1362.09.30

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1362
1362.09.30
نام‌های دیگر سی آذر
تاریخ شمسی 1362.09.30
تاریخ میلادی 21 دسامبر 1983
تاریخ قمری 16 ربیع‌الاول 1404


1359.09.30
1360.09.30
1361.09.30
1363.09.30
1364.09.30
1365.09.30
1366.09.30




گزارش- 961

گارد ساحلی کویت در اقدامی غیرمتعارف 50 تن از ایرانیانی را که در آن کشور مشغول به کار بودند به نیروهای عراقی تحویل داد. به ‌گزارش دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، وزارت کشور کویت 50 تن از ایرانیانی را که برای ادامه اقامت در آن کشور مشکل قانونی داشتند، دستگیر و پس از طی مراحلی آنها را برای اخراج از کویت به‌وسیله یک لنج مسافربری و با اسکورت گارد ساحلی به سمت ایران روانه کرد، ولی لنج حامل این افراد از مسیری برای رسیدن به ایران حرکت کرد که گشت دریایی عراق در آن منطقه حضور داشت* و بدین‌ترتیب، نیروهای عراقی ضمن متوقف‌ساختن و بازرسی از لنج مذکور همة 50 تن ایرانی سرنشین آن را دستگیر کرده و با خود بردند.[۱]

گزارش- 962

امروز دبیرخانه شورای‌عالی دفاع در نامه‌ای به اعضای این شورا اطلاعاتی را دربارة خرید 6 فروند زیردریایی از کشور آلمان دراختیار آنان قرار داد تا اعضای این شورا در جلسه آتی خود تصمیمات لازم را دراین‌باره اتخاذ کنند. در این نامه که براساس اطلاعات ارائه‌شده ازسوی وزیر دفاع تنظیم شده است، به سابقة عقد قرارداد، هزینه برآوردشدة اولیه برای ساخت زیردریایی‌ها، علت لغو قرارداد، تلاش برای عقد مجدد قرارداد، پیش‌بینی افزایش هزینه درصورت توافق برای تحویل اقلام خریداری‌شده و نیاز نیروی دریایی به این 6 فروند زیردریایی اشاره شده است.** در بخش‌هایی از گزارش وزیر دفاع آمده است: 1. به‌دنبال تصویب نیازمندی‌های اضطراری نیروی دریایی ارتش در شورای‌عالی دفاع ازجمله خرید 6 فروند زیردریایی و تجهیزات آن، اینک آن نیرو پس از گذشت حدود یک ‌سال اعلام کرده است که قبل از پیروزی انقلاب (سال 1978) قرارداد خرید 6 فروند زیردریایی با یک شرکت آلمانی به مبلغ 852 میلیون مارک منعقد و مبلغ 230 میلیون مارک آن به‌عنوان پیش‌پرداخت تحویل گردید، لیکن به‌علت پیروزی انقلاب قرارداد مزبور به‌صورت تعلیق درآمده و ساخت آنها متوقف شد. 2. پس از تصویب نیازمندی‌های نیروی دریایی ارتش، هیئتی مرکب از نمایندگان وزارت دفاع و نیروی دریایی ارتش و شرکت سازنده برای رفع اختلاف مذاکراتی انجام دادند که به‌علت اختلاف مواضع دو طرف نتیجه‌ای حاصل نشد. اخیراً با اعلام تمایل کارخانه سازنده و تلاش سفیر جمهوری اسلامی ایران در آلمان‌غربی قرار شد مرحلة دوم مذاکرات در آذرماه شروع شود که با اعزام نمایندگان وزارت دفاع و نیروی دریایی ارتش مذاکرات در آلمان انجام و خاتمه یافت. 3. پیش‌بینی می‌گردد که درصورت توافق بر سر قرارداد به‌علت تورم چندساله پس از تنظیم قرارداد مبلغ تقریبی قرارداد به حدود 5/1 میلیارد مارک بالغ گردد و همچنین با احتساب تأسیسات و کارگاه‌های تعمیراتی و خرید تجهیزات و قطعات و آموزش پرسنل در کل معامله 6 فروند زیردریایی با خدمات مربوط به آن، حدود 4 میلیارد مارک هزینه ایجاد کند. 4. نیروی دریایی ارتش برای گشت دائم در خلیج‌فارس و دریای عمان و مقابله با تهدیدات دشمن باتوجه‌به تقویت روزافزون یگان‌های دریایی کشورهای جنوب خلیج‌فارس و همسایه شرقی، پاکستان نیاز به 6 فروند زیردریایی مورد بحث دارد تا بتواند تهدیدهای موجود علیه جمهوری اسلامی ایران را خنثی و ازلحاظ تدافعی به‌طور مؤثر در خط مقدم قرار گیرد.*[۲]

گزارش- 963

بیش از 300 تن از افراد مسلح وابسته به حزب دمکرات، سازمان کومه‌له و سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در مهاباد از ساعت 15 امروز عملیاتی را برای برهم‌زدن امنیت این شهر و قدرت‌نمایی آغاز کردند. مهاجمان که برخی از آنها از روز پیش وارد شهر شده و در محل‌های مورد نظر استقرار یافته بودند، در شروع هجوم خود در محلة قاضی‌آباد و حوالی ترمینال شهر، 2 تن از نیروهای تأمین را با رگبار گلوله به شهادت رساندند و سپس قصد نفوذ به مرکز شهر را داشتند. فرماندهی سپاه با اطلاع‌یافتن از این ماجرا بلافاصله تعداد نیروهای تأمین را در مناطق مختلف شهر افزایش داده و نیروهایی را نیز برای مقابله با مهاجمان به منطقه درگیری اعزام کرد. بدین‌ترتیب، نیروهای خودی توانستند ضمن جلوگیری از گسترش نفوذ مهاجمان در سطح شهر، منطقة درگیری را نیز کنترل کنند. علاوه‌براین فرمانده سپاه با اعزام یک گروهان از تیپ شهید بروجردی سعی کرد تا درگیری را به خارج از شهر هدایت کند. مهاجمان یک خودروی جهاد سازندگی را هنگام عبور از منطقه درگیری به آتش کشیدند که رانندة آن نیز در داخل خودرو سوخت. در همین حال، افراد ضدانقلاب با خمپاره، آر.پی.‌جی7 و نارنجک تفنگی نقاط مختلف شهر را هدف قرار داده و خسارت‌هایی را به مردم وارد کردند. سرانجام پس از 5 ساعت درگیری، نیروهای خودی با تلاش فراوان توانستند در محلة مجبورآباد و باغ سی‌سی تلفاتی را به مهاجمان وارد کرده و آنها را مجبور به ترک شهر کنند. در این اقدام گروه‌های ضدانقلاب به ساختمان شهربانی، هتل کوهستان، سردخانه بهداری، ساختمان سیلو و چند منزل مسکونی خسارت‌هایی وارد شد و یک دستگاه خودروی جهاد، یک دستگاه تویوتا وانت سپاه، یک آمبولانس هلال‌احمر و یک دستگاه خاور متعلق به اهالی شهر نیز به آتش کشیده شد. همچنین در این درگیری، 7 تن از نیروهای سپاه، یک تن از نیروهای جهاد سازندگی و یک تن از اهالی شهر شهید و 7 تن دیگر نیز زخمی شدند.[۳] هم‌زمان با این درگیری مهاجمان یکی از افراد تسلیم‌شده حزب دمکرات را که از مسئولان سابق هیز آواره بود از منزلش ربوده و با خود بردند. مهاجمان همچنین در ابتدای جادة مهاباد به میاندوآب در محل استقرار خودروها و دستگاه‌های مهندسی سپاه، مین‌گذاری کردند که نیروهای خودی با آگاهی از این امر، اقدام به کشف و خنثی‌سازی مین‌ها کردند.[۴]

