1365.12.13
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.12.13 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سیزده اسفند |
| تاریخ شمسی | 1365.12.13 |
| تاریخ میلادی | 4 مارس 1987 |
| تاریخ قمری | 3 رجب 1407 |
گزارش- 163
عمليات "كربلاي7" در ساعت 1:00 بامداد امروز به همت نيروهاي ارتش جمهوري اسلامي ايران در منطقه عمومي حاج عمران در عمق خاك عراق (منطقه عملياتي والفجر2 و كربلاي2)، با استفاده از وضعيت جوّي نامساعد براي دشمن ـ كه اكثراً ارتفاعات پوشيده از برف بود ـ آغاز شد. به گزارش قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، اهداف اين عمليات عبارت است از: آزادسازي ارتفاعات استراتژيك منطقه، انهدام ماشين جنگي دشمن، تسلط بر محورحاج‌عمران ـ رواندوز، ايجاد تسهيلات لازم براي ادامه نبرد مبارزان عراقي در شمال شرقي اين كشور. در اين عمليات لشكر64 اروميه موفق شد ضمن تصرف بخش عمده‌اي از مواضع مستحكم نيروهاي دشمن در ارتفاع 2519، بيش از دو هزار تن از آن‌ها را هلاك يا زخمي كند و ضايعات سنگيني نيز بر تجهيزات‌شان وارد آورد به‌طوري كه گردان سوم از تيپ75 پياده از لشكر23 و گردان خمپاره‌انداز 120ميلي‌متري و گردان دوم از تيپ604 به‌كلي منهدم گرديدند و دو گردان ديگر از اين تيپ به ميزان 80% آسيب ديدند و همچنين تيپ‌هاي 93 و 63 نيز دچار صدمات جدي شدند. در ادامه عمليات، رزمندگان لشكر64 اروميه به منظور انهدام باقي‌مانده نيروهاي دشمن به تپه شهدا در منطقه عملياتي حاج‌عمران يورش بردند كه شمار ديگري از آن‌ها نيز در اين يورش كشته يا زخمي شدند. در اين عمليات همچنين بيش از 237 تن از نيروهاي دشمن اسير شدند.[۱] به گزارش قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص)، به دنبال اين عمليات نيروهاي خودي با استقرار بر ارتفاع مهم 2519، بر ارتفاعات و بلندي‌هاي استراتژيك "گردمند"، "تپه سرخي"، "يال كلّه اسبي" و شهرهاي "چومان مصطفي"، "كاورت"، "ناوپردان" و "كام استرن" تسلط يافتند.[۲] در پي اين عمليات، دشمن در طول روز جاري به منظور بازپس‌گيري مواضع از دست رفته خود، سه بار پاتك كرد كه با شكست مواجه شد. هلي‌كوپترهاي دشمن نيز كه قصد جابه‌جايي نيرو و گلوله‌باران مواضع گردان‌هاي خودي را داشتند بر اثر آتش پدافند هوايي مجبور به فرار شدند.[۳] محافل خبري ضمن انعكاس اخبار اين حمله، هدف آن را افزايش فشار بر عراق ذكر كردند: راديو بي.بي.سي گفت: «اين حمله در حالي صورت مي‌گيرد كه زد و خورد شديد در اطراف شرق بصره همچنان ادامه دارد. حملات جديد موسوم به "كربلاي7" به قصد پراكنده كردن نيروهاي عراقي كه در حال حاضر در قسمت جنوب متمركز گرديده‌اند، صورت مي‌پذيرد.»[۴] "آسوشيتدپرس" «ايران تهاجم جديدي را در شمال منطقة حاج‌عمران آغاز كرده و فشار در جبهه نبرد عليه عراق را حفظ كرده‌است. عراق از وقوع نبردهاي سنگين در طول جبهه بصره گزارش داد اما از اظهار هرگونه مطلبي درباره ادعاي ايران مبني بر تهاجم در حاج‌عمران خودداري كرد. به نظر مي‌رسد كه تهاجم ايران در شمال با هدف افزايش فشار بر عراق صورت مي‌گيرد و نيروهاي داخلي ايران سرگرم نبرد سنگين و شديدي در جبهه بصره بوده‌اند.» اين منبع خاطرنشان كرد كه فاصلة حاج‌عمران تا بصره 1000 كيلومتر است.[۵]
گزارش- 164
به دنبال عملياتي كه از ده روز پيش [ر.ك. به: 3/12/1365 - 126] در شرق بصره آغاز گرديده‌است، امروز دشمن با تيپ‌هاي مستقر در خط و نيز با به‌كارگيري تيپ1 مكانيزه دوبار به سيل‌بند غربي كانال ماهي‌گيري پاتك كرد. در اين پاتك‌ها هلالي پنجم حاشيه غربي كانال ماهي پس از چند بار دست به دست شدن، سرانجام به دست دشمن افتاد. راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه وضعيت خط خودي را در اواخر وقت امروز چنين گزارش داد: «خاكريز اول دشمن كه به خط پدافندي 500 مشهود بود، آزاد شد و اين خط به سيل‌بند صوئيب متصل گرديد و يگان‌هاي خودي كاملاً بر روي آن استقرار يافتند. همچنين مواضع خودي در هلالي چهارم حاشيه غربي كانال ماهي تثبيت شده و نيروها در پشت جاده آسفالت غرب كانال مشغول احداث مواضع و تكميل خاكريز شدند.»