1365.11.30

روزشمار جنگ سال 1365 1365.10.30
نام‌های دیگر	سی دی
تاریخ شمسی	1365.10.30
تاریخ میلادی	20 ژانویه 1987
تاریخ قمری	19 جمادی‌الاول 1407

1359.10.30

1360.10.30

1361.10.30

1362.10.30

1363.10.30

1364.10.30

1366.10.30

گزارش - 1

1. در دوازدهمین روز عملیات کربلای۵، هر چند رزمندگان ایران سرپل تصرف شده در غرب نهر جاسم را اندکی گسترش دادند، اما بر اثر شدت آتش عراقیها مجبور شدند نه تنها به مواضع روز قبل باز گردند، بلکه در بعضی محورهای این سرپل عقبتر نیز بروند. در ادامه عملیات ورود به منطقه غرب نهر جاسم و جزیره صالحیه که از شامگاه روز دهم آغاز و به تصرف دو سرپل کوچک در این دو منطقه انجامید،* قرار بود ساعت ۰۵:۰۰ امروز قرارگاه نجف با تیپ مستقل ۹ بدر و لشکرهای۱۰ سیدالشهدا، ۳۲ انصارالحسین و ۱۵۵شهدا؛ و نیز قرارگاه قدس با تیپ مستقل۴۴ قمر بنیهاشم و لشکرهای۴۱ ثارالله و ۱۴ امام حسین بار دیگر وارد عمل شوند و سرپلهای تصرف شده را توسعه دهند. به علت آماده نبودن و کندی حرکت برخی یگانها، عملیات با تأخیر آغاز شد. در این میان، تیپ ۹ بدر** با وجود اعلام آمادگی برای شروع عملیات توسعه وضعیت در جزیره صالحیه قبل از اینکه وارد عمل شود، با پاتک دشمن زمینگیر شد. حسن داناییفر*** فرمانده موقت تیپ بدر: «از ساعت ۵ صبح نیروهای تیپ بدر برای عملیات آماده بودند. حالا بگذریم از اینکه این دو گردان را با چه مشکلاتی آوردیم؛ [به خاطر کمبود وسیله نقلیه] با آمبولانس و ... همه تشکیلات اینها را گروهان گروهان دسته دسته آوردیم. آماده بودند. هی گفتیم چی شد؟ علی [فضلی فرمانده لشکر۱۰] میگفت صبر کن تا اینها [نیروهای لشکر۳۲ و لشکر۱۵۵ در جناح راست] بیایند. شد ساعت ۷، ۵/۷ که دیگه اون [دشمن] شروع کرد به پاتک؛ یعنی قبل از اینکه بچهها بزنند، اون زد. ... ما الآن پشت خاکریز روز قبل لشکر۱۰ [حدود ۷۰۰ متری غرب خط سبوع در جزیره صالحیه] هستیم.» از ساحل شطالعرب صغیر تا جاده سوم (بوارین - تنومه) نیز به ترتیب لشکرهای۱۰، ۳۲ و ۱۵۵ به طور ناهماهنگ وارد عمل شدند و ضمن تصرف خط اول دشمن تا دومین نهر غرب آن (عماره) و در میان نخلستان پیش رفتند، اما با مقابله و آتش پر حجم عراقیها نیروهای دو لشکر۱۵۵ و ۳۲ حدود ساعت ۱۰:۰۰ به خط اول بازگشتند و نیروهای لشکر۱۰ همچنان در غرب این خط (در محور پل۴۶) درگیر بودند. محمدباقر قالیباف فرمانده لشکر۵ نصر: «در خط بودم، دیدم بچههای [لشکر۱۵۵] شهدا دارند بر میگردند عقب. با کیانی [فرمانده لشکر۳۲ انصارالحسین] صحبت کردم که گفت بچههای شهدا آمدهاند عقب، من هم گفتم بچه ها بیایند عقب.» همچنین، در جناح راست (شمال جاده بوارین - تنومه) قرارگاه قدس با دو لشکر۱۴ امام حسین**** و ۴۱ ثارالله سعی داشت ضمن انهدام عراقیهای مستقر در محدوده دو موضع شمال جاده (مندلی و کوت) موقعیت خود در این مواضع را تثبیت و تأمین نماید. تیپ۴۴ قمربنیهاشم این قرارگاه هم که موفق شده بود سومین موضع (علی غربی) را تصرف کند، صبح امروز بر اثر آتش و فشار سنگین عراقیها از این موضع عقب نشست. در چنین وضعیتی، هر چند رزمندگان دو قرارگاه قدس و نجف از خط دفاعی مناسب و تثبیت شدهای در سرپل نهر جاسم بیبهره بودند؛ و نیز توانشان به شدت تحلیل رفته بود، اما با تأکید فرماندهی عملیات تلاش میشد برای ادامه عملیات و توسعه وضعیت در این سرپل طرحریزی شود. بر این اساس، فرماندهی نیروی زمینی سپاه پس از مشورت با فرماندهان این دو قرارگاه و اخذ نظر فرمانده کل سپاه مقرر کرد امشب قرارگاه نجف بار دیگر از ساحل شطالعرب صغیر تا نقطه میانی این رودخانه و جاده سوم؛ و قرارگاه قدس از این نقطه تا بخشی از منطقه شمالی جاده مذکور وارد عمل شده، ضمن پاکسازی این مناطق از وجود دشمن به تشکیل و تثبیت خطوط دفاعی اقدام کنند.

