1362.01.23

روزشمار جنگ سال 1362 1362.01.23
نام‌های دیگر	بیست و سه فروردین
تاریخ شمسی	1362.01.23
تاریخ میلادی	12 آوریل 1983
تاریخ قمری	28 جمادی‌الثانی 1403

1360.01.23

1361.01.23

1363.01.23

1364.01.23

1365.01.23

1366.01.23

1367.01.23

گزارش - 641

براساس تصمیمات روز گذشته فرماندهان قرارگاه خاتم(ص) مبنی‏بر حفظ دستاوردهای یگان‌های تحت امر قرارگاه نجف در جنوب شیار بجلیه، قرارگاه‌های عملیاتی فرعی نیروهای خود را بدین‏ترتیب وارد صحنه نبرد کردند: قرارگاه نجف1 سه گردان تیپ جوادالائمه(ع) با استفاده از خودروهای لشکر عاشورا و ارتش تا ساعت 2 بامداد، خود را به منطقه عملیات رساندند. آماده‏شدن همه نیروها و رسیدن به خط اول تا ساعت 3:30، طول کشید و نیروها با نیم‌ ساعت تأخیر برای اجرای عملیات اعلام آمادگی کردند. پس از اعلام رمز عملیات در ساعت 3:55،* نیروهای گردان اول (عبدالله) از کنار ارتفاع145 عبور کرده و در ساعت 4:30 با دشمن درگیر شدند. یک گروهان از این گردان چند ارتفاع کوچک بین ارتفاعات 145 و 165 را تصرف کرد و بقیه نیروهای این گردان نیز موفق شدند خود را به بالای ارتفاع مهم 165 (که بر شیار بجلیه مسلط بود) رسانده، آن را تصرف کنند. گردان دوم (سیف‌الله) که مأموریت پیشروی در سمت چپ ارتفاع145 و الحاق با نیروهای تیپ2 لشکر27 حضرت رسول(ص) در خط کوثر را بر عهده داشت، پیشروی خود را آغاز کرد، لکن به‏دلیل وارد‏نشدن یکی از گردان‌های لشکر27 حضرت رسول(ص) (یاسر) در تصرف اهداف خود ناکام ماند. به همین دلیل مسئولان قرارگاه نجف به‏ناچار از گردان سوم تیپ جوادالائمه(ع) (گردان ولی‌الله) برای پوشاندن فاصله گردان اول (عبدالله) و دوم (سیف‌الله) استفاده کردند. قرارگاه نجف2 هیچ‏یک از گردان‌های تیپ2 لشکر27 - دو گروهان از گردان خندق برای تصرف یال چپ 112 و دو گردان جعفر طیار و یاسر برای تصرف ارتفاع146 - در اجرای مأموریت خود موفق نبودند. راوی قرارگاه نجف دلایل ناکامی نیروهای این یگان در اجرای مأموریتشان را چنین برشمرده است: «ضعف هدایت نیروها؛ منحرف‏شدن یک گروهان از مسیر اصلی رسیدن به هدف به‏علت تاریکی هوا؛ تأخیر گردان سوم در ورود به منطقه و به روز کشیده‏شدن درگیری؛ زمین‌گیر‏شدن نیروها و تسلط و حجم آتش دشمن.» بدین‏ترتیب هیچ‏یک از اهداف قرارگاه نجف2؛ یعنی ارتفاع 146 و دامنه ارتفاع112. تصرف نشد. قرارگاه نجف4 در محدوده قرارگاه نجف4، نیروهای تیپ10 سیدالشهدا(ع) که تمامی اهداف خود را در شب اول تصرف کرده بودند در مواضع پیچ‌انگیزه به پدافند پرداختند. نیروهای این تیپ در 5 کیلومتری جنوب پیچ‌انگیزه از زیر ارتفاع112 تا آخرین حد مواضع خود خاکریز مناسبی به‏شکل اریب (مایل) احداث نمودند و درواقع جناح چپ (جنوب) عملیات را مستحکم کردند. نیروهای جهاد و مهندسی رزمی نیز در مقابل ارتفاع112 یک خاکریز به‏صورت دژ احداث کردند. همچنین قرارگاه نجف2، برای تدارک نیروهای مستقر در ارتفاع 112 و 146، دو جاده از عقبه خودی به این ارتفاعات احداث کرد که تاحدی رساندن اقلام ضروری را امکان‌پذیر ساخت. هم‏زمان با روشن‏شدن هوا، نیروهای عراق اقدامات خود را برای بازپس‌گیری مناطق ازدست‏داده، به‏ویژه ارتفاعات مسلط به جنوب شیار بجلیه در محدوده منطقه عملیاتی قرارگاه نجف1، آغاز کردند؛ در ابتدا آتش بسیار پرحجمی را روی ارتفاع165 - که در شب قبل به تصرف نیروهای خودی در آمده بود - فرو ریخته و چند نوبت پاتک سنگین روی این ارتفاع اجرا کردند.* چون سمت راست نیروهای (گردان عبدالله از تیپ جوادالائمه(ع) لشکر5 نصر) مستقر روی ارتفاع165، توسط نیروهای لشکر27 تصرف نشده بود و احتمال دورخوردن و محاصره نیروها از این قسمت وجود داشت، نیروهای خودی عقب آمده و یگان‏های عراقی تا ظهر امروز، روی این ارتفاع مستقر شدند. مسئولان تیپ جوادالائمه(ع) تصمیم گرفتند هنگام غروب آفتاب با استفاده از نیروهای ویژه آر.پی.‌جی‌زن به قله حمله کرده و مجدداً آنجا را تصرف کنند، اما نیروها به‏علت خستگی ناشی از عملیات شب قبل توان رزمی خود را برای ادامه عملیات از دست داده بودند. با اعلام آمادگی فرمانده گردان یدالله - گردان یدالله و نصرالله از تیپ جوادالائمه(ع) احتیاط عملیات شب گذشته بودند - برای حمله مجدد به ارتفاع165 و موافقت فرماندهان، گردان مذکور حدود ساعت 14 به این ارتفاع حمله کرد و موفق شد بار دیگر آن را تصرف کند، اما دشمن مجدداً از سه سمت چپ و راست و مقابل به این ارتفاع که به‏صورت زائده‌ای در داخل خط دشمن بود، پاتک کرد. درنتیجه‌، ابتدا یک گروهان از گردان یدالله سمت راست ارتفاع را خالی کرد و سپس بقیه نیروهای گردان نیز باتوجه‏به احتمال محاصره‏شدن ناچار ارتفاع را تخلیه کردند و در پایین (سمت چپ) آن به پدافند پرداختند. بدین‏ترتیب، مهم‌ترین واقعه شب گذشته و امروز تصرف ارتفاع165 و ازدست‏دادن این ارتفاع و تصرف مجدد آن و اقدام دوباره عراق در بازپس‌گیری آن بود.

