1361.07.26
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.07.26 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | بیست و شش مهر |
| تاریخ شمسی | 1361.07.26 |
| تاریخ میلادی | 18 اکتبر 1982 |
| تاریخ قمری | 30 ذی‌الحجه 1402 |
گزارش- 908
تبادل آتش میان نیروهای ایران و عراق در مناطق جنگی، امروز همچنان ادامه داشت و برخی مناطق مسکونی و عملیاتی هدف آتش شدید سلاحهای ارتش عراق قرار گرفت. مناطق مسکونی شهر آبادان مانند روزهای قبل آماج گلولههای توپخانه و خمپارههای نیروهای عراقی بود که سه منزل مسکونی و یک ساختمان اداری آسیب دید و دو غیرنظامی نیز مجروح شدند.[۱] همچنین از ساعت 5:30 امروز جزیرة مینو هدف آتش شدید سلاحهای سبک و سنگین عراق قرار گرفت که با واکنش متقابل نیروهای خودی پس از حدود یک ساعت و نیم آتش دشمن فروکش کرد.[۲] بیشترین حجم آتش دشمن در جبهههای میانی و غربی به منطقة عملیاتی مسلم‌بن عقیل مربوط می‌شد و در دیگر مناطق نیز کمابیش تبادل آتش وجود داشت.[۳] در جبهههای میانی و در محدودة منطقة عملیاتی مسلم‌بن عقیل نیز نیروهای عراق تظاهر به تک و عملیات گشتی رزمی کردند که هر بار با اجرای آتش پرحجم نیروهای خودی، حرکت دشمن خنثی شد.[۴]
گزارش- 909
ارتش عراق برای جلوگیری از عقب‌نشینی نیروهای خود به اعدام افسران، درجهداران و سربازان متوسل شده است. در پی عملیات موفق مسلم‌بن عقیل که با سرعت عمل نیروهای خودی و غافلگیری کامل نیروهای عراقی همراه بود، فرماندهی لشکر 12 زرهی نامة شدید‌الحنی را در تأکید بر حکم قبلی مبنی‌بر اعدام آن دسته از افرادی که در جنگ عقب‌نشینی می‌کنند به تیپ‌های تحت امر خود ابلاغ کرد. در این نامه که عنوان آن "امریة" ابلاغی لشکر 12 زرهی است، آمده است: «نظر به این که در منطقة مندلی ضعف‌هایی از سوی یگان‌های ما مشاهده شد، لذا موارد زیر تأکید می‌گردد: 1ـ پدافند در مواضع کنونی تا آخرین نفر و آخرین فشنگ؛ 2ـ دستورات قبلی مبنی‌بر اعدام کلیة کسانیکه مواضع خود را ترک کرده و یا تلاش کرده‌اند بدون اجازه مواضع خود را رها ساخته و عقب‌نشینی کنند، مجدداً و قویاً تأکید می‌شود. در رأس اینگونه افراد فرماندهان گروه، دسته، گروهان و رده‌های بالاتر قرار دارند و هیچ‌گونه عذری از این افراد پذیرفته نخواهد بود. شایسته است برابر دستور عمل شود.»[۵]
گزارش- 910
مجاهدین مسلمان عراقی به همراه دیگر معارضان شهرهای بغداد، سلیمانیه، کرکوک و سیدصادق، امروز ضربههای مؤثری بر نیروهای دولتی وارد آوردند. مجاهدین مسلمان عراقی با پرتاب نارنجک دستی به محل تجمع نیروهای حزب بعث در هتل بغداد، سبب کشته شدن هفت تن و زخمی شدن عدهای از آنان شدند. همچنین در حملة نیروهای معارض عراق به یک ستون ارتش در جادة سلیمانیه ـ کرکوک چند خودرو نظامی منهدم و پنج نفر از نیروهای ارتش عراق کشته شدند. در حملة دیگری به محلة "اسکان" و "امام قاسم" در شهر کرکوک و تخریب یک دکل مخابراتی، تعدادی از نیروهای حزب بعث کشته شده و دو نفر به اسارت مجاهدین مسلمان عراقی درآمدند. این افراد همچنین به یکی از نیروهای جیش الشعبی در شهر سیدصادق حمله کردند.[۶]
گزارش- 911
در تداوم تحرکات نیروهای ضدانقلاب در برخی مناطق شهری و روستایی، درگیریهای میان نیروهای حزب دمکرات و کومه‌له با نیروهای دولتی ایران رخ داد. در این درگیریها بسیاری از افراد ضدانقلاب کشته، دستگیر و یا تسلیم شدند و به نیروهای خودی و مردم عادی نیز خسارتهایی وارد شد. 1ـ یک اتومبیل لندرور حامل چند سرنشین که به قصد عزیمت به روستای "زیلا" از اشنویه خارج شده بود، در آخرین لحظات غروب در حد فاصل روستاهای "گروکاشان" و "کانی سپید" در شمال شرقی این شهر، به کمین چتههای حزب دمکرات افتاد و با تیراندازی افراد این حزب، چهار سرنشین مرد اتومبیل کشته و سه سرنشین دیگر که یک زن و دو دختر بچه بودند، زخمی شدند. اهالی روستاهای اطراف افراد زخمی را به درمانگاه نقده انتقال دادند.[۷] 2ـ در سلماس یک دسته از نیروهای حزب دمکرات در ساعت 23:30 دکل مخابراتی این شهر را در 6 کیلومتری پاسگاه قرهتپه، با آر.پی.جی.7 منفجر کردند. درنتیجة این اقدام، ارتباط مخابراتی شهرستان سلماس با دیگر شهرها قطع شد.[۸] 3ـ در بوکان افراد سازمان کومه‌له با نفوذ به داخل شهر، به سمت قرارگاه سپاه تیراندازی کردند که با اقدام متقابل نیروهای سپاه مواجه شدند. در این حادثه پنج تن از نیروهای کومه‌له کشته شدند. از نیروهای سپاه نیز یک تن مجروح شد.[۹] 4ـ در غرب شهر بوکان، نیروهای مسلح غیرقانونی به خودرو گشت سپاه در محور کانی‌سیب به پل باوینآباد حمله کردند که با مقاومت آنان مواجه شدند. این درگیری با اعزام نیروهای کمکی سپاه به محل درگیری و دستگیری ده نفر از مهاجمان خاتمه یافت.[۱۰] 5ـ یکی از اهالی روستای "گلین" در جنوب غربی سنندج عدهای از نیروهای حزب دمکرات را که برای تبلیغ وارد این روستا شده و در محلی تجمع کرده بودند، به هلاکت رساند. این روستایی که یکی از افراد پیشمرگ مسلمان کرد بود، نارنجکی را از لولة بخاری به محل تجمع آنان انداخت که براثر انفجار نارنجک، چند تن از عناصر ضدانقلاب کشته شدند.[۱۱] 6ـ امروز یکی از عناصر اصلی گروه‌های غیرقانونی، خود را به سپاه پاسداران بانه معرفی و ضمن اظهار ندامت، تقاضای اماننامه کرد. این فرد سلاح و تجهیزات انفرادی همراه خود را نیز به سپاه بانه تحویل داد.[۱۲] 7ـ در گزارش نوبه‌ای قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در این روز آمده است: اخیراً افراد حزب تجزیه‌طلب دمکرات به ساکنان روستاهای تحت نفوذ خود اعلام کرده‌اند که اهالی حق استفاده از برنامههای صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران را ندارند و در صورت سرپیچی از این دستور، با آنان بهشدت برخورد خواهد شد.[۱۳]
