1363.02.20

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.02.20
نام‌های دیگر بیست اردیبهشت
تاریخ شمسی 1363.02.20
تاریخ میلادی 10 مه 1984
تاریخ قمری 8 شعبان 1404


گزارش - 1

1. همزمان با تداوم تحرکات عراق در جزایر مجنون، در منطقه عملیاتی میمک نیز نیروهای عراقی به پشت مواضع تیپ84 خرمآباد رخنه کردند. براساس گزارش قرارگاه عملیاتی کربلا در جزیره مجنون، 3 فروند بالگرد عراقی مواضع گردان155 از نیروهای خودی را هدف قرار داده و اقدام به تخریب خاکریزهای فرعی جزیره مجنون جنوبی کردند.[۱] درهمینحال، هواپیماهای عراقی نیز بهمنظور شناسایی و بمباران منطقه از ساعت 15:10 تا 15:45دقیقه، در چند مرحله در آسمان منطقه به پرواز درآمدند، اما با اجرای آتش بهموقع پدافند هوایی ایران ناگزیر به فرار شدند.[۲] در جبهه میمک در تنگه بیجار نیز عوامل عراقی با رخنه به پشت منطقه عملیاتی گردان111 تیپ84 خرمآباد در شمال پاسگاه هلاله، در مسیر نیروهای این گردان اقدام به اجرای کمین کردند. 4 نفر از نیروهای گردان مذکور هنگام بازگشت از خط مقدم در حدفاصل چاههای نفت بهطرف دهکده گنجوان، در کمین نیروهای عراقی گرفتار و غافلگیر شدند. در این حادثه یک نفر به شهادت رسید، 2 نفر مجروح شدند و یک درجهدار به اسارت گرفته شد. گزارش تیپ114 امیرالمؤمنین(ع) دراینباره حاکی است: خودروی تویوتا توسط دو نفر ملبس به لباس محلی کردی متوقف شده و فرد درجهدار برای صحبت با این افراد از خودرو پیاده شده و بهطرف آنها میرود. در این هنگام، راننده که متوجه شده بود درجهدار دستهای خود را بالا برده است، با گرفتن دنده عقب اقدام به ترک محل میکند، ولی در همین زمان از ارتفاعات منطقه بهسوی ماشین تیراندازی شده و در نتیجه آن یک نفر از سرنشینان شهید میشود و 2 نفر هم زخمی و از منطقه دور میشوند.[۳] گردان مرزی ژاندارمری ایلام نیز از این واقعه چنین گزارش داد: «چریکهای عراقی ازطریق دره سمت شرق دهانه خروجی تنگه بیجار وارد منطقه عملیاتی گردان111 شده و از آن طریق در چهار کیلومتری جاده مواصلاتی پایگاه گردان مزبور، مبادرت به کمین مینمایند که در این مسیر آثار و علائمی برجای گذاشته و رد پای آنها بهوسیله قطرات خون درجهدار اسیر همراه آنها تا پشت پاسگاه هلاله پیگیری شده است.» براساس این گزارش به نیروهای در خط گردان111 در منطقه شورشیرین و پاسگاه گنجوان دستور داده شده بود تا اقدام به انجام گشتهای مداوم و کنترل معابر حوزه استحفاظی خود کنند. ضمن اینکه نیروهای مستقر در منطقه یک پایگاه مشترک متشکل از نیروهای سپاه و ژاندارمری تشکیل دادهاند.[۴]

