1363.02.24

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.02.24
نام‌های دیگر بیست و چهار اردیبهشت
تاریخ شمسی 1363.02.24
تاریخ میلادی 14 مه 1984
تاریخ قمری 12 شعبان 1404


گزارش - 1

1. حملات علیه نفتکشها بهویژه نفتکشهای کویتی در خلیجفارس تشدید شده است. این امر واکنش دولتهای منطقه، برگزاری جلسه فوقالعاده کابینه این کشور، احضار سفرای ایران و عراق به وزارت امور خارجه کویت، ادعای عراق مبنیبر محاصره خارک و تفسیرها و تحلیلهای رسانههای مختلف از روند تحولات جنگ ایران و عراق را به دنبال داشت. بعدازظهر امروز، یک فروند نفتکش کویتی به نام بحره که بهسمت آبهای کویت در حرکت بود، هدف حمله هواپیماهای ناشناس قرار گرفت. در این حمله نفتکش کویتی خسارات سنگینی را متحمل شد و 2 نفر از خدمه آن زخمی شدند. در 24 ساعت گذشته، این دومین حمله هواپیماهای ناشناس به نفتکشهای کویتی در آبهای خلیجفارس است. شب گذشته نیز 2 فروند نفتکش ایران و یک فروند نفتکش کویت هدف حمله قرار گرفته بودند. [۱] آسوشیتدپرس با اشاره به واکنش دولتهای عرب حاشیه خلیجفارس درمورد حمله به کشتیها در این منطقه گزارش داد: کابینه کویت بهمنظور بحث درخصوص حملات هواپیماهای ناشناس به نفتکش کویتی، جلسه فوقالعاده تشکیل داد و نمایندگان مجلس کویت از دولت این کشور خواستند تا برای برخورد با این اوضاع خطرناک که امنیت و منافع ملی کویت را تهدید میکند، تصمیمات قاطعی اتخاذ کند. نمایندگان مجلس کویت بعد از سه ساعت بحث و بررسی، در بیانیهای خواستار توضیحات دولت در جلسه غیرعلنی پارلمان و انجام اقدامات لازم برای مقابله با این تهدیدات شدند. براساس گزارش خبرگزاری فرانسه، امشب سفیر عراق و کاردار سفارت ایران در کویت به وزارت امور خارجه این کشور احضار شدند تا درخصوص حمله به نفتکش امالقصبه کویتی بحث و تبادلنظر شود. هیئت دولت عربستان نیز در جلسه خود حمله به نفتکش کویتی را بررسی کرد. این موضوع یکی از محورهای مورد بحث در سفر وزیر دفاع عربستان به کویت است. بااینحال، عراق که قاطعانه حملات به نفتکشهای عرب و غیرعرب عازم بنادر ایران را دنبال میکند، هرگونه بمباران نفتکشهای کویت را تکذیب کرده است. مطبوعات کویت در موضوع حمله به نفتکشهای این کشور بیش از عراق، ایران و امریکا را متهم کردند. به نوشته یکی از این نشریات «امریکا با هدف مداخله در منطقه خلیج [فارس] در پی این حمله [بود].»[۲] روزنامه الانباء هم با نسبتدادن این حملات به جمهوری اسلامی ایران نوشت: «ایران اصرار به گسترش دامنه جنگ دارد.»[۳] از سوی دیگر دولت عراق در واکنش به خبر حمله به نفتکش کویتی در خلیجفارس، ضمن تکذیب انجام این حمله ازسوی نیروهای عراقی اعلام کرد که از ورود کشتیها به بنادر ایران جلوگیری خواهد کرد. روزنامه عراقی الثوره (ارگان رسمی حزب بعث عراق) در سرمقاله امروز خود با اشاره به تنگتر شدن محاصره ایران افزود: نیروی هوایی عراق از رفتوآمد کشتیها به جزیره خارک جلوگیری خواهد کرد.[۴] دراینحال، روزنامه فرانسوی لیبراسیون، درباره موفقیت عراق در قطع آمدوشد کشتیها در منطقه ابراز تردید کرده و با اشاره به کمکهای عربستان و کویت به عراق نتیجهگیری کرد که رژیم بغداد از حمله جدید ایران در مناطق جنوبی نگران است و برای جلوگیری از آن به هر کاری که به دخالت قدرتهای بزرگ در منطقه بینجامد، دست خواهد زد. حال آنکه کشورهای عرب منطقه با بینالمللیشدن جنگ مخالف هستند و معتقدند که این امر راهحلهای دیپلماتیک جنگ را مسدود میکند.[۵] روزنامه گاردین (چاپ لندن) نیز در تحلیلی از اقدامات رژیم صدام آن را در راستای ترس این رژیم از حمله احتمالی ایران در جبهههای جنگ دانست و نوشت: «عراق درصدد کسب حمایتهای بینالمللی برای پایاندادن به جنگ است. آنها پیشبینی حمله جدیدی ازسوی ایران را دارند و تلاش میکنند تا با بینالمللیکردن [جنگ] بر رهبران جهان بهمنظور پایاندادن به جنگ فشار وارد سازند.» این روزنامه با اشاره به انتقادات مقامات عراق از دولتهای غربی و زیرفشارگذاشتن ژاپن بهدلیل خرید نفت ایران اضافه کرد که مقامات عراق تلاش میکنند ایران را خطر بزرگی برای امنیت خلیجفارس جلوه دهند که عراق دربرابر آن ایستادگی میکند و به همین دلیل دولتهای غربی نباید با ایران روابط تجاری داشته یا به این کشور اسلحه بدهند. این درحالی است که شوروی اخیراً تحویل اسلحه به عراق را از سر گرفته است. گاردین افزود: «بغداد نهتنها درپی جلب حمایت هر دو ابرقدرت است، بلکه با معرفینمودن خود بهعنوان قربانی تجاوز میکوشد تا تاریخ را وارونه جلوه دهد.»[۶]

