1363.02.09

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.02.09
نام‌های دیگر نه اردیبهشت
تاریخ شمسی 1363.02.09
تاریخ میلادی 29 آوریل 1984
تاریخ قمری 27 رجب 1404


گزارش - 1

1. باوجود تداوم آرامش نسبی در اغلب جبهههای جنگ، امروز نیروهای خودی و دشمن در جبهه سوسنگرد باهم درگیر شدند و گلولهباران شهرهای مرزی نیز ادامه یافت. در جبهه سوسنگرد، ساعت 6:30 دقیقه صبح، یک گروه گشتی شناسایی از نیروهای پایگاه پنجم تیپ امام صادق(ع) در غرب رودخانه سابله به کمین دشمن برخورد کرده و با آنها درگیر شدند. در این درگیری نیروهای عراقی بهشدت بر روی مواضع نیروهای خودی اجرای آتش کردند که براثر آن یک رزمنده مجروح شد. بعد از 15 دقیقه، از شدت آتش دشمن کاسته شد، اما تیراندازی پراکنده ازسوی دوطرف تا پاسی از شب ادامه یافت.[۱] علاوهبراین، امروز نیز همانند روزهای گذشته شهر آبادان زیر آتش سلاحهای سنگین عراق قرار داشت. در گلولهباران این شهر 6 نفر مجروح شدند و به 19 منزل مسکونی و 2 مغازه خساراتی وارد آمد. همچنین در یک نقطه از شهر آتشسوزی روی داد که با تلاش مأموران آتشنشانی خاموش شد.[۲] درهمینحال، ارتش عراق در اطلاعیه نظامی خود باز هم با تکرار ادعای حملات توپخانهای ایران به شهر بصره و حومه آن مدعی شد در این حملات 3 نفر مجروح شدهاند و خساراتی به 2 منزل مسکونی و یک دستگاه خودرو وارد شده است.[۳]

گزارش - 2

2. در ادامه عملیات پاکسازی روستاهای منطقه شرق شهرک ربط در محور مهاباد - سردشت، امروز مرحله دوم عملیات پاکسازی روستاهای منطقه زاوکوه شروع و بخش دیگری از این منطقه از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی پاکسازی شد. همچنین بخشدار سروآباد مریوان در نامهای ضمن اشاره به نقاط ضعف نیروهای خودی خواستار تقویت آنها شد. بعدازظهر امروز، نیروهای تیپ شهید بروجردی به همراه نیروهای جندالله مهاباد و خوی با هدف پاکسازی روستاهای منطقه زاوکوه، وارد منطقه شدند و عملیات خود را با تصرف تپههای اطراف روستاهای زاوکوه و ابراهیمحصار آغاز کردند.[۴] یادآوری میشود در هفته گذشته نیز نیروهای خودی چند روستای این منطقه را پاکسازی کرده بودند.* در محور سردشت - بانه نیز نیروهای سپاه در عملیاتی با استقرار در غرب روستای نمشیر، عناصر ضدانقلاب را از روستاهای منیجیلان، نجنه بالا و پایین، پیاوین و سفیددره بیرون رانده و این مناطق را بهطور کامل پاکسازی کردند.[۵] همچنین، بخشدار سروآباد (واقع در 40 کیلومتری جاده مریوان به سنندج) در نامهای به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) از گسترش فعالیت گروههای مسلح غیرقانونی در منطقه ابراز نگرانی کرده و با برشمردن نقاط ضعف نیروهای خودی خواستار تقویت آنها شد. در بخشی از این نامه آمده است: «گروهکهای ملحد از هر طرف به منطقه کوماسی - سروآباد سرازیر شده و منطقه را زیر نفوذ خود گرفته؛ بچههای سپاه، مسلمان و بسیجیان را به شهادت رسانده، به اسارت گرفته، جو تبلیغاتی به نفع خود ایجاد کردهاند. آنها با زور و ارعاب از مردم محروم منطقه اخاذی میکنند.» در ادامه این نامه همچنین برخی از ضعفهای نیروهای خودی بیان شده است. بخشدار سروآباد با بیان اینکه مردم منطقه بهشدت تحت فشار هستند و این وضعیت موجب بدبینی آنها به جمهوری اسلامی، کاهش میزان جذب نیروی بومی برای سازمانهای دولتی و افزایش میزان جذب نیرو به گروههای مسلح غیرقانونی شده است، ابراز امیدواری کرده است که قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) با مشاهده وضع منطقه برای حل مشکلات ازطریق برنامهریزی اصولی و اجرای اقدامات لازم از حرکات تهاجمی و تبلیغاتی ضدانقلاب جلوگیری کرده و اوضاع را به نفع جمهوری اسلامی تغییر دهد.[۶]

