1362.05.23

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.05.23
نام‌های دیگر بیست و سه مرداد
تاریخ شمسی 1362.05.23
تاریخ میلادی 14 اوت 1983
تاریخ قمری 5 ذیقعده 1403






1. واحد پرسنلی قرارگاه تاکتیکی مالک اشتر در نامه‌ای به ستاد قرارگاه مالک اشتر آماری از شهدا، مجروحان و مفقودان یگان‌های موجود در عملیات والفجر۲ در تاریخ‌های مختلف (تقریباً از شروع مأموریت یگان‌ها) تا ۲۳ مردادماه را اعلام کرد. در این نامه تعداد شهدای جهاد سازندگی، نیروی هوایی و تیپ‌‌های عمل‌کننده ارتش به تفکیک واحد و رده تشکیلاتی نیامده است. آمار مذکور عبارت‎اند از:[۱] نام یگان تاریخ مجروح شهید مفقود لشکر۸ نجف ۱۲/۴ تا ۲۲/۵/۱۳۶۲ ۶۷۹ ۱۷۵ ۴۴ لشکر۱۴ امام حسین(ع) ۱۲/۵ تا ۲۳/۵/۱۳۶۲ ۲۳۴ ۱۶۸ ۱۶۰ تیپ‌۳۲ انصارالحسین ۱۱/۵ تا ۲۳/۵/۱۳۶۲ ۳۹۸ ۹۴ ۳ تیپ‌۱۰ سیدالشهدا(ع) ۱۱/۵ تا ۲۲/۵/۱۳۶۲ ۸۷۳ ۲۱۷ ـ تیپ‌۳۳ المهدی(عج) ۲۹/۴ تا ۲۲/۵/۱۳۶۲ ۹۲۵ ۳۹۳ ۱۱۰ تیپ‌۱۵۵ شهدا ۲۹/۴ تا ۲۲/۵/۱۳۶۲ ۲۶۸ ۳۳ ۵ متفرقه (جهاد سازندگی ـ نهاجا و...) ۲۹/۴ تا ۲۲/۵/۱۳۶۲ ۱۶۰ ـ ـ کل تیپ‌‌های ارتش ۲۹/۴ تا ۲۳/۵/۱۳۶۲ ۱۱۵۰ ـ ـ مجموع - ۴۶۸۷ ۱۰۸۰ ۳۲۲

________________________________________

2. اجرای عملیات والفجر۲ در منطقه مرزی غرب پیرانشهر که یکی از اهداف آن مسدودکردن راه ارتباطی گروه‌های مسلح شورشی با عراق در منطقه شمال کردستان و جلوگیری از پشتیبانی این گروه ازسوی سازمان استخبارات و ارتش عراق بود، پیامدهای عینی خود را نشان داد. دراین‌باره فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ص) سپاه در گزارش کوتاهی به فرماندهی کل سپاه اعلام کرد که براثر نارسایی‌ها و کمبودها، بین سران حزب دمکرات اختلاف پیش‏آمده و این امر به نیروهای رده پایین نیز سرایت کرده طوری‏که تعداد افراد تسلیمی حزب مذکور در این منطقه، نسبت به قبل افزایش یافته است. همچنین اختلاف شدیدی بین دو گروه سازمان کومه‎له و حزب دموکرات به‎وجود آمده است.[۲] به‎علاوه، فرماندهی این قرارگاه در ذیل اخبار مربوط به سردشت اعلام کرد که افراد مسلح شورشی درمورد آینده خود ناامید شده‌اند و در ترس و دلهره به سر می‌برند و منتظر هستند که یک عفو عمومی اعلام شود و عده زیادی از آنها تسلیم شوند. ضدانقلاب کاملاً متوجه شده است که قادر به اجرای عملیات نیست، لذا مسئولان این گروه‌ها تصمیم گرفته‎اند با اجرای عملیات کمین در محورها، مین‌گذاری در جاده‌ها و شایعه‌پراکنی در شهرها اظهار وجود کرده و نیروهای خود را امیدوار نگه دارند و در بین مردم ترس و وحشت ایجاد کنند. فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهداء(ع) سپاه همچنین درباره واکنش مردم منطقه دیواندره و مسئولان محلی سازمان کومه‎له به عملیات والفجر‏۲ نوشته است: براساس اطلاع رسیده از دیواندره، مردم از پیروزی رزمندگان اسلام خوشحال هستند، ولی مسئولان سازمان کومه‎له به افراد زیردست و پیشمرگان خود چنین القا کرده‌اند که در این عملیات عراق به ایران ضربه زده و پیروز شده است و افراد کومه‎له هم این را باور کرده‌اند.[۳]

