1363.06.05

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.06.05
نام‌های دیگر پنج شهریور
تاریخ شمسی 1363.06.05
تاریخ میلادی 27 اوت 1984
تاریخ قمری 29 ذیقعده 1404





گزارش- 1

1. دو مورد تجاوز ناکام به حریم هوایی شهرهای ایران ازجمله اقدامات امروز نیروی هوایی ارتش عراق بود. ساعت ١٠:٢٠ صبح امروز، یک فروند جنگنده میگ٢٣ ارتش عراق، به حریم هوایی خرم‏آباد تجاوز کرد که پس از پانزده دقیقه براثر آتش پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی مجبور به ترک منطقه شد.[۱] همچنین در ساعت ١١:٤٠ نیز هواپیماهای جنگی عراق وارد آسمان سقز شدند، اما با واکنش بهموقع و اجرای آتش پدافند هوایی نیروهای خودی منطقه را ترک کردند.[۲]

گزارش- 2

2. به دنبال حمله موشکی امروز در خلیج فارس به یک نفتکش، برخی رسانه‏ های منطقه‏ای و بین ‏المللی کوشیدند این اقدام را به ایران منتسب سازند. همچنین پیش‏ بینی‏ هایی در مورد تداوم حملات به کشتی‏ها در این منطقه و متعاقب آن افزایش نرخ بیمه دریایی مطرح شد. یک نفتکش ٣٥ هزار تنی پانامایی به نام کلئو١ صبح امروز در خلیجفارس هدف حمله موشکی یک هواپیمای ناشناس قرار گرفت؛ این نفتکش که بهطور معمول نفت خام عربستان سعودی را از بندر رأس ‏التنوره به سریلانکا حمل می‏کند هنگامی که برای بارگیری به طرف بندر مذکور درحال حرکت بود هدف حمله موشکی قرار گرفت و دچار آتش‏سوزی شد.[۳] به گزارش خبرگزاری‏ها، این نفتکش از یک کشتی امریکایی که در نزدیکی آن قرار داشت درخواست کمک کرد و پس از مهار آتش‏سوزی[۴] عازم دوحه (قطر) شد.[۵] امشب رادیو ام‏القوین در گزارشی راجع به این حادثه، محل حمله موشکی را در آب‏های بین‏المللی و به فاصله ١٠٠ کیلومتری شرق سواحل قطر ذکر کرد.[۶] از سوی دیگر، رادیو دوبی در بخش خبری ساعت ٢٠:٣٠ خود مدعی شد که هواپیمای مهاجم متعلق به ایران بوده است.[۷] رادیو بیبیسی در گزارشی دراینباره، ادعا کرد که در یک ماه اخیر، ایران در همین منطقه سه بار به نفتکش‏ها حمله کرده است. براساس این گزارش، از آنجایی‏که حمله به این نفتکش پانامایی سومین حمله به کشتی‏ها در خلیجفارس ظرف پنج روز گذشته به شمار می‏آید، مقامات شرکت‏های کشتیرانی در خلیجفارس به این باور رسیده‏اند که شرکت بیمه دریایی لویدز لندن باتوجهبه تشدید حملات به کشتی‏ها، بار دیگر نرخ بیمه دریایی را افزایش خواهد داد. رادیو بیبیسی همچنین پیش‏بینی کرده است از آنجایی‏که حملات عراق به نفتکش‏ها موجب کاهش میزان صادرات نفت ایران شده است و نیز باتوجهبه ادامه این حملات ازسوی عراق، ایران هم به حملات متقابل و تلافی‏جویانه خود در خلیجفارس ادامه خواهد داد.[۸]

گزارش- 3

3. تحرکات ایذایی گروه‏های مسلح غیرقانونی در استان‏های کردستان و آذربایجانغربی و اقدامات نیروهای خودی برای مقابله با آن امروز هم ادامه داشت. امشب در محور سنندج - قروه، عوامل مسلح ضدانقلاب با اجرای کمین در مسیر نیروهای گشتی سپاه، یک نفر از نیروهای خودی را به شهادت رساندند،[۹] ٨ تن دیگر را مجروح کردند و یک قبضه تیربار دوشکا را به غارت بردند.[۱۰] علاوهبراین، در درگیری پایگاه آیچی (سقز) با عناصر گروه‏های مسلح غیرقانونی،[۱۱] مسئول عملیات شهری پایگاه حر (سپاه) شهرستان سقز به شهادت رسید.[۱۲] در این درگیری ٢ تن از عناصر ضدانقلاب نیز زخمی شدند.[۱۳] در درگیری نیروهای گردان حضرت رسول(ص) و یگان حزب‏الله پایگاه سقز با عوامل ضدانقلاب در منطقه آدینان (حوالی سقز)، ٢ نفر از نیروهای خودی مجروح شدند.[۱۴] از سوی دیگر و در ادامه روند تسلیمشدن افراد وابسته به گروههای مسلح غیرقانونی، امروز نیز ٣ نفر از اعضای سازمان کومه‏له، در ارومیه و ٢ نفر دیگر در سقز تسلیم نیروهای سپاه پاسداران شدند.[۱۵] همچنین به گزارش اطلاعات سپاه سردشت، در این شهرستان یک نفر از اعضای حزب دمکرات و یک نفر از افراد گروه خبات خود را تسلیم سپاه سردشت کردند و از عناصر ضدانقلاب یک نفر دیگر نیز دستگیر شد.[۱۶]

