1363.06.08

روزشمار جنگ سال 1363 1363.06.08
نام‌های دیگر	هشت شهریور
تاریخ شمسی	1363.06.08
تاریخ میلادی	30 اوت 1984
تاریخ قمری	3 ذیحجه 1404

1359.06.08

1360.06.08

1361.06.08

1362.06.08

1364.06.08

1365.06.08

1366.06.08

گزارش- 1

1. درحالیکه جبهه ‏های جنگ در رکود به سر می‏برند و تبادل آتش در آبادان و خرمشهر و پرواز یک جنگنده‏ عراقی بر فراز دزفول پدیده‏های مشهود امروز در صحنه جنگ هستند، مباحث و طراحی‏های ادامه جنگ با محوریت ارائه طرح‏های جداگانه ارتش و سپاه همچنان ادامه دارد. در صحنه نامشهود جنگ، امروز فرماندهان ارتش و سپاه طرح‏های خود را به نماینده امام در شورایعالی دفاع تحویل دادند. حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی، در یادداشت‏های امروز خود دراینباره نوشته است: «ساعت ده صبح آقایان [محسن] رضایی و صیاد [شیرازی] آمدند، برای عرضه طرح جامع خودشان برای جنگ، آقای صیاد طرحش را منقح و زمانبندیشده عرضه کرد، نمونه‏ای از انضباط ارتش است، ولی آقای محسن رضایی تنظیم نکرده بود و توضیح شفاهی داد. قرار شد در جلسه فردا با حضور رئیس‏جمهور، کامل شود.» اما، در صحنه مشهود جنگ، براساس گزارش استانداری خوزستان در آبادان و خرمشهر، در ٤٨ ساعت گذشته، تبادل آتش بین نیروهای خودی و دشمن برقرار بود که براثر آن در آبادان یک تن شهید شد و ٩ نفر مجروح شدند. به ٥ واحد مسکونی و ٢ مغازه نیز خسارت‏هایی وارد آمد. در خرمشهر هم یک نفر به شهادت رسید و ٤ نفر مجروح شدند. امروز همچنین ساعت ١١:٣٠، چند جنگنده‏ عراقی با ورود به آسمان دزفول دیوار صوتی را شکستند.

گزارش- 2

2. امروز یک جنگنده اف٤ ایرانی با دو سرنشین به عراق گریخت. قرارگاه نوح نبی(ع) در گزارشی اعلام کرد: ساعت ١٠:٤٠، یک جنگنده که از پایگاه ششم شکاری بوشهر برای گشت پرواز کرده بود، از مرز کشور خارج شد. این قرارگاه در گزارش دیگری ضمن تأیید خروج این هواپیمای جنگی از مرزهای غربی، نوع جنگنده را اف٤ اعلام کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز به نقل از ستاد تبلیغات جنگ درمورد این واقعه گزارش داد: «به هنگام گشت‏زنی یک فروند جنگنده ایرانی بر فراز بوشهر، خلبان هواپیما در تماس با پایگاه زمینی اطلاع داده است که بر صفحه رادارش شیئی می‏بیند که احتمالاً هواپیمای دشمن است. به مجرد این اطلاع، پایگاه زمینی به خلبان جنگنده اجازه می‏دهد که شیء مزبور را تعقیب نماید. لیکن پس از مدتی جنگنده خودی از صفحه رادار ایستگاه زمینی محو می‏شود.» گفتنی است عراق نیز فرار جنگنده مذکور و ورود آن به خاک این کشور را تأیید کرده است. فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق در اولین بند اطلاعیه نظامی امروز خود دراینباره اعلام کرد: «یک فروند جنگنده ایرانی از نوع اف٤ صبح امروز، در یکی از فرودگاه‏های عراق فرود آمد. خلبان و کمکخلبان آن از عراق درخواست پناهندگی کردند. خلبان و کمکخلبان به‏عنوان میهمانان گرامی در عراق پذیرفته شدند.»

