1363.03.17

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.03.17
نام‌های دیگر هفده خرداد
تاریخ شمسی 1363.03.17
تاریخ میلادی 7 ژوئن 1984
تاریخ قمری 7 رمضان 1404


گزارش - 1

1. حملات هوایی و موشکی رژیم بعثی عراق به مناطق مسکونی که از دو روز پیش با حمله به بانه شروع شده بود، امروز با بمباران شهرهای دهلران، گیلانغرب و جوانرود و گلولهباران شهر آبادان ادامه یافت. شهرهای گیلانغرب و دهلران بین ساعت 11 تا 11:17، هدف حمله هوایی هواپیماهای جنگی رژیم بعثی عراق قرار گرفتند. در این حملات 6 فروند هواپیمای عراقی ساعت 11 شهر دهلران و حدوداً 10 دقیقه بعد در دو نوبت اطراف شهر گیلانغرب را بمباران کردند. [۱] براثر این حملات 18 تن شهید و بیش از 275 نفر مجروح شدند[۲] که از این تعداد 70 تن در بیمارستان بستری و بقیه سرپایی درمان شدند. علاوهبراین، بیش از 50 باب مغازه و 40 باب منزل مسکونی در شهر دهلران بهشدت آسیب دیدند.[۳] همچنین در حمله هواپیماهای دشمن به دهلران قرارگاه سوم قدس در نزدیکی این شهر نیز هدف حمله قرار گرفت و درنتیجه یک تن از نیروهای این قرارگاه به شهادت رسید و چند تن دیگر مجروح شدند.[۴] در حمله هوایی عراق به گیلانغرب و جوانرود، بمبهای پرتابشده، در اطراف این شهرها فرود آمدند که تلفات ناچیزی درپی داشت. در بمباران گیلانغرب فقط 2 تن از مردم این شهر مجروح شدند، تعدادی از احشام آنها تلف شد و بخشی از زمینهای کشاورزی اطراف شهر آتش گرفتند.[۵] درپی تهدیدات عراق مبنیبر آغاز جنگ شهرها، 90 درصد مردم برخی از شهرهای مرزی، مانند گیلانغرب، شهر را ترک کرده و به روستاها و ارتفاعات اطراف پناه بردهاند.[۶] حمله هواپیماهای دشمن به جوانرود نیز ساعت 11 رخ داد که بهدلیل اصابت بمبها به اطراف شهر و حضورنداشتن مردم در محل، خسارات بسیار کمی به بار آمد و در این شهر نیز فقط 2 نفر از افراد غیرنظامی مجروح شدند.[۷] علاوهبر حملات مذکور، امروز تعدادی از هواپیماهای عراقی به حریم هوایی شهرهای باختران، پاوه و پیرانشهر تجاوز کردند که قبل از هرگونه اقدامی با آتش سنگین پدافند هوایی مستقر در منطقه روبهرو و متواری شدند.[۸] از سوی دیگر، شهر آبادان امروز نیز همانند روزهای گذشته، زیر آتش سلاحهای سنگین عراقی قرار داشت که به هنگام شب بر شدت آن افزوده شد. در این گلولهباران، نقاطی از پالایشگاه آبادان، اداره پتروشیمی و بخشی از منازل مسکونی مردم این شهر هدف قرار گرفتند و 13 باب منزل مسکونی، 8 باب مغازه و قسمتی از ساختمان مسجد حجت آسیب دید.[۹]

گزارش - 2

2. در پاسخ به حملات عراق به مناطق مسکونی ایران، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در اقدامی تلافیجویانه با استفاده از هواپیما و آتش توپخانه تأسیسات نظامی و صنعتی عراق را در داخل این کشور هدف قرار داده و خسارات سنگینی بر آنها وارد آوردند. براساس اطلاعیه ارتش جمهوری اسلامی، امروز بعدازظهر، 4 فروند هواپیمای جنگنده بمبافکن ایران تأسیسات شهرهای کفری و سعیدیه را در استان دیالی عراق هدف قرار داده و بمباران کردند. یگانهای توپخانه نیز با اعلام قبلی از ساعت 7 صبح امروز تا 5 بعدازظهر شهرهای بصره، خانقین، مندلی و زرباطیه را زیر آتش توپهای دوربرد خود داشتند.[۱۰] ارتش عراق با تأیید این حملات مدعی شد که براثر حملات توپخانهای ایران 27 نفر کشته و بیش از 80 نفر از مردم این شهرها زخمی شدهاند.[۱۱]