شلمچه؛ رزمندگان عازم خط مقدم با وجود این طرح، بازگشت چند تن از فرماندهان یگانهای رزمی از خطوط درگیری موجب تغییر وضعیت شد؛ به گونهای که اغلب آنها به این باور رسیدند که با وجود شدت آتش دشمن و ضعف توان خودی ادامه عملیات مقدور نمیباشد. محمدباقر قالیباف فرمانده لشکر۵ نصر: «اینجا نمیشود عمل کرد. آنقدر آتش میریزد که نگو! ... توی راه شده ترافیک ماشین سوخته. ... نفربر و خشایار بیاورید ... با این آتش، گردان را ۲۴ ساعت بیشتر نمیشود در خط نگه داشت. من نظرم این است که اگر ۵، ۶ گردان هم در این یک کیلومتر [شمال شطالعرب صغیر] وارد شوند، جز انهدام چیز دیگری نخواهد بود.» احمد غلامپور فرمانده موقت قرارگاه قدس: «بنده خدا! شما تا رفتید آتش دیدید نظرتان عوض شد. ... صبح گفتید نخل، نخل، نخل، داخل نخل در روز میشود جنگید؛ رفتید خط نظرتان عوض شد؟!» مرتضی قربانی فرمانده لشکر۲۵ کربلا: «روی دو تا جاده همه [نیروهای خودی] جمع شدهاند. ... هشت نفر حرکت کردیم [برای دیدن خط جاسم، الآن فقط]، خودم تنها ماندهام. دیگر کسی نیست. دشمن همه آتشها را جمع کرده روی این نقطه. من امروز دو ساعت کُپ کرده بودم. من رفتم توی این یک تکه راه بیست بار خوردم زمین [برای پناه گرفتن از آتش دشمن]. با این شهید و مجروح [بر جای مانده در خط] خدا وکیلی روحیه نمیماند. من گفتم دیگه رفتم [شهید شدم]. روی موتور داشتم تعزیه میخواندم.» احمد غلامپور: «هر کدام میگفتند اینجا عمل میکنیم، وقتی رفتند خط و برگشتند، گفتند نمیشود.» علی فضلی فرمانده لشکر۱۰ سیدالشهدا: «باید چند روز به بچهها مرخصی داد. لشکر را آماده کرد که سر حال باشند. کادرهای ما آنچه باقی مانده خدا وکیلی موجی [آسیب دیده از موج انفجار] هستند.» حدود ساعت ۱۷:۳۰، رحیم صفوی جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه از منطقه درگیری به قرارگاه خاتمالانبیاء - ۱ (سپاه) رفت و با ارائه گزارشی به فرماندهی عملیات (محسن رضایی) گفت: «دشمن تمام آتش خود را متمرکز کرده و خط را نقطه به نقطه میزند و از چند طرف فشار میآورد. هواپیما به طور عجیبی میآید. ... کلی شهید به جا مانده و بچهها آمدهاند عقب. ما باید سریع در یک جبهه دیگر گسترش دهیم تا عقبه ما گسترش پیدا کند. در منطقه سرپل، خط دوم نداریم تا پشت نهر جاسم. دیشب [لشکر۱۴] امام حسین موضع مندلی را دو جداره کرد و رفت پشت آن. دشمن از غرب اروند با هلیکوپتر و هواپیمای پیسی۷ [هواپیمای تهاجمی سبک] از پشت، خط [سبوح و قدوس] را زیر آتش دارد ... و از صالحیه به پهلوی بچهها میزند.» در پی این گزارش و در ساعت ۱۷:۵۰، محسن رضایی در تماس تلفنی با فرمانده عالی جنگ و قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء (هاشمی رفسنجانی)***** ضمن تشریح آخرین وضعیت عملیات گفت: «امروز بچهها بیشتر از ۱۰ پاتک را جواب دادند. آتش توپخانه دشمن به قدری زیاد بوده که از هر ۸، ۹ نفر که میروند ۲ نفر بر میگردند. ... هلالی دوم [علی غربی] مقابل ریاض را دشمن گرفته. این، دیشب دست ما بود، دوباره امروز صبح گرفت. ما ظهر از او پس گرفتیم، دوباره بعدازظهر این را از ما گرفت. ما الآن بین هلالی اول و دوم هستیم که خاکریز [شرقی - غربی] زدیم. الحمدالله روزِ خیلی مشکلی را بچهها پشت سر گذاشتند. توپخانه و هواپیماهای دشمن خیلی زیاد است. آقا رحیم را میفرستیم بیاید خدمتتان گزارش دقیق بدهد. [... در موضع] کوفه ما هستیم، منتها عناصر پراکنده داریم. در حقیقت کوفه الآن کمین ماست؛ ولی خط اصلی ما ۷۰۰ متر جلوی سبوح است. بعد، روی قدوس تا مستطیل شکل [بدره و مندلی] و هلالی اول [کوت] تا نرسیده به هلالی دوم [علی غربی].» پس از پایان این مکالمه، رحیم صفوی در ادامه سخنان خود گفت: «بچهها [فرماندهان دو قرارگاه قدس و نجف و یگانهای تابعه آنها در بعدازظهر امروز] بحث کردند روی مانور؛ به نتیجه نرسیدند. باید جبهه بالا [مقابل قرارگاه عنکبوت ۲۶ در شمال جاده شلمچه که همچنان در دست دشمن است] را گسترش دهیم. آتش، بچهها را خیلی اذیت میکند. لودر، بلدوزر، آمبولانس و هر چه داخل خط میرود میخورد [هدف قرار میگیرد].» محسن رضایی: «دشمن اینجا هوشیار است و نیرو آورده.» رحیم صفوی: «الآن هیچ تلاشی در هیچ کجا نیست. لذا اینجا هم که اساسی است، دشمن تمام آتش را متمرکز کرده. دشمن گفته توپخانه بغداد****** آتش نامحدود بریزد روی منطقه سرپل [غرب نهر جاسم.]» غلامعلی رشید: «نجات این بچهها این است که آتش ضد آتشبار اجرا کنیم و به بچهها بگوییم خط را تحکیم و تثبیت کنند. دشمن که حمله نمیکند؛ ما در خط آتش بریزیم.» مبتنیبر این پیشنهاد، از حسن شفیعزاده فرمانده توپخانه نیروی زمینی سپاه خواسته شد در این خصوص اقدام کند. در ادامه این گفتوگو، درباره سازمان و مأموریت قرارگاههای عملیاتی بحث شد. رحیم صفوی: «منطقه یک فرماندهی [قرارگاه عملیاتی] بیشتر نمیخواهد.» محسن رضایی: «چه کار کنیم؟» رحیم صفوی: «از کنار اروند تا جاده دوم [شلمچه - تنومه] را بدهیم به قرارگاه کربلا و از آن به بعد را بدهیم به نجف و قدس بروند کار دیگری بکنند. ... هر مانوری که بچهها میخواهند انجام دهند، باید صبح یگانها بروند و فرمانده گردان را توجیه کنند و بعد لودر و بلدوزر بیاورند. الآن ۴ بعدازظهر مانور مشخص میشود و فرمانده توجیه نمیشود و هنوز معلوم نیست لودر و بلدوزر زیر نظر کدام است. ... الآن مانور دیر تعیین میشود و مهندسی دیر میرسد. الآن باید [نفربر] خشایار پای کار باشد؛ چون گردان وقتی به خط میرسد [بر اثر تلفات ناشی از آتش دشمن] میشود گروهان. ... الآن خط ما سازمان مناسبی ندارد. معلوم نیست دست چه یگانی است که کار آن را انجام دهد. الآن یک باران بیاید تمام جادهها بسته میشود. ... اینجا یگان تازه نفس و با سازمان میخواهد. ... جبهه غرب اروند دارد علیه ما فعال میشود با خمپاره، تیربار و چهار لول، ما علیه آنها فعال نیستیم.» این سخنان حکایت از آن داشت که با توان کنونی و هوشیاری دشمن امکان توسعه و حتی حفظ سرپل غرب نهر جاسم وجود ندارد و در صورت ادامه این وضعیت توان موجود نیز از دست خواهد رفت و بر اثر کمترین فشار دشمن خط خودی سقوط خواهد کرد. رحیم صفوی: «ما نمیتوانیم سرپل را نگه داریم. ما الآن خط درگیری و پدافندمان یکی است و این غلط است. باید یک خط درگیری داشته باشیم و یک خط پدافندی.» محسن رضایی: «شما برای جلسه [با آقای هاشمی رفسنجانی] به اهواز که میروید، یکی مهندسی [کمبود دستگاه] و یکی پدافند و یکی هم توپخانه را مطرح کنید و بگویید برای ضد آتشبار به توپخانه ارتش نیاز داریم. پدافند هوایی الآن دو مسئله دارد: ۱- هاک [سامانه موشکی ضدهوایی] را جلو بکشند. ۲- ۵۰ قبضه اورلیکن [توپهای ضدهوایی] میخواهیم. ما الآن ۲۰ اورلیکن داریم.» دقایقی بعد، علی شمخانی فرمانده نیروی زمینی سپاه وارد جلسه شد و خبر داد: «قرار شد اورلیکن بیاورند داخل منطقه و هاک را هم بکشند جلو. گفتهاند هر چه اورلیکن بتوانیم، آزاد میکنیم. آقای روحانی [رئیس ستاد قرارگاه خاتمالانبیاء و رئیس ستاد کل پدافند کشور] میگفت اورلیکن تعمیر و نگهداری میخواهد و مسئولین آن نمیآیند منطقه جنگی!» وی درباره مشکل کمبود دستگاههای مهندسی و بهکارگیری توپخانه ارتش نیز گفت: «آقای هاشمی [فرمانده عالی جنگ] فروزنده [فرمانده قرارگاه مهندسی خاتمالانبیاء] را خواسته و گفتند یک کمیتهای آنجا تشکیل بدهند که بررسی کنند. در مورد توپخانه [همه] گفتند یک جلسهای با ارتش میگذارند.» نظر محسن رضایی این بود که از سوی آقای هاشمی برای انتقال توپخانه ارتش از جبهه غرب به منطقه شلمچه تصمیم لازم اتخاذ شود؛ اما فرماندهانی چون علی شمخانی معتقد بودند انتقال سریع توپخانه ارتش به این منطقه بعید است. علی شمخانی: «فکر نمیکنم برسد.» به این ترتیب و با اظهارات مطرح شده در این نشست، بدیهی بود که با توان و مشکلات موجود در جبهه خودی از یک سو، و هوشیاری و افزایش فشار و عزم جدی دشمن برای حفظ منطقه غرب نهر جاسم از سوی دیگر، امکان توسعه و یا حتی حفظ سرپل تصرف شده در این منطقه مقدور نمیباشد؛ و در صورت ادامه این وضعیت نه تنها توان موجود از دست میرفت، بلکه این سرپل در مقابل کوچکترین فشار دشمن سقوط میکرد. بنابراین، منطقیترین تدبیر در این هنگام تثبیت دستاوردهای موجود بود. در ساعت ۲۲:۵۵، محسن رضایی فرمانده عملیات کربلای۵: «به آقای انصاری بیت امام [خمینی] بگویید آمار شهدا به ۶ هزار نفر رسیده. مخصوصاً در این ۷۲ ساعت شدت یافته. بنا به گزارش خودِ [سامانه موشکی ضدهوایی] هاک، امروز هاک خاموش بوده. در این مدت ۲ هزار نفر شهید شدهاند که ۷۰ درصد به خاطر همین مسئله هاک است.» وی در پاسخ سؤال آقای انصاری درباره ادامه عملیات نیز گفت: «فعلاً عملیات نداریم.»

گزارش - 2

2. به تلافی حملات پی در پی عراق علیه شهرها و مناطق مسکونی ایران یک فروند موشک زمین به زمین در ساعت ۳:۵۵ بامداد امروز به سوی بغداد پرتاب شد. از سوی ستاد مرکزی سپاه پاسداران هدف این حمله موشکی مقر حزب بعث عراق در بغداد اعلام شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در اطلاعیه این ستاد همچنین آمده است: «یگان موشکی نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی همگام و همراه با سایر رزمندگان اسلام عزم راسخ خود را در سرکوب جنایتکاران بعثی صهیونیستی اعلام داشته و انتقام خون مردم بیگناه شهرهای کشورمان را از حکام جنایتکار بغداد خواهند گرفت.» در پی حمله موشکی سحرگاه امروز به بغداد یک سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد: «در ساعت ۳:۳۰ نیمهشب گذشته دشمن ایرانی ... یک فروند از موشکهایی را که از سوی اعراب خیانتکار به وی داده شده به سوی بغداد شلیک کرد. در نتیجه این حادثه تعدادی از هموطنان غیرنظامی ما کشته و زخمی شدند. همچنین زیانهایی به تعدادی خانه و مغازه وارد شد.» همچنین خبرگزاریها و سایر رسانههای خارجی عمدتاً از قول سخنگوی نظامی عراق به انعکاس خبر شلیک موشک زمین به زمین ایران به بغداد پرداختند. خبرگزاری رویتر از بحرین در این زمینه گزارش داد: «امروز در حالی که ایران از پیشروی بیشتر نیروهایش به سوی بصره دومین شهر بزرگ عراق گزارش میداد با حملات موشکی و هوایی نیز تعداد بیشتری از غیرنظامیان را به هلاکت رساند.» این خبرگزاری ضمن اشاره به اینکه سخنگوی نظامی عراق آمار دقیق تلفات حمله موشکی ایران را ذکر نکرد افزود: «این موشک که انتظار میرود یک موشک اسکاد بی ساخت شوروی باشد پنجمین موشک اصابت کرده به پایتخت عراق با اوجگیری جنگ هوایی در ظرف ۱۰ روز گذشته که همزمان با تهاجم نیروهای ایرانی به سوی بصره آغاز شد محسوب میشود. در همین حال عراق پس از گذشت دو ساعت از اصابت این موشک به بغداد، چهار شهر ایران را مورد تهاجم هوایی قرار داد.» همچنین خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی با اشاره به حمله موشکی به بغداد نوشت: «ایران ادعا کرد تمامی موشکهای قبلی اسکاد بی ساخت شوروی که به طرف بغداد شلیک شده به تأسیسات نظامی و دولتی اصابت کرده است لیکن بغداد اعلام کرده است این موشکها که دارای بردی معادل با ۳۰۰ کیلومتر و قادر به حمل ۴۰۷ کیلوگرم مواد منفجره قوی در کلاهکهای خود میباشد به مناطق مسکونی اصابت کرده است.» خبرگزاری رویتر اما در گزارش دیگری ضمن اشاره به مشاهدات اهالی بغداد از ستون دود سیاه رنگی که از انفجار پنجمین حمله موشکی ایران به پایتخت عراق ناشی میشد و گزارشهای ایران از حملات هوایی اخیر عراق به شهرهای این کشور، یادآور شد: «ایران شب گذشته به سازمان ملل اعلام کرد که آماده بررسی پایان دادن به حمله به مناطق غیرنظامی است اما تا زمانی که سازمانهای بینالمللی اقدامی برای جلوگیری از این حملات عراق به عمل نیاورند ایران راه دیگری به جز تلافی حملات هوایی عراق به مناطق غیرنظامی ندارد.»