گزارش- 912
واحدهای عملیاتی قرارگاه حمزه، عملیات پاکسازی مناطق شمال غرب ایران در محور سردشت ـ پیرانشهر را ادامه داده و بخش دیگری از ارتفاعات منطقة آلواتان و شهرک ربط را تصرف کردند. آزادسازی محور سردشت ـ پیرانشهر که از 22 مهر آغاز و بهدنبال آن برخی از ارتفاعات منطقه، از جمله "لیلانه" و پاسگاه آلواتان تصرف شده بود،[۱۴] امروز نیز ادامه یافت و با هماهنگی نیروهای تحت امر قرارگاه حمزة سیدالشهدا(ع) از جمله "تیپ ویژة شهدا"، "ارتش" و "بسیج عشایر"، عملیات پاکسازی حدود 10 کیلومتر دیگر از ارتفاعات مهم و سوقالجیشی "آلواتان" آغاز شد.[۱۵] در این عملیات که بهصورت تعقیب و گریز انجام شد، عناصر گروه‌های مسلح با به جا گذاشتن تعداد زیادی اسلحه، مقداری مهمات و اسناد درونگروهی، مجبور به ترک منطقه شدند و چند روستای منطقه از جمله "آلواتان"، "نمازایی"، "کاناله"، "کنه کشکه" و "علی مردان" پاکسازی شد.[۱۶] علاوه بر مناطق تصرف شده و در ادامة عملیات، منطقة "میرآباد" در 3 کیلومتری شرق آلواتان که یکی از مراکز مهم آموزش ضدانقلاب و از مراکز عمدة ورود کالاهای قاچاق از عراق محسوب می‌شد، نیز آزاد و پاکسازی شد.[۱۷] همچنین در ادامة عملیات روز گذشته برای آزادسازی شهرک ربط و ارتفاعات مشرف بر آن که دو روز قبل با موفقیت کامل و تصرف اهداف پیش‌بینی‌شده پایان یافت، ولی گروه‌های تجزیه‌طلب با هجوم مجدد توانستند این شهرک را از دست نیروهای خودی خارج کنند، امروز نیروهای سپاه با یک طرح از پیش تعیین شده، عملیاتی را به قصد تصرف کامل شهر انجام دادند و موفق شدند در ساعت 10:30 شهرک ربط را تصرف کنند.[۱۸]
گزارش- 913
برای تجلیل از عملیات‌های قرارگاه حمزه، امروز محسن رضایی وارد استان آذربایجان غربی شد و فرمانده ناحیة ژاندارمری کردستان نیز از عملیات‌های این قرارگاه قدردانی کرد. با توجه به عملیات‌های موفقیتآمیز قرارگاه حمزة سیدالشهدا(ع)، امروز محسن رضایی فرمانده کل سپاه، وارد شهر ارومیه شد و هدف از سفر خود را نظارت بر ادامة عملیات قرارگاه حمزة سیدالشهدا(ع) اعلام کرد. وی همچنین از همکاریهای مردم مسلمان کرد با نیروهای تحت امر قرارگاه حمزه قدردانی کرد و افزود: بعد از پاکسازی مناطق آلوده از وجود افراد ضدانقلاب، بلافاصله فعالیتهای سازندگی شروع خواهد شد تا مردم منطقه از ثمرههای انقلاب اسلامی بهره بیشتری ببرند. وی ابراز امیدواری کرد با استمرار این عملیات و همکاری مردم، خیلی زود معضل ضدانقلاب در مناطق کردنشین حل و فصل شود.[۱۹] سرهنگ بهرامپور فرمانده ناحیة ژاندارمری کردستان نیز در سمینار فرماندهان ژاندارمری در زاهدان دربارة وضعیت کردستان و اقدامات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) مطالبی بیان کرد. وی گفت: از زمان تشکیل قرارگاه حمزه هماهنگی خاصی بین همة رزمندگان ارتش، ژاندارمری، سپاه پاسداران و پیشمرگان کرد به وجود آمده و در حال حاضر همة محورها و شهرهای منطقة کردستان تحت حاکمیت دولت جمهوری اسلامی ایران درآمده است. وی دربارة عملکرد قرارگاه حمزه افزود: قرارگاه حمزه که در ارومیه تشکیل شده، با ایجاد انسجام بین نیروها، چند عملیات موفقیتآمیز داشته است، از جملة این عملیات‌ها می‌توان به عملیات تصرف و پاکسازی محور پیرانشهر به سردشت اشاره کرد که با محاصرة مناطق اصلی ضدانقلاب و باز شدن مسیر پیرانشهر به سردشت، یکی از راههای تدارکاتی ضدانقلاب از عراق بسته شد و بهزودی این محور کاملاً باز خواهد شد.[۲۰]
گزارش- 914
عناصر سازمان مجاهدین خلق در تهران به اقدامات تروریستی و تهدید هواداران نظام دست زدند. در محلة چهارصد دستگاه خیابان پیروزی تهران، عناصر سازمان مجاهدین خلق در ساعت 20:30 از داخل یک مینیبوس به سمت دو نفر از افراد متدین محل تیراندازی کرده و از محل گریختند. در این فاصله دو راکب یک موتورسیکلت به مجروحان نزدیک شده و با شلیک چند تیر خلاص آنان را به شهادت رساندند.[۲۱] در حادثة دیگری دو فرد مسلح که بر یک موتور سیکلت 250 سوزوکی قرمز رنگ سوار بودند، در خیابان مطهری تقاطع پل بزرگراه مدرس به سمت یک عابر تیراندازی کرده و متواری شدند. در این اقدام به کسی آسیبی نرسید.[۲۲] ساعت 20:20 نیز دو راکب یک موتورسیکلت برای ایجاد رعب و وحشت در خیابان پیروزی تهران، اقدام به تیراندازی هوایی کرده و متواری شدند.[۲۳]
گزارش- 915