گزارش - 2

2. همانند اغلب روزهای گذشته، امروز نیز شهر آبادان آماج حملات و آتشباری سلاحهای سنگین و دوربرد عراق قرار داشت. در حملات توپخانهای ارتش عراق که نسبت به روز گذشته شدت بیشتری یافته بود، خساراتی به 9 باب منزل مسکونی، بخش کارگزینی بیمارستان امام خمینی و ترانسفورماتور برق خیابان 15 وارد آمد. درپی این حملات برق شهری قطع و آبادان در تاریکی کامل فرو رفت. همچنین گلولهباران امروز آبادان یک فقره آتشسوزی درپی داشت که با تلاش مأموران آتشنشانی مهار و خاموش شد. براثر این حملات 4 نفر از افراد نیروی زمینی و ژاندارمری و 2 نفر از افراد غیرنظامی مجروح شدند و یک نفر از اهالی آبادان به شهادت رسید.[۷]

گزارش - 3

3. درپی برگزاری گردهمایی فرماندهان قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در ارومیه و سفر فرمانده کل سپاه پاسداران به این شهر و بازدید وی از منطقه، مصطفی ایزدی فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، در نامهای به هدایت لطفیان مسئول ستاد عراق، با اشاره به مذاکرات خود با محسن رضایی خواستار فراهمآوردن زمینههای فعالشدن نیروهای ایرانی در مناطق کردنشین شمال عراق شد. تهیه و تدوین خط مشی منطقهای در برخورد با عشایر و بارزانیها، شناسایی محل تشکیل قرارگاههای فرعی در داخل خاک عراق، بررسی وضعیت نیروهای خودی در منطقه، طراحی عملیاتهای ویژه برای ضربهزدن به نقاط راهبردی عراق، ارائه طرح بسیج مردمی و استفاده از گروههای مخالف رژیم عراق و فراهمآوردن امکانات مورد نیاز برای استقرار نیروها و اجرای عملیات در این منطقه محورهای مهم خط مشی مورد نظر فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در این نامه است.[۸] درهمینحال، امروز محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران در احکامی جداگانه فرمانده سپاه پاسداران ناحیه کردستان، فرمانده لشکر5 نصر و فرمانده تیپ21 امام رضا(ع) را منصوب کرد. براساس این احکام، حسین دقیقی به فرماندهی سپاه پاسداران ناحیه کردستان،[۹] و به پیشنهاد فرماندهی منطقه4، محمدباقر قالیباف به سمت فرماندهی لشکر5 نصر10 و اسماعیل قاآنی به فرماندهی تیپ21 امام رضا(ع) منصوب شدند. در بخشی از این احکام آمده است: «امید است با نصبالعین قراردادن تقوی و پیروی از ولایت فقیه و با عنایت کامل به موازین و معیارهای شرع مقدس و همچنین باتوجهبه ضوابط سپاه و رعایت سلسلهمراتب بتوانید در طلب رضای خداوند تبارک و تعالی گامهای بلندی در جهت خدمت به اسلام و امت اسلامی و جنگ، که در رأس امور است، بردارید.»[۱۰]