گزارش - 642

امروز هم بیشتر توجه فرماندهان معطوف به بررسی چگونگی ادامه عملیات در محدوده قرارگاه نجف باتوجه‏به آخرین دستاوردها در دو شب گذشته بود. بر همین اساس، از صبح چند جلسه در قرارگاه‌های خاتم‌الانبیا(ص) و نجف برگزار شد. اولین جلسه ساعت 8:40 صبح، با حضور محسن رضایی، غلامعلی رشید، محمدابراهیم همت، احمد غلامپور، مرتضی صفار، غلامحسین بشردوست و مهدی کیانی از سپاه و سرهنگ صیاد شیرازی، سرهنگ حسنی سعدی، سرهنگ موسوی قویدل و سرهنگ کریمیان در قرارگاه تاکتیکی نجف تشکیل شد. قبل از شروع این جلسه آماری از نیروهای دراختیار قرارگاه‌های کربلا و نجف دریافت شد که نشان می‌داد قرارگاه نجف 26 گردان (16 گردان مستقل از سپاه و 10 گردان ادغامی با ارتش) و قرارگاه کربلا 17 گردان در اختیار دارند. در این جلسه درباره چگونگی استفاده از موفقیت نسبی قرارگاه نجف و توسعه آن در جنوب شیار بجلیه و ارتفاعات فوقی بحث و گفت‏وگو شد. بر همین اساس، غلامعلی رشید درباره هدف از ادامه عملیات در این قسمت گفت: «باید توان را روی هدف‌های منطقه قرارگاه نجف قرار داد و با تأمین خط پیروزی ارتفاعات فوقی را تصرف کرد، چون ارزش این هدف از اهداف منطقه قرارگاه کربلا (انتهای جنوبی ارتفاعات حمرین) بیشتر است و اگر تصرف شود باتوجه‏به مثلث زبیدات - بجلیه - فوقی، دشمن احتمالاً مقاومت جدی نخواهد کرد و پدافند از بجلیه تا فوقی امکان‌پذیر است.» محمدابراهیم همت نیز باتوجه‏به فراخوانی برخی یگان‌های احتیاط عراقی به منطقه درگیری، بر ضرورت سرعت‏دادن به ادامه عملیات تأکید و اظهار کرد: «باتوجه‏به اینکه احتیاط‌های دشمن در محدوده لشکر6 [عراق] در بالا [شمال] به این منطقه فراخوانده شده‌اند باید هرچه سریع‌تر عمل نماییم، ولی مشکل عمده ما نداشتن جاده تدارکاتی است.» در پایان این جلسه، فرماندهان به این نتیجه رسیدند که تعجیل در اجرای ادامه عملیات در محدوده قرارگاه نجف ضروری است، چون اولاً عملیات در مرحله اول در این منطقه موفق‌تر بوده است، ثانیاً در این محدوده استعداد بیشتری (26 گردان) در اختیار است و ثالثاً محدوده عملیات این قرارگاه (شامل بخش‌های انتهای حمرین در جنوب شیار بجلیه و ارتفاعات فوقی) به‏تنهایی هدف مستقل محسوب می‌شود.* بر اساس مباحث جلسه و تأکیدات مطرح‌شده، سرهنگ منوچهر دژکام و محمدابراهیم همت (فرماندهان ارتش و سپاه قرارگاه نجف) از منطقه عملیاتی بازدید و وضعیت خط و میزان آمادگی یگان‌ها را بررسی کردند. فرماندهان قرارگاه نجف در جلسه دیگری که در ساعت 20:30 در محل قرارگاه تاکتیکی نجف و با حضور فرمانده کل سپاه و فرمانده نیروی زمینی ارتش تشکیل شد، اعلام کردند باتوجه‏به شهادت تعدادی از فرماندهان گردان‌های قرارگاه نجف3 و نیاز این یگان به تجدید سازمان و همچنین به‏علت نداشتن راه تدارکاتی مناسب و آتش پرحجم دشمن، تدارک نیروها و تخلیه مجروحان با مشکلاتی همراه است، لذا امشب امکان اجرای عملیات وجود ندارد. فرماندهان قرارگاه نجف همچنین در گزارش خود به مستقیم‏بودن خط پدافندی نیروهای خودی در محدوده این قرارگاه و ارتباط ضعیف آنها با عقبه اشاره کردند که این امر موجب افزایش آسیب‌پذیری و تلفات نیروهای خودی در مقابل فشارهای دشمن شده است. سرانجام با منتفی‏شدن اجرای عملیات در شب جاری، فرماندهان قرارگاه‌های نجف و کربلا پس از بازدید مجدد از خط قرارگاه نجف1 در جنوب شیار بجلیه، در قرارگاه نجف3 تشکیل جلسه دادند. در این جلسه که با حضور محمدابراهیم همت، سرهنگ دژکام (فرماندهان قرارگاه نجف از سپاه و ارتش)، مهدی باکری (فرمانده لشکر31 عاشورا)، مرتضی قربانی (فرمانده لشکر5 نصر)، احمد کاظمی (فرمانده قرارگاه کربلا) و حسین خرازی (فرمانده سپاه3 صاحب‌الزمان(عج)) برگزار شد، پس از بررسی وضعیت خط مقرر گردید برای ترمیم خط و تسهیل عملیات در شب‌های بعد، عملیات محدودی اجرا شود؛ بدین‏ترتیب که قرارگاه کربلا ارتفاع شمال شیار بجلیه (129) و لشکر نصر نیز با 2 گردان ارتفاع جنوب آن (165) را تصرف کنند تا علاوه‏بر تسلط بر این شیار از دو طرف، مانع تهدید ارتفاع165 ازسوی عناصر دشمن در ارتفاع129 شوند. این اقدام درواقع مقدمه‌ای برای ادامه عملیات تصرف فوقی در شب‌های بعد به شمار می‌آمد، اما باتوجه‏به محدودیت وقت، پای کار آمدن گردان‌ها برای اجرای عملیات به بعد از نیمه‌شب موکول شد.

