران می‏آیند و توپ و تانک و مسلسل اسرائیل را نابود می‏کنند.» وی در پایان اضافه کرد: «من الان که دارم می‏بینم ارتش اسلام و پاسدار و بسیج به لبنان می‏روند یاد فرزند شهیدم محمد [از شهیدان فاجعه هفتم تیر] می‏افتم که می‏گفت دشمن را اگر در خانه‏اش نزنی می‏آید تو را در خانه‏ات می‏زند؛ و ما باید برویم به فلسطین و لبنان و الان هیچ کوتاهی در این معنی به نفع اسلام نیست و گناه است.»[۲۵]

گزارش- 12

12. دولت ترکیه از ادامه عبور هواپیماهای حامل نیروهای نظامی ایران از آسمان کشورش به مقصد سوریه جلوگیری کرد. ساعت 11:30 صبح امروز، مرکز فرماندهی ستاد مرکزی سپاه پاسداران در تلفن‌گرامی به دفتر نخست‌وزیر به نقل از رکن 3 (عملیات) ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی از جلوگیری دولت ترکیه از عبور هواپیماهای ایرانی حامل نیرو از آسمان این کشور به مقصد سوریه خبر داد و تقاضا کرد: «از هر طریق قانونی و شرعی ممکن راه عبوری برای رزمندگان اسلام را جهت رفتن به سوریه مهیا نمایید. حساسیت این موضوع و نیاز به کمک برادران مسلمان ما در لبنان، نیاز به تذکر مجدد ندارد و خود کاملاً در جریان امر قرار دارید.»[۲۶]

گزارش- 13

13. درپی دیدار روز گذشته سفیر ایران در دمشق با رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین، امروز در دمشق سه تن از رهبران این سازمان با وزیر امور خارجه ایران ملاقات کردند. وزیر دفاع و سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران نیز به صورت جداگانه به دیدن نیروهای اعزامی ایرانی در دمشق و مناطق جنگ‌زده لبنان رفتند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از دمشق، ظهر امروز به ‌وقت محلی، 3 تن از رهبران سازمان آزادی‌بخش فلسطین با دکتر علی‌اکبرولایتی وزیر امور خارجه ایران، در دمشق ملاقات و درباره اوضاع لبنان تبادل‌نظر کردند. ولایتی در پایان این ملاقات، گفت: «در این ملاقات متعاقباً حمایت خود را از نیروهای رزمنده فلسطینی و مسلمانان لبنان و نیروهای سوری اعلام کردیم و به آنها اطمینان دادیم که نیروهای رزمنده جمهوری اسلامی ایران دوش‌به‌دوش برادران فلسطینی، سوری و لبنانی علیه صهیونیست‏های متجاوز خواهند جنگید.» وی افزود: «برادران فلسطینی از اقدام ایران مبنی‌بر اعزام نیروهای مسلمان و مبارز به جبهه ‏های جنگ بسیار تقدیر کردند و گفتند ایران تنها کشوری است که عملاً به یاری رزمندگان فلسطینی، سوری و لبنانی شتافته است.» ولایتی در پاسخ این سؤال که نیروهای ایرانی در چه مناطقی و چه زمان مستقر خواهند شد، گفت: «در این مسئله باید متخصصین نظامی و فرماندهان مسئول سپاه و ارتش با برادران نیروهای امل و فلسطین و سوری به تفاهم برسند و این مسئله‏ای تخصصی می‏باشد و آن چیزی که ما در آن اشتراک داریم، شرکت فعال نیروهای رزمنده مسلمان ایران دوش‌به‌دوش برادران مسلمان خودشان در منطقه علیه اسرائیل است.» وزیر امور خارجه ایران در پاسخ این سؤال که آیا شرکت نیروهای ایرانی در مبارزه مستقیم علیه صهیونیسم در لبنان اثر منفی در اوضاع جبهه‏های جنگ ایران و عراق ندارد، گفت: «ما آن‌قدر نیروی داوطلب مردمی داریم که اعزام نیرو به لبنان هیچ اثر منفی روی جبهه‏های خودمان نخواهد گذاشت.» بنا بر همین گزارش، سرهنگ محمد سلیمی وزیر دفاع ایران نیز ظهر امروز با نیروهای ایرانی مستقر در یکی از پادگان‏های دمشق دیدار کرد. وی در این دیدار گفت: «ان‏شاءالله با یاری خداوند متعال و همکاری شما با رزمندگان مسلمان سوری و فلسطینی و لبنانی، قدس عزیزمان را آزاد و نماز وحدت را به امامت رهبر عظیم‌الشأنمان در بیت‏المقدس برگزار خواهیم کرد.»[۲۷] خبرگزاری جمهوری اسلامی همچنین در گزارشی دیگر از دمشق خبر داد که دکتر فیروزآبادی سرپرست جمعیت هلال‌احمر ایران که در رأس هیئتی به لبنان رفته است، از مناطق جنگ‌زده این کشور به‌ویژه بیمارستان‏ها و مدارس بازدید کرد. وی در مصاحبه‏ای در بعلبک نیز گفت: «از آنجا که بعلبک نزدیک‌ترین پایگاه به پشت جبهه‏ های جنوب لبنان است، لازم دیدیم از نزدیک کمبود‏ها و نیازهای برادران لبنانی و فلسطینی را بررسی کنیم.» دکتر فیروزآبادی پس از دیدار از بیمارستان صحرایی اهدایی ایران هم گفت: «به‌زودی کادر پزشکی این بیمارستان تأمین خواهد شد.»[۲۸]