گزارش - 3

3. رادیو بغداد در گفتاری شهرهای قم و تهران را به حملات (هوایی) شدیدتر تهدید کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی این رادیو طی اطلاعیهای که در ساعت ۱۰ صبح امروز پخش شد همچنین گفت «چنانکه گفتیم شهرهای ایران را ویران خواهیم کرد» و اضافه کرد: «روزهای آینده فجایع وحشتناکتری خواهند دید.» در همین حال حملات پرتعداد جنگندههای عراقی به شهرها و مناطق غیرنظامی ایران ادامه پیدا کرد اما این بار ادعا میشد این حملات به تلافی پرتاب یک فروند موشک زمین به زمین ایران به بغداد صورت گرفته است. در اولین موج حمله هواپیماهای مهاجم عراق شهرهای تبریز، قم، همدان و اصفهان به طور همزمان مورد هجوم قرار گرفتند. به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی از تبریز در ساعت ۶:۱۶ صبح امروز شهر تبریز هدف حمله هوایی قرار گرفت اما بمبها حوالی شهر اصابت کرد و خسارتی به بار نیاورد. هواپیماهای عراقی در ساعت ۶:۱۸ صبح شهر قم را نیز هدف حمله خود قرار دادند اما پس از روبهرو شدن با آتش پدافند هوایی از ارتفاع بالا دو بار اقدام به شکستن دیوار صوتی کردند. همچنین طی ساعات ۱۲:۲۰ و ۱۹:۴۰ حملات هوایی دیگری به شهر قم صورت گرفت و هواپیماهای عراقی سه راکت حوالی ایستگاه راهآهن پرتاب کردند که این حملات تلفات و خساراتی دربرنداشت. در اقدامی دیگر سه فروند هواپیمای عراقی مقارن ساعت ۶:۱۸ با ورود به حریم هوایی شهر همدان اراضی مزروعی واقع در سه کیلومتری محور همدان - باختران را بمباران کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از همدان، حملات جنگندههای عراقی در سه نوبت دیگر تکرار شد. در ساعت ۱۳:۴۵ پنج نقطه مسکونی این شهر شامل محوطه انبار نفت در پشت تپه مصلی، سه نقطه در بلوار خواجه رشیدالدین و یک نقطه مسکونی در خیابان پاسداران بمباران شد. این حمله ۴۷ شهید و یکصد مجروح علاوه بر تخریب شماری واحد مسکونی و خسارات کلی به تعدادی خودرو بر جای گذاشت. همچنین مقارن ساعت ۱۶:۴۵ مناطق مسکونی همدان بار دیگر هدف بمباران هواپیماهای عراقی قرار گرفت که ۷۲ تن شهید و بیش از ۳۰۰ تن مجروح شدند. چندین دستگاه اتومبیل به کلی منهدم گردید و به تعداد زیادی از واحدهای مسکونی و تجاری آسیب وارد شد. حمله هوایی دیگر در ساعت ۱۹:۴۵ صورت گرفت که در این حمله دو نقطه مسکونی در خیابان جوادیه و اطراف کوی جانبازان هدف بمب قرار گرفت و یک تن شهید و ۴ تن مجروح شدند. مقارن ساعت ۶:۱۹ شهر اصفهان نیز هدف حمله هوایی قرار گرفت. این حمله به مجروح شدن ۸ نفر انجامید که شش تن از آنان سرپایی مورد معالجه قرار گرفتند. در این حمله به حدود ۱۵ باب منزل مسکونی آسیب کلی رسید و به چند واحد نیز خسارات جزئی وارد شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از اصفهان محلهای آسیب دیده از بمباران صبح امروز در خیابان خرم حوالی میدان جمهوری اسلامی حدود ۳۰۰ متر با نقاط مورد حمله هوایی شب گذشته که مقارن ساعت ۲۲:۵۴ صورت گرفت فاصله دارد. اصفهان بار دیگر در ساعت ۱۹:۴۷ مورد حمله هوایی قرار گرفت اما بمبهای هواپیماهای عراقی در بیابانهای اطراف دولتآباد فرود آمد که به گفته یک مقام آگاه در ژاندارمری اصفهان خسارات جانی و مالی به همراه نداشت. همچنین در ساعت ۱۴:۲۰ امروز دهها نقطه مسکونی و تجاری شهر اسلامآباد غرب بهوسیله هواپیماهای عراقی بمباران شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران به نقل از فرمانداری اسلامآباد در حمله هوایی امروز ۱۰ تن شهید و ۲۰ تن دیگر مجروح شدند. در جریان این بمباران کارخانه قند و انبار شکر این کارخانه نیز مورد اصابت قرار گرفت. به نوشته نشریه داخلی اخبار روزانه در این حمله به ستاد نجف جهاد سازندگی و پادگان اللهاکبر نیز خساراتی وارد شد. در یکی از شدیدترین حملات هوایی امروز شهر خرمآباد در ساعت ۱۵:۱۵ هدف بمباران چند فروند هواپیمای عراقی واقع شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از خرمآباد، استانداری لرستان آخرین آمار شهدای این حمله را ۱۰۲ شهید و تعداد مجروحین را ۲۲۵ تن اعلام کرد. بنا به اعلام فرمانده کمیته انقلاب اسلامی لرستان منطقه اسدآبادی و سهراهی الشتر از نقاط پرجمعیت شهر خرمآباد مورد اصابت بمبهای هواپیماهای عراقی قرار گرفت. همچنین فرماندهی سپاه پاسداران ناحیه لرستان در نامهای در مورد حمله امروز پنج فروند هواپیمای میگ عراق به شهر خرمآباد اشاره کرد: «ضعف کلی اینکه آسمان استان [لرستان] مسیر اصلی رفتوبرگشت هواپیماهای مزدور عراقی جهت بمباران دیگر شهرهای ایران اسلامی میباشد. چنانچه مقدور باشد از توپهای قویتر و پوشش هوایی [بهتر] در این استان استفاده گردد.» جنگندههای عراقی همچنین به حریم هوایی شهرهای دیگری حمله کردند و در مواردی اقدام به شکستن دیوار صوتی بر فراز این شهرها کردند که عبارتند از: کاشان (دو نوبت)، سقز (دو نوبت)، اراک، خرمآباد، اهواز، اراک، کنگاور، سقز، بانه و قمشه. همچنین مناطق مسکونی شهر مریوان از ساعت ۱۵ تا ۱۸:۳۰ هدف توپخانه دوربرد عراق قرار گرفت و جمعاً ۳۵ گلوله توپ به طرف این شهر پرتاب شد که در جریان آن ۵ تن به طور سطحی مجروح شدند و خساراتی نیز وارد شد. امروز همچنین هیئتی از سوی میرحسین موسوی نخستوزیر عازم شهرهای بمباران شده ۴ استان کشور شد. به گزارش روزنامه اطلاعات این هیئت به سرپرستی حجت الاسلام ادب ضمن بازدید از مناطق خسارت دیده از حملات عراق با ائمه جمعه، روحانیون و مردم این مناطق دیدار و گفتوگو کرده، به منظور تجلیل از شهدای این حملات در مراسم بزرگداشت آنان شرکت خواهد کرد.

گزارش - 4

4. امام خمینی در سخنانی از ائمه جمعه سراسر کشور خواستند در برابر مشکلات ایستادگی کرده، مردم را به وحدت دعوت کنند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی اعضای شورای دبیرخانه مرکزی ائمه جمعه صبح امروز در دیدار با امام خمینی گزارشی از عملکرد و برنامههای دبیرخانه را به استحضار ایشان رساندند. امام خمینی در این دیدار ضمن تشکر از زحمات اعضای دبیرخانه، به نقش مهم و سازنده ائمه جمعه در سراسر کشور اشاره کردند و از آنان خواستند که «با صبر و تحمل در برابر مشکلات ایستاده و مردم را به وحدت و اتحاد و انسجام دعوت کنند.» رهبر انقلاب به عنوان تأکید بر اهمیت این موضوع گفتند: «نماز جمعه عبادت بزرگی است اما در کنار آن عبادات بزرگتری وجود دارد و آن حفظ وحدت جامعه است.»

گزارش - 5

5. رئیس جمهور اعلام کرد ضربات قوی رزمندگان در جبههها مشهود است و زمان جنگ زیاد به طول نخواهد انجامید. به گزارش روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی آیتالله خامنهای امروز در دیدار با ولکان ورال سفیر جدید ترکیه در ایران که برای تقدیم استوارنامه خود با ایشان ملاقات میکرد با اشاره به پیوندهای بسیار عمیق دو ملت ایران و ترکیه و مشترکات فراوان در زمینه فرهنگ و برخی آداب و رسوم دو ملت اظهار داشت: «بعد از پیروزی انقلاب اسلامی و تشکیل نظام جمهوری اسلامی ایران فصل جدیدی در روابط میان دو کشور به وجود آمد که متضمن منافع هر دو کشور بود و به همین دلیل نیز هست که این مناسبات هر روز توسعه بیشتری مییابد.» رئیس جمهور ضمن تأکید بر اینکه بخش مهمی از دولتهای بزرگ دنیا از کسانی هستند که روابط میان دو کشور ایران و ترکیه مطلوب نظر آنان نیست و سعی در فشار وارد کردن به این دو کشور را دارند گفت: «در صحنه سیاسی جهان به روشنی احساس میشود که عناصر و ایادی وابستهای وجود دارند که سعی در تضعیف روابط ملل مسلمان دارند و لذا آن انگیزهای که میتواند دو کشور ایران و ترکیه و هر مجموعهای از کشورها را در مقابل این فشارها مصونیت بخشد و آنان را مقاومتر سازد، ارتباطات مستحکم میان آنهاست.» رئیس جمهور ضمن اظهار رضایت از روند رو به رشد همکاریهای میان دو کشور ایران و ترکیه و تشکر از احساسات صمیمانه مسئولان ترکیه در قبال جنگ گفت: «ضربات قوی و قاطعانه نیروهای رزمنده ما در جبهههای نبرد کاملاً مشهود است و زمان جنگ زیاد به طول نخواهد انجامید و دشمن متجاوز را به همان حل و فصل عادلانهای که مورد نظر مقامات ترکیه است وادار خواهد کرد.» بر پایه این گزارش سفیر جدید ترکیه در ابتدای این دیدار با اشاره به اهمیت و لزوم تقویت پیوندهای دو کشور بر مبنای میراث فرهنگی مشترک، تمایل کشورش را مبنی بر پایان یافتن جنگ ایران و عراق از طریق یک راهحل عادلانه و پایدار به اطلاع رئیس جمهور ایران رساند. وی همچنین در پایان این دیدار دعوت رسمی کنعان اورن رئیس جمهور ترکیه از رئیس جمهوری ایران را برای بازدید از این کشور به اطلاع آیتالله خامنهای رساند.

