1363.02.14

روزشمار جنگ سال 1363 1363.02.14
نام‌های دیگر	چهارده اردیبهشت
تاریخ شمسی	1363.02.14
تاریخ میلادی	4 مه 1984
تاریخ قمری	2 شعبان 1404

1360.02.14

1361.02.14

1362.02.14

1364.02.14

1365.02.14

1366.02.14

1367.02.14

گزارش - 1

1. شهر آبادان همانند روزهای گذشته، همچنان زیر آتش سنگین توپخانه ارتش عراق قرار داشت. در جریان گلولهباران امروز آبادان تعدادی از افراد نظامی و غیرنظامی مجروح شدند. همچنین براثر اصابت گلوله های توپ به مناطق مسکونی این شهر تعدادی از منازل مردم تخریب شده و خساراتی به آنها وارد آمد. از سوی دیگر، باآنکه جمهوری اسلامی ایران از حمله به شهرها و مناطق مسکونی عراق خودداری میکند و اقدامات تلافیجویانه آن فقط به مراکز نظامی و صنعتی این کشور معطوف است، اما ارتش عراق معمولاً در اطلاعیه های نظامی خود مدعی میشود که ایران شهرهای جنوبی آن کشور را زیر آتش گرفته است. در همین راستا امروز نیز عراق ادعا کرد ایران با توپخانه سنگین خود شهرهای بصره و اطراف آن را هدف قرار داده است و در نتیجه این حملات یک زن کشته و 4 غیرنظامی مجروح شدهاند و به یک منزل مسکونی و بخشی از دانشگاه بصره هم خساراتی وارد آمده است. دولت عراق نیز در نامهای به دبیرکل سازمان ملل ضمن تکرار ادعای خود درخصوص حملات توپخانهای ایران به مناطق مسکونی، از وی خواست ایران را از هدف قراردادن مناطق غیرنظامی در داخل خاک عراق منع کند.

گزارش - 2

2. گروههای مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین علاوهبر اقداماتی نظیر مینگذاری و ایجاد درگیری برای تأمین نیازهای مالی خود به شیوه های گوناگونی مثل اخاذی از مردم، غارت اموال و احشام روستائیان و دریافت پول از خانواده گروگانها در قبال آزادکردن آنها، متوسل میشوند. افراد گروه کومهله امروز در قبال دریافت مبلغی درحدود 20 هزار تومان برای هر نفر، 5 تن از گروگانهای خود را آزاد کردند. رادیو کومهله ضمن اعلام این خبر گفت که 3 نفر از این افراد سرباز، یک نفر درجهدار و یک نفر بسیجی هستند. افراد مذکور دوم فروردینماه امسال، در کیلومتر 10 جاده مریوان ـ سنندج به گروگان گرفته شده بودند. همچنین امروز، یک نفر از پرسنل تأمین پایگاه بنآباد واقع در 15 کیلومتری شمال سردشت، براثر برخورد با مینی که عناصر گروههای مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند پای راست خود را از دست داد. در منطقه عمومی بوکان نیز تعدادی از عناصر گروههای مسلح ضدانقلاب ساعت 5 بعدازظهر در مسیر آمدوشد خودروهای گردان امام رضا(ع) بوکان کمین گذاشتند، ولی قبل از هرگونه اقدامی، با تیراندازی نیروهای این گردان مواجه و ناگزیر به فرار شدند. در این درگیری چند تیر به ماشین جندالله میاندوآب اصابت کرد که تلفاتی نداشت. نیروهای جندالله بوکان و صائیندژ نیز که در منطقه حضور داشتند به کمک نیروهای خودی آمدند و عناصر ضدانقلاب بهناچار منطقه را ترک کردند.