نیروهای امنیتی ایران، امروز ضربات مؤثری به گروه‌های مجاهدین خلق، پیکار و رنجبران وارد آوردند و یکی از اعضای مؤثر سازمان در بندرعباس اعدام شد. یکی از اعضای تشکیلاتی سازمان مجاهدین خلق که کاندیدای سازمان برای انتخابات مجلس شورای اسلامی از گچساران نیز بود، به جرم فعالیت در فاز نظامی در شهر بندرعباس، نگهداری سلاحهای مختلف از جمله کلاشینکف و کلت، نارنجک و بیسیم، جمع‌آوری کمک برای فعالیتهای نظامی سازمان و داشتن مسئولیت بخش دختران سازمان در گچساران، با حکم دادگاه انقلاب اسلامی بندرعباس و با تأیید شورای عالی قضایی، در این شهر اعدام شد.[۲۴] در شیراز نیز 15 نفر مرتبط با گروه‌های مجاهدین خلق، پیکار و رنجبران دستگیر شدند.[۲۵] در صومعهسرا نیز یکی از عناصر وابسته به گروه اشرف دهقان دستگیر شد.[۲۶] در پی اعلام خبر یک چوپان، مبنی‌بر وجود یک مخفیگاه در جنگلهای منطقة "ازارکی"، از این محل تعدادی پتو و موکت، مقداری دارو و اسنادی مربوط به سازمان مجاهدین خلق به دست آمد.[۲۷]
گزارش- 916
امروز، مطلبی با عنوان «نخستین گزارش فرماندهی سیاسی، نظامی مجاهدین خلق در ایران (علی زرکش) به فرماندهی عالی سیاسی، نظامی مجاهدین خلق در پاریس مسعود رجوی» از رادیو وابسته به سازمان مجاهدین خلق پخش شد. در بخشی از این گزارش بدون ارائه آماری و با کلیگویی دربارة عملکرد دو ماه قبل این سازمان و با تأکید بر آن آمده است: «بهدنبال دریافت جمعبندی و آخرین فرامین نظامی شما مبنی‌بر آغاز "فاز نوین مسلحانه"، در دو ماه گذشته به نتایج چشمگیری که از هر جهت مبین وحدت تئوری انقلابی است، [دست یافتیم.] در همین رابطه آمار عملیات انقلابی ضداختناق در تهران و شهرستانها و همچنین جنگل و کردستان افزایش عجیبی یافته است. نگاهی سریع و گذرا به فهرست عملیات انجامشده در دو ماه مرداد و شهریور آنچه را که در گزارش آمده است، ملموس‌تر میسازد. فیالمثل در عملیاتی که در طی مرداد ماه در تهران انجام گرفت، چندین واحد گشتی مزدوران سرکوبگر، مورد حمله قرار گرفتند و دهها نفر از پاسداران و دیگر مزدوران و ایادی رژیم به هلاکت رسیدند.» در این گزارش بدون اشاره به کاهش عملیات‌های سازمان در داخل و نیز بدون توجه به دستگیری‌های فراوان اعضای سازمان به نوعی سعی شده اذهان از مشکلات سازمان در ایران به مسائل سازمان در خارج از کشور معطوف و دربارة سرکردة سازمان بزرگ‌نمایی شود. در ادامة گزارش آمده است: «برحسب گزارشات برادرانی که از پاریس و از نزد خود شما بازگشتهاند، چنین به نظر میرسد که شما چنانکه باید به مسائل محافظتی پیرامون خود بها نمیدهید، ازاینرو باید خاطرنشان نمود که نگذارید دشمن خدا و خلق که مدتها است از وارد آوردن ضربات استراتژیک بر سازمان و مقاومت در داخل کشور زبون و درمانده شده، با توطئهچینیهای جدیدی که پیوسته در تدارک آنهاست به اهداف شوم خود علیه رهبری ما در خارج از کشور دست یابد.»[۲۸]
گزارش- 917
توصیه به خودباوری، امید به توانایی ملی برای اصلاح امور، یادآوری سیاست رژیم گذشته در وابسته نگه داشتن کشور به دستاوردهای کشورهای خارجی و اولویت داشتن منافع کشورهای خارجی نسبت به منافع داخلی، اهم مطالبی بود که امام خمینی در دیدار امروز متخصصان نیروی هوایی با ایشان مطرح کردند. ایشان فرمودند: «اینکه شما با ابتکارات خود و اعتماد به خداوند کارهاى مهمى انجام دادهاید و دستگاههاى پیچیدهاى را به کار انداختهاید، موجب تقدیر و تشکر است. اتکال به نفس، بعد از اعتماد به خداوند منشأ خیرات است و اگر کشورها ما را آرام بگذارند، مردم همة امور را اصلاح مىکنند. مهم این است که شما خودتان را بیابید؛ زیرا در رژیم گذشته، ما خودمان را گم کرده بودیم و آنها هر کارى که مىخواستند کردند و به ما تزریق کردند که شما توانایى انجام کارها را ندارید و دانشمندان ما از آنها توسرى مىخوردند و این بود وضع ما، و مردم ما هم مىگفتند: براى چه کسى کار بکنیم؛ چون همه‌چیز ما وابسته است؛ و مصیبت بالاتر این بود که جوانان ما با دستور مستشاران خارجى عمل مىکردند و منافعشان به جیب اجانب مىرفت و قهراً هر کسى که مىخواست در چنین محیطى انسان مستقلى باشد، توسرى مىخورد و از مسائل مأیوس و افسرده مىشد. ولى اکنون که بحمد‌اللَّه، [کشور] از شّر آنها پاک‌سازى شده است، مىبینید که جوانان عزیز و مردم ما توانایى انجام کارها و برداشتن موانع را دارند؛ و من امیدوارم که به‌زودى به حد خودکفایى برسیم. من دعاگوى همة شما هستم.»[۲۹]
گزارش- 918
