1361.04.13

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.04.13
نام‌های دیگر سیزده تیر
تاریخ شمسی 1361.04.13
تاریخ میلادی 4 ژوئیه 1982
تاریخ قمری 12 رمضان 1402




گزارش- 151

به گزارش سپاه پاسداران باختران، همه ارتفاعات بخش سومار و نفت‌شهر و مسير جاده‌هاي اين منطقه را دشمن مين‌گذاري كرده است و تاكنون چهارهزار عدد از انواع مين‌ها را در اين منطقه نيروهاي خودي كشف و خنثي كرده‌اند. تعداد مين‌هاي كاشته شده، حدود 80 هزار عدد تخمين زده‌شده‌است. [۱] همچنين براساس گزارش خبرنگار كيهان از باختران، دشمن 6 تا 15 كيلومتر در داخل مرز قرار دارد و اكثر چاه‌هاي نفت منطقه موسيان را تخريب كرده و كليه وسايل بهره‌برداري چاه‌هاي نفت و 7 دستگاه دكل حفاري موسيان را با خود برده‌است.[۲]

گزارش- 152

حملات هوايي و توپخانه‌اي عراق به مناطق مسكوني شهرهاي مرزي ايران همچنان ادامه دارد. امروز نيز مناطقي از خرمشهر و آبادان مورد حملات هوايي و توپخانه‌اي دشمن قرار داشت كه بر اثر اين حملات، يك تن شهيد و ده تن مجروح شدند.[۳] دشمن همچنين شهرهاي قصرشيرين، سومار، نفت‌شهر و مناطقي ديگر در غرب را نيز كه اخيراً آن‌جا را تخليه كرده بود، هدف گلوله‌هاي توپخانه قرارداد.[۴]

گزارش- 153

امروز براثر برخورد يك دستگاه كاميون با ميني كه ضد انقلاب روي پل رودخانه كنگير در جنوب‌شرقي منطقه سومار از استان باختران كارگذاشته بود، 13 تن شهيد و دوتن مجروح شدند.[۵] همچنين در حمله چند مرد مسلح به پايگاه بسيج شهيد بهشتي شهرستان آستانه اشرفيه، يك تن از اعضاي پايگاه به شهادت رسيد و 2 تن نيز به سختي مجروح شدند.[۶]

گزارش- 154

امروز نيز 35 دستگاه تريلر حامل مهمات و اسلحه ارسالي از كشورهاي عربي، از مرز كويت در منطقه نويسيب وارد خاك عراق شدند.[۷]

گزارش- 155

رزمندگان مستقر در جبهه‌هاي غرب و جنوب كشورمان طي تلگرامي، به امام خميني، آمادگي كامل خود را براي ادامه نبرد با نيروهاي عراقي تا دست‌يابي به خواسته‌هاي جمهوري‌اسلامي ايران اعلام كردند. در قسمتي از اين تلگرام چنين آمده‌است: «ما رزمندگان مستقر در جبهه‌هاي غرب و جنوب كشور، با آگاهي عميق به لزوم آزادسازي قدس به عنوان يكي از مهم‌ترين اهداف انقلاب اسلامي و نابودي رژيم اشغالگر قدس و با درك اين نكته كه تجاوز رژيم بعثي صهيونيستي عراق به ميهن اسلامي ما جدا از تجاوز رژيم اشغالگر قدس به جنوب لبنان نيست، اعلام مي‌كنيم كه كليد فتح قدس را در كربلا مي‌دانيم و با اين عقيده كه براي آزادي جنوب لبنان و سرزمين اشغالي فلسطين بايستي ابتدا مردم مظلوم عراق را از سلطه جابرانه حكام صهيونيست‌ آن، آزاد ساخت، به نبرد بي‌امان خود با متجاوزين صدامي ادامه داده و به‌‌ياري خداوند متعال و توجهات حضرت ولي عصر(عج) و دعاي خير آن حضرت تا پيروزي نهايي و دست‌يابي به شرايط اعلام شده از سوي دولت جمهوري اسلامي ايران، جنگ را ادامه خواهيم داد.»[۸]