گزارش - 643

در آستانه تشکیل دومین اجلاس کنوانسیون کویت برای بررسی چگونگی مهار نشت نفت از چاه‌های نفتی نوروز، در ساعت 23:50 امروز، 6 فروند ناوچه نیروی دریایی عراق با پشتیبانی 2 فروند بالگرد جنگی به سکوهای نفتی اردشیر و سیروس در اطراف جزیره خارک حمله کردند. در این اقدام نیروهای عراقی 9 موشک اگزوسه فرانسوی و استکس روسی را به‏وسیله بالگرد و ناوچه اوزا به تأسیسات نفتی شلیک کردند که 3 موشک اگزوسه با پدافند نیروی دریایی ارتش که مأمور حفاظت از سکوهای اردشیر بود قبل از برخورد به هدف منهدم شد و 2 موشک نیز به دو سکوی نفتی در حوزه نفتی اردشیر برخورد کرد و موجب آتش‌سوزی در اتاق کنترل و لوله‌های هادی گاز به مشعل شد. 4 فروند موشک نیز به یکی از سکوهای حوزه نفتی سیروس اصابت کرد، ولی چون بهره‌برداری از این سکوی نفتی از آغاز جنگ متوقف شده بود، دامنه آتش‌سوزی گسترش نیافت و با تلاش مأموران آتش‌نشانی خاموش شد. در این عملیات یک فروند ناوچه عراق هدف آتش یک ناوچه خودی (ناوچه شمشیر) قرار گرفت و منهدم شد. ناخدا افضلی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران، در گفت‌وگو با روزنامه اطلاعات در تشریح این حمله و ذکر جزئیات آن گفت: «نیروی دریایی مزدور عراق ساعت 23:50 با استفاده از 6 فروند ناوچه موشک‌انداز و 2 فروند بالگرد درحالی‏که ازطریق هوا نیز تحت پوشش بودند به تأسیسات چاه‌های نفتی اردشیر و نیز چاه‌های نفتی سیروس حمله کردند.» وی افزود: «در جریان این حمله تعداد 7 موشک به‏سوی تأسیسات چاه‌های نفتی اردشیر و چندین موشک به‏سوی چاه‌های سیروس که در مجاورت آن قرار دارد پرتاب شد. 2 موشک به چاه‌های اردشیر اصابت کرد و باعث آتش‌سوزی شد که نیروهای پرتوان اسلام بلافاصله وارد عمل شده و با شجاعت به دفع حمله کفار بعثی پرداختند.» فرمانده نیروی دریایی اضافه کرد: «مزدوران بعثی بلافاصله مجبور به فرار شدند و در همین حال یک فروند ناوچه دشمن با موشک ناوچه‌های ایران هدف قرار گرفت و منفجر شد. آتش‌سوزی در چاه‌های نفتی اردشیر نیز بلافاصله مهار شد، اما از نشت نفت در آب‌های خلیج‏فارس هنوز اطلاعی در دست نیست و در انتظار تغییر رنگ آب دریا هستیم.» وی درمورد وضعیت چاه‌های نفتی سیروس گفت: «تعدادی از موشک‌های دشمن به قسمت‌هایی از دکل و راه‌های ارتباطی تأسیسات نفتی سیروس آسیب رسانده است.» وزارت نفت درپی این اقدام عراق اطلاعیه‌ای صادر کرد و درباره این‏گونه حملات عراق هشدار داد. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «درحالی‏که هنوز تلاش‌های وسیع جمهوری اسلامی ایران و کشورهای منطقه ازجمله اعضای کنوانسیون کویت جهت حفاظت از محیط زیست خلیج‏فارس جهت یافتن راه‌حلی برای جلوگیری از آلودگی محیط زیست خلیج‏فارس و خطرات ناشی از بمباران چاه‌های حوزه نفتی نوروز - که سبب ازبین‏رفتن میلیون‌ها موجود آبزی و در مضیقه قرارگرفتن کشورهای حوزه خلیج‏فارس به‏خصوص قطر و بحرین ازنظر آب آشامیدنی شد - ادامه دارد، رژیم مزدور عراق بار دیگر تأسیسات حوزه‌های نفتی مجاور نوروز در محدوده فلات قاره ایران در آب‌های خلیج‏فارس را مورد حمله موشکی قرار داد. این اقدام اخیر رژیم عفلقی دقیقاً مغایر با شرایط و مقررات کنوانسیون کویت بود و چون گذشته معیارهای اسلامی زیر پا نهاده شده است.»

گزارش - 644

هواپیماهای عراقی با تجاوز به حریم هوایی دزفول یک ایستگاه رادار را با موشک هدف قرار دادند که به قسمتی از این رادار آسیب رسید و 2 نفر کارگر شهید و 2 نفر نیز زخمی شدند. در همین حال، توپخانه‌های عراقی به‏مدت یک ساعت شهر نیمه‌ویران قصرشیرین را هدف آتش سنگین خود قرار دادند.