هیئت پارلمانی کرة شمالی به ریاست هوانک جانک یوپ رئیس مجلس این کشور امروز با حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، آقای میرحسین موسوی نخست‌وزیر و آقای دکتر ولایتی وزیر امور خارجه در تهران دیدار کردند. هیئت پارلمانی، سیاسی و اقتصادی جمهوری دمکراتیک خلق کره که به ریاست آقای هوانگ جانگ یوپ رئیس مجلس این کشور به ایران آمده است، آخرین دور مذاکرات خود را با آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی انجام داد. در این دیدار که معاون سیاسی وزارت امور خارجه و چند تن از نمایندگان مجلس نیز حضور داشتند، رئیس مجلس کره با تأکید بر لزوم تغییر مکان اجلاس آتی بین‌المجالس که قرار است در سئول پایتخت کره جنوبی برگزار شود، خواستار حمایت و همکاری ایران در این باره شد. آقای هاشمی رفسنجانی نیز با تأکید بر حمایت ایران از نظرهای کره شمالی، با پیشنهاد همتای کرهای خود مبنی‌بر تغییر محل کنگرة آتی بین‌المجالس موافقت و در حمایت اقتصادی از کشورهای محروم، بر تشکیل صندوق مشترک کشورهای غیرمتعهد تأکید کرد.[۳۰] این هیئت با میرحسین موسوی نخست‌وزیر نیز دیدار کرد. در این دیدار نخست‌وزیر ایران گفت: «برای مبارزه با ابرقدرتها بایستی در درجة اول به مکتب و نیروی مردم تکیه کرد و با تکیه به ابزار نمیتوان با قدرتهای استکباری مقابله نمود. ملت ما با اتحاد و یکپارچگی خود که در نتیجة ایمان به خدا آن را به دست آورده است، موفق شد در مقابل تمام توطئههای قدرتهای استکباری بهویژه امریکا ایستادگی کند.» وی افزود: «ملت ما اینک بدون نیاز به مستشاران خارجی، کارخانه‌ها را راهاندازی می‌کند و ما تا کنون توانستهایم علیرغم کمبودها و توطئههای گوناگون، در این زمینه به پیشرفتهای چشمگیری دست یابیم.»[۳۱] هیئت کرهای همچنین با دکتر ولایتی وزیر امور خارجه دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار رئیس مجلس کره شمالی با اشاره به تغییر محل کنفرانس آتی جنبش عدم تعهد از بغداد به دهلی‌نو گفت: «جمهوری اسلامی در این کار نقش اساسی را به عهده داشت و ما هم با شما هم‌رأی بودیم، زیرا تغییر محل کنفرانس برای ایران و کشورهای غیرمتعهد یک پیروزی است.» وی در ادامه به برگزاری اجلاس آتی بین‌المجالس در کره جنوبی اشاره کرد و از دکتر ولایتی خواست در حمایت از موضع کرة شمالی، با برگزاری این اجلاس در سئول مخالفت کند. وزیر خارجة ایران نیز در این دیدار تغییر محل کنفرانس جنبش عدم تعهد از بغداد به دهلی‌نو را موجب نجات این جنبش از انحطاط دانست و با تشکر از موضع جمهوری دمکراتیک خلق کره در تغییر محل آن گفت: «اگر کنفرانس در بغداد برگزار می‌شد، یک مرد سفاک و دیکتاتور سه سال ریاست جنبش را به عهده می‌گرفت و درحقیقت، از این طریق برای تثبیت حاکمیت غاصبانة خود سوء استفاده می‌کرد.» در ادامه دکتر ولایتی با اشاره به رأی منفی نمایندگان مجلس شورای اسلامی در کنفرانس بین‌المجالس در رم، به برگزاری اجلاس آتی این مجمع در سئول، طرفداری ایران از وحدت دو کره را اعلام کرد و امریکا را عامل نفاق و جدایی بین کرة شمالی و جنوبی دانست. وزیر خارجة ایران در این دیدار همچنین پیشنهاد تشکیل صندوق مشترک در کشورهای عضو جنبش عدم تعهد برای رفع نیازهای این کشورها و تأمین استقلال آنان را مطرح کرد.[۳۲] همچنین امروز وزیر اقتصاد خارجی جمهوری دمکراتیک خلق کره ـ که از اعضای هیئت کرهای در سفر به ایران است ـ با آقایان مهندس بهزاد نبوی وزیر صنایع سنگین و حسین کاظمپور اردبیلی معاون امور بینالمللی و اقتصادی وزارت خارجه ملاقات کرد که در این دیدارها، چند یادداشت تفاهم نیز امضا شد.[۳۳]
گزارش- 919
اجازه تردد خانوادة اسیران، پیگیری وضعیت تندگویان وزیر نفت ایران که در اسارت ارتش عراق است و نقض کنوانسیون ژنو از طرف عراق، از مواردی بود که در دیدار امروز وزیر خارجة ایران با مدیر اجرایی سازمان صلیب سرخ جهانی مطرح شد. آقای ولایتی در دیدار با آقای "اوکه" معاون و مدیر اجرایی سازمان صلیب سرخ جهانی، مسائل مربوط به اجازة تردد خانوادة اسیران را که نخستینبار ایران پیشنهاد آن را مطرح کرده بود، بررسی کردند. همچنین در این دیدار وزیر خارجة ایران از نمایندة صلیب سرخ خواست تا دربارة سرنوشت محمدجواد تندگویان وزیر وقت نفت ایران که از اوایل جنگ به اسارت نیروهای عراقی درآمده است، تحقیق کرده و نتیجه را به دولت ایران اطلاع دهد. پیگیری نقض موادی از کنوانسیون ژنو از طرف عراق نیز درخواست دیگر ایران بود که در این دیدار مطرح شد.[۳۴]
گزارش- 920
سفیر کشور هندوستان در دیدار امروز خود با معاون بازرگانی خارجی وزارت بازرگانی، بر لزوم تسریع در مبادلة هیئتهای اقتصادی و بازرگانی بین دو کشور تأکید کرد. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز پس از این دیدار درباره حجم مبادلات بازرگانی دو کشور با یکی از مسئولان سفارت هند گفتوگو کرد که وی با یادآوری توافقهای انجامشده در سفر اخیر وزیر بازرگانی هند به ایران گفت: با توافقنامهای که بین وزیران دو کشور در ماه گذشته در تهران به امضا رسید، انتظار میرود حجم مبادلات دو کشور در سال جاری نسبت به سال قبل افزایش یابد. در سالهای 1980 (1359 ـ 1358)، و 1981 (60 ـ 1359) ایران 120 میلیون دلار کالا شامل چای، ماشینآلات سبک، پارچه، کنف و چرم از هند و در مقابل نیز هند 135 میلیون دلار کالا از ایران خرید. وی افزود: میزان نفتی که هند پس از پیروزی انقلاب از ایران خریده، نسبت به سالهای قبل از انقلاب بیشتر است.[۳۵]
گزارش- 921