گزارش- 4

4. امام خمینی امروز در پیامی خطاب به رزمندگان، از شهيدان جبهه ‏هاى جنگ‏، رزمندگان اسلام، جانبازان و اسیران تجلیل کردند. متن پیام ایشان بدین ‏شرح است: «بسم الله الرحمن الرحيم‏ ما را چه رسد كه با اين قلمهاى شكسته و بيانهاى نارسا در وصف شهيدان و جانبازان و مفقودان و اسيرانى كه در جهاد فى سبيلالله جان خود را فدا كرده و يا سلامت خويش را از دست داده‏اند يا بهدست دشمنان اسلام اسير شده‏اند، مطلبى نوشته يا سخنى بگوييم. زبان و بيان ما عاجز از ترسيم مقام بلندپايه عزيزانى است كه براى اعلاى كلمه حق و دفاع از اسلام و كشور اسلامى جانبازى نموده‏اند. الفاظ و عبارات توان توصيف آنانى را كه از بيت مُظلم [تاریک] طبيعت بهسوى حق تعالى و رسول اعظمش هجرت نموده و به درگاه مقدسش بار يافته‏اند، ندارد. از مجاهدينى كه سنگرهاى نبرد را تبديل به مساجد و ميدانهاى جهاد را با بانگ تكبير مهبط [محل فرود و نزول] ملائكة الله نموده‏اند، چگونه سخن توان گفت؟ در اقدام شريف مادران بزرگوارى كه در دامنهاى مطهر خود چنين فرزندانى را براى اسلام تربيت كرده‏اند، چه مى‏توان نثار كرد؟ و براى اسيرانى كه در زندانهاى مخوف دشمن شجاعانه بر سر دشمنان بشريت فرياد مى‏كشند چگونه توان تعظّم نمود؟ پس با اعتراف به عجز، براى شهيدان آرزوى رحمت خاص الهى و براى جانبازان، اين شهيدان زنده، سلامت و براى اسرا و مفقودين عزيز و دلير، آرزوى بازگشت به ميهن و براى مادران و پدران و همسران و فرزندانشان، اين نمونه‏هاى صبر و مقاومت، صبر و سعادت داريْن [دو جهان: دنیا و آخرت]، و براى رزمندگان در جبهه‏هاى حق عليه باطل، پيروزى درخواست مى‏نماييم. سلام و درود خداوند بر همگان و دعاى خير بقية الله الأعظم- ارواحنا فداه - شامل تمامى آنان باد. والسلام عليهم و رحمة الله. روحالله الموسوي الخمينى‏»[۱۷]

گزارش- 5

5. به منظور هماهنگکردن راهبرد کلان جنگ با فرمانده کل قوا، حجت‏ الاسلام والمسلمین هاشمی رفسنجانی امروز با امام خمینی دیدار و گفتوگو کرد.[۱۸] نماینده امام در شورایعالی دفاع در یادداشتهای خود درباره این دیدار آورده است: «به زیارت امام رفتم. گزارش توافق مقدماتی با آقایان صیاد [شیرازی] و [محسن] رضایی درباره مدیریت جنگ را به ایشان دادم؛ موافقت کردند.»[۱۹] امروز همچنین، خانواده شهدا، اسیران، مفقودان و جانبازان اسفراین، دهلران، تکاب و جمعی از خانوادههای شهدای تهران و نیز خانواده شهید عراقی با حضور در حسینیه جماران با امام خمینی دیدار کردند. در این دیدار حجتالاسلام کروبی نماینده امام و سرپرست بنیاد شهید انقلاب اسلامی، سخنرانی کرد و رهبر انقلاب اسلامی نیز به ابراز احساسات حاضران پاسخ گفتند.[۲۰]