گزارش- 3

3. درگیری نیروهای خودی با عناصر مسلح غیرقانونی در حوالی سنندج و سردشت و نیز اخاذی عناصر ضدانقلاب از مردم ازجمله وقایع امروز مناطق کردنشین غرب کشور است. براساس گزارش شهربانی استان کردستان، ساعت ١٩ یک گروه گشتی سپاه در روستای حسن‏آباد (٥ کیلومتری سنندج) در کمین عناصر ضدانقلاب گرفتار و ٢ نفر از آنها مجروح شدند. در روستای گله و قمیشان (حوالی سردشت)، گروهی از نیروهای پایگاه ربط با عده‏ای از عناصر مسلح غیرقانونی درگیر شدند که در نتیجه ١٠ نفر از ضدانقلابیون کشته یا زخمی شدند. ٢٣ نفر از عناصر مسلح حزب دمکرات در پیرانشهر به روستاهای توان، اندیزه و گردکسپیان وارد شده و مقادیری خواربار و ٥٥ گونی گندم از روستای اندیزه و ١١٥ گونی گندم از اهالی روستای گردکسپیان اخاذی کردند. همچنین عده‏ای از عناصر کومه‏له با ورود به روستای قیلچیان در محور دیواندره، «مردم آبادی را در مسجد جمع کردند و برای آنان سخنرانی کردند و بعد از آن مقادیری پول از اهالی اخاذی کردند و وسایل خانه بهداشت را با خود بردند و قصد بردن افراد خانه بهداشت را داشتند که با ممانعت مردم از این کار منصرف شدند.»

گزارش- 4

4. دولت عراق که با بهرهبرداری از شیوه‏ها و ابزارهای تبلیغاتی سعی دارد چهره‏ای صلح‏طلب از خود به نمایش بگذارد، امروز اعلام کرد تعدادی از اسیران ایرانی را به مناسبت عید قربان آزاد خواهد کرد. یکی از اعضای شورای فرماندهی انقلاب عراق با صدور بیانیه‏ای اعلام کرد: عراق به مناسبت عید قربان بدون هیچ‏گونه قیدوشرط و به‏طور یکجانبه عده‏ای از اسیران جنگی را آزاد خواهد کرد. خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به این بیانیه گزارش داد: «[اسرای آزادشده] می‏توانند بنا به میل خود به ایران بازگردند و یا خواستار پناهندگی از کشورهایی شوند که آنها را می‏پذیرند.» روزنامه فیگارو (چاپ فرانسه) نیز ضمن اعلام خبر تصمیم عراق به آزادکردن تعدادی از اسرای ایرانی، به نقل از منابع غیررسمی نوشت: اسرای آزادشده شامل معلولان و کهنسالان میشوند. این روزنامه همچنین، تصمیم عراق را درمورد آزادی اسرا «یک حرکت ناشیاز حسننیت عراق توصیف کرد و یادآور شد که این کشور تاکنون حدود ٩٠ تن از مجروحان جنگی ایران را ازطریق صلیبسرخ بین‏المللی آزاد کرده است.» فیگارو در ادامه درباره این اقدام عراق افزوده است: «این حرکت سمبولیک عراق باعث تقویت موضع عراق در جهان اسلام خواهد شد.» خبر آزادکردن اسرای ایرانی درحالی منتشر شده است که کمیته‏ بین‏المللی صلیبسرخ باوجود تأیید دریافت خبر تصمیم عراق مبنی‏بر آزادکردن تعدادی از اسرای جنگی به مناسبت عید قربان، تأکید کرده است: «این کمیته هنوز درمورد تعداد اسرایی که قرار است آزاد شوند و یا زمان این آزادسازی هیچ‏گونه جزئیاتی دریافت نکرده است.»

گزارش- 5

5. ماجرای ربوده‏شدن هواپیمای مسافربری ایران درحالی وارد سومین روز خود شده است که عراق همچنان به اقدامات تبلیغاتی دراینزمینه ادامه می‏دهد. امروز مسئولان عراقی برای مسافران هواپیمای ربودهشده ایرانی برنامه بازدید از اماکن شهر بغداد را ترتیب دادند. در این برنامه سرنشینان هواپیما ضمن بازدید از بنای یادبود سرباز گمنام و موزه اسلحه بغداد در یکی از مناطق این شهر پیاده‏روی کرده و از نزدیک فعالیت‏های عمرانی و طرح‏های تولیدی را مشاهده کردند. سپس در جزیره راشد (یکی از زیباترین مناطق توریستی بغداد) واقع در وسط رودخانه دجله، برای مسافران ضیافت ناهار برپا شد. رادیو بغداد نیز علاوهبر گزارش برنامه‏های ترتیب داده شده برای مسافران هواپیمای ربودهشده ایرانی، مصاحبه‏هایی را پخش کرد که ظاهراً با برخی از مسافران انجام شده بود.* در ابتدای گزارش این رادیو فرماندار کربلا به مسافران خوشامد گفت و افزود: «ما که در ضریح حضرت عباس هستیم به شما امانتی واگذار می‏کنیم و آن این است هر آنچه را که از نزدیک در عراق می‏بینید برای مردم ایران نقل کنید.» در مصاحبه پخششده از رادیو بغداد نیز خبرنگار با طرح این سؤال که «احساس شما از اینکه در خانه امام حسین(ع) [هستید]، چیست؟» سعی می‏کرد خرسندی مسافران ایرانی را به مخاطبان القا کند. در این مصاحبه همچنین پاسخ‏هایی از مسافران پخش شد که حکایت از رضایت آنان از پذیرایی دولت عراق و نیز آرزوی آنان برای پایانیافتن جنگ عراق و ایران داشت. پخش این گزارش درحالی است که رادیو امریکا از محدودیت ارتباط خبرنگاران غیرعراقی با مسافران هواپیمای ایران خبر داد. این رادیو امروز در بخش خبری ساعت ٢٠:٣٠ خود گزارش داد: «گزارشگران غربی چندان امکانی برای دیدن مسافران ایرانی نیافته‏اند.» رادیو امریکا در ادامه به نقل از خبرنگار خبرگزاری رویتر افزود: «بعضی از مسافران ایرانی به او [خبرنگار رویتر] گفته‏اند که همه می‏خواهند به ایران بازگردند.»