گزارش - 645

هفته‌نامه اویشن ویک‌ اند اسپیس تکنولوژی (هفته‌نامه حمل‏ونقل و فناوری هوافضا) چاپ واشنگتن، گزارش کاملی از نحوه پشتیبانی تسلیحاتی کشورهای شوروی، فرانسه، چین و مصر از عراق، به‏ویژه نیروی هوایی این کشور، منتشر کرده است. در این مقاله ضمن اشاره به نقش واسطه‌گری کشور اردن، اطلاعاتی درباره اقدامات شوروی در تجهیز نیروی هوایی عراق ازجمله دراختیارگذاردن خلبان برای عملیات شناسایی هوایی منتشر شده است. همچنین نقش اصلی فرانسه در تجهیز و مدرن‌سازی نیروی هوایی عراق و قابلیت فنی جنگنده‌های میراژ و کاربرد آن در نیروی هوایی عراق بررسی شده است. ارائه فهرست تعداد و انواع هواپیماها و بالگردهای عملیاتی عراق، توضیح درباره نحوه عملیات هوایی عراق در برخی مناطق ایران، پایگاه‌های عملیاتی عراق و تاکتیک‌های دو کشور خصوصاً عراق در عملیات‌های هوایی از دیگر محورهای این مقاله است. این مقاله هرچند به‏صورت جزئی اطلاعاتی از نحوه خرید تجهیزات هوایی توسط ایران ارائه کرده، به‏گونه‌ای کوشیده است با استناد به اظهارات مقامات عراقی نقشی هم برای رژیم اشغالگر قدس به‏عنوان تأمین‌کننده بخشی از سرویس‌های عملیاتی نیروی هوایی ایران قائل شود. متن کامل مقاله به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی، چنین است: «بنا به نوشته یک مجله امریکایی، ایران و عراق از هواپیماهای جنگنده روسی میگویان که در چین ساخته می‌شود برای جایگزین نمودن صدمات جنگی خود استفاده می‌نمایند. نیروی هوایی عراق با تاکتیک‌های غربی از آنها برای عملیات شدید جنگی استفاده کرده و با شرکت آنها در عملیات غیرممکن در جنگ فرسایشی و پوششی نیروی زمینی صدمات سنگینی بر نیروی دشمن وارد آورده است. مصر و عربستان و اردن به عراق کمک می‌کنند که جنگنده‌های ازدست‏رفته خود را جایگزین نماید. مجله هفتگی اویشن ویک‌ اند اسپیس تکنولوژی می‌نویسد: تکنیسین‌های هوانوردی چین درحال سوارکردن هواپیماهای میگ21، که چین آن را اف7 می‌خواند، در شهر حیانکلیس در مصر و نیز هواپیماهای میگ19، که چین آن را اف6 نام‌گذاری کرده است، در چند نقطه مختلف برای ارسال به عراق می‌باشند. همچنین پایگاه هوایی شاه فیصل در نزدیکی شهر حافر در جنوب اردن، به‏عنوان پایگا‌هی برای سوارکردن و ارسال جنگنده‌های اف6 به عراق مورد استفاده‌ قرار می‌گیرد. به ‏علاوه مصر و اردن کمک‌های تکنیکی دراختیار عراق می‌گذارند تا بتواند در تعمیر جنگنده‌های درحال استفاده خود به کار گیرد. به گفته بعضی از مقامات در بغداد، مصر گروهی متشکل از 13 خلبان را برای تعلیم خلبان‌های عراقی به این کشور فرستاده است. این خلبان‌ها گاهی در پرواز هواپیماهای نگهبانی برای مراقبت علیه ایران شرکت می‌کنند. همچنین چندین خلبان روسی نیز هواپیماهای میگ5 را برای عملیات اطلاعاتی در عراق هدایت می‌کنند. ایران در جنگ علیه عراق ازطریق سوریه، لیبی و کره شمالی حمایت می‌شود. کره شمالی جنگنده‌های چینی اف6 دراختیار ایران می‌گذارد، مقامات در بغداد می‌گویند که اولین گروه خلبان‌های ایرانی در آلمان شرقی مشغول فراگرفتن تعلیماتی درزمینه پرواز با میگ19 می‌باشند. همچنین ممکن است که چین با ایران قراردادی ببندد که به‏جای ارسال هواپیما ازطریق کره شمالی مستقیماً محموله را به ایران ارسال دارد. از سپتامبر 1980، عربستان سعودی سالانه 10 میلیارد دلار به عراق کمک مالی نموده است. حداقل دو کشور دیگر نقش عمده‌ای در این جنگ مرزی که تولید و صدور نفت به جهان غرب را تحت‏تأثیر قرار می‌دهد بازی کرده‌اند. این مجله می‌افزاید: به گفته وزیر دفاع عراق، اسرائیل از ایران حمایت کرده و ازطریق ارسال لوازم یدکی برای جنگنده‌های "مک دوئل دوگلاس" (اف4) و تعمیر جنگنده‌های برتر کرومن اف14 و نیز سیستم موشکی هاگز فونیکس به ایران کمک کرده است. فرانسه نفوذ اصلی در عراق را دارد و جنگنده‌های میراژ اف1 و انواع گسترده موشک هوابه‏هوا، زمین ‏به‏ هوا و هوا به ‏زمین را دراختیار عراق می‌گذارد. عراق درحال‏حاضر دارای 350 هواپیمای نظامی است که حدود 250 فروند از آنها جنگنده می‌باشند. مقامات نظامی عراق می‌گویند که ایران حدود 100 جنگنده قابل‏پرواز دارد و از این تعداد حداقل 6 فروند اف14 مجهز به موشک‌های هوا به ‏هوای فونیکس می‌باشند. مقامات وزارت دفاع عراق ادعا می‌کنند که تکنسین‌های اسرائیلی در قابل استفاده نگاه‌داشتن اف14‌های ایران بسیار مؤثر بوده‌اند. مقامات عراقی معتقدند که سایر جنگنده‌های ایران نصف به نصف، اف4 و نورنروپ اف5 می‌باشد. عراق 79 جنگنده ساخت شوروی [را] در جنگ از دست داده و ایران نیز تقریباً تعداد مشابه را از دست داده است. ضررهای عراق ازنظر هواپیما شامل 35 میگ21 و میگ19 و بقیه از بین هواپیماهای سوخوی 75 و 17 و 20 می‌باشد. خسارات وارده بر هواپیماهای فرانسوی شامل 6 فروند میراژ اف1، 3 فروند فالکون 50 می‌شود و مقامات عراقی می‌گویند که حداقل 40 میراژ اف1 دیگر قابل‏استفاده داشته و 30 فروند دیگر تحت سفارش است. میراژها عموماً از بخش‌های شمالی به پایگاه‌های هوایی در ناصریه در غرب بصره پرواز می‌کنند که برای عملیات در ناحیه جنوب شرکت نمایند. میراژ اف1 مجهز به موشک‌های هوا به ‏هوای 550 است که به‏ وسیله اشعه مادون‏قرمز هدایت می‌شوند و همچنین 530 که به‏ وسیله رادار هدایت می‌شوند. پیش از این، خلبان‌های میراژ با یک مگیک [مجیک] 530 و دو 550 پرواز می‌کردند، ولی در ماه‌های اخیر میراژها تنها مجهز به موشک‌های مگیک [مجیک] 530 می‌باشند. مقامات وزارت دفاع عراق ادعا می‌کنند که عملیات هوایی برعلیه تمام پایگاه‌های هوایی ایران به غیر از بندرعباس با موفقیت گزارش شده است. به گفته یک افسر عراقی، موفق‌ترین حملات برعلیه پایگاه‌های اصفهان، بوشهر و شیراز انجام شده است. مجله نظامی مزبور می‌افزاید: مقامات در بغداد می‌گویند که اردن حدود 30 فروند از هواپیماهای جنگنده و دفاعی اف6 را که در جائر سوار شده به عراق تحویل داده است. آنها می‌افزایند که تعدادی کمتر از این توسط مصر به عراق ارسال شده است، ولی مقامات عراق با اشاره به اهمیت کمک مصر می‌گویند که باوجود نقش مصر در کمپ دیوید این کمک‌ها باعث روابط دوباره بین مصر و همسایگان عربی‌اش حداقل در سطح نظامی گردیده است. این مجله سپس آمار جنگنده‌های فعال عراق را به شرح زیر اعلام کرده است: 1. 85 فروند میگ22 2. 18 فروند میگ25 که 10 فروند از آن صرفاً برای عملیات مقابله و دفاع به کار می‌رود. اکثریت هواپیماهای فوگبات از پایگاه‌های حنانیه در 60 کیلومتری غرب بغداد پرواز می‌کنند. 3. بیش از 150 فروند میگ21 که همراه با میگ23 و سوخوی7 که از پایگاه هوایی اچ2 در نزدیکی رتباع نزدیک مرز اردن پرواز می‌کند. 4. حدود 40 فروند میگ19 شامل اف6 چینی که حداقل تعدادی از آنها در پایگاه اچ2 مستقر می‌باشند. 5. حدود 30 فروند میگ17. 6. 80 فروند سوخوی 20 که در دو پایگاه قایرام و موصل مستقرند. 7. 20 فروند سوخوی7 و 17.»

گزارش - 646

در ادامه ارسال کمک‌های مردمی از داخل و خارج کشور به جبهه‌ها، ایرانیان مقیم قطر مبلغ 4 میلیون ریال وجه نقد، 000,24 دست لباس زیر و تعدادی رادیو، چراغ قوه و بلندگوی دستی دراختیار سفارت جمهوری اسلامی ایران در قطر قرار دادند. گفتنی است ایرانیان مقیم قطر در شش‏ماهه دوم سال گذشته، مبلغ یک میلیون و 200 هزار دلار برای پشتیبانی از جبهه‌های جنگ اهدا کرده‌اند که این مبلغ ازسوی سفارت جمهوری اسلامی ایران در قطر به خرید آمبولانس، دارو، پتو، لباس گرم، لباس تابستانی و اقلام دیگر اختصاص یافته و به ایران ارسال شده است. در داخل کشور نیز، کارمندان بانک صادرات مبلغ 500,334,1 ریال برای کمک به جبهه‌های جنگ پرداختند. علاوه‏براین، کارکنان انجمن اسلامی کوی 22 بهمن میدان امام، انجمن اسلامی خواهران ساری، انجمن اسلامی شهید محمد صادقی، انجمن اسلامی خیابان کشاورزی ساری و کارکنان راه‌آهن شمال و کارکنان مرکز گسترش تولیدی عمرانی مازندران، کارکنان دادگستری استان مازندران، کارکنان مدرسه شهید علی شترداران و کارکنان مدرسه مهانرود استان مازندران جمعاً مبلغ 980,284 ریال وجه نقد به حساب جبهه‌ها واریز نمودند. همچنین بنا بر اعلام انجمن اسلامی کارکنان کارخانجات صنعتی ایران ناسیونال، از ابتدای جنگ تا اسفند 1361، کارکنان این کارخانه مبلغ 042,788,4 ریال وجه نقد به جبهه‌های جنگ کمک کرده‌اند. به‌منظور کمک به بازسازی مناطق آسیب‌دیده، کارکنان کارخانه اتمسفر جاده کرج مبلغ 570,97 ریال برای بازسازی خرمشهر و فرهنگیان اداره آموزش‏وپرورش بخش سامن از توابع ملایر نیز مبلغ 401,444 ریال به‏منظور بازسازی منطقه سرپل ذهاب اهدا کردند.