گزارش- 6

6. رئیس دیوانعالی کشور بسیج را یک نیروی مردمی و تکیه ‏گاه و عامل اعتبار انقلاب اسلامی خواند. امروز گروهی از نیروهای تحت فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به همراه حجت‏الاسلام رحمانی مسئول بسیج سپاه و جمعی از مربیان آموزشی پادگان امام علی(ع) سپاه با آیت‏الله موسوی اردبیلی دیدار کردند.[۲۱] در این دیدار گزارشی درباره اقدامات و تلاش‏های رزمندگان در مقابله با عوامل ضدانقلاب در مناطق کردنشین کردستان و آذربایجانغربی ارائه شد و سپس رئیس دیوانعالی کشور با ابراز خوشحالی از ملاقات با رزمندگان به‏ویژه پیشمرگان مسلمان کرد، درک موقعیت انقلاب اسلامی و احساس مسئولیت دربرابر آن را مهم‏ترین وظیفه کنونی تمامی نیروهای انقلاب برشمرد و ضمن اشاره به ویژگی‏های خاص نیروی بسیج، درباره نقش آن در حفظ و تداوم انقلاب اسلامی گفت: «همه می‏دانند که اگر بسیج نبود، انقلاب در بسیاری از مقاطع حساسی که پشت سر گذاشته، دچار آسیب می‏شد.»[۲۲] آیتالله موسوی اردبیلی همچنین بسیج را یک نیروی مردمی بدون ضوابط دستوپاگیر مرسوم و «یک تکیه‏گاه مهم برای انقلاب اسلامی» خواند و با اشاره به تثبیت موقعیت کنونی جمهوری اسلامی در عرصه جهانی، درباره جایگاه نیروی بسیج اظهار کرد: «نام بسیج امروز در دنیا مثل آفتاب می‏درخشد. بسیج امروز اعتبار و پشتوانه انقلاب است.»[۲۳]

گزارش- 7

7. در چارچوب مناسبات دیپلماتیک متعارف بین مقامات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای دیگر، امروز نیز چند دیدار انجام شد. پیشازظهر امروز، وودز سفیر زلاندنو در ایران، با علی‏اکبر ولایتی وزیر امور خارجه، دیدار و پیام کتبی وزیر امور خارجه کشور متبوع خود را به وی تسلیم کرد. در این دیدار، ولایتی قطع رابطه زلاندنو با رژیم افریقای جنوبی را یک گام مثبت دانست و از رفتار دوگانه برخی کشورهای غربی در سردادن شعار مخالفت با تبعیض نژادی و دفاع از حقوق بشر و درعینحال تقویت «رژیم‏های ضدانسانی مثل افریقای جنوبی» انتقاد کرد. وی همچنین اقدام اخیر دولت افریقای جنوبی در افزایش تبعیضهای نژادی و فشار بر اکثریت سیاه‏پوست این کشور را محکوم و ابراز امیدواری کرد که «سیاه‏پوستان و مردم محروم و مستضعف افریقای جنوبی به حقوق انسانی خویش دست یابند.»[۲۴] امروز همچنین، القادر صالح ‏الحمزه سفیر یمن جنوبی در ایران، در پایان مأموریت خود در تهران با وزیر امور خارجه دیدار کرد و ارتباط و هماهنگی بیشتر دو کشور در زمینه‏های مختلف و مسائل بین‏المللی را خواستار شد. ولایتی نیز با تأکید بر لزوم همکاری کشورهای منطقه برای مقابله با «توطئه‏های صهیونیزم»، اظهار کرد: «پیمان کمپ‏‏دیوید یک پیمان صهیونیستی است که حکومت مصر بدان وسیله خیانتی را به آرمان مسلمین و مستضعفین انجام داد و هدف کسانی که سعی می‏کنند مصر را از انزوا خارج سازند، کمک به توطئه کمپ‏دیوید و بهرسمیتشناختن رژیم اشغالگر قدس است.» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین با تأکید بر ضرورت اخراج رژیم صهیونیستی از سازمان ملل، ابراز امیدواری کرد که روابط ایران و جمهوری دمکراتیک یمن گسترش یابد. القادر صالح ‏الحمزه نیز در پاسخ به ولایتی، همراهی کشور متبوع خود با جمهوری اسلامی ایران را دراینزمینه اعلام کرد.[۲۵] امروز همچنین، آقای سینگ نماینده دائمی عمران سازمان ملل متحد در ایران، با زنگنه وزیر جهاد سازندگی، دیدار و درخصوص چگونگی همکاری‏های سازمان ملل و وزارت جهاد سازندگی در زمینه‏های گوناگون عمرانی با وی گفتوگو کرد.[۲۶] از سوی دیگر، در دیدار امروز کاردار سفارت جمهوری اسلامی ایران در سوریه با محمود قدوره وزیر صنایع این کشور،[۲۷] گسترش مبادلات تولیدی دو کشور بررسی شد.[۲۸] درهمینحال امشب، عبدالله جاسبی قائممقام دبیرکل حزب جمهوری اسلامی، به نمایندگی از رئیسجمهور برای شرکت در کنگره جهانی همبستگی با مردم لیبی و جشن‏های پانزدهمین سالگرد انقلاب این کشور وارد طرابلس شد.[۲۹] وی در فرودگاه طرابلس در گفتگویی با خبرگزاری جمهوری اسلامی، اظهار امیدواری کرد که هیئت جمهوری اسلامی ضمن ایفای نقش فعال در ابلاغ پیام انقلاب اسلامی در این کنگره، بتواند در آشناساختن دیگر شرکت‏کنندگان با مواضع جمهوری اسلامی ایران نیز مؤثر واقع شود. وی همچنین با اشاره به وجوه مشترک انقلاب اسلامی و کشورهای مترقی عرب ازجمله لیبی در مبارزه با "امپریالیسم، صهیونیسم و ارتجاع منطقه"، گفت: «می‏توان با کار بر روی این وجوه مشترک در جهت ایجاد روابط بهتر و صمیمانه‏تری میان جمهوری اسلامی ایران و این کشورها تلاش کرد.»[۳۰]

