1366.01.05

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.01.05
نام‌های دیگر پنج فروردین
تاریخ شمسی 1366.01.05
تاریخ میلادی 25 مارس 1987
تاریخ قمری 24 رجب 1407




گزارش- 351

هرچند آرامش نسبي حاكم بر جبهه‌هاي جنگ ايران و عراق كه بعد از عمليات "كربلاي7" شروع شده‌است، همچنان ادامه دارد، با اين حال فعاليت‌ها و حركت‌هاي رزمي گوناگون و گاهي شديد در سراسر مناطق عملياتي صورت مي‌گيرد. اين تحركات شامل تبادل آتش توپخانه، خمپاره‌انداز، تانك و . . . به صورت متناوب و پراكنده مي‌باشد كه امروز در مناطق عملياتي حاج‌عمران، قصرشيرين و طلائيه نسبت به ساير مناطق شديدتر بود. بارزترين اقدامات در اين روز، تلاش‌هايي است كه قايق‌هاي ايراني در جنوبي‌ترين منطقه نبرد انجام دادند. هرچند اين تلاش‌ها موفقيت كامل نداشته، ولي بيان‌گر توان‌مندي نيروهاي خودي در دريا و آمادگي آن‌ها براي مقابله با خطرهاي احتمالي است. خبرهايي نيز از برخي اقدامات نظامي عناصر مخالف جمهوري اسلامي ايران در مناطق عملياتي گزارش شده‌است؛ براي نمونه، اين عناصر با گروه گشتي لشكر64 اروميه درگير شده‌اند كه به مجروح شدن برخي از نيروهاي خودي انجاميده است. گروه گشتي اعزامي از لشكر64 اروميه در محور اسپيدار (از منطقه عملياتي حاج‌عمران) در حين مراجعت از مأموريت خويش مورد هجوم عناصر ضدانقلاب - كه از قبل بر سر راه آنان در كمين بودند - قرارگرفتند كه ضمن درگيري، چهار تن از نيروهاي گردان75 پياده اين لشكر مجروح شدند.[۱]

گزارش- 352

نيروي دريايي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در جلسه‌اي به بررسي چگونگي امكان عمليات روي اسكله‌هاي البكر و العميه، پرداخت. در اين جلسه برادر "مرتضي صفاري" معاونت عمليات نيروي دريايي سپاه، ميزان آمادگي نيروهاي خودي را نسبي و متكي به امكانات اوليه اعلام كرد. وي درباره شيوة پشتيباني دشمن از اسكله‌هاي البكر و العميه گفت: «دشمن از خور عبدالله استفاده چنداني نمي‌كند و ارتباط او با اسكله‌ها از كويت و جزيره فيلكه صورت مي‌گيرد و احتمالاً در آن جزيره پاسگاه داشته‌باشد و كليه حركات هوايي و دريايي دشمن، از طريق كويت صورت مي‌گيرد.» برادر ديگري پشتيباني اسكله‌ها را بيش‌تر از طريق هوا دانست و گفت: «پشتيباني اسكله‌ها كاملاً توسط هلي‌كوپتر صورت مي‌گيرد.» برادر رودكي فرمانده لشكر19 فجر نيز گفت: «ما براي گرفتن "العميه" 3 گردان وارد عمل مي‌كنيم. روي اسكله آذرپاد، 5 شبانه روز مانور داشتيم كه در آن‌جا موفق بوديم. در اين عمليات از نيروي غواص استفاده نمي‌كنيم، بلكه بايد شناورها خودشان را به اسكله برسانند. 24 ساعت قبل از عمليات، روي اسكله آتش بريزيم تا ارتباط دشمن و رادار آن مختل شود. بايد از آتش قبل و حين عمليات روي مركز فرماندهي دشمن خوب استفاده كنيم.»[۲]