گزارش - 647

امروز در روستای یعقوب‌آباد در شمال بانه، یک خودرو حامل کالیبر50 روی مین رفت و راننده آن به شهادت رسید. 2 تن از همراهان وی نیز زخمی شدند. درپی این حادثه نیروهای خودی در منطقه به تجسس پرداخته و یک تپه مین‌گذاری شده را کشف و 10 عدد مین‌های کار گذاشته شده در آن تپه را خنثی کردند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) باز به رسم مألوف با صدور اطلاعیه‏ای به بزرگ‌نمایی این حادثه درحد یک عملیات گسترده نظامی پرداخت. بخش فارسی رادیو بغداد به نقل از این اطلاعیه، گفت: «در تاریخ 22 فروردین‌ماه، رزمندگان مجاهد از واحد عملیاتی پارتیزانی مجاهد شهید حسن عرب خضائلی به همکاری صمیمانه پیش‏مرگان دلاور نیروی شهیدان ورنی از حزب دمکرات کردستان ایران اقدام به مین‌گذاری گسترده بخش وسیعی از جاده و اراضی دشت تار در منطقه تحت تصرف دشمن کردند. این اراضی که در منطقه بین جاده بانه - سردشت و بلندی‌های روستای بل‌حسن واقع است، قبلاً ازسوی دمکرات کردستان و پیش‏مرگان مجاهد خلق، منطقه نظامی اعلام شده بود. این‏بار در این منطقه در روز سه‌شنبه 23 فروردین یک دستگاه وانت تویوتا متعلق به سپاه پاسداران ضدخلقی که بیش از 20 پاسدار و مزدور را با خود حمل می‌کرد با یک مین نیرومند ضدخودرو برخورد کرده و به‏طور کامل منهدم می‌شود که درنتیجه آن حداقل 16 پاسدار به هلاکت رسیده و بقیه شدیداً مجروح می‌شوند [!]» یونایتدپرس هم به نقل از بیانیه نظامی یک گروه کرد مخالف نظام، آمار تلفات خودی را تا 44 نفر افزایش داد. به گزارش این خبرگزاری: «مخالفین دولت ایران در لندن اظهار کردند: چریک‌های کرد که برعلیه حکومت آیت‌الله روح‌الله خمینی برای کسب خودمختاری می‌جنگند، در جریان انفجار در یک میدان مین، 34 سرباز دولتی را کشته و 10 تن را مجروح کردند. این کردها که سال گذشته به شورای مقاومت به رهبری مسعود رجوی رهبر مجاهدین پیوسته‌اند، گفتند که تمام کشتگان از اعضای یک گروه ضربتی ویژه سپاه پاسداران می‌باشند.» رادیو صدای آزاد ایران متعلق به سلطنت‌طلب‌ها نیز با تمجید از اقدام عناصر مسلح غیرقانونی در کردستان درباره تلفات و خسارات نیروهای خودی گفت: در این اقدام 34 پاسدار کشته و 2 نفربر منهدم شده‌اند.

گزارش - 648

مین‌گذاری، راهزنی، اقدام ناموفق حزب دمکرات در تسلیح مردم چند روستا در اطراف مهاباد، ترساندن مردم برای جلوگیری از شرکت آنها در انتخابات و پناهنده‏شدن چند تن از عوامل حزب دمکرات ازجمله وقایع امروز در مناطق غرب و شمال‏غرب کشور است. در دیواندره، افراد حزب دمکرات به‏سمت پایگاه جندالله در نزدیکی روستای حیدرآباد، تیراندازی کردند که 2 کودک از اهالی روستا براثر اصابت گلوله به شهادت رسیدند. در محور سنندج - مریوان نیز عوامل حزب دمکرات کردستان در منطقه علی‌آباد، خودرو حامل پسر امام‏جمعه مریوان را متوقف کردند و پس از آتش‏زدن خودرو، وی را به گروگان بردند. در حادثه دیگری در روستای ابراهیم‌آباد دیواندره، یک خودرو سپاه روی مین رفت که براثر انفجار آن 3 تن زخمی شدند. همچنین در محور قروه به سنندج، عناصر مسلح غیرقانونی بر سر راه نیروهای ژاندارمری عملیات کمین اجرا کردند. در این اقدام یک افسر ژاندارمری زخمی شد. در حدفاصل روستاهای برهان و عیسی‌کند در جنوب‏شرقی مهاباد و در حوالی روستای بیطاس در 11 کیلومتری جنوب این شهر، نیروهای خودی 2 عدد مین ضدتانک تقویت‌شده و ضدنفر را کشف و خنثی کردند. در جنوب‏غربی مهاباد، 10 تن از افراد سیاسی نظامی حزب دمکرات، اهالی چند روستا ازجمله زیوه، سرتان، حسن‌چپ را در روستای سیاه‌گل جمع کرده و از آنان خواستند تا مسلح شده و با نیروهای دولتی مقابله کنند، اما وقتی با امتناع مردم روبه‏رو شدند، آنها را تهدید کردند که حزب دمکرات جنگ را به این منطقه می‌کشاند تا آنها هم کشته شوند. در منطقه پیرانشهر و نقده نیز این حزب اعلام کرده است اعضای شوراهای روستایی حق رأی‏دادن در انتخابات جمهوری اسلامی را ندارند و باید از مشارکت مردم هم جلوگیری کنند. امروز در منطقه مریوان، 3 نفر از وابستگان به حزب دمکرات کردستان ایران در روستای چناره و جانوره، با تحویل‏دادن 3 قبضه اسلحه و تعدادی فشنگ و یک عدد نارنجک خود را به نیروهای ژاندارمری معرفی و درخواست امان‌نامه کردند. در مهاباد نیز یکی از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی دستگیر شد.