گزارش - 3

3. با گذشت نزدیک به دو ماه از پایان عملیات خیبر و بهرغم اقدامات سپاه برای ادامه عملیات در منطقه جزایر مجنون، بهدلیل مشکلات موجود درزمینه تدارک عملیات در جنوب، موضوع فعالسازی قرارگاه رمضان و اجرای عملیات در داخل عراق مورد توجه فرماندهان جنگ قرار گرفته است. محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، امروز در دیدار با حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، مسائل جنگ را بررسی و با وی درمورد کردستان عراق و سیاست جمهوری اسلامی ایران در این منطقه مشورت کرد. در این دیدار فرمانده کل سپاه و نماینده امام در شورایعالی دفاع به این جمعبندی رسیدند که باتوجهبه مشکل آینده عراق در ارتباط با مجلس اعلای انقلاب اسلامی، لازم است در این منطقه اقدام شود.[۷]

گزارش - 4

4. رژیم صدام با تهدید و تطمیع میکوشد گروهها و اقوام کرد عراق را به همکاری با دولت مرکزی وادار کند. قرارگاه عملیاتی شمالغرب ارتش امروز در گزارشی از کردستان عراق اعلام کرد: طایفه زیباری، یکی از طایفه های عشایری کرد عراق، برای همکاری با رژیم صدام اعلام آمادگی کرده است. براساس اخبار رسیده از داخل عراق، در منطقه برزان، حدود 2 هزار نفر از افراد این طایفه توسط ارتش عراق مسلح شده و در اردوگاهی در نزدیکی کانی بانکه مشغول گذراندن دورههای آموزش نظامی هستند. افراد این طایفه به ارتش عراق قول دادهاند که در قبال دریافت پنجاه هزار دینار عراقی، ارتفاعات زوزک در منطقه دربندیخان را از تصرف ایران خارج سازند. درهمینحال، دولت بعث عراق به کردهایی که قبلاً طرفدار این دولت بودهاند، اخطار داده است که اگر ظرف 40 روز دوباره مسلح نشوند، دستگیر و اموالشان به نفع دولت مصادره خواهد شد.[۸]

