1366.01.06

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.01.06
نام‌های دیگر شش فروردین
تاریخ شمسی 1366.01.06
تاریخ میلادی 26 مارس 1987
تاریخ قمری 25 رجب 1407



گزارش- 358

در پي تصويب اجراي عمليات در منطقه شمال‌غرب، امروز دستور عملياتي شماره 2 قرارگاه مقدم نيروي زميني سپاه پاسداران انقلاب اسلامي صادر و به يگان‌ها ابلاغ گرديد. در اين دستور عملياتي مأموريت قرارگاه حمزه سيدالشهدا، سپاه كردستان و سپاه پنجم رمضان براي حمله به منطقه عمومي چوارتا - ماؤوت، مشخص شده و علاوه بر موارد مطروحه در دستور عملياتي شماره 1 [ر.ك. به: 24/12/1365 - 268] جزئيات بيش‌تري نيز براي يگان‌ها تشريح شده‌است.[۱] در جلسه‌اي در مقر قرارگاه نجف نيز ضمن بحث درباره مسائل متعدد مربوط به اين عمليات، برخي مشكلات بررسي شد: 1- از مهم‌ترين مشكلات، انتقال مهمات به داخل عراق است كه به بازشدن راه منطقه بستگي دارد. برادر مسجدي (از مسئولان قرارگاه رمضان) در اين باره گفت: «مي‌خواهيم مهمات سنگين تحويل بگيريم تا به محض باز شدن راه، سريع به منطقه منتقل كنيم تا بتوانيم در عمليات آتش خوبي داشته‌باشيم.»[۲] 2- نامناسب بودن "هوا" مشكل بعدي است. در چند روز اخير در باختران و كردستان پيوسته هوا ناآرام و توأم با بارش برف بوده‌است.[۳] همچنين در اين جلسه خبري درباره جاش‌هاي عراقي ارائه گرديد. براساس اين خبر، يكي از فرماندهان جاش‌ها با حدود 250 تن از نيروهاي خود به اتحاديه ميهني كردستان پناهنده شده‌است.[۴] بيان ارزيابي يك سرهنگ عراقي اسير شده درباره نيروهاي ايراني، بخش ديگري از وقت جلسه را به خود اختصاص داد. اين اسير گفته است كه ايراني‌ها در منطقه شمال‌غرب روي طرح فريب كار نمي‌كنند؛ سرعت‌شان در آغاز حمله مناسب است سپس توقف مي‌كنند. وي همچنين معتقد است كه بايد تردد نيروهاي ايراني در شب انجام شود و نگران تأخير در تأمين سلاح سنگين نباشند.[۵] در يكي از اسناد مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در مورد اهميت حياتي منطقه شمال غرب و كردستان عراق براي نيروهاي خودي و نيز وضعيت نيروهاي دشمن در اين منطقه، آمده‌است: «در اين منطقه - كه جناح شمالي جبهه سليمانيه را تشكيل مي‌دهد - از آن‌جا كه زمين پر عارضه و صعب‌العبور است، مانع عمده‌اي براي خودي محسوب مي‌شود [بدين سبب] دشمن تاكنون در صدد تشكيل موانع دفاعي و تقويت نيرو برنيامده و همچنين به علت وسعت زمين منطقه و وجود عوارض فراوان كه نيروي زيادي براي تشكيل يك خط پدافندي به هم پيوسته را طلب مي‌كند، دشمن با زدن پايگاه‌هاي متعدد سعي در كنترل منطقه داشته‌است. تا قبل از عمليات والفجر9 اين منطقه براي دشمن حساسيت خاصي نداشت و لذا نيروي قابل توجهي در منطقه مستقر نكرده‌بود، به دنبال حساس شدن اين منطقه، دشمن پس از تشكيل لشكر39 و تحت امر قرار دادن تيپ‌105 پياده از لشكر34 و جاش‌هاي منطقه و يك گردان كماندويي سعي نمود منطقه باز بين لشكر34 و لشكر27 را پوشانده و تأمين نمايد. البته به‌طور پايگاهي و بافاصله زياد. همچنين دشمن در جهت استحكام مواضع خود در منطقه عمومي ماؤوت با تصرف گرده‌رش، ارتباط بين نيروهاي پارتيزاني اتحاديه و قرارگاه رمضان را محدود و با ايجاد پايگاه در گردنه ژاژيله، پاسگاه پليس و شاخ كولان امكان نفوذ نيروهاي خودي را محدود به محور شانخسه - ميراوه نموده‌است.»[۶]

گزارش- 359

امروز درگيري‌هاي پراكنده‌اي در برخي مناطق جبهه روي داد. در نخستين ساعات بامداد در منطقه عملياتي كربلاي7 ميان يگان گشتي خودي از لشكر64 پياده ارتش با يك يگان گشتي دشمن كه با سلاح‌هاي انفرادي و خمپاره‌انداز و تيربار و يك دستگاه بولدوزر و چند خودرو به سمت نيروهاي خودي مي‌آمدند، درگيري شديدي به وجود آمد كه بر اثر ضربه‌هاي رزمندگان خودي، نيروهاي دشمن بعثي با تحمل ضايعات و تلفاتي به عقب گريختند. در اين درگيري تعدادي از نيروهاي دشمن كشته شدند و مقاديري تجهيزات نيز به غنيمت درآمد. دشمن كشته‌هاي خود را كه يك ستوان‌يكم و دو درجه‌دار و 3 سرباز بودند، در منطقه به جا گذاشته است. تجهيزات غنيمتي نيز عبارت‌اند از: يك دستگاه بولدوزر، يك دستگاه خودرو ايفا، يك قبضه خمپاره‌انداز 100 ميلي‌متري، دو قبضه خمپاره‌انداز 60 ميلي‌متري، دو قبضه تيربار پدافند هوايي، و شماري سلاح‌هاي انفرادي.[۷]