گزارش - 6

6. رئیس جمهور عراق امشب در تماس تلفنی با پادشاه اردن ادعا کرد نظامیان عراقی حملات نیروهای ایران را به طور کامل دفع کرده و سنگینترین تلفات و خسارات را به آنان وارد کردهاند. رادیو صوتالجماهیر ضمن اعلام این مطلب اضافه کرد: «آقای رئیس جمهور همچنین بر تسلط کامل نیروهای عراقی بر اوضاع در جبهههای نبرد و دادن درس سختی به دشمن ایرانی در دفاع از سرزمین عراق و امت عرب تأکید نموده است.» به گفته این رادیو پادشاه اردن نیز حمایت اردنیها و امت عرب را از آنچه ایستادگی شجاعانه نیروهای مسلح عراق در برابر مطامع توسعهجویانه ایران خواند اعلام کرد. رادیو صوتالجماهیر همچنین در گزارش دیگری از دستور اعطای مدال به تعدادی از نظامیان عراقی از سوی صدام خبر داد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی این رادیو گفت: «فرمانده کل نیروهای مسلح فیلد مارشال صدام حسین دستور داده تا به هریک از (اعضای) تیپ ۴۴ پیاده نظام و تیپ ۷۰۴ پیاده نظام مدال درجه یک رافدین از نوع نظامی اعطا شود.» این رادیو اضافه کرد: «اعطای این مدال به خاطر قدردانی از رشادت بینظیر و پایداری شدید مردان رشید این دو واحد (فرماندهان، افسران و درجهداران) در برابر نیروهای متجاوز صورت گرفته است.»

گزارش - 7

7. رئیس جمهور مصر گفت در صورت سقوط بصره مسئولیت آن به دوش اعراب و سازمان کنفرانس اسلامی است. به گزارش خبرگزاری رویتر از مسقط حسنی مبارک در مصاحبه با روزنامه دولتی عمان چاپ مسقط که امروز منتشر شد ضمن اعلام اینکه به عقیده وی عراق احتیاج به کمک نیروهای دیگر کشورهای عربی ندارد تأکید کرد «یک کشور عربی مسئول سقوط بصره نبوده بلکه همه این کشورها در قبال آن مسئولند.» مبارک در مصاحبه با این روزنامه عمانی که به زبان انگلیسی به نام عمان دیلی ابزرور نیز منتشر میشود تصریح کرد: «مصر قادر به انجام هیچگونه اقدامی در این زمینه مگر با برقراری اتحاد بین کشورهای عرب و دستیابی آنها به یک توافق در این مورد نیست.» وی افزود: «ما نمیتوانیم ارتش خود را به عراق مگر در صورتی که همه چیز برایمان مشخص شده و تواناییهایمان برای انجام چنین اقدامی مناسب باشد اعزام کنیم.» به گزارش رویتر رئیس جمهور مصر با اعلام اینکه تنها اتحاد اعراب و کشورهای اسلامی میتواند به جنگ ایران و عراق خاتمه دهد به شکافهای ملموسی که در میان اعراب و جهان اسلام بر سر این جنگ به وجود آمده اشاره کرد و افزود: «ما قادر به هماهنگی تلاشهایمان نیستیم.» وی در ادامه گفت: «هر چند اقدام امریکا در فروش اسلحه به ایران به همراه دیون نظامی ۵/۴ میلیارد دلاری مصر به امریکا مناسبات مصر با واشنگتن را تیره کرده است ولی قاهره سیاست ثابت خود را با امریکاییان تغییر نخواهد داد.» رئیس جمهور مصر همچنین در گفتوگویی با روزنامه کویتی الانباء که دیروز انتشار یافت ضمن طرح این سؤال که آیا اعزام نیروهای نظامی مصر به جبهههای ایران و عراق تنها راهحل پایان دادن به جنگ است، اضافه کرد: «در صورت اعزام نیروی نظامی از مصر به عراق باید دید که موضع کشورهای بزرگ در قبال این اقدام چه خواهد بود و این مسئله چه تحولاتی را در بر خواهد داشت و تأثیرات آن بر کشورهای عربی حوزه خلیج (فارس) چگونه خواهد بود.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت مبارک مدعی شد: «هیچ فردی از نیروهای مسلح مصر نه تنها در عراق بلکه در هیچ کشوری خارج از مصر حضور ندارد.» وی گفت: «اسرای مصری در ایران از مردم معمولی بودهاند که برای کار و یا به عنوان داوطلب برای جنگ در کنار برادران عراقی خود به این کشور مسافرت کردهاند.» رئیس جمهور مصر افزود: «ما از طریق کانالهای مشروع تلاش مینماییم که اسرای خودمان در ایران را بازگردانیم و امیدواریم که ایران به ندای عقل و حق پاسخ دهد.» از سوی دیگر با وجود اظهارات محتاطانه مبارک در مورد تصمیم به اعزام نیروهایی از قوای مسلح مصر به عراق روزنامه لبنانی السفیر در شماره امروز خود به نقل از منابع آگاه در قاهره گزارش داد: «سه لشکر از نیروی زمینی مصر که در آن گروهی از خلبانان جنگی شرکت دارند و در زمینه جنگهای الکترونیکی و هوایی تخصص دارند به زودی عازم عراق خواهند شد تا در جنگ علیه ایران شرکت کنند.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بیروت السفیر مینویسد: «این نیروها آموزشهای ویژه خود را در پادگانهای واقع در ساحل دریای سرخ در نزدیکی منطقه (فرودقه) به انجام رسانده و هم اکنون آماده اعزام به عراق هستند.»