گزارش- 353

با آن كه وضعيت خليج‌فارس بحراني قلمداد مي‌شود، تردد كشتي‌هاي تجاري با مشكلات چنداني روبه‌رو نيست. امروز نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران در مأموريت گشت و كنترل خود در تنگه هرمز، چهار فروند كشتي تجاري خارجي را مورد شناسايي و بازرسي قرار داد و چون موارد مشكوكي مشاهده نگرديد، آن‌ها را به مسيرهاي‌شان هدايت كرد.[۳] "روزنامه البيان" چاپ كويت، در مورد تردد كشتي‌ها در خليج‌فارس نوشت: «با وجود اين حملات، عبور كشتي‌ها كماكان به‌طور عادي ادامه دارد و كشتي‌هايي كه هنوز تاريخ برداشت نفت‌شان مشخص نيست و يا بايد مدتي درانتظار صبر كنند، ترجيح مي‌دهند در خليج‌عمان در نزديكي سواحل "فجيره" لنگر بيندازند. كشتي‌هاي نفت‌كش همچنان براي كاهش خطر حمله سعي مي‌كنند كه مدت رفت‌وآمد خود را در خليج‌فارس تا حد امكان كوتاه‌تر كنند و در عين حال بيمه جنگي كم‌تري به شركت‌هاي بيمه بپردازند. آمار جديد نشان مي‌دهد كه 45 كشتي نفت‌كش در حال حاضر در اطراف فجيره لنگر انداخته‌اند و مقايسه اين تعداد با تعداد كشتي‌هاي لنگر انداخته طي يك ماه گذشته، نشان مي‌دهد كه رفت‌وآمد در خليج‌فارس تاكنون عادي بوده‌است. رفت‌وآمد كشتي‌هاي باربري نيز به‌طور عادي ادامه دارد، اگرچه در بعضي مواقع اين كشتي‌ها به‌وسيله نيروي دريايي يكي از سه كشور غربي يعني ايالات متحده، بريتانيا و فرانسه اسكورت مي‌شوند.»[۴]

گزارش- 354

موضوع اقدام ايران به استقرار موشك‌هاي ضدكشتي در حاشيه تنگه هرمز، همچنان در رأس اخبار مطبوعات جهان قرار دارد و دو واقعه، اهميت اين موضوع را افزايش داده‌است: واقعه اول، آزمايش عملي اين موشك‌ها است و دوم، اعلام عقب‌نشيني امريكا از موضع خود در برابر استقرار موشك‌ها. در خصوص آزمايش موشك‌ها روزنامه "لويدز ليست" نوشت: «ايران آزمايش سيستم موشك ضدكشتي را كه اخيراً در سواحل تنگه هرمز استقرار يافته، با موفقيت انجام داده‌است.» اين روزنامه افزوده كه اين موشك از نوع "سليك ورم" ساخت چين مي‌باشد كه به سوي يك كشتي مخروبه در آب‌هاي بندر عباس واقع در مدخل خليج‌فارس شليك شده‌است.[۵] روزنامه‌هاي كويتي نيز - كه عمدتاً مواضع دولت اين كشور را اعلام مي‌كنند - در صدد برانگيختن و تحريك ايالات متحده امريكا جهت وارد شدن به صحنه جنگ هستند و بدين منظور به حوادث منطقه دامن مي‌زنند، براي نمونه روزنامه "الوطن" نوشت: «امريكا در برابر تهديدات موشكي ايران از مواضع خود عقب‌نشيني نموده و اعلام داشت كه هرگز به خاطر موشك‌هاي ايران با اين كشور مقابله نخواهد كرد.» روزنامه "السياسه" نيز درباره موشك‌هاي ايران نوشت: «ايران با آزمايش موشك‌هاي نصب شده خود در تنگه هرمز، تشنج در اطراف اين تنگه را تشديد كرده‌است.»[۶] از سوي ديگر، "يوسف بن علوي" وزير مشاور در امورخارجه عمان نيز گفت كه كشورش در پي راه‌هاي حذف موانع كشتي‌راني آزاد در تنگه هرمز و بقيه نقاط خليج‌فارس است. وي افزود: «ما در تماس نزديك با تمام كشورهاي منطقه به‌ويژه ايران هستيم.» وي با اشاره به گزارش‌هاي مربوط به آزمايش‌هاي موشكي ايران در منطقه، گفت: «گمان مي‌كنم كه هيچ‌گونه ترسي در حال حاضر براي انجام هرگونه اقدام نظامي ايران كه بتواند به كشتي‌راني صدمه زده و يا تنگه هرمز را مسدود نمايد، نبايد وجود داشته باشد.»[۷]