گزارش - 3

3. مناطق کردنشین غرب کشور امروز نیز شاهد درگیریهای مختلف میان نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و عناصر گروههای ضدانقلاب بود. همچنین امروز 6 تن از عناصر گروههای مسلح غیرقانونی سلاحهای خود را زمین گذاشتند و تسلیم شدند. در جاده پسوه - مهاباد در منطقه خلیفه، ساعت 15 یک دستگاه خودروی ژاندارمری با 7 سرنشین به کمین عناصر سازمان کومهله برخورد کرده و با آنها درگیر شدند. بلافاصله گروهان ضربت ژاندارمری برای کمک به محل اعزام شد، ولی قبل از اینکه اقدام مؤثری انجام دهند، در محاصره افراد گروههای مسلح غیرقانونی قرار گرفتند. با اعلام این خبر به سپاه مهاباد، گروه ضربت با چند قبضه دوشکا و توپ106 به محل درگیری رفته و در ساعت 17:15 با مهاجمان درگیر شد و آنها را وادار به عقبنشینی کرد. نیروهای خودی در ساعت 21 به پایگاه بازگشتند. در این درگیری، 7 تن از نیروهای ژاندارمری شهید و 5 تن مجروح شدند و یک دستگاه خودروی آنها به آتش کشیده شد.[۱۲] در حادثه دیگری، گروهی از عناصر هیز 81 شهیدان به سرپرستی کریم سقزی اقدام به محاصره پایگاه منجیلان در محور بانه - سردشت کردند، اما با واکنش بهموقع نیروهای پایگاه و اجرای آتش بر روی آنها، مهاجمان به ناچار از منطقه متواری شدند.[۱۳] درهمینحال، امروز در همین محور در ساعت 10:30 یک دستگاه خودروی تویوتای پایگاه منجیلان با مینی که عناصر گروههای مسلح غیرقانونی کاشته بودند، برخورد کرد. در نتیجه انفجار مین 5 تن از نیروهای خودی شهید و 3 تن دیگر مجروح شدند.[۱۴] اقدامات گروههای مسلح غیرقانونی در کردستان از حمایت تسلیحاتی و عملیاتی عراق نیز برخوردار است. ساعت 10 امشب، گروهی از عناصر حزب دمکرات کردستان با پشتیبانی آتش توپخانه ارتش رژیم عراق به پشت توگاران پاوه حمله کرده و پس از چند ساعت درگیری، منطقه را ترک کردند. در جریان این درگیری، یکی از نیروهای خودی براثر اصابت ترکش توپ شهید و یک تن دیگر مجروح شد.[۱۵] علاوهبر وقایع مذکور، امروز در روستاهای تابعه دهستان شهر ویران مهاباد، نیروهای خودی چندین عملیات گشت و کمین اجرا کردند که در جریان یکی از آنها موفق شدند یک عضو حزب دمکرات کردستان را دستگیر کنند.[۱۶] درهمینحال، در مریوان 4 نفر از اعضای سازمان کومهله و حزب دمکرات با تجهیزات کامل خود را تسلیم کردند. یکی از این افراد زن بود که هنگام تسلیمشدن سلاح بههمراه نداشت.[۱۷] در بوکان نیز فردی به نام طاهریان از فریبخوردگان حزب دمکرات بدون سلاح و مهمات خود را به پایگاه سپاه معرفی کرد و تسلیم شد.[۱۸] در منطقه نیز سنندج، یک تن از عناصر حزب غیرقانونی دمکرات کردستان به نام ناهید ترز بدون سلاح خود را معرفی کرده و خواستار اماننامه شد.[۱۹] از سوی دیگر، گروههای مسلح غیرقانونی با انداختن نامه تهدیدآمیز به منزل سرپرست گروه مقاومت روستای تقیآباد از توابع میاندوآب، آنها را تهدید کردند. در بخشی از این نامه تهدیدآمیز آمده است: «به بهرام صادقی و تمام پاسدارانی که در تقیآباد خدمت به [...] ضدخلق میکنند، 10 روز فرصت داده میشود که فوراً اسلحههای خود را به زمین بگذارند و به ما بپیوندند. اگر به حرف ما گوش نکردند تقیآباد را با خمپاره 60 یا توپ 106 خواهیم کوبید.»[۲۰]