[۶] قرارگاه خاتم‌الانبيا(ص) نيز در اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «در عمليات نيروهاي خودي كه از شب گذشته تا صبح امروز ادامه يافت مجموعاً تيپ‌هاي 78 ، 504 ، 505 ، 115 پياده و تيپ‌هاي 24 و 27 مكانيزه و تيپ 82 كماندويي و بقاياي تيپ هاي "7 گارد جمهوري" و "437 پياده" دچار خسارت شدند و بيش از 300 تن از نيروهاي آن‌ها كشته يا زخمي شدند؛ 30 دستگاه تانك و نفربر دشمن نيز منهدم شد. رزمندگان اسلام همچنين تعداد زيادي از نيروهاي عراقي را به اسارت خود درآوردند كه 120 تن از آنان به پشت جبهه تخليه شده‌اند كه در ميان آنان 4 افسر و چند درجه‌دار به چشم مي‌خورد.»[۷] به گزارش ديگري، بعدازظهر امروز سپاه سوم عراق به يگان‌هاي خود در منطقه عملياتي كربلاي5 اعلام كرد كه آماده حمله جديدي از نيروهاي ايراني باشند. در اين اطلاعيه آمده‌است: «براساس وضعيت فعلي لازم است استحكام مواضع پدافندي هرچه سريع‌تر
نقشه مانور عمليات كربلاي7
به‌اين صورت انجام گيرد: ساختن مواضع پدافندي هرچه سريع‌تر انجام شود. به‌نحوي‌كه براي مقابله با دشمن قبل از غروب امروز كامل شده‌باشند. بازسازي شبكه موانع و محكم‌كاري آن‌ها و بستن شكاف‌ها به‌نحوي‌كه شكافتن آن ممكن نباشد مگر با دادن تلفات زياد. تعيين مسئوليت‌ها براي همه واحدها و رده‌ها تا رده دسته. واحدهايي كه به علت تلفات زياد نياز به بازسازي دارند، از منطقه خارج شوند. برطرف نمودن كمبود مهمات و ساير اقلام پشتيباني. تخليه همه كشته‌ها و مجروحان از ميدان جنگ. تخليه ادوات مكانيزه و سلاح‌هاي منهدم شده.» در خاتمه اين اطلاعيه آمده‌است: «كليه يگان‌ها بايد با استعداد كامل براي وارد شدن در يك جنگ پدافندي پيروز، از غروب امروز آماده‌باشند.»[۸] يك بولتن داخلي سپاه پاسداران امروز در گزارشي از وضعيت سازماندهي جديد در ارتش عراق در سال جاري، به اهميت گارد جمهوري در اين سازماندهي جديد اشاره كرده و نوشت: «توسعه نيروهاي ارتش عراق كه در سال 1364 مبتني بر يك برنامه‌ريزي كلي در سازماندهي و بر اساس تشكيلات سپاه‌هاي 5 و 6 و 7 و نيروهاي گارد جمهوري بود، در سال 65 بر مبناي تجربيات حاصله از والفجر8 (فتح فاو)، دست‌خوش تغييرات عمده‌اي گرديد كه بر اساس آن، ارتش عراق به منظور آزادي عملياتي بيش‌تر سپاه‌ها و در اختيار داشتن احتياط‌هاي مناسب، واحدها و يگان‌هاي قابل توجهي را در سازمان ستاد كل و يا نيروهاي گارد جمهوري سازماندهي نمود. در همين راستا واحدهاي گارد جمهوري كه از نظر رژيم بعثي از قابليت بيش‌تري برخوردار هستند، به صورت يك سپاه رزمي درآمده و نقش احتياط را در ارتش عراق ايفا مي‌نمايد كه در 18 تيپ جديدالتأسيس توسعه يافته‌است.»[۹]
گزارش- 165
به گزارش قرارگاه نيروي زميني سپاه پاسداران، به منظور تداوم پيشروي ديشب نيروهاي خودي در غرب كانال ماهي‌گيري، امروز اين قرارگاه طرح مانوري را به قرارگاه كربلا و قرارگاه قدس ابلاغ كرد. هدف اين مرحله از عمليات، تصرف خط دوم دشمن بود كه خاكريز 1000 ناميده مي‌شود. براساس اين طرح ، مي‌بايست صبح امروز نيروهاي لشكرهاي 17 و 5 از جناح چپ، لشكرهاي 33 و 25 در محور مياني و لشكرهاي 10 و 19 در محور راست منطقه وارد عمل مي‌شدند،[۱۰] اما براثر بارش باران و باتلاقي بودن زمين و آماده نبودن نيروها، عمليات انجام نگرفت.[۱۱] پس از آن، در جلسه ديگري با حضور فرماندهي كل سپاه - كه در قرارگاه نيروي زميني در شلمچه برگزار گرديد - فرماندهان به تشريح وضعيت يگان خود پرداختند. اوضاع سخت و طاقت‌فرساي عمليات و همچنين كمبود شديد نيرو، چشم‌انداز روشني براي عموم فرماندهان باقي نگذاشته بود، اما در پي سخنان فرماندهي كل سپاه و تأكيد وي بر ضرورت حفظ دور پيروزي‌ها، مجدداً جلسه آماده ارائه و بررسي نظر‌ها در خصوص طرح مانور جديد شد.[۱۲] هدف از طرح مانور جديد در مرحله اول، تصرف خط دوم دشمن (خاكريز 1000) و در مرحله دوم، ادامه عمليات براي تصرف خط سوم دشمن (خاكريز 1500) بود. قرارگاه قدس با لشكرهاي 41 ثارالله، 10 سيدالشهدا، 19 فجر، 25 كربلا و 33 المهدي در سمت راست منطقه عملياتي و قرارگاه كربلا با لشكرهاي 8 نجف و 5 نصر در سمت چپ منطقه وارد عمل شدند. عمليات در ساعت 23 آغاز شد. در محور قرارگاه كربلا نيروها توانستند در اندك زماني به خط پدافندي 1000 برسند و به انهدام دشمن و الحاق بين خودشان بپردازند، ولي الحاق آن‌ها با نيروهاي قرارگاه قدس بر اثر مقاومت شديد دشمن - كه توأم با اجراي آتش سنگين و فشارهاي متوالي و افزايش نيروها بود - صورت نگرفت. در منطقه قرارگاه قدس لشكر41 ثارالله تا 