گزارش- 355

مهندس "ميرحسين موسوي" نخست‌وزير، در پايان اولين جلسه هيئت دولت در سال 1366، در پاسخ به صحبت‌هاي اخير "واينبرگر" مبني بر اين كه امريكا براي حفظ آزادي كشتي‌راني در خليج‌فارس، هرچه لازم باشد انجام خواهد داد، گفت: «. . . پس از فتح فاو رسماً قدرت خود را در استفاده از موشك‌هاي ساحل به دريا اعلام كرديم و اين كه امريكايي‌ها با اين همه تأخير و دست‌پاچگي به فكر ابراز نگراني از اين مسئله افتاده‌اند به خاطر اين است كه ريگان اكنون به جنجال نياز دارد. امروز هم اعلام مي‌كنيم اين موشك‌ها آخرين حد توانايي تسليحاتي ما در خليج‌فارس نيست.» وي افزود: «با توجه به آنچه در 8 سال گذشته بين ايران و امريكا گذشته است، ما انتظار داشتيم يانكي‌ها در برخورد با انقلاب محتاطانه عمل كنند.» آقاي موسوي تأكيد كرد: «ما توجه جهانيان را به اين نكته جلب مي‌كنيم كه آقاي ريگان در حال قرباني‌كردن منافع امريكا در ازاي منافع شخصي خودش است. از اين پس اگر هرگونه لطمه‌اي به منافع امريكا وارد آيد، اين شخص اوست كه بايد مورد ملامت قرار گيرد نه علاقه‌مندان به شكوفايي اسلام در لبنان، كويت، عربستان، مصر يا هر جاي ديگر جهان، امريكا بايد بداند كه مرزهاي انقلاب اسلامي به خليج‌فارس ختم نمي‌شود؛ اين انقلاب بازوي بلندي براي سيلي زدن به منافع امريكا در همه جهان دارد.» نخست‌وزير با رد اين ادعاي امريكا كه قصد دارد امنيت را در خليج‌فارس برقرار كند، گفت: «امنيت خليج‌فارس ارتباطي به امريكا ندارد. اگر امريكا و ايادي او تصور مي‌كنند عراق مي‌تواند با استفاده از راهنمايي و امكانات آن‌ها به كشتي‌ها و تأسيسات نفتي ما حمله كند و خليج‌فارس همچنان آرامش خود را براي صدور نفت حفظ نمايد، اشتباه كرده‌اند.» وي تأكيد كرد: «ما در مقابله هر ضربه‌اي بدون شك ضربات متقابل خود را وارد خواهيم كرد.» آقاي موسوي در مورد برخي كشورهاي منطقه كه از بيگانگان براي دخالت در خليج‌فارس دعوت مي‌كنند، گفت: «آن‌ها را نصيحت مي‌كنيم كه اين‌گونه براي سرنوشت خود به ريسك‌هاي بزرگ دست نزنند. در هر شرايطي امريكايي‌ها با سرافكندگي منطقه را ترك خواهند كرد و "مك فارلين"‌هاي ديگري را با انجيل امضا شده به پيش ما خواهند فرستاد. آن‌ها بايد بدانند كه قدرت امريكا در برابر قدرت اسلام هيچ است و امريكا اگر مي‌توانست، شاه را در منطقه حفظ مي‌كرد.»[۸] راديو بي. بي. سي. در تفسيري در مورد سخنان آقاي ميرحسين موسوي گفت: «ايران برخلاف سخن‌پردازي‌ها و لفاظي‌هاي خود، اشتياقي به درگيري با قدرت‌هايي مانند امريكا، بريتانيا و فرانسه كه در اين منطقه ناوگان دارند، ندارد. "اكبر هاشمي رفسنجاني" رئيس مجلس، ديروز گفت كه تبليغات غرب درباره موشك‌ها كوششي است براي پوشاندن دخالت‌هاي فزاينده غرب در خليج‌فارس. شكي نيست كه امريكايي‌ها درباره به‌كارگيري اين موشك‌ها بيش از ديگران سر و صدا كرده‌اند و از فرصت استفاده كرده تا علاقه و تعهد خود را به حفظ امنيت كشورهاي حوزه خليج‌فارس ابراز كنند، اما رويداد فروش اسلحه امريكايي به ايران كه ماجراي "ايران گيت" ناميده مي‌شود، اعتقاد به تعهد امريكا در اين زمينه را كم كرده‌است.»[۹]