________________________________________

3. در حدفاصل کامیاران و سنقر نیروهای پایگاه کیونان قصد عزیمت به سنقر را داشتند که در حوالی روستای سامله گرفتار کمین افراد حزب دمکرات کردستان ایران شدند. دمکرات‎ها با شلیک گلوله آر.پی.‌جی۷ یک خودروی نیروهای مزبور را منهدم کردند که براثر آن ۶ تن از پاسداران سرنشین خودرو به شهادت ‌رسیدند. عناصر حزب دمکرات، بقیه نیروهای این پایگاه را که تعدادشان بیش از ۱۰۰ نفر برآورد شده است به محاصره درآوردند. فرماندهی منطقه با اطلاع از این حادثه از هوانیروز درخواست بالگرد کرد و نیروهای پایگاه‌های نزدیک مثل تپه‎اسماعیل و سنقر را برای کمک به افراد محاصره‌شده فرا خواند. نیروهای پایگاه‌هایی که نزدیک‌تر بودند زودتر و نیروهای سپاه سنقر با فاصله زمانی و با بالگرد به محل حادثه رسیدند. گفتنی است فاصله زمانی ذکرشده به‎علت تأخیر در اعزام بالگرد بود. به‎هرحال، درگیری با عناصر حزب دمکرات برای رفع محاصره نیروهای پایگاه کیونان ادامه و شدت یافت طوری‏که دمکرات‎ها با تحمل تلفاتی مجبور به ترک منطقه شدند. در این مرحله از عملیات ۱۰ تن از افراد خودی و یک نفر از اهالی روستای سامله زخمی شدند. باوجود اخباری مبنی‎بر کشته و زخمی‎شدن عده‎ای از افراد حزب دمکرات در این درگیری، هیچ‌کدام از منابع خبری از تعداد تلفات آماری اعلام نکرده‌اند.[۴] علاوه‎براین، در حمله افراد مسلح شورشی به نیروهای پایگاه بردوک در شمال‎غربی ارومیه، یک تن از افراد پایگاه به شهادت رسید.[۵] ازطرفی، در سنندج عناصر وابسته به گروه‌های مسلح شورشی یکی از نیروهای سازمان پیشمرگان مسلمان کرد را به شهادت رساندند و پیکر وی را در کنار جاده چنار در محور سنندج به کامیاران رها کردند.[۶] هچنین در این شهر به‎همت نیروهای سپاه، ۵ نفر از عوامل حزب دمکرات کردستان ایران و ۳ تن از افراد سازمان کومه‎له دستگیر شدند.[۷] در میاندوآب نیز یکی از پیشمرگان سازمان کومه‎له به‎دست نیروهای سپاه این شهر دستگیر شد. دستگیری وی به‎طور اتفاقی بود و با استعلامی که سپاه میاندوآب از مهاباد کرد مشخص شد که وی از پیشمرگان سازمان کومه‎له و ازجمله افراد فراری بوده که سپاه مهاباد درپی دستگیری او بوده است.[۸]