گزارش- 156

در پي ترور آيت‌الله صدوقي، آقاي هاشمي رفسنجاني، رئيس مجلس شوراي اسلامي، امروز به دولت فرانسه اخطار كرد كه از حمايت سران سازمان مجاهدين‌خلق دست بردارند. وي كه در جلسه علني امروز مجلس شوراي اسلامي سخن مي‌گفت، با اشاره به شهادت آيت‌الله صدوقي و عرض تسليت به خانواده آن شهيد، خطاب به دولت فرانسه گفت: «من به فرانسه اخطار مي‌كنم كه ملت بزرگ ايران بخشي از اين حركات را به حساب دولت فرانسه مي‌گذارند. اين دولت فرانسه‌است كه سران تروريسم را زير بال حمايت خود گرفته‌است و در آينده خشم ملت ايران دامن او را خواهدگرفت.» رئيس مجلس شوراي اسلامي در پايان سخنان خود گفت: «به مسئولين حفاظتي تذكر مي‌دهم اين قبيل حوادث قابل پيش‌گيري است و اگر كوچك‌ترين شم حفاظتي به كار بردند، اين حوادث هرگز پيش نمي‌آمد.»[۹] اظهارات آقاي هاشمي رفسنجاني را راديو بي.بي.سي. چنين مورد بررسي و تحليل قرارداد: «قتل يكي از روحانيون بنيادگراي برجسته ايران يعني آيت‌الله صدوقي امام جمعه يزد كه دوروز پيش اتفاق افتاد، موجب اعتراض مقامات ايراني به فرانسه به خاطر پناه دادن به مخالفان رژيم ايران گشته‌است.» "ريچارد اوپنهايزر" ازدايره شرقي بي. بي.سي. در اين‌باره مي‌گويد: «مقامات ايران به سرعت اعلام داشتند كه مرتكبان ترور آيت‌الله صدوقي، مجاهدين‌خلق بوده‌اند كه رهبرشان مسعود رجوي در حال حاضر در نزديكي پاريس اقامت دارد.» امروز حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس در سخن‌راني خود به قتل آيت‌الله صدوقي اشاره كرد. وي به دولت فرانسه هشدار داد و گفت ملت ايران فرانسه را شريك اين جنايات مي‌داند. به نشانه سوگواري درگذشت آيت‌الله صدوقي، در ايران تعطيل رسمي اعلام شده بود و حجت‌الاسلام سيدعلي خامنه‌اي رئيس‌جمهور ايران، بدان مناسبت گفت: "مخالفان دولت بايد بدانند كه هرگونه جنايت از اين قبيل تار و پود الهي جمهوري اسلامي را بيش از پيش تقويت خواهد كرد."[۱۰]

گزارش- 157

خبرگزاري جمهوري اسلامي از ربوده‌شدن چهار ديپلمات ايراني در لبنان خبر داد. به‌گزارش اين خبرگزاري از بيروت، امروز "محسن مولوي " رايزن اول سفارت جمهوري اسلامي ايران در بيروت به همراه سه ديپلمات ديگر ايراني به همراه چند پليس محافظ، به دست شبه‌نظاميان حزب راست‌گرا و مسيحي "كتائب" لبنان ـ كه از حمايت رژيم اشغالگر قدس نيز برخوردار هستند ـ در مسير بقاع ـ طرابلس ـ بيروت ربوده شدند و به يكي از مقرهاي جنگي اين حزب انتقال يافتند. سپس پليس‌هاي محافظ ديپلمات‌ها آزاد شدند و ديپلمات‌هاي ايراني هنوز در گروگان شبه نظاميان كتائب به‌سر مي‌برند. مطبوعات لبنان در اين‌باره نوشتند: «تماس‌هاي رسمي و حزبي جهت نجات جان ديپلمات‌هاي ايراني در جريان است و در اين تماس‌ها تعدادي از وزراي لبنان نيز شركت دارند.» يك مقام وزارت‌خارجه نيز گفت كه كوشش‌هايي براي رهايي اين افراد در جريان است اما تاكنون نتيجه‌اي به‌دست نيامده‌است. [۱۱] راديوهاي اسرائيل و امريكا نيز به انعكاس اين خبر پرداختند و به تلاش‌ها براي آزادي ديپلمات‌هاي ربوده شده اشاره‌كردند.[۱۲]