گزارش - 649

در ادامه اقدامات سیاسی تبلیغاتی رادیو بی‌بی‌سی به نفع احزاب و گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی (حتی گروه‌هایی که فعالیت مسلحانه دارند) این رادیو امروز در برنامه‏ای مصاحبه ابراهیم علیزاده عضو دفتر سیاسی کومه‌له، با خبرنگار بی‏بی‏سی را پخش کرد. بزرگ‌نمایی گروه کومه‌له و اغراق درمورد نقش این گروه در تحولات کردستان، ادعای تصرف مناطق وسیعی از سرزمین کردستان به‏دست عوامل این گروه، پرهیز از بازگویی اختلافات اساسی کومه‌له با حزب دمکرات و تعریف جدید این گروه از خودمختاری ازجمله نکات جالب‏توجه در اظهارات علیزاده است.* «علیزاده: در آستانه سال جدید ایرانی** که کردستان مورد تهاجم نیروهای رژیم جمهوری اسلامی قرار گرفته، من ازطرف دفتر سیاسی کومه‌له مأموریت دارم که صدای مبارزات حق‌طلبانه مردم را به گوش افکار عمومی دنیا برسانم و در این رابطه، قبلاً در کشورهای دیگر اروپایی کنفرانس‌های مطبوعاتی برگزار شده و در ادامه این سفر اکنون این گفت‌وگو را با شما انجام می‌دهم. من با اطمینان به شما می‌توانم بگویم که هنوز هزاران کیلومتر از خاک کردستان تحت تصرف نیروهای پیش‏مرگ قرار دارد و سازمان ما به‏ویژه آماده است با پایداری در مقابل این تهاجم جدید هم ایستادگی بکند. ما با... نیرویی که بار اصلی جنبش مقاومت در شرایط فعلی بر دوشمان قرار گرفته نسبت به حفظ این جنبش و پایداری آن دربرابر رژیم حاکم احساس مسئولیت می‌کنیم، ما مانند همیشه آماده‌ایم تا آنجا که حزب دمکرات ازلحاظ نظامی دربرابر جمهوری اسلامی مقاومت می‌کند و ازلحاظ سیاسی از خواست‌های اساسی مردم کردستان عدول نکند با وی اتحاد عمل داشته باشیم و به شما اطلاع می‌دهم که هم‏اکنون در ادامه همکاری‌های نظامی پائیز گذشته، مشغول آماده‏کردن طرح‌های مشترک با حزب دمکرات برای مقابله با حملات بهاره رژیم نیز هستیم که من شخصاً امیدوارم که به نتایج ثمربخشی برسد. کومه‌له به‏عنوان سازمانی که در طول سه سال و نیم گذشته، بدون تزلزل با قاطعیت دربرابر هجومی که رژیم به کردستان آغاز کرده مقاومت نموده، مورد اعتماد مردم کرد است. اهداف کومه‌له برای مردم کردستان شناخته‌شده است. خودمختار‌ی‌ای که ما بر روی آن پافشاری می‌کنیم خطوطش مورد پشتیبانی اکثریت مردم کردستان قرار گرفته و در این رابطه ما برنامه خودمان را در خطوط اساسی‌اش برای مردم بیان کرده‌ایم. ما به‏عنوان سازمانی که مورد اعتماد مردم کردستان قرار داریم و در طول سه سال گذشته، پیگیرانه دربرابر این تهاجم مقاومت کرده‌ایم خودمان را مجاز می‌دانیم و از هر امکانی که وجود داشته باشد به شرط اینکه به اهداف ما لطمه نزند و به مصلحت بدانیم درجهت پیشبرد امر مبارزه‌مان استفاده می‌کنیم. ازنظر ما خودمختاری قبل از هر چیز باید سرزمینش معلوم باشد، سرزمین کردستان خودمختار به‏وسیله آرای آزادانه مردم مناطق کردنشین غرب کشور تعیین می‌شود. در کردستان خودمختار به نظر ما باید شوراهای منتخب مردم اداره امور بخش خودمختار کشور را در دست بگیرد، از نیروهای انتظامی و نظامی مرکزی نباید اثری باشد. نیروهای مسلح سازمان‌یافته مردم و پیش‏مرگان باید امنیت این منطقه را حفظ بکنند و هرنوع نقل‏وانتقال نظامی به مرزها باید با اجازه حکومت خودمختار کردستان صورت بگیرد. در کردستان خودمختاری‏ای که ما برایش مبارزه می‌کنیم آزادی‌های بی قیدوشرط سیاسی باید معمول بشود. در کردستان خودمختار باید عقب‏ماندگی‌های ناشی از ستم ملی [جبران] و همچنین برنامه‌های اقتصادی روشن بشود و به‏این‏منظور بودجه لازم تأمین بشود.»

گزارش - 650

در بندر انزلی،2 نفر از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) دستگیر شدند که یکی از آنها مسئول تشکیلات این سازمان در انزلی بود. دادگاه انقلاب همدان نیز 3 تن از وابستگان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را به 10، 15 و 20 سال زندان محکوم کرد. جرائم اصلی این افراد، فعالیت مؤثر و مستمر در فاز سیاسی و نظامی سازمان بود، ولی به‏علت اظهار ندامت در مراحل بازپرسی و همکاری با نیروهای انتظامی، در صدور حکم به محکومان یک درجه تخفیف داده شد.

گزارش - 651

آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، امروز در جلسه علنی مجلس درباره عملیات والفجر1 سخنانی ایراد کرد.* وی با اشاره به بی‌توجهی رژیم صدام و حامیان وی به خواسته‌های مشروع ایران، اجرای عملیات نظامی برای تأمین حقوق ازدست‏رفته ایران را اجتناب‏ناپذیر دانست و به کشورهای حامی عراق اخطار کرد از واردکردن فشار سیاسی به ایران پرهیز کنند. رئیس مجلس گفت: «ما در موقعی که مقدمات عملیات والفجر را با عملیات محدودی اعلام کردیم انتظار داشتیم که هم عفلقیان عراق و هم حامیان مرتجع و هم حامیان ابرقدرت و استعمارگرشان توجه کنند که ما چه می‌گوییم و راه درستی انتخاب کنند و برای این توجه هم مدت طولانی صبر کردیم. ... عملیات والفجر که اعلام شد عبور رزمندگان ما از آن موانع بسیار مستحکم عراق نشان داد که برای رزمندگان ما قدرت عملیات در هر منطقه‌ای هست و اعلام کردیم تنها چیزی که ما را محدود می‌کند آن نظریه ملت و رهبر ماست که از خونریزی و تلفات زیاد اجتناب کنیم، ولی جرم، گناه و تخلف ازطرف صدام آن‏قدر بزرگ است که این روحیه اجتناب از خونریزی ما محدودیت دارد، یعنی ما نمی‌توانیم از این گناه بزرگ و از این ظلمی که به منطقه و به مردم ما و مردم عراق شده است صرف نظر کنیم. این‏همه شهید، این‏همه خسارت و این‏همه اتلاف وقت و این‏همه مشکلاتی که در منطقه به وجود آمده است معلول همین جنگ تحمیلی است. ما به‏حکم قرآن و به‏حکم منطق و وظیفه سیاسی که در این مقطع تاریخ به عهده داریم، ناچاریم امنیت منطقه را تضمین کنیم و اگر امروز متجاوزی مثل صدام بتواند از زیر بار تحمل کیفر جنایتش فرار کند، نمی‌شود مطمئن بود که در آینده این منطقه امن باشد. بنابراین خواست ما، خواست مشروع و یک حق ضروری برای منطقه است. عملیاتی که مدتی متوقف بود و باز آغاز شد، انتظار ما این بود که دنیا توجه کند و فشار آورد برای گرفتن حقوق ما، متأسفانه آنچه ما دیدیم معکوس بود. قدرت‌ها این مسئله را حمل بر ضعف کردند و فشارشان را از نواحی مختلف حتی از ناحیه آلوده‏کردن محیط زیست و بهانه‌جویی برای پیداکردن آتش‌بس ازطریق نامردمی و غیرانسانی آلوده‏کردن محیط زیست، از دست ندادند. بااینکه ما اعلام کردیم که در هرلحظه حاضریم چاه آسیب‌دیده را ترمیم کنیم، اما نه حامیان عراق و نه خود عراق چنین وضعی را برای ما به وجود نیاوردند؛ حتی به قیمت تشنگی و ناراحتی مردم چند کشور. بنابراین ما به این نتیجه رسیده‌ایم که عراق و حامیانش آمادگی پرداخت حقوق ملت و مردم منطقه و کیفر‏دادن به متجاوز را ندارند و ما ناچاریم به راهی که شروع کرده‌ایم و به دفاعی که حق خودمان و حق مردم منطقه می‌دانیم ادامه دهیم. از اینجا به دنیای استکباری و حامیان عراق اخطار می‌کنیم به جای فشارآوردن به مظلوم برای گذشتن از حقش به متجاوز و صدام فشار بیاورند و ما را مجبور نکنند که حقمان را و حق مردم و منطقه را با زور بگیریم. ما بیشتر از تمام کسانی که در این منطقه هستند در منطقه منافع داریم و بیش از همه خواهان صلح و آرامش منطقه‌ایم و بیش از همه از جنگ متنفریم و این را هم نشان داده‌ایم، اما نه به قیمت اینکه ظالم‌پررو شود و مظلوم از حقش محروم بماند. لذا از دنیا می‌خواهیم به این حرف حق ما توجه کند.