گزارش - 4

4. کاهش درآمدهای نفتی ایران بر پشتیبانی از عملیات نظامی نیروهای مسلح برای تأمین امنیت در مناطق کردنشین تأثیر منفی گذاشته است. در جلسه امروز شورای تأمین ویژه غرب کشور، شرکتکنندگان ضمن تشریح عملیات قائم آلمحمد(عج) در منطقه سارال که از 27 اردیبهشت تا 9 خرداد اجرا شد، بر ایجاد پایگاه در منطقه و استقرار نیروی کافی در آن تأکید کرده و یادآور شدند که حفظ دستاوردهای این عملیات، نیازمند ایجاد 70 پایگاه به استعداد 3000 تن از نیروهای ژاندارمری و احداث 250 کیلومتر راه روستایی در منطقه است. پیرو این درخواست، اعلام شد که گسترش پایگاهها پس از اجرای هر عملیات هزینه فوقالعادهای دارد که باتوجهبه شرایط کشور و لزوم تداوم عملیات در مناطق مختلف میسر نیست و «چنانچه قرار باشد بعد از هر عملیات، قرارگاهها به این نحو گسترش یابند، به هزینه فوقالعادهای نیاز است که درحالحاضر، باتوجهبه شرایط موجود در خلیجفارس و مشکلاتی که بر مسیر صدور نفت ایجاد شده و تأثیر مستقیمی که بر درآمد دولت دارد، عملاً امکان برآورد آنها توسط دولت وجود ندارد. لذا بهمنظور صرفهجویی در هزینه، تأمین امنیت در منطقه غرب کشور ضرورت دارد طی یک تجدیدنظر کلی در نحوه تأمین امنیت منطقه به روشهای جدیدی دست یابیم.»[۲۱]