5 متري جنوب نخستين پل كانال ماهي‌گيري (معبر شماره 1) پيشروي كرد ليكن لشكر19 فجر به دليل پاك‌سازي نشدن ميدان مين نتوانست در محور خود پيش رود. در محور لشكرهاي 10 و 25 نيز نيروها بر اثر آتش سنگين دشمن و همچنين وجود ميدان مين در فاصله دو يگان، شاخص درستي جهت الحاق بايكديگر نيافتند و با اين كه لشكر33 المهدي يك گردان جهت كمك به الحاق اين دو يگان وارد عمل كرد، الحاق صورت نگرفت. به‌گزارش قرارگاه خاتم سپاه، دشمن در شب جاري كاملاً از حمله نيروهاي خودي آگاه بود و با پيش‌بيني ساعت عمليات رزمندگان اسلام، در ساعت 22 به نيروهاي خود آماده‌باش داده بود. ديده‌بانان دشمن نيز حركت ستون زرهي خودي در مقابل جاده شلمچه را گزارش كرده بودند و دشمن كه آماده پدافند در مواضع خود بوده است، با وجود دادن تلفات سنگين، توانست خط 1000 را حفظ كند. طبق اين گزارش، تيپ82 دشمن در حاشيه كانال ماهي‌گيري با آن كه آمادگي دفاع داشت، بر اثر حمله نيروهاي خودي به‌سرعت از منطقه گريخت. همچنين با پيشروي نيروهاي خودي در اين محور، باقي‌مانده تيپ504 و يك گردان از تيپ115 منهدم شد و نيروهاي آن گريختند. در همين حال به گزارش معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، دشمن براي تقويت روحيه پرسنل خود كه در پي چند شبانه روز درگيري متحمل خسارات فراواني شده‌اند، آنان را به اهداي مدال و خودرو نويد داده و صدام در پيامي به سپاه سوم از نيروهاي اين سپاه قدرداني كرده‌است.[۱۳] به گزارش راديو بغداد، سخنگوي نظامي عراق مدعي شده كه نيروهاي اين كشور تهاجمات چند روز اخير ايران در جبهه جنوب را دفع كرده و تلفات و ضايعات بسياري بر آنان وارد آورده‌اند. به گزارش اين راديو، يك سخنگوي دولت عراق نيز مدعي شده كه مناطق مسكوني بصره را نيروهاي ايران گلوله‌باران كردهاند. وي همچنين حملات نيروهاي خودي به عراق در جبهه جنوب را نقض "شرايط قطع حمله به شهرها" خوانده و تهديد كرده‌است كه در صورت ادامه اين اقدامات، عراق حملات خود به شهرهاي جمهوري اسلامي ايران را از سر خواهد گرفت.[۱۴]
گزارش- 166
به گزارش قرارگاه رمضان، نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان عراق در ادامه عمليات‌هاي پراكنده خود عليه مواضع نيروهاي ارتش عراق، امروز در جاده اربيل - كركوك به 9 پايگاه و يك مقر گروهان حمله كرده و ضمن تصرف پايگاه‌هاي فوق، بيش از 100 تن از نظاميان را كشته و بسياري را نيز مجروح كردهاند. در اين عمليات چهار تن از نيروهاي عراقي نيز اسير شده‌اند و 9 قبضه تيربار گرينف، 4 تفنگ قناسه و يك خمپاره 60 ، 4 دستگاه دوربين ديد در شب و تعداد ديگري تجهيزات انفرادي به غنيمت پيش‌مرگان در آمده و چند دستگاه نفربر نيز منهدم شده‌است. طبق اين گزارش، امشب در عمليات ديگري منطقه "چهارقرنه" از توابع استان سليمانيه عراق نيز هدف آتش توپخانه اتحاديه ميهني بوده‌است.[۱۵]
گزارش- 167
فعاليت عناصر ضدانقلاب در داخل و اقدامات نيروهاي خودي براي مقابله با آن‌ها موضوع يكي از گزارش‌هاي نشريه داخلي سپاه است كه در قسمتي از آن آمده‌است: «عوامل ضدانقلاب، يك بمب ساعتي به وزن تقريبي 7 كيلوگرم را در ساختمان واحد تبليغات سپاه سردشت كار گذاشته بودند كه نيم ساعت قبل از انفجار، كشف و خنثي گرديد و عاملين آن شناسايي شدند.»[۱۶] همچنين اين نشريه اعلام كرد: «افشاي جاسوسي عناصر سازمان مجاهدين (منافقين) به نفع عراق در جريان بمباران مناطق مسكوني - كه اسناد و مدارك غيرقابل انكار بر آن دلالت كرده و اعتراف تعدادي از عناصر اين سازمان كه در حين راهنمايي هواپيماهاي عراقي و يا در حين ارتكاب به ترور دست‌گير شده‌اند آن را تأييد كرده‌است - اين سازمان را با وحشت و نگراني شديدي روبه‌رو ساخته‌است به‌طوري‌كه بيش‌ترين بخش از برنامه‌هاي راديويي "صداي مجاهد" كه از طريق راديو عراق پخش مي‌شود به تحليل‌هايي به منظور تبرئه سازمان از اين خيانت و رسوايي اختصاص يافته‌است. در همين زمينه دفتر اين سازمان در پاريس در اطلاعيه‌اي - كه متن آن نشان‌دهنده ميزان اضطراب و گيجي از اين افشاگري‌ها است - با دست‌پاچگي هرگونه جاسوسي منافقين براي عراق در جريان بمباران مناطق مسكوني را تكذيب كرد.» اين گزارش افزوده‌است: «متأسفانه با وجود دلايل و مدارك متعددي كه از جاسوسي منافقين در جريان بمباران هوايي مناطق مسكوني حكايت مي‌كند، اقدام چشم‌گيري در جهت افشاي آن به عمل نيامده‌است و حال آن كه تنها اعلام اين خبر، آثار سودمند و قابل ملاحظه‌اي داشته‌است.»[۱۷]