گزارش- 360

عراق به دنبال حملات هوايي چند روز گذشته خود به مناطق اقتصادي و مسكوني جمهوري اسلامي ايران، امروز نيز با چند فروند هواپيما به جزيره خارك هجوم آورد. در اين‌باره دفتر فرمانده نيروي دريايي سپاه در گزارشي به دفتر فرمانده كل سپاه اعلام كرد كه 10 بمب شليك شده همگي در آب فرود آمدند و هيچ‌گونه خسارت جاني يا مالي وارد نشده‌است. همچنين نيروهاي خودي با شليك دو موشك "هاوك" يكي از هواپيماهاي متجاوز را سرنگون كردند.[۸] نشريه انگليسي "لويدز ليست" در مورد حملات عراق براي مختل ساختن صادرات نفت ايران، نوشت: «دوره كنوني حملات عراق به ناوگان كشتي‌راني ايران، شديدترين دوره در طول جنگ بوده‌است. با دو حمله اخير عراق به كشتي‌هاي در اختيار ايران، تعداد اين‌گونه حملات در سال مسيحي جاري به 13 مورد رسيده‌است كه اين بيش‌ترين حملات در اين مدت زمان در طول جنگ تحميلي بوده‌است.» لويدزليست افزود: «دو حمله اخير عراق در چند روز گذشته نشان مي‌دهد كه عراق بار ديگر يكي از هدف‌هاي اصلي خود را ايجاد اختلال در صادرات نفت ايران قرار داده است.»[۹] به گزارش راديو امان "طه ياسين رمضان" معاون رئيس‌جمهوري عراق، نيز اعلام كرده‌است: «تصميم عراق مبني بر انهدام تأسيسات نفتي ايران يك تصميم قطعي است و قابل نقض نيست.» وي همچنين درباره اقدام ايران به استقرار موشك‌هاي ساحل به دريا در نزديكي تنگه هرمز، گفته‌است: «ايران با اين اقدام خود قصد دارد از كشورهاي عرب خليج‌فارس باج بگيرد و يا اين كه به كشتي‌هاي آن‌ها حمله كند.»[۱۰] به گزارش قرارگاه كربلاي1، در پاسخ به حملات عراق، در طول روز تأسيسات نفتي "برزگان" اين كشور واقع در استان العماره چندين بار هدف آتش سنگين توپخانه سپاه پاسداران انقلاب‌اسلامي قرارگرفت كه بر اثر آن، دشمن خودروهايش را از آن‌جا خارج كرد.[۱۱] همچنين جمهوري اسلامي ايران همانند روزهاي گذشته، بر مبناي حق مشروع خود، به بازرسي كشتي‌هاي تجاري كه از تنگه هرمز مي‌گذرند، پرداخت. در اين روز نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران پنج فروند كشتي تجاري را در تنگه هرمز بازرسي كرد و چون مورد مشكوكي مشاهده نشد، به آنان اجازه پيمودن ادامه مسير داده شد.[۱۲]

گزارش- 361

خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از همدان اعزام نيروها به جبهه را مورد بررسي قرار داده كه در بخشي از آن آمده‌است: «تعداد نيروهاي اعزامي به جبهه‌ها نسبت به قبل تقليل پيدا كرده‌است به‌طوري كه در مورخ 14/12/1365 تنها حدود 780 نفر در قالب چهار گردان و در آخرين اعزام تحت عنوان "كاروان نوروزي" فقط دو گردان از اين استان (همدان) عازم جبهه‌ها شده‌اند. به نظر مي‌رسد يكي از علل عدم استقبال مردم اين استان از اعزام‌هاي سراسري سپاه حضرت مهدي(عج)، از فاصله زماني كوتاه اعزام‌ها ناشي مي‌شود. از سوي ديگر، در اعزام مرحله سوم سپاه حضرت مهدي(عج) از بخش 34هزار نفري "اسدآباد" همدان تنها 12 نفر و از شهرستان 265هزار نفري ملاير تنها 60 نفر به جبهه‌هاي جنگ اعزام شده‌اند. اين در حالي است كه از بخش كم جمعيت "سراء" حداقل 95 نفر و از بخش كبوتر آهنگ 145 نفر به جبهه‌هاي نبرد عزيمت كرده‌اند.»[۱۳]

گزارش- 362

رئيس شوراي‌ عالي دفاع و رياست جمهوري اسلامي ايران، در گفت‌وگويي با خبرنگاران در مورد حضور نظامي امريكا در منطقه گفت: «دخالت امريكا در خليج‌فارس جز اين كه منافع دوستانش را در اين منطقه شديداً به خطر بيندازد، حيثيت جهاني خودش را