گزارش - 5

5. همزمان با سالروز بعثت پیامبر گرامی اسلام، مقامات لشکری و کشوری با امام خمینی دیدار کردند و در چندین مراسم جداگانه با حضور رئیس جمهور و ائمه جمعه شهرهای مختلف کشور از خانواده شهدای جنگ تحمیلی تجلیل به عمل آمد. بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران در سخنانی در جمع مقامات عالیرتبه کشوری و لشکری، ضمن تبریک عید مبعث، به تبیین موانع تحقق اسلام در جامعه پرداخته و گفتند: در زمان پیامبر اسلام(ص) و حضرت امیر(ع) یک عده به نام اسلام علیه آن برخاستند و یک عده جاهل در اطرافشان جمع شدند و اکنون نیز به همین صورت است. امام خمینی در ادامه مردم را به هوشیاری دربرابر توطئههای داخلی و خارجی، ضرورت حفظ وحدت، حضور گسترده در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی و تلاش برای تحقق اسلام فراخواندند. ایشان با اشاره به ترس قدرتهای بزرگ از تحقق اسلام در ایران خاطرنشان کردند: «ما گمان نكنيم كه دستهاى قدرتهاى بزرگ قطع شده است از اينجا. ملت ايران بايد توجه كنند به اينكه توطئه‏ها هست. الآن، شما ملاحظه بفرماييد كه در همين انتخاباتى كه با آن خوبى و آزادى انجام گرفت و بحمدالله مردم همه در صحنه حاضر بودند، و اميد است كه در دوره دوم هم در آن بعد هم كه بايد انتخابات بشود آن هم حاضر باشند مردم، و اين تكليف الهى را به آن عمل كنند، الآن دستهايى از داخل و خارج هست كه بين آقايانى كه در انتخابات دخالت داشتند اختلاف بيندازند. ... اينها مى‏ترسند كه مبادا اسلام تحقق پيدا بكند و آرزوهاى خودشان از بين برود. لابد شما مى‏بينيد كه الآن صلحطلبها دور هم جمع شدند، امريكا رفته چين و باهم شعر مى‏خوانند. ... و همه هم دم از صلح مى‏زنند و دم از صفا و ما مى‏خواهيم جوانانمان در صفا و در صلح و در آرامش زندگى كنند! وضع دنيا اين شده است كه آنها آنطور آرامش را در دنيا مى‏خواهند و ما هم كه واقعاً مى‏خواهيم اينطور، نمى‏گذارند آنها. پس ما بايد خودمان توجه كنيم به مسائل. ما دنبال اين باشيم كه خودمان ملت را حفظ كنيم. و انشاءالله همانطورى كه ايران را نجات داديم از شرّ شاهنشاهى، عراق را هم نجات بدهيم از دست اين حزب بعث فاسد.»[۹] رئیس جمهور نیز در مراسمی که به مناسبت سالروز بعثت پیامبر اسلام(ص) به دعوت نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و با حضور فرماندهان این نیرو برگزار شده بود، شرکت و از خانوادههای شهدای نیروی هوایی تجلیل کرد. آیتالله خامنهای با بیان اینکه امروز ملتها بیغیرتی دربرابر اشغالگران را ملامت میکنند، پیشقراولان این مبارزه را شهیدان نیروهای مسلح دانست و گفت: «آینده این ملت، آینده اسلام و انسانهای منطقه در گرو این خونها و شهادتها است. شما بدانید فرزندانتان کارهای بزرگی کردند. ... امروز تمام دستگاههای سیاسی شرق و غرب و ایادی آنها دستاندرکار این هستند که با انقلاب مبارزه کنند. اما همواره شکست خوردند و ما پیروز شدیم و یکی از نشانههای آن همین جنگ است که اکنون به همه وسایل برای خاتمه آن متشبث میشوند. این جنگ را آنها برای شکست این انقلاب شروع کردند. ولی انقلاب با قدرت ذاتی خودش صدام و حامیانش را پشیمان کرده و با این کیفیتی که حرکت مردم به پیش میرود، این انقلاب سرنوشت ملتها را امیدبخش خواهد کرد.» در پایان این مراسم رئیسجمهور هدایایی را به خانواده شهدای نیروی هوایی تقدیم کرد.[۱۰] در شهرهای دیگر نیز مجالس باشکوهی برگزار و از خانواده شهدای نیروهای مسلح تجلیل به عمل آمد. در تبریز، قم، زنجان، قزوین، اهواز، یزد و سراوان، ائمه جمعه این شهرها ضمن تشریح فلسفه بعثت پیامبران، از مقام والای شهدای جنگ تحمیلی تجلیل کرده و به خانواده شهدا هدایایی ازجمله لوح یادبود و نشان جانبازی - که ازطرف آیتالله خامنهای امضا شده بود - اهدا کردند.[۱۱]