گزارش - 5

5. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی امروز نیروهای فتح 1، 2 و 3 را برای اعزام به جبهههای جنگ فراخواند و در نامهای به فرماندهان پایگاههای سراسر کشور، محورهای اصلی توجیه ائمهجمعه برای جذب نیروهای بیشتر به جبهههای جنگ را ابلاغ کرد. درهمینحال، ستاد منطقه 5 سپاه دلایل کاهش استقبال مردم از اعزام به جبههها را تشریح کرد. در فراخوان قرارگاه مرکزی قدس سپاه پاسداران از نیروهایی که در سازمان رزمی قدس سپاه با کد فتح3 مشخص شدهاند و نیز داوطلبان سازماندهیشده در کد فتح 1 و2 خواسته شده است تا پنجشنبه هفته آینده 24 خرداد، خود را به مراکز تعیینشده در پایگاههای بسیج سپاه پاسداران در سراسر کشور معرفی کنند تا مراحل اعزام آنها به جبهههای جنگ و مراکز آموزشی انجام پذیرد.[۲۲] رادیو بیبیسی این فراخوان را نشانه جدیشدن عملیات زمینی ایران دانست و گفت: «مدت زمانی است که چشمانداز حمله وسیع ایران با همراهی نیم میلیون نیرو در ماه رمضان مورد بحث قرار گرفته است. علاوهبر تقدس این ماه، باید منطقه باتلاقی در جبهه جنوب که احتمالاً حمله ایران از آنجا صورت خواهد گرفت، خشک شود.» این رادیو با اشاره به جنگ شهرها افزود: «ایران میخواهد جبهههای جنگ از داوطلبان پر شود تا برای ادامه حملات به اندازه کافی نیرو در اختیار داشته باشد.» رئیسجمهوری ایران به ایرانیان اطمینان میدهد که انتقام کشتار زنان و کودکان را در جبهههای جنگ خواهند گرفت.[۲۳] فرمانده کل سپاه پاسداران نیز در نامه به پایگاههای سپاه سراسر کشور، با اشاره به موقعیت خطیر جمهوری اسلامی ایران و نیاز جبهههای جنگ به نیروهای رزمنده، از فرماندهان سپاه خواست در اولین فرصت ضمن تماس با ائمهجمعه از آنها بخواهند که موارد زیر را در سخنرانیهای خود مدنظر قرار داده و با تشریح آنها، داوطلبان بیشتری را برای اعزام به جبهههای جنگ جذب کنند: o راهحل مقابله اساسی با جنایات موشکی و بمباران شهرها ازسوی رژیم صدام فقط منوط به حضور گسترده نیروهای مردمی در جبهههای جنگ است. o رمضان و روزه از امور مهم طاعت و بندگی است، اما آنچه امروز به حکم شرع مقدس مهمتر است حضور در میدانهای جنگ علیه دشمن بعثی است. o امسال انشاءالله شبهای قدر را با قدرت حضور خود در جبهههای جنگ به شبهای ذلت کفر و عزت اسلام تبدیل کنیم. o حضور در جبهههای جنگ امروز برای همه واجدین شرایط بهدلیل اعلام نیاز سپاه واجب کفایی است. o استکبار با سه جبهه تمامعیار در خلیجفارس، زدن شهرهای بیدفاع و نیز در جبهههای جنوب و غرب کشور با فشار علیه جمهوری اسلامی قصد حفظ حیات سیاسی رو به زوال صدام را دارد و فقط با حضور امت حزبالله است که میتوان بر این اندیشه واهی خط بطلان کشید. o افشای حرکت منسجم و هماهنگ از قبل مهیاشده استکبار جهانی، حکام مرتجع منطقه، شورای امنیت سازمان ملل و صدام. o دعوت از فرهنگیان، دانشآموزان، دانشجویان، کشاورزان و کارگران باتوجهبه اتمام فصل امتحانات و کشاورزی برای حضور در جبهههای جنگ و پادگانهای آموزشی.[۲۴] افزون بر این، امروز ستاد منطقه 5 سپاه پاسداران در نامهای به ستاد مرکزی دلایل کاهش استقبال مردم از اعزام به جبهههای جنگ را تشریح کرد. در این نامه دلایلی بدین شرح مورد توجه قرار گرفته است: 1. جو نامناسب شهرها براثر مسائل مربوط به انتخابات. 2. تبلیغنکردن روحانیت درزمینه حضور در جبهه بهعلت اشتغال به امر انتخابات و بروز اختلاف بین آنها. 3. نارضایتی مردم از دستگاههای اجرایی و برخی نارساییها. 4. رسیدگینکردن بنیاد شهید و بهداری به مجروحان و جانبازان و خانواده شهدا و احیاناًً بدرفتاری و توهین به آنها. 5. ضعف شدید تشکیلات سپاه و ازجمله واحد بسیج پایگاهها بهعلت اعزام نیروهای پاسدار به جبهه. 6. فقدان تحرک در جبهههای جنگ و کاهش شدید تب جنگ. 7. خودداری از بهکارگیری نیروهای اعزامی قبلی در جبهههای جنگ. 8. شروع فصل کشاورزی. 9. فرارسیدن فصل امتحانات دانشآموزان. 10. تعطیلی کامل واحد تبلیغات و نبود سازمانهای تبلیغی در شهرستانها. 11. کوتاهی ژاندارمری در امر سربازگیری که اثر منفی در روحیه داوطلبان دارد. 12. نبود حمایت قضایی جدی از نیروهای بسیجی، رزمندگان و پایگاههای مقاومت و دلسردی آنها. 13. ضعف شدید تعاون رزمندگان سپاه و بسیج بهویژه از جهت مددکاری اجتماعی. 14. فقدان تحرک و خطدهی درزمینه تقویت جبهههای جنگ ازسوی مسئولان مملکتی.[۲۵]