گزارش - 4

4. اجرای کمین در اطراف بوکان، ایجاد درگیری در شمالشرق مریوان و گروگانگیری در غرب شهرستان خوی ازجمله اقدامات امروز عناصر وابسته به گروههای ضدانقلاب در مناطق کردنشین غرب و شمالغرب کشور بود. افراد حزب دمکرات در روستای تیروش و عرب اوغلی در اطراف بوکان، با کمین در مسیر عبور نیروهای جندالله بوکان که با پشتیبانی تیپ قدس درحال گشتزنی در منطقه بودند بر روی آنها آتش گشودند. در این درگیری 5 نفر از نیروهای خودی شهید و 8 نفر مجروح شدند. از عناصر حزب غیرقانونی دمکرات نیز تعدادی کشته یا مجروح شدند که جنازه یکی از آنها در روستای عرب اوغلی به جای مانده است.[۱۱] همچنین نیروهای پایگاه چناره یکم واقع در شمالشرقی مریوان، در ساعت 5:30 بعدازظهر با عناصر گروههای مسلح غیرقانونی درگیر شدند. در این حادثه یک دستگاه تویوتای گردان جندالله براثر اصابت گلوله و نارنجک به آتش کشیده شد و یک نفر از نیروهای جندالله شهید و یک نفر هم مجروح شد.[۱۲] در حادثه دیگری در غرب بانه در جاده انجینه به بوالحسن، یک دستگاه خودروی جیپ براثر برخورد با مینی که عناصر ضدانقلاب کار گذاشته بودند بهطور کامل منهدم شد و راننده آن به شهادت رسید.[۱۳] در غرب شهرستان خوی نیز تعدادی از عناصر حزب کومهله در ساعت 22 به روستای بالابان رفته و روحانی روستا و یکی از اعضای شورای اسلامی ده را به گروگان گرفته و با خود بردند. مهاجمان دست همسر روحانی روستا را که قصد ممانعت از بردن وی را داشت، شکستند.[۱۴]

گزارش - 5

5. تظاهرات و اعتراضات در شهرهای کردنشین عراق به ویژه در سلیمانیه و کرکوک افزایش یافته و موجب بیثباتی این منطقه شده است. به گزارش لشکر28 سنندج، امروز تظاهرات دانشجویان و دانشآموزان در شهر کرکوک با حمله مأموران رژیم بعث عراق روبهرو شد. در این حمله 4 نفر کشته، 15 نفر مجروح و بیش از 150 نفر دستگیر و زندانی شدند.[۱۵] درهمینحال، گزارش شهربانی سردشت حاکی است: گروهی از افراد حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانیها) بههمراه تعدادی از سوسیالیستهای این کشور بهمنظور حمایت از معترضان عراقی به استان سلیمانیه عزیمت کردهاند. این افراد امروز با حمله به سه پایگاه نیروهای بعثی صدام در محل قوی مکب یکی از آنها را با تمام تجهیزات و تسلیحات در اختیار گرفته و به دو پایگاه دیگر خساراتی وارد کردند.[۱۶] این درحالی است که امروز رژیم بعثی عراق بهمنظور تقویت مواضع خود در جبهههای شمالغرب، 2 گردان زرهی از بغداد به منطقه سلیمانیه اعزام کرده است. این گردانها به توپهای دوربرد و انواع تانک و سلاحهای سنگین مجهز بوده و در اطراف سلیمانیه مستقر شدهاند.[۱۷]