گزارش- 8

8. هیئت پارلمانی آلمانغربی* امروز در تهران با چند تن از مقامات قضایی و پارلمانی جمهوری اسلامی ایران دیدار و گفتوگو کرد؛ مباحث مربوط به حقوق بشر، جزو مهم‏ترین مفاد این مذاکرات قلمداد می‏شود. سه تن از نمایندگان پارلمان آلمانغربی که هم‏اینک در ایران به سر میبرند، پیشازظهر امروز با آیت‏الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان‏عالی کشور، دیدار کردند؛ در این دیدار یکی از نمایندگان مذکور هدف از سفر به ایران را شناخت بیشتر اهداف انقلاب اسلامی برشمرد و گفت: «این مسئله را به سایر مقامات کشورهای غربی نیز گوشزد کرده‏ایم که برای شناخت جمهوری نوپای اسلامی دقت و تأمل بیشتری داشته باشند و با دید ویژه‏ای آن را مورد ارزیابی قرار دهند.» در ادامه این دیدار، آیت‏الله موسوی اردبیلی انقلاب اسلامی را «براساس ارزش‏ها و اصول و عقاید منحصربهفرد و متکی به احکام الهی و قرآن» معرفی کرد و ضمن تأکید بر روابط دوستانه بین جمهوری اسلامی و سایر کشورها، از حرکت جدید کشور آلمان‏غربی درزمینه همکاری نزدیک با جمهوری اسلامی** استقبال و ابراز امیدواری کرد که هیئت پارلمانی آلمان‏غربی بدون تأثیرپذیری از «تبلیغات سوء دشمنان انقلاب اسلامی» با اهداف جمهوری اسلامی آشنا شود.[۳۱] آیت‏الله موسوی اردبیلی با اشاره به اینکه جمهوری اسلامی احیاگر اصولی است که ١٤ قرن پیش برای حقوق بشر احترام قائل شده است، از متهمساختن ایران به نقض حقوق بشر اظهار تأسف کرده و این امر را ناشیاز آشنایینداشتن با اهداف انقلاب اسلامی ایران دانست. وی همچنین خواستار محکومیت رژیم بعثی عراق بهدلیل آغاز جنگ با ایران و ارتکاب جنایات جنگی شد و افزود: «ما خواهان این هستیم که دولت‏ها براساس منشور حقوق بشر، صدام و حزب بعث عراق را که جنگ ناخواسته‏ای را به ایران اسلامی تحمیل کرد محکوم نمایند. رژیم صدام عفلقی به‏خاطر حمله به ایران با پرتاب موشک، بمباران مدارس، بیمارستان‏ها و استفاده از بمب‏های شیمیایی باید محکوم شود.» نمایندگان مجلس آلمان نیز در پاسخ به این سخنان موسوی اردبیلی، ضمن متجاوزخواندن عراق، دست‏یازی آن به جنگ‏افزارهای شیمیایی را محکوم کردند.[۳۲] هیئت پارلمانی آلمانغربی همچنین ضمن ابراز نگرانی از وضعیت اقلیت‏های مذهبی در ایران، از رئیس دیوان‏عالی کشور سؤال کردند که آیا «در کشور شما بهخاطر داشتن عقاید، افراد تحت پیگرد قرار می‏گیرند؟» آیت‏الله موسوی اردبیلی ضمن قدردانی از آنان بهدلیل محکومساختن تجاوز عراق و استفاده آن کشور از سلاح شیمیایی، به پرسش آنان راجع به وضعیت اقلیت‏های دینی در ایران این‏گونه پاسخ داد: «حقوق اقلیت‏های مذهبی مثل همه ایرانیان در مقابل قانون یکسان است، فرقی بین مسلمان، مسیحی، یهودی و غیره در مقابل قانون نیست. هر فردی که خلاف کند صرف‏نظر از عقاید مذهبی و سیاسی‏اش تحت تعقیب قرار می‏گیرد.» وی همچنین خاطرنشان ساخت که در جمهوری اسلامی ایران اقلیت‏های دینی از حق داشتن نماینده در مجلس شورای اسلامی برخوردارند.[۳۳] بعدازظهر امروز نیز هیئت پارلمانی آلمانغربی در ادامه دیدارهای خود در ایران، با حجت‏الاسلام محمد یزدی نایبرئیس مجلس شورای اسلامی، دیدار و درمورد مسائل مربوط به مجالس دو کشور بحث و تبادلنظر کردند.[۳۴] همچنین در دیدار عصر امروز اعضای این هیئت با احمد عزیزی رئیس کمیسیون سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، علاوهبر گفتوگو درباره مسائل مورد علاقه طرفین، خط‏ مشی و دیدگاه‏های جهانی جمهوری اسلامی و نقطهنظرهای موجود درباره تحولات منطقه خلیجفارس و جنگ ایران و عراق برای هیئت آلمانی تشریح شد.[۳۵] درهمینحال، رادیو صدای آزاد ایران (وابسته به اپوزیسیون خارج از کشور) عصر امروز در گزارشی درمورد دیدار هیئت پارلمانی آلمانغربی با رئیس دیوانعالی کشور، مدعی شد هیئت مذکور خواستار عفو ٢٥ تن از محکومان بهایی و آزادی ٧٠٠ زندانی بهایی شده‏اند. به گزارش این رادیو، آیت‏الله موسوی اردبیلی در این دیدار بدون اشاره به نام اقلیت‏هایی که در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته نشده‏اند، گفته است که همه اقلیت‏های مذهبی در مجلس شورای اسلامی نماینده دارند و هیچ‏یک از اقلیت‏ها به دلایل مذهبی تحت تعقیب قرار نمی‏گیرند.[۳۶]