گزارش - 3

3. درپی مصدومشدن تعدادی از خبرنگاران شبکه جهانی بیبیسی در جبهه های جنگ و بستریشدن یکی از آنها در بیمارستانی در لندن، امروز سعید رجایی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل، از وی عیادت کرد. خبرنگار، فیلمبردار و صدابردار تلویزیون بی بی سی ده روز پیش، هنگام بازدید از مناطق آلوده به مواد شیمیایی جبهه های جنگ تحمیلی، براثر استنشاق گازهای شیمیایی که رژیم صدام علیه رزمندگان به کار برده بود، دچار عوارض خطرناک پوستی شدهاند. صدابردار این گروه بهدلیل شدت عوارض پوستی در بیمارستان بستری شده و دو نفر دیگر در قرنطینه کامل قرار گرفته اند. این گروه به همراه پروفسور هاندریکس، رئیس مؤسسه سمشناسی دانشگاه گنت بلژیک و مدیر سازمان توسعه صنعتی ملل متحد (یونیدو)، و به دعوت بنیاد شهید به ایران آمده و ضمن بازدید از جبهه های جنگ گزارشهایی تهیه کرده بودند. شبکه تلویزیونی بی بی سی با تأیید اینکه تمام اسباب و ادوات فیلمبرداری گروه خبری اعزامی بیبیسی هماکنون در قرنطینه قرار دارد، با گزارشگر این گروه گفتوگو کرد. وی درمورد چگونگی آلودهشدن اعضای گروه گفت: ما را به ناحیهای از جبهه در بخش جنوبی نزدیک به جزایر مجنون بردند تا آثار گلولهبارانهایی که گفته میشد توسط ارتش عراق انجام شده است را ببینیم. ما بمبی را دیدیم که هنوز منفجر نشده بود. هنگام تهیه گزارش، صدابردار گروه مصدوم شد. این شبکه تلویزیونی به نقل از یک استاد سمشناسی بلژیک که همراه گروه بیبیسی از جبهه های جنگ دیدن کرده است، گفت که برای وی کاملاً مشخص شده است رژیم عراق از انواع گازها و مواد شیمیایی از نوع خردل معروف به باران زرد و گاز اعصاب علیه نیروهای ایرانی استفاده کرده است.

گزارش - 4

4. اقشار گوناگون مردم ایران، برخی از اتباع خارجی در سایر کشورهای جهان و علاقهمندان به انقلاب اسلامی با اهدای پول نقد، طلا و انواع محصولات و کالاهای تولیدی خود به جبهههای جنگ، از رزمندگان برای مقابله با متجاوزان عراقی حمایت میکنند. هدایا و کمکهای مذکور ضمن تأمین بخشی از نیازهای جبهههای جنگ، در بازسازی مناطق جنگی و امور مهاجران جنگ مورد استفاده قرار میگیرد و موجب تقویت روحیه رزمندگان برای مقابله با دشمن میشود. روزنامه کیهان در یک گزارش مفصل فهرستی طولانی از کمکهای مردمی شهرها و روستاهای استانهای تهران، خراسان، اصفهان، گیلان، مازندران و چهارمحال و بختیاری درج کرده است. این هدایا از مبالغ مختلف وجه نقد، تا طلا و انواع نیازمندیهای رزمندگان در حوزه خوراک، پوشاک و لوازم و تجهیزات فردی و گروهی همانند ساعت، ژنراتور برق، تانکر آب، چراغ والور، چادر، ماشین راهسازی و... را دربرمیگیرد. اقلام اهدائی از طرف اقشار، صنوف و اقوام و ملتهای گوناگون به جبههها اهدا میشود؛ برای مثال درمیان هدایای مذکور کمکهای نقدی عراقیهای مقیم امارات، یک ظرف نقرهای قدیمی اهدائی از روستای سرآبان قائن، نان محلی، شالگردن و کلاه دستباف روستائیان دماوند و انگشتر نامزدی دو زوج جوان روستای سامان شهرکرد به چشم میخورد. در گزارش کیهان آمده است: اهالی روستای اتابک اولیاء دماوند مبلغ 68 هزار ریال وجه نقد، 2 حلقه النگوی طلا؛ اهالی روستای روحافزا 200 کیلوگرم مربا، 44 جعبه سیب درختی؛ و خواهران سپاه دماوند 77 عدد کلاه، 9 جفت جوراب، 48 عدد شالگردن، 11 عدد دستکش و 18 بلوز به جبهه های جنگ کمک کردند.