گزارش - 2

2. همزمان با آغاز تظاهرات و اعتراضات مردمی در سلیمانیه، تحرکات ارتش عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق در جبهه شمالغرب با آموزش نیروهای مردمی، مسلحکردن عشایر، سرکوب مخالفان، ایجاد پایگاههای نظامی جدید، احداث جاده در منطقه قلعهدیزه و انتقال واحدهای زرهی به منطقه افزایش یافته است. مردم سلیمانیه امروز با برگزاری تظاهرات و راهپیمایی به سیاستهای دولت مرکزی عراق و اتحادیه میهنی کردستان عراق اعتراض کردند. با تیراندازی نیروهای دولتی بهسوی مردم تظاهرات به خشونت کشیده شد. معترضان نیز با حمله به خودروهای دولتی چندین خودرو را آتش زدند. براثر تیراندازی مأموران دولتی به مردم 5 تن کشته و 36 تن دیگر مجروح شدند. نیروهای دولتی با همکاری عناصر جلال طالبانی 80 تن از دانشجویان را بازداشت کردند. جلال طالبانی بهمنظور جلوگیری از خطر حمله مردم به نیروهای خود دستور داده است که از شهر خارج شوند.[۵] این درحالی است که نیروهای مبارز کرد عراقی امروز در شهر سلیمانیه، 4 تن از مأموران رژیم بعثی عراق را مورد حمله قرار داده و کشتند.[۶] از سوی دیگر، امروز براساس گزارش منابع نظامی، رژیم عراق با همکاری جلال طالبانی ضمن مسلحکردن عشایر منطقه قلعهدیزه[۷] چند پایگاه جدید در اطراف شهرک باستن ایجاد کرده است.[۸] شهرک باستن در شمالغربی قلعهدیزه واقع است و در آن حدود 3 هزار نفر از اکراد سکونت دارند. ارتش عراق بهمنظور حفظ امنیت منطقه، 3 پایگاه جدید بین این شهرک و شهر قلعهدیزه ایجاد کرده است که در هرکدام از آنها40 تا 50 نیرو استقرار دارند.[۹] یک واحد از ارتش عراق نیز که به تانک و توپ مجهز است در منطقه قلعهدیزه مستقر شده و با همکاری بیش از دو هزار نفر از عناصر گروههای ضدانقلاب ایران و افراد جلال طالبانی در منطقه دولتو واقع در شمال سردشت، درپی ناامنکردن نوار مرزی ایران در این منطقه هستند.[۱۰] علاوهبراین، اخیراً حدود هزار نفر از عشایر منطقه قلعهدیزه یک دوره نظامی پانزدهروزه را طی کردهاند تا در کنار سربازان عراقی علیه رزمندگان ایران وارد عمل شوند.[۱۱] خبرهای رسیده از شمال عراق حاکیاز افزایش میزان همکاری میان اتحادیه میهنی کردستان عراق و رژیم بعث عراق است. منابع اطلاعاتی اعلام کردند که عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق، سه میلیون دینار به اتحادیه میهنی داده و 600 کلت را بین مسئولان تیپهای این اتحادیه پخش کرده است.[۱۲] همچنین دولت عراق بهمنظور دراختیارگرفتن سه مقر مهم در درههای باران، هرزله و چناره واقع در منطقه قلعهدیزه مبلغ 45000 دینار عراقی به طالبانیها داده است.[۱۳] این درحالی است که همکاری میان اتحادیه میهنی کردستان و رژیم عراق با بدبینی شدید همراه است. در منطقه شایع شده است که جلال طالبانی در تاریخ 15 اردیبهشت به بغداد رفته و هنوز بازنگشته است. اختلافات شدیدی بین نیروهای طالبانی و افراد جیشالشعبی عراق وجود دارد. براساس گزارش منابع نظامی، هر روز در شهرهای سلیمانیه و اربیل درگیریهایی بین آنها بروز میکند و تاکنون نزدیک به یکصد نفر از افراد دو طرف در این درگیریها کشته شدهاند.[۱۴]