گزارش - 8

8. با تداوم عملیات کربلای۵، تحلیل و تفسیر رسانههای غربی درباره اهداف این عملیات و سقوط احتمالی بصره و تأثیر آن بر آینده جنگ و اوضاع کشورهای حامی عراق در منطقه همچنان ادامه دارد. خبرگزاری رویتر امروز گزارش داد: «گزارشهای مربوط به موفقیتهای اخیر ایران نگرانیهای شدیدی در بین کشورهای عربی واقع در ساحل جنوبی خلیج فارس که عموماً از عراق در جنگ شش سال و نیمهاش با ایران حمایت کردهاند به وجود آورده است.» این خبرگزاری با اشاره به اظهار نگرانی شب گذشته فهد پادشاه عربستان از تحولات اخیر جنگ ایران و عراق افزود: «اظهارات فهد نظرات منابع تجاری را به این جنگ معطوف داشت و بازارهای پولی در بحرین و عربستان سعودی را متزلزل کرد.» رویتر همچنین مینویسد: «این جنگ مسئله عمده در اجلاس هفته آینده سران کنفرانس اسلامی در کویت که در بیخ گوش جبهه جنگ قرار دارد محسوب میشود با این حال با توجه به تحریم شدن این اجلاس و از پیش نادیده گرفتن قطعنامههای آن از سوی ایران شانس بسیار کمی برای آن در حل قضیه جنگ وجود دارد.» رادیو امریکا در اخبار ساعت ۰۶:۳۰ امروز خود گفت روزنامه لوموند چاپ پاریس سر مقاله شماره روز گذشته خود با عنوان “[آیتالله] خمینی از رؤیا تا واقعیت” را به بررسی عملیات کربلای۵ اختصاص داده و با طرح این سؤال که آیا [آیتالله] خمینی در آستانه به واقعیت در آوردن رؤیای تصرف بصره است؟ نوشته است که با وجود پیروزیهای به دست آمده ایران در این عملیات نمیتوان به این پرسش پاسخ مثبت داد. لوموند اضافه کرده است: «آنچه مسلم است، این است که سقوط بصره در تهران به مثابه اولین قدم به سوی سرنگونی رژیم صدام حسین ارزیابی میشده و میشود.» لوموند همچنین با اشاره به اجلاس سران کشورهای اسلامی که قرار است شش روز دیگر در کویت برگزار شود، نوشته است: «مسئولان جمهوری اسلامی نهایت کوشش را به کار بردهاند تا کنفرانس اسلامی در این امیرنشین کوچک که حامی نزدیک عراق است، بر پا نشود. کربلای۵ به این ترتیب با به محاصره در آوردن بصره نه تنها این بندر بزرگ جنوبی عراق را از بقیه این کشور جدا میکند، بلکه رابطه کویت از راه دریا به عراق را قطع میکند و این امیرنشین را در معرض تهدید نظامی قرار میدهد.» روزنامه کریستین ساینس مانیتور چاپ امریکا هم در شماره امروز خود به بررسی آخرین تحولات عملیات کربلای۵ پرداخت و نوشت: «به گفته تحلیلگران غربی و عربی مسائل خاورمیانه، آخرین تهاجم ایران علیه عراق میتواند در جریان جنگ خلیج فارس تغییر فاحشی ایجاد کند. تهاجم گسترده ایران علیه جبهه جنوبی عراق ظاهراً نیروهای ایرانی را بیش از هر زمان دیگر به تصرف دومین شهر بزرگ عراق نزدیک کرده است. پیشرویهای ایران یک بار دیگر این پرسش را مطرح میکند که عراق تا چه حد قادر به تحمل مجازات خواهد بود. اگر ایران بصره را فتح کند، آنگاه کابوس رژیمهای میانهرو عرب درباره غلبه بیچون و چرای ایران بر عراق معنی جدیدی خواهد یافت. به گفته تحلیلگران عرب در اردن و مصر، سقوط بصره دستاوردی استراتژیک و روانی برای ایران خواهد بود.» در همین زمینه رادیو اسرائیل نیز امروز در گزارشی گفت: «پیشرفت نیروهای ایرانی به سوی بندر بصره دومین شهر بزرگ عراق نگرانیهایی را در بسیاری کشورهای عرب و از جمله مصر، اردن، عربستان سعودی و امیرنشینهای خلیج فارس برانگیخته است.» این رادیو سپس گفت: «هر چند کارشناسان نظامی خارجی معتقدند که نیروهای ایرانی هنوز تا تصرف بصره فاصله زیادی دارند و سقوط این شهر را چندان نزدیک نمیدانند ولی جمهوری اسلامی ایران میکوشد به اهالی آن کشورها تفهیم نماید که پاسداران دولتی به دروازههای بصره رسیده و خود را برای گشودن این شهر بزرگ آماده میکنند.» رادیوی یاد شده ادامه داد: «در واکنش نسبت به تبلیغات گسترده جمهوری اسلامی، پرزیدنت مبارک رئیس جمهور مصر امروز اعلام کرد که عراق نیازی به کمکهای نظامی هیچکدام از لشکریان عرب ندارد زیرا ارتش آن کشور بر اوضاع مسلط است.» وی خاطرنشان ساخت که اگر بصره سقوط کند، نه تنها عراق، بلکه همه کشورهای عرب و مسلمان مسئولیت آن را به عهده خواهند داشت. این رادیو همچنین در اشاره به موضع دیشب فهد گفت: «ریاض اعلام کرد که اگر این کشور مورد تهدید قرار گیرد به اقدامات نامحدود دست خواهد زد.» پادشاه عربستان سعودی همچنین اظهار داشت حملات اخیر ایران تأثیر منفی بر ثبات منطقه خواهد داشت. رادیو اسرائیل ادامه داد: «هر چند پرزیدنت صدام حسین ضمن گفتوگوهای تلفنی به رهبران عرب اطمینان میدهد که ارتش وی حملات ایران را دفع کرده و در برابر سیل نیروهای جمهوری اسلامی مقاومت خواهد کرد، اما فرار دسته جمعی اهالی بصره از این شهر و سیل نیروهای تازه نفسی که از سراسر ایران به جبههها سرازیر میشوند، قهراً نگرانیهای شدیدی را در کشورهای عرب بر میانگیزد و همین نگرانیها به گفته ناظران ممکن است شرایط تازهای را در جنگ ۵/۶ ساله خلیج فارس دیکته کند. به عنوان مثال، وزیر دفاع مصر ژنرال عبدالحلیم ابوغزاله دیروز با لحنی تهدیدآمیز گفت امنیت مصر به امنیت خلیج فارس و عراق بستگی دارد. وی همچنین از تمامی سران عرب خواست اختلافات خود را کنار گذاشته و مواضع واحدی در چارچوب یک پیمان دفاع عربی اتخاذ نمایند؛ زیرا به عقیده وی اکنون امنیت ملی اعراب به خطر افتاده است.» رادیو اسرائیل در پایان گزارش به نقل از ناظران گفت: «یکی از هدفهای ایران ایجاد برتری نظامی بر عراق مقارن برگزاری اجلاسیه کنفرانس سران اسلامی در کویت میباشد زیرا هر چند حکومت آیتالله خمینی نمایندگانی به این کنفرانس نخواهد فرستاد ولی میخواهد نشان دهد که تصمیم تهران در برافکندن رژیم بعثی عراق تزلزلناپذیر است.» به گزارش رادیو امریکا خبرنگار روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی از مقر سازمان ملل با اشاره به دنبال شدن دقیق تحولات جنگ ایران و عراق از سوی کارشناسان نظامی و دیپلماتها و اینکه در طول جنگ شش ساله شهر بصره تا این حد آسیبپذیر نبوده است به نقل از یک دیپلمات آسیایی مینویسد: «نبرد کنونی سرنوشتسازترین و مهمترین مرحله جنگ تا به امروز است.» نیویورک تایمز در عین حال اظهارات کارشناسان و مقامات دولتی امریکا را مورد اشاره قرار داد که عقیده دارند احتمال پیروزی ایران و فتح بصره چندان نیست اما افزود: «مقامات امریکایی میگویند در صورت سقوط بصره احتمال دارد ایالات متحده اطلاعات و تجهیزات نظامی در اختیار عراق قرار دهد و بنیه دفاعی کشورهای عرب خلیج فارس را نیز تقویت کند.» به نوشته این روزنامه در این میان «هنوز موضع فرانسه و شوروی در قبال تصرف بصره توسط ایران روشن نیست ولی به گفته یک مقام فرانسوی امید بر آن است که دولت فرانسه بنیه دفاعی عراق را با ارسال تجهیزات پیشرفته تقویت کند.» روزنامه فایننشال تایمز نیز در شماره امروز خود در گزارشی از مبدأ مسقط نوشت: «حتی اگر ایران درصدد برنیاید بر خطوط دفاعی باقیمانده در شرق بصره حمله کند به عقیده این منابع (دیپلماتهای عرب و غربی منطقه) پیشرویهایی که ایران تاکنون کرده است ممکن است این شهر را برای عراقیها غیرقابل سکونت سازد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن این روزنامه میافزاید: «عراق به جای اینکه از نیروی کامل برتری خود علیه سربازان ایرانی در نزدیک جبهه نبرد و خطوط تدارکاتی استفاده کند به حمله به شهرهای ایران و سایر اهداف کماهمیتتر برای نبرد بصره ادامه داده است.» این روزنامه با اشاره به شنیده شدن صدای درگیریها در کویت میزبان اجلاس سران ۴۶ کشور عضو کنفرانس اسلامی مینویسد: «با وجودی که مقدمات این کنفرانس همچنان در حال انجام است ممکن است بسیاری از سران کشورها عاقلانه بودن پرواز به فرودگاهی که فقط ۵۰ مایل (۸۰ کیلومتر) از جبهه جنگ فاصله دارد را زیر سؤال ببرند.» خبرگزاری فرانسه از منامه نیز تشدید جنگ شهرها را از همین زاویه مورد اشاره قرار داد و نوشت: «عراق به منظور وادار کردن ایران به رها کردن فشارش بر بصره روز دوشنبه به حملات هوایی خود علیه شهرهای ایران ادامه داد. در حقیقت نیروی هوایی عراق پس از حمله کربلای۵ ایران در تاریخ ۱۸ دی ماه به اهداف مشخصی در بیش از ده شهر ایران حمله کرده که بعضی از این شهرها در فاصله ۴۰۰ کیلومتری از مرز هستند.» در این میان روزنامه ایتالیایی استامپا در شماره امروز خود ضمن تفسیری درباره تحولات اخیر جنگ نوشت: «استعفای داوطلبانه صدام میتواند مقدمهای برای پایان جنگ ایران و عراق از طریق مذاکره باشد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از رم این روزنامه با اشاره به تحولات اخیر جنگ مینویسد: «هنوز نمیتوان در مورد امکان خاتمه قریبالوقوع جنگ اظهارنظر نمود اما حسب ظاهر تغییراتی که در حال انجام است به شکست عراق خواهد انجامید. سقوط بصره کار عراق را یکسره خواهد کرد و در صورت استقرار یک جمهوری اسلامی در بصره این شهر مهم به نقطهعطفی برای شیعیان عراق تبدیل خواهد شد. به علاوه احتمال دارد که این شکست یک ضربه کشنده برای روحیه صدام حسین جهت ادامه حکومت در بغداد باشد.» استامپا در زمینه راهحل مورد اشاره برای خاتمه دادن به جنگ عقیده دارد: «به نظر میرسد که گفتوگوهای عربستان سعودی و کویت با مقامات ایرانی سودمند بوده و ظاهراً روابط این دو کشور با تهران بهبود یافته است.» در همین حال روزنامه کویتی الانباء طی مقالهای در شماره امروز خود با عنوان “مطمئن باشید موقعیت عراق خوب است” گزارشهای جهانی را به خاطر نحوه مخابره اخبار تحولات جبهههای جنگ مورد حمله قرار داد و آنان را به ایستادن در کنار دشمنان اعراب متهم کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت روزنامه مذکور همچنین ضمن درخواست از اعراب برای تبلیغات بیشتر به نفع عراق نوشت: «عراق نیازی به تسلیحات اعراب و مردان آنان ندارد بلکه به تبلیغات اعراب نیاز دارد.»

گزارش - 9

9. نایب رئیس مجلس شورای اسلامی در سخنانی درباره خطرناک جلوه دادن پیروزیهای ایران برای کشورهای حاشیه خلیج فارس گفت بعد از عراق مسئلهای برای این کشورها به وجود نخواهد آمد. به گزارش روزنامه کیهان حجتالاسلام محمد یزدی ضمن اشاره به تأکید صریح رئیس جمهور و سایر مقامهای عالی کشور در این زمینه افزود: «جمهوری اسلامی ایران چشمداشتی به هیچیک از این کشورها ندارد، در صورتی که به حد خودشان به اصطلاح قانع باشند و رفتار بکنند؛ و به هر حال برخوردهایشان در مسئله جنگ با عراق و همکاریهایشان طبیعی است که هیچگاه فراموش نخواهد شد.» یزدی که در جلسه علنی امروز مجلس سخن میگفت با اشاره به حملات عراق به شهرها و مناطق مسکونی کشور و سکوت سازمانها و مجامع بینالمللی در این خصوص گفت: «ما مطمئن هستیم که رزمندگان ما با ادامه عملیات به خواست رهبری و قائممقام رهبری و ملت ایران و مجلس شورای اسلامی نیز پاسخ دشمن را خواهند داد و شر متجاوز را از سر منطقه کوتاه خواهند کرد.» وی همچنین برگزاری نشست سران سازمان کنفرانس اسلامی در کویت را مورد اشاره قرار داد و گفت: «نظر جمهوری اسلامی ایران کاملاً مشخص است که کویت صلاحیت چنین میزبانیای را ندارد. در عین حال میبینیم که شرق و غرب همکاریهای خیلی شدید و تلاشهای خیلی زیادی را دارند برای اینکه این کنفرانس در کویت برگزار بشود تا جایی که صرفاً امریکا میگوید ناوگان جنگی خودش را نزدیک بیاورد به خاطر حمایت و در حقیقت مراقبت از این کنفرانس. ولی همانطور که قبلاً هم اعلام شده است و مجدداً هم اعلام میشود ما هم این کشور را صالح برای میزبانی نمیدانیم و در صورت برگزاری هم مصوبات این کنفرانس را هیچ ارزشی برایش قائل نیستیم.»