گزارش - 5

5. در خطبه های نماز جمعه امروز تهران، آیتالله موسوی اردبیلی ضمن تأکید بر مبارزه با فساد، برگزاری باشکوه مرحله دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی، حمایت مردم از جبهه های جنگ، تربیت دانشجویان و متخصصان در داخل کشور و ضرورت بررسی ریشههای گرانی و احتکار و مقابله با گرانفروشی را از مسائل اصلی کشور دانست. وی با اشاره به اهمیت تحقق اهداف و ارزشهای انقلاب گفت: در این چند سالی که از انقلاب گذشته ما نتوانستهایم اهداف انقلاب را تحقق ببخشیم. ما در انقلاب خود فقط گامهای اولیه را برداشتیم. وقتی میگوییم خدایا جنگ تحمیلی را تمام کن، این خستهشدن از جنگ نیست و مردم ما همیشه امور جنگ را جلو بردهاند، بلکه نظر این است که ما به کارهای دیگر انقلاب برسیم. امامجمعه موقت تهران در بخش دیگری از خطبههای نماز با تشریح آثار و پیامدهای مشارکت مردم در انتخابات اخیر مجلس شورای اسلامی، بر برگزاری باشکوه مرحله دوم انتخابات مجلس تأکید کرد. آیتالله موسوی اردبیلی موضوع مهم دیگر را حمایت از جنگ و پیروزی در آن دانست و افزود: «مسئله دوم، مسئله جنگ است. در مسئله جنگ آنچه مربوط به مردم است، تقویت جبهه ها، شرکت در خط مقدم جبهه، تقویت پشت جبهه، و حمایت از جنگ با جان و مال و با همه امکانات که گویای این مسئله باشد، هست.» وی از فرماندهان ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز خواست تا با علاقه بیشتر و نقشه های صحیحتر از امکانات و تواناییهایی رزمندگان حداکثر استفاده را برده و با حداقل تلفات و خسارت، به یاری خداوند بیشترین نتایج را در جنگ کسب کنند. تربیت دانشجویان در داخل کشور و مبارزه با گرانفروشی مسائل دیگری بود که امامجمعه موقت تهران به تشریح آنها پرداخت.

گزارش - 6

6. ایران و هند با امضای تفاهمنامه تجاری درپی افزایش روابط صنعتی و بازرگانی خود هستند. حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی جمهوری اسلامی ایران، که در رأس یک هیئت اقتصادی به هند سفر کرده است، با مقامات اقتصادی این کشور دیدار و درمورد مناسبات بازرگانی و صنعتی میان دو کشور بحث و گفتوگو کرد. وزیر بازرگانی درمورد این مذاکرات و دستاوردهای آن گفت: ما بهدنبال گسترش روابط تجاری و اقتصادی میان ایران و هند هستیم. در این سفر یک تفاهمنامه همکاری مشترک درمورد مناسبات بازرگانی میان دو کشور به امضا رسید که امیدواریم نتایج آن برای هر دو طرف مفید باشد. وی اضافه کرد: در سال گذشته، حجم مبادلات ایران و هند 75 میلیون دلار بود. پیشبینی میشود با این تفاهمنامه حجم مبادلات به 200 میلیون دلار افزایش یابد. وزیر بازرگانی با اشاره به پیشرفتهای هند درزمینه فناوری و نیز بهبود کیفیت کالاهای تولیدی این کشور افزود: «این موضوع به ما کمک میکند تا بتوانیم با هند روابط اقتصادی مستحکمتری داشته باشیم.» اعضای هیئت ایرانی در این سفر درمورد قطعات منفصله خودروی جیپ هندی، ذوب فلزات، دیگ بخار نیروگاه برق، تولید قطعات موتور و نیز ماشینآلات صنایع نساجی و کشاورزی با مسئولان هندی گفتوگو کردند. آقای عابد جعفری درخصوص همکاری دو کشور درزمینه صنایع کوچک روستایی و صنایع وابسته به کشاورزی نیز اظهار کرد: درمورد تبادل تجربیات، آموزش و انتقال فناوری در حوزه صنایع وابسته به کشاورزی و راهآهن مذاکراتی انجام گرفت و مقرر شد قطعات یدکی مورد نیاز ایران از این کشور تأمین شود.