گزارش- 168
يك نشريه داخلي سپاه پاسداران اعلام كرد كه نيروهاي خودي اخيراً موفق شده‌اند 80 درصد از گروهك فدائيان خلق - شاخه اكثريت - را متلاشي كنند. در اين عمليات علاوه بر دست‌گيري 80% از كادرها، اعضا و هواداران تشكيلاتي به همراه اعضاي شبكه‌هاي مخفي اين سازمان در ادارات، موارد زير شناسايي و ضبط گرديده‌است: ابزارهاي انتشاراتي اعم از ماشين‌هاي چاپ افست، فتواستنسل، فتوكپي، پلي‌كپي، تايپ كه مجموعاً بالغ بر 200 دستگاه است. شمار بسياري مهر و كارت‌هاي جعلي ادارات دولتي از جمله دفترچه بسيج اقتصادي، شناسنامه، گواهي‌نامه، كارت‌شناسايي ارگان‌ها، برگ پايان خدمت، اسلحه، مهمات و سيانور. چندين انبار كاغذ و مركب. چند ميليون ريال وجه نقد و مبلغ هنگفتي پول كشورهاي مختلف. چندين دستگاه وسايل نقليه اعم از اتومبيل و موتورسيكلت. تعدادي اماكن مسكوني و تجاري تشكيلاتي. اين نشريه سپس افزوده است: «برخي از جرائم گروه اكثريت به نقل از گزارش‌هاي وزارت اطلاعات به شرح زير مي‌باشد: دارا بودن مشي براندازي نظامي جمهوري اسلامي ايران و اقدام عملي در اين جهت؛ جاسوسي و كارشكني در ابعاد مختلف جنگ در جهت تسريع شعار براندازي و ارتباط جاسوسي با شوروي و افغانستان بالاخص تشكيل پايگاه‌هاي جاسوسي در افغانستان؛ تلاش جهت نفوذ در ارگان‌هاي نظامي؛ انجام اقداماتي از قبيل جعل اسناد و مدارك دولتي و ارگان‌هاي نظامي و داشتن سلاح و مدارك خروج از كشور و . . .»[۱۸] "خبرگزاري جمهوري اسلامي" هم اعلام كرد: «طي ماه گذشته يك گروه 30 نفري از سلطنت‌طلبان رودبار و 20 تن از اعضا و هواداران گروهك سازمان مجاهدين در استان گيلان دست‌گير شده‌اند.»[۱۹]
گزارش- 169
اعزام نيروهاي داوطلب بسيجي امروز نيز از شهرهاي تبريز، بوشهر، مرودشت، تنگستان، دشتستان، دشتي، گناوه، كنگان ادامه يافت كه طي آن هزاران تن عازم جبهه‌ها شدند. روزنامه اطلاعات تعداد نيروهاي اعزامي از آذربايجان را 5 گردان ذكر كرده‌است.[۲۰] از سوي ديگر، در ادامه كمك‌هاي مردمي به جبهه‌هاي جنگ، خبرگزاري جمهوري اسلامي امروز گزارش داد: «بيش از 42 ميليون ريال وجه نقد به همراه چندين قطعه طلا و 3 دستگاه آمبولانس كه از سوي يك عروس و داماد براي جبهه‌هاي جنگ تحميلي هديه شده‌بود، در ديدار گروهي مردم فداكار ايران به "حجت‌الاسلام‌والمسلمين سيدعلي خامنه‌اي" رئيس‌جمهوري تقديم شد.» پس از اهداي اين كمك‌ها رئيس‌جمهوري طي سخناني ضمن قدرداني از خواهران و برادراني كه جبهه‌هاي جنگ تحميلي و سيل‌زدگان را ياري مي‌كنند، گفت: «اين هدايا حائز اهميت والايي است. وقتي ما خود را در جمع اين چنين مردم ايثارگري مي‌بينيم اولين احساس‌مان اين است كه پيوند بين ملت و مسئولان روز به روز در حال افزايش است و اين همان راز اصلي پيروزي ما است.» رئيس‌جمهوري افزود: «با گذشت 8 سال دشوار از انقلاب، ما با شديدترين تهاجمات دشمنان‌مان روبه‌رو بوده‌ايم و امروز نه فقط ضعيف نيستيم بلكه با ثبات‌تر و قوي‌تر و قدرت‌مندتر شده‌ايم و اين امر را به‌ندرت مي‌توان در دنيا مشاهده كرد.» رئيس شوراي‌عالي دفاع با اشاره به مشاركت اقشار گوناگون مردم ايران در جبهه‌هاي جنگ تحميلي، به ويژه از نقش خانواده‌هاي شهدا در اين امر تقدير كرد و با اشاره به پدر يك شهيد كه دو دست خود را نيز در جبهه‌هاي جنگ تحميلي تقديم انقلاب اسلامي كرده و اكنون با كمك‌هاي خود به ياري جبهه شتافته است، گفت: «كساني كه عزيزترين سرمايه خود را قبلاً در راه اسلام و انقلاب داده‌اند، خود را از انقلاب و دولت طلب‌كار نمي‌دانند مانند آقاي "دست‌باز" كه دو دستش و فرزندش را تقديم انقلاب اسلامي ايران كردهاند.» حجت‌الاسلام و المسلمين خامنه‌اي افزود: «ضربات رزمندگان قهرمان ما در عمليات كربلاي5 و كربلاي6 و آنچه كه در آينده خواهيد شنيد، مانند پتكي بر سر صدام فرود آمده‌است و ديگر اين آخرين پتك‌ها مي‌باشد كه بر اين تخته شكسته فرود مي‌آيد.»[۲۱] همچنين در جلسه امروز هيئت دولت، پس از بحث و تبادل نظر در مورد اهم رويدادهاي داخلي و خارجي، گزارش ستاد پشتيباني از مناطق بمباران شده را معاون نخست‌وزير تقديم دولت كرد. در اين گزارش از سرعت فعاليت وزارت‌خانه‌ها، شهرداري‌ها و ياري وسيع مردم در احداث پناه‌گاه‌ها قدرداني شده‌است. در جلسه امروز دولت همچنين طرح بيمه منازل مسكوني در قبال خسارات ناشي از بمباران و نيز افزايش بودجه خاص بازسازي مناطق بمباران شده به تصويب رسيد.[۲۲]