گزارش - 10

10. در ادامه انتشار گزارشها از اوضاع شهرهای مورد حمله عراق، خبرگزاری جمهوری اسلامی از اسلامآباد غرب گزارش داد: «در پی سه ماه بمباران مداوم شهر اسلامآباد غرب این شهر به صورت ویرانهای درآمده است.» این گزارش حاکی است: «صدها خانه ویران گردیده، مراکز تجاری، تأسیسات اداری و تنها واحد صنعتی این شهر نیز هدف حملات ددمنشانه دشمن قرار گرفته است.» بر پایه این گزارش اهالی آواره این شهر که در بیابانهای اطراف زندگی سختی را میگذرانند خواستار امکانات دفاعی، پناهگاه و استقرار واحدهای قوی پدافند در منطقه متناسب با شدت حملات هوایی عراقاند. در گزارشی دیگر نشریه داخلی اخبار روزانه به وضعیت شهر ملایر به دنبال حمله بیسابقه هواپیماهای عراقی به این شهر پرداخت. این گزارش حاکی است: «کلیه داروخانهها و مطبهای پزشکان تعطیل شده و همگی به اطراف شهر کوچ نمودهاند و تنها داروخانه کمیته امداد امام خمینی فعالیت مینماید. ضمناً صنوف قصاب و خباز به کار خود ادامه میدهند.» این گزارش میافزاید: «چون این شهر برای اولین بار است که مورد تجاوز هوایی منجر به بمباران قرار میگیرد عدم برنامهریزی صحیح و ناهماهنگی و ناآشنا بودن با اینگونه حوادث چنین جریاناتی را باعث گردیده است.» همچنین خبرگزاری جمهوری اسلامی از تبریز گزارش داد: «تشدید حملات دشمن به تبریز طی روزهای اخیر موجب شده مردم تدریجاً و بهویژه در شبها شهر را خالی کرده و به شهرهای همجوار پناه ببرند. البته این مسئله در حال حاضر عمومیت پیدا نکرده لیکن تصور آن در افکار اکثر مردم ایجاد شده است. یک گزارش دیگر حاکی است که اولیاء دانشآموزان به هنگام تجاوز هوایی به مدارس هجوم میبرند تا بچههای خردسال خودشان را در پناه بگیرند.» گزارش همچنین حاکی است: «استاندار آذربایجانشرقی به رسانههای گروهی محلی اعلام کرد خبر حملات ناموفق دیشب و صبح امروز دشمن به تبریز را به نحوی منعکس کنند تا دشمن تصور نماید که این حمله با موفقیت انجام شده و طی آن چند نقطه مسکونی تبریز بمباران شده است. این در حالی است که عدم انعکاس اخبار مربوط به تجاوزات هوایی تبریز از صداوسیما و رسانههای گروهی موجب اعتراض مردم این شهر شده و آنها طی تماسهای مکرر خود با ستاد امنیت شهر و رسانههای گروهی محلی این مسئله را عنوان میکنند. مردم میگویند چگونه است که اخبار مشابه حملات هوایی به سایر شهرهای کشور به طور مرتب پخش میشود ولی در مورد حملات هوایی به تبریز مسئولین سکوت اختیار میکنند.»

گزارش - 11

11. سرپرست هیئت نمایندگی دبیرکل سازمان ملل در جریان بازدید از مناطق مسکونی مورد حمله هوایی اصفهان به حضور خبرنگاران و عکاسان اعتراض کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از اصفهان همچنین به نقل از خبرنگاران و عکاسان حاضر در این بازدید نوشت سرهنگ مولر سرپرست هیئت مکرراً از مسئولین خواست از نزدیک شدن خبرنگاران و تهیه عکس ممانعت کنند در غیر این صورت بازدید را نیمهتمام خواهد گذاشت.

گزارش - 12

12. سفیر جدید تایلند در ایران در دیدار با رئیس جمهور حمایت مسئولان کشورش را از ایران در جنگ اعلام کرد. به گزارش روزنامه اطلاعات به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی بون پونگ وارسی سفیر جدید تایلند در جمهوری اسلامی ایران امروز در دیدار با رئیس جمهور استوارنامه خود را تقدیم کرد. وی در این دیدار ضمن اظهار خرسندی از مأموریت جدیدش به عنوان سفیر فوق العاده تایلند و ابراز امیدواری به تقویت همکاریها و پیوندهای دوستی میان دو کشور حمایت مسئولان کشورش از جمهوری اسلامی ایران در جنگ را اعلام کرد و برای سعادت و نیکبختی ملت ایران آرزوی موفقیت کرد. بر پایه این گزارش آیتالله خامنهای نیز از مواضع دوستانه تایلند در حمایت از جمهوری اسلامی ایران در جنگ تشکر کرد و اظهار داشت: «یقیناً اینگونه مواضع دوستانه روابط سیاسی دو کشور را تقویت خواهد کرد و به دنبال خود موضع گیریهای مشابهی را در کلیه مجامع بین المللی در پی خواهد داشت.» وی در پایان گسترش مناسبات دو کشور را در زمینه های مختلف مورد تأکید قرار داد.

گزارش - 13

13. اخبار پیروزیهای ایران در جبهههای جنگ، تشدید تحرکات محافل سیاسی مختلف در جهان را برای خاتمه دادن به جنگ در پی داشته است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از رم نشریه وچه رپوبلیکانا وابسته به حزب جمهوریخواه ایتالیا در شماره امروز خود بیاثر بودن ابتکارات دیرهنگام دولتهای اروپایی در برابر تحولات غرب آسیا را گوشزد کرده و مینویسد: «با سقوط بصره، تهدید بنیادگرایان اسلامی میتواند تمام منطقه حساس خاورمیانه را در برگیرد. اگر بنیادگرایان تهران خود را آماده بلعیدن عراق و گسترش سابقه اضطراب روی کشورهای کوچک خلیج (فارس) ساختهاند بجا خواهد بود تا ایتالیا و اروپا در اسرع وقت از طریق کانالهای سیاسی و دیپلماتیک تهدیدی را که در بصره متوقف نخواهد شد، سد کنند.» این گزارش یادآور شد: «حزب جمهوریخواه یکی از پنج حزب اصلی ایتالیا به شمار آمده و برخی از وزرای کابینه نظیر وزیر دفاع از اعضاء آن هستند.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از دهلی نو مجلس مشورتی مسلمانان هند به مناسبت در پیش بودن اجلاس سران سازمان کنفرانس کشورهای اسلامی با صدور بیانیهای از سران کشورهای عضو کنفرانس خواست تلاشهای نهایی خود را برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق که آن را برادرکشی خوانده معطوف دارند. در این بیانیه همچنین ضمن ابراز تأسف از ادامه آنچه این مجلس آن را جنگ بیفایده و غیرضروری دانست از دولتهای ایران و عراق درخواست گردید تا به پیشنهادهای کنفرانس اسلامی و تلاشهای جنبش عدم تعهد در جهت برقراری حاکمیت ارضی و امنیت از طریق مذاکره پاسخ مثبت دهند. در همین زمینه خبرگزاری جمهوری اسلامی از الجزیره نیز گزارش داد سومین دوره دبیرخانه دائمی کنگره خلق عرب در پایان نشست سه روزه خود در الجزیره با انتشار قطعنامهای خواستار آتشبس فوری و آغاز مذاکره برای برقرای صلح بین دو کشور ایران و عراق شده است. در قطعنامه این کنگره که با شرکت نمایندگان احزاب و گروههای عرب تشکیل میشود همچنین آمده است: «ادامه جنگ موجب خسارات انسانی فراوان و زیانهای اقتصادی هنگفت به دو کشور میشود و راه را برای سلطه امپریالیسم و صهیونیسم در منطقه در جهت ضربه زدن به نیروهای آزادیبخش و پیشرو میگشاید.» همچنین روزنامه نیمهرسمی الشعب چاپ الجزیره در شماره دیروز خود طی مقالهای که به بررسی تحولات اخیر جنگ اختصاص داشت نوشت: «اشغال نظامی سرزمینهای دیگران مسئلهای است که قوانین بینالمللی آن را جایز نمیداند و در صورتی که طرفی بتواند سرزمین طرف دیگر را اشغال کند اشغالگر دیر یا زود توسط قوانین بینالمللی مجبور به خارجشدن از سرزمین اشغالشده میشود.» الشعب ادامه داد: «این جنگ به لحاظ اینکه در آن مسلمانان همدیگر را به قتل میرسانند و اینکه هر طرفی خود را محق و طرف دیگر را مسئول این جنگ میداند یک جنگ بینتیجه میباشد.» روزنامه الجزایری در پایان مسئولین دو کشور را به متوقفکردن جنگ قبل از دخالت نیروهای خارجی در آن دعوت کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از طرابلس هفتهنامه الزحف الاخضر (مارش سبز) ارگان کمیتههای انقلابی لیبی طی مقالهای در صفحه اول شماره اخیر خود مینویسد: «در نزد هر دو طرف جنگ (ایران و عراق) این تصور وجود دارد که میتوانند کار جنگ را یکسره کنند و رسانههای گروهی غرب و امپریالیستی نیز به این تصور دامن میزنند.» این نشریه با صرفنظر کردن از مسئله چگونگی وقوع جنگ شهرها و میزان حملات دو طرف درگیر در آن مینویسد: «این داستان که اول هواپیماها اقدام به بمباران کردند یا ابتدا موشک شلیک شد درست همانند داستان آغازگر جنگ چه کسی بوده میباشد و تمام این مسائل پلهای بازگشت به عقب را از بین برده است و اگر نمیتوانیم آغازگر جنگ شهرها را در مرحله فعلی تشخیص دهیم پلهای بازگشت به عقب برای شناسایی آغازگر جنگ با توجه به ادامه طولانی جنگ و تحولات آن نیز به کلی از بین رفته است.» امروز همچنین رادیو بیبیسی در گزارشی از تقاضای رهبر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) از دولتهای جهان برای وارد کردن فشار جمعی بر ایران به منظور پایان دادن به جنگ خبر داد. به گفته این رادیو مسعود رجوی در اعلامیهای که در پاریس انتشار داد مدعی شد: «تازهترین حمله ایران که ۱۲ روز پیش شروع شد تاکنون بیش از ۵۰ هزار نفر تلفات به بار آورده است.»