گزارش - 6

6. جنگافزارها نقش تعیین کنندهای در سرنوشت جنگها دارند و دولتهای درگیر در جنگ همواره میکوشند تا بهترین ابزار و تسلیحات جنگی را تولید یا خریداری کنند؛ دو کشور ایران و عراق نیز از این اصل مستثنا نیستند. دراینزمینه هفتهنامه یونانی ویما و ماهنامه کرسنت بینالملل، خریدهای تسلیحاتی دو کشور را بررسی کردهاند. هفتهنامه ویما در گزارشی طولانی مدعی شد که هر دو کشور ایران و عراق از چین تسلیحات دریافت میکنند. این هفتهنامه با بیان اینکه سال گذشته، چین برای تأمین هواپیما، زرهپوش و سایر اقلام سبک یک قرارداد سهساله 3/1 میلیارد دلاری با ایران منعقد کرده است، نوشت: «هماکنون درحدود 59 تا 60 هواپیمای جی6 در ایران هستند و تسلیحات چین ازطریق کره شمالی و با کشتیهای یونانی و ژاپنی بهسمت ایران بارگیری میشوند.» ویما اضافه کرد که در مقایسه با ایران، میزان کمتری از تسلیحات مورد نیاز عراق ازسوی چین تأمین میشود.** [۱۲] ماهنامه کرسنت بینالملل (نشریه مؤسسه اندیشه اسلامی معاصر) هم در مقالهای روابط تسلیحاتی عربستان، فرانسه و عراق را بررسی کرده و در قسمتی از آن به نقل از مرکز تحقیقات راهبردی استکهلم (SIPRI) نوشته است: «از زمان حمله رژیم عراق به ایران در 4 سال قبل، فرانسه برای رژیم عراق به ارزش بیش از 12 میلیارد دلار سلاح فرستاده است که قیمت آنها ازسوی کشورهای حاشیه خلیجفارس ازطریق صدور نفت پرداخت شده است. عربستان سعودی در دسامبر 1983 قراردادی برای ارسال 3 میلیون تن نفت خام به فرانسه امضا کرد و بهجای عراق به فرانسه نفت ارسال میکند.»[۱۳]

گزارش - 7

7. میخائیل یوحنا طارق عزیز معاون نخستوزیر عراق، امروز در سفری یکروزه و از پیش اعلامنشده وارد ریاض پایتخت عربستان شد و پس از دیدار با مقامات این کشور به عراق بازگشت. طارق عزیز بلافاصله بعد از ورود به ریاض به دیدار ملک فهد پادشاه عربستان، رفت. در این ملاقات طولانی عبدالله ولیعهد و سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، نیز حضور داشتند. مقامات رسمی عربستان درمورد علت این سفر و مباحث مطرحشده در این ملاقات هیچ توضیحی ندادند، اما باتوجهبه اینکه سفر وزیر امور خارجه عراق اندکی پس از حمله این کشور به نفتکش عربستانی سفینه العرب انجام شده است، گفته میشود محور اصلی این مذاکرات به جنگ ایران و عراق و حمله به نفتکشها در خلیجفارس مربوط بوده است.[۱۴] گفتنی است عربستان از حامیان اصلی مالی و تسلیحاتی عراق در منطقه است و در سالهای اخیر، کمکهای مستقیم و غیرمستقیم زیادی به بغداد کرده است. همزمان با سفر معاون نخستوزیر عراق به عربستان، امروز علی عبدالله صالح رئیسجمهور یمن شمالی، وارد جده شد. وی اعلام کرد که در این سفر بهطور مفصل با ملک فهد شاه عربستان، درمورد جنگ ایران و عراق گفتوگو خواهد کرد. پیشازاین، علی عبدالله صالح از کشورهای فرانسه و عراق دیدار و با مقامات این دو کشور درمورد جنگ تحمیلی عراق علیه ایران گفتوگو کرده بود.[۱۵]