گزارش- 14

14. رادیو بی‌بی‌سی و رادیو امریکا از آتش‌بس نسبی امروز در لبنان خبر دادند و با اشاره به ادامه مذاکرات فرستاده ویژه امریکا با شخصیت‏های لبنانی، به بررسی دیدگاه‏ها و خواسته ‏های گروه‏های مسلمان و مسیحی این کشور پرداختند. رادیو اسرائیل نیز گفت رئیس‌جمهور لبنان در نظر دارد با تشکیل دولت وحدت ملی، ارتش کشورش را با نیروهای فلسطینی و سایر گروه‏ها در بخش غربی بیروت جایگزین کند. رادیو بی‌بی‌سی از تبادل پراکنده آتش توپخانه میان نیروهای فلسطینی و اسرائیلی در روز جاری خبر داد و با اشاره به اینکه آتش‌بسی که به درخواست فیلیپ حبیب فرستاده ویژه رئیس‌جمهور امریکا از روز گذشته در لبنان برقرار شده است، فردا به پایان خواهد رسید، به نقل از خبرنگار خود در بیروت گفت: «باتوجه‌به اینکه امروز نیروهای اسرائیل و فلسطینی‏ها مواضع یکدیگر را دوباره زیر آتش گرفته‏اند، این آتش‌بس بسیار متزلزل به نظر می‏رسد و حتی اگر طی مدت تعیین‌شده نیز این آتش‌بس برقرار باقی بماند، تهدید آن در آینده قطعی و حتمی نیست. بسیاری از مردم لبنان معتقدند که سیاستمداران این کشور 24 ساعت فرصت دارند تا به کمک فیلیپ حبیب راه‌حلی دیپلماتیک برای خاتمه این بحران بیابند و در غیر این صورت اسرائیل دوباره به اقدام نظامی متوسل خواهد شد.» بی‌بی‌سی آن‌گاه با اشاره به مذاکرات امروز فیلیپ حبیب با گروهی از شخصیت‏های سرشناس لبنانی و با تأکید بر اینکه اختلاف و رقابت سیاسی گروه‏های مختلف لبنان مشکلات فیلیپ حبیب را دوچندان کرده است، به بررسی دیدگاه‏ها و خواسته‏های مسلمانان و مسیحیان این کشور پرداخت و افزود: «بشیر جمیل و ولید جنبلاط رهبران جوان دو گروه مسلمان و مسیحی را می‏توان مظهر دسته‌بندی‌های سیاسی در لبنان به شمار آورد. بشیر جمیل با 34 سال سن در مقام رهبری مسیحیان فالانژ به‌عنوان مقتدرترین رهبر جامعه مسیحیان لبنان ... با حضور سازمان آزادی‌بخش فلسطین در لبنان و حمایت مسلمانان چپ‌گرای این کشور از این سازمان به‌شدت مخالف است. رهبری گروه مسلمانان چپ‌گرا نیز برعهده ولید جنبلاط است. وی که 33 سال دارد ... از آن می‏ترسد که چنانچه سازمان آزادی‌بخش فلسطین خلع سلاح شود، ازسوی اسرائیل و نیروهای فالانژ مورد حمله قرار گیرد ... دراین‌میان نظرات نبیه بری رهبر سازمان شیعه‌مذهب «امل» را نیز باید در نظر داشت. گروه شبه‌نظامی امل درحقیقت رهبر شیعیان لبنان به شمار می‏آید. شیعیان لبنان که جمعیتشان به‌سرعت رو به افزایش است، جزو محروم‌ترین مردم این کشورند؛ اما این گروه با تأثیرپذیری از انقلاب ایران به‌تدریج به حقوق سیاسی خود آگاه شده‏اند و چنانچه راه‌حل سیاسی برای خاتمه بحران لبنان یافت شود، حقوق شیعیان این کشور نیز باید در نظر گرفته شود.»