گزارش - 14

14. در ادامه عزیمت گسترده نیروهای مردمی به مناطق نبرد، روزنامه اطلاعات امروز از اعزام نیروهای کمیتههای انقلاب اسلامی سراسر کشور به استعداد یک لشکر رزمی - تخصصی خبر داد. بر پایه این گزارش این نیروها صبح امروز پس از یک راهپیمایی گسترده در خیابانهای تهران و استماع سخنان علیاکبر محتشمی وزیر کشور رهسپار میدانهای نبرد شدند. به گفته حجتالاسلام سراجالدین موسوی فرمانده کل کمیتههای انقلاب اسلامی نیروهای اعزامی امروز یک چهارم کل نیروهای کمیته را تشکیل میدهند. به گزارش روزنامههای کثیرالانتشار داخل، طی چند روز اخیر هزاران نفر از نیروهای رزمی - تخصصی اعم از اعزام مجدد، آموزش دیده، گروههای داوطلب پاسداران کمیته انقلاب اسلامی، اعضای جهاد سازندگی و هلالاحمر و اکیپهایی متشکل از راننده ماشینآلات سبک و سنگین و نیروهای خدماتی، تخصصی و تدارکاتی از شهرهای آشتیان، کاشان، قم، بافق، تفت، سمیرم، اسلامشهر، میناب، جزایر هرمز و قشم، بابل، کرج، زابل، زاهدان، خاش، ایرانشهر، چابهار، لنگرود، اردکان، فریدن، فومن، نقده، تفرش، کرمان، بندر لنگه، بیجار، خمین، ساوه، دهدشت، مهاباد، آباده، اصفهان، ارومیه، ساری، ورامین، اهواز، دورود، کوهدشت و شهرهای دیگری از استانهای خوزستان، فارس، اصفهان، آذربایجانشرقی، خراسان، یزد و سمنان عازم جبهههای جنگ شدند. همچنین یک اکیپ ۲۶ نفره با تخصصهای جراح عمومی، بهیار اتاق عمل، تکنسین بیهوشی، رادیولوژی، آزمایشگاه و تأسیسات، بهیار اورژانس و کمک بهیار از شهر سمنان به مناطق جنگی عزیمت کرد. گزارش دیگری حاکی است ۴ گردان رزمی به همراه یک گروهان از روحانیون اعزامی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم تحت عنوان کاروان منتقمین خون شهدا از شهر قم عازم جبهههای نبرد شدند. در این میان شهر تبریز که طی روزهای اخیر مورد حملات مکرر هواپیماهای عراقی بود دو روز پیش شاهد اعزام شش گردان رزمی از نیروهای مردمی شهرها و بخشهای تبریز، گرمی، سراب، ملکان، مرند، خلخال، میانه، اردبیل و سایر نقاط استان آذربایجانشرقی بود.

گزارش - 15

15. در پی وقوع سه آتشسوزی همزمان در تأسیسات نفتی کویت، تدابیر و اقدامات امنیتی در آستانه اجلاس سران کنفرانس اسلامی در این کشور مورد بررسی مجدد قرار گرفت. روزنامه کیهان به نقل از خبرگزاریهای خارجی گزارش داد حدود ساعت ۲۰:۳۰ شب گذشته به وقت جیامتی (۲۴ به وقت تهران) سه آتشسوزی در یک چاه نفت، یک ترمینال و یک مجتمع نفتی در منطقه صنعتی المو کاوه واقع در ۵ کیلومتری شمال ترمینال الاحمدی (جنوب کویت) روی داد که به گفته منابع رسمی در کویت بلافاصله توسط مأموران آتشنشانی مهار شد. بر پایه این گزارش هیئت وزیران و شورای عالی دفاع کویت امروز به طور جداگانه اجلاس ویژهای تشکیل داده و مسئله آتشسوزیهای متعدد شب گذشته در تأسیسات نفتی جنوب این کشور را بررسی کردند. در همین حال شیخ سعد العبدالله السالم الصباح ولیعهد و نخستوزیر کویت در دیدار با مقامات عالیرتبه امنیتی این کشور تدابیر و اقدامات امنیتی اتخاذ شده به مناسبت انعقاد اجلاس سران کشورهای اسلامی در کویت را مورد بررسی قرار داد. ولیعهد و نخستوزیر کویت همچنین طی یک جلسه جداگانه با اعضای هیئت شرکتکننده کویت در پنجمین اجلاس سران ملاقات و با آنان مسایل و دستورکارهای مربوط به این اجلاس را مورد بحث و گفتوگو قرار داد. بر پایه این گزارش رسانههای گروهی کویت جزئیات این آتشسوزی و میزان خسارات وارده را منتشر نکردند. گزارش کیهان به نقل از خبرگزاری فرانسه یادآور شد: «سه سازمان از جمله جهاد اسلامی مستقر در لبنان در مورد برگزاری پنجمین اجلاس سران کشورهای اسلامی در کویت اخیراً به این کشور هشدار داده و در همین زمینه جنبش اسلامی انقلابی تهدید کرده بود که کویت را به گورستانی برای رهبران کشورهای اسلامی شرکتکننده در این اجلاس تبدیل خواهد کرد.»

گزارش - 16

16. دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی امروز در آستانه اجلاس مقدماتی وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی که از پسفردا در کویت آغاز خواهد شد اعلام کرد در پنجمین اجلاس سران، جنگ ایران و عراق بر اساس آخرین تحولات “خطرناک” آن مورد بحث و گفتوگو قرار خواهد گرفت. به گزارش رادیو کویت شریفالدین پیرزاده همچنین گفت: «جستوجو برای دستیابی به راهحل مسالمتآمیز جنگ ایران و عراق همچنان ادامه دارد.» وی با اشاره به آماده شدن پیشنویس ویژه تشکیل دادگاه اسلامی که از سوی کویت پیشنهاد شده است گفت این احتمال وجود دارد تصمیم نهایی در این مورد در اجلاس سران اتخاذ شود.******* به گفته پیرزاده نسبت به موفقیت این اجلاس امیدواری بسیار زیادی وجود دارد و تاکنون ۲۷ تن از سران کشورهای اسلامی مشارکت خود را اعلام کردهاند. وی این تعداد را نسبت به اجلاسهای قبلی سران سازمان کنفرانس اسلامی بسیار عالی ارزیابی کرد. بر اساس گزارش دیگری از رادیو کویت عدنان عمران معاون سیاسی دبیرکل اتحادیه عرب در مصاحبهای که در تونس با خبرگزاری کویت انجام داد ضمن ستایش از آنچه اقدامات سالیان سال کویت برای رفع اختلافات میان کشورهای اسلامی خواند ابراز امیدواری کرد که این مسئله باعث موفقیت اجلاس گردد و بتواند راهحلی برای پایان دادن به جنگ عراق و ایران درنظر گیرد. وی افزود: لازم است حجم بالای خسارات و ویرانیهای ناشی از این جنگ سران کشورهای اسلامی را وادار کند تا از نفوذ خود استفاده کنند و کلیه امکانات و قدرت خود را برای پایان دادن به این جنگ و درنظر گرفتن برنامه کاری که به موجب آن دو طرف جنگ را به پشت میز مذاکره بنشاند به کار گیرند. در همین زمینه خبرگزاری فرانسه از بن گزارش داد یورگن مولمان معاون وزیر خارجه آلمانغربی به مناسبت در پیش بودن اجلاس سران سازمان کنفرانس اسلامی از کشورهای عضو این سازمان خواست تا «راهی برای خروج از جنگ خلیج (فارس) بیابند.» رئیس جامعه آلمان و عرب در پیام خود به شیخ جابرالاحمد الصباح امیر کویت همچنین اظهار امیدواری کرد کلیه دولتهای اسلامی در این اجلاس شرکت کنند و «مولد حرکتی درجهت ثبات جهان اسلام» باشند. وی همچنین خواهان ورود دوباره مصر به جامعه عرب با توافق کلیه دولتهای عربی شد و اظهار امیدواری کرد که شرکتکنندگان در کنفرانس «بتوانند سیاست جدید مشترکی برای پایان بخشیدن به جنگ فلسطین (جنگ اردوگاهها) در لبنان اتخاذ نمایند.» مولمان در پایان خواهان همبستگی با مردم افغان شد و افزود آنها باید بتوانند سرنوشت خود را آزادانه تعیین کنند. همچنین مطبوعات کویت امروز در صدر صفحات اول خود از ارسال نامه رهبران شوروی به امیر کویت خبر دادند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت مطبوعات این کشور نوشتند در این نامه برای کنفرانس سران کشورهای اسلامی آرزوی موفقیت شده است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از کویت روزنامه کویتی القبس در صفحه نخست شماره امروز خود از قول معاون وزیر خارجه کویت مدعی شد ایران در اجلاس سران کنفرانس اسلامی در کویت شرکت خواهد کرد. القبس افزود تاکنون سطح نمایندگی ایران برای شرکت در اجلاس مشخص نشده است. این روزنامه در کنار این خبر با تیتر مشابهی در صدر صفحه اول خود نوشت: «صدام حسین ریاست هیئت شرکتکننده عراق در اجلاس سران کشورهای اسلامی کویت را به عهده خواهد داشت.» این در حالی است که اغلب روزنامههای کویت به نقل از دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی نوشتند تهران تاکنون هیچ علامتی در مورد شرکت در اجلاس کویت نشان نداده است.

گزارش - 17

17. یک کارشناس کشتیرانی هلندی هشدار داد مسلح شدن کشتیهای بازرگانی در منطقه خلیج فارس آنها را مستقیماً درگیر جنگ ایران و عراق میکند.******** به گزارش خبرگزاری رویتر از آتن کلئاس رینیگرت مدیر شرکت کشتیرانی اسمیت تاک مستقر در روتردام در یک کنفرانس مطبوعاتی در آتن درباره امنیت کشتیرانی اعلام کرد: «کشتیهای تجاری که در منطقه خلیج (فارس) رفت و آمد میکنند نمیتوانند در مقابل سلاحهای مدرن از خودشان دفاع کنند اما پیشنهادهای مربوط به مسلح شدن این کشتیها آنها را مستقیماً وارد نبرد بین ایران و عراق میکند.» مدیر شرکت کشتیرانی هلندی حملات صورت گرفته در منطقه خلیج فارس را شدیدترین حملات علیه کشتیهای تجاری از زمان جنگ جهانی دوم دانست و در عین حال اضافه کرد: «علیرغم این خطر صاحبان کشتیها میگویند آنها نمیتوانند از سفر به منطقه خلیج (فارس) که بیش از ۶۰ درصد نفت جهان را تأمین میکند خودداری کنند.» رینیگرت جنگ خلیج فارس را یک جنگ تمامعیار خواند که به عقیده وی استراتژی دوطرف درگیر، حملات مکرر هوایی علیه کشتیها را ایجاب میکند اما خاطرنشان کرد: «اگر شما کشتیهای خود را مسلح کنید و موشک را با موشک پاسخ دهید خود و کشتی خود را مستقیماً درگیر این جنگ کردهاید.» در این کنفرانس همچنین کاپیتان دیمیتریس پایریس از اتحادیه کشتیرانی الستون نیز گفت: «از آغاز جنگ خلیج (فارس) در سال ۱۹۸۰ تاکنون ۱۹۶ کشتی از جمله ۱۷۰ نفتکش آسیب دیدهاند. بیشتر این کشتیها با پرچمهای لیبریا، یونان، قبرس و پاناما حرکت میکردهاند.»