گزارش- 158

سعدون حمادي كه جهت مهيا كردن زمينه برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد، به هند سفر كرده بود، گفت: «سربازان عراق به مرزهاي بين‌المللي و شناخته شده با ايران، عقب‌نشيني كرده‌اند و اقدام بعدي در اين زمينه بايد اعلام آتش‌بس باشد. بغداد اعلام مي‌دارد كه زمان براي مذاكرات فرارسيده‌است اما واكنش ايران تا كنون منفي بوده‌است.» حمادي سپس افزود كه عراق همچنين ترجيح مي‌دهد كه گروه حسن‌نيت كشورهاي غيرمتعهد مشتمل بر زامبيا، كوبا، سازمان آزادي بخش فلسطين و هند به كوشش‌هاي آشتي‌جويانه خود ادامه دهد، زيرا اين هيئت تاكنون كار خود را به خوبي انجام داده‌است.[۱۳] در اين حال سفير عراق در پاكستان در مصاحبه‌اي ضمن بيان علل عقب‌نشيني نيروهاي نظامي كشور متبوعش از مناطق اشغال‌شده ايران، بدون اشاره به قرارداد 1975 و با تمسك به قرارداد 1913 صراحتاً به تداوم اشغال بخش‌هاي استراتژيك مناطق مرزي ايران اعتراف كرد. احمد ظفر الگيلاني گفت كه كشور وي براي نشان دادن صحت گفتار خود مبني‌بر عقب‌نشيني از خاك ايران از يك نيروي بين‌المللي دعوت كرده‌است تا در مرزها مستقر شوند و اين عقب‌نشيني به رضايت و به خواست عراق بوده و هيچ چيز آن‌ها را مجبور به اين كار نكرده‌است. اين ديپلمات عراقي افزود: «عراق قصد اشغال خاك ايران را نداشته و هدف ما فقط تضعيف و انهدام سلاح ايران بوده كه در آن موفق شده‌ايم و نيروهاي ما مناطقي را ترك گفته‌اند كه ارزش از دست دادن نفرات را به‌خاطر حفظ آن‌ها نداشته‌اند.» سفير عراق در پاسخ به پرسشي گفت كه نيروهاي اين كشور به مرزهايي كه طي قرارداد1913 تعيين شده بود عقب‌نشيني كرده‌اند و اين اقدام به منظور ايجاد وضع آرامي براي تشكيل كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد بوده‌است. وي در مورد احتمال حمله ايران به عراق گفت كه در صورت حمله ايران به خاك عراق، اين كشور از كشورهاي عربي خواستار دفاع از مرزهاي عراق خواهد شد. به موجب منشور اتحاديه عرب، در صورت حمله يك كشور غير عرب به كشورهاي عربي، اعراب موظفند از آن كشور دفاع كنند.[۱۴]

گزارش- 159

پادشاهان كشورهاي اردن و عربستان از ايران خواستند با استقرار نيروي بين‌المللي‌ در مرزها موافقت كند. روزنامه "عكاظ" چاپ عربستان با انتشار خبر ملاقات ملك‌حسين پادشاه اردن با ملك‌فهد پادشاه عربستان، اعلام كرد كه آنها ايران را به قبول پيشنهاد اخير عراق مبني‌بر استقرار نيروهاي حافظ صلح در مرزهاي دو كشور، دعوت كرده‌اند.[۱۵]

گزارش- 160

در يك نمايش سياسي تبليغاتي و با تقليد از حركت ايران در خصوص ملاقات اسيران جنگي با خانواده‌هاي خود، سخن‌گوي حكومت عراق اعلام كرد كه دولت اين كشور حاضر است از تاريخ چهاردهم ماه مبارك رمضان تا پايان آن ماه روزانه يك هزار خانواده چهار نفره ايراني را جهت زيارت عتبات عاليات پذيرا باشد. همچنين عراق پيشنهاد داد كه زائران ايراني به صورت دو گروه پانصد خانواري در دو منطقه مرزي (از بدره تا مهران و از فكه تا دزفول) روزانه جمع شوند و دولت عراق وسيله رفت‌وآمد و تغذيه آنان را به عهده خواهدگرفت. دولت ايران متقابلاً اجازه دهد كه زائران عراقي مرقد مطهر حضرت رضا (ع) را زيارت نمايند. سخن‌گوي حكومت عراق در ادامه گفت: «در صورتي‌كه دولت ايران تمايلي به اين كار نشان ندهد، دولت عراق مايل است كه خانواده‌هاي ايراني را علي‌رغم ردكردن اين پيشنهاد از سوي دولت ايران، پذيرا باشد.»[۱۶]