گزارش - 7

7. جمهوری اسلامی ایران بهدلیل تراز منفی تجاری با آلمانغربی محدودیتهایی را علیه مؤسسات و شرکتهای این کشور به اجرا گذاشته است. رادیو کلن در گزارشی از این محدودیتها و روابط بازرگانی دو کشور گفت: دولت ایران خواستار آن است که آلمانغربی واردات نفت خود را از ایران افزایش دهد. اندوخته 20 میلیارد مارک طلا و ارز معتبر بینالمللی ایران، این کشور را به بازاری مناسب و جذاب برای کالاهای خارجی تبدیل کرده است. هتلهای تهران از بازرگانان سوئدی، ایتالیایی، ژاپنی، کرهای، ترک و انگلیسی پر است. ایران دو سال پیش ژاپنیها را به دلیل تراز منفی تجاری تحت فشار قرار داد و اکنون نوبت آلمانغربی رسیده است. ژاپنیها که مهمترین خریدار نفت ایران هستند، به تهران فشار آورده و معتقدند درست نیست به مؤسسات آلمانی در امور بازرگانی امتیازات و امکانات بیشتری داده شود. این رادیو به نقل از علینقی خاموشی رئیس اتاق بازرگانی ایران، افزود: «اگر آلمان فدرال از ایران نفت بیشتری خریداری نکند، دولت ایران میبایستی تصمیمات مقتضی را اتخاذ کند.» درحالحاضر، جمهوری اسلامی ایران مهمترین مشتری کالاهای ساخت جمهوری فدرال آلمان در خاور نزدیک و میانه است. ولی با کاهش واردات نفت ایران ازسوی آلمان، کسری تراز پرداختهای ایران در سال گذشته میلادی (1983) به 6 میلیارد و یکصد میلیون مارک بالغ شد. در این سال، آلمانغربی 7 میلیارد و 700 میلیون مارک کالا به ایران صادر کرد و با تهدید دولت ایران به ایجاد محدودیت برای مؤسسات و شرکتهای آلمانی برای صدور کالا به ایران بعید است این رقم تکرار شود. کاهش واردات کالا از آلمان در سه ماه گذشته نشان میدهد که دولت ایران تصمیم خود را درمورد مؤسسات آلمانی به اجرا گذاشته است، این امر به زیان شرکتها و مؤسسات آلمانی تمام خواهد شد. هماکنون، آلمان فقط 3 درصد از نفت مورد نیاز خود را از ایران وارد میکند. درحالیکه در اواسط دهه 1970 میلادی، این مقدار حدود 15 درصد بود. دریافت نفت از منابع دریای شمال و دشواری واردات نفت از خلیجفارس موجب کاهش واردات نفتی آلمان از ایران شده است.