گزارش - 3

3. امروز عناصر ضدانقلاب در شهر سنندج دست به چند اقدام تروریستی زدند. افراد مسلح غیرقانونی در 24 ساعت اخیر، در چند اقدام تروریستی جداگانه 2 نفر از پیشمرگان مسلمان کرد را به شهادت رسانده، 2 نفر را مجروح کرده و 3 نفر را ربودند. در یکی از این حوادث، شخصی با کلت کالیبر45 در ساعت 8:30 در خیابان شهید نمکی سنندج، بهطرف یکی از پیشمرگان مسلمان کرد شلیک کرده و او را به شهادت رساند. ضارب با استفاده از خلوتی محل متواری شد. در اقدامی دیگر در ساعت 10:15 صبح، یک دستگاه تویوتای سپاه حامل 3 نفر از پیشمرگان مسلمان کرد، در مقابل واحد تبلیغات و نشریات ارگان منطقه 6 در خیابان صلاحالدین ایوبی سنندج، هدف حمله دو فرد مسلح قرار گرفت. مهاجمان که به کلت و یوزی مسلح بودند یکی از سرنشینان را با تیراندازی به شهادت رساندند و پس از پرتاب نارنجک بهسوی ماشین از محل متواری شدند. براثر این حمله یک نفر از پیشمرگان مسلمان کرد شهید شد و 2 نفر دیگر مجروح شدند.[۱۵] عناصر ضدانقلاب همچنین 3 تن از هواداران جمهوری اسلامی ایران را ربوده و با خود به روستایی به نام صوفیان واقع در شمال سنندج، بردند.[۱۶] بهدنبال اقدامات عناصر ضدانقلاب به ترور و آدمربایی در سنندج، فرمانداری این شهر با اشاره به بروز نگرانی در میان مردم سنندج و تشویش اذهان عمومی درمورد توانایی جمهوری اسلامی ایران در برقراری امنیت، خواستار چارهاندیشی اساسی در مقابله با اقدامات تروریستی شده و نکاتی را بدین شرح پیشنهاد کرد: o سرمایهگذاری اساسی درزمینه اطلاعات و تشکیل جلسات مستمر. o حضور فعال نیروهای اطلاعاتی و گشتهای نیروی انتظامی. o تقویت واحدهای گشتی پیاده شهربانی. o کنترل کلیه موتورسوارها و الزام به نصب شماره شهربانی.[۱۷]

گزارش - 4

4. عناصر مسلح غیرقانونی امروز ضمن حمله به برخی از محله های شهرهای سقز و چند پایگاه سپاه در مهاباد، در جنوبغربی بانه به روستاهای گرماب و روشکانی رفته و 3 تن از مردم روستای گرماب را بهدلیل همکاری با جمهوری اسلامی ایران دستگیر کردند. در شهر سقز، ساعت 22 امشب تعدادی از عناصر حزب دمکرات تلاش کردند تا از محله شریفآباد به داخل شهر نفوذ کنند، اما با مقاومت نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران روبهرو شده و پس از چند ساعت درگیری ناگزیر به فرار شدند. در این درگیری مهاجمان چند نارنجک تفنگی و یک گلوله آر.پی.جی به محله جمالآباد، 2 عدد نارنجک به مدرسه صلاحالدین ایوبی و یک گلوله آر.پی.جی به کارخانه آرد این شهر پرتاب کردند که براثر آن خساراتی به این ساختمانها وارد آمد و یک نفر سرباز وظیفه ژاندارمری از ناحیه شکم و دختری 13ساله از اهالی سقز از ناحیه چشم مجروح شدند.[۱۸] در داخل شهر مهاباد نیز نیروهای چند پایگاه سپاه پاسداران با اعضای حزب دمکرات کردستان، درگیر شدند. در این درگیریها 4 نفر از مهاجمان کشته شدند و یک نفر از نیروهای سپاه به طور سطحی مجروح شد.[۱۹] امروز در جنوبغربی بانه نیز یک گروه 25 نفره از افراد مسلح کومهله وارد روستای گرماب شده و 3 نفر از اهالی این روستا را به اتهام همکاری با دولت دستگیر کرده و با خود به عراق* بردند.[۲۰] در گزارش ناحیه ژاندارمری کردستان دراینباره آمده است: از سه روز پیش، حدود 80 نفر از افراد کومهله ازطریق مرز عراق وارد خاک ایران شده و در منطقه گرماب مستقر شدهاند. یک گروه از آنها شبهنگام به روستای روشکانی در جنوب بانه رفته و از مردم روستا خواستهاند که در مسجد جمع شوند تا برایشان سخنرانی کنند. ولی مردم از رفتن به مسجد خودداری کردهاند. پس از آن، افراد کومهله از مردم خواستند اجازه بدهند زنان در مسجد جمع شوند، اما زنان نیز از این کار امتناع کردند. درنهایت، تعدادی از دختران عضو کومهله برای جلب نظر روستاییان در انجام کارهای روزانه به زنان روستا کمک کردند.[۲۱]