گزارش- 964

حمله عناصر ضدانقلاب به نیروهای خودی در جنوب‌شرقی سردشت، آدم‌ربایی و افزایش حضور افراد سازمان کومه‌له در محور مریوان - سنندج، تهدید روستائیان برای انصراف از عضویت در بسیج در منطقه عمومی بوکان، دستگیری یکی از افراد حزب دمکرات در غرب پیرانشهر و تسلیم‌شدن 2 تن از اعضای این حزب در سلماس ازجمله حوادث امروز در مناطق کردنشین غرب و شمال‌غرب کشور بود. تعدادی از افراد مسلح وابسته به گروه‌های ضدانقلاب با حمله به نیروهای خودی در منطقه آلوت در جنوب‌شرقی سردشت، 3 تن از آنها را به شهادت رساندند.[۵] همچنین در منطقة کوماسی در محور مریوان - سنندج، افراد سازمان کومه‌له شبانه با ورود به روستای نگل چند نفر از روستائیان را ربوده و با خود بردند. مهاجمان پیش از ترک روستا شعارهایی ازقبیل "زنده باد کمونیست" بر دیوارهای مسجد روستا نوشتند.[۶] در همین حال، واحد اطلاعات سپاه منطقه 11 (استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان) اعلام کرد که تردد عناصر این سازمان در روستاهای انجمنه، تعاون و آلمانه افزایش یافته و سازمان کومه‌له قصد دارد در روستای بالک (واقع در جنوب‌غربی مریوان) مقر ثابت دایر کند. این واحد همچنین پیش‌بینی کرده است که درصورت احداث این پایگاه، عملیات کمین افراد سازمان کومه‌له در این محور افزایش خواهد یافت.[۷] از سوی دیگر به‌دنبال تحریک و تهدید حزب دمکرات کردستان، اعضای بومی بسیج روستای قورمیش بوکان با خودداری از همکاری با سپاه سلاح‌های خود را تحویل دادند. به گزارش فرماندهی سپاه بوکان، رادیو حزب دمکرات در روزهای اخیر پیوسته اهالی چندین روستای این منطقه را که با عضویت در بسیج روستایی، برقراری امنیت روستاهای خود را بر عهده گرفته بودند، تهدید کرده است که تا روز 30/9/1362 به عضویت خود در بسیج پایان داده و سلاح‌های خود را بر زمین بگذارند. این تهدید باتوجه‌به فعالیت چند عامل نفوذی در بین افراد بسیج روستای قورمیش مؤثر واقع شد و اعضای بسیج این روستا سلاح‌های خود را به مقر سپاه تحویل داده و از ادامه همکاری سر باز زدند. درپی این امر، سپاه بوکان ضمن تحقیق دراین‌باره موفق به شناسایی 3 تن از عوامل نفوذی ضدانقلاب در میان افراد بسیج روستایی شد. با دستگیری این افراد و حضور یکی از مسئولان سپاه در جمع روستائیان و گفت‌وگو با آنان، همگی داوطلبانه سلاح‌های خود را تحویل گرفته و دوباره پایگاه بسیج روستایی قورمیش را راه‌اندازی کردند.[۸] امروز همچنین نیروهای یگان حزب‌الله پیرانشهر در مسیر تردد افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی در غرب این شهر کمین گذاشتند و توانستند 2 تن از افراد هیز آواره حزب دمکرات کردستان را به دام بیندازند. در این اقدام، یکی از افراد این حزب کشته و یک تن دیگر زخمی و دستگیر شد. در بازرسی از وسایل آنها، علاوه‌بر سلاح‌ و مهمات، مبلغ 200 هزار تومان پول به دست آمد.[۹] علاوه‌بر وقایع مذکور، امروز هم در منطقة سلماس 2 تن از اعضای حزب دمکرات با تحویل 2 قبضه سلاح، خود را به سپاه این شهر معرفی و درخواست امان‌نامه کردند.[۱۰]

گزارش- 965

هیئت دولت از حمایت روحانیت، نهادها و قشرهای مختلف مردم از دولت و اعلام آمادگی آنان برای کمک به رفع مشکلات موجود به‌ویژه درزمینه حمل‌ونقل کالا تقدیر کرد. میرحسین موسوی نخست‌وزیر، در پایان جلسه امروز هیئت دولت در گفت‌وگو با خبرنگاران اظهار داشت: «در این جلسه گزارش حمایت‌های بی‌دریغ و پشتیبانی‌های ائمه جمعه و مردم عزیز کشورمان از دولت مطرح شد و مورد تقدیر قرار گرفت.» وی افزود: «همه برادران در هیئت دولت به این مسئله واقف‌اند که این حمایت‌ها از اشخاص نبوده بلکه از اسلام و پیشبرد کارها به نفع انقلاب صورت گرفته است.» نخست‌وزیر با اشاره به استقبال وسیع مردم از بیانات امام خمینی درباره حل مشکلات دولت به‌خصوص در مسئله حمل‌ونقل گفت: «هنگامی‌که دولت با این استقبال بی‌نظیر ازسوی نهادهای مختلف و مردم روبه‌رو شد ستادی در وزارت راه تشکیل گردید و دستورات لازم را به کلیه مراکز استان‌ها و شهرها صادر کرد تا از این استقبال مردم نهایت استفاده به عمل آید و درجهت تخلیه بنادر مثمرثمر واقع شود.» وی افزود: «در بعضی از استان‌ها ائمه جمعه امکانات لازم را فراهم آورده‌اند و در بین جاده‌ها امکانات کافی غذا و مسجد مهیا نموده‌اند تا رانندگان کامیون‌ها با رفاه کامل به رفت‌وآمد و فعالیت بپردازند و این خود یک نوع سازماندهی ظریفی را نشان می‌دهد که به‌صورت خودجوش ملت و روحانیت آن را به‌ وجود آورده‌اند و به‌عنوان یک سرمایه عظیم برای انقلاب ما محسوب می‌شود که بتوانیم در مقابل خصم زبون استوارتر بایستیم.» موسوی در ادامه خاطرنشان کرد: «رهبری‌های امام امت و رهنمودهای آیت‌الله ‌منتظری در مقاطع مختلف برای ما کارگشا بوده و امیدواریم که این کمک‌ها و راهنمایی‌ها همچنان ادامه یابد.» وی با اشاره به اینکه حل مسائل کشور با سعی و کوشش مسئولان و مردم ادامه خواهد یافت، تأکید کرد: «سرمایه اصلی ما در برخورد با مشکلات خود مردم هستند و دولت می‌بایست از این توجه مردم به مسائل اصلی بیشترین بهره را ببرد.»[۱۱]

گزارش- 966

نخست‌وزیر در مصاحبه با خبرنگاران دیدگاه‌های خود را درباره پیشنهاد وزیر امور خارجه اسبق امریکا مبنی‌بر تقسیم لبنان به سه بخش و نیز سفر اخیر نماینده ویژه امریکا به عراق بیان کرد. به گزارش روزنامه اطلاعات، میرحسین موسوی در این مصاحبه درمورد وقایع لبنان و اظهارات اخیر هنری کیسینجر درخصوص تقسیم لبنان به سه منطقه به‌عنوان تنها راه‌حل مشکلات داخلی این کشور،* اظهار داشت: «امریکا هرگاه بخواهد کاری را انجام دهد ابتدا یک اظهارنظری می‌کند سپس خط خود را به جایی می‌برد که از قبل تصمیم داشت سیاست را در حول آن محور پیاده کند. امریکا و اسرائیل با ضرباتی که از نیروهای مؤمن و مسلمان لبنان خورده‌اند و تلفات بسیاری را [که] متحمل شده‌اند به این فکر افتاده‌اند که لبنان را تجزیه نمایند.» وی سپس افزود: «اما ما اخطار می‌کنیم که یک میلیارد مسلمان جهان به‌هیچ‌عنوان شما را راحت نمی‌گذارند؛ چراکه اختیار لبنان با خود لبنان است و یک کشور اسلامی نمی‌تواند بازیچه دست قدرت‌های بزرگ واقع شود. این نهضت رشدیابنده اسلامی هر عملی را خنثی خواهد نمود و ضربات خود را وارد خواهد آورد.» نخست‌وزیر سپس درمورد سفر دونالد رامسفلد فرستاده ویژه امریکا به عراق گفت: «ما از اول معتقد بودیم رژیم عراق یک رژیم امریکایی است و به تحریک امریکا وارد جنگ با ایران شده است و ما باید در این نبرد شاهد باشیم که چه کشورهایی به عراق کمک می‌کنند. اسلحه‌ای که به دست عراق می‌رسد بدون موافقت صهیونیسم نمی‌تواند باشد.» موسوی دراین‌زمینه افزود: «بنا بر آخرین گزارشات رسیده، تنها مصر درحدود یک میلیارد دلار اسلحه دراختیار عراق گذاشته و خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌زمینه تحلیل جالبی را ارائه کرده است و اعتبارات وسیعی که دولت عراق از خارج دریافت کرده ازجمله اسلحه و گندم ماهیت این رژیم را نشان می‌دهد و حرکت رامسفلد که یکی از مأمورین زبده امریکایی در مسائل خاورمیانه [غرب آسیا] و کشورهای اسلامی است و دراین‌زمینه رتبه بسیار طولانی درجهت اعمال سیاست‌های امریکا در منطقه دارد درحقیقت آشکارشدن روابط گسترده پنهانی و مشترک رژیم صدام با امریکاست چراکه این حکومت بدون پشتیبانی غرب و هماهنگی شرق و غرب نمی‌توانست حتی یک لحظه زنده باشد.»[۱۲]