گزارش- 9

9. براساس ارزیابی کمیته روابط خارجی سنای ایالات متحده، حمایت‏های تسلیحاتی قدرت‏های بزرگ از عراق تغییر موازنه قوا به نفع این کشور در جنگ با ایران را به دنبال داشته است. اعضای ستادی کمیته روابط خارجی مجلس سنای امریکا که در ماه ژوئیه از چند کشور عربی منطقه غرب آسیا دیدار و با مقامات رسمی دولتی در این منطقه ملاقات کردند،[۳۷] امروز در گزارشی درخصوص وضعیت جنگ ایران و عراق چنین ارزیابی کردند که موازنه قوا در بین این دو کشور درحال چرخش بهسوی عراق است. در این گزارش، «فروش تعداد زیادی تانک، موشک و هواپیما به عراق ازسوی شوروی و فرانسه و تحریم و عدم ارسال مؤثر اسلحه تحت رهبری امریکا به ایران» از مهم‏ترین عوامل مؤثر در این تغییر موازنه ذکر شده است. بنا به گزارش کمیته روابط خارجی سنای امریکا، در دو سال اخیر، ایران نتوانسته است جنگ‏افزارهای عمد‏ه‏ای دریافت کند و ازاینرو، می‏بایست از قطعات یدکی برخی تجهیزات به‏منظور بهکارگیری تجهیزات دیگر استفاده کند. این درحالی ا‏ست که ایالات متحده با قراردادن کمک مالی در اختیار عراق، این کشور را قادر ساخته است که از این منابع برای خرید محصولات کشاورزی و احداث یک خط لوله جدید نفتی بهره‏برداری کند. در این گزارش جزئیات توان نظامی عراق و ایران این‏گونه ارزیابی شده است: توان نظامی عراق ایران نیروهای زمینی (نفر) ٥٠٠.٠٠٠ ٥٠٠٠٠ تانک (فروند) ٢٦٠٠ ١٠٤٠ نفربر زرهی (فروند) ٣٠٠٠ ٨٠٠ - ٧٠٠ هواپیمای جنگنده (فروند) بیش از ٤٠٠ ٩٠ - ٧٥ توپ (عراده) ٨٠٠ ١٢٠٠ رزمناو (فروند) ٣٥ ٥٥ - ٥٠ براساس این گزارش، درحالی‏که عراق قصد دارد تا با حمله به نفتکش‏ها در خلیجفارس اقتصاد ایران را فلج کند و از سوی دیگر، ایران نیز ماههاست که نیروی عظیمی را برای حمله به عراق آماده ساخته است، ولی در عرصه نبرد زمینی، رکود حاکم می‏باشد؛ چراکه ایران از اجرای یک حمله ناموفق هراس دارد.[۳۸] طبق این بررسی، احتمال مداخله دو ابرقدرت امریکا و شوروی در جنگ بین ایران و عراق وجود ندارد «زیرا که هر دو کشور به این نتیجه رسیده‏اند که مناقشات با پایان جنگ تأمین خواهد شد.» از سوی دیگر، این گزارش باوجود اذعان به چرخش موازنه قوا به نفع عراق، درخصوص زمان یا چگونگی پایان این جنگ پیشبینی خاصی را مطرح نکرده است. در این گزارش ادعا شده است که عراق باوجود دریافت جنگ‏افزارهایی از شوروی و فرانسه که آن را قادر به انهدام تأسیسات نفتی جزیره خارک می‏سازد «احتمالاً تابهحال بهخاطر هزینه‏های نظامی و امتیاز سیاسی نگاهداشتن این تهدید بر سر ایران، از حمله به خارک خودداری کرده است.»[۳۹]