گزارش - 5

5. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به منظور تکمیل اطلاعات مربوط به نیروها و سازماندهی و استفاده بهینه از آنها ضمن فعالسازی قرارگاههای قدس، طرح تعیین جایگاه پاسداران در سازمان رزم را ابلاغ و اجرای "سیستم کامپیوتری طرح لبیک یا خمینی " را در مناطق یازدهگانه سپاه آغاز کرد. ستاد مرکزی سپاه در دستورهایی جداگانه به واحدها و مناطق یازدهگانه سپاه از آنها خواست تا از امروز فرمهای کامپیوتری "طرح لبیک یا خمینی" را تکمیل کنند. براساس این طرح، نواحی مقاومت موظفاند فرمهای کامپیوتری را از اول تا پنجم هر ماه پر کرده و به رده بالاتر (پایگاه کشوری) ارسال کنند. کلیه پایگاههای کشوری نیز باید فرمهای دریافتی را حداکثر تا دهم هر ماه به منطقه کشوری فرستاده تا آنها نیز ظرف سه روز فرمهای مذکور را به ستاد مرکزی ارسال کنند.[۲۲] همچنین ستاد مرکزی سپاه تصمیمات اتخاذشده در جلسه امروز قرارگاههای مرکزی قدس و نجف را به واحدهای مختلف سپاه ابلاغ کرد. بند اول این ابلاغیه مربوط به موضوع طرح تعیین جایگاه پاسداران در سازمان رزم است که برای ارائه دیدگاهها به مناطق سپاه ارسال شده است. در بند سوم آن نیز آمده است: «پاسدارانی که به اسم یکسوم به جبهه مأمور میشوند، باید به همان نحو باقی بمانند و اگر خواستند برگردند، پایان مأموریت گرفته و واحد پرسنلی طبق آن حقوق پرداخت نماید. در غیر این صورت، افرادی که برگه پایان مأموریت نداشتند، تا مشخصشدن تکلیف آنها جلوی حقوقشان گرفته شود.»[۲۳] از سوی دیگر سپاه پاسداران ضمن تأکید بر فعالشدن قرارگاههای قدس از قرارگاههای مذکور خواست تا به سازماندهی نیروهای طرح لبیک یا خمینی و گردانهای قدس پرداخته و مقدمات اجرای مراحل بعدی مانور آزادی قدس را فراهم کنند. در این نامه همچنین از قرارگاههای قدس درخواست شده است دیدگاههای خود را درمورد 8 بند زیر جمعبندی و به واحد بسیج ستاد مرکزی و قرارگاه مرکزی قدس اعلام کنند تا در جلسات عالی این قرارگاه درباره آن تصمیمات لازم اتخاذ شود. این بندها عبارتاند از: 1. بررسی نقاط ضعف و قدرت اجرایی طرح لبیک و سازماندهی و بهکارگیری گردانهای قدس. 2. تهیه برنامههای حفظ ارتباط و انسجام نیروهای طرح لبیک و گردانهای قدس. 3. نحوه سازماندهی بقیه نیروها که تحت پوشش طرح لبیک درنیامدهاند. 4. چگونگی اجرای مرحله سوم مانور آزادی قدس. 5. اتمام هرچه سریعتر ساخت اردوگاههای قدس. 6. استفاده از حداقل نیروی پاسدار در سازمان قدس و جایگزینکردن نیروهای فعال بسیجی. 7. سازمان نیروهای قدس. 8. نحوه سازماندهی نیروهای طرح لبیک یا خمینی؛ بهویژه اینکه حرکت نیروهای بسیج داوطلبانه بوده و تجربه فتح یک و دو، نشان داده است که حرکت نیروها به شکل یگانی بهجز در مواقع بسیار ضروری بهطور صددرصد غیرممکن است.[۲۴]