گزارش - 18

18. روزنامه امریکایی نیویورک تایمز به نقل از منابع اطلاعاتی امریکا مدعی شد کشتیهای جنگی ایران برای نخستینبار در حملات شبانه علیه عراق از موشکهای ساخت ایتالیا استفاده میکنند. به گزارش خبرگزاری رویتر از نیویورک این روزنامه در شماره امروز خود نوشت: «موشکهای سی کیلر (قاتل دریایی) که توسط ناوچههای ایرانی مستقر در نزدیکی تنگه هرمز حمل میشوند در سال جاری (۱۹۸۷) به سه کشتی اصابت کردهاند ولی هیچیک از آنها غرق نشدهاند.» بر اساس گزارشهای مورد ادعا دو فروند از کشتیهایی که هدف موشکهای پرتاب شده از کشتی به صورت سطح به سطح قرار گرفتند در آبهای امارات عربی متحده و یک فروند دیگر در آبهای عمان قرار داشتهاند. هر سه کشتی از کویت عازم اقیانوس هند بودند. نیویورک تایمز در ادامه گزارش خود از ورود یک ناو جنگی شوروی طی هفته پیش جهت اسکورت کشتیهای تجاری این کشور به آبهای خلیج فارس خبر داد. به نوشته این روزنامه کشتیهای مذکور حامل اسلحه برای عراق بودند. نیویورک تایمز از قول افسران نیروی دریایی امریکا نوشت: «ورود این ناو جنگی به داخل خلیج (فارس) به عنوان اخطاری شدید به ایران مبنی بر عدم مداخله در کار کشتیرانی شوروی تلقی میشود.» این گزارش یادآور شد: «حضور این ناو جنگی همچنین به این معناست که در حال حاضر چهار کشور غیرخلیجی یعنی شوروی، امریکا، فرانسه و انگلستان در این آبراه پرآشوب ناو جنگی دارند.»

گزارش - 19

19. روزنامه لوس آنجلس تایمز در گزارشی از واشنگتن اعلام کرد مقامات دولت امریکا میگویند شواهدی که حکایت از افزایش نفوذ شوروی در ایران داشته باشد به چشم نمیخورد. به گزارش رادیو بیبیسی این مقامات پیشتر نگرانی از افزایش نفوذ شوروی در ایران را عاملی در تصویب فروش تسلیحات به ایران عنوان کرده بودند اما چنانکه لوس آنجلس تایمز مینویسد: «برآوردهای اطلاعاتی (جدید) نه برپایه تغییر سیاست مسکو، بلکه براساس برقراری نوعی ثبات سیاسی در حکومت ایران استوار است. هرچند که فروش جنجالبرانگیز تسلیحات امریکا به ایران در کاهش تشنجات و ناآرامیهای سیاسی در ایران کمک نکرده، ولی بههرحال وجود ثبات سیاسی نسبی در ایران فرصت اعمال تهدید ازسوی مسکو نسبت به ایران را کاهش بخشیده است.» گزارش روزنامه لوس آنجلس تایمز حاکی است: «پرزیدنت ریگان نیز در گزارش محرمانه توضیح داد که دریافت تسلیحات امریکایی توسط گروههای میانهرو در تهران نمایانگر توانایی آنها در دستیابی به تسلیحات لازم برای دفاع دربرابر عراق و مقابله با تجاوزات شوروی خواهد بود. چندی پیش سخنگوی کاخ سفید گفت تهدید شوروی علیه ایران تازگی ندارد، ولی گهگاه میزان تهدیدهای کرملین با توجه به وضعیت داخل ایران تغییر میکند. پیش از فاششدن جزئیات معاملات تسلیحاتی، مقامات امریکا نسبت به افزایش تماسهای دیپلماتیک میان تهران و مسکو ابراز نگرانی میکردند. به اعتقاد یک مقام دولت امریکا شوروی میتواند از فرصتهایی که براثر ناآرامیهای سیاسی در ایران بهوجود میآید بهرهبرداری کند، ولی بههرحال برآوردهای اطلاعاتی امریکا روزبهروز انجام میگیرد و تاکنون حاکیاز آن است که وضعیت تغییر چندانی نیافته است.» لوس آنجلس تایمز همچنین از قول یک مقام امریکایی مدعی شد: «آینده جنگ ایران و عراق و مقابله با مشکلات شدید اقتصادی در کشور در بطن جدالهای سیاسی ایران قرار دارد. حملات هوایی عراق بنیه اقتصادی ایران را تضعیف کرده و کمبود و جیرهبندی در کشور بهوجود آورده است. این مسئله سبب شده تا برخی از ملایان از سیاست دولت درزمینه جنگ تا آخرین نفس دوری کنند، ولی بههرحال به گفته مقام آگاه امریکایی علیرغم بروز اختلافنظر در جمع حکام ایران، در کوتاه مدت ایران نسبت به نفوذ شوروی نگرانی چندانی ندارد.»

گزارش - 20

20. روحالله رمضانی کارشناس مسائل سیاسی منطقه غرب آسیا (خاورمیانه) در دانشگاه ویرجینیا در کتابی تحت عنوان “ایران انقلابی” به تجزیه و تحلیل انقلاب اسلامی و روابط امریکا با ایران پرداخت و از سیاست اخیر رونالد ریگان در برابر ایران دفاع کرد اما یادآور شد کاخ سفید در نحوه برقراری روابط دچار اشتباهاتی شده است. به گزارش رادیو امریکا روزنامه نیویورک تایمز در نقد و بررسی کتاب اخیر رمضانی مینویسد: «آقای رمضانی به اشتباهات کاخ سفید اشاره میکند، اما به تصریح اشتباهات نمیپردازد، تنها توصیه میکند که ایالات متحده باید صفحهای از دیپلماسی فرانسه را به عاریت بگیرد. وی مینویسد سیاستمداران فرانسوی در ماجرای ربودهشدن چند نفر از اتباع آن کشور در بیروت کلید آزادی آنان را در تهران جستوجو کردند. با مطالعه کتاب ایران انقلابی نمیتوان پی برد که اگر از آقای رمضانی نویسنده این کتاب درمورد فروش جنگافزار و یا قطعات یدکی به ایران رایزنی میشد وی فروش تسلیحات را توصیه میکرد یا آنکه با آن مخالفت مینمود. اگرچه رمضانی معتقد است که ایدئولوژی رهبران ایران مانع از آن میشد که رژیم آن کشور بهطور مستقیم بهمنظور خرید جنگافزار با امریکا وارد مذاکره شود، اما رهبران رژیم جنگافزار امریکایی را بهطور غیرمستقیم و از بازار سیاه با قیمتی گزافتر خریداری میکردند.» نیویورک تایمز همچنین مینویسد: «از دیدگاه آقای رمضانی تماس امریکا با ایران هم مشروع و هم مفید فایده میبود، زیرا درمورد ربودهشدن یک فروند هواپیمای تی.دبلیو.آ در ژوئن سال ۱۹۸۵، ایران نهتنها در آن دخالتی نداشت، بلکه در پایان بخشیدن به این بحران نیز کمک مؤثری کرد، حتی در همان زمان جورج شولتز وزیر امور خارجه امریکا نیز تأیید کرد که ایالات متحده مدرکی دال بر اینکه ایران در ماجرای هواپیماربایی دخالت داشته است دراختیار ندارد.»

گزارش - 21

21. شیمون پرز وزیر خارجه رژیم صهیونیستی امروز با گفتن اینکه فروش اسلحه به ایران اثر واقعی استراتژیک نداشته اعلام کرد: «اسرائیل از ایران در جنگ این کشور با عراق طرفداری نمیکند اما از یک فرصت استفاده کرده است تا ببیند ایران فردا چگونه خواهد بود.» به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس از بیتالمقدس پرز گزارشها درباره ارسال اسلحه امریکا از طریق رژیم صهیونیستی به ایران را بسیار مبالغهآمیز خواند و گفت: «آیا کسی در خاورمیانه میتواند با اطمینان بگوید که ایران آینده چگونه خواهد بود. بنابراین چرا نباید در صورت وجود پنجره فرصت، خوب نگاه بکنیم و ببینیم که آیا امکان آینده دیگری در ایران هست یا نه.» وزیر خارجه رژیم صهیونیستی در عین حال «اعتراف کرد که درجه بیاطلاعی از آنچه در ایران جریان دارد بیشتر از درجه اطلاع درباره آن است.» وی ادعا کرد «خواهان پایان یافتن جنگ است و ظاهراً در اشاره به ایران گفت هر کس که در جبهه جنگ پیروز شود ممکن است در مرحله درازمدت پس از اعلان صلح پیروز باشد.»

گزارش - 22

22. فرمانده نیروی هوایی رژیم صهیونیستی گفت عراق طی جنگ با ایران توانایی عملیات دوربرد خود را افزایش داده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از تلآویو آموس لاپیدوت که هنگام بازدید از یک پایگاه هوایی این رژیم خطاب به وابستههای نظامی کشورهای خارجی سخن میگفت افزود: «هم اکنون عراقیها برد عملیاتی بسیار بهتری دارند و نیاز ندارند که برای سوختگیری در راه رسیدن به اسرائیل نیروهای خود را در پایگاههای هوایی اردن یا سوریه مستقر کنند.» لاپیدوت با اشاره به تجهیز عراق به هواپیماهای میگ ۲۵ ساخت شوروی با شعاع عملیاتی معادل ۹۵۰ کیلومتر و جنگنده بمبافکنهای میراژ اف ۱ ساخت فرانسه مجهز به بمبهای هدایتشونده لیزری گفت: «سال گذشته عراقیها به پایانه نفتی لارک ایران در آبهای جنوب خلیج فارس حمله کردند، در حالی که در گذشته این منطقه خارج از برد جنگندههای عراقی تصور میشد.» فرمانده نیروی هوایی رژیم صهیونیستی همچنین با اشاره به دریافت جتهای جنگنده میگ ۲۹ ساخت شوروی از سوی سوریه تأکید کرد اسرائیل باید به تاکتیکهای مقابله با میگ ۲۹ دست یابد.

گزارش - 23

23. سخنگوی وزارت امور خارجه آلمانغربی گفت هانس دیتریش گنشر وزیر امور خارجه این کشور در تلاش برای آزادی یک تبعه آلمانی که در بیروت ربوده شده با دولتهای ایران و سوریه تماس گرفته است. خبرگزاری یونایتدپرس از بن ضمن اعلام این مطلب اشاره کرد به گروگان گرفته شدن این تبعه آلمانی «برای اعمال فشار جهت آزادی یک عرب که هفته گذشته به اتهام هواپیماربایی در فرانکفورت بازداشت شد انجام گرفته است.» سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان همچنین گفت: «گنشر موضوع برنامه مبارزه انتخاباتی برای انتخابات روز یکشنبه را تغییر داده و آن را روی موضوع گروگانگیری متمرکز نموده است.»

منابع و مآخذ روزشمار 1365/10/30