سودان از فرستادن مجدد سربازان خود به عراق برای کمک به ارتش این کشور خودداری کرد. پس از یک دورة به نسبت طولانی تبلیغات وسیع حزبی مبنی‌بر اعزام نیروهای نظامی سودان به عراق برای کمک به ارتش این کشور در جنگ علیه ایران در چارچوب تصمیم سران کشورهای عرب در کنفرانس "فاس"، در حالی خبرگزاری بغداد خبر ارسال پیام کتبی جعفر نمیری در مورد آمادگی سودان برای اعزام سرباز به عراق را منتشر کرده است[۳۶] که روزنامة المدینه چاپ عربستان سعودی دو روز قبل اعلام کرده بود: رژیم حاکم بر سودان از فرستادن نیروهای خود به عراق در حال حاضر منصرف شده است. این روزنامه در توجیه این تصمیم نوشت بهدلیل تقاضای دبیرکل سازمان ملل مبنی‌بر ادامة میانجیگری میان عراق و ایران، سودان از اعزام نیرو به عراق خودداری کرد.[۳۷]
گزارش- 922
اجلاس دو روزة وزیران کشور اعضای شورای همکاری خلیج فارس که دیروز در ریاض آغاز شده بود، امروز با وجود همة تلاش‌هایی که برای دستیافتن به یک پیمان امنیتی مشترک انجام شد، بدون نتیجه پایان یافت. شاهزاده نایفبن عبدالعزیز وزیر کشور عربستان سعودی، قبل از تشکیل این گردهمایی گفته بود: این اجلاس برای تحکیم یک زیربنای واحد امنیتی که قادر به مقابله با هر نوع ستیزه‌جویی چه در زمان حاضر و چه در آینده باشد، برگزار می‌شود. موضوع یکسان کردن گذرنامههای کشورهای عضو و ایجاد یک مرکز کامپیوتری اطلاعاتی ـ که مرکز آن در ریاض خواهد بود ـ در دستور کار اجلاس قرار دارد.[۳۸] در بیانیهای که پس از دو روز گفتوگو در ریاض انتشار یافت، گفته شده است که اعضا پس از بررسی طرح پیشنهادی بر آن شدند تا با در نظر گرفتن آنچه در این گردهمایی گفته شده گفت‌وگوهای بیشتری انجام دهند.[۳۹] خبرگزاری عربستان سعودی نیز با اظهار عدم دسترسی به یک توافق بین اعضا، با اشاره به ضرورت مذاکرات بیشتر، اعلام کرد: از آنجا که در این گردهمایی دو روزه، "پیمان فراگیر امنیت داخلی" بهطور مبسوطی بررسی شد و وزیران قصد داشتند دربارة همة عناصر پیمان به توافق برسند، لذا قرار شد مذاکرات بیشتری انجام شود.[۴۰] خبرگزاری امارات متحدة عربی نیز از ریاض گزارش داد: روز گذشته وزیران شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس با تصویب مصوباتی برای تحکیم امنیت و ثبات منطقه، به گفت‌وگوهای خود پایان دادند. وزیران کشور عربستان سعودی، کویت، قطر، بحرین، امارات متحدة عربی و عمان (اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس) پیشنهاد تأسیس یک مرکز اطلاعاتی امنیتی را برای استفادة کشورهای عضو تصویب کردند و از دبیرکل شورا خواستند، اقدامات لازم را برای اجرای این طرح آغاز کند. آنها همچنین همة پیشنهادهای مدیران اداره‌های مهاجرت شش کشور عضو را تصویب کردند و از دبیرکل شورا خواستند مطالعة برخی پیشنهادهای ناقص را تکمیل کند. در اعلامیه‌ای که در پایان این اجلاس انتشار یافت، گفته شده است که وزیران همچنین پیش‌نویس موافقت‌نامة امنیت مشترک را بررسی کرده و تصمیم گرفتند بهمنظور تکمیل عوامل اساسی لازم برای این موافقتنامه، به تماس‌های خود ادامه دهند. در این اعلامیه آمده است: وزیران پس از تکمیل مطالعات لازم، برای اجرای قطعنامه‌های مصوبِ دبیرکل شورا، دوباره گرد هم خواهند آمد.[۴۱] اما منابع مطّلع دیپلماتیک گفتند: با توجه به تدارکاتی که برای تضمین موفقیت کنفرانس فراهم شده بود، اختلاف نظر دربارة پیمان مشترک نظامی، شکستی برای مبتکران این طرح محسوب می‌شود، زیرا این گردهمایی قرار بود یک پیمان مشترک نظامی بین اعضا را جایگزین پیمانهای دوجانبهای کند که میان عربستان با سایر کشورهای عضو بهجز کویت به امضا رسیده بود. این منابع افزودند: کویت برخی از جنبههای پیمان مشترک را نپذیرفته و از قبول سیاستهای عربستان سعودی دربارة امنیت منطقه ابا دارد.[۴۲] رادیو اسرائیل نیز در گزارشی دربارة دلایل عدم دستیابی وزیران کشور اعضای شورای همکاری خلیج فارس، به برخی از جنبههایی که مانع تحقق اهداف اجلاس شد اشاره کرده و گفت: عربستان سعودی در جلسات کنفرانس، پیشنهادی برای تشکیل یک نیروی ویژة مداخلة سریع در منطقة خلیج فارس علیه هر منبعی که امنیت منطقه را تهدید کند، مطرح کرده، مشروط بر آنکه هستة این نیرو را واحدهای ویژة سعودی و نیروهایی از عمان و پاکستان تشکیل دهد گفت که واحدهای پاکستانی برای حمایت از رژیم حاکم بر عربستان در چارچوب ارتش این کشور فعالیت می‌کنند و سایر کشورهای خلیج فارس در خصوص شرکت دادن هرگونه نیروی پاکستانی در نیروی پیشنهادی برای حفظ امنیت خلیج فارس، احتیاط کرده و علاقة خود را برای تشکیل این نیرو از واحدهای کشورهای منطقه، بدون مشارکت نیروهای خارجی ابراز کرده‌اند. دومین موضوعی که در این کنفرانس مطرح شد، میل عراق به اجارة دو جزیرة استراتژیک کویت بود. دو جزیرة "بوبیان" و "وربه" در خلیج فارس قرار دارند و عراق میخواهد از این دو جزیره به‌عنوان پایگاههای دریایی مقدم برای ناوگان دریایی خود استفاده کند و سایر کشورها در خصوص قبول تقاضای عراق برای مبدل کردن این دو جزیره به پایگاههای دریایی برای خود احتیاط کرده‌اند و از این بیم دارند که این موضوع، ایران را به طرف حمله به دو جزیره و سرانجام وارد کردن کویت و شاید سایر کشورهای حاشیة خلیج فارس به جنگ عراق و ایران سوق دهد؛ جنگی که با حملات اخیر ایران به مندلی و بصره شدت بیشتری یافته است.[۴۳]