گزارش- 967

در ادامه اعتراض‌ به اقدامات دولت کویت علیه وابستگان سیاسی، مسئولان آموزشی و نیز اتباع ایران در آن کشور، کاردار کویت بار دیگر به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران احضار شد. گزارش روزنامه کیهان دراین‌زمینه حاکی است: کاردار کویت در تهران امروز صبح پس از حضور در وزارت امور خارجه با جواد منصوری معاون فرهنگی و کنسولی این وزارتخانه، دیدار کرد. در این دیدار منصوری «ضمن اشاره به سیاست‌های تفرقه‌آمیز در منطقه نسبت به دستگیری سرپرست مدارس ایرانی در کویت و بدرفتاری مقامات کویتی نسبت به اتباع ایران و اخراج آنها، اعتراض به عمل آورد.» وی همچنین افزود: «ما در هفته اخیر، شاهد جریانی بودیم که ازنظر ما قابل‌توجیه نیست. دولت‌های مسلمان و همسایه به‌خصوص کشورهای خلیج‌فارس باید به این مسئله توجه داشته باشند که تفاهم و دوستی و برادری به صلاح همه است. ما انتظار داریم که این کشورها به واقعیات توجه بیشتری داشته باشند و نسبت به آینده منطقه دوراندیش باشند.»[۱۳]

گزارش- 968

پس از 455 روز تلاش مستمر، کار بازسازی شهر سوسنگرد به پایان رسید. امروز با اتمام کار بازسازی سوسنگرد که با تلاش ستاد بازسازی استان مازندران و جلب مشارکت‌های مردمی انجام گرفت، این شهر در مراسمی به اهالی آن تحویل داده شد. در این مراسم امام‌جمعه سوسنگرد گفت: «زمانی‌که متجاوزین بعثی تنها 5 کیلومتر با شهر بیشتر فاصله نداشتند رزمندگان سلحشور اسلام با تشکیل پایگاه‌های مقاومت در مساجد آن‌چنان درسی به صدامیان دادند که باید در تاریخ ثبت گردد.»[۱۴]

گزارش- 969

درپی سفر نماینده ویژه امریکا به عراق، سه موضوع چشم‌انداز روابط دو کشور، جنگ ایران و عراق و موضع امریکا در قبال سوریه در صدر تفاسیر و تحلیل‌های رسانه‌های گروهی جهان از این رخداد قرار دارد. به نوشته روزنامه واشنگتن پست، مقامات امریکا سفر دونالد رامسفلد به عراق را «کوششی برای بهبود بیشتر مناسبات دو کشور دانستند با این هدف که سوریه را برای فراخواندن نیروهایش از لبنان زیر فشار بگذارد.» این روزنامه همچنین به نقل از دیگر مقامات امریکایی خاطرنشان کرد که این دیدار «تغییری در سیاست امریکا در خودداری از فروش اسلحه به ایران یا عراق به‌ وجود نخواهد آورد. باوجوداین امریکا خواستار دست‌یافتن به راه‌حلی است که تمامیت ارضی دو کشور را حفظ کند و به تهدیدی که از رهگذر جنگ متوجه جریان نفت از منطقه خلیج‌فارس است پایان دهد.»[۱۵] روزنامه دیلی تلگراف نیز در شماره امروز خود در مقاله‌ای به قلم جان بولاک ضمن اشاره به اینکه بهبود روابط عراق و امریکا به‌منزله متمایل‌شدن امریکا به‌طرف عراق در جنگ میان این کشور و ایران نیست، افزود: «به‌نظر برخی از منابع دیپلماتیک، دولت امریکا در مقابل پیشنهاد آغاز مجدد روابط دیپلماتیک، فروش محدود تسلیحات به عراق و نیز حمایت‌های گسترده‌تر بین‌المللی از این کشور دررابطه‌با جنگ با ایران انتظار دارد که عراق از به‌کارگرفتن جنگنده‌های سوپراتاندارد و موشک‌های اگزوست خود علیه ایران خودداری ورزد.» دیلی‌تلگراف همچنین نوشت: «دراین‌میان، مقامات دولت ایران مطمئن بودند که حضور رامسفلد در بغداد علی‌رغم تکذیب‌های دولت امریکا به تغییر سیاست ایالات متحده درقبال اوضاع منطقه منجر خواهد شد.» نویسنده مقاله دراین‌مورد به نقل از اظهارات سخنگوی وزارت امور خارجه ایران آورده است: «دیدار رامسفلد از بغداد تحول جدیدی در روابط میان واشنگتن و بغداد است.»[۱۶] در همین حال، ادوارد مورتون کارشناس روزنامه تایمز در گفت‌وگو با رادیو بی‌بی‌سی درمورد دیدار رامسفلد از بغداد و اینکه «آیا تمایلات عراق نسبت به امریکا نشان‌دهنده مأیوس‌بودن عراق در جنگ با ایران است»، خاطرنشان کرد: «من فکر می‌کنم عراق واقعاً در موقعیت مأیوسانه‌ای قرار دارد. البته این یأس بیشتر درزمینه اقتصادی است تا نظامی، زیرا این جنگ تبدیل به یک جنگ فرسایشی شده است و چون حکام عراق درک کرده‌اند که در یک جنگ طولانی به دام افتاده‌اند دستشان در انتخاب دوستانشان زیاد باز نیست و البته این موضوع از ابتدای جنگ زمانی که فهمیدند نمی‌توانند در این جنگ سریعاً پیروز شوند آشکار گردید. یکی از اولین نشانه‌های آن عبارت بود از آشتی با مصر که به‌دلیل قرارداد صلح بین مصر و اسرائیل روابط عراق با مصر قطع شده بود. بنابراین جنگ ایران و عراق بهانه بهتری به عراق برای تجدید روابط با امریکا نسبت به قرارداد کمپ دیوید به دست می‌دهد.» کارشناس تایمز همچنین درباره تقاضای بغداد از واشنگتن گفت: «فکر می‌کنم آنها [عراقی‌ها] از امریکا سلاح می‌خواهند که اینک بیشترِ این سلاح را از شوروی و فرانسه دریافت می‌کنند و فکر می‌کنم آنها همچنین انتظار نوعی تضمین ازطرف امریکا را دارند که درصورتی‌که ایران زیاده‌روی کند و کاری مانند بستن تنگه هرمز را انجام دهد، امریکا به کمک عراق بشتابد. عراقی‌ها بیشتر از هر چیزی احتیاج به تقویت روحیه ازطرف امریکا و هم‌پیمانان امریکا در منطقه دارند و مایل‌اند امریکا به هم‌پیمانان عرب منطقه‌ای خود فشار بیشتری جهت دادن پول بیشتر به عراق وارد آورد.»[۱۷] روزنامه آلمانی دی ولت هم در صفحه اول شماره امروز خود گزارش مفصلی درباره دیدار رامسفلد با رئیس‌جمهور عراق چاپ کرد. در قسمتی از این مقاله این دیدار نقطه اوج کوشش‌های امریکا و عراق در سال‌های اخیر برای نزدیکی دو کشور خوانده شده است. نویسنده مقاله ضمن اشاره به اهمیت سفر رامسفلد ازنظر اعمال فشار بر سوریه برای موافقت با تلاش‌های امریکا در لبنان، اهمیت دیگر این سفر را دررابطه‌با جنگ عراق و ایران دانسته و نوشته است: «امریکایی‌ها با نگرانی زیاد شاهد تجمع نیروهای قابل‌انفجار در جنگ ایران - عراق هستند. وزارت خارجه امریکا اعلام کرد که واشنگتن همچنان در این جنگ بی‌طرف خواهند ماند، ولی این موضع امریکا قدم‌به‌قدم نرم‌تر می‌شود.» این روزنامه آلمانی در ادامه، با بیان اینکه درحال‌حاضر هم واشنگتن و هم مسکو توجه بیشتری به جنگ ایران و عراق نشان می‌دهند، مدعی شد که به‌موازات نزدیکی واشنگتن با بغداد، تهران با شوروی رابطه برقرار کرده و فعلاً این روابط در سطح دریافت اسلحه است. دی‌ولت براین‌اساس افزود: «غرب می‌داند که شوروی اخیراً اسلحه‌ها [موشک‌ها]ی ضدهوایی ازطریق راه‌آهن به ایران تحویل داده است. ازطرف دیگر، امریکایی‌ها هم موارد شناسایی خود از حرکات نیروهای ایرانی را به عراق می‌دهند. ارسال اسلحه [امریکایی به عراق] هنوز متوقف است، ولی مدتی است که با فروش نوعی هلیکوپتر سبک به عراق موافقت شده است.»[۱۸] از سوی دیگر و باوجود ادعای مزبور درمورد روابط ایران و شوروی، مجله المستقبل (چاپ پاریس) نیز در گزارشی به نقل از یک دیپلمات غربی مدعی شد: «علی‌رغم حملات تبلیغاتی متقابل واشنگتن و تهران نشانه‌هایی از نزدیکی دو کشور به چشم می‌خورد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، این دیپلمات غربی گفته است که «اهمیت طلای سیاه و فعال‌شدن مجدد رابطه مسکو و بغداد ازجمله نشانه‌های بارز نزدیکی ایران و ایالات متحده امریکا است که به‌زودی نتایج آن آشکار خواهد شد.»[۱۹]