گزارش - 6

6. رئیس شورایعالی دفاع در دیدار با جمعی از اعضای شاخه روحانیت حزب جمهوری اسلامی با اشاره به بمباران بانه و ادعای عراق در جلوگیری از اجرای عملیات جدید ایران، تأکید کرد: «هیچ نیرویی دربرابر عمل متقابل قوای قدرتمند جمهوری اسلامی ایران قادر به مقاومت نخواهد بود.» آیتالله خامنهای با اشاره به بمباران بانه و کشتار مردم بیگناه این شهر اضافه کرد: «گرچه این جنایت برای ملت ما غمانگیز و تأسفبار است، ولی بههیچوجه بر اراده استوار مردم ما و روند کلی نظام جمهوری اسلامی ایران خللی وارد نخواهد کرد.» وی افزود: عراق فکر میکرد با حمله به بانه میتواند برای مدتی اقدامات قاطع جمهوری اسلامی ایران را در جبهههای جنگ تحتالشعاع قرار دهد، اما مردم ما مصمماند تا تحقق آرمانهای مقدس انقلاب اسلامی لحظهای از پای ننشینند. رئیسجمهور درخصوص حملات عراق در خلیجفارس نیز اظهار کرد: «رژیم عراق که در مرزهای خاکی بهشدت ذلیل شده، توانایی خود را از دست داده و ضربات سهمگین رزمندگان اسلامی را مشاهده کرده است، به هراس افتاده و درپی کشاندن جنگ به منطقه دریایی است و تلاش میکند تا جنگ را در سطح وسیعی گسترش داده و کشورهای منطقه را نیز وارد جنگ نماید.»[۲۶]

گزارش - 7

7. علیاکبر ولایتی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، امروز در نامهای به دبیرکل سازمان ملل به اقدام عربستان سعودی در ساقطکردن هواپیمای گشت هوایی ایران در آبهای خلیجفارس اعتراض و آن را در راستای سیاست بینالمللیکردن جنگ ازسوی عراق و مداخله امریکا در منطقه ذکر کرد. در بخشی از این نامه که دو روز بعد از حمله هواپیماهای عربستان به یک فروند هواپیمای جنگی ایران، تحویل دبیرکل سازمان ملل داده شد، آمده است: «علیرغم تلاشهای جمهوری اسلامی ایران جهت کاهش تنش در منطقه، تعدادی از جنگندههای عربستان سعودی به یک فروند هواپیمای گشتی ایران که جهت حفظ امنیت بر فراز آبهای بینالمللی خلیجفارس در پرواز بود، پس از اینکه توسط یک فروند شناور امریکا مورد تهدید واقع شد، حمله کردند. ... هواپیمای اف4 ایران سقوط کرد و خلبانش نیز توسط یک فروند هلیکوپتر عربستان اسیر گردید.» ولایتی در ادامه اقدام عربستان را در راستای تشدید ناامنی در خلیجفارس، تهدیدی علیه صلح و امنیت بینالمللی و تشویق نیروهای خارجی به مداخله در منطقه دانسته و بر عزم راسخ جمهوری اسلامی ایران در دفاع از منافع ملی کشور و رعایت منشور سازمان ملل تأکید کرد.[۲۷]