گزارش - 6

6. همزمان با تداوم ارسال کمکهای مردمی به جبهه های جنگ، امروز موضوع چگونگی بازگشت و بهرهگیری از نیروی انسانی مهاجرین جنگی در یک گردهمایی در باختران مورد بررسی قرار گرفت. به گزارش واحد مرکزی خبر امروز آیت الله شیرازی امامجمعه مشهد، حجتالاسلام نورمفیدی امامجمعه گرگان و ائمه جمعه قوچان و میمه جداگانه با آیت الله منتظری دیدار و ضمن تشریح مسائل مربوط به مناطق مذکور بهویژه استقبال مردم از انتخابات دومین دوره مجلس شورای اسلامی، کمکهای مردمی به جبهه های جنگ را به وی تقدیم کردند. براساس همین گزارش، مبلغ 3 میلیون ریال نیز ازطرف یک فرد کویتی، مبلغ 2 میلیون ریال اهدائی نمازگزاران مسجد جامع انقلاب تهران و مبلغ یک میلیون ریال ازطرف اهالی بوئینزهرا و آوج به آیتالله منتظری تقدیم شد.[۲۵] علاوهبراین، امروز در مراسمی 10 کامیون حامل هدایای کارگران کارخانجات صنعتی استان باختران و کمکهای نقدی و غیرنقدی هدایای مردم استانهای کهگیلویه و بویراحمد و اصفهان و شهرستان بیرجند راهی جبهه های نبرد شد. این هدایا شامل انواع مواد شوینده، مواد خوراکی و پوشاک و لوازم مصرفی مورد نیاز رزمندگان و نیز مبلغ 4 میلیون و 431 هزار ریال کمک نقدی کارگران کارخانجات صنعتی استان باختران و مبلغ 120 هزار و 905 ریال ازطرف مردم استان کهگیلویه و بویراحمد بود. علاوهبراین، روابطعمومی ناحیه ژاندارمری خراسان هم اعلام کرد که ایثارگران ژاندارمری منطقه کلات نادر و تایباد مبلغ 199 هزار ریال به جبهه های جنگ کمک کردند.[۲۶] امروز همچنین مسئولان شاخه های بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی به همراه فرمانداران و بخشداران استان باختران در یک گردهمایی چگونگی بازگشت مهاجرین جنگی و استفاده بهینه از نیروی انسانی آنان را بررسی کردند. در این گردهمایی مقرر شد باتوجهبه آزادشدن بخش وسیعی از مزارع استان باختران که قبلاً قسمتی از مناطق جنگی بوده است، زمینه بازگشت کشاورزان این مناطق فراهم شود. همچنین در این نشست طرح بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی استان باختران درخصوص بهرهگیری از تخصصهای مهاجران جنگی و بهکارگیری آنها در امر بازسازی و نوسازی مناطق جنگی بررسی و بر اجراییشدن آن تأکید شد. یادآوری میشود در استان باختران، 130 هزار مهاجر جنگی در 28 شهرک و اردوگاه استقرار یافتهاند.[۲۷]