گزارش- 161

به دنبال تغيير و تحولات در كادر رهبري حزب بعث و انتخاب مجدد صدام به رهبري اين حزب و جابه‌جايي عناصر در شوراي فرماندهي انقلاب عراق، احمد حسين السامرايي، صديق عبداللطيف يونس، سعدي عياش عريم، دكتر سامان مجيد فرج به ترتيب به سمت وزيران جوانان، كشاورزي، و اصلاحات ارضي، الحكم المحلي و برنامه، در كابينه جديد دولت عراق برگزيده شدند و در حضور صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق سوگند وفاداري ادا كردند.[۱۷]

گزارش- 162

سازمان امنيت عراق مراقبت‌هاي شديد امنيتي را بعد از عمليات بيت‌المقدس در شهر شيعه‌نشين بصره به اجرا گذاشته‌است. قرارگاه كربلا در ادامه اين گزارش افزوده‌است كه سازمان امنيت عراق از تخليه شهر جلوگيري مي‌كند و چنانچه كسي شهر را ترك كند، افراد ارتش خلقي كه در منطقه "گرمتعلي" به بازرسي مشغول‌اند، او را بازداشت مي‌كنند و بي‌درنگ اموال و خانه او نيز مصادره مي‌شود. اما با وجود به اين محدوديت‌ها براي افراد عادي، خانواده نظاميان مقيم بصره به منظور دورماندن از خطرهاي جنگ، به بغداد و مناطق ديگر منتقل شده‌اند.[۱۸]

گزارش- 163

روزنامه لبناني "السفير" نيز امروز در مقاله‌اي به تفصيل موضوع جنگ ايران و عراق را مورد تجزيه و تحليل قرارداده ‌است. در اين مقاله كه به قلم "اسعد حيدر" نوشته شده، آمده‌است: «آيا پس از اين‌كه ايراني‌ها توانستند خرمشهر را آزاد نمايند، جنگ ايران و عراق به پايان مي‌رسد؟ آيا اين جنگ درها را به روي يك جدال تازه باز كرد؟» نويسنده سپس افزوده‌است: «جنگ خليج را نمي‌توان با استفاده از فرمول‌هاي نظامي بررسي كرد، جنگ شط‌العرب [اروندرود] يك جنگ سياسي دو رژيم متفاوت مي‌باشد كه هركدام براي سرنگوني طرف مقابل تلاش مي‌كند. هرچند پيروزي ايران در خرمشهر از نظر نظامي بسيار مهم و مؤثر مي‌باشد ولي اين امر نمي‌تواند در سرنوشت جنگ كنوني تأثير به‌سزايي داشته باشد،‌ زيرا جنگ خرمشهر در قاموس ايراني‌ها يك شكست نظامي مفتضحانه براي عراق محسوب مي‌شود ولي عراقي‌ها آن را تنها يك عقب‌نشيني تاكتيكي مي‌دانند. . . . آزادي خرمشهر به معناي آزادي تمام سرزمين‌هاي ايراني محسوب نمي‌شود زيرا مواضع مهمي از ايران هنوز هم تحت اشغال عراقي‌ها است و چنانچه جنگ از جنوب به شمال كشيده شود، به اين معناست كه ايران تنها براي حل اختلافاتش با عراق به وسايل نظامي متوسل خواهد شد.» مفسر در بخشي ديگر از اين مقاله، تأثيرات ورود ايران به خاك عراق را چنين برشمرده‌است: «1ـ چنانچه ايران وارد خاك عراق شود، ممكن است هم‌پيمانان عربي خود را از دست بدهد يا حداقل موضع‌گيري بي‌طرفانه‌اي‌‌ اتخاذ نمايند. 2ـ ورود ارتش ايران به بصره و تحريك شيعيان اين منطقه عليه عراق، پذيرفتني نيست زيرا كساني كه از ايران حمايت كردند به خاطر مسايل مذهبي نبود بلكه بيش‌تر به خاطر موضع‌گيري سياسي انقلاب اسلامي ايران بود. آنان مسلماً با چنين طرفي مبارزه خواهند كرد. 3ـ ورود نيروهاي ايراني به خاك عراق، راه را براي عربي كردن يا جهاني كردن اين جنگ هموار خواهدكرد. اگرچه مصر تاكنون براي دخالت تمام عيار در اين جنگ مورد شك و ترديد قرارگرفته‌است ولي نيروهاي اساسي منطقه براي حمايت از خود حاضرند تا آخرين قطره خون، ] آخرين قطره[ نفت و تا آخرين سرباز و آخرين دلار با ايران بجنگند. 4ـ ورود ايراني ها به بصره زير پوشش آزادي قدس، نيروهاي سياسي منطقه را كه خواهان حل صلح‌آميز مسئله فلسطين هستند در تنگنا قرارخواهدداد، بنابراين، ايران به خاطر اين موضع‌گيري طرف‌داران زيادي را از دست خواهدداد. اگرچه ممكن است در آينده دور حمايت توده‌ها را به سوي خود جلب كند ولي شرايط كنوني منطقه اجازه نمي‌دهد كه شعارهاي افراطي مطرح شود. به هرحال ايران ممكن است فقط نوار مرزي خود را از اشغال عراقي‌ها خارج كند و آينده سياسي عراق را به عراقي‌ها واگذار نمايد.‌»[۱۹]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/13