گزارش- 170
به گزارش راديو بي. بي. سي.، "جمعيت دفاع از آزادي" كه در جمهوري اسلامي ايران با آزادي كامل در حال فعاليت است، امروز در نامه سرگشاده‌اي به امام خميني، خواستار ختم جنگ شده‌است. در اين نامه با انتقاد از ادامه جنگ، آن را سبب قرباني‌‌شدن بهترين جوانان كشور و بمباران شهرها و روستاهاي بي‌دفاع ذكر كردهاند و افزوده‌اند كه ادامه جنگ به نفع فروشندگان تسليحات در جهان مي‌باشد. به گزارش اين راديو، جمعيت دفاع از آزادي در ادامه نامه خواستار يك همه پرسي از مردم درباره ادامه يا ترك جنگ شده‌است.[۲۳]
گزارش- 171
مهندس "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، امروز در مصاحبه‌اي اختصاصي با روزنامه اطلاعات به سؤالات خبرنگار اين روزنامه در خصوص استراتژي نظامي ايران، پيشنهادهاي جديد به جمهوري اسلامي ايران درباره جنگ، احتمالات در خصوص حذف صدام و مواضع ايران درباره آينده جنگ پاسخ داد. به نوشته اطلاعات، نخست‌وزير با اشاره به اين كه هدف ايران گرفتن بصره نيست، گفته‌است: «وارد شدن به بصره مشكلات خاص خودش را دارد البته نه از نظر جنگي، بلكه از نظر مشكلات جنبي متنوعي كه در بر دارد و هدف ما نيز شكست رژيم صدام است نه گرفتن اين شهر و يا آن شهر عراق، عملاً هم در اين مرحله بصره براي اعمال فشارهاي سياسي اقتصادي و نظامي عليه صدام در گرو ما است به اضافه اين كه ابتكار عمل به واسطه ايثارگري‌ها و دلاوري‌هاي رزمندگان در دست جمهوري اسلامي قرار دارد.» وي افزوده‌است: «روش كار ما انهدام ارتش صدام است و روش كار ما همان‌طور كه مي‌بينيد كشاندن تيپ به تيپ ارتش صدام به مهلكه و نابودي آن‌هاست. البته اين به آن معنا نيست كه كارهاي انجام شده پيروزي بزرگي نصيب ما نكرد، بلكه اگر به محتواي خبرها و تحليل‌هاي رسانه‌هاي گروهي جهان و تحركات و اتفاقاتي كه در سطح بين‌المللي و منطقه مي‌افتد توجه كنيم، مي‌بينيم كه عظمت كار رزمندگان ما در جبهه‌ها تا چه اندازه است. استراتژي ما هم، انهدام ارتش و نيروهاي مسلح عراق و شكستن توان رزمي صدام است كه بخش عمده آن هم در جريان عمليات كربلاي5 انجام گرفته و الآن نيز ادامه دارد.» مهندس موسوي در خصوص پيشنهادهاي جديد به جمهوري اسلامي ايران بعد از پيشروي اخير رزمندگان، گفت: «اكنون بيش از سابق درباره رفتن صدام و دادن غرامت‌ها صحبت مي‌شود و اگر در سابق اين بحث‌ها تنها در محافل ديپلماتيك انجام مي‌گرفت امروز به صورت علني و آشكار در رسانه‌هاي گروهي جهان منعكس شده و مورد بحث و تجزيه و تحليل قرار مي‌گيرد. ولي ما نبايد خط اصلي قدرت‌هاي استكباري را در اين‌جا فراموش كنيم، هدف آن‌ها اين است كه به هر نحو ممكن جلو پيروزي ما را بگيرند، اين موضوع را به‌تازگي "ريگان" و "شولتز" صريح و آشكار بيان كردهاند. الآن شولتز راهي چين شده تا به اصطلاح خودشان جلو فروش اسلحه را به ما بگيرد هرچند كه ما اسلحه‌اي از چين دريافت نمي‌كنيم. از سوي ديگر، كاخ سفيد مسئولي را تعيين كرده تا مانع فروش هر نوع اسلحه‌اي به ما بشود، اين موضع‌گيري نشان مي‌دهد كه راه ما چه راهي است.» "نخست‌وزير" در خصوص اعتقاد به حذف صدام در محافل بين‌المللي و منطقه‌اي، گفت: «من اعتقاد ندارم كه آن‌ها پذيرفته‌اند صدام برود بلكه به اين باور رسيده‌اند كه صدام به واسطه ايستادگي رزمندگان رفتني است. اگر روشن‌تر بخواهم بگويم، يعني اگر نيم درصد هم احتمال بقاي صدام باشد، ما شاهد خواهيم بود كه قدرت‌هاي جهاني تا لحظه آخر به او كمك مي‌كنند و اين را نبايد از فكر خود بيرون كنيم، اين‌كه وضعيت به نوعي تغيير بكند كه كمك‌ها به صدام قطع شود نيز نيست. شما ديروز ديديد كه اعلام شد بانك‌هاي اروپايي تصويب كردهاند كه موعد بازپرداخت وام‌هاي اروپا به صدام تمديد شود و اين حكايت از اميد حاميان صدام به بقاي او دارد، منتها اين اميد كاهش يافته و به همين دليل بحث درباره سقوط صدام جدي‌تر از سابق است و سعي مي‌كنند راهي بيابند كه اگر صدام سقوط كرد، همه چيز نشكند و بر باد نرود و حداقل ضرر كم‌تري متوجه آن كشورها بشود، براي همين بحث‌هاي گوناگوني در جريان است و قسمتي از آن‌ها هم به صورتي ملايم از طريق رسانه‌هاي گروهي جهان