گزارش- 923
دو نشریة آلمانی اشپیگل و فرانکفورتر الگمانیه در شماره‌های امروز خود وضعیت ایران و عراق را پس از دو سال جنگ ارزیابی کردند. مجله آلمانی اشپیگل در مقالهای با عنوان "جنگ خلیج [فارس] روز تعیینکننده" به طرح مسائلی دربارة جنگ عراق و ایران پرداخت. در این مقاله آمده است: «عراق توانست برتری هوایی خود را حفظ کند و ایران فقط برای یک حملة بزرگ دیگر آمادگی دارد و سرگرم فراهم کردن مقدمات آن میباشد. ... ایرانیها توانستهاند پس از آغاز جنگ خلیج [فارس] در دو سال پیش مهارت غیرقابل انتظاری را از خود نشان دهند. بدین معنی که قادرند فانتومها و "استارفایر"های خود را باز کرده از هم بپاشند و با قطعات به دست آمده، تعدادی محدود از آنها را ترمیم و برای انجام مأموریت آماده نمایند. ... پنج ماه پیش زمانی که ایرانی ها پیروزی بزرگ خود را در خرمشهر به دست آوردند و هزاران نفر را اسیر کردند، به نظر میرسید که عراق به پایان زندگی‌اش رسیده است و سربازان عراقی با چنان فراری به خاک خود عقب نشینی کردند که غیرقابل تصور است. ... صدام که تحت فشار ملت خسته از جنگش میخواهد بالاخره پیروزی‌ای را به آنها نشان دهد اکنون سعی می‌کند ضربه های جدیدی را به ایرانی ها بزند. یکی از آن ضربه ها به صادرات نفت ایران وارد می‌شود و جتهای عراقی پروازهای حسابشدهای را بر روی جزیرة نفتی خارک انجام میدهند، جایی که قسمت اعظم نفت ایران از آنجا به خارج صادر می‌شود. صدام حسین حتی تهدید کرد که تانکرهای نفتی را اگر به جزیره نزدیک شوند غرق خواهد کرد و در این بین چند کشتی نیز زیر آتش قرار گرفته و حداقل دو تای آنها غرق شدند که این برای ایران بسیار بد بود. چون برنامهریزان ایرانی که به لحاظ جنگ و بینظمی انقلاب صندوقشان خالی است مشتریان بین المللی نفت را با قیمت‌های ارزان به طرف خود جذب کرده‌اند ولی اکنون فقط تعداد کمی از شرکتها خواهان انعقاد قراردادهای نفتی با ایران هستند آنها نمی خواهند از دست رفتن کشتی هایشان را به جان بخرند. شرکتهای بینالمللی برای سفر به ایران چندین برابر قیمت معمولی بیمه کشتی را مطالبه می‌کنند و وزرات نفت ایران اعلام کرده است که شرکت بیمه ایران حاضر است که مشتریان نفت ایران را بیمه کند. ولی با این وجود حمله‌های نفتی عراقیها اثر خود را نشان داد و کشور نفتی ایران بنزین را سهمیهبندی کرد. ... هر روز واضحتر می‌شود که ایران به راحتی نمیتواند مایحتاج خود را به حد کافی از کسانی که تا به حال به آن کمک میکردند دریافت کند چون به خاطر جنگ لبنان، کمکهای سوریه متوقف شده و بدتر از آن روسیه نیز از کمک به ایران [امام] خمینی خودداری می‌کند و بیشتر مایل است به دشمن او یعنی صدام حسین کمک کند، چون عراقیها به اندازة کافی باهوش بودند، کمونیستهای بازداشتی را آزاد کردند و این یک اقدام دلخواه مسکو بود. در صورتی که نزد آیتاللهها کمونیستها دوباره تحت فشار زیاد قرار گرفتهاند. گذشته از این روسها به عراق هواپیمای میگ ـ 25 مورد نیازش را تحویل میدهند و در این بین عراق حتی اکثر میراژهای "اف ـ 1" سفارش خود را هم از فرانسه دریافت کرده است. این کمکها برای بغداد برای اولین بار برتری هوایی را به بار میآورد. از 100 هواپیمایی که ایران در ژوئن (خرداد ـ تیر) آمادة پرواز داشته است، به نظر کارشناسان غربی در ماه اکتبر (مهر) حدود 50 هواپیما قابل پروازند. این عیب ایرانیها را مانع از آن می‌کند که حملة خود را که در اوایل ماه آغاز کردند، با قدرت پیش ببرند. عراقیها کاملا خونسرد در مواضع خوب خود منتظر حمله بودند. دشمن آنطور که انتظار میرفت از جنوب حمله نکرد، بلکه از میان جبهه، جایی که جادة "بغداد ـ تهران" از آن میگذرد حمله کرد و از آنجا که فقط 100 کیلومتر تا بغداد فاصله است، عراقیها با مشکلات و مصائب زیاد توانستند حمله را متوقف کنند، چون ایرانیها توپخانة قوی و هواپیمای جنگی نداشتند. در این جبهه نتیجة جنگ میتواند معلوم شود و از اینجا ایرانیها اگر موفق شوند از کوهها به مناطق مسطح برسند، قادرند سریعاً به بغداد بروند. احتمالاً ایرانیها همچنین در حال تصمیمگیری برای حملة دوجانبه از جنوب به بصره و از وسط به بغداد هستند. این به این دلیل است که آنها در بصره 100 هزار سرباز و در شرق بغداد 75 هزار سرباز آماده نگاه داشتهاند. بنابراین آنها در مقابل خط دفاعی عراق از نظر تعداد 3 برابر بیشتر هستند. عیب دیگر عراقیها این است که بسیاری از واحدهای آنها بدون وقفه از شروع جنگ در حال عملیات هستند و بسیار خسته شده‌اند، ولی به نظر کارشناسان امریکایی، ایرانیها فقط میتوانند یک حملة بزرگ دیگر را تدارک ببینند و آنها برای یک حملة بزرگ دیگر اسلحه و مهمات و سوخت کافی ندارند. بنابراین نتیجة جنگ میتواند بسیار نزدیک باشد و مذهبیون شیعه حتی از حالا تاریخ آن را حدس میزنند. حملة نهایی آن روزی است که به اعتقاد و مذهب شیعه، واقعة مهمی اتفاق افتاد، یعنی روزی که در آن نوة پیغمبر [امام] حسین[ع] توسط دشمنانش [شهید] شد، یعنی روز 26 اکتبر [دهم ماه محرم].»