گزارش - 8

8. در سطح بین المللی، امروز موضوع جنگ ایران و عراق با رد طرح صلح اعراب ازسوی ایران، درخواست نمایندگان اتحادیه عرب از یونان برای قطع رابطه با ایران و سفر وزیر امور خارجه پاکستان به الجزایر و لیبی و گفتوگو درمورد جنگ ایران و عراق بازتاب داشت. روزنامه انگلیسی فایننشال تایمز امروز با اشاره به تلاش اعراب برای پایاندادن به جنگ، آن را برای ایران غیرقابل پذیرش خواند و مدعی شد: «ایران آخرین ابتکار صلح [اعراب] ... را رد کرده است و ... در شرف اجرای تهاجم وسیعی است که در شش هفته گذشته انتظار آن میرفته است.» این روزنامه به نقل از سازمانهای اطلاعاتی دولتهای غربی نوشته است: «روز گذشته، ایرانیان ترتیبات پیچیده لجستیکی لازم برای بسیج حملهای با شرکت نیم میلیون نفر را به پایان رساندند.» درهمین حال امروز، عبدالواحد بالقزیز و باجی قائد السیسی وزرای امور خارجه کشورهای مراکش و تونس، که درقالب دومین هیئت دیپلماتیک اتحادیه عرب از یونان دیدار میکنند، از مقامات سیاسی این کشور خواستند تا درصورت مخالفت ایران با طرح صلح اتحادیه عرب و پایاندادن به جنگ ایران و عراق، صادرات به این کشور را متوقف کرده و رابطه خود را با تهران به حال تعلیق درآورند. روزنامه واشنگتن پست با اشاره به سفر هیئت اتحادیه عرب به یونان آورده است: «فرستادههای ویژه اعراب [به اروپا] بهدنبال متوقفساختن فروش سلاح به ایران ازجانب یونان هستند.» وزیران امور خارجه تونس و مراکش میکوشند دولت یونان را متقاعد سازند از فروش سلاح، ارسال کالا و اعزام کشتیهای خود به ایران خودداری کند. یکی از سفرای کشورهای عربی در یونان نیز گفت: «ما از کشورهای دوست تقاضا میکنیم که صادرات خود را به ایران متوقف کنند.» در ماه مارس، وزیران امور خارجه کشورهای عرب در یک نشست اضطراری در بغداد تصمیم گرفتند که تلاش خود را بهمنظور جلب نظر ایران به مذاکره برای پایاندادن به جنگ 43 ماهه، شروع کرده و با سفر به پایتخت کشورهای مختلف از آنها بخواهند که از صدور کالاهای مورد نیاز به ایران خودداری کرده و در اعمال تحریمهای قوی علیه این کشور متحد شوند. مجله المستقبل (چاپ پاریس) نیز در مقالهای ضمن تجزیهوتحلیل علل پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اهداف ایران در رابطه با کشورهای عربی را خطرناک ارزیابی کرده و با ابراز تردید درخصوص موفقیت تلاشهای اعراب برای پایاندادن به جنگ، آنها را به صبر، انتظار و پایداری دربرابر تهدیدات ایران و رعایت نکاتی به این شرح توصیه کرده است: اولاً، کشورهای حاشیه خلیجفارس باید درک کنند که بهتنهایی یا به طور دسته جمعی قادر به مقابله نظامی با ایران نیستند؛ ثانیاً، آنها راهی جز توسل به سیاستهای دیپلماتیک ملایم و انعطافپذیر بهمنظور مقاومت دربرابر تهدیدات مکرر تهران ندارند؛ ثالثاً، کلیه میانجیگریهای بینالمللی اعم از تلاش کشورهای اسلامی یا غیرمتعهدها در شرایط حاضر بینتیجه است؛ رابعاً، بهعلت فقدان روابط دیپلماتیک واقعی (صرفنظر از روابط محدود دیپلماتیک) میان کشورهای عربی و ایران کسی واقعاً نمیداند که ایران خواهان چه چیزی است و چگونه و با چه کسی باید در ایران سخن گفت. باوجوداین، جنگ ایران و عراق همواره یکی از موضوعات مطرح در دیدارهای رسمی و مذاکرات دیپلماتیک سیاستمداران کشورهای مسلمان و عربی است. صاحبزاده یعقوب خان وزیر امور خارجه پاکستان، که امروز برای یک دیدار رسمی پنجروزه عازم الجزایر و لیبی است، در گفتوگو با خبرنگاران در اسلامآباد اعلام کرد: در دیدار با مقامات این دو کشور درمورد پایاندادن به جنگ ایران و عراق و مسئله فلسطین گفتوگو خواهد کرد.