[۲۹] رادیو صدای امریکا نیز با اعلام اینکه امروز در لبنان آرامش نسبی برقرار بود، به ادامه مذاکرات فیلیپ حبیب با رهبران گروه‏های لبنانی اشاره کرد و گفت: «یکی از رهبران سیاسی لبنان که در مذاکرات بیروت و نتیجه‌بخش بودن آن نقشی مهم بر عهده دارد، ولید جنبلاط رهبر اعراب دروزی است که در ملاقات‏های خود با فیلیپ حبیب و الیاس سرکیس [رئیس‌جمهور لبنان] شرکت داشته، ولی در مذاکرات جبهه نجات ملی که از هفت رهبر سیاسی و مذهبی لبنان تشکیل شده است، شرکت نکرده است و الیاس سرکیس و فیلیپ حبیب شرکت او را بسیار لازم و مؤثر می‏دانند. ولید جنبلاط که 33 سال دارد، از هنگام جنگ‏های داخلی سال‌های 1976 1975 تابه‌حال ریاست یک اتحادیه سیاسی از گروه‏های مسلمان، احزاب کمونیست و سازمان آزادی‌بخش فلسطین را که به نهضت ملی معروف است، در دست داشته است. ... جنبلاط اعلام کرده است که او فقط به شرطی در فعالیت‏های جبهه نجات ملی شرکت خواهد کرد که سازمان آزادی‌بخش فلسطین و اسرائیل از طریق امریکا قبول کنند که ظرف 48 ساعت آینده از دست‌زدن به هرگونه عمل غیرعادی و غیرمترقبه دوری خواهند کرد تا او فرصت داشته باشد با تمام اعضای جبهه ملی تبادل‌نظر کند و چگونگی اداره آینده بیروت غربی را تعیین نماید.»[۳۰] همچنین، رادیو اسرائیل به نقل از منابع سیاسی، با اعلام اینکه رئیس‌جمهور لبنان از تشکیل شورای نجات ملی صرف‌نظر کرده و به‌جای آن قصد دارد یک دولت ملی به ریاست صائب سلام تشکیل دهد، گفت: «صائب سلام درحال‌حاضر تماس‏هایی با سران سازمان به‌اصطلاح آزادی فلسطین برقرار کرده است تا موافقت آنها را جلب کند که بلافاصله پس از برقراری دولت وحدت ملی، ارتش منظم لبنان وارد محلات آنان در غرب بیروت گردد و جای افراد فلسطینی و شبه‌نظامیان چپ‌گرا را بگیرد. طبق برنامه، صائب سلام در مرحله دوم پیرامون واگذاری سلاح‏های سنگین خرابکاران [!] به دست ارتش لبنان و آینده سازمان به‌اصطلاح آزادی فلسطین گفت‌وگو خواهد شد. منابع دولتی لبنان نیز اعلام کردند که پرزیدنت سرکیس به محبوبیت صائب سلام در بین 600 هزار نفر از سنی‏های ساکن غرب بیروت و نیز روابط نزدیک وی با عربستان سعودی تکیه می‏کند. رئیس‌جمهور لبنان همچنین معتقد است که صائب سلام موفق خواهد شد یاسر عرفات را برای وصول به یک راه‌حل سیاسی تحت‌تأثیر قرار دهد.»[۳۱]