گزارش- 970

رئیس‌جمهور رومانی در نامه‌ای به رئیس‌جمهور عراق درمورد گسترش روابط دو کشور ابراز تمایل کرد. این درحالی است که روز گذشته خبرگزاری رومانی خبر فروش تانک به مصر برای تحویل به کشورهایی نظیر عراق را تکذیب کرده بود. به گزارش رادیو صوت‌الجماهیر، معاون نخست‌وزیر رومانی امروز در بغداد ضمن ملاقات با صدام رئیس‌جمهور عراق، نامه نیکلای چائوشسکو رئیس‌جمهور رومانی را به وی تسلیم کرد. در این نامه به «روابط دو کشور و آفاق گسترش آن» اشاره شده است. همچنین معاون نخست‌وزیر رومانی در این دیدار که با حضور حسن علی وزیر بازرگانی، رئیس دفتر صدام حسین و سفیر رومانی انجام شد، «موضع عراق و ابتکارهای صلح‌آمیزش را در پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران تأیید و [از آن] قدردانی کرد.»[۲۰] از سوی دیگر، به‌دنبال انتشار اظهارات محمد ابوغزاله وزیر دفاع مصر در مصاحبه با مجله مصری اخوالساعه درخصوص قرارداد خرید تعدادی تانک از رومانی و تحویل آن به دیگر کشورها ازجمله عراق* خبرگزاری رسمی رومانی دیروز به نقل از سازمان‌های تجاری این کشور سخنان وزیر دفاع مصر را «خلاف واقع و بی‌پایه» خواند و افزود: «تحویل تانک‌های مورد نظر ازسوی رومانی تنها جهت تأمین نیازهای ارتش مصر بوده است.» این گزارش یادآور شد: «رومانی براساس یک قرارداد نظامی جدید با مصر، که اخیراً به‌دنبال سومین سفر رئیس‌جمهور رومانی به قاهره بین دو کشور منعقد گردید، تعداد تانک‌های صادراتی خود به مصر را از 200 دستگاه به 300 دستگاه افزایش داد. تانک‌های ساخت رومانی از انواع تی‌54 و تی‌55 مدل روسی است و مصر در ازای دریافت این تانک‌ها نفت و فسفات به این کشور صادر خواهد کرد.»[۲۱]

گزارش- 971

آلمان فدرال آمادگی خود را برای انعقاد قراردادهای جدید اعتباری با عراق درصورت توافق درزمینه اجرای تعهدات مالی این کشور اعلام کرد. در همین حال، باوجود کاهش 50 درصدی حجم صادرات آلمان به عراق، صادرات این کشور به ایران 145 درصد افزایش یافته است. اوتو گراف لامزدولف وزیر اقتصاد آلمان فدرال، از آمادگی این کشور برای عقد قراردادهای اعتباری جدید با عراق خبر داد. وی در اجلاس کمیسیون مشترک آلمان و عراق گفت که «اگر مذاکراتی که درحال‌حاضر درمورد تعهدات مالی گذشته عراق انجام می‌گیرد با موفقیت به پایان برسد، دراین‌صورت آلمان فدرال حاضر است با تمدید مدت بازپرداخت قروض و بهره‌ای که موعد آن در سال 1984 فرا می‌رسد، موافقت کند.»[۲۲] رادیو کلن در گزارشی ضمن اشاره به کاهش واردات نفتی آلمان از منطقه غرب آسیا در نه ماه سال 1983 و نیز تقلیل صادرات این کشور به کشورهای عربی در همین مدت افزود: «بزرگ‌ترین مشتری آلمان فدرال در منطقه کماکان عربستان سعودی و سپس ایران می‌باشد. درحالی‌که حجم صادرات آلمان به ایران 145 درصد افزایش یافته صادرات این کشور به عراق 50 درصد کاهش یافته است.»[۲۳]

گزارش- 972

درپی انتشار اخباری مبنی‌بر توافق اتحادیه میهنی کردستان عراق با رژیم این کشور به‌منظور ایجاد جبهه‌ای مشترک در جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران، خبرگزاری یونایتدپرس از آمستردام به نقل از منابع کُرد گزارش داد، توافق مزبور بر پایه آتش‌بس پذیرفته‌شده در دیدار صدام حسین رئیس‌جمهور عراق و جلال طالبانی در ماه جاری قرار دارد. به موجب این توافق «رئیس‌جمهور عراق پیشنهاداتی دائر بر ایجاد منطقه خودمختار کرد را تأیید نموده و برای ایجاد یک ارتش کرد به‌منظور مقابله با ایران اسلحه و کمک مالی دراختیار آنان قرار خواهد داد.» براساس این گزارش، قرارداد مذکور شامل موادی درمورد ایجاد یک نیروی 40 هزار نفری با کمک تسلیحاتی و مالی دولت عراق است که به‌دنبال توقف خصومت‌ها در کردستان، این ارتش جدید کرد علیه ایران و کردهای مورد حمایت این کشور به کار گرفته خواهد شد. یونایتدپرس همچنین با اشاره به این واقعیت که تاکنون شورشیان کرد در کوهستان‌های عراق با حمایت ایران و سوریه علیه عراق به مبارزه مشغول بوده‌اند، افزود: «گفت‌وگو درمورد طرح این اتحادیه دائر بر خودمختاری در کردستان عراق آغاز شده است. یک منبع دیگر گفت عراق در مقابل حمایت کردها در جنگ 39 ماهه برعلیه ایران امتیازات عمده‌ای قائل شده است. وی گفت عراق علاوه‌بر تشکیل ارتش کرد درمورد به‌رسمیت‌شناختن قسمت عمده کردستان عراق به‌عنوان بخشی از منطقه خودمختار موافقت نموده است. این منبع گفت سی درصد بودجه عراق به کردستان اختصاص خواهد یافت و عراق در امر بازسازی مناطق جنگ‌‌زده کردستان مساعدت نموده و انتخابات آزاد و دمکراتیک در منطقه خودمختار را اجازه خواهد داد. وی گفت عراق به‌طور علنی این توافق را تأیید ننموده، اما انتظار می‌رود صدام حسین در یک سخنرانی در ششم ژانویه [16 دی] به آن اشاره کند.»[۲۴]