گزارش - 7

7. همزمان با اعلام طرح جدید عراق برای احداث خط لوله نفتی جدید این کشور به عربستان بهمنظور افزایش میزان صادرات نفت و گاز عراق به بازارهای بینالمللی، دولتهای عرب حامی این کشور فشارهای دیپلماتیک خود را به توکیو برای کاهش روابط اقتصادی با ایران آغاز کردهاند. قاسم احمد تقی وزیر نفت عراق، که برای شرکت در سیودومین اجلاس کشورهای عرب صادرکننده نفت در کویت به سر میبرد، اعلام کرد دولت بغداد درصدد است با تأسیس یک خط لوله نفتی به بندر ینبع عربستان نفت میدانهای جنوب عراق را به سواحل دریای سرخ منتقل کرده و از آنجا روانه بازارهای بینالمللی کند. وی افزود عراق اخیراً طرحهایی را برای اجرای این پروژه دریافت کرده و منتظر پیشنهادهای پیمانکاران مختلف دراینزمینه میباشد. خط لوله مذکور در مرحله اول گنجایش انتقال نیممیلیون بشکه نفت در روز را دارد. موافقتنامه تأسیس خط لوله بین عراق و عربستان اولین بار در فوریه 1983 به امضا رسید. ارزش این طرح به دو تا سه میلیارد دلار میرسد و بهرهبرداری از آن حداقل سه سال طول میکشد. وزیر نفت عراق درمورد خط لوله انتقال نفت این کشور به بندر عقبه اردن هم اضافه کرد: «مذاکرات دراینمورد بین دو کشور ادامه دارد.» طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق نیز اعلام کرد که دو کشور امیدوارند امریکا تضمینهای مالی لازم را برای تأسیس خط لوله نفتی عراق به بندر عقبه تأمین کند. گفتنی است با آغاز جنگ ایران و عراق صادرات نفت عراق از خلیجفارس قطع شد و با تشدید این نبرد، سوریه هم خط لوله نفتی عراق را که از خاک سوریه میگذشت، مسدود کرد. اکنون بغداد تلاش میکند تا خطوط لوله جدیدی را برای انتقال نفت خود به بنادر عربستان، اردن و ترکیه احداث کند.[۲۸] از سوی دیگر، به نوشته روزنامه انگلیسی فایننشنال تایمز، دولتهای عربی درپی اعمال فشار بیشتر به ژاپن برای قطع خرید نفت از ایران هستند. این روزنامه در مقالهای به مقایسه روابط ایران و عراق با ژاپن پرداخته و ضمن اشاره به تلاش دولتهای عرب در کاهش روابط تهران ـ توکیو نوشته است: «کشورهای عربی دست به مبارزه [گستردهای] زدهاند تا ژاپن را از خرید مقادیر زیاد نفت ایران ... بازدارند.» اواخر این ماه شیخ صباح الاحمد الصباح وزیر امور خارجه کویت و طارق عزیز معاون نخستوزیر عراق، قرار است به نمایندگی ازطرف اتحادیه عرب از ژاپن دیدار و مقامات این کشور را به خودداری از انجام هرگونه اقدامی که موجب طولانیشدن جنگ شود، ترغیب کنند. در سال گذشته، واردات نفت خام ژاپن از ایران به 2/4 میلیارد دلار رسید. در این مدت صادرات ژاپن به ایران درحدود 8/2 میلیارد دلار بود. در مدت مشابه، صادرات ژاپن به عراق 32/6 میلیون دلار بود که نسبت به ایران بسیار کم میباشد. باوجوداین در ماه گذشته، صادرات روزانه نفت ایران به ژاپن به 300 هزار بشکه کاهش یافت و احتمالاً در این ماه به 200 هزار بشکه و به گفته ژاپنیها در ماه آینده به 150 هزار بشکه در روز خواهد رسید.[۲۹] ژاپن برای نشاندادن بیطرفی خود در جنگ تحمیلی تلاش میکند روابط خود را با هر دو کشور ایران و عراق حفظ کرده و نوعی توازن میان آنها برقرار کند. روزنامه ژاپنی کیودو با اشاره به سفرهای وزیران امور خارجه ایران و عراق به ژاپن آورده است: بعد از سفر ماه گذشته علیاکبر ولایتی به توکیو، شینتارو آبه وزیر امور خارجه ژاپن، برای اثبات موضع بیطرفی این کشور یکی از مقامات وزارت امور خارجه ژاپن را به بغداد اعزام کرد تا از وزیر امور خارجه عراق برای دیدار از ژاپن دعوت کند. فرستاده وزارت امور خارجه ژاپن بعد از دیدار از بغداد وارد تهران شد، اما هیچکدام از مقامات ایران حاضر به گفتوگو با وی نشدند. وزارت امور خارجه ایران اعلام کرد: «چون وی پس از سفر به امریکا، فرانسه، آلمانغربی و عراق به ایران آمده است، هیچیک از مقامات ایرانی با وی مذاکره نخواهند داشت.» وزارت امور خارجه ژاپن با اشاره به دیدار آتی وزیر امور خارجه عراق از توکیو اعلام کرد بعد از این دیدار یوشیرو هاتانا مدیرکل وزارت امور خارجه ژاپن، به ایران رفته و مقامات این کشور را در جریان مذاکرات ژاپن و عراق خواهد گذاشت.[۳۰]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/02/20