گزارش- 356

در پي بهبود روابط عراق و ليبي، "معمر قذافي" بار ديگر خواهان توقف هرچه سريع‌تر جنگ گرديد: «جنگ خليج‌فارس يك توطئه بين‌المللي است كه در درجه اول به نفع صهيونيست‌ها و نيز به نفع كشورهايي است كه خواهان ادامه وجود اسرائيل هستند كه در صف اول اين كشورها، امريكاست كه محموله مشهور سلاح را به ايران فرستاد. هدف از آن از بين بردن ارتش و قدرت عراق بود، زيرا كه آن كشور خطري براي صهيونيست‌ها است. همچنين هدف ديگر امريكا، از بين بردن انقلاب ايران است، زيرا آن انقلاب هم خطري براي اسرائيل و هم [براي] منافع امريكا به شمار مي‌رود. انقلاب ايران با شعارهايي كه سر داد و پديده شهادت‌طلبي‌اش، خاطر امپرياليست‌ها و مرتجعين در منطقه را آشفته ساخت، لذا آن‌ها مي‌خواهند اين انقلاب را سركوب كنند. آن‌ها مي‌خواهند اين انقلاب در جنگ جنون‌آميز با عراق زمين‌گير شود. ما از آن جايي كه به اين انقلاب و به ملت و خاك عراق علاقه‌منديم، مي‌خواهيم اين جنگ ديوانه‌وار متوقف شود.» قذافي افزود: «رهبران ايران مي‌گويند "هدف ما تنها سرنگوني رژيم صدام حسين است." ليكن با ادامه جنگ من از اين مي‌ترسم كه عكس اين مطلب صورت گيرد. من نگران اين هستم كه با ادامه جنگ، رهبري ايران سقوط كند و امريكايي‌ها جايگزيني براي آن انتخاب كنند. پيش‌بيني مي‌كنم كه برادران ايراني اين سخن مرا تحقير و قهر كنند، ولي باز هم مي‌گويم كه احتمال حصول اين مطلب ممكن است. من نگران آن هستم كه عكس آن چيزي كه مي‌خواهند، رخ بدهد و آن اين كه پايان اين جنگ، رهبري ايران را ساقط كند و اين خود يك زيان است كه بدين ترتيب امپرياليست‌ها به هدف خود دست يافته‌اند و آن سرنگوني كردن يك موضع انقلابي در منطقه مي‌باشد. من آرزوي آن را ندارم كه رهبري ايران سقوط كند، بلكه من نگران ادامه جنگ هستم. مي‌ترسم بالاخره امريكا بنابر آنچه ادعا مي‌كند، جناح ميانه‌رو را به جاي جناح انقلابي به سر كار بگمارد و جنگ را به دست خود به پايان برساند.»[۱۰] راديو بي. بي. سي. در تفسيري از سخنان قذافي، گفت: «در حال حاضر جريان اسلحه ليبي براي ايران متوقف شده‌است. روابط ليبي و ايران در سال جاري با مشكلي روبه‌رو شد؛ در آن هنگام دولت ايران پيشنهاد سرهنگ قذافي را براي ميانجي‌گري جهت پايان جنگ ايران و عراق رد كرده‌است. پيشنهاد قذافي به عكس‌العمل خشونت‌آميز در مطبوعات ايران منجر شد كه دولت ليبي آن را خصمانه يافت.»[۱۱] دولت تونس نيز از ايران تقاضا كرد به جنگ پايان دهد. خبرگزاري آسوشيتدپرس از نيكوزيا به نقل از "رشيد صفر" نخست‌وزير تونس، گزارش داد: «ادامه جنگ 5/6 ساله ميان عراق و ايران بهانه مداخله در منطقه را به دست نيروهاي خارجي خواهد داد.» وي از ايران خواست تا زمزمه‌هاي صلح از سوي عراق جهت پايان دادن به جنگ را بپذيرد. درخواست رشيد صفر در گرماگرم تشديد تشنج در خليج‌فارس، به دليل استقرار موشك‌هاي ساحل به درياي ايران در نزديكي تنگه استراتژيك هرمز و افزايش حضور نيروي دريايي امريكا در منطقه مطرح شده‌است.[۱۲]