گزارش - 652

محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه پاسداران، در مصاحبه با خبرگزاری جمهوری اسلامی سقوط صدام حسین را نتیجه نهایی جنگ خواند. وی همچنین با اشاره به همکاری سپاه و ارتش در جنگ درباره چشم‌انداز اقدامات نیروهای خودی در مناطق کردنشین مطالبی را بیان کرد. وزیر سپاه گفت: «ما با کمک امت حزب‌الله، دشمن را از اکثر نقاط اشغالی بیرون راندیم و در عملیات آینده هم بقیه نقاط اشغالی را از لوث وجود متجاوزان بعثی پاک کرده، ملت عراق را از چنگال بعثی‌ها آزاد خواهیم ساخت. ... پایان جنگ ما با عراق چیزی جز سقوط صدام و آزادی عراق و حکومت مردم عراق بر خودشان نخواهد بود.» رفیق‏دوست درمورد وحدت نیروهای نظامی خاطرنشان کرد: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در کنار ارتش ترکیب مقدسی را ایجاد کرده که تضمین‌کننده پیروزی‌های ملت ایران است و این اتحاد و وحدت در میان نیروهای مسلح آن‏چنان مستحکم است که نمی‌توان مشخص کرد در عملیات چه مقدار نقش برعهده سپاه و چه مقدار برعهده ارتش است.» وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی درخصوص پاک‌سازی منطقه از وجود ضدانقلابیون گفت: «همان‏گونه‏که در ارومیه هم گفتیم، بهار امسال، بهار پاک‌سازی کامل منطقه از وجود ضدانقلابیون و آزادی مردم کردستان خواهد بود.» وی با اشاره به عملیات موفقیت‌آمیز اخیر جاده مهاباد - بوکان افزود: «در این عملیات کیلومترها از وجود ضدانقلابیون پاک‌سازی شده و ادامه آن ظرف یکی دو ماه آینده به نتایج مطلوب خواهد رسید.»

گزارش - 653

نامه‌های طارق میخائیل یوحنا عزیز وزیر امور خارجه عراق به خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد و دبیرکل اتحادیه عرب، دیدار و گفت‌وگوی معاون وزیر امور خارجه عراق با سفرای عرب در بغداد و گفت‌وگوی عصمت کتانی با سفرای کشورهای عضو دائم شورای امنیت ازجمله اقدامات دیپلماتیک دولت عراق بعد از آغاز عملیات والفجر1 است. در بخش‌هایی از نامه طارق عزیز که توسط ریاض‌القیسی نماینده دائم عراق در سازمان ملل، به دبیرکل این سازمان تقدیم شد، به حمله جدید ایران، درخواست از سازمان ملل برای محکوم‏کردن این حمله و موفقیت نیروهای عراقی در سرکوب رزمندگان ایران اشاره شده است: «ایران در شب 6 و 7 فوریه 1983، حمله کرد و طی آن رژیم ایران بیانیه‌ای صادر کرده و در آن اعلام کرد که نیروهایش علیه عراق حمله‌ای را آغاز کرده‌اند و از مرز عراق گذشته و طبق اهدافی که در عملیات مشخص شده بود پیشروی می‌کنند، اما نیروهای مسلح عراق توانستند حمله ایران را دفع نمایند. دراین‏باره می‌خواهم مجدداً تأکید کنم که پذیرش و اجرای قطعنامه‌های شورای امنیت که طبق ماده 25 منشور سازمان ملل می‌باشد، الزام صریح داشته و بدون ابهام است و انتخابی یا مشروط نیست. شکی به این حقیقت نداریم که ارگان‌های سازمان ملل سکوت کرده‌اند و در مقابل اقدامات تجاوزکارانه مکرر که رژیم ایران علیه عراق انجام می‌دهد، چشم خود را بسته‌اند و این رژیم را تشویق می‌کنند که بر نگرش تحقیرآمیزش نسبت به این سازمان بین‌المللی و نادیده‏گرفتن تعهداتش نسبت به منشور، اصرار ورزد. یک‌ بار دیگر به اطلاع می‌رسانم که نیروهای نظامی عراق موج نخستین حمله ایران را سرکوب و آن را دفع کرده و نیروهای عراقی اقدام به سرکوب‏کردن باقیمانده‌های نیروهای متجاوز ایران نموده‌اند.» در همین حال، رادیو مسقط نیز گزارش داد: طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق در نامه‌ای به شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، وی را در جریان تحولات نظامی جبهه در چارچوب حمله اخیر ایران علیه عراق قرار داده است. نامه مذکور را نوری اسماعیل نماینده دائم عراق در اتحادیه عرب، به اسعدالاسعد معاون دبیرکل این اتحادیه، تسلیم کرد. طارق عزیز در نامه خود مدعی شده است که عراق موفق به نابودکردن بخش اعظم حمله ایران شده و نیروهای عراقی به نابودی باقیمانده نیروهای ایران ادامه می‌دهند. وی همچنین در این نامه خاطرنشان ساخته است هدف از این حمله، که روز قبل از آغاز آن توسط رهبران ایران اعلام شد، عبور از مرزهای عراق بوده است. وی در پایان نامه خود تأکید کرد که عراق از موضع برادری و احساس مسئولیت تصمیم گرفت دبیرکل اتحادیه عرب را در جریان جزئیات وضع در جبهه قرار دهد. علاوه‏براین، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر نیز از دیدار معاون وزیر امور خارجه عراق با سفرای کشورهای عربی در بغداد خبر داد و اعلام کرد: «عبدالملک الیاسین معاون وزیر خارجه عراق، سفرای عرب در بغداد را فراخواند و آنها را در جریان تجاوز اخیر ایران به خاک عراق که رشته تازه‌ای از زنجیره اقدامات خصمانه و توسعه‌طلبانه حکومت ایران علیه عراق به شمار می‌رود قرار داد. معاون وزیر خارجه در این ملاقات همچنین توضیح داد که ما انتظار این‏گونه تجاوزات ایرانی را داشتیم و این نه به‏دلیل تمرکز نیروهای نظامی در مرزها بوده، بلکه به‏دلیل اطمینان کامل ما از پافشاری حکام تهران بر سیاست توسعه‌طلبانه‌ و تجاوزگرانه خود و مخالفت مستمر آنها با همه ابتکارات صلح‌جویانه‌ است، ولی باوجوداین، ابتکارعمل چون گذشته به دست نیروهای دلیر عراقی است. معاون وزیر خارجه از سفرای عرب خواست که مراتب را به اطلاع دولت‌های خود برسانند.» این رادیو افزود: «در همین حال، آقای عصمت کتانی بامداد امروز، سفرای پنج کشور عضو دائم شورای امنیت در بغداد را فراخوانده و اوضاع نظامی در جبهه‌های شرقی میهن عربی، همچنین موفقیت عراق در سرکوب تجاوز حکومت ایرانی علیه کشور را برای آنان تشریح کرد. وی همچنین موضع عراق که از پنج کشور عضو دائم شورای امنیت می‌خواهد به وظیفه خود عمل کرده و برطبق منشور سازمان ملل متحد و مأموریت شورای امنیت، تجاوز را محکوم کرده و قطعنامه‌های شورای امنیت درخصوص پایان‏دادن به جنگ عراق و ایران را به اجرا درآورند، بازگو کرد. در همین حال، معاون وزیر خارجه قدرت عراق را برای مقابله شجاعانه و سرکوب تجاوز ایران و سیاست توسعه‌طلبانه آن مورد تأکید قرار داد.»