[۴۴] از سوی دیگر روزنامة فرانکفورتر الگمانیه نیز با اشاره به سخنان آقای دکتر ولایتی در مجمع عمومی سازمان ملل، آن را تهدید غیرمستقیم وزیر خارجة ایران مبنی‌بر جلوگیری از انتقال نفت خام کشورهای حوزة خلیج فارس به کشورهای صنعتی غرب خواند و نوشت: «این تهدید از نتیجهگیریهای مربوط به موقعیت فعلی جنگ خلیج [فارس] به عمل می‌آید که پیشرفتهای ایران در جبهههای جنوبی و مرکزی به طرف بصره با موفقیتهای اندکی مواجه بوده و ضدحملههای عراق با حملات هوایی به تأسیسات نفتی و کشتیرانی در جزیرة خارک نشان میدهد که کدامیک از طرفین درگیر خود را در وضع ناخوشایندتری حس می‌کند.» این روزنامه ادامه داد: «از آنجا که ممکن است این جنگ سالها طول بکشد، برای سلطاننشینها میتواند مهم باشد که جهت کاستن قطعی اهمیت نقش ایران به‌عنوان یک نگهبان در تنگة هرمز، آنطور که ولایتی وزیر امور خارجه ادعا کرده است، از طریق احداث یک خط لولة مستقیم از طریق عمان به دریای عرب، دست به تلاشهای مشترک بزنند.»[۴۵]
گزارش- 924
خبرگزاری آسوشیتدپرس از نیکوزیا و به نقل از نشریة نفتی "بررسی اقتصادی خاورمیانه" دربارة توان صادراتی نفت ایران گزارش داد که با وجود جنگ با عراق، صادرات نفت ایران در سطح بالای بیش از دو میلیون بشکه در روز، ادامه دارد. نشریة بررسی اقتصادی خاورمیانه در شمارة اخیر خود نوشت: حملة هوایی عراق به ترمینال نفتی خارک در 14 اکتبر (22 مهرماه) هیچ اثر مهمی بر عملیات بارگیری نفت نداشت و اگرچه به نظر میرسد یک مخزن نفت هدف اصابت موشک عراقیها قرار گرفته باشد، اما هیچ خسارتی به تانکرها یا تأسیسات صادراتی گزارش داده نشده است. این نشریه مینویسد: در ماه اکتبر (مهرماه) میانگین صادرات نفت جزیرة خارک به میزان 8/1 تا 2 میلیون بشکه در روز بوده است. چنانچه 200 هزار بشکة دیگر برای صادرات از ترمینالهای دیگر خلیج فارس به این تعداد افزوده شود، کل صادرات ایران به 2 تا 2/2 میلیون بشکه در روز میرسد. این نشریه در ادامه آورده است: با فرض اینکه ظرفیت پالایش داخلی، روزانه 400 هزار بشکه است، کل تولید نفت ایران در حال حاضر روزانه به میزان 4/2 تا 6/2 میلیون بشکه میرسد که این رقم در حقیقت کاملاً به آن چیزی نزدیک است که بسیاری از متخصصان آن را محدودیت ظرفیت فیزیکی قابل دوام ایران، یعنی روزانه حدود 3 میلیون بشکه دانستهاند و در نهایت اینکه این صعود اخیرا براثر خریدهای عمدة کمپانیهای بازرگانی، بهویژه ژاپن، تقویت شده است.[۴۶]
ضمیمة گزارش912 گزارش خبرنگار روزنامه لوماند از روستای میرآباد: ما در میرآباد، روستای بزرگی در نزدیکی عراق و بین راه سردشت ـ پیرانشهر، در اجلاس یکی از این شوراهای شهر به ریاست رسول حسن‌زاده مغازه‌دار عضو حزب دمکراتیک کردستان ایران شرکت کردیم. در این جلسه نمایندگان شهرداری که بهوسیلة ساکنین محل انتخاب شده‌اند، تصمیم گرفتند با اخذ مالیات از افراد پردرآمد، مانند بازرگانان و تاجران که پول خوبی در آن محل مرزی به دست می‌آورند، یک سیستم جمع‌آوری زباله ایجاد کنند. همچنین در نظر گرفته شد که مغازه‌دارهای کوچک و کارگاه‌ها ضمن نظافت مقابل دکان‌های خود، از ریختن زباله در خیابان خودداری کنند. بهدنبال آن شورا تصمیم گرفت، اگر نتیجه رضایت‌بخش نبود به توبیخ یا جریمه متوسل شود. درحقیقت، میرآباد خیلی سریع رشد کرده است و پس از اشغال شهرهای بزرگ توسط ارتش این محل تبدیل به مرکز بازرگانی مبارزین کرد و قاچاق شد. بازار کاملاً مجهز این محل برای مشتریانی که اجباراً باید از آنجا خرید کنند، به نظر بیهوده می‌آید. در این بازار خورده‌ریزهای بسیاری از جمله لوازم آرایش، عطر، شیرینی‌جات، دستمال‌های نقاشی‌شده فرش‌های گرانقیمت و... به چشم می‌خورد و در پشت تلی از قوطی‌های آب میوه و بطری‌های شیر، آب جو و حتی ویسکی مخفی شده است. یک پمپ بنزین که از مناطق آزادشده در بشکه‌های پانصد لیتری، بنزین دریافت می‌کند، سوخت تراکتورهای بزرگ ساخت رومانی روستاییان اطراف، کامیون‌ها، اتوبوس‌ها، تاکسی‌ها و اتومبیل‌های شخصی که خیابان اصلی شهر را پر کرده‌اند، تأمین می‌کند و در همه جا مردم، خانه، مغازه و رستوران‌های تازه می‌سازند. از تمام نقاط کردستان سنگ‌تراشان، بناها، نجاران و بار‌بران عازم این روستای در حال رشد هستند و هنوز نرسیده، مشغول به کار می‌شوند. این فراوانی زیاد احتمالاً موقتی است. به این دلیل بعضی‌ها سعی می‌کنند از آن استفاده ببرند و ثروتمند شوند. شیء مورد علاقة کردها، حتی تحصیل کرده‌هایشان، اسلحه است. قاچاقچیان کوچک، کلاشینکف ساخت شوروی را با قیمت‌های بسیار بالا، یعنی 35 هزار فرانک عرضه می‌کنند و مشتریانی پیدا می‌شوند که با پرداخت این پول بهصورت نقد، اسلحه را حمایل می‌کنند و به راه می‌افتند، با این فکر که مردم خیال خواهند کرد که آنها از رزمندگان کرد هستند، ولی رزمندگان واقعی از سوی حزب دمکرات کاملاً مجهز می‌شوند و تنها در محل نبرد حضور دارند و فرصت وقت‌گذرانی در این محل را ندارند.[۴۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/07/26
- ↑ روزنامه کیهان، 27/7/1361، ص 2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1361، ص 2.