گزارش - 9

9. جولیو آندروئوتی وزیر امور خارجه ایتالیا، در دیدار با مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه ایران، استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی را محکوم و عراق را آغازگر جنگ اعلام کرد. در این ملاقات که امروز انجام گرفت، پیام دعوت علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، از آندروئوتی برای سفر به ایران، تسلیم وی شد که مورد موافقت قرار گرفت. وزیر امور خارجه ایتالیا درمورد مناسبات دو کشور گفت: «ما به انقلاب اسلامی ایران بسیار احترام میگذاریم. ایتالیا اولین کشوری بود که پس از انقلاب با اعزام مقامات سیاسی، اقتصادی به ایران سعی در گسترش روابط بین دو کشور داشت و دارد.» وی در این دیدار ضمن تأیید اینکه عراق جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران را آغاز کرده است، اظهار امیدواری کرد این جنگ هرچه زودتر به پایان برسد.

گزارش - 10

10. سفر دو هفته پیش هیئت امریکایی به منطقه خلیجفارس و پاسخ منفی دولتهای عرب به خواستههای آنها درمورد واگذاری پایگاه به نیروهای امریکایی، نمادی از شکست سیاست خارجی امریکا در منطقه است. امروز روزنامه واشنگتن پست در مقالهای با عنوان "یک عرب میگوید: نه، متشکرم" سیاست منطقهای امریکا را ناموفق ارزیابی کرد و نوشت: «بازگشت دستخالی هیئت عالیرتبه اعزامی به کشورهای خلیجفارس که ازجانب ریگان مأموریت داشتند طرح حمایت مشخص در مقابله با تهدیدات ایران را به کشورهای منطقه ارائه دهند، آخرین مدرکی است مبنیبر اینکه سیاست خاورمیانه امریکا ته کشیده است.» ریاست این هیئت را ریچارد مورفی برعهده داشت و دریادار پویندکستر معاون مشاور امنیت ملی ریگان، یکی از اعضای آن بود. آنها پیشنهادهای مناسبی را به دولتهای عرب دادند ازجمله اینکه: «شما هر چیزی که بخواهید، از جنگندههای اف15 گرفته تا مانورهای نظامی در خاک خود، در اختیارتان قرار خواهیم داد. هیچکدام از کشورها از کویت تا امارات متحده عربی و البته مطمئناً عربستان هیچ درخواستی نکردند.» این روزنامه با اشاره به حمایتهای کنگره از رژیم صهیونیستی و سیاستهای منطقهای امریکا اضافه کرد: ضعف امریکا در متوقفکردن اشغال لبنان ازسوی اسرائیل، حمایتهای کنگره از این رژیم و ادامه خروج نیروهای امریکایی از لبنان، مخزن نفوذ و قدرتی را که زمانی واشنگتن به مقدار فراوان در اختیار داشت، خالی کرده است. واشنگتن پست علاوهبر سفر مورفی به سفر وزیر دفاع کویت به امریکا و دیدار طولانی او با کاسپار واینبرگر وزیر دفاع امریکا اشاره کرد و به نقل از واینبرگر نوشت: امریکا هیچ شانسی برای دریافت پاسخ مثبت ندارد. مانور نظامی در پایگاههای نظامی کوچک که بتواند فقط جنگندههای اف15 امریکایی را در خود جای دهد، هیچکدام برای کویت قابلتحمل نبوده و مورد قبول آنها نیست. نویسنده این مقاله معتقد است اقدامات اسرائیل در منطقه و حمایت کنگره امریکا از آن، موجب بیاعتمادی اعراب به امریکا و شکست مأموریت هیئت اعزامی امریکا به منطقه شده است.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/02/14