گزارش- 10

10. نشریه تایم در شماره امروز خود گزارشی را درزمینه صدور بمب‏های خوشه‏ای از شیلی به عراق و کاربرد آن در جنگ عراق علیه ایران منتشر کرد. به نوشته این نشریه، اخیراً یک هواپیمای باری بوئینگ٧٤٧ پنجمین محموله از ١٨ محموله بمب‏های خوشه‏ای ساخت شیلی را از سانتیاگو به عراق انتقال داده است. این بمب‏های خوشه‏ای ٥٠٠ پوندی پیش از رسیدن به زمین ٣٠٠ بمب کوچک را پخش می‏کنند که فضایی معادل ١٠ زمین فوتبال را دربرمی‏گیرند. یک شرکت تسلیحاتی شیلی به نام کاردئون که این بمب‏های خوشه‏ای را در اختیار عراق قرار می‏دهد، توانسته است در رقابتی شدید با شرکت‏های امریکایی، انگلیسی و فرانسوی، تأمین بمب‏های خوشه‏ای مورد نیاز عراق را برعهده بگیرد. نشریه تایم در گزارش خود افزوده است: کارشناسان نظامی عراق می‏گویند که برای دفاع در برابر حملات امواج انسانی - که ایران در گذشته از آن استفاده می‏کرد - به بمب‏های خوشه‏ای نیازمندند. بمب‏های مذکور همچنین این قابلیت را دارند که به لوله‏های انتقال و تجهیزات بارگیری نفت در جزیره خارک و دیگر پایانه‏های نفتی ایران خسارات زیادی وارد آورند. به نوشته این نشریه، بمب‏های خوشه‏ای ساخت شیلی بخشی از زرادخانه عظیم عراق که اکثراً شامل جنگ‏افزارهای ساخت شوروی و فرانسه است را تشکیل می‏دهند.[۴۰]