گزارش - 8

8. همزمان با تلاش عراق برای کاهش صادرات نفت ایران، عباس هنردوست معاون وزیر نفت ایران، در سفری سهروزه به آلمانغربی با مقامات و مدیران برخی از شرکتهای این کشور دیدار و درخصوص روابط تجاری و بهویژه خرید نفت از ایران گفتوگو کرد. در این سفر سهروزه که امروز پایان یافت، معاون وزیر نفت ایران کوشید تا مقامات آلمانغربی را به افزایش خرید نفت از ایران متقاعد کند. هنردوست علاوهبر معاون وزیر اقتصاد آلمانغربی با معاون وزیر امور خارجه و نمایندگان شرکتهای نفتی این کشور نیز دیدار و گفتوگو کرد. خبرگزاری آلمان در گزارشی از این مذاکرات به نقل از وزارت اقتصاد این کشور اعلام کرد: مقامات حکومت به ایرانیان گفتهاند که خود دولت آلمان نفت نمیخرد، اما کوشش میکند تا بسترهای لازم برای خرید نفت ایران فراهم شود. در سال 1983، ایران بیش از 7/7 میلیارد مارک واردات از آلمانغربی داشته است، اما صادرات این کشور فقط 6/1 میلیارد مارک بود. دولت ایران مدتی است میکوشد دولت آلمان را ترغیب کند تا با افزایش خرید نفت این کسری تراز تجاری را برطرف کند. واردات نفت آلمانغربی از ایران که در سال گذشته میلادی 1/2 میلیون تن بود، اخیراً کاهش یافته است. خبرگزاری آلمان جنگ در خلیجفارس را یکی از عوامل اصلی این امر ذکر و اضافه کرد: باوجود تخفیفهایی که ازطرف ایران برای ازبینبردن مشکلات انتقال نفت از خلیجفارس در نظر گرفته شده، ازنظر صاحبان صنایع آلمانغربی نفت ایران هنوز گران است و تخفیفهای مزبور براثر افزایش نرخ حق بیمه کشتیها خنثی شدهاند.[۲۸] رادیو بیبیسی در تفسیری از سیاست خارجی ایران به سفر مقامات ایرانی به کشورهای دیگر و موفقیت ایران در شکایت علیه عراق در مجامع بینالمللی بهدلیل استفاده این رژیم از سلاحهای شیمیایی اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران ضمن گسترش روابط با کشورهای اروپایی درصدد است به جهان نشان دهد یک دولت اسلامی میتواند بدون حمایت ابرقدرتها با جوامع بینالمللی ارتباط داشته باشد و امور خود را بهخوبی اداره کند. جمهوری اسلامی ایران براساس شعار نه شرقی و نه غربی، با رد حمایت هریک از دو ابرقدرت میخواهد روی پای خود بایستد. ابرقدرتها هم در تلاشاند که نظر مساعد دشمن ایران، یعنی عراق را بهسمت خود جلب کنند، اما در طول سال گذشته، ایران بهگونهای روزافزون در تلاش بوده است تا روابط خود را با بسیاری از دیگر ممالک جهان گسترش دهد و بهتدریج از انزوای سیاسی خارج شود. جامعه بینالمللی خواستار انعطاف بیشتر ایران در پایاندادن به جنگ ایران و عراق است و جمهوری اسلامی ایران میکوشد به جامعه بینالمللی بگوید که باید به مسائلی که این کشور مطرح میکند توجه بیشتری داشته باشد.[۲۹]

گزارش - 9

9. درحالیکه اغلب سلاحهای عراق در جبهههای جنگ ساخت شوروی، کشورهای بلوک شرق و فرانسه است، برخی منابع از اقدام شوروی در تحویل تعدادی موشک پیشرفته به عراق خبر دادند. خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع دیپلماتیک اعلام کرد: امروز عراق تعداد نامشخصی از موشکهای پیشرفته هوابهزمین ساخت شوروی دریافت کرده است که آن کشور را قادر میسازد تا به اهدافی در عمق خاک ایران حمله کند. این موشکها از نوع موشکهای اس1، اس4 و اس5 است که مانند موشکهای اگزوسه میباشند. به گفته منابع دیپلماتیک، موشکهای مذکور کامپیوتری بوده و بسیار دقیق عمل میکنند. برد آنها بین 80 تا 100 کیلومتر است. عراق میتواند این موشکها را بر روی هواپیماهای روسی تی.یو22 که برد 1800 کیلومتری دارند، سوار کند و مناطق مرکزی ایران را هدف قرار دهد. در هر پرواز، این هواپیماها میتوانند 2 فروند از این موشکها را با خود حمل کنند. همچنین منابع دیپلماتیک اعلام کردند شوروی تضمین کرده است که درصورت نیاز موشکهای اس.اس21 به عراق ارسال کند. این موشکها دارای برد 800 کیلومتری هستند و بهآسانی میتوانند جزیره خارک را هدف قرار دهند.[۳۰] درهمینحال، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در نامهای به وزارت امور خارجه فهرستی از سلاحهای سبک، سنگین و نیمهسنگین که در جبهههای جنگ از ارتش عراق به غنیمت گرفته شده است را اعلام کرد. اغلب این سلاحها ساخت شوروی، کشورهای بلوک شرق و فرانسه هستند. همچنین نام کشورهای دیگری مانند انگلیس، ایتالیا، چین، سوئیس و استرالیا نیز بر روی برخی از این سلاحها وجود دارد.[۳۱]