گزارش-6

6. در ادامه تلاشها و اظهارنظرها درمورد پایاندادن به جنگ عراق و ایران امروز اظهاراتی از رئیس مجلس کویت، مشاور وزیر امور خارجه بنگلادش و معاون وزیر امور خارجه اندونزی منتشر شده است. محمد یوسف عدسانی رئیس مجلس کویت، که در ژاپن به سر می‏برد، در دیدار با نخستوزیر این کشور خواستار امضای موافقتنامه‏ای درزمینه کشتیرانی آزاد در تمام سواحل کشورهای منطقه خلیج‏فارس بهعنوان مرحله مقدماتی برای خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق شد. وی گفت: «چنین طرحی موجب آغاز مذاکرات و درنهایت گام مثبتی درجهت خاتمه جنگ پنجساله ایران و عراق خواهد شد.» رئیس مجلس کویت همچنین در مصاحبه با خبرنگاران ضمن طرح این مطلب که «ژاپن و کویت معتقدند که زمزمه پایان‏یافتن جنگ در داخل ایران افزایش یافته است»، خاطرنشان کرد که در دیدار با نخست‏وزیر ژاپن خواسته است دولت ژاپن باتوجهبه اینکه منافع قابلملاحظه‏اش در خلیجفارس به خطر افتاده است، درزمینه برقراری صلح بین عراق و ایران نقش پررنگتری ایفا کند. همایون رشید چودری قائممقام وزارت امور خارجه بنگلادش نیز ضمن اشاره به ملاقات اخیر نماینده رئیس‏جمهور عراق با رئیس‏جمهور بنگلادش درمورد تلاش‏ها برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران گفت: «ما خواستار پایان جنگ میان دو کشور ایران و عراق هستیم و نظر دولت بنگلادش بر این است که ابتدا سعی شود جنگ هرچه سریع‏تر پایان پذیرد و سپس معلوم گردد که چه کسی آغازگر این جنگ بوده است.» علاوهبراین، عبدالله کمال معاون وزیر امور خارجه اندونزی، که در چارچوب یک سفر دوره‏ای در ابوظبی به سر می‏برد، در دیدار با یعقوب الکندی کفیل معاون وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، با اشاره به اینکه جنگ بین عراق و ایران منابع عظیم انسانی این دو کشور که هر دو از اعضای سازمان کنفرانس اسلامی و جنبش عدمتعهد میباشند را تحلیل می‏برد، بر حمایت کشورش از ابتکار مصر برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران تأکید کرد. وی «از ایران خواست که همانند عراق انجام مذاکرات در چارچوب این طرح را بپذیرد.»