گزارش- 11

11. پس از پایان اجلاس کمیته وزیران امور خارجه هفت کشور عربی که روز گذشته در بغداد برگزار شد، امروز اخبار بیشتری درباره محتوای مذاکرات، تصمیمات و اقدامات این نشست انتشار یافت. شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، که به همراه وزیران امور خارجه عراق، عربستان سعودی، کویت، اردن، مراکش، تونس و یمن شمالی در این اجلاس حضور داشت، امشب در یک نشست مطبوعاتی در بغداد، از تمرکز تلاش‏های آتی وزیران امور خارجه کشورهای عربی در مجمع عمومی سازمان ملل برای یافتن راهی بهمنظور خاتمه جنگ ایران و عراق خبر داد. به گزارش خبرگزاری رویتر، دبیرکل اتحادیه عرب همچنین با اشاره به اینکه هفت کشور شرکتکننده در این اجلاس همچنان خواهند کوشید تا سوریه و لیبی موضع خود را در حمایت از ایران دربرابر عراق تغییر دهند، اظهار کرد: وزیران امور خارجه این هفت کشور «به این عقیده رسیده‏اند که عراق به حمایت نظامی کشورهای عربی احتیاج ندارد، بلکه این کشور تنها به حمایت سیاسی اعراب و اقدامی جهت کسب حمایت جهانی برای خاتمه جنگ نیاز دارد.»[۴۱] رادیو بیبیسی نیز در گزارشی درباره اجلاس روز گذشته وزیران امور خارجه هفت کشور عربی در بغداد، به نقل از شاذلی قلیبی گفت: «وزرای شرکتکننده موافقت کرده‏اند از ایالات متحده و اتحاد شوروی خواسته شود تا ایران و عراق را به پایانبخشیدن جنگ بین خود وادار سازند.» درهمینزمینه رادیو اسرائیل نیز اعلام کرد که شرکتکنندگان در اجلاس مذکور «از کشورهای جهان خواسته‏اند تا با عدم خرید نفت از ایران این کشور را تحت فشار قرار دهند تا درنتیجه، جنگ ایران و عراق خاتمه یابد.» از سوی دیگر، بخش انگلیسی رادیو ژاپن از بروز اختلاف میان وزیران امور خارجه شرکتکننده در اجلاس خبر داد؛ به گزارش این رادیو «چهار نفر از وزرای مزبور بهدلیل اختلافنظر در نحوه تحت فشار قرار دادن ایران از جلسه خارج می‏شوند. یک منبع دیپلماتیک عربی گفت که گروه مزبور نتوانست درمورد بسیج یک فشار بین‏المللی علیه ایران جهت خاتمهدادن به جنگ به نتیجه برسد.»[۴۲] این درحالی است که سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، پیش از ترک بغداد در گفتوگو با روزنامه سعودی الشرق الاوسط (چاپ لندن)، ضمن ابراز امیدواری درخصوص پیداشدن راه‏حلی مسالمت‏آمیز برای خاتمه جنگ ایران و عراق، از تسلیم پیام پادشاه عربستان سعودی به صدام حسین در دیدار با وی خبر داد. وی همچنین گفت: «شرکتکنندگان در گردهمایی بغداد درباره مسائل عربی و در درجه اول، پیرامون جنگ ایران و عراق وحدت نظر داشتند.»[۴۳] به گزارش خبرگزاری کویت، شیخ صباح‏ الاحمد الصباح معاون نخست‏وزیر و وزیر امور خارجه کویت نیز در بازگشت از این اجلاس، درباره تماس‏های کمیته وزیران امور خارجه هفت کشور عربی با کشورهای مختلف برای تشدید اقدامات بین‏المللی بهمنظور متوقفکردن جنگ خلیجفارس، ضمن ابراز رضایت از موضع کشورهای مذکور گفت: «ما مایل به مشاهده یک تلاش مؤثر بین‏المللی در جهت متوقفساختن جنگ [ایران و عراق] می‏باشیم.»[۴۴]

گزارش- 12

12. بااینکه درباره اهداف سفر اخیر رئیسجمهور سوریه به لیبی و الجزایر و دیدار وی با سران این دو کشور خبری منتشر نشده است، رادیو اسرائیل، در تحلیلی، این سفر را همسو با تلاش‏های حافظ اسد برای ممانعت از تضعیف پیوندهای سوریه و لیبی ارزیابی کرد. حافظ اسد رئیسجمهور سوریه، امروز در بنغازی با معمر قذافی رهبر لیبی، دیدار و درباره تحولات غرب آسیا و جهان عرب با وی گفتوگو کرد. یادآوری می‏شود اسد روز پنجشنبه گذشته نیز در همین شهر با قذافی دیدار کرده بود و پس از آن روز شنبه (٣/٦/١٣٦٣) از لیبی به الجزایر رفته و در آ‏نجا با شاذلی بن جدید رئیس‏جمهور این کشور، درباره اوضاع منطقه، مسائل عربی و روابط دوجانبه به مذاکره پرداخته بود.[۴۵] درهمینحال، امشب رادیو اسرائیل در یک گزارش تحلیلی، با اشاره به بیماری حافظ اسد، سفر وی به لیبی و الجزایر را با سه مسئله «بسیار حساس و اساسی» بدین شرح مرتبط دانست: «اتحاد عجولانه قذافی با ملک حسن دوم پادشاه مراکش، ... ذکر نام ایران و لیبی دررابطهبا مین‏گذاری‏های دریای سرخ، ... بحران روابط جهان عرب با جناح‏‏های متنازع فلسطینی.» براساس این گزارش، پیمان اتحاد بین لیبی و سوریه و حمایت این دو کشور از ایران در جنگ با عراق، ضرورت همکاری لیبی و سوریه را دوچندان می‏سازد. این رادیو در ادامه با بررسی حواشی و تبعات رویدادهایی همانند سفر رهبر لیبی به مراکش و امضاء پیمان دوستی و اتحاد بین این دو کشور و همچنین اتهامات واردشده به ایران و لیبی درپی مین‏گذاری‏های اخیر در کانال سوئز، هدف از سفر رئیسجمهور سوریه به لیبی و الجزایر را تلاش برای جلوگیری از «انحراف سیاسی» قذافی رهبر لیبی، برشمرده و در انتها چنین جمع‏بندی کرد: «ولی ناپدیدشدن امام موسی صدر و دهها رویداد سیاسی دیگر خاورمیانه [غرب آسیا] ثابت کرد که قذافی فردی مجنون و بوالهوس است که هرگز به رفتار و کردارش اعتماد نتوان کرد.»[۴۶]

________________________________________

  • اعضای هیئت پارلمانی آلمان‏غربی که به مدت یک هفته در ایران اقامت خواهند داشت، قرار است از طرح‏های عمرانی و کشاورزی جهاد سازندگی و ستاد بازسازی مناطق جنگی جهاد در خوزستان نیز بازدید کنند. [روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢]
    • به سفر هانس دیتریش گنشر وزیر امور خارجه آلمانغربی به ایران اشاره دارد. [به روزشمارهای ٢٩ و ٣٠ تیر ١٣٦٣ رجوع شود.]