گزارش - 10

10. رئیسجمهور عراق امروز به 5 تن از خلبانان این کشور که در چند روز گذشته در حمله به مناطق مسکونی و نظامی ایران مشارکت داشتند، مدال شجاعت داد. صدام حسین در دیدار با این خلبانان از اقدامات آنها قدردانی کرده و گفت: «امروز کاری که شما انجام میدهید، بسیار مقدس و الهی است. با فعالیت شما، جمهوری اسلامی درحال انهدام میباشد، زیرا شما قهرمانان عراقی منابع اقتصادی، خصوصاً تأسیسات نفتی را بهکلی مختل نمودهاید.» صدام خلبانان را قهرمانان عراق نامید و بر لزوم داشتن هدف و ایمان در انجام هر کاری تأکید کرد. وی مدعی شد: «شما درحال دفاع از مرز خود میباشید و ایران و رژیم آن قصد اشغال عراق را دارد.» رئیس رژیم بعثی عراق با ادعای اینکه بیشتر افراد نظامی ایران آگاهاند که ادامه جنگ موجب ازبینرفتن نیرو و تجهیزات و فرسودهشدن آنها خواهد شد خطاب به خلبانان عراقی اضافه کرد: «شما پیروز خواهید شد، زیرا شما حق هستید و ایران باطل.»[۳۲]

گزارش - 11

11. امروز در شروع نشست سران کشورهای صنعتی پیشرفته جهان موسوم به گروه هفت در لندن، تحولات منطقه خلیجفارس یکی از موضوعات مورد بحث بود. وزرای امور خارجه کشورهای ژاپن و انگلیس در ملاقات کوتاهی موافقت کردند درزمینه جلوگیری از گسترش جنگ ایران و عراق تلاش کنند. روزنامه ژاپنی ماینچی شیمبون نوشت: شینتا رو آبه و سر جفری هاو، وزرای امور خارجه ژاپن و انگلستان در این دیدار نیمساعته درزمینه کنترل بحران خلیجفارس و روابط شرق و غرب، تبادلنظر کردند. این روزنامه به نقل از وزیر امور خارجه انگلیس افزود: جنگ در تأمین نفت از منطقه تأثیری نداشته است. به نوشته این روزنامه، آبه نیز با بیان اینکه راهحل خوبی برای برقراری آتشبس وجود ندارد، گفت که ما باید با آرامش با اوضاع برخورد کنیم.[۳۳] جورج شولتز وزیر امور خارجه امریکا نیز که در لندن به سر میبرد در مصاحبه با تلویزیون ان.بی.سی در پاسخ به این پرسش که آیا ایران از توان نظامی لازم برای شکستدادن عراق برخوردار است، گفت: «درباره تواناییهای ایران اطلاعی ندارم، فقط میدانم که جنگ مصیبتباری درگرفته است و میلیونها نفر در مقابل یکدیگر صفآرایی کردهاند و تاکنون تعداد بیشماری نیز کشته شدهاند.» وی اضافه کرد: تمام نهادها و افرادی که میتوانند با ایران گفتوگو کنند، تاکنون نتوانستهاند ایران را به اقدامی مثبت برای پایاندادن به جنگ راضی کنند. وزیر امور خارجه امریکا درمورد برنامههای کشورهای صنعتی درصورت بهخطرافتادن تداوم جریان نفت از منطقه خلیجفارس، گفت: اکنون دولتهای غربی ذخایر قابلتوجهی نفت دارند و یک مرکز راهبردی برای مقابله با بحران ایجاد شده است که مقر آن در پاریس قرار دارد. ما به دنبال پیداکردن راههایی برای همکاری و هماهنگکردن برنامههای دولتهای صنعتی جهان هستیم که بر واردات نفت از خلیجفارس متکی هستند. هرچند بروز بحران نفت بعید است، ولی درصورت وقوع چنین بحرانی، ما برنامههای اضطراری داریم که به اجرا خواهیم گذاشت. جورج شولتز درمورد مداخله در خلیجفارس و جنگ گفت: «امریکا هیچ تمایلی به مداخله و درگیری در جنگ ایران و عراق ندارد. ما از دوستان خود در منطقه حمایت کرده و به پشتیبانی خود ادامه خواهیم داد. در اصل، ما خواستار پیداشدن راهحلی مسالمتآمیز هستیم و تمایلی نداریم که جنگ ایران و عراق تشدید شده و به خلیجفارس کشیده شود.» وی درباره تقابل با شوروی در منطقه خلیجفارس اضافه کرد: «جنگ ایران و عراق یکی از مسائلی است که بهصورت بخشی از تعارضات و تضادهای شرق و غرب درنیامده است. امریکا و شوروی در این جنگ اشتراک منافع دارند و مشترکاً خواستار بازماندن آبراههای بینالمللی هستند.»[۳۴]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/03/17