  1. سند شماره 016124، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه باختران، 14/4/1361.
  2. روزنامه كيهان، 17/4/1361، ص2، باختران.
  3. روزنامه كيهان، 14/4/1361 ص 2، آبادان.
  4. پيشين، باختران.
  5. خبرگزاري جمهوري اسلامي، " گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 108، 15/4/1361 ص 2، باختران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/4/1361.
  6. پيشين، ص 7، آستانه اشرفيه، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/4/1361.
  7. سند شماره 016155، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 109/95 ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 16/4/1361، ص9.
  8. روزنامه كيهان، 13/4/1361 ص 2، به نقل از رزمندگان اسلام.
  9. سند شماره 016155، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 109/95 ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 16/4/1361، ص9.
  10. . واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه "، 13/4/1361 ص3، راديو بي.بي.سي (لندن)، 13/4/1361، به نقل از دايره شرقي بي. بي. سي."
  11. روزنامه كيهان، 16/4/61، ص 2، بيروت، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  12. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 16/4/1361، ص12، راديو اسرائيل، 16/4/1361، به نقل از راديو دولتي ايران؛ و واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه "،15/4/1361، ص 5، راديو صداي امريكا، 15/4/1361 به نقل از راديو "جمهوري اسلامي ايران".
  13. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شمارة 107، 14/4/1361، ص 12، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 13/4/1361، به نقل از تانيوگ از دهلي‌نو، به نقل از سعدون حمادي.
  14. مأخذ 5، ص4، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/4/1361، به نقل از راديو صداي امريكا؛ ـ و مآخذ 5، ص 4، اسلام آباد، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/4/1361، به نقل از سفير عراق در پاكستان.
  15. مأخذ 13، ص 2، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 13/4/1361، به نقل از روزنامه "عكاظ" چاپ عربستان، به نقل از خبرگزاري رسمي اردن.
  16. سند شماره 016121، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 107/92، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران، اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 13/4/1361، صص 8 و 9.
  17. سند شماره 016140، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 108/93، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران، اداره دوم، فرماندهي اطلاعات، 15/4/1361، ص 11.
  18. سند شماره 016088، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 535، قرارگاه كربلا (ركن 2)، 13/4/1361 ص 2.
  19. اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشرية شماره 218، 12/5/1361، صص6 و 8، از السفير، چاپ لبنان، 13/4/1361.