منعكس مي‌شود و آن چيزي كه شما در رسانه‌ها مي‌بينيد و منجر به انعكاس سؤالاتي مي‌شود، به يك پايه قوي‌تر در بحث‌هاي ديپلماتيك در سازمان‌هاي بين‌المللي و كشورهاي گوناگون و نيز مذاكرات ما با آن‌ها برمي‌گردد.» وي در خاتمه گفت: «به هر حال موضع جمهوري اسلامي ايران درباره آينده اين است كه بايد بعد از سرنگوني رژيم صدام، در منطقه صلح و آرامش برقرار شود و يك حكومتي مطابق نظرات مردم عراق به سركار باشد و كشورهاي منطقه بتوانند در كنار يكديگر براي سازندگي و استقلال خود تلاش كنند و اثرات سياست‌هاي قدرت‌هاي بزرگ را در منطقه از بين ببرند و امنيت منطقه را خود به دست بگيرند.»[۲۴]
گزارش- 172
فرانسه علاوه بر فروش هواپيماهاي ميراژ به عراق، خلبانان اين كشور را نيز آموزش مي‌دهد. يك بولتن داخلي سپاه به نقل از روزنامه فرانسوي "كانارداتشين" نوشت «5 تن از خلبانان بازنشسته فرانسوي تجربيات خود را جهت بمباران اهداف اقتصادي و غيرنظامي در اختيار عراق قرار مي‌دهند.» اين روزنامه با اشاره به اين كه اين خلبانان داراي مدارج عالي علمي از بهترين مدارس نظامي فرانسه بوده و دوران خدمت خود را در بخش مديريت تجارت بين‌المللي مؤسسه "داسو" گذرانيده و قبلاً مربي نظاميان عراقي در فرانسه بوده‌اند و اكنون مأموريت‌شان در عراق و كمك به خلبانان ميراژ اف-1 مي‌باشد، مي‌افزايد: «اين خلبانان ضمن تعيين اهداف و طريق حملات و انتخاب نوع موشك و نحوه سوخت‌گيري در فضا جهت حمله به اهداف دور را برنامه‌ريزي و اجرا مي‌نمايند. بنابه ادعاي اين روزنامه استفاده از تكنيك سوخت‌گيري در فضا ابتدا به كمك ميراژ‌ها و سپس با استفاده از هواپيماهاي "آنتنوف-12" روسي به خلبانان عراقي امكان داد كه بتوانند اهداف خود را در پايانه‌هاي نفتي سيري و لاوان در فواصل 800 تا 1000 كيلومتري پايگاه‌شان، بمباران نمايند.» بولتن سپاه در تحليل هم‌كاري نظامي فرانسه با عراق، نوشته‌است: «خدماتي كه كارشناسان فرانسوي در اختيار عراق قرار مي‌دهند، فراتر از خدمات بعد از فروش از طريق شركت‌هاي سازنده هواپيما به مشتري خود مي‌باشد و سفر اين مستشاران فرانسوي به عراق بدون چراغ سبز دولت فرانسه نمي‌باشد. علاوه بر اين‌ها مزدوراني از كشورهاي آلمان و زلاندنو و خصوصاً آفريقاي جنوبي با خلبانان عراق در امر هدايت هواپيماهاي جنگي و سوخت‌رساني هم‌كاري مي‌نمايند.» اين منبع افزوده‌است: «در پي ديدار اخير وزير خارجه عراق از فرانسه، طي قراردادي كه في‌مابين دو كشور منعقد گشت، دولت فرانسه به‌زودي چند نوع موشك و مهمات و همچنين هواپيماهاي ميراژ را تا اوايل ماه مارس (اواسط اسفند) در اختيار عراق قرار خواهد داد.»[۲۵] هفته‌نامه "الثوره الاسلاميه" ارگان مجاهدين عراق نيز در اين باره نوشت: «رژيم عراق از فرانسه 45 فروند هواپيماي "ميراژ 2000" درخواست كرده‌است و فرانسه شرط كرده‌است در صورتي كه عربستان سعودي پرداخت بهاي اين هواپيماها را تضمين كند آن‌ها را در اختيار عراق قرار خواهد داد.» به گزارش اين هفته‌نامه، صدام هيئت‌هاي گوناگوني را براي قانع ساختن مقامات سعودي جهت انجام اين معامله به رياض فرستاده‌است ولي اين بحث‌ها تاكنون بي‌نتيجه مانده‌است.[۲۶] همچنين روزنامه جمهوري اسلامي درباره تدارك نظامي عراق از طريق عربستان و كويت، نوشت: «خط اتوبان نظامي كه از "منطقه حفر الباطن" در عربستان تا پاسگاه "البيسيه" عراق كه در محدوده منطقه بي‌طرف (بين عربستان و كويت و عراق) مي‌باشد، طي سه روز گذشته شاهد سنگين‌ترين ترافيك حمل سلاح و مهمات و غيره بود. همچنين كويت نيز جاده كويت - صفوان را به امر تداركات حمل مهمات براي عراق اختصاص داده‌است.»[۲۷]
گزارش- 173
تركيه با توافق قبلي دولت عراق، اردوگاه‌هاي كردنشين و پناه‌گاه‌هاي كردهاي مخالف خود را در داخل خاك عراق با 30 فروند هواپيما بمباران كرد. در اين حمله كه در مناطق "سيرات آرا" و "آراميس" در شمال عراق انجام شد، حدود 100 تن كشته شدند. هم‌زمان با اين اقدام، كماندوهاي نيروي زميني عراق نيز سركوب كردها را تشديد كردند. عراق كه از قبل با اين اقدام تركيه موافقت كرده‌بود در اخبار راديويي خود به اين حادثه اشاره‌اي نكرد.