گزارش- 357

رئيس هيئت اعزامي جمهوري اسلامي ايران به كنفرانس سازمان ملل متحد، مواضع ايران را در مورد كاربرد مسالمت‌آميز انرژي هسته‌اي كه چند روز است در ژنو آغاز به كار كرده، حملات عراق به نيروگاه‌ اتمي بوشهر و سياست تبعيض‌آميز امريكا را در خصوص جلوگيري از تحويل سوخت هسته‌اي براي راكتور تحقيقاتي تهران، تشريح كرد. خبرگزاري فرانسه در گزارشي در اين باره نوشت: «آقاي "علي سلطاني" طي سخناني در مورد كاربرد مسالمت‌آميز انرژي اتمي اعلام كرد: "ايران اخيراً مواد هسته‌اي تحت كنترل آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي را در مركز اتمي بوشهر قرار داده‌است. ما از قبل مقامات آژانس بين‌المللي انرژي اتمي وين را مطلع كرده و به‌طور محرمانه توضيحاتي درباره ماهيت اين مواد داده‌ايم. كنفرانس بايد تدابير لازم را براي جلوگيري از حملات نظامي عراق عليه اين هدف به عمل آورد، زيرا در غير اين صورت عواقب تشعشعات آن به اندازه انفجار مركز هسته‌اي چرنوبيل شوروي خواهد بود." وي قبلاً از چهار حمله عراق عليه مركز بوشهر خبر داده‌بود. حمله اول 24 مارس 1984 و سه حمله ديگر در روزهاي 12 فوريه 1985 و 12 ژوئيه 1986 صورت گرفته‌ا‌ست. وي فاش كرد كه شركت آلماني سازنده مركز بوشهر، هشتم بهمن ماه گذشته هشدار سفير عراق به وزارت خارجه آلمان را به مقامات ايراني ابلاغ كرده‌است. سفير عراق خاطرنشان كرده‌بود كه عراق بوشهر را به‌عنوان يك طرح مهم براي ايران دانسته و در نتيجه، آن را هدفي براي حملات هوايي مي‌داند. نماينده ايران همچنين سياست تبعيض عليه ايران از جانب امريكا را محكوم كرد، زيرا امريكا سوخت هسته‌اي لازم براي راكتور تحقيقاتي تهران توسط شركت امريكايي "جنرال اتميك" را تحويل نمي‌دهد. آقاي سلطاني تأكيد نمود: "ما حتي 2 ميليون دلار براي اين محموله پرداخته‌ايم." وي زيان‌هاي مستقيم و غيرمستقيم وارده به ايران به علت يادشده به‌ويژه از نظر راديو ايزوتوپ‌هاي مورد استفاده در پزشكي را كه قرار بود اين راكتور تهيه كند، 13 ميليون دلار برآورد نمود. وي همچنين ضمن محكوم‌كردن شديد پيمان عدم تكثير هسته‌اي، خواستار يك پيمان ديگر غيرتبعيض‌آميز شد.»[۱۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/01/05

  1. سند شماره 27381 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، معاونت اطلاعات و عمليات نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، 5/1/1366، ص12.
  2. سند شماره 1544 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي، جلسه در مورد طرح مانور اسكله‌هاي البكر و العميه (نيروي دريايي)، 5/1/1366 تا 10/3/1366، نوار شماره 26638، صص1 تا 5، راويان، جواد زمان‌زاده دربان، محسن رشيد، مجيد مختاري و محسن رخصت‌طلب.
  3. روزنامه جمهوري اسلامي، 9/1/1366، ص2.
  4. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 6 (6/1/1366)، ص7 و 8، راديو بي. بي. سي. 5/1/1366.
  5. پيشين، ص4، لندن - خبرگزاري فرانسه، 5/1/1366، به‌نقل از روزنامه "لويدز ليست".
  6. مأخذ 4، ص10، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/1/1366، به نقل از روزنامه "الوطن".
  7. مأخذ 4، ص8، منامه - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 5/1/1366.
  8. مأخذ 3، ص9.
  9. مأخذ 4، صص11 تا 13، راديو بي. بي. سي. 5/1/1366.
  10. مأخذ 4، ص15 تا 17، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/1/1366.
  11. مأخذ 4، صص18 و 19، راديو لندن، 5/1/1366.
  12. مأخذ 4، ص22، نيكوزيا - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 5/1/1366.
  13. مأخذ 4، صص32 و 33، ژنو - خبرگزاري فرانسه، 5/1/1366.