گزارش- 973

درحالی‌که تلاش‌های سیاسی همچنان بدون دورنما و راه‌حل مشخصی درباره خاتمه جنگ ایران و عراق ادامه دارد، دبیرکل سازمان ملل امروز اعلام کرد: «اگرچه ایران قطعنامه شماره 540 شورای امنیت را نپذیرفت، ولی ما باید به ایرانی‌ها برای فکرکردن وقت بدهیم.» گزارش خبرگزاری کویت از سازمان ملل حاکی است: خاویر پرز دکوئیار که در یک نشست مطبوعاتی درباره نقش این سازمان در جنگ خلیج‌فارس سخن می‌گفت، درعین‌حال اظهار امیدواری کرد اجلاس سران کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی که ماه آینده در کازابلانکای مراکش برگزار می‌شود، به وی فرصت دهد تا درمورد جنگ ایران و عراق با رهبران ایران و عراق گفت‌وگو کند. دبیرکل سازمان ملل همچنین گفت: «سال آینده این مطلب را مورد نظر قرار خواهیم داد که برای زنده‌نگه‌داشتن نقش سازمان ملل در این جنگ و تشویق طرف‌های درگیر برای آغاز روند مذاکرات چه کاری می‌توانیم انجام دهیم.»[۲۵] همچنین خبرگزاری خلیج گزارش داد: زیل سینگ رئیس‌جمهوری هند در جریان مذاکرات امروز خود با شیخ عیسی بن سلمان آل خلیفه امیر بحرین، ضمن تأکید بر ضرورت پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق گفت که هند به این منظور کوشش‌هایی را ازطریق جنبش عدم‌تعهد به انجام رسانده است. این گزارش یادآور شد: هند ریاست کمیته وزرای امور خارجه کشورهای غیرمتعهد برای میانجیگری و یافتن یک راه‌حل صلح‌جویانه برای جنگ را برعهده دارد.[۲۶] در همین حال به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شیخ عشرت علی مشاور رئیس‌جمهور پاکستان در امور بازرگانی داخلی، در اظهارات اخیر خود از شکست تلاش‌های کشورهای اسلامی برای متوقف‌ساختن جنگ ایران و عراق ابراز تأسف کرده و گفت: «بهره‌بردار اصلی این جنگ اسرائیل است که به تضعیف کشورهای اسلامی کمر بسته است.» همچنین مولانا کوثر نیازی وزیر پیشین اطلاعات و امور مذهبی پاکستان که ریاست حزب مردم این کشور را نیز بر عهده دارد، در اظهارنظر مشابهی ابراز داشت: «این مایه تأسف است که جنگ ایران و عراق اکنون وارد چهارمین سال خود شد و سران کشورهای اسلامی نتوانسته‌اند به استقرار آتش‌بس بین این دو کشور دست یابند.» وی خواستار تدابیر قاطع کشورهای اسلامی برای پایان‌دادن به جنگ شد.[۲۷]

گزارش- 974

هم‌زمان با انتشار گزارش‌هایی درباره آمادگی عراق برای حمله به تأسیسات نفتی ایران، یک مجله عربی اعلام کرد ژاپن و کره جنوبی در مقایسه با اروپا و امریکا نگرانی بیشتری از احتمال گسترش جنگ در منطقه خلیج‌فارس دارند. روزنامه دیلی‌ تلگراف در شماره امروز خود در مطلبی با عنوان "جنگنده‌های عراقی آماده استفاده از موشک‌های اگزوست شدند" به نقل از یک مقام بلندپایه عراقی در لندن اعلام کرد: «هواپیماهای جنگنده میراژ نیروی هوایی عراق که بندر [امام] خمینی و بوشهر را مورد حمله قرار داده‌اند برای به‌کارگرفتن موشک‌های اگزوست مجهز شده‌اند.» وی افزود: «این اقدام به این معنا است که عراق اکنون برای پرتاب موشک‌های اگزوست می‌تواند از هواپیماهای سوپراتاندارد، میراژ و نیز هلیکوپتر استفاده کند. عراق هنوز سوپراتانداردهای خود را وارد عمل نکرده است.» منبع مذکور همچنین گفته است: «ما این کار را فقط در لحظه مناسب انجام خواهیم داد. دلیل آن [این] است که جنگ خلیج‌فارس اکنون در مرحله عالی یک جنگ روانی قرار دارد و اینکه ایرانیان را درحال حدس و گمان راجع به زمان چگونگی استفاده از سوپراتانداردها نگه داریم دارای اهمیت فراوانی است.» این منبع همچنین باتوجه‌به سابقه جنگ زمینی گفت: «عراق هنوز منتظر است که حمله دیگری احتمالاً در اواخر فوریه پس از فصل بارانی انجام گیرد.»[۲۸] مجله الدستور (چاپ لندن) هم در شماره اخیر خود به نقل از اظهارات یک فرمانده عراقی در مصاحبه با خبرنگار این نشریه نوشته است: «ارتش عراق غیراز هواپیماهای سوپراتاندارد سلاح‌های جدید و استراتژیک دیگری نیز دارد که درصورت اقدام ایرانی‌ها به یک حمله جدید، ارتش عراق به‌عنوان آخرین راه‌حل از آن استفاده خواهد کرد.»[۲۹] روز گذشته نیز خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد روزنامه الاتحاد (چاپ امارات متحده عربی) ضمن تفسیری به نقل از خبرگزاری خلیج نوشت: «از شواهد امر چنین برمی‌آید که پس از رد قطعنامه 540 سازمان ملل توسط ایران، عراق خود را برای حمله به تأسیسات نفتی ایران در خلیج [فارس] به‌ویژه جزیره خارک، که بندرگاه اصلی حمل نفت ایران به خارج می‌باشد، آماده می‌کند.» الاتحاد افزود: «به‌نظر عراقی‌ها این امر باعث وادار نمودن ایران به پذیرش صلح می‌گردد.»[۳۰] هم‌زمان با انتشار این‌گونه اخبار از تهدیدات تازه عراق در خلیج‌فارس، هفته‌نامه المجله (چاپ لندن) در گزارشی از توکیو نوشت: «ژاپن و کره جنوبی در مقایسه با اروپا و ایالات متحده امریکا در قبال احتمال بالاگرفتن شعله‌های جنگ خلیج [فارس] احساس نگرانی بیشتری می‌کنند و دراین‌میان، ژاپن درحال‌حاضر دست به تلاش‌های دیپلماتیک فشرده‌ای برای جلوگیری از بسته‌شدن تنگه هرمز توسط ایران در پاسخ به حملات هوایی احتمالی عراق می‌زند و هم‌زمان با این امر ژاپن، عراق را از انجام حملاتی علیه مجتمع پتروشیمی‌ در بندر [امام] خمینی که مهندسین ژاپنی خود را درحال‌حاضر برای انجام مراحل پایانی آن آماده می‌کنند، بازمی‌دارد.» نشریه مذکور ضمن اشاره به تأمین 70 درصد مایحتاج نفتی ژاپن از منطقه خلیج‌فارس، به نقل از سفیر امریکا در ژاپن افزوده است: «بسته‌شدن تنگه هرمز تأثیرات مستقیمی ‌روی بازار سهام توکیو خواهد گذاشت، چراکه ژاپن تنها برای 150 روز ذخیره نفتی دارد و این درحالی است که دستیابی به مقادیر نفتی از جای دیگر [غیر از منطقه خلیج‌فارس] به قیمت کنونی برای ژاپن امکان‌پذیر نیست و چه‌بسا ژاپن درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز از ایالات متحده امریکا خواستار آن شود که نفت مایحتاج این کشور به‌طور موقت از نفت استخراجی از منطقه آلاسکا تأمین گردد.» المجله همچنین به نقل از یک مقام مسئول در وزارت امور خارجه ژاپن آورده است: «درصورت بروز هرگونه تحولاتی در منطقه خلیج [‌فارس] که مداخله ایالات متحده امریکا را در بر داشته باشد، ژاپن نیز به‌نوبه خود دخالت خواهد کرد، چه وقوع هرگونه نزاعی در منطقه خاورمیانه [غرب آسیا] به مقابله ایالات متحده امریکا با اتحاد شوروی منجر خواهد شد که این امر موجب گرفتارشدن ژاپن نیز خواهد گردید.» به گفته این مقام ژاپنی «درصورت بروز درگیری میان امریکا و شوروی مسئولیت اصلی کمک به ناوگان ایالات متحده امریکا درجهت بستن تنگه‌های ژاپنی واقع در فاصله مابین ژاپن و کره جنوبی به‌منظور بازداشتن ناوگان اتحاد شوروی مستقر در اقیانوس آرام از دریافت هرگونه تدارکات ارسالی از پایگاه دریایی ولاریوستوک به‌عهده ژاپن خواهد بود.» المجله در ادامه این گزارش افزوده است: «وزرای ژاپن از سفیر ایران در ژاپن خواستار بذل تلاش‌های خود درجهت تضمین امنیت و سلامت بندر [امام خمینی] ازطریق باز نگه‌داشتن تنگه هرمز شدند. سفیر ایران در ژاپن به مقامات توکیو تأکید کرد که ایران هرگز اقدام به بستن تنگه هرمز نخواهد کرد، حتی اگر رفت‌وآمد کشتی‌های ایرانی از خلیج [فارس] تا 50 درصد کاهش یابد. سفیر ایرانی همچنین برای مقامات ژاپنی خاطرنشان ساخته است که اگر عراق اقدام به بمباران بندر [امام] خمینی بنماید، ایران نیز اقدام به بمباران بصره دومین شهر عراق خواهد کرد. وی همچنین گفت درصورتی‌که عراق آب‌های نزدیک به بندر امام خمینی را مین‌گذاری کند، ایران به‌هیچ‌وجه رفتار افراط‌آمیزی نشان نخواهد داد.»[۳۱]