[۲۸] به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از آنكارا، "حسن جلال گوزل" وزير مشاور و سخنگوي دولت تركيه صبح امروز در مصاحبه‌اي مطبوعاتي با تأييد اين خبر افزود: «در اين عمليات محدود كه در ساعت 18 آغاز شد و به مدت نيم ساعت به طول انجاميد، اردوگاه‌ها و پناه‌گاه‌هاي نيروهاي جدايي‌طلب كرد در مناطق سيرات آرا و آراميس واقع در داخل خاك عراق بمباران شدند.» وي ادامه داد: «عمليات اخير نيروهاي تركيه كه تنها از طريق هوا صورت پذيرفت با توافق قبلي رژيم بغداد صورت گرفته و با تحولات اخير جبهه‌هاي جنگ ايران و عراق هيچ رابطه‌اي ندارد.» سخنگوي دولت تركيه سپس گفت كه اين كشور براي تماميت ارضي و استقلال كليه كشورهاي منطقه احترام قائل است. "جلال گوزل" در ادامه سخنانش با اشاره به اين كه دولت تركيه از قبل در جريان عمليات نيروهاي نظامي قرار گرفته‌است، افزود: «تصميم به انجام عمليات نيروهاي نظامي در جلسه هيئت وزراي دولت تركيه كه چهارشنبه گذشته (6 اسفند) برگزار شد، اتخاذ گرديد ولي به لحاظ لزوم بررسي‌هاي بيش‌تر در مورد مسئله، انجام آن به تعويق افتاد.» وي در پاسخ به سؤالي در مورد يك مهندس ترك كه چندي پيش در عراق ربوده شد، گفت: «تلاش براي نجات وي هنوز در جريان است و اين واقعه با عمليات امروز هيچ ارتباطي ندارد.» خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامه گزارش خود افزوده‌است: «شوراي امنيت ملي تركيه كه مهم‌ترين مرجع تصميم‌گيري حكومت اين كشور محسوب مي‌شود، در نشستي با حضور رئيس‌جمهور، قائم‌مقام نخست‌وزير، فرماندهان نيروهاي نظامي و انتظامي تركيه موضوع احتمال سركوب مخالفان كرد در داخل خاك عراق توسط نيروهاي نظامي تركيه را مورد بررسي قرار داده‌بود.»[۲۹] حمله تركيه به كردستان عراق بازتاب گسترده‌اي در گزارش‌هاي خبري داشته‌است و رسانه‌ها در تحليل‌هاي خود آن‌را مرتبط با تحولات جنگ ايران و عراق دانسته‌‌اند. راديو امريكا در گزارشي در اين باره، گفت: «در حالي كه دولت بغداد هنوز پشتيبان چريك‌هاي كردي است كه عليه نيروهاي ايران مي‌جنگند، تحليل‌گران تركيه دليل اقدامات چريكي شورشيان كرد را آشفتگي ناشي از جنگ ايران و عراق مي‌دانند.»[۳۰] راديو "بي. بي. سي." نيز در اين باره گزارش داد: «عمليات تركيه عليه عراق موجب شده‌است برخي گمان كنند كه تركيه زمينه را آماده مي‌كند تا در صورت شكست عراق در برابر ايران و تجزيه آن كشور، منطقه نفت‌خيز شمال عراق را در كركوك و موصل به خاك خود ملحق كند. البته تركيه به شدت اين را انكار كرده‌است.»[۳۱] اين راديو همچنين در تفسيري گفت: «براساس قرارداد سال 1984 دو كشور (عراق و تركيه) مي‌توانند براي تعقيب جدايي‌خواهان كرد، وارد قلمرو يكديگر شوند، اما اين تركيه است كه هميشه به تعقيب دست زده است و اين رفت و آمدهاي يك‌طرفه نشانه ضعف اقتدار دولت عراق در استان‌هاي كردنشين اين كشور و مخصوصاً در نواحي دورافتاده نزديك به مرزهاي ايران و تركيه است.»[۳۲]
گزارش- 174
به گزارش يك نشريه داخلي سپاه پاسداران، يك ديپلمات شوروي در يكي از كشورهاي عربي گفته‌است كه صدام قبل از تجاوز به جمهوري اسلامي ايران، طرح تجاوز را با رهبران شوروي در ميان گذاشته‌بود و رهبران وقت شوروي صرفاً به لحاظ منافعي كه در اين جنگ در منطقه عايد امريكا مي‌شد و پاي اين كشور را در منطقه بيش‌تر باز مي‌كرد، به طرح صدام تمايل نشان ندادند، ولي صدام تأكيد كرده‌است كه وضعيتي كه در حال حاضر براي ايران پيش آمده، بهترين فرصت براي اشغال خاك و تجزيه آن مي‌باشد. اين نشريه سپس به نقل از ديپلمات شوروي افزوده است: «در سفر اخير صدام به شوروي، رهبران شوروي نتيجه عدم توجه به توصيه آن‌ها را به وي گوش‌زد نمودند.» اين ديپلمات با تأييد عجز صدام در برابر حملات ايران، گفته‌است: « در هر مرحله از حملات ايران، صدام واقعاً عاجز شده ولي مجدداً در فرصتي كه پيش مي‌آيد به تجهيز و تقويت نظامي خود مي‌پردازد چون بلاترديد امكانات از بين رفته خود را با منابع مالي كشورهاي منطقه ترميم كرده و دوباره تجاوز را شروع مي‌نمايد و اين شگرد، كار اوست، لذا به نظر شخص من فرصت دادن به صدام در جنگ، كمك كردن به تقويت نظامي او مي‌باشد.»[۳۳]
گزارش- 175