  1. سند شماره 267983 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی کربلا (رکن2)، شماره 15، 22/2/1363، ص1؛ و - سند شماره 95248 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (فرماندهی اطلاعات) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 20/2/1363.
  2. سند شماره 267983 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
  3. سند شماره 267983 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی کربلا (رکن2)، شماره 15، 22/2/1363، ص1؛ و - سند شماره 95248 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (فرماندهی اطلاعات) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 20/2/1363.
  4. سند شماره 392624 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از گردان مرزی ژاندارمری ایلام (رکن2) به فرماندهی تیپ84 خرم‌آباد (رکن2)، 29/2/1363.
  5. سند شماره 345604 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر28 سنندج (رکن2) به فرماندهی ناحیه04 (رکن2)، 13/3/1363.
  6. سند شماره 183031 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب نزاجا (رکن2)، 4/3/1363.
  7. سند شماره 183310 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2)، 14/3/1363.
  8. سند شماره 392678 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب نزاجا (رکن2)، 22/2/1363.
  9. سند شماره 392667 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب نزاجا (رکن2)، 21/2/1363؛ و - سند شماره 392678 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  10. سند شماره 392656 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2) به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 27/2/1363.
  11. سند شماره 406756 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب نزاجا (رکن2)، 4/3/1363.
  12. سند شماره 183426 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی مریوان، 23/2/1363، ص1.
  13. سند شماره 183346 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2) به فرماندهی نزاجا (معاونت عملیات و اطلاعات)، 23/2/1363.
  14. سند شماره 183426 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
  15. سند شماره 95249 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 20/2/1363.
  16. سند شماره 315140 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به استاندار کردستان، 22/2/1363.
  17. سند شماره 345737 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: فرمانداری شهرستان سنندج به استانداری کردستان، 23/2/1363.
  18. سند شماره 95254 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 21/2/1363؛ و - سند شماره 95243 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا، 25/2/1363.
  19. سند شماره 392665 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3)، شماره 52، 21/2/1363، ص2؛ و - سند شماره 392643 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2)، شماره 29، 28/2/1363، ص3؛ و - سند شماره 81423 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 12/3/1363.
  20. سند شماره 315133 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 سنندج (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2)، 25/2/1363.
  21. سند شماره 314644 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن2) به استانداری کردستان، 23/2/1363.
  22. سند شماره 453620 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مرکزی سپاه پاسداران (واحد بسیج) به مناطق یازده‌گانه سپاه پاسداران، 17/2/1363، ص1.
  23. سند شماره 443607 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مرکزی سپاه پاسداران (فرماندهی)، 22/2/1363، ص1.
  24. سند شماره 197161 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه مرکزی قدس به مناطق یازده‌گانه، 20/2/1363؛ و - سند شماره 81412 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه مرکزی قدس (واحد بسیج)، 14/3/1363.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، 22/2/1363، ص4.
  26. همان.
  27. همان.
  28. روزنامه جمهوری اسلامی، 23/2/1363، ص4.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 52، 21/2/1363، صص 23 ـ 21، لندن ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 20/2/1363.
  30. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 49، 18/2/1363، ص4، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/2/1363.