گزارش - 6

6. جمهوری اسلامی ایران که بهمنظور افزایش فشارها بر رژیم عراق، درصدد گسترش فعالیتهای خود در مناطق کردنشین عراق است، تاکنون با تشکیل کمیسیونی با عنوان "امور بارزانیها" در استانداری آذربایجانغربی، ایجاد "ستاد عراق" ازسوی سپاه پاسداران و تشکیل "کمبا11" توسط نیروی زمینی ارتش در ارتباط مستقیم با حزب دمکرات کردستان عراق است، اما باتوجهبه مشکلات موجود در همکاری با بارزانیها پیوند سازمانها و نهادهای جمهوری اسلامی ایران با حزب دمکرات کردستان عراق شکننده است. در جلسه امروز کمیسیون امور بارزانیها که با شرکت نمایندگان سپاه و ارتش تشکیل شد، رویکرد حزب دمکرات کردستان عراق در منطقه و تمایل اندک آن به همکاری با جمهوری اسلامی ایران طرح و مسائل و مشکلات موجود بررسی شد. براساس مباحث مطرحشده در این جلسه، سران بارزانیها برنامه خود را در برخورد با جمهوری اسلامی ایران حول چند محور سیاسی - تبلیغاتی بدین شرح ترسیم کردهاند: o جوسازی بین نیروهای بارزانی با هدف محق جلوهدادن خود و تحریک آنها علیه جمهوری اسلامی با این توجیه که ممکن است روزی در جهت مخالف با نظام اسلامی قرار بگیرند. o تبلیغات مخرب حول محور دمکراسی برای عراق. o خودمختاری برای کردستان از رادیو دمکرات. o تشکیل جلسات با حضور سران احزاب کرد عراقی در ترکیه دررابطهبا آینده عراق.[۱۸] بدین ترتیب سران این حزب در مقابل دستور مسئولان استانداری آذربایجانغربی موضعی متمردانه داشته و درخواست استانداری برای شرکت در جلسات سران حزب و نظارت بر محتوای برنامههای رادیوی خود را رد میکنند. واحد اطلاعات و بررسیهای سیاسی تأمین منطقه11 سپاه در گزارشی از روابط با بارزانیها ضمن اشاره به برخورد جسارتآمیز آنها با درخواستها و نمایندگان ارتش جمهوری اسلامی اعلام کرد: برخلاف ادعای برادران ارتشی درمورد تسلطشان بر این گروه ظواهر امر نشاندهنده آن است که این بارزانیها هستند که از موضع بالا رفتار میکنند. آنها این اختیار را به ما نمیدهند که در جلسهشان شرکت کنیم یا نظارتی بر رادیوی آنها داشته باشیم. این گزارش در پایان هشدار داده است که تداوم وضعیت نابسامان روابط با بارزانیها مخاطرات بیشتری را متوجه جمهوری اسلامی ایران خواهد کرد.[۱۹] کمیسیون امور بارزانیها در پایان نتیجهگیری کرده است که فقدان برنامه معین و مشخص در برخورد با بارزانیها میتواند آنها را جریتر کند. آنها درحقیقت در منطقه، دشمن بالقوه جمهوری اسلامی ایران هستند و برخورد با آنها باید درقالب طرحی جامع و به شکلی متمرکز و برنامهریزیشده باشد.[۲۰] درهمینحال، دفتر نخستوزیری در نامهای به فرماندهی کل سپاه پاسداران باتوجهبه مذاکرات جلال طالبانی با دولت مرکزی عراق و تحرکات ترکیه در منطقه، با ارائه طرحی خواستار عملیات نظامی و پیشروی در داخل عراق و ایجاد رادیوهای کردی و عربی در مناطق آزادشده، نفوذ افراد مجاهد به داخل عراق برای افشای توطئههای رژیم صدام علیه مردم و تماس با شیوخ قبایل و افراد بانفوذ بهمنظور مبارزه با رژیم صدام حسین شد. در حوزه نظامی، این طرح به دنبال تشکیل فرماندهی نظامی واحد میان مجاهدین عراقی، نظامیان ایران و اکراد مسلمان عراقی و پیشروی نیروهای رزمنده ایران در دو مرحله بهسوی شهرهای مرزی و شهرهای بزرگ عراق بهویژه سلیمانیه است که موفقیت آنها میتواند به گسترش تسلط ایران بر جبهه شمالغرب و افزایش اعتراضات در داخل عراق و درنهایت تضعیف و نابودی رژیم صدام در عراق بینجامد.[۲۱]