به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، روند صعودي بهاي نفت در بازار آزاد براي دومين بار متوالي ادامه يافت و قيمت نفت خام درياي شمال امروز در برخي از معاملات به بشكه‌اي 35/17 دلار رسيد.[۳۴] "دكتر مجيد جمشيدي" معاون وزير برنامه و بودجه و رئيس مركز آمار ايران، در مصاحبه‌اي آخرين آمار سرشماري عمومي نفوس و مسكن سال 1365 را كه در مهرماه سال جاري انجام شده، اعلام كرد: «جمعيت كل كشور در پايان سرشماري بالغ بر 49 ميليون نفر بوده‌است. نتايج آمار به دست آمده نشان مي‌دهد كه 5/54% از جمعيت كشور در شهرها زندگي مي‌كنند و رشد ناخالص سالانه جمعيت در كشور در ده ساله اخير حدود 4% بوده كه از بالاترين نرخ‌هاي رشد جمعيت در جهان است. پرجمعيت‌ترين استان كشور، استان تهران است كه حدود 9 ميليون نفر جمعيت دارد. كم‌ترين جمعيت شهري در استان كهكيلويه و بويراحمد زندگي مي‌كنند و بالغ بر 111هزار نفر مي‌باشد.» دكتر جمشيدي درباره تعداد افراد با سواد كشور گفت: «62% جمعيت شش سال به بالا باسواد هستند.»[۳۵]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/12/13
- ↑ سند شماره 167709 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اطلاعاتي روزانه شماره 349، نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران - معاونت عمليات و اطلاعات، ساعت7 روز 13/12/1365 تا ساعت 7 روز 14/12/1365، ص1.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 14/12/1365، ص18، عمليات "كربلاي7".
- ↑ سند شماره 108238 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش دفتر فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به دفتر فرماندهي نيروي زميني سپاه پاسداران، گزارش عمليات كربلاي 7، 14/12/1365، تك برگ.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 14/12/1365، ص1، راديو بي. بي.سي.، 13/12/1365.
- ↑ روزنامه كيهان 14/12/1365، ص3، نيكوزيا - خبرگزاري آسوشيتدپرس.
- ↑ سند شماره 26915 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش قرارگاه كربلا، صص1 تا 3، 12/12/1365 تا 14/12/1365.
- ↑ مأخذ 2، اطلاعيه قرارگاه خاتم الانبيا(ص) درباره عمليات كربلاي 5.
- ↑ سند شماره 026946 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش عمليات تكميلي كربلاي 5"، گزارش شماره 1734، معاونت اطلاعات يگان‌جنگال،13/12/1365،ص5.
- ↑ سند شماره 226141 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نمايندگي امام در سپاه، دفتر سياسي، شماره 135، 13/12/1365، صص8 و 9.
- ↑ سند شماره 362 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش عمليات تكميلي كربلاي 5"، قرارگاه نيروي زميني سپاه، علي‌رضا لطف‌الله زادگان 15/2/1366.
- ↑ سند شماره 1395 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي، قرارگاه نيروي زميني، علي‌رضا لطف‌الله‌زادگان، 10/12/1365 تا 13/1/1366، ص37؛ و- مأخذ 6؛ و- سند شماره 362 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: عمليات تكميلي كربلاي 5، قرارگاه نيروي زميني، علي‌رضا لطف‌الله زادگان، ص28.
- ↑ مأخذ شماره 11، رديف اول، صص 38 تا 48 و- مأخذ 10، ص34، نوار شماره 23879.
- ↑ مأخذ 6، صص2 و 3، 12/12/1365 تا 14/12/1365؛ و- مأخذ 10، ص35.
- ↑ مأخذ 4، راديو بغداد، 13/12/1365.
- ↑ سند شماره 158654 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نتايج عمليات اتحاديه ميهني كردستان عراق، از ستاد قرارگاه تاكتيكي 2 رمضان - معاونت اطلاعات، به ستاد سپاه 5 رمضان - معاونت اطلاعات، 13/12/1365، ص1.
- ↑ مأخذ 9، ص14.
- ↑ مأخذ 9، صص20 و 21.
- ↑ مأخذ 9، صص21 و 22.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 350، 14/12/1365، ص3، رشت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 13/12/1365.
- ↑ مأخذ 2، سرويس خبري.
- ↑ روزنامه اطلاعات 13/12/1365 ص2.
- ↑ پيشين.
- ↑ مأخذ 4، صص4 و 5 ، راديو بي.بي.سي.، 13/12/1365.
- ↑ مأخذ 22، ص3.
- ↑ مأخذ 9، 13/12/1365، صص7 و 8 ، روزنامه فرانسوي "كانارداتشين."
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 13/12/1365، به نقل از هفته‌نامه "الثوره الاسلاميه" ص3.
- ↑ پيشين، ص10.
- ↑ شركت تحقيقاتي "فرانديش"، كتاب رويدادهاي سال65، تهران: 1366، ص252.
- ↑ مأخذ 2، ص20.
- ↑ مأخذ 22، ص5 ، راديو امريكا، 13/12/1365.
- ↑ مأخذ 4، ص2، راديو بي.بي.سي.، 13/12/1365.
- ↑ مأخذ 19، ص5 ، راديو بي.بي.سي.، 13/12/1365.
- ↑ مأخذ 9، صص5 و 6.
- ↑ مأخذ 22، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 26، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.