________________________________________

4. با پایان‎یافتن عملیات‌های والفجر۲ و ۳ در منطقه عمومی غرب پیرانشهر و غرب مهران، امروز محسن رضایی فرمانده کل سپاه و علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، در یک برنامه تلویزیونی شرکت کردند و توضیحات مفصلی درباره این دو عملیات دادند. محور سخنان صیاد شیرازی عبارت بود از: ـ هجوم سراسر عراق در سال ١٣٥٩ و نتایج کلی آن ـ نتیجه حذف بنی‌صدر، آغاز همکاری سپاه و ارتش و اقدام مشترک این دو ارگان در طرح‌ریزی ١٠ عملیات تحت‌عنوان کربلا که با عملیات طریق‌القدس و آزادی بستان شروع و با عملیات بیت‌المقدس و آزادی خرمشهر پایان یافت. ـ عملیات‌های والفجر و نتایج کلی آنها از آغاز تاکنون ـ تشریح موقعیت عملیات والفجر۲ و بازگویی کلیاتی از اجرای مراحل عملیاتی و نتایج به‎دست‎آمده ـ حضور صدام حسین در پست فرماندهی عملیات در مناطق عملیاتی والفجر۲ و ۳ - اصرار صدام حسین برای اجرای عملیات با هدف بازپس‌گیری ارتفاع ٢٥١٩ با عملیات وسیع هلی‌برن و واردشدن تلفات فراوان به نیروهای ارتش بعث و اسقاط بالگردهای عراقی ـ تقدیر از عملکرد گروه‌های عملیاتی هوانیروز در پشتیبانی از عملیات والفجر٢. محور اظهارات محسن رضایی در این گفت‌وگوی تلویزیونی نیز عبارت بود از: ـ اجرای عملیات والفجر۲ در منطقه حاج‌عمران موجب بازشدن راهکارهایی برای فعالیت گروه‌های مخالف حکومت عراق شد ـ تشریح تنگه‌های موجود در عملیات والفجر٢ ـ نتایج عملیات ـ تأثیر عملیات والفجر٢ در روحیه مردم کردستان و بازیابی مبارزه‌جویی آنها برای مقابله با حکومت بعث عراق ـ توضیحاتی درباره موقعیت نظامی و جغرافیایی منطقه عملیات والفجر۳ و عملکرد نیروهای خودی در مراحل مختلف عملیات ـ ابتکار اجرای دو عملیات در دو منطقه با فاصله ٧٠٠ کیلومتر ـ تشریح پیچیدگی اجرای عملیات در منطقه نمه‌کلان‎بو و اقدام نیروهای خودی در واردکردن ضربه کاری به دشمن در دشت و عقب‏راندن آن و ادعای دروغین فرماندهی کل عراق مبنی‎بر عقب‌نشینی اختیاری از مقابل مهران ـ آمار کلی نیروها و تجهیزات وارد عمل‏شده عراقی در عملیات والفجر٣ و تعداد اسرای آنها ـ اهداف امریکا از اجرای مانور ستاره درخشان در منطقه غرب آسیا و بهانه آن کشور برای حضور نظامی در این منطقه. گزیده‌ای از اظهارات مفصل علی صیاد شیرازی و محسن رضایی به نقل از روزنامه اطلاعات بدین‌شرح است؛ سرهنگ علی صیاد شیرازی: مقدمه‌ای که بایستی درمورد عملیات والفجر۲ و ۳ بگویم این است که درکل، عراق با ما در مرزی بیش از ۱۳۰۰ کیلومتر جبهه جنگ دارد. ما در این جبهه طولانی جنگ از مرز ترکیه تا خلیج‎فارس به‎طور کلی سه عملیات داشتیم. عملیات اول در شروع جنگ بود که دشمن موفق شد از مرزهایمان عبور کرده و بیش از ۱۰۷۱۱ کیلومترمربع از سرزمین اسلامی ما را اشغال کند. دشمن در این مرحله شهرهایمان را ویران و بیش از ۲ میلیون نفر را آواره کرد. خداوند بزرگ ما را یاری کرد و به جبهه‌های جنگ کشاند. اما آفت‌هایی در ابتدای جنگ بود که ما در مبارزه موفق نشدیم. خطی منحرف به‎وجود آمده بود که موجب شد ما از توانی که از خدا داشتیم و می‌خواستیم مستقیم به کار بگیریم، نتوانیم استفاده کنیم. خط منحرف بنی‌صدر به شکر خداوند از جبهه‌های جنگ پاک شد و ما توانستیم عملیات ثامن‌الائمه(ع) را اجرا کرده و دشمن را از شرق کارون بیرون کنیم. پس از آن وحدت مقدسی بین ارتش و سپاه پاسداران انقلاب و سایر رزمندگان جبهه‌های نبرد به‏وجود آمد و ما طرح‎های "کربلا" را شروع کردیم که از شماره ۱ تا شماره ۱۰ بود، منهای ۲ شماره عملیات که حذف شد. طرح‎های کربلا شامل عملیات‎های طریق‌القدس در آزادسازی بستان، فتح‌المبین در غرب شوش، بیت‌المقدس در جنوب اهواز، مطلع‌الفجر در باختران، محمد رسول‌‌الله(ص) در منطقه پاوه و نوسود، رمضان منطقه عمومی شرق بصره، مسلم‌بن‌عقیل در منطقه سومار و محرم در منطقه عین‌خوش بود. وقتی این مرحله عملیات پایان یافت برای اینکه بتوانیم به یاری خداوند حرکاتمان را کارسازتر کنیم عملیات والفجر را شروع کردیم که ان‌شاءالله آخرین عملیات جنگ تحمیلی خواهد بود. در این سلسله عملیات‎ها، ابتدا عملیات والفجر مقدماتی بین منطقه فکه و بستان، بعد عملیات والفجر۱ در منطقه شرهانی، سپس عملیات والفجر۲ در منطقه پیرانشهر به‎طرف رواندوز و اربیل و در آخر عملیات والفجر۳ در منطقه مهران اجرا شد که ما را قادر به قطع شمال و جنوب عراق از جاده بغداد به‌طرف العماره و بصره کرد. از ویژگی‌های عملیات‎های والفجر این است که در قبال هرکدام از اینها دروازه‌های جدید با مقدورات جدید به‎طرف دشمن باز کردیم که به یاری خداوند از یکی از اینها یا چند تا برای زدن ضربه کاری به دشمن استفاده خواهیم کرد تا دشمن را برای همیشه ساقط کنیم. سپس محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در تشریح کلی عملیات‎های والفجر اظهار کرد: «اهداف عملیات والفجر ۲ و ۳ انگیزه‌ای دارد به‎منظور طلوع آفتاب انقلاب اسلامی در عراق و صدور انقلاب و آزادسازی کشور خودمان و مظلومین عراقی. در این دو عملیات اهداف ما یکی این بود که مرزهایمان آزاد شوند و ارتفاعات استراتژیک منطقه به‎دست رزمندگانمان بیفتد. هدف دوم این بود که آتش دشمن از روستاها و شهرهایمان دور شود. هدف بعدی انهدام نیروهای دشمن و تنبیه او و درنتیجه قطع کمک‌ها و پشتیبانی اربابان صدام و در مقابل امیدوارتر کردن مستضعفین و محرومین دنیا به‌خصوص مستضعفین عراق و لبنان [بود.] قطع ارتباط ضدانقلاب با عراق خصوصاً در منطقه پیرانشهر که بحمدالله بسیار مفید و مؤثر بود و ما از اسناد و مدارکی که بعداً به دستمان آمد فهمیدیم که کمک مؤثر و بسیار بزرگی به ملت شد و راه‌های مهم ارتباط ضدانقلاب با دشمن قطع شد. اسنادی به دست آمد که به‎عنوان مثال برای ۳ نفر از منابع جاسوسی خودشان طی یک ماه در ایران درخواست ۴۵ هزار تومان پول کرده بودند. هدف بعدی آزادسازی جاده استان ایلام به استان خوزستان بود که از ابتدای جنگ تاکنون قطع بود. ایجاد زمینه‌های لازم نظامی برای ادامه نبرد که ازجمله مهم‌ترین آنها بازکردن دروازه‌های لازم بود که برادرمان سرهنگ صیاد شیرازی به آن اشاره کردند. امیدواریم که به این اهداف که تاکنون چند درصد آنها تأمین شده است، برسیم.» پس از آن سرهنگ صیاد شیرازی به تشریح عملیات موفقیت‌آمیز والفجر۲ پرداخت و گفت: عملیات والفجر۲ در محدوده پیرانشهر است. ما قبل از عملیات نیروهایمان را مستقر کردیم، این منطقه کاملاً کوهستانی است و هنوز آثاری از برف در ارتفاعات وجود دارد و ما عملیات را در سرما شروع کردیم. دشمن در این منطقه حضور کامل ندارد و آن سلطه‌ای که جمهوری اسلامی در کردستان و آذربایجان‌غربی دارد آنها در شمال عراق ندارند. دشمن خودش را به پایگاه‌هایی که در اطراف جاده‌های منطقه داشت متکی کرده و در داخل سنگرها کمین کرده بود. مجاهدین عراقی و برادران رزمنده پیشمرگ مسلمان کرد که طرف‎دار جمهوری اسلامی هستند و خودشان را در کنار رزمندگان، امروز سعادتمند می‌بینند که سهم خود را برای ساقط‎کردن صدام انجام بدهند، در این منطقه دارای وسعت عمل بیشتری هستند. عملیاتی که اجرا کردیم در ساعت یک بامداد روز ۲۹ تیرماه به یاری الله شروع شد و چهار مرحله کلی داشت. در اینجا لازم می‌دانم به امدادهای غیبی خداوند که در این عملیات نصیب ما شد اشاره کنم. در مرحله یکم، رزمندگان ما دشمن را دور زدند و از ارتفاعات صعب‌العبور گذشتند و قرار بود در منطقه‌ای به نام دربند باهم الحاق کنند و دشمن به‎طور کامل محاصره شود، اما به‎علت صعب‌العبور بودن منطقه، رزمندگان ما بااینکه مأموریت خود را به‎طور کامل انجام دادند، الحاق انجام نشد. در مرحله دوم، ما از چپ و راست به دشمن فشار وارد آوردیم و برای آزادسازی حاج‌عمران اقدام شد و در این مرحله حاج‌عمران به‎طور کامل تصرف شد. در مرحله سوم، ارتفاعی به نام گردمند (ارتفاع ۲۵۱۹) در جنوب دربند قرار دارد که دو بار بین ما و دشمن دست‎به‎دست شد و بالاخره در آخرین بار آنجا را همراه ارتفاع بلندتر دیگری به نام کدو تصرف کردیم و کاملاً در عمق بر منطقه مسلط شدیم. بالاخره در مرحله چهارم، در ساعت ۶ بعدازظهر روز ۱۶ مردادماه، رزمندگان ما ارتفاع ۲۱۷۰ را آزاد کردند و تنگه دربند به‎طور کامل تأمین شد. رزمندگان اسلام در طول حدود بیست روز عملیات، شدیدترین و طولانی‌ترین عملیات را پشت سر گذاشتند و حماسه‌ها آفریدند که به یاری خداوند بزرگ از آنها در عملیات آینده استفاده خواهیم کرد. در اینجا لازم می‌دانم صحنه‏هایی از حماسه نبردهای خودمان را بیان کنم. اولین صحنه را در عملیات ارتفاع گردمند دیدیم که بیش از سه روز دست دشمن نبود و به دستور صدام مدت ۴۸ ساعت مارش نظامی زدند و خودشان را پیروز قلمداد کردند. آنها برای خنثی‎کردن پیروزی رزمندگان اسلام که پادگان حاج‌عمران را دراختیار داشتند تصاویری از بازدید صدام جنایت‎کار از این پادگان نشان دادند که مربوط به گذشته بود. این عملیات اجرا شد و رزمندگان خالص ما در راه تصمیم مقدس خودشان آن را شروع کردند. ساعت یک بعد از نیمه‎شب بود و ما شاهد تفاوت جبهه حق و جبهه باطل بودیم و می‌دیدیم که دشمن در بالای ارتفاع سنگر گرفته و خمپاره‌های ۶۰ و ۸۱ و ۱۲۰ میلی‌متری عراقی رزمندگان را هدف گرفته است. ما دائم در این اضطراب بودیم که رزمندگانمان که در این ارتفاع از پایین به بالا می‌روند به‏ویژه در آنجا اتکای کافی هم نداشت، چگونه ارتفاع را تصرف می‎کنند و با چه تلفات سنگینی این کار را خواهند کرد؟ ساعت یک بامداد عملیات شروع شد و حدود ساعت ۱:۳۰ تا ۲ بامداد ضمن آنکه صدای تکبیر رزمندگانمان را از بی‌سیم شنیدیم، کاملاً گویا بود که آتش سنگین دشمن لحظه‎به‌لحظه رو به کاهش است و آتش رزمندگان ما رو به افزایش. این یک نمونه گویایی از پیروزی حق بر باطل بود. رزمندگانمان به هدفشان رسیدند آن‎هم با ۲ شهید و تعدادی کمی زخمی که نشان‌دهنده جنگ حق‌طلبانه رزمندگان اسلام است. پس از وی محسن رضایی در تشریح و چگونگی نبرد نیروها در منطقه عملیاتی والفجر۲ ابراز کرد: «در منطقه ۵ تنگه مهم نظامی وجود دارد که اولین آن تنگه تمرچین بود. بعد تنگه آزادی، رایات، دربند و تنگه چومان مصطفی که با یاری خداوند ابتدا تنگه تمرچین آزاد شد و سپس دربند و پس از آن تنگه رایات و پادگان حاج‌عمران آزاد شدند و تنگه چومان مصطفی هم‌اکنون زیر تیر و دید سپاهیان اسلام قرار دارد.» سرهنگ صیادشیرازی در ادامه این گفت‌وگو اظهار کرد: «ضربه‌ای که صدام در این عملیات خورد، ضربه ساده‌ای نبود. به ما اطلاع دادند که صدام خودش به پادگان اربیل آمده و فرمانده سپاه چهارم ارتش عراق را که مسئول عملیات منطقه بود احضار کرده و بعد در شهر دیانا فرمانده تیپ‌۹۱ ارتش عراق را که تنگه را از دست داده بود در برابر مردم و نظامیان اعدام می‌کند و دستور اکید صادر می‌کند که ارتش برود و پادگان حاج‌عمران و تنگه دربند را دوباره بگیرد و خودش ناظر بر عملیات می‌شود. آنها تمام امکاناتشان را بسیج می‌کنند، فرمانده سپاه چهارم و تیپ‌۹۸ نیروهای زیادی را وارد عمل می‌کنند و تعداد ۳۲ فروند هلیکوپتر‌ به‎صورت ضربتی وارد منطقه می‌کنند. لازم است خدمت ملت رزمنده ایران بگویم که در این عملیات یکی از بزرگ‌ترین برنامه‌هایی که توانستیم خوب از آن استفاده کنیم عملیات هلی‌برن بود که برادران رزمنده ما در هوانیروز جسارت‌ها و شجاعت‌های خودشان را خیلی قوی‌تر از گذشته نشان دادند و در خاک دشمن که ما نه جاده‌ای داشتیم و نه امیدی به احداث جاده داشتیم، از روی ارتفاعات صعب‌العبور گذشتند و نیروهای ما را در پای هدف پیاده کردند، حتی در این پیاده‎کردن نیرو ضرباتی را متحمل شدند، اما بحمدالله تلفات سنگین نداشتیم و موفقیت‌های بزرگی به دست آوردیم. دشمن هم خواست از این خط‎مشی استفاده کند و با انجام عملیات هلی‌برن به پیاده‎کردن نیرو از راه هوا بر روی هدف اقدام کند. [بنابراین] با ۳۲ فروند هلیکوپتر‌ وارد عمل شد، اما به یاری خداوند در مدت زمان کوتاهی به ما اطلاع دادند که ۷ فروند هلیکوپتر‌ دشمن درحال سوختن است و این امر باعث شد تا آنها جسارت خود را از دست بدهند و بعداً آمار هلیکوپتر‌های سرنگون‎شده دشمن به ۱۳ فروند رسید و فقط موفق شد نوک یک ارتفاع را بگیرد. سپس با یاری خداوند و با استفاده از نیرویی که وارد منطقه شده بود آنجا را برای همیشه از دشمن گرفتیم و هم‌اکنون رزمندگان ما در آنجا مستقر هستند.» نکته قابل‎توجه دیگر اینکه با پیروزی رزمندگانمان در عملیات والفجر۲، پادگان بسیار شناخته‌‌شده‌ای که موقعیت خاص سیاسی و نظامی داشت به دست نیروهای اسلام افتاد. چندین دهکده و ارتفاعات مهم همگی آزاد شد و ما به اهدافی که می‌خواستیم رسیدیم و برای ادامه عملیات در این منطقه هم‎اکنون دارای زمینه بسیار خوبی هستیم. از طرف دیگر، برای اولین‎بار بود که مجاهدین عراقی و پیشمرگان مسلمان کرد عراقی موفق شدند در کنار رزمندگان ما هم نبرد نیروهای ما را ببینند و هم در کنار آنها سهم خودشان را انجام دهند که البته یک مقدار نارسایی‌هایی داشت که بلافاصله با رفع نقطه‌ضعف‌ها و ترمیم آنها ان‌شاءالله بتوانیم روزبه‌روز این ترکیب مقدس خودمان را با حضور رزمندگان عراقی مقدس‌تر کنیم. همچنین با پیدایش این عایقی که ایجاد شده دیگر ضد‌انقلاب نمی‌تواند پشتیبان خارجی داشته باشد. سپس محسن رضایی افزود: «پس از عملیات والفجر۲ مردم کردستان الآن دل‎وجرئت بیشتری پیدا کرده‌اند. چند روز اخیر شاهد اخباری بودیم که مردم با ضدانقلاب درگیری‌های شدیدی داشته‌اند و مقداری دل‌و‌جرئت آنها بیشتر شده، تبلیغات ضدانقلاب به مقدار زیادی از بین رفته و مشخص شد که مسئله کردستان نه‎تنها برای جمهوری اسلامی حل شده است، بلکه درست در همان‌جایی که ادعای اغتشاش و آشوب می‌کنند جمهوری اسلامی با توکل به خداوند متعال انقلاب، مسیر استراتژیک خود را ادامه می‌دهد.» وی اضافه کرد: «در غنائم زیادی که به دست آورده شده یک رادار نظامی و مهم به دست ما افتاد که دشمن با آن مسیر گلوله‌های توپ و خمپاره ما را پیدا می‌کرد و ازاین‌طریق به‎سوی آنها آتش می‌گشود. باآنکه عراقی‎ها تلاش کردند این رادار را از دسترس ما خارج کنند، اما آن را به دست آوردیم.» محسن رضایی آن‎گاه به تشریح بخشی از عملیات والفجر۳ پرداخت و گفت: «عملیات والفجر۳ در منطقه مهران و دشت مقابل آن انجام شد. این شهر از همان اوایل جنگ دست دشمن بود و ارتباط آن با خوزستان و ایلام قطع بود. برای رفتن به داخل عراق جاده مهران، کوت، بدره، بغداد یک جاده حساس و تعیین‌کننده‌ای هست. ارتفاعات حساس و مهم مهران در دست دشمن بود. ما هدفمان این بود که این ارتفاعات را بگیریم. مهران را از دید تیر دشمن خارج کرده و جاده‌های مهران به دهلران و مهران به ایلام را کاملاً آزاد کنیم. بحمدالله عملیات را آغاز کرده و دشمن را کاملاً با تمام توان حتی در سطح رهبری مشغول کردیم و حتی صدام برای هدایت عملیات والفجر۲ به شهر دیانا رفته و آنجا نشسته بود. بلافاصله رزمندگان ما در یک نقطه استراتژیک دیگر عملیات را شروع کردند که صدام و فرماندهان ارشد بعثی بلافاصله منطقه بالا (والفجر۲) را رها کردند و آمدند به شهر بدره و شروع کردند به جنگیدن. دو عملیات به فاصله ۷۰۰ تا ۶۰۰ کیلومتر در دو نقطه مرزی شروع کرده بودیم و مرتب یک مرحله از والفجر۲ را انجام داده می‌رفتیم مرحله دیگری از عملیات والفجر۳ را انجام می‌دادیم.» وی همچنین خاطرنشان کرد: «در عملیات والفجر۳ ارتفاعات شمال مهران با یاری خداوند گرفته شد. خاکریز ما زده شده در جنوب مهران نیز خاکریز خودمان را حدود چهار کیلومتر جلو بردیم و درست تا دامنه‌های آنجا نیروهای ما کشیده شدند. عراقی‌ها شروع به پاتک کردند، نیروهایی را در سومار و جاهای دیگر چیده بود و مرتب از رادیو اعلام می‌کرد که ما می‌دانیم شما از کجا می‏خواهید عمل ‌کنید و نیروهایی را که از مرز قصر شیرین تا مهران و بالاتر چیده بود جمع‌آوری کرد، اما موقعی نیروهای اصلی دشمن به منطقه رسیدند که ما هدف‌هایمان را کاملاً تثبیت کرده بودیم و لشکر۱۲ عراق هرچه پاتک می‌کرد موفق نمی‌شد، تا اینکه برادرانمان اعلام کردند سراسر دشت مقابل مهران یا همان دشت بدره لبریز از تانک و نفربر شده است. رزمندگان اسلام خیلی خوشحال و با اشتیاق کامل خاکریزهایشان را تقویت کردند و آماده شدند که دشمن حمله کند. ارتفاعات حساسی در منطقه هست به نام نمه‌کلان‌بو و فرمانده یکی از محورها به پایین ارتفاعات آمده بود تا شیارها را بررسی و وضع را گزارش کند. این فرمانده می‌بیند که در یک شیار یک گردان از نیروهای دشمن آماده شده‌اند که شب حمله کنند. نیروهای ما بدون هیچ اقدامی ایشان را رها می‌کنند و می‌آیند در مواضع خودشان، خمپاره‌ها و توپخانه‌ و آر.پی.‌جی‌زن‌ها را آماده می‎کنند و منظم می‌کنند و شبانه تمام شیار را سراسر زیر آتش می‌گیرند و صبح که برادران رفته بودند و شمارش ‌کردند ۹۰ درصد گردان کشته شده و بقیه مجروح یا فرار کرده بودند.» محسن رضایی درباره نتایج عملیات والفجر۳ اظهار کرد: «در عملیات والفجر۳ دشمن بیش از ۱۰ گردان توپخانه‌ با بیش از ۱۵۰ قبضه توپ و ۱۲ تیپ‌ زرهی، مکانیزه و پیاده داشت و رزمندگان ما با نیروی کم آن‌چنان جنگیدند و دشمن را شکست دادند که دشمن مجبور شد به شکست خودش اعتراف کند. مجموع اسرای دشمن بیش از ۷۰۰ نفر شده و عملیات والفجر۲ و ۳ همچنان ادامه دارد و در همه مناطق تسلط داریم و بحمدالله به اهدافمان رسیده‌ایم و آمادگی داریم که همچنان به عملیات خودمان ادامه بدهیم.» فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی سپس درباره مانورهای ستاره درخشان و انتقال نیروهای ناتو به منطقه غرب آسیا گفت: «انتقال نیروها به این منطقه و توجه تمام جهان به این نقطه نشان می‌دهد که یک کانون خطری و یک کانون انقلابی در منطقه خاورمیانه به نام ایران به‎وجود آمده است و ما از این موضوع خیلی خوشحال هستیم که دشمن خودش با دست خودش اظهار می‌کند که انقلاب اسلامی یک خطر بزرگی برای ما می‌باشد.» وی افزود: «امریکا فاصله‌اش با ما بسیار زیاد است و اقیانوسی که بین ما و امریکا هست مانع یک اقدام نظامی این کشور علیه ما شده است. لذا تمام این اعمال برای این است که بتواند در آینده برای مقابله با انقلاب‌های اسلامی در سطح خاورمیانه به‌خصوص در کشورهای عربی که دارای نفت و انرژی هستند مقابله کنند و ان‌شاءالله ما به‌مرور نیروهایمان آماده و سازماندهی می‌شوند و مردم ما هم مانور نیروهای رزمنده اسلام را خواهند دید و خودشان در عمل و مردم جهان هم در عمل برایشان ثابت خواهد شد که این حرکات دشمن تماماً پوششی برای ضعف‌هایش است.»[۹]

________________________________________

5. آیت‌الله منتظری در دیدار با فرمانده نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران بر استفاده از نیروهای کاردان و توجه به طرح‌های ابتکاری نیروهای سطوح پایین‏تر تأکید کرد. در این دیدار فرمانده نیروی زمینی ابتدا گزارشی از اوضاع جبهه‌های نور علیه ظلمت و پیشرفت‌های اخیر رزمندگان کفرستیز سپاه اسلام به اطلاع وی رساند. آن‎گاه آیت‌الله‎العظمی منتظری ضمن تجلیل از فداکاری و رشادت‌های نیروهای مسلح و رزمندگان سلحشور اسلام و با آرزوی پیروزی نهایی سپاهیان اسلام بر ارتش کافر و روبه‌زوال صدام اظهار کرد: «ازجمله چیزهایی که باید در نیروهای مسلح به آن توجه شود تشویق و استفاده از نیروها و مغزهای لایق و مشورت با آنان است.» و افزود: «چه‎بسا یک سرباز و درجه‌دار یا پاسدار و بسیجی ساده طرح و فکری دارند که اگر به آن دقت شود و مورد عمل و استفاده قرار گیرد بسیار مفید و مؤثر خواهد بود.» آیت‌الله‎العظمی منتظری همچنین ابراز کرد: «نباید برخورد با چنین نیروهای لایق و باکفایت دلسردکننده باشد، البته این به معنای مراعات‏نکردن سلسله‏مراتب نظامی نیست، بلکه در مقام مشورت باید یک فرمانده از فکر و نظریات افراد زیردست خود به نحو احسن استفاده کند و مجال اظهار وجود و اعلام طرح را به آنان بدهد، ولیکن پس از مشورت کامل و تصمیم‌گیری فرماندهی، باید دیگران از دستورات فرمانده اطاعت نمایند و مراتب نظامی دقیقاً مراعات شود.»[۱۰]

________________________________________

6. علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه که در ادامه سفر خود به چند کشور آسیایی و افریقایی، دیروز به عدن پایتخت جمهوری دمکراتیک یمن (یمن‎جنوبی) یکی از کشورهای عضو جبهه پایداری، وارد شد، امروز ضمن دیدار و گفت‎وگو با علی ناصر محمد رئیس‎جمهور این کشور، پیام آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‎جمهور را به وی تسلیم کرد. گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از این دیدار و موضوعات مورد گفت‌وگوی دو طرف و برخی نتایج آن بدین‎شرح است: در این ملاقات رئیس‎جمهور یمن اظهار کرد که: «پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، پیروزی یمن دمکراتیک است، زیرا در همان موقع که شما علیه شاه می‌جنگیدید نیروهای ما نیز علیه حضور و دخالت شاه در منطقه مبارزه می‌کردند.» رئیس‎جمهور یمن‎جنوبی همچنین ضمن تقدیر از همکاری جمهوری اسلامی ایران با دیگر کشورهای پیشرو در آسیا و افریقا، بر نقش ایران در تقویت جبهه پایداری تأکید کرد و افزود: «نقش ایران انقلابی سبب افزایش مقاومت در برابر توسعه و نفوذ امپریالیسم صهیونیزم و ارتجاع خواهد شد.» ولایتی نیز در این دیدار پس از تشریح موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال مسائل منطقه، پشتیبانی کامل ایران از جبهه پایداری درزمینه با همکاری نزدیک نیروهای مترقی در مواجهه با رژیم صهیونیستی را اعلام کرد و با اشاره به تحریک امریکا در تجاوز عراق به جمهوری اسلامی ایران گفت: «ما مصمم به ادامه نبرد قاطعانه علیه صدام تا پیروزی نهایی هستیم.» بنا به همین گزارش، به‏دنبال دیدار ولایتی با عبدالقادر باجمال وزیر صنایع و سرپرست امور نفت یمن، قرار شد کمیسیون‌های مشترکی برای بررسی تفصیلی مسائل مورد مذاکره تشکیل شود. همچنین در این ملاقات درزمینه تشکیل نمایشگاه بازرگانی ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران در عدن پس از بررسی اتاق‌های بازرگانی دو کشور و اعزام کارشناسانی در امر صنعت و کشاورزی به یمن‎جنوبی توافق به عمل آمد.[۱۱]

________________________________________

7. درپی اقدام عراق در بمباران گیلان‎غرب و پرتاب ۲ فروند موشک به اندیمشک، وزارت امور خارجه اعلام کرد که نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل یک هفته قبل در نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل متحد از احتمال حملات هوایی و موشکی عراق به شهرهای مسکونی ایران خبر داده بود و خواستار انجام اقدامات پیشگیرانه ازسوی این سازمان بین‌المللی شده بود. روزنامه اطلاعات ضمن اعلام این خبر به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی نوشت: یک مقام آگاه در وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران نداشتن واکنش مناسب شورای امنیت به گزارش هیئت اعزامی سازمان ملل به ایران و عراق برای بررسی خرابی‌های مناطق مسکونی را دلیلی بر پشت‌گرمی و تشویق رژیم صدام در انجام حملات هوایی به مناطق مسکونی شهرهای ایران دانست و گفت: حمله هوایی عراق به گیلان‎غرب نقض آشکار کنوانسیون چهارم ژنو محسوب می‌شود. این مقام آگاه افزود: مشخص نیست سازمان ملل درمورد نامه هشدار تسلیم‌شده هفته گذشته جمهوری اسلامی ایران به دبیرکل سازمان ملل چه اقدامی کرده است؟ و آیا عراق با توجه‌نکردن به این یادداشت اقدام به حمله مجدد به مناطق مسکونی ایران کرده است یا خیر؟ وی همچنین خاطرنشان کرد که فلسفه وجودی سازمان ملل رسیدگی به این‌گونه جنایات قبل از ارتکاب را نیز در بر می‌گیرد.[۱۲]

________________________________________

8. رادیو بی‌بی‌سی و رادیو امریکا تقریباً با یک روش و به‎طور خنثی و با ظرافت خاصی حمله موشکی روز گذشته عراق به اندیمشک را پوشش دادند تا نتیجه دلخواه را به دست آورند و بدین‎صورت که آنها این حمله موشکی را نه به‌عنوان یک خبر موثق، بلکه به نقل از منابع ایران و ادعای ایران نقل کردند تا از درجه اعتبار آن بکاهند. دراین‎میان، رادیو امریکا علاوه‎بر به‌کارگرفتن این ترفند در ادامه نقل خبر حمله موشکی عراق، ادعای دروغین این کشور مبنی‎بر حمله توپخانه‌‌ای ایران به مناطق مسکونی عراق را نقل کرد تا به‎نوعی اقدام عراق را مشروع جلوه دهد. جمع‌بندی خبرگزاری جمهوری اسلامی از نحوه انعکاس خبر حمله موشکی عراق به اندیمشک در این دو رادیو بدین‎شرح است: رادیو بی‌بی‌سی در برنامه خبری ساعت ۶:۴۵ صبح روز یکشنبه خود به زبان فارسی دراین‎زمینه چنین گزارش داد؛ «ایران اظهار می‌دارد نیروهای عراقی با شلیک‌های موشک به شهر اندیمشک واقع در خوزستان ۲۷ نفر را کشته و خسارات فراوانی به‎بار آورده‎اند.» رادیو بی‌بی‌سی آن‎گاه به نقل ادعاهای کذب مندرج در بیانیه نظامی بعثیون پرداخت. این رادیو بخش در عربی ساعت ۷:۳۰ خود نیز عین متن گزارش فارسی را پخش کرد. علاوه‎براین، رادیو امریکا در بخش فارسی ساعت ۶:۳۰ صبح روز یکشنبه، گزارش جنگی خود را با ادعاهای رژیم صدام مبنی‌بر حمله نیروی هوایی عراق به مواضع و محل تجمع نیروهای نظامی ایران آغاز کرد و سپس به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی از تهاجم به اندیمشک و شهادت ۲۷ تن و مجروح شدن ۲۰۰ نفر خبر داد و در پایان به‌زعم خود برای تحت‌الشعاع قراردادن واقعیت جنایت بعثیون در اندیمشک، چنین گزارش داد؛ «اعلامیه ارتش عراق حاکی است که براثر گلوله‌باران واحدهای توپخانه‌ ایران بر روی مناطق کاراتو و سیدصادق در داخل خاک عراق یک غیرنظامی به هلاکت رسید و تعدادی مجروح شدند.»[۱۳]

________________________________________

9. در ادامه فعالیت‌های تبلیغاتی و سیاسی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، امروز حجت‌الاسلام محمدباقر حکیم سخنگوی این مجلس همراه چند تن از اعضای آن در فرمانداری پیرانشهر با مدیرکل اتباع خارجی وزارت کشور، استانداران کردستان و آذربایجان‎غربی، امام‎جمعه ارومیه و امام‎جمعه پیرانشهر دیدار و گفت‌وگو کردند. در این دیدار حجت‌الاسلام حکیم درزمینه مبارزات تاریخی مردم مسلمان کرد علیه کفار و دشمنان اسلام توضیحاتی داد و گفت: «انقلاب اسلامی عراق به پیروی از روح اسلام و انقلاب جهانی اسلام به رهبری امام امت خمینی کبیر فرقی بین عرب و عجم و ترک و کرد قائل نیست و همه آحاد ملت عراق را به یک چشم می‌نگرد.» سپس ملارسول فتحی‌راد امام‎جمعه اهل سنت پیرانشهر، در سخنانی اظهار کرد: «بعد از آزادشدن پادگان حاج‌عمران مدارکی دال بر همکاری نزدیک گروهک‌های ضدانقلاب با رژیم بعثی صهیونیستی حاکم بر عراق به دست آمد که این مسئله تصمیم ما را در مبارزه با ضدانقلابیون و کوتاه‎کردن دست آنان از سر مردم محروم کردستان چند برابر می‌کند.» در ادامه این مراسم اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و عده‌ای از عوامل استانداری آذربایجان‌غربی همراه حجت‌الاسلام حسنی امام‌جمعه ارومیه، از مواضع رزمندگان در منطقه حاج‌عمران بازدید کردند و سپس اعضای مجلس اعلا در منطقه حاج‌عمران دومین جلسه شورای این مجلس را برگزار کردند.[۱۴]




پاورقی‌ها


منابع و مآخذ روزشمار 1362/05/23

  1. مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، کتاب گزیده اسناد تکمیلی عملیات والفجر۲، جلد ۲، شرح عملیات، ص ۸.
  2. سند شماره ۳۵۶۰۲۷، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سپاه به فرماندهی کل سپاه، ۲۳/۵/۱۳۶۲.
  3. سند شماره ۳۵۶۰۳۹، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سپاه به فرماندهی کل سپاه،.
  4. سند شماره ۸۷۱۰۸، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه منطقه ۷ به فرماندهی کل سپاه، ۲۳/۵/۱۳۶۲.
  5. سند شماره ۸۹۴۰۴، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، شماره ۱۲۲، ۳۰/۵/۱۳۶۲، ص۳.
  6. سند شماره ۳۴۶۰۰۶، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان به استانداری کردستان، ۲۴/۵/۱۳۶۲.
  7. سند شماره ۳۵۶۰۳۹، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرماندهی کل سپاه، ۳۱/۵/۱۳۶۲.
  8. سند شماره ۳۵۶۰۳۳، مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه میاندوآب به اطلاعات قرارگاه حمزه سپاه، ۲۳/۵/۱۳۶۲.
  9. روزنامه اطلاعات، ۲۴/۵/۶۲، ص ۲ و ۱۵.
  10. روزنامه اطلاعات، ۲۵/۵/۶۲، ص ۴.
  11. روزنامه جمهوری اسلامی، ۲۵/۵/۶۲، ص ۱۲.
  12. روزنامه اطلاعات، ۲۳/۵/۶۱، ص ۳.
  13. نشریه ویژه خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، شماره ۱۴۹، ۲۵/۵/۶۲، ص ۱۲، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، ۲۴/۵/۶۲.
  14. روزنامه اطلاعات، ۲۳/۵/۶۲، ص ۴.