  1. سند شماره 8191 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی نیروی زمینی (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 12، 23/3/1363، ص2.
  2. سند شماره 8191 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی نیروی زمینی (معاونت عملیات و اطلاعات)، شماره 12، 23/3/1363، ص2.
  3. سند شماره 81381 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7 سپاه به ستاد مرکزی سپاه، 17/3/1363.
  4. سند شماره 81537 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه7 سپاه به فرماندهی ستاد مرکزی سپاه، 24/3/1363.
  5. سند شماره 8183 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  6. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 80، 18/3/1363، ص20، ایلام - خبرگزاری جمهوری اسلامی؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 81، 19/3/1363، ص11، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  7. سند شماره 81537 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  8. سند شماره 8183 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و - سند شماره 431779 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 18/3/1363.
  9. سند شماره 300142 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، 19/3/1363؛ و - سند شماره 300148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 19/3/1363.
  10. روزنامه اطلاعات، 19/3/1363، ص2.
  11. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 80، 18/3/1363، ص1.
  12. سند شماره 431767 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه شهید بروجردی به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 17/3/1363؛ و - سند شماره 431780 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه سپاه مهاباد به ستاد منطقه11 سپاه، 18/3/1363؛ و - سند شماره 431829 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه سپاه مهاباد به ستاد منطقه11 سپاه، 20/3/1363.
  13. سند شماره 293230 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن2) به استانداری کردستان، 18/3/1363.
  14. سند شماره 406720 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب (رکن2)، شماره 40، 19/3/1363، ص2.
  15. سند شماره 274179 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پاوه به فرماندهی سپاه منطقه7، 19/3/1363.
  16. سند شماره 406406 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مهاباد به ستاد منطقه11 سپاه، 17/3/1363.
  17. سند شماره 431784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از دفتر فرماندهی سپاه کردستان به فرماندهی منطقه11 سپاه، 19/3/1363.
  18. سند شماره 431788 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه بوکان به ستاد منطقه11 سپاه، 19/3/1363.
  19. سند شماره 431803 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه ناحیه کردستان به فرماندهی منطقه11 سپاه، 20/3/1363.
  20. سند شماره 431789 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه میاندوآب به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 19/3/1363.
  21. سند شماره 339865 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شورای تأمین ویژه غرب کشور، 12/4/1363.
  22. روزنامه اطلاعات، 19/3/1363، ص2.
  23. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 82، 20/3/1363، صص 69 و 70، رادیو بی‌بی‌سی.
  24. سند شماره 80865 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه به فرماندهان پایگاه‌های سراسر کشور، 17/3/1363.
  25. سند شماره 80602 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه5 سپاه به ستاد مرکزی سپاه، 17/3/1363.
  26. روزنامه اطلاعات، 19/3/1363، ص3.
  27. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، ترجمه محمدعلی خرمی، جلد سوم، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، صص 147 و 148.
  28. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 80، 18/3/1363، ص25، بن - خبرگزاری آلمان.
  29. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 81، 19/3/1363، ص27، رادیو بی‌بی‌سی.
  30. همان، صص 4 و 5، بغداد - آسوشیتدپرس.
  31. سند شماره 443632 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی کل سپاه پاسداران به وزارت امور خارجه، 17/3/1363.
  32. سند شماره 155287 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه کربلا، 17/3/1363.
  33. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 81، 19/3/1363، ص5، توکیو - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  34. همان، ص23، رادیو امریکا.