گزارش - 7

7. محمدعلی رحمانی مسئول واحد بسیج مستضعفین، امروز در نامهای به فرماندهی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ضمن برشمردن موانع و مشکلات بسیج در جذب نیروهای داوطلب، خواستار اقدامات مسئولان کشوری و سپاه برای رفع این مشکلات شد. در این نامه موانع جذب نیروهای مردمی برای اعزام به جبهه های جنگ چنین بیان شده است: مطرحشدن عملیات خیبر بهعنوان آخرین عملیات، برگزاری انتخابات مجلس شورای اسلامی و بروز اختلافات در شهرها بین کاندیداها و کشیدهشدن انتخابات به مرحله دوم، برگزاری کنکور ورود به دانشگاه در خردادماه، برگزاری امتحانات پایان سال تحصیلی مدارس، فصل داشت و برداشت کشاورزی و انجام کارهای ساختمانی، تأثیر نیروهای مفقودالاثر در مردم شهرهای مختلف، بهکارنگرفتن نیروهای قدس و بعضی یگانهای رزمی در عملیات خیبر و... . در پایان این نامه اضافه شده است که تبلیغات مناسب پس از انتخابات و طرح دوباره مسئله جنگ و ضرورت اجرای یک عملیات موفق، در صحبتهای مسئولان بهویژه حضرت امام خمینی میتواند روند جذب نیروهای داوطلب مردمی را به روال عادی برگرداند.[۲۲]

گزارش - 8

8. هدایای نقدی و غیرنقدی مردم شهرهای مختلف استان یزد و شهرستانهای مراغه و میاندوآب به مناطق جنگی ارسال و کمکهای نقدی کارکنان ناوگان دریایی خلیجفارس برای جبهه های جنگ به آیتالله منتظری تقدیم شد. کمکهای مردمی معمولاً شامل انواع کالاها و مایحتاج رزمندگان و پول نقد و طلا و جواهرات است. خانواده یکی از شهدای استان یزد 5 قطعه طلا به نیت پنج تن آلعبا به جبهه های جنگ اهدا کرد.[۲۳] ستاد پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی شهرستانهای مراغه و میاندوآب نیز در یک ماه گذشته، مبالغی پول نقد و چندین قلم کالا و لوازم مورد نیاز رزمندگان را جمعآوری و به جبهه های جنگ ارسال کردند. این کمکها معمولاً ازسوی اقشار و صنوف گوناگون و از مناطق مختلف شهری و روستایی به میزان مختلف اهدا میشود. برای نمونه از مراغه صنف کفاشان 42 هزار و پلاستیکفروشان 31 هزار ریال، دانشآموزان مدرسه راهنمایی 15 خرداد این شهر 27 هزار ریال و اهالی محله یوسفآباد 72 هزار ریال به مناطق جنگی کمک کردهاند.[۲۴] نیروهای ناوگان خلیجفارس و دریای عمان نیز مبلغ یک میلیون و 14 هزار ریال برای کمک به رزمندگان و تأمین نیازهای جبهه و جنگ جمعآوری کرده و به آیتالله منتظری تحویل دادند.[۲۵] ارسال کمکهای غیرنقدی مردم از شهرهای مختلف به جبهه های جنگ معمولاً با کامیونهایی انجام میگیرد که روی آنها پارچهنوشتههایی با عنوان "کمکهای مردمی به جبهه های جنگ" دیده میشود. فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نامهای به فرماندهان مناطق یازدهگانه سپاه درمورد سوءاستفاده از این نوع کامیونها هشدار داده و خواستار توجه لازم دراینزمینه شد. در این نامه آمده است: «برابر گزارش واصله از وزارت کشور باندهای حمل مواد مخدر با توسل به حیله های گوناگون از قبیل نصب پارچه سفید مبنیبر اینکه حامل کالاهای اهدایی مردم به جبهه های جنگ میباشند، اقدام به حمل مواد مخدر مینمایند.»[۲۶] کمک به مهاجرین جنگی و بازسازی مناطق جنگزده جنبه های دیگری از مسائل اجتماعی جنگ به شمار میآیند و سازمانهایی به این منظور در سطح استانهای مختلف کشور تشکیل شده و به ارائه خدمات مشغول هستند؛ بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی یکی از این نهادها است. بنیاد امور مهاجرین جنگ تحمیلی استان اصفهان در سال گذشته، مبلغ 33 میلیون و 983 هزار ریال هزینه های اضطراری به 1412 نفر از مهاجرین ساکن در این استان پرداخت کرده است. در همین مدت، مبلغ 8 میلیون و 700 هزار ریال نیز به خانوادهها، سالمندان و کودکان بیسرپرست مهاجر و مبالغی هم برای مخارج درمان و داروی مهاجران اختصاص داده شده است.[۲۷]