گزارش- 975

درپی دستگیری و اعلام محاکمه 7 عضو حزب ‌الدعوه عراق به اتهام دست‌داشتن در بمب‌گذاری‌های هفته پیش در کویت، خبرگزاری فرانسه امروز از تهران گزارش داد: «حزب ‌الدعوه، حزب مخالف در عراق که اعضایش با بمب‌گذاری‌های کویت که در جریان آن 5 تن کشته شدند، ارتباط داشته‌اند تهدید کرده است که چنانچه هرکس از افراد دستگیرشده به اتهام ارتباط با این بمب‌گذاری‌ها شکنجه، زندانی و یا به عراق مسترد گردند، تأسیسات کویت را مورد حمله قرار خواهد داد.» بر پایه این گزارش، فردی که خود را ابومحمد و از اعضای حزب ‌الدعوه معرفی می‌کرد در تماس تلفنی با دفتر فرانس پرس در تهران گفته است: «تعداد زیادی از عراقی‌ها که در کویت بازداشت شده‌اند تحت شکنجه قرار دارند.» این خبرگزاری یادآور شد: «مقامات کویتی روز یکشنبه گذشته گفتند که 10 تن از اعضای [حزب] الدعوه که 7 تن از آنان عراقی و 3 تن دیگر لبنانی می‌باشند، به داشتن نقش در حملات اعتراف کرده‌اند. مقامات مزبور همچنین گفتند که آنها در جست‌وجوی 2 تن دیگر [از اعضای حزب ‌الدعوه] می‌باشند اما [حزب] الدعوه این مطلب را تکذیب کرده است.»[۳۲] به گزارش خبرگزاری فرانسه از کویت پیر موروا نخست‌وزیر فرانسه، امروز با ارسال پیامی برای شیخ سعد عبدالله‌ الصباح ولیعهد و نخست‌وزیر کویت، انفجارهای هفته گذشته در این کشور را محکوم کرد. وی در پیام خود از حملاتی که کویت «کشور طالب صلح و دوست فرانسه» را هدف قرار داده است، اظهار تأسف کرد. براساس این گزارش، نخست‌وزیر کویت نیز پیام تشکرآمیزی برای همتای فرانسوی خود ارسال کرد.[۳۳]

گزارش- 976

دو بمب امروز در استانبول و آنکارا منفجر شد. بلافاصله مقامات سفارت امریکا در ترکیه گفتند این انفجارها می‌تواند ادامه بمب‌گذاری‌های اخیر در کویت و لبنان باشد. خبرگزاری فرانسه از آنکارا گزارش داد: بامداد امروز، دو بمب در استانبول و آنکارا منفجر شد. براثر انفجار نخست که در حوالی کنسولگری عراق در استانبول روی داد 4 تن مجروح شدند، اما انفجار آنکارا مجروحی نداشت. همچنین مقامات نظامی ترکیه گفتند ساعاتی پیش از وقوع انفجارها در بندر ازمیر، بمبی را که داخل یک اتومبیل در نزدیکی باشگاه افسران امریکایی و مرکز فرهنگی فرانسه جاسازی شده بود، خنثی کردند. گزارش خبرگزاری آلمان نیز درمورد انفجار دوم حاکی است: در آنکارا بمبی در منطقه مسکونی که منازل وزیر دفاع و تنی چند از سیاستمداران ترکیه در آن قرار دارد، منفجر شده و به پنجره ساختمان‌ها در شعاع 500 متری آسیب رسیده است.[۳۴] همچنین به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، مقامات نظامی ترکیه امروز در سه شهر که در معرض تهدید بمب‌گذاری قرار دارند، مقررات شدید امنیتی وضع کردند. رادیو و تلویزیون ترکیه اعلام کردند در یک تماس تلفنی بمب‌گذاری‌های آنکارا، استانبول و ازمیر به یک گروه موسوم به "آرمان اسلامی" نسبت داده شد. در بیانیه فرمانده ارتش ترکیه در منطقه اژه درباره مقررات جدید امنیتی آمده است: «بمب‌گذاری ازمیر مشابه با تهاجمات اخیر در خاورمیانه [غرب آسیا]، بوده اما در ترکیه اولین مورد محسوب می‌شود.» گزارش یونایتدپرس همچنین حاکی است براساس مقررات وضع‌شده در استانبول و آنکارا، توقف اتومبیل‌ها و پارک‌کردن آنها در نزدیکی ساختمان‌های هیئت‌های خارجی ممنوع است و تحقیقات امنیتی درباره اجاره اتومبیل توسط اتباع خارجی و بازرسی هتل‌ها نیز به عمل می‌آید. بنا به این گزارش، در پایگاه ناتو در ازمیر 1500 امریکایی مستقر هستند. در همین حال مقامات سفارت امریکا در ترکیه مدعی شدند: «تهاجمات جدید می‌تواند ادامه بمب‌گذاری‌های اخیر در کویت و لبنان ازجانب تروریست‌های طرف‌دار ایران باشد.»*[۳۵]