گزارش- 15

15. سازمان اوقاف با تقبل بخشی از هزینه بازسازی اماکن مذهبی ویران‌شده استان خوزستان بر اثر تجاوز ارتش عراق، قرار است کمک‏های نقدی مردم دراین‌خصوص را جذب کند. گردهمایی مسئولان سازمان اوقاف که از دو روز پیش در مسجد الجواد تهران آغاز شده بود، عصر امروز به کار خود پایان داد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر و با اشاره به اینکه در این گردهمایی درباره بازسازی مساجد و اماکن متبرکه در مناطق جنگی و امکانات سازمان اوقاف بحث و گفت‌وگو شد، به نقل از روابط عمومی این سازمان اضافه کرد، «براساس بررسی‏های انجام‌شده تنها در استان خوزستان مجموعاً 231 مسجد، حسینیه و امام‌زاده به‌دست بعثیون صدامی ویران شده است که تاکنون ادارات اوقاف، قسمت عمده‏ای از هزینه بازسازی آنها را تقبل کرده‏اند.» بنا بر این گزارش، در پایان این گردهمایی همچنین مقرر شد که برای جذب کمک‏های نقدی مردم دراین‌خصوص، یک شماره حساب بانکی که با نظارت و امضای نمایندگان امام خمینی قابل‌برداشت است، اعلام شود.[۳۲]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/03/29

  1. سند شماره 15937 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای اطلاعاتی رکن2 لشکر92 زرهی، شماره 91، 29/3/1361.
  2. سند شماره 158506 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات قرارگاه فتح به اطلاعات عملیات قرارگاه مقدم کربلا، 30/3/1361.
  3. سند شماره 158502 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات تیپ14 امام حسین(ع) به اطلاعات عملیات قرارگاه فتح، 30/3/1361.
  4. سند شماره 15935 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات تیپ21 امام رضا(ع) به فرماندهی تیپ21 امام رضا(ع)، 29/3/1361.
  5. سند شماره 284174 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خلاصه اطلاعات واحد اطلاعات عملیات سپاه پاسداران ناحیه سرپل‌ذهاب، شماره یک، 5/4/1361.
  6. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 93، 31/3/1361، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/3/1361.
  7. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 92، 30/3/1361، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر، 29/3/1361.
  8. سند شماره 340428 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن3 ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، 30/3/1361.
  9. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 93، 31/3/1361، ص35، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/3/1361.
  10. سند شماره 66111 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرماندهی سپاه منطقه5 (تبریز) به فرماندهی کل سپاه، 30/3/1361؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 93، 31/3/1361، صص 45 و 46، ارومیه - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/3/1361.
  11. سند شماره 340428 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  12. سند شماره 66130 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه منطقه7 به طرح و برنامه ستاد مرکز، 29/3/1361؛ و - سند شماره 66131 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه منطقه7 به طرح و برنامه ستاد مرکز، 29/3/1361.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 93، 31/3/1361، ص15، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/3/1361.
  14. روزنامه اطلاعات، 29/3/1361، ص4.
  15. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 92، 30/3/1361، صص 9 و 10، وین - خبرگزاری خلیج، 29/3/1361.
  16. اکبر هاشمی رفسنجانی، پس از بحران (کارنامه و خاطرات سال 1361)، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ سوم 1386، ص105.
  17. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 91، 29/3/1361، صص 11 و 12، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/3/1361.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 92، 30/3/1361، صص 26 و 27، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/3/1361.
  19. همان، صص 1 و 2، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/3/1361.
  20. سند شماره 252769 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی تیپ423 پیاده عراق به گروهان2 تیپ423، 29/3/1361.
  21. روزنامه کیهان، 29/3/1361، ص16.
  22. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 92، 30/3/1361، ص19، رادیو صوت‌الجماهیر عراق، 29/3/1361.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 91، 29/3/1361، ص2، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/3/1361.
  24. روزنامه جمهوری اسلامی، 30/3/1361، ص12.
  25. روزنامه کیهان، 30/3/1361، ص2.
  26. سند شماره 66120 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام مرکز فرماندهی ستاد مرکزی سپاه به دفتر نخست‌وزیر، 29/3/1361
  27. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 71، 31‏/3/1361، صص 1 و 4، دمشق - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/3/1361.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (جهان در 24 ساعت گذشته)، شماره 70، 30/3/1361، ص5، دمشق - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/3/1361.
  29. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 29/3/1361، صص 3 و 4، رادیو بی‌بی‌سی، 29/3/1361.
  30. همان، صص 2 و 3، رادیو صدای امریکا، 29/3/1361.
  31. همان، ص7، به نقل از رادیو اسرائیل، 29/3/1361.
  32. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 92، 30/3/1361، ص5، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/3/1361.