منابع و مآخذ روزشمار 1363/06/05

  1. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢٢.
  2. سند شماره ٣١٤٧٢٣ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ٧/٦/١٣٦٣.
  3. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص١.
  4. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٦.
  5. روزنامه جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  6. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٧/٦/١٣٦٣، ص١٢، رادیو ام‏القوین، ٥/٦/١٣٦٣.
  7. همان، ص١٢، رادیو دوبی، ٥/٦/١٣٦٣.
  8. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، ٦/٦/١٣٦٣، صص ٢ و ٣، رادیو بی‌بی‌سی، ٥/٦/١٣٦٣.
  9. سند شماره ٨١٩٣٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‏وزیری، ٦/٦/١٣٦٣.
  10. سند شماره ٣١٤٦٣٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ٧/٦/١٣٦٣.
  11. سند شماره ٣٤١٨٤٢ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری سقز به استانداری کردستان، ٦/٦/١٣٦٣.
  12. سند شماره ٨١٩٤٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‏وزیری، ٦/٦/١٣٦٣.
  13. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، بولتن نوبه‏ای اطلاعاتی، ٢/٧/١٣٦٣، ص١٢.
  14. سند شماره ٢٢٧٩٣٥ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن هفتگی منطقه١١ سپاه، شماره٥، ١١/٦/١٣٦٣، ص٤.
  15. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، بولتن نوبه‏ای اطلاعاتی، ٢/٧/١٣٦٣، ص١٦.
  16. سند شماره ٣٣٦٧٥١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سردشت به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٥/٦/١٣٦٣.
  17. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحيفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد ‏١٩، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ١٣٨٦، صص ٤٠ و ٤١.
  18. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  19. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال ١٣٦٣)، به‌اهتمام محسن هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم ١٣٨٦، ص١٩٠.
  20. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  21. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص١.
  22. روزنامه جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣، ص١١.
  23. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢٢.
  24. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  25. روزنامه جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٢.
  26. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  27. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٣.
  28. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  29. روزنامه جمهوری اسلامی، ٧/٦/١٣٦٣، ص٢.
  30. روزنامه اطلاعات، ٧/٦/١٣٦٣، ص٢.
  31. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٤.
  32. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٣.
  33. روزنامه جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٢.
  34. روزنامه جمهوری اسلامی، ٧/٦/١٣٦٣، ص٢.
  35. روزنامه کیهان، ٦/٦/١٣٦٣، ص٢.
  36. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦١، ٦/٦/١٣٦٣، صص ٢٦ و ٢٧، رادیو صدای آزاد ایران، ٥/٦/١٣٦٣.
  37. روزنامه کیهان، ٨/٦/١٣٦٣، ص٢٤؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦٢، ٧/٦/١٣٦٣، صص ٥ و ٦، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣.
  38. اداره‌کل مطبوعات خارجی وزارت ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، شماره ٦٢٩، ٢٨/٦/١٣٦٣، صص ٣٤ و ٣٥، نشریه اخبار امریکا و گزارش‌های جهان (چاپ امریکا)، ١٠ سپتامبر ١٩٨٤ (١٩/٦/١٣٦٣).
  39. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦٢، ٧/٦/١٣٦٣، صص ٥ و ٦، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٦/٦/١٣٦٣.
  40. اداره‌کل مطبوعات خارجی وزارت ارشاد اسلامی، بررسی مطبوعات جهان، شماره ٦١٨، ١٤/٦/١٣٦٣، صص ٣٥ و ٣٦، مجله تایم (چاپ اروپا)، ٢٧ اوت ١٩٨٤.
  41. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦١، ٦/٦/١٣٦٣، ص٣، بغداد - خبرگزاری رویتر، ٥/٦/١٣٦٣.
  42. همان، صص ٤ و ٥، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٥/٦/١٣٦٣.
  43. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٦.
  44. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦١، ٦/٦/١٣٦٣، صص ٢ و ٣، کویت - خبرگزاری کویت، ٥/٦/١٣٦٣.
  45. روزنامه اطلاعات، ٦/٦/١٣٦٣، ص١٦.
  46. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٦١، ٦/٦/١٣٦٣، صص ٢٤ - ٢٢، رادیو اسرائیل، ٥/٦/١٣٦٣.