گزارش - 8

8. درپی ارائه طرح صلح پنجمادهای مصر برای پایاندادن به جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوری اسلامی فرستادگان این کشور درحال بازدید از اندونزی و برخی کشورهای افریقایی هستند. خبرگزاری رویتر از قاهره گزارش داد که فرستاده ویژه مصر امروز راهی کشورهای کنیا، زامبیا، تانزانیا و اتیوپی شد تا پیامهای رئیسجمهور حسنی مبارک درمورد پایاندادن به جنگ ایران و عراق را به رهبران این کشورها تسلیم کند. سخنگوی وزارت امور خارجه مصر اقدامات این کشور را در چهارچوب تلاشهای مصر درمیان کشورهای غیرمتعهد عنوان کرد تا دو کشور ایران و عراق وادار به مذاکره شوند. در همین راستا، فرستاده مصر به کشورهای آسیایی وارد جاکارتا پایتخت اندونزی، شد و ضمن دیدار با مقامات این کشور پیام رئیسجمهور مصر را به سوهارتو رئیسجمهور اندونزی تسلیم کرد. فرستاده ویژه حسنی مبارک تاکنون از کشورهای هند، مالزی و تایلند دیدار کرده است.[۱۶] کمال حسن علی وزیر امور خارجه مصر، نیز در مصاحبهای که دیروز در روزنامه اخبار الیوم (چاپ قاهره) منتشر شد، ضمن تشریح فعالیتهای کشور مصر درخصوص پایاندادن به جنگ ایران و عراق گفت: «مصر مستقیماً میان ایران و عراق برای پایاندادن به جنگ مذاکره نمیکند و عقیده دارد جنبش عدمتعهد باید با طرح نکات جدید آنچنانکه انتظار میرود، زمینهای برای متوقفشدن جنگ فراهم آورده و مذاکره بین دو کشور آغاز شود.»[۱۷] هفته نامه ساندی تلگراف طرح صلح پنجمادهای جنبش غیرمتعهدها را که در اصل توسط یوگسلاوی و مصر تهیه و به نخستوزیر هند، تحویل داده شده است، بدین شرح منتشر کرد: o نیروهای رزمی دو طرف باید به مرزهای خود عقبنشینی کنند. o آتشبس فوری برقرار شود. o یک نیروی بینالمللی باید برای نظارت بر آتشبس در مرزهای ایران و عراق مستقر شود. o یک کمیسیون تحقیق از کشورهای غیرمتعهد باید مسئول شروع جنگ و ادامه آن را مشخص سازد. o یک صندوق اسلامی باید برای تأمین هزینههای بازسازی مناطق آسیب دیده از جنگ ایران و عراق تأسیس شود.[۱۸]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/02/09

  1. سند شماره 8081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش شناسایی اطلاعات سپاه هشتم (قرارگاه نصرت) به اطلاعات قرارگاه نجف، 10/2/1363، ص2.
  2. سند شماره 8081 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش شناسایی اطلاعات سپاه هشتم (قرارگاه نصرت) به اطلاعات قرارگاه نجف، 10/2/1363، ص2.
  3. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 41، 10/2/1363، ص1.
  4. سند شماره 423741 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش خبري روزانه فرماندهی قرارگاه حمزه سید‌الشهدا(ع) به فرماندهي كل سپاه پاسداران، 10/2/1363، ص2.
  5. همان.
  6. سند شماره 341924 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه بخشداری سروآباد به فرماندهی قرارگاه حمزه سید‌الشهدا(ع)، 9/2/1363.
  7. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال 1363)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم 1386، ص69.
  8. سند شماره 183388 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 9/2/1363.
  9. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال 1363)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم 1386، ص69.
  10. روزنامه جمهوری اسلامی، 10/2/1363، ص15.
  11. روزنامه جمهوری اسلامی، 11/2/1363، ص4.
  12. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 41، 10/2/1363، ص13.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 41، 10/2/1363، ص13.
  14. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد18، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، 1386، ص414.
  15. روزنامه جمهوری اسلامی، 10/2/1363، ص15.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 40، 9/2/1363، ص3.
  17. همان، ص2.
  18. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 41، 10/2/1363، صص 26 و 27.