- ↑ مأخذ 1.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 17700 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 139، از قرارگاه کربلا ـ سپاه (اطلاعات عملیات)، به دفتر سیاسی سپاه، 8/9/1361، ص 3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 28/7/1361، ص 3.
- ↑ سند شماره 58094 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه منطقه 5 ـ فرماندهی، به فرماندهی کل، 13/8/1361.
- ↑ سند شماره 54476 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 5، به فرماندهی کل، 27/7/1361، وـ سند شماره 104804 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه پاسداران، "گزارش روزانه"، بولتن شماره 166، 28/7/1361، ص 2؛ وـ سند شماره 402046 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه سلماس ـ فرماندهی، به قرارگاه بعثت ـ فرماندهی، 26/7/1361.
- ↑ سند شماره 350357 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه 7، به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 3/8/1361؛ وـ سند شماره 17386 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: طرح و برنامه اطلاعات عملیات منطقه 7، 5/8/1361، ص1؛ وـ سند شماره 17435 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات هفتگی شماره42، ستاد مرکزی سپاه، طرح و برنامه عملیات، اطلاعات عملیات، 10/8/1361، ص 3.
- ↑ سند شماره 103931 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه پاسداران، "گزارش روزانه"، بولتن شماره 167، 29/7/1361، ص4؛ وـ سند شماره 218077 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اطلاعات و تحقیقات کمیته مرکزی انقلاب اسلامی، "خبرنامه سیاسی و اطلاعاتی"، نشریه شماره 17، 20/8/1361، ص 20.
- ↑ سند شماره 113131 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش امنیتی مناطق دهگانه، از مرکز فرماندهی سپاه، به فرماندهی کل، آبان 1361، ص 3.
- ↑ سند شماره 227494 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ارتباطات ـ روابط عمومی ستاد مرکزی سپاه پاسداران، خبرنامه، بولتن شماره 359، 29/7/1361، صص 4 و 5.
- ↑ سند شماره 54461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 12، از قرارگاه حمزه ـ طرح و برنامه عملیات، به ستاد مرکزی سپاه، 26/7/1361، ص 1.
- ↑ سند شماره 350197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه ـ واحد طرح و برنامه، به رکن 3 قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ـ رکن 3، 28/7/1361.
- ↑ سند شماره 54459 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، واحد طرح و برنامه، به ستاد مرکزی، 26/7/1361.
- ↑ مأخذ 11، ص 2.
- ↑ مأخذ 6، ص 2.
- ↑ مأخذ 13، ص 1؛ وـ سند شماره 54079 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 13، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، واحد طرح و برنامه عملیات، به ستاد مرکزی عملیات، 28/7/1361؛ وـ سند شماره 54466 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای شماره 12، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، واحد طرح و برنامه عملیات، به ستاد مرکزی سپاه، 26/7/1361، ص 1؛ وـ سند شماره 350197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) واحد طرح و برنامه عملیات، به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ـ رکن3، 28/7/1361؛ وـ دفتر سیاسی سپاه، "رویدادها و تحلیل"، نشریه شماره 46، 11/8/1361، ص 15.
- ↑ مأخذ 1، ص 19.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 26/7/1361، ص 2.
- ↑ سند شماره 104804 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه، "گزارش روزانه"، بولتن شماره 166، 28/7/1361، ص 4.
- ↑ سند شماره 93851 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه، ارتباطات روابط عمومی ستاد منطقه 10، "خبرنامه"، بولتن شماره 120 و 121، 1/8/1361، ص 1؛ وـ مأخذ 21.
- ↑ سند شماره 93851 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه، ارتباطات روابط عمومی ستاد منطقه 10، "خبرنامه"، بولتن شماره 120 و 121، 1/8/1361، ص 2.
- ↑ مأخذ 1، ص 17.
- ↑ مأخذ 11، ص 1.
- ↑ سند شماره 73161 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ستاد منطقه 3، به فرماندهی مرکز، 3/8/1361، ص 3.
- ↑ مأخذ 11، ص1؛ وـ سند شماره 104803 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه پاسداران، "گزارش روزانه"، بولتن شماره 170، 4/8/1361، ص 1.
- ↑ سند شماره 405671 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اخبار رادیوهای بیگانه، از روابط عمومی فرمانداری سنندج، به معاونت محترم استانداری کردستان، 26/7/1361، صص 10 و 11.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، "صحیفه امام"، مجموعه آثار امام خمینی(س)، جلد 17، تهران: چاپ اول پاییز 1378، ص 62.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/7/1361، ص 3.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ 2، ص 12.
- ↑ مأخذ 30، صص 3 و 2.
- ↑ مأخذ 30، ص 1.
- ↑ مأخذ 2، ص 9.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 213، 27/7/1361، ص 3، بغداد ـ خبرگزاری عراق، 26/7/1361.
- ↑ خبـرگزاری جمهوری اسلامی، "گـزارش‌های ویـژه"، نشریه شمـاره 212، 26/7/1361، ص 5، کویت ـ خبـرگزاری جمهوری اسلامی، 25/7/1361.
- ↑ روزنامه کیهان، 26/7/1361، ص 20.
- ↑ مأخذ 36، ص 18 و 19، رادیو بی.بی.سی، 26/7/1361.
- ↑ مأخذ 30، ص 16.
- ↑ مأخذ 1، ص آخر.
- ↑ مأخذ 30، ص 16.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 214، 28/7/1361، صص 33 و 34، رادیو اسرائیل، 27/8/1361.
- ↑ مأخذ 36، صص 4 ـ 7، بن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/7/1361.
- ↑ مأخذ 36، ص7، هامبورگ ـ خبرگزاری آلمان ، 26/7/1361.
- ↑ مأخذ 1، ص 20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، "گزارشهای ویژه"، نشریه شماره 158، 3/6/1361 صص 17 و 18، روزنامة لوموند 22/5/1361.