گزارش - 654

درحالی‏که مقامات ایرانی تاکنون، بارها مواضع خود را درباره علل فوران نفت و چگونگی مهار آن اعلام کرده‌اند، امروز برای اولین‏بار طارق عزیز معاون نخست‌وزیر عراق (از جمع مسئولان عالی‌رتبه عراق) دراین‏باره مصاحبه‌ای را با خبرگزاری رسمی عراق انجام داد. وی در این مصاحبه از پذیرفتن مسئولیت بمباران چاه‌های نفتی نوروز و نشت نفت سر باز زد و درحالی‏که نفوذ لکه‌های نفتی به سواحل کشورهای جنوبی خلیج‏فارس هر روز گسترش می‌یابد، مدعی شد که خطر آلودگی و آسیب‌های زیست‏محیطی از سواحل کشورهای عربی حاشیه خلیج‏فارس دور بوده و فقط سواحل ایران را تهدید می‌کند. طارق عزیز با خودداری از ارائه تضمین به گروه فنی برای مسدودکردن این چاه‌ها بر پیشنهاد کشورش مبنی‏بر اعلام آتش‌بس تأکید کرد و گفت: «اصل مشکل این است که یک چاه نفتی ایران در مورخ 17/1/1983، دچار حادثه شده و موجب نشت نفت از آن گردید. مقامات ایرانی، دست‌اندرکاران و مسئولان ذی‌ربط امور محیط زیست را از این حادثه مطلع نساختند و خود دست‌اندرکاران با وسایل مخصوص خود از حادثه مذکور باخبر شدند و این امر در اجلاس کارشناسان محیط زیست و وزیران بهداری خلیج عربی [فارس] مورد تأکید و به اثبات رسید. ازاین‏رو، روشن می‌شود که مقامات ایرانی خود مسئول این مشکل می‌باشند و نظر به ابراز نگرانی برادران خلیجی از احتمال آلودگی آب‌ها و سواحل عربی براثر جریان نفت نشتی از چاه نفتی ایران، دولت عراق به این موضوع اهمیت خاصی قائل شد. علی‏رغم پافشاری رژیم ایرانی بر جنگ و همچنین اصرارش بر زیان‏زدن به منافع اقتصادی عراق ازجمله بمباران تأسیسات نفتی عراق در جنوب که منجر به محروم‏شدن عراق از صادرکردن نفت گردید و به‏رغم اینکه مقابله‏به‏مثل عراق یک امر طبیعی است، لکن عراق در پاسخ به خواسته برادران ما در خلیج [فارس] جهت یافتن راه‌حلی برای این مشکل اعلام آمادگی کامل کرد و با تعمیر چاه نفتی آسیب‌دیده موافقت کرد که سودهای مادی فراوانی برای ایران داشته و نیز ضررهای وارده به آب‌های ایرانی که طبق گزارش‌های فنی، نشت نفت تاکنون تهدیدی برای آب‌های عربی به وجود نیاورده و حرکت آن به‏سمت آب‌های ایرانی است، را نمی‌کاهد، لیکن عراق برمبنای یک قاعده و اصل طبیعی ازنظر قانونی با این شرط که در حوزه چاه نفتی آتش‌بس موقت و مقطعی برقرار شود، موافقت نمود کمااینکه با تعیین مسیری از یکی از بنادر عربی به‏سمت حوزه چاه نفتی برای استفاده گروه‌های فنی که عملیات تعمیر چاه را برعهده می‌گیرد موافقت نمود؛ مشروط بر اینکه آتش‌بس موقت رسماً ازجانب طرفین اعلام و تحت نظارت و کنترل سازمان ملل برقرار شود تا ایران از این فرصت برای منظور‌هایی غیر از تعمیر چاه سوءاستفاده نکند.* و حال که عراق این‏چنین ابتکار والایی را در پاسخ به خواسته برادران خلیجی خود ارائه داده است باید از بابت تضمین‌های کافی که جلو ناجوانمردی ایران و بازی درآوردن آن در حین اجرای برقراری آتش‌بس در حوزه چاه نفتی [را بگیرد] مطمئن شود. محققاً رژیم ایران سبب این مشکل بوده و اولین کسی است [که] از آن زیان می‌بیند. رژیم ایرانی در خلال گردهمایی بحرین و کویت نامسئولانه عمل کرد و کوشید مسئله را یک مسئله فنی قلمداد کند. این مسئله اگرچه یک مسئله فنی باشد، ولی جنبه نظامی دارد. بنابراین چرا رژیم ایران این مسئله را همان‏طوری‏که در اجلاس بحرین و کویت مدعی شد توانایی حلش را دارد، حل نمی‌کند. منطقه مورد نظر، منطقه نظامی عملیاتی بوده و هرگونه ترتیباتی در آن صورت گیرد باید در چهارچوب سیاسی - نظامی قرار گیرد که مانع از سودجویی رژیم ایرانی جهت ضربه‏زدن به منافع عراق و تحول موازنه قوا در منطقه به نفع خود شود. این موضع عراق علاوه‏براینکه متکی بر قواعد قانونی و شیوه‌های متداول در حل و رفع مشکلاتی از این نوع بوده یک موضع رئوفانه است. عراق به این موضع خود پایبند باقی خواهد ماند.»

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/01/23