گزارش - 9

9. امروز رژیم بعثی عراق بیش از 120 نفر از زنان، کودکان و مردان سالخورده را از عراق اخراج و از مرزهای غرب کشور روانه ایران کرد. این افراد با عبور از مناطق صعبالعبور کوهستانی و میدانهای مین وارد خاک جمهوری اسلامی ایران شدند. بخشدار جوانرود درخصوص اقدامات انجامشده برای کمک به این افراد گفت که با همکاری ادارات و نهادها وسایل نقلیه کافی به منطقه اعزام و برای انتقال راندهشدگان عراقی اقدام شد. علاوهبراین، اکیپهایی از هلال احمر باختران در منطقه مستقر و با همکاری آموزشوپرورش، این افراد بهصورت موقت در یکی از مدارس اسکان داده شدند.[۲۸]

گزارش - 10

10. صبح امروز، شرکت کنندگان در دومین کنگره جهانی ائمه جمعه و جماعات برای بازدید از آثار جنایات ارتش عراق و دیدار با رزمندگان وارد استان خوزستان شدند و حجتالاسلام موسوی جزایری نماینده امام و امامجمعه اهواز، همراه ائمه جمعه سایر شهرهای استان و مقامات سیاسی و نظامی خوزستان از آنها استقبال کردند. سپس بازدیدکنندگان در جبهه های آبادان و خرمشهر و خطوط دفاعی در شمال خرمشهر و جزایر مجنون حضور یافتند. فرماندهان جنگ در هریک از این جبهه ها درمورد روند تحولات جنگ و جنایات عراق در منطقه و دلاوریهای نیروهای خودی توضیحاتی دادند و از بازدیدکنندگان خواستند که مظلومیت و حقانیت رزمندگان ایران را به گوش جهانیان برسانند. این گروه در آخرین روز دیدار خود از جبهه ها، از بقایای مناطق مسکونی دزفول که در حملات ارتش عراق تخریب شده است، دیدن کرده و به شدت از آثار جنایات صدام متأثر شدند. سرهنگ علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش، در سخنانی از آنها خواست تا پیام رزمندگان ایران را به مخاطبان خود در سراسر جهان برسانند و جنایات صدامیان را افشا کنند.[۲۹]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/02/24

  1. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 57، 26/2/1363، ص19، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  2. همان، صص 18 - 10.
  3. همان، ص20.
  4. همان، صص 46 و 47، رادیو صوت‌الجماهیر، 25/2/1363.
  5. همان، صص 22 - 20، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  6. همان، صص 4 و 5، لندن.
  7. سند شماره 300097 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 25/2/1363؛ و - سند شماره 299967 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل امور سیاسی و انتظامی، 25/2/1363.
  8. سند شماره 183385 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 24/2/1363.
  9. سند شماره 89750 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسداران (دفتر تحقیقات و بازرسی)، 24/2/1363.
  10. سند شماره 89749 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسداران (دفتر تحقیقات و بازرسی)، 24/2/1363.
  11. سند شماره 95239 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 26/2/1363؛ و - سند شماره 392717 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات سپاه بوکان به طرح و عملیات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 27/2/1363.
  12. سند شماره 302468 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 25/2/1363.
  13. سند شماره 402356 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن3) به استانداری کردستان، 10/3/1363.
  14. سند شماره 392659 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2) به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 27/2/1363.
  15. سند شماره 345618 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2)، 7/3/1363.
  16. سند شماره 183073 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی سردشت به شهربانی ارومیه، 31/2/1363.
  17. سند شماره 185246 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن2) به استانداری کردستان، 2/3/1363.
  18. سند شماره 183387 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: استانداری آذربایجان‌غربی، 31/2/1363، ص2.
  19. همان، ص20.
  20. سند شماره 183387 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص3.
  21. سند شماره 117865 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 27/2/1363، صص 2 و 3.
  22. سند شماره 443601 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد بسیج مستضعفین سپاه به فرماندهی کل سپاه، 24/2/1363.
  23. روزنامه جمهوری اسلامی، 26/2/1363، ص4.
  24. روزنامه جمهوری اسلامی، 31/2/1363، ص4.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1363، ص4.
  26. سند شماره 443600 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسداران به فرماندهان مناطق یازده‌گانه سپاه، 24/2/1363.
  27. روزنامه جمهوری اسلامی، 24/2/1363، ص4.
  28. روزنامه جمهوری اسلامی، 25/2/1363، ص2.
  29. روزنامه جمهوری اسلامی، 29/2/1363، ص2.