گزارش- 7

7. برگزاری انتخابات پارلمانی عراق به تعویق افتاده است. این خبر را روزنامه اطلاعات در شماره امروز خود به نقل از شورای فرماندهی انقلاب عراق درج کرده است. هرچند در اعلامیه شورای فرماندهی انقلاب عراق دلیل تعویق یکماهه انتخابات ذکر نشده است، اما روزنامه اطلاعات به نقل از «آگاهان سیاسی» دراینباره آورده است: «عقبافتادن انتخابات پارلمانی در عراق بیش از هر چیز متوجه آشوب‏های داخلی، بهخصوص در استان‏های شمالی عراق و مشکلات جنگ تحمیلی است که عرصه را بر این رژیم تنگ کرده است.» گفتنی است پارلمان عراق که با ٢٥٠ کرسی در سال ١٩٨٠ برای مدت پنج سال آغاز به کار کرده بود، در ماه سپتامبر (شهریور) سال جاری به پایان دوره کاری خود می‏رسد و براساس قانون باید پارلمان جدید تشکیل گردد. ضمیمه گزارش٦٠٣: متن کامل مصاحبه رادیو بغداد با تعدادی از مسافران هواپیمای ربودهشده ایرانی خبرگزاری جمهوری اسلامی در نشریه گزارشهای ویژه آورده است: «رادیو بغداد در بخش فارسی در برنامه رادیویی ساعت ١٠ الی ١١ خود، ضمن اشاره به ربودن [و انتقال] هواپیمای ایرانی ایرباس به عراق توسط دو جوان ایرانی و چگونگی پذیرایی از مسافران هواپیمای مذکور طبق دستور صدام حسین، [گفت] زیارت از عتبات متبرکه ازجمله این پذیرایی بود. رادیو بغداد سپس به پخش رپرتاژی از مراسم زیارت مسافران ایرانی ایرباس در کربلا پرداخت که از لابهلای نوحهخوانیها در مدح حضرت عباس(ع) صدای استاندار کربلا که به زبان عربی تکلم میکرد به گوش رسید که در میان همهمه مردم خطاب به ظاهراً مسافران خوشامد گفت و بلافاصله افزود: ولی ما که در ضریح حضرت عباس هستیم به شما امانتی را واگذار میکنیم و آن این است هر آنچه را که از نزدیک در عراق میبینید برای مردم ایران نقل کنید. دراینمیان، مترجم به زبان فارسی اظهارات استاندار را ترجمه کرد و استاندار افزود که فرقی نیست میان ما مردم عراق همه [و شما ایرانیها] مسئولید. سپس مترجم خطاب به مسافران گفت: این آقای استاندار بود و از یکی از ظاهراً مسافران پرسید: شما راضی هستید کربلا را زیارت میکنید؟ مسافر ایرانی گفت: بله. س [خبرنگار]: احساس شما [از اینکه] در خانه [مرقد] امام [حسین(ع)] هستید چیست؟ ج [مسافر]: خیلی خوشحال هستیم از اینکه آمدیم اینجا زیارت میکنیم و آرزو میکنیم که (صدای زائران به گوش رسید.) مصاحبهگر از یکی دیگر از زیارتکنندگان ایرانی پرسید: احساس شما در خانه امام حسین(ع) چیست؟ ج: خیلی مشتاق از دیدار امام حسین(ع) هستم. س: این اولین بار است که شما خانه امام حسین(ع) را زیارت میکنید؟ ج: بله. س: پذیرایی دولت عراق با شما چطور است؟ ج: مسافر ایرانی در پاسخ با کلمه انشاءالله آرزو کرد که بین ایران و عراق صلح و رفتوآمدها بین ایرانیها و عراقیها به کشورهای یکدیگر برقرار شود. از یکی از مسافران دیگر پرسیده شد که این اولین بار است که به خانه امام حسین(ع) میآیید؟ و زیارتکننده گفت: بله. س: احساس شما چیست؟ ج: مردم که ... یکی دیگر از مسافران با دخالت در مصاحبه میگوید: آقا اجازه بدهید مردم هزاران تن (نامفهوم) بله آرزو دارند بیایند. س: این آرزویشان بود... ؟ ج: شما میدانید برای [همه] خانواده [های شیعه] بهخصوص [خانواده‏های ایرانی این یک آرزو است] که همیشه بیایند زیارت کنند. یکی دیگر از مسافران: اگه ممکن است بله منت دارند بیایند ولی اگر بشود. مصاحبهگر: انشاءالله که زیارتتان قبول بشود و بلافاصله [از] یکی دیگر از مسافران [سؤال کرد] احساس شما چیست؟ ج: احساسی که فکر میکنم همه ایرانیها که الآن اینجا هستند این باشد که یکی از آرزوهایشان بود که بیایند صحن امام [حسین(ع) را زیارت کنند] (صدای گریه به گوش رسید) ... س: انشاءالله زیارتتان قبول باشد و باز هم بیایید کربلا. پذیرایی دولت عراق با شما چگونه بود؟ همین مسافر: خیلی خوب بوده و بهترین پذیرایی که ممکن بود انجام گرفت. س: زیارتتان قبول باشد. از مسافر دیگری پرسیده شد: این اولین بار است که امام را زیارت میکنید؟ ج: بله. س: احساس شما چیست؟ ج: من احساسم را نمیتوانم بگویم ... تنها آرزویم همین بود. هیچوقت فکرش [را] نمیکردم که در روزی بتوانیم به زیارت امام حسین(ع) بیاییم. س: حالا به آرزویتان نائل شدید؟ ج: بله. س: پذیرایی دولت عراق برای شما چطور بود؟ ج: تا حالا برادران عراقی با ما خیلی خوب رفتار کردند و میهماننوازی خوبی از ما کردند. س: خیلی متشکرم. ج: ما هم همینطور از شما متشکریم. (بعد از این مصاحبهها صدای زیارتنامه به گوش رسید که بعضی از آنها با صدای بلند کلمه آرزوی ماست را بر زبان میراندند و زیارتکنندگان با سینهزنی فریاد میزدند یار و یاور حسین، شهید مظلوم) مصاحبهگر سپس از یکی از مسافران زیارتکننده پرسید: شما الآن در صحن امام حسین(ع) هستید احساس شما چیست؟ پاسخدهنده یک خواهر بود که گفت: ما خیلی خوشحالیم که به هر صورتی بود آمدهایم امام حسین(ع) را زیارت کنیم. س: امیدواریم زیارتتان قبول باشد، پذیرایی برادران عراقی چگونه بود؟ ج: پذیراییشان خوب بود. معمولاً عربها میهمانها و هر میهمانی که برایشان برسد پذیرایی میکنند. س: خیلی متشکرم. امیدوارم زیارتتان قبول باشد. ج: امیدوارم بتوانیم همه با هم برادران خواهران ایرانی و عراقی با هم بیاییم زیارت. س: شما اهل کجا هستید؟ یکی از مسافران زیارتکننده: اهل شیراز هستم. س: خوب حالا که به بزرگترین آرزو شما رسیدید؛ زیارت امام حسین(ع) و حضرت عباس(ع). ج: الحمدلله. س: احساس شما چیست؟ ج: احساس ما خیلی خوب است به زیارت امام حسین(ع) نائل شدم. امیدوارم که این جنگ بخوابد. سؤالکننده و پاسخدهنده: انشاءالله و بلافاصله پاسخدهنده و به نفع مسلمانها تمام بشود و دلهای مسلمانها هم به هر دو نزدیک بشود. س: انشاءالله زیارتتان قبول بشود. مصاحبهگر از مسافر دیگری پرسید: شما اهل کجا هستید؟ ج: بنده از تهران. س: از تهران هستید. خوب احساس شما چیست در صحن امام حسین(ع) حالا کجا هستید؟ ج: حالا کربلا هستم و در حرم حضرت امام حسین(ع) شهید و آرزوی تمام مسلمین جهان زیارت امام حسین(ع) شهید است ازجمله ما مسلمانیم، از مسلمینیم و اینک با وسیلهای از طرف خدا و یا اینکه از طرف دیگر آمدیم زیارت کردیم اگر خداوند قبول کند. انشاءالله. س: پذیرایی دولت عراق از شما چطور بود؟ ج: ما از پذیرایی تشکر میکنیم که طوری از ما پذیرایی کردند که هیچ موقع ما انتظار نداشتیم و آنطوری که ادبشان و تربیتشان را به ما نشان میدهند نشان دادند و... س: انشاءالله زیارتتان قبول باشد. ج: قربان شما تشکر زیاد. صدای پیرمردی شنیده شد که به مسافران خوشامد گفت و سپس مصاحبهگر از یکی دیگر پرسید آقا میشود با شما صحبت کنیم؟ ج: بفرمایید. س: شما الآن کجا هستید؟ ج: من در مرقد مطهر حضرت امام حسین(ع). س: خوب احساس شما چیست که امام را زیارت میکنید؟ ج: خیلی زیاد خوشحال هستم که این سعادت نصیب ما شده و قبر امام حسین علیهالسلام را زیارت کنم. س: خوب آرزویتان چیست؟ ج: آرزویمان این است که جنگ ایران و عراق انشاءالله تمام بشود و بتوانند مردم مسلمان ایران هم قبر امام حسین(ع) را زیارت کنند. س: قربان شما انشاءالله زیارتتان قبول باشد. مصاحبهگر با یک مسافر دیگر: آقاجان سلام. ج: یا الله س: چطورید خوبید؟ ج: قربان شما. س: میخواهم با شما صحبت کنم. ج: امر بفرمایید. س: شما الآن در صحن امام حسین(ع) هستید. ج: بله، بله. س: احساس شما چیست که شما زیارت میکنید؟ ج: احساس مسلمانی.»

________________________________________

• ضمیمه دارد؛ متن کامل مصاحبه رادیو بغداد با تعدادی از مسافران هواپیمای ربودهشده ایرانی.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/06/08