گزارش- 977

محاکمه سومین گروه از اعضای سازمان مخفی حزب توده که از روز گذشته در دادگاه انقلاب ارتش آغاز شد، امروز ادامه یافت. به گزارش روزنامه جمهوری اسلامی، رسیدگی به اتهامات محمد بهرامی‌نژاد و 13 تن از افراد نظامی تحت امر وی از صبح دیروز در دادگاه انقلاب ارتش به ریاست حجت‌الاسلام محمدی ری‌شهری آغاز گردید. در متن کیفرخواست بهرامی‌نژاد اتهامات مختلفی ازجمله مسئولیت بخش نظامی شاخه ژاندارمری، شهربانی و نیروی زمینی تشکیلات مخفی حزب توده؛ جمع‌آوری اطلاعات نظامی و سیاسی از افراد تحت مسئولیت و انتقال این اطلاعات به حزب و نیز جمع‌آوری اسلحه و مهمات از نظامیانی که مهمات جبهه را به سرقت برده بودند، عنوان شده است. بر پایه این گزارش، بهرامی‌نژاد بخشی از اتهامات مطرح‌شده را پذیرفت، اما تأکید کرد پس از دستگیری سران حزب توده، از فعالیت جاسوسی و ارائه اطلاعات نظامی به شوروی و نیز هدف تشکیلات مخفی حزب درزمینه براندازی آگاهی یافته است. وی اتهام جاسوسی را رد کرد و گفت: «من هیچ اطلاعاتی که مضر برای انقلاب اسلامی باشد و نیز هیچ اطلاعاتی از ارتش را به حزب ندادم.» وی اتهام سرقت سلاح را نیز رد کرد و گفت: «درمورد سرقت اسلحه من هیچ‌کس را ترغیب به این کار نمی‌کردم فقط روزی یک نظامی تحت مسئولیت من یک نارنجک و 10 عدد فشنگ به من داد و من در مقابل عمل انجام‌شده قرار گرفتم و اینها را به مسئولم دادم.» پس از آن، دادگاه از محمد معزز و محمدمهدی پرتوی درمورد اظهارات متهم توضیح خواست که هر دو در توضیحات خود گفتند که بهرامی‌نژاد از چگونگی و ماهیت فعالیت‌های تشکیلات مخفی اطلاع داشته است. بهرامی‌نژاد ضمن تأکید بر اظهارات اولیه خود گفت که «مسئولین حزب فرصت تفکر را از وی گرفته بودند.» وی همچنین اضافه کرد: «حزب دو چهره داشت یکی دفاع از انقلاب اسلامی و دیگری جاسوسی و خیانت و ما تنها چهره خوب حزب را دیده بودیم.»[۳۶] گزارش روزنامه جمهوری اسلامی از جلسه امروز دادگاه حاکی است بهرامی‌نژاد در ادامه دفاعیات خود درمورد اطلاعاتی که دراختیار حزب قرار داده بود، گفت: «اطلاعاتی که من به حزب می‌دادم سری و از اسناد ارتش نبوده است و من هیچ‌یک از افراد تحت مسئولیت خود را به جمع‌آوری اخبار و اطلاعات سری ترغیب و تشویق نمی‌کردم و تنها درمورد مسائل انقلاب، جنگ و تحلیل‌های حزب با آنها صحبت می‌کردم.» درمورد این بخش از اظهارات متهم، محمدمهدی پرتوی ضمن اشاره به اینکه وظیفه افراد تحت مسئولیت بهرامی‌نژاد جمع‌آوری و انتقال اطلاعات عادی و نظامی محیط کار خود بوده است، افزود: «درمورد اینکه ایشان گفتند سندی نداده‌اند درست است. ایشان اطلاعات را به‌صورت شفاهی در حوزه می‌دادند و ما هرکدام را که لازم می‌دانستیم به افراد می‌گفتیم که بنویسند و بدهند و یک نمونه آن این است که یکی از آقایان که پزشک [بود] و در جبهه خدمت می‌کرد آماری دررابطه‌با شهدا و مجروحین حملات را می‌داد و ما بیشترین خبرها را ازطریق شاخه نیروی زمینی که مسئولیت آن با آقای بهرامی‌نژاد بود دریافت می‌کردیم.» پرتوی افزود: «ایشان گزارشاتی از وضع جبهه‌ها و حملاتی که قرار بود انجام شود می‌دادند و در یک مورد حتی آقای بهرامی‌نژاد در حضور کیانوری و چند تن از افراد شاخه گزارش مفصلی دررابطه‌با اوضاع جبهه بعد از یکی از عملیات‌ها به ما دادند.» سپس کیانوری توضیحات پرتوی را تأیید کرد. در ادامه بهرامی‌نژاد با تأکید بر اینکه اطلاعات مورد اشاره اطلاعات عادی جبهه‌ها بوده، افزود: «افراد تحت مسئولیت من ازجمله دکتر غیاثوند و سرگرد سامیر هنگامی‌که از جبهه مراجعت می‌کردند، تنها مشاهدات خود از جبهه را به ما می‌دادند و درمورد زمان شروع حملات، این را ما براساس شواهد حدس می‌زدیم.» پس از دفاعیات محمد بهرامی‌نژاد، دادگاه انقلاب ارتش محاکمه جعفر بهرامی‌نژاد، سرگرد باقر سامیر و دکتر غیاثوند را به اتهاماتی ازجمله عضویت و فعالیت در تشکیلات مخفی حزب توده و دادن اطلاعات و اخبار نظامی و محیط کار خود به حزب آغاز کرد. متهمان در دفاعیات خود توضیح دادند درکی از مقاصد واقعی حزب نداشته و با تصور جدانبودن مشی حزب از حرکت انقلاب به فعالیت نظامی و حرفه‌ای خود یا حضور در جبهه‌ ادامه می‌دادند. جعفر بهرامی‌نژاد در دفاع از خود مدعی شد که اطلاعاتی که به حزب می‌داده است هیچ‌گونه ضرری برای انقلاب و مردم نداشته است و در زندان به جاسوسی حزب پی برده است. دراین‌بین سرگرد سامیر گفت: «من با دیدن محرومیت‌ها و رنج‌ها فکر می‌کردم که مارکسیسم تمام اینها را برطرف می‌کند. براین‌اساس برای من جاذبه داشت، ولی پس از پی‌بردن به مسئله جاسوسی حزب دچار بحران روحی شدم.» وی افزود: « من خود را گناهکار می‌دانم و از حاکم شرع می‌خواهم حداکثر مجازات را برای من تعیین کند.» دکتر غیاثوند نیز که به‌عنوان پزشک در جبهه‌ها حضور داشته، ضمن اینکه مدعی شد از وجود تشکیلات مخفی بی‌خبر بوده و اینکه هرگز از وی اطلاعاتی خواسته نشده بود، گفت: «البته بعد از حملات، من تنها از فتوحات جنگ و کشته‌ها و مجروحین نیروهای خودمان با مسئولم صحبت می‌کردم که این مسائل هم در روزنامه‌ها نوشته می‌شد و جنبه سری نداشت.» متهم در پاسخ به سؤال دادستان که چرا پس از فرمان امام مبنی‌بر منع فعالیت نیروهای نظامی در احزاب از حزب کناره‌گیری نکردید، گفت: «من درگیر جنگ بودم و روزانه 20 ساعت کار می‌کردم و ازسویی رسماً به من اعلام نشده بود که عضو حزب هستم، ولی درمجموع این اشتباهی بود که من مرتکب شدم.» با پایان‌یافتن دفاعیات متهمان ادامه رسیدگی به اتهامات دیگر عناصر تشکیلات نظامی حزب توده به روز شنبه موکول شد.[۳۷]

گزارش- 978

یک مقر نیروهای فرانسه در بیروت امروز هدف انفجار دو بمب‌ قرار گرفت. از سوی دیگر، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی یک پادگان آموزشی در منطقه بعلبک لبنان را بمباران کردند. رادیوی رسمی لبنان امروز گزارش داد براثر وقوع انفجار در نزدیکی پست نظامی واحدهای فرانسوی در مجاورت موزه‌ای که شرق و غرب بیروت را از هم جدا می‌کند، 4 نفر کشته و عده زیادی مجروح شدند و خسارات مالی سنگینی نیز به بار آمد. این حادثه براثر انفجار بمبی که در یک کامیون پارک‌شده در نزدیکی پست نظامیان فرانسوی کار گذاشته شده بود، رخ داد و لحظاتی قبل از انفجار راننده کامیون متواری شد. همچنین انفجار دیگری در خیابان حمرا نزدیک به محل انفجار قبلی رخ داد که 4 کشته و 12 مجروح درپی داشت.[۳۸] از سوی دیگر بامداد امروز 8 هواپیمای اسرائیلی پادگان شیخ ‌عبدالله را - که قبلاً به‌وسیله هواپیماهای فرانسوی مورد حمله قرار گرفته بود - بمباران کرده و خساراتی به بار آوردند. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از تل‌آویو، درپی این حمله ارتش رژیم صهیونیستی در بیانیه‌ای اعلام کرد هواپیماهای جنگنده اسرائیلی سالم به پایگاه خود بازگشته و «خلبانان نیز گزارش داده‌اند اهداف را دقیقاً مورد حمله قرار داده‌اند.» آسوشیتدپرس یادآور شد: «این دومین حمله هواپیماهای اسرائیلی علیه چریک‌های شیعه در منطقه بعلبک محسوب می‌شود. حمله قبلی در 16 نوامبر [25 آبان] و 12 روز پس از انفجار در یک پایگاه اسرائیلی در صور که به کشته‌شدن 61 اسرائیلی و عرب انجامید، صورت گرفت.» بر پایه این گزارش، بیانیه ارتش رژیم صهیونیستی به نام و محل دقیق پایگاهی که مورد حمله واقع شده اشاره‌ نکرده است، اما رادیو دولتی بیروت اعلام کرد که «هدف اصلی این حمله پادگان شیخ عبدالله در تپه مشرف به بعلبک بوده است و ستون‌هایی از دود نیز در اطراف اهداف مورد حمله واقع‌شده مشاهده گشته است.»* این رادیو افزود: «این پادگان ابتدا به ارتش لبنان تعلق داشت لیکن پاسداران انقلاب ایران که در دره بقاع مستقر هستند در اوایل سال جاری آن را به اشغال خود درآورده‌اند.» رادیوی مذکور با بیان اینکه نیروهای ایرانی و شیعه لبنان پادگان‌های بعلبک را که در 50 کیلومتری شمال‌شرقی بیروت واقع است، تحت کنترل خود دارند، اضافه کرد: موشک‌های زمین‌به‌هوا از مواضع ارتش سوریه در داخل خاک این کشور و در طول جاده بعلبک - حمص در دره بقاع به‌سوی هواپیماهای مهاجم شلیک شد. گزارش آسوشیتدپرس حاکی است جت‌های مهاجم به‌منظور دفع موشک‌ها نورهای قرمز مشعشعی را پرتاب کردند و درنتیجه هیچ‌یک از هواپیماها مورد اصابت موشک قرار نگرفتند. خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارش دیگری اعلام کرد: «حمله امروز هواپیماهای اسرائیلی به‌تلافی حملاتی صورت می‌گیرد که ظرف سه روز گذشته علیه اسرائیل انجام شده است.» براساس این گزارش «رادیوهای محلی لبنان حمله هوایی به مواضع نیروهای ایرانی را به حمله سحرگاه امروز به موضع فرانسوی‌ها ارتباط دادند، اما سرهنگ فیلیپ دلونژ سخنگوی فرانسویان گفت هواپیماهای مهاجم فرانسوی نبودند و تأکید کرد که نیروی دریایی فرانسه در شرق مدیترانه هم‌اکنون سرگرم حفاظت از عرفات و یارانش است.» سخنگوی مذکور در پاسخ به این سؤال که آیا حملات هوایی امروز با هدف انتقام‌گیری از بمب‌گذاری علیه مقر فرانسوی‌ها در بیروت انجام گرفته است، تأکید کرد «این امر کاملاً غیرممکن است.»[۳۹] گزارش خبرگزاری یونایتدپرس از تل‌آویو حاکی است موشه آرنز وزیر دفاع رژیم صهیونیستی امروز در پارلمان این رژیم درمورد حملات هواپیماهای اسرائیلی به بعلبک گفت تا زمانی‌که سوری‌ها گروه‌های تروریستی در مناطق تحت کنترل خود در لبنان را محدود نکرده‌اند «به تفهیم این موضوع به آنها ادامه داده و هدف‌های تروریستی را خواهیم زد و این همان چیزی است که امروز صبح انجام دادیم.»[۴۰]

گزارش- 979

با خاتمه هفته‌ها کشمکش و درگیری میان جناح‌های فلسطینی که به خروج عرفات رهبر سازمان آزادی‌بخش فلسطین و 4 هزار هوادار وی از طرابلس در شمال لبنان انجامید، دور تازه‌ای از گزارش‌ها و تحلیل‌ها درباره اوضاع و آینده احتمالی این سازمان و مسئله فلسطین آغاز شد. خبرگزاری فرانسه از منامه به نقل از خبرگزاری خلیج گزارش داد: 150 تن از فلسطینی‌های طرف‌دار عرفات که از طرابلس در شمال لبنان به قبرس انتقال یافته‌اند، با یک بوئینگ 707 خطوط هوایی عراق وارد بغداد شدند و در فرودگاه مورد استقبال صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، قرار گرفتند. بر پایه این گزارش قرار است 520 تن دیگر از هواداران عرفات نیز امروز وارد بغداد شوند.[۴۱] در همین حال رادیو اسرائیل در تفسیری درمورد خروج فلسطینی‌های طرف‌دار عرفات از طرابلس، آنها را افرادی خواند که هیچ کشور عربی مایل به پذیرفتنشان نیست. این رادیو گفت: «یاسر عرفات اکنون بیش از هر زمان دیگر درک می‌کند که کسی او را نمی‌خواهد، زیرا مردم خود را که به او اطمینان کرده بودند، دانسته [آگاهانه] فریب داده و فلسطینی‌ها را مترادف تروریست و آدمکش به جهان معرفی کرده است.» رادیوی مذکور افزود: «یاسر عرفات جان خود را اکنون مرهون امریکا و فرانسه می‌باشد؛ امریکا بدان جهت که پادرمیانی او را در رهایی گروگان‌های آن کشور از تهران از یاد نبرده و فرانسه به‌خاطر آنکه، نمی‌خواهد فلسطین به‌صورت گویی در میدان سوریه بیفتد که مفهوم مخالف آن تضعیف عراق دشمن سوریه دربرابر جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. همین کمک‌های امریکا و فرانسه و به تبع آنها سازمان ملل متحد موجب دیدار و گفت‌وگوی مجدد یاسر عرفات با ملک حسین و به احتمال بسیار گام‌نهادن در راه قبول طرح صلح پرزیدنت ریگان برای خاورمیانه [غرب آسیا] خواهد شد که جنبه دیگر آن تشدید مخالفت و تحریک تروریست‌های فلسطینی دست‌نشانده دمشق برای مقابله با جبهه واحد عرفات خواهد گردید. چه، حکومت بعثی سوریه به رهبری حافظ اسد تاکنون عملاً نشان داده است که با هرنوع توافق و آشتی در منطقه سرستیز دارد و تا مرز جنگ و حتی پذیرفتن لطمات شدید نظامی و اقتصادی در راه جلوگیری از سازش و آرامش پیش خواهد رفت.»[۴۲]




پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/09/30

  1. ↑ سند شماره 68853 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری به دفتر نخست‌وزیری، 30/9/1362.
  2. ↑ سند شماره 68853 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری به دفتر نخست‌وزیری، 30/9/1362.
  3. ↑ سند شماره 316052 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مهاباد به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه، 6/10/1362؛ و- سند شماره 356497 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی مهاباد به شهربانی ارومیه، 30/9/1362؛ و- سند شماره 80842 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه به ستاد مرکزی سپاه، 30/10/1362؛ و- سند شماره 68848 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 30/9/1362.
  4. ↑ سند شماره 361073 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا، 30/10/1362.
  5. ↑ سند شماره 80883 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به ستاد مرکزی، 5/10/1362.
  6. ↑ سند شماره 341170 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن2) به فرماندهی ژاندارمری (رکن2)، 7/10/1362.
  7. ↑ سند شماره 355527 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات سپاه منطقه11 به طرح و عملیات سپاه منطقه11، 30/9/1362.
  8. ↑ سند شماره 400959 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی بوکان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 6/10/1362.
  9. ↑ سند شماره 400975 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 10/10/1362.
  10. ↑ سند شماره 356487 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه سلماس به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 30/9/1362.
  11. ↑ روزنامه اطلاعات، 3/10/1362، ص2.
  12. ↑ همان.
  13. ↑ روزنامه کیهان، 3/10/1362، ص3.
  14. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 3/10/1362، ص2.
  15. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 3/10/1362، ص27، رادیو امریکا، 30/9/1362.
  16. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1362، ص19، رادیو بی‌بی‌سی، 30/9/1362.
  17. ↑ همان، صص 40 و 41، رادیو بی‌بی‌سی، 30/9/1362.
  18. ↑ همان، صص 5 و 6، بن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  19. ↑ همان، ص6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  20. ↑ همان، ص41، رادیو صوت‌الجماهیر، 30/9/1362.
  21. ↑ همان، ص14، بلگراد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  22. ↑ همان، ص27، رادیو کلن، 30/9/1362.
  23. ↑ همان.
  24. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 278، 2/10/1362، صص 5 و 6، آمستردام - خبرگزاری یونایتدپرس، 1/10/1362.
  25. ↑ همان، صص 3 و 4، سازمان ملل - خبرگزاری کویت، 1/10/1362.
  26. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1362، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  27. ↑ همان.
  28. ↑ همان، ص4، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  29. ↑ همان، ص2، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1362.
  30. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 276، 30/9/1362، ص4، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 29/9/1362.
  31. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 275، 29/9/1362، صص 2 و 3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 28/9/1362.
  32. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1362، ص15، تهران - خبرگزاری فرانسه، 30/9/1362.
  33. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 278، 2/10/1362، ص28، کویت - خبرگزاری فرانسه، 1/10/1362.
  34. ↑ روزنامه اطلاعات، 3/10/1362، ص16.
  35. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 278، 2/10/1362، صص 25 و 26، آنکارا - خبرگزاری یونایتدپرس، 1/10/1362.
  36. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 30/9/1362، ص15.
  37. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 3/10/1362، صص 2 و 11.
  38. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 278، 2/10/1362، ص17، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1/10/1362.
  39. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1362، صص 6 و 7، تل‌آویو - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 30/9/1362.
  40. ↑ همان، ص12، تل‌آویو - خبرگزاری یونایتدپرس، 30/9/1362.
  41. ↑ همان، ص16، منامه - خبرگزاری فرانسه، 30/9/1362.
  42. ↑ همان، صص 30 - 28، رادیو اسرائیل، 30/9/1362.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1362.09.30&oldid=4104»