1362.07.22

روزشمار جنگ سال 1362 1362.07.22
نام‌های دیگر	بیست و دو مهر
تاریخ شمسی	1362.07.22
تاریخ میلادی	14 اکتبر 1983
تاریخ قمری	7 محرم 1404

1359.07.22

1360.07.22

1361.07.22

1363.07.22

1364.07.22

1365.07.22

1366.07.22

گزارش - 842

درپی نشست مشترک دو روز گذشته‌ فرماندهان ارتش و سپاه با عناصر ستاد جنگ‌های نامنظم و گروه کومبا11، ظهر امروز مسئولان این ستاد درباره اجرای عملیات چریکی شبانه در محور دزلی - جاده‌ سیدصادق به شانه‌دری به فرماندهی کل سپاه و معاونت عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا* گزارش دادند. در ابتدای این نشست غیررسمی، برخی از مسئولان سپاه و ارتش در ستاد جنگ‌های نامنظم مریوان ازجمله محمدی مسئول بسیج لشکر اسلامی عراق، ابراهیمی مسئول اطلاعات - عملیات سپاه مریوان، برادر حمید مسئول اطلاعات (از سپاه) و سرگرد صفایی (از ارتش) مطالبی را درخصوص اقدامات برون‌مرزی این ستاد بیان كردند. گزارش فرماندهان ستاد جنگ‌های نامنظم درباره‌ نقاط فعالیت و پایگاه‌های گروه‌های مرتبط با آن بیانگر این بود كه این ستاد یک پایگاه مادر و دو پایگاه برون‌مرزی در اختیار دارد و در محدوده جبهه‌ مقابل دزلی و غرب و جنوب ارتفاعات سورن تا روانسر با گروه‌هایی نظیر بسیج لشکر اسلامی عراق، قیاده موقت، نیروهای پیشتاز (سرباز و درجه‌دار)، بارزانی‌ها، سوسیالیست‌ها و کمونیست‌ها و... همکاری می‌كند. مرکز ارتباطی و بی‌سیمی ستاد نیز بر روی ارتفاع سورن قرار دارد که تا پشت شهر سیدصادق را پوشش می‌دهد. طبق اعلام مسئولان ستاد جنگ‌های نامنظم، عملیات چریکی شبانه در محور دزلی - جاده‌ سیدصادق به شانه‌دری هم‌زمان با عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر اجرا خواهد شد و اهداف این عملیات عبارت‌اند از: 1. تهدید و انهدام حدود 100 قبضه توپ از ارتش عراق در سمت کانی‌مانگا و نالپاریز با اعزام دیده‌بان‌های نفوذی برای شناسایی توپخانه‌های دشمن. 2. انسداد جاده آسفالته شانه‌دری. 3. تهدید و مین‌گذاری جاده‌ کانی‌پانکه (غرب سیدصادق) به نالپاریز و انهدام چند پل در جنوب دوله‌سور. 4. تصرف ارتفاعات هانی قول (شمال‌غربی خورمال و مشرف بر آن). پس از پایان جلسه امروز، بر مبنای تصمیم فرماندهی کل سپاه قرار شد قرارگاهی برای طراحی و اجرای عملیات برون‌مرزی در مناطق پاوه، بانه و مریوان و همچنین گردان‌های شناسایی در جبهه‌های مختلف نبرد تشکیل شود. که مناطق مأموریت این گردان‌ها نیز به‌ترتیب از جبهه‌ جنوبی به شمالی چنین تعیین شد: 1. منطقه‌ فاو تا چزابه 2. منطقه‌ چزابه تا چنگوله 3. منطقه‌ چنگوله تا سد دربندیخان 4. منطقه‌ جوانرود تا سردشت 5. منطقه‌ سردشت تا جلفا براین‌اساس، گردان‌های شناسایی در هرکدام از مناطق فوق زیر نظر تشکیلاتی با نام قرارگاه جنگ‌های نامنظم - که تابع قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) است - تشکیل و برای هر محور یک گردان شناسایی با استعداد 60 پاسدار و 200 بسیجی و یک گردان عملیاتی با 100 پاسدار و 200 بسیجی در نظر گرفته خواهد شد. فرماندهی کل سپاه ضمن تأکید بر تکمیل شناسایی‌ها برای اجرای عملیات چریکی شبانه در محور دزلی - جاده‌ سیدصادق به شانه‌دری هم‌زمان با عملیات والفجر4 در منطقه‌ دهانه‌ شیلر، دستور تشکیل گردان شناسایی در مریوان را صادر کرد و از مسئولان ستاد جنگ‌های نامنظم مریوان خواست تا پنج روز دیگر طرحی را به‌منظور اجرای عملیات چریکی علیه مقر فرماندهی دشمن در کانی‌پانکه تهیه كنند. گفتنی است غروب امروز، کاک نادر مسئول شاخه 3 و 4 بارزانی، که 350 نفر رزمنده در اختیار دارد، به‌منظور طرح مشکلات خود با فرماندهی کل سپاه دیدار کرد. در این ملاقات قرار شد اقدامات لازم برای رفع مشکلات اسکان این نیروها در کامیاران انجام شود و تعداد محدودی اسلحه و مهمات ازطریق قرارگاه حمزه در اختیارشان قرار گیرد.

گزارش - 843

با‌توجه‌به اهمیت محور قرارگاهای تاكتیكی حمزه 1و2 برای تصرف شهر پنجوین در عملیات والفجر4 در منطقه‌ دهانه‌ شیلر، امروز عناصر رکن 2 و 3 تیپ3 لشکر28 کردستان ارتش و نیروهای اطلاعات - عملیات و طرح و عملیات تیپ44 قمر بنی‌هاشم* برای دستیابی به هماهنگی نهایی درزمینه اجرای عملیات خود در محور مارو در مقر قرارگاه تاکتیکی حمزه‌2 (دره وران) تشكیل جلسه دادند. در این نشست، ابتدا عناصر اطلاعات - عملیات تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) گزارش دقیق و کاملی از وضعیت دشمن ارائه کردند. براساس این گزارش‌، در جبهه‌ مارو، ارتش عراق برای اجتناب از جناح‌دهی به نیروهای ایران در محدوده‌ ارتفاع بلاله تا رودخانه‌ آب شیلر سه چهار کانال خطی به عرض تقریبی چهار پنج متر و طول یک یا دو کیلومتر حفر كرده و برای جلو، داخل و عقب آن سیم‌خاردار در نظر گرفته است. در این منطقه دشمن علاوه‌بر نیروهای کماندو، درحدود 200 تا 300 نفر نیروی متحرک دارد. به‌ویژه در شیار خلوزه و مارو نیروهای متحرک روزها در داخل شیار استراحت كرده و شب‌ها پخش می‌شوند. بدین‌ترتیب در وضعیت فعلی شیار خلوزه به‌علت وجود سیم‌خاردار و کمین‌های متحرک دشمن مسدود شده و شیارها خیلی خطرناک هستند. در تپه‌ خلوزه نیز دشمن با ایجاد دیده‌بانی از چهار طرف، بر کل منطقه دید دارد. پشت هفت‌توانان تا جلوی خلوزه2 هم تقریباً همین وضعیت را دارد. همچنین ارتش عراق ضمن همکاری اطلاعاتی با ضدانقلاب، از پوشش مردم حاضر در منطقه برای رصد تحرکات نیروهای خودی، اجرای کمین علیه آنها و دریافت گرا برای بمباران مواضع ایران استفاده می‌کند. گفتنی است علاوه‌بر نیروهای متحرک ارتش عراق، عناصر کومه‌له و رزگاری هم در قلقله حضور دارند. در ادامه جلسه، عناصر طرح و عملیات تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) به تبیین مانور یگان‌ها در محدوده‌ قرارگاه تاکتیکی حمزه2 پرداختند و درمورد استعداد هریک از محورها، تأمین برخی محورها با زرهی و همچنین معابر وصولی و جاده‌های تدارکاتی تیپ44 در منطقه به فرماندهان گزارش جامعی دادند. پس از آن، علی‌ رضائیان فرمانده‌ قرارگاه مقدم حمزه، ضمن بررسی نحوه‌ تأمین مارو و خلوزه1، اشکالات موجود و ملاحظات لازم درمورد خلوزه2 در داخل خاک عراق را مطرح کرد. سرهنگ امیربیگی فرمانده‌ ارتش در قرارگاه مقدم حمزه نیز با اشاره به نقش خلوزه 1 و 2، بر ضرورت تقویت محور مارو تأکید کرد و افزود: منطقه‌ خلوزه 1 و 2 «یک شناسایی خیلی عمیق می‌خواهد» چون با عملیات بر روی مارو، محورهای خلوزه 1 و 2 و اطراف آن تقویت خواهد شد. در غیر این صورت با افزایش فشار دشمن طبیعتاً میزان شهدای ما افزایش می‌یابد. امیربیگی برای افزایش ضریب موفقیت و ادامه پیشروی عملیات پیشنهاد كرد كه با شناسایی دقیق و مجدد منطقه، راهکاری نظیر یک کانال و شیار با حجم موانع کمتر پیدا شود و نیرویی به استعداد یک گردان یا کمتر، چند ساعت یا یک روز زودتر به منطقه نفوذ كند. از آنجا كه از یك‌سو موفقیت کلی در این محور تابع پیروزی یگان‌های خودی در تصرف ارتفاع پنجوین است و از سوی دیگر، پیروزی پنجوین و سورن به یکدیگر وابسته بوده و درصورت ناکامی در تصرف و تهدید پنجوین، دشمن از روی ارتفاعات خلوزه2، عقبه‌ نیروهای خودی در پنجوین را تهدید كرده و پس خواهد گرفت، باید درمورد الحاق قرارگاه تاکتیکی حمزه 2 در جنوب خلوزه‌ 2 با حمزه‌ 1 در شمال هرگنه و سه‌درختی اقدامات بیشتری انجام گیرد. در پایان سرهنگ امیربیگی با‌توجه‌به تأثیر منفیِ ضعفِ گزارش‌هایِ امروزِ رکن 2و3 تیپ3 لشکر28 کردستان درزمینه‌ اجرای عملیات، در دستوری خواستار مشارکت دوجانبه‌ عناصر ارتش و سپاه در انجام کلیه‌ مراحل آمادگی و تعیین زمان آن و ادغام نیروها شد.

گزارش - 844

در روزهای اخیر تبادل آتش در دو سوی نوار مرزی منطقه عملیاتی آبادان و خرمشهر و همچنین گلوله‌‌‌باران این دو شهر ازسوی توپخانه ارتش عراق همچنان ادامه داشت که این امر تلفات و خساراتی را به بار آورد. دیروز و امروز، براثر آتش دشمن در مناطق پاسگاه زید و شلمچه، یک نفر از نیروهای ارتش شهید و از نیروهای بسیج و جهاد و مجاهدین عراقی هم 20 تن زخمی شدند. در منطقه پل نو نیز یک سرباز مجروح شد. روز چهارشنبه (20/7/1362)، دشمن در ساعات مختلف روز، آتش شدیدی را در مناطق جزیره مینو، دیر فارم، پاسگاه زید و نقاط مختلف خرمشهر اجرا كرد كه براثر آن 3 نفر از نیروهای بسیجی در منطقه پاسگاه زید مجروح شدند. در این روز آبادان هم به‌طور پراکنده زیر آتش سلاح‌‌‌های دشمن قرار داشت که درنتیجه به 2 منزل مسکونی و 2 ساختمان دولتی خساراتی وارد شد. در طول منطقه عملیاتی نیز 8 نفر از رزمندگان زخمی شدند. روز سه‌شنبه (19/7/1362) براثر آتش دشمن در خرمشهر 7 نفر از نیروهای خودی در مناطق دیرفارم و پاسگاه زید زخمی شدند. در همین روز در گلوله‌‌‌باران آبادان به 4 باب مغازه و یک مطب و چند ساختمان دولتی خساراتی وارد آمد. 8 نفر از رزمندگان نیز در طول منطقه عملیاتی زخمی شدند.

گزارش - 845

علاوه‌بر درگیری‌‌‌های نسبتاً شدید بین نیروهای خودی و گروه‌های مسلح غیرقانونی در سنندج، مریوان و پیرانشهر، گزارش‌های امروز منابع اطلاعاتی از قصد گروه‌های ضدانقلاب برای حمله به بوکان، مهاباد، نقده، پیرانشهر، اشنویه و سردشت در روزهای آتی حکایت دارد. امروز پایگاه‌های نیر، تنگی‌‌‌سر و محراب (روستاهایی از دهستان ژاوه‌‌‌رود از بخش رزاب سنندج)، براثر حمله عوامل مسلح کومه‌‌‌له و دمکرات و همکاری افراد نفوذی، سقوط کرده و به دست ضدانقلاب افتادند؛ در این درگیری‌‌‌ها همه نیروهای بسیج مستقر در پایگاه‌های مذکور به شهادت رسیدند. علاوه‌براین، امشب نیز عوامل ضدانقلاب با حمله به پایگاه آویهنگ در همین منطقه، 12 نفر از نیروهای پایگاه و یک نفر از اهالی روستا را شهید و 12 نفر دیگر ازجمله روحانی روستا را به گروگان گرفتند. یک گروه دوازده نفری از نیروهای اطلاعات - عملیات سپاه مریوان نیز در تپه‌علی به کمین ضدانقلاب افتادند. در این درگیری، از نیروهای خودی، یک نفر شهید، یک نفر مجروح و یک نفر هم اسیر شد. عصر امروز، یک دستگاه آمبولانس که حامل یک زخمی بود، در مسیر پادگان پسوه به‌طرف جلدیان، در سروکانی به‌دست عوامل مسلح حزب دمکرات به آتش کشیده شد و سرنشینان آن نیز به اسارت درآمدند. امروز همچنین اداره اطلاعات شهربانی گزارش داد که درگیری در سلماس خاتمه یافته و عوامل مسلح ضدانقلاب متواری شده‌‌‌اند. از سوی دیگر، فرماندهی سپاه بوکان امروز در گزارشی وضعیت این شهر را به‌شدت نامطلوب توصیف و اعلام کرد که طبق اخبار رسیده، کومه‌‌‌له تصمیم دارد در چند روز آتی به شهر بوکان حمله کند؛ در ادامه این گزارش از قرارگاه حمزه درخواست شده است یک گردان از تیپ شهید بروجردی یا تیپ شهدا را به بوکان اعزام كند. ستاد مرکزی سپاه هم براساس اخبار دریافتی از ژاندارمری، به ستاد منطقه 11 سپاه هشدار داد که عوامل مسلح اعم از کومه‌‌‌له و دمکرات و فدایی خلق (اقلیت) که به سلاح‌‌‌های انفرادی، آر.پی.جی و سلاح‌‌‌های سنگین تجهیز شده‌‌‌اند، ضمن استقرار در خارج از شهر مهاباد، قصد حمله به این شهر و همچنین شهرهای نقده، پیرانشهر، اشنویه و سردشت را دارند.

گزارش - 846

امروز با حضور سران گروه‌های ضدانقلاب در غار برده زرد واقع در گردنه دره بنوخلف، کنگره‌‌‌ای به نام کنگره خبات تشکیل شد؛ در این کنگره، که به ریاست و نمایندگی جلال طالبانی ازطرف اکراد عراق و به ریاست و نمایندگی قاسملو ازطرف گروه‌های مخالف با جمهوری اسلامی برگزار شد، حدود 260 نفر ازجمله یک گروه 22 نفره از مستشاران بعثی به ریاست ابوعلی بیگی (از درباریان مجلس الوطن صدام)، ژنرال ابوطبیب نماینده مصر، عزیز عزت نماینده اردن، محمد کردی نماینده کومه‌‌‌له، علی نوروزی نماینده مجاهدین خلق (منافقین)، شیخ جلال از حزب خبات و عبدالله رئوف به نمایندگی از حزب رستگاری نیز شرکت داشتند. هدف از برگزاری کنگره خبات، بستن پیمان و تجدید روابط احزاب و گروهک‌ها با دولت‌‌‌های عراق، اردن، امارات خلیج و قاهره ذکر شده است. در این كنگره نماینده مصر نامه خصوصی حسنی مبارک را به قاسملو تحویل داد، از مضمون این نامه اطلاعی در دست نیست.

گزارش - 847

حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی محور اصلی خطبه‌‌‌های امروز نمازجمعه تهران را به ماجرای تحویل سوپراتانداردهای فرانسوی به عراق اختصاص داد. رئیس مجلس شورای اسلامی این ماجرا را یک هیاهوی تبلیغاتی برای بقای صدام برشمرد و با اشاره به ناتوانی عراق و بعیدبودن حمله به تأسیسات نفتی ایران در خارک با استفاده از این هواپیماها، جمهوری اسلامی ایران را دارای توانایی مسدودساختن تنگه هرمز معرفی و تأکید کرد که کشورهای غربی، بیشترین آسیب را از تبعات این قضیه متحمل خواهند شد. حجت‌‌‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در خطبه اول نمازجمعه امروز تهران با اشاره‌ای گذرا به مباحث خطبه‌‌‌های پیشین خود راجع به عدالت اجتماعی و جایگاه ارزش‌‌‌های انسانی در تقسیم مناصب اجتماعی، ارزش‌‌‌های فکری و عملی را معیار این نوع ارزش‌گذاری برشمرد و تقوا را به‌مثابه شاخصه امتیازدهی در مسئولیت‌‌‌های اجتماعی این‌‌‌گونه تعریف کرد: «[تقوا] حالتی در انسان است که او را وادار می‌‌‌کند تا به وظایف عمل کند و از منهیات پرهیز کند.» رئیس مجلس افزود: «مناصب اجتماعی به‌عنوان یک ولایت، به افراد واگذار می‌‌‌شود» و این امر كه به‌عنوان یک اصل جدی در اسلام در زمان پیامبر اکرم(ص) نیز رعایت می‌‌‌شد، از ابعاد انقلاب اسلامی به شمار می‌‌‌آید. وی با بیان اینكه اکثر کارگزاران نظام اسلامی افرادی صالح هستند، معدود افراد نابابی که هنوز در ادارات وجود دارند را از بقایای طاغوت گذشته خواند که به‌دنبال ایجاد نارضایتی بین مردم می‌باشند و درعین‌حال از مردم خواست درصورت مواجهه با این‌‌‌گونه افراد، آنها را معرفی كنند. خطیب موقت نمازجمعه تهران در ادامه گفت: «در زمان پیغمبر و هروقت حکومت اسلامی به‌طور جدی وجود داشته است، روی این اصل تکیه می‌‌‌شد که آدم‌‌‌های لایق و صالح را با معیارهای اسلامی، مصدر کار بگذارند، نه به سن توجه می‌‌‌کردند نه به شخصیت فامیلی و نه به چیزهایی از این قبیل.» وی سپس با ذكر چند نمونه از سیره عملی و نظری پیامبر اسلام(ص) و علی‌‌‌بن‌ابی‌‌‌طالب(ع) دراین‌زمینه متذکر شد که در نظام جمهوری اسلامی ایران هم معیارهای اسلامی مربوط به مسئولیت‌‌‌دهی در گزینش‌‌‌ها و انتصابات تاحدود زیادی رعایت شده است. نماینده امام در شورای عالی دفاع خطبه دوم را با اشاره به سالگرد شهادت شهید محراب آیت‌‌‌الله اشرفی و جایگاه و خدمات وی آغاز کرد و با‌توجه‌به فرارسیدن ایام عزاداری امام حسین(ع)، به مقایسه قیام عاشورا و مسئله جنگ پرداخت. هاشمی رفسنجانی ماجرای تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق را با نگاهی به ماهیت جنگ ایران و عراق مورد بررسی قرار داد و با اشاره به ناکامی صدام در رسیدن به اهدافش از حمله به ایران و افول اقتصادی کشورهای عربی خلیج‌فارس و کاهش کمک‌‌‌هایشان به عراق، توانایی دولت و ملت ایران در تطبیق‌دادن خود با جنگ و اداره منطقی آن را مایه هراس استکبار جهانی دانست. رئیس مجلس هیاهوی تبلیغاتی درباره تحویل هواپیماهای فرانسوی را تلاشی برای بقای صدام برشمرد و تصریح كرد ادعای صلح‌‌‌طلبی سازمان ملل و کشورهای غربی و عربی و صدام، یک ادعای دروغین و صرفاً برای ممانعت از سرنگونی رژیم صدام است. هاشمی رفسنجانی سپس در ارزیابی توان تهاجمی هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی گفت: «اینها در خشکی و عمق هیچ اثری ندارند. ... قدرت بنزین‌‌‌گیری بیشتری دارند ... در مقایسه با هواپیماهای اف14 بارها ضعیف‌‌‌ترند. بُرد موشک‌‌‌ هواپیماهای ما بسیار قوی است. بیشتر از صدام هم موشک داریم. پنج هواپیما، در دنیا اصلاً ارزش جنگی ندارد. ... این هواپیماها یک نوع موشکی را حمل می‌‌‌کنند که ... در بین اسلحه‌‌‌هایی که امروز در جهان سوم هست، شاید جزو بهترین اسلحه‌‌‌ها باشند که کشتی را خوب می‌‌‌زنند. اگر از 70 کیلومتری موشک را پرتاب کنند و درست نشانه‌گیری کرده باشند ممکن است موشک به کشتی اصابت کند. ... موشک اگزوسه این خاصیت را دارد. عراقی‌‌‌ها هم قبلاً این موشک را داشتند. ... اگر این هواپیماها را بگیرند، 30 کیلومتر برد عملیاتی این موشک بیشتر می‌‌‌شود؛ یعنی از نزدیکی خاک عراق کشتی‌‌‌هایی را که ما می‌‌‌خواهیم بفرستیم مثلاً بندر ماهشهر، می‌‌‌زنند. زدن جزیره خارک آسان نیست، چون آنجا ما 150 کیلومتر با عراق فاصله داریم و فضای دریا را می‌‌‌توانیم با هواپیمای اف14 حفظ کنیم. ... پنج تا هواپیما ارزش نظامی ندارد و اگر ارزش داشته باشد، می‌‌‌تواند بعضی از کشتی‌‌‌های ما را در آنجا بزند. آنها مدعی هستند که این هواپیما می‌‌‌آید جزیره خارک و کشتی‌ها را آنجا می‌‌‌زند و نمی‌‌‌گذارد ما نفت صادر کنیم. این آخرین خطری است که ممکن است اینها درست کنند، که البته به نظر من خیلی بعید است.» سخنگوی شورای عالی دفاع با برشمردن حالات مختلف ورود این تسلیحات به جنگ ایران و عراق، درمورد واکنش ایران به عملی‌شدن تهدید عراق مبنی‌بر حمله به تأسیسات نفتی ایران در جزیره خارک و پیامدهای آن گفت: «ما هروقت نتوانیم نفت صادر کنیم، تنگه هرمز را می‌‌‌بندیم؛ ولی حتی اگر نصف نفت ما را هم بزنند، مصلحت نیست تنگه هرمز را ببندیم. ما وقتی نفت نداشته باشیم و نتوانیم نفت صادر کنیم ... دیگر خلیج‌فارس به درد ما نمی‌‌‌خورد، تنگه هرمز هم به درد ما نمی‌‌‌خورد، آن موقع است که ما به میدان می‌‌‌آییم. ... دنیا این اقدام را فقط درصورتی می‌‌‌کند که خودش را آماده بکند برای یک بحران بی‌‌‌سابقه‌‌‌ای که یک بشکه نفت بخواهد به صد دلار برسد.» نماینده امام در شورای عالی دفاع همچنین در پاسخ به ادعاهایی مبنی‌بر ناتوانی ایران برای بستن تنگه هرمز خاطرنشان كرد: «ما یک دیوار آتش درست می‌‌‌کنیم با توپ‌‌‌های 130 میلی‌‌‌متری که خودتان می‌‌‌دانید چقدر داشتیم و چقدر هم تابه‌حال از عراقی‌‌‌ها گرفته‌‌‌ایم و گلوله‌‌‌هایش را هم اینجا می‌‌‌سازیم. ... وقتی‌که ما روزی دو بار یک دیوار آتش روی تنگه هرمز درست کنیم ... در بندرعباس، اگر توپ‌های 175 میلی‌‌‌متری را که 48 کیلومتر برد دارد بگذاریم و گلوله‌‌‌هایش را بیندازیم در وسط تنگه چه کسی می‌‌‌تواند عبور کند؟! ... بستن تنگه هرمز همان‌طورکه عرض کردم اگر صلاح باشد آسان است؛ ولی ما حالا نمی‌‌‌خواهیم ببندیم. گفتم امنیت این خلیج اول با ماست و بعد با دیگران.» رئیس مجلس همچنین با اشاره به تبعات مسدودشدن تنگه هرمز، ضرر اصلی آن را متوجه کشورهای صنعتی به‌ویژه دولت‌های غربی دانست. رئیس مجلس با تأكید بر استقامت ملت ایران در شرایط دشوار با تأسی به قیام امام حسین(ع) به مقایسه‌‌‌ اسرای نوجوان ایرانی - که با اصرار فراوان به جبهه اعزام شده‌‌‌اند - با اسیران عراقی پرداخت و رشادت و شجاعت اسرای ایرانی را نمونه‌ای از مقاومت عاشورایی ملت ایران خواند. هاشمی رفسنجانی همچنین ضمن اشاره به وجود شهدای ارمنی در میان شهیدان ایران، درمورد دروغ سردمداران عراقی راجع به جنگ سنی و شیعه و عرب و فارس گفت: «در این دزفول، مگر عرب نیست، مگر این‌همه - هزارودویست - روستای عرب‌نشین را این‌جور به خاک و خون نکشیدید؟ دروغ می‌‌‌گویید! همین عرب‌‌‌ها دارند با شما می‌‌‌جنگند. ... غیر از رسیدن به اهداف انقلاب، غیر از پیاده‌کردن آن، غیر از آزادکردن عراق، غیر از سقوط صدام، هیچ‌چیز نمی‌‌‌تواند این مردم را راضی بکند.»

گزارش - 848

احتمال گسترش دامنه جنگ ایران و عراق و تهدیدات ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز درصورت حمله عراق به تأسیسات نفتی آن كشور، دولت ریگان را به‌سوی طرح‌‌‌ریزی برای تأسیس یک نیروی ویژه در اردن سوق داده است. رادیو امریکا امشب از طرح دولت ریگان برای تشکیل و تجهیز یک نیروی ویژه اردنی با هدف کمک به کشورهای دوست امریکا در خلیج‌فارس در مواقع اضطراری خبر داد. به نوشته روزنامه‌‌‌های نیویورک تایمز و واشنگتن پست، دولت ریگان در نظر دارد با تأمین دویست میلیون دلار، کار ایجاد این نیرو را آغاز کند. به گزارش آسوشیتدپرس، مداخله به هنگام اختلال در نقل‌وانتقال نفت، یکی از مأموریت‌‌‌های اصلی این نیرو محسوب می‌‌‌شود. براین‌اساس گفته می‌‌‌شود که در مواقعی همچون عملی‌‌‌شدن تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز درصورت حمله عراق به تأسیسات نفتی ایران، از این نیرو برای بازنگه‌‌‌داشتن خطوط کشتیرانی در خلیج‌فارس استفاده خواهد شد. براساس طرح دولت ریگان، قرار است اردنی‌‌‌ها دو هزار نفر نیروی انسانی و امریکایی‌‌‌ها هم بودجه مالی، آموزش و تجهیزات نظامی این نیروی کماندویی ویژه را تأمین کنند. در همین حال، جان هیوز سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا، با خودداری از اظهارنظر صریح دراین‌زمینه گفت: «جای شگفتی وجود ندارد که درباره امنیت منطقه با اردن در تماس دائمی هستیم.» به گزارش رادیو اسرائیل، روزنامه روسی‌زبان ناشاس ترونا، نیز دراین‌باره نوشته است: ریگان قصد دارد در چهارچوب طرح راهبردی خود و به‌منظور حفاظت از منافع نفت خلیج‌فارس یك واحد كماندویی در اردن تشكیل دهد. رادیو اسرائیل همچنین ضمن اشاره به اخبار تشکیل یک نیروی کماندویی ویژه در اردن، امشب به نقل از روزنامه واشنگتن پست گزارش داد که ریگان رئیس‌جمهور امریکا، قرار است به‌زودی از موشه ارنز وزیر دفاع رژیم صهیونیستی و همچنین حامیان این رژیم در کنگره درخواست کند که با این اقدام مخالفت نكنند. به نوشته این روزنامه، ریگان به موشه ارنز اطمینان خواهد داد که این نیروی ویژه هرگز علیه رژیم صهیونیستی به کار گرفته نخواهد شد.

گزارش - 849

درحالی‌‌‌که برخی منابع نظامی در فرانسه، اظهارات دیروز صدام مبنی‌بر نرسیدن سوپراتانداردهای فرانسوی به عراق را تکذیب کردند، برخی رسانه‌های غربی امروز تحلیل‌هایی را درخصوص تمایل غرب به تغییر موازنه نظامی در خلیج‌فارس به نفع عراق و گمانه‌‌‌زنی درباره یک طرح دیپلماتیک برای خاتمه جنگ بین ایران و عراق، منتشر كردند. خبرگزاری فرانسه امروز گزارش داد: منابع آگاه در لاندویزیو پایگاه نظامی فرانسه در شمال‌‌‌غرب این کشور، ضمن تکذیب اظهارات دیروز صدام حسین درمورد نرسیدن 5 فروند سوپراتاندارد فرانسوی به عراق، اعلام کردند این هواپیماها روز شنبه توسط خلبانان فرانسوی به منطقه مرزی بین عراق و ترکیه برده شده‌‌‌اند و یک روز بعد خلبانان فرانسوی به پایگاه لاندویزیو بازگشته‌‌‌اند. درعین‌حال، خبرگزاری فرانسه به نقل از ناظران سیاسی در واشنگتن، سکوت ایالات متحده درمورد ارسال سوپراتانداردهای فرانسوی به عراق را به‌منزله موافقت تلویحی امریکا با این اقدام تعبیر کرد؛ براساس همین گزارش، یک مقام بلندپایه وزارت امور خارجه امریکا دو روز پیش در یک جلسه سری، تغییر موازنه نظامی در خلیج‌فارس به نفع عراق را برای منافع غرب در این منطقه مفید ارزیابی کرده است. روزنامه تایمز لندن نیز در شماره امروز خود، ماجرای سوپراتانداردهای فرانسوی را نشانه‌ای از تداوم جنگ ایران و عراق برشمرد و احتمال تأثیرگذاری این قضیه بر دیدگاه مقامات ایرانی را منتفی دانست. این روزنامه با بیان اینكه وضعیت ناشی‌از تحویل سوپراتانداردها تا مرحله یک بحران عمیق بین‌‌‌المللی و مداخله امریکا پیش نخواهد رفت، مدعی شد: «درحال‌حاضر، فرانسه با استفاده از روش‌‌‌های دیپلماتیک در تلاش است تا اطمینان دهد حتی درصورت تحویل احتمالی سوپراتانداردهای آنان، [این هواپیماها] نباید مورد استفاده قرار گیرند.» و این اقدام تلاشی برای واداركردن نظام جمهوری اسلامی ایران به مصالحه معرفی گردیده است. از سوی دیگر، رادیو صدای امریكا به نقل از روزنامه واشنگتن‌‌‌ پست گزارش داد: صدام در یك نشست مطبوعاتی در بغداد گفت: «متعاقب فشارهای ایالات متحده و بریتانیا، فرانسه تحویل پنج فروند هواپیمای بمب‌‌‌افكن سوپراتاندارد را به عراق به تعویق انداخته است. اگر تأخیر در تحویل هواپیماها به دلایل فنی صورت گرفته جای نگرانی نیست، اما چنانچه اقدام فرانسه زاییده فشارهای سیاسی باشد، این موضوع عراق را درمورد استقلال فرانسه دچار نگرانی‌‌‌هایی خواهد ساخت. انتظار این است كه فرانسه تا پایان این ماه هواپیماها را به عراق تحویل دهد. عراق با هیچ‌‌‌گونه محدودیتی برای استفاده از این‌‌‌ هواپیماها موافقت نخواهد كرد و می‌‌‌خواهد با دستیابی به هواپیماهای سوپراتاندارد كه قابلیت حمل موشك اگزوست را دارند بار دیگر ابتكارعمل را در جنگ سه‌ساله خود با ایران به دست آورد.» به گزارش صدای امریكا، ظاهراً فرانسه عقیده دارد زمانی‌كه مسلم شود ایران مانع پایان‌یافتن جنگ می‌‌‌شود تحویل هواپیماها به عراق آسان‌‌‌تر خواهد بود. فرانسه كه 5 میلیارد دلار به عراق بدهكار است، از یك‌‌‌سو می‌‌‌خواهد دولت صدام را، كه ازنظر مالی نیز در مضیقه قرار گرفته، تقویت كند و از سوی دیگر با تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق باید خطر بالاگرفتن جنگ در خلیج‌فارس را بپذیرد. رادیو امریکا پاسخ غیرشفاف صدام به زمان تحویل سوپراتانداردهای فرانسوی را به معنای تکذیب خبر تحویل این هواپیماها ارزیابی کرد و گزارش داد: «تکذیب رسمی خبر تحویل هواپیماها ازسوی عراق این گمان را برانگیخته که یک طرح دیپلماتیک تازه برای پایان‌بخشیدن به جنگ خلیج‌فارس در دست اقدام است.»

گزارش - 850

تهدیدات اخیر ایران مبنی‌بر مسدودكردن تنگه هرمز، تحركات برخی کشورهای عربی منطقه را درپی داشت؛ رئیس ستاد ارتش فرانسه نیز سرگرم بازدید از این کشورهاست. شیخ جابر الصباح امیر کویت، امروز در بدو ورود به عمان با اشاره به همکاری کامل کشورهای عرب خلیج‌فارس در حفاظت از امنیت تنگه هرمز و تضمین آزادی کشتیرانی در آن ابراز كرد: «کشورهای عرب خلیج [فارس] مجبور خواهند بود که از اقدامات هر کشوری درمورد محدودکردن کشتیرانی در این تنگه و یا مسدودکردن آن جلوگیری به عمل آورند.» امروز ژنرال لاکاز رئیس ستاد ارتش فرانسه، در صدر یک هیئت فرانسوی برای دیداری سه‌روزه وارد کویت شد؛ به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وی قرار است با شیخ سالم الصباح وزیر دفاع کویت، دیدار کند. گفته می‌‌‌شود ممکن است کویت نیز درصدد تهیه هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی برآید. به ‌گفته منابع آگاه، احتمالاً در این سفر، اوضاع منطقه به‌ویژه به‌دلیل افزایش تنش‌‌‌ها درپی انتشار خبر واگذاری سوپراتانداردهای فرانسوی به عراق، مورد بررسی قرار می‌گیرد. رئیس ستاد ارتش فرانسه پس از کویت، عازم امارات متحده عربی خواهد شد. گفتنی است، دیروز هم رادیو بی‌بی‌سی گزارش داد: ابوغزاله وزیر دفاع مصر، اعلام كرد كه كشورش از تلاش کشورهای عربی برای دفاع از امنیتشان باتوجه‌به تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز حمایت می‌كند. این رادیو ضمن اشاره به جانب‌داری مصر از عراق در جنگ با ایران، ارزش کمک‌‌‌های نظامی مصر به عراق را تاکنون، 2 میلیارد دلار تخمین زد.

گزارش - 851

دورنمای بالاگرفتن تنش‌‌‌های منطقه‌‌‌ای به‌ویژه گسترش جنگ ایران و عراق و تیره‌شدن روابط سوریه و سازمان آزادی‌بخش فلسطین، کشورهای تأثیرگذار عربی را به انجام اقداماتی میانجیگرانه واداشته است. سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، امروز وارد الجزایر شد تا در راستای تلاش‌‌‌های میانجیگرانه عربستان، پیام فهد شاه این كشور را به شاذلی بن جدید رئیس‌جمهور الجزایر، ابلاغ کند. رئیس‌جمهور الجزایر اخیراً با شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس امارات متحده نیز رایزنی‌‌‌هایی انجام داده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، رئیس دولت امارات در روزهای گذشته، با هدف هموارسازی راه برای سوری‌‌‌ها به‌منظور متقاعدکردن ایران برای پذیرش آتش‌بس در جنگ با عراق، درصدد میانجیگری بین عراق و سوریه برآمده است. این در حالی ا‌‌ست که رئیس‌جمهور الجزایر هم اوایل ماه اکتبر در سفر به کویت قول داد که تلاش‌‌‌های میانجیگرانه بین ایران و عراق را از سر بگیرد. از سوی دیگر، سه کشور الجزایر، عربستان و کویت، می‌كوشند تا مانع از وخامت روابط بین سوریه و سازمان آزادی‌‌‌بخش فلسطین شوند. الجزایر نیز تلاش جدیدی را برای میانجیگری بین دو طرف مذکور آغاز کرده است. دراین‌رابطه شریف عامیه عضو کمیته سیاسی جبهه آزادی‌‌‌بخش ملی الجزایر، که امروز از دمشق به الجزیره بازگشت، پیام رئیس‌جمهور الجزایر را به حافظ اسد تسلیم کرده است.

گزارش - 852

امروز برخی رسانه‌‌‌های عربی و غربی، ادعاهایی را درمورد تلاش ایران برای خرابکاری در یکی از کشورهای حاشیه خلیج‌‌‌فارس و همچنین اندونزی مطرح کردند. مجله الحوادث (چاپ لندن) در شماره امروز خود نوشت: منابع امنیتی در یکی از کشورهای عربی خلیج‌فارس ضمن کشف سلاح و مهمات ارسالی ازسوی ایران، مدعی شده‌‌‌اند: «ایران نقشه وسیعی را تدارک دیده بود و هدف از این نقشه انجام عملیات علیه سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در جریان تشکیل [اجلاس] سران کشورهای خلیجی که قرار است در تاریخ 7 نوامبر آینده (16 آبان) تشکیل شود، بود.» به گزارش این نشریه «نیروهای امنیتی مصر این توطئه را کشف و جزئیات آن را به اطلاع مقامات سعودی رساندند و پادشاهی سعودی نیز به‌نوبه‌خود به‌محض اطلاع از توطئه، دو کشور خلیجی مورد نظر را در جریان قرار داد. ... برخی از گزارش‌‌‌ها اشاره به مشارکت و دست‌داشتن یک کشور عربی در شمال افریقا در این مسئله دارد.» به نوشته شماره امروز الحوادث، به‌دنبال کشف توطئه خرابکاری در کویت، که به ادعای نشریه مذکور ازسوی ایران طراحی شده بود، در این کشور تدابیر امنیتی شدیدی اتخاذ شده است و نیروهای امنیتی کویت، درپی جست‌وجو و دستگیری عناصر خرابکار در بیشتر مناطق کویت برآمده‌‌‌اند. امروز همچنین خبرگزاری فرانسه از جاکارتا به نقل از روزنامه سیناها رایان گزارش داد: «سرویس‌‌‌های اطلاعاتی ارتش اندونزی اعلام کردند توطئه‌‌‌ای به‌منظور سرنگونی حکومت این کشور در یوگیاکارتا واقع در مرکز جزیره جاوه کشف شد که پای یک کشور خاورمیانه را به میان می‌‌‌کشد.» طبق این گزارش، 5 نفر ازجمله 4 دانشجو دراین‌رابطه بازداشت شده و هزاران جزوه ضددولتی و نشریات تهیه‌شده توسط سفارت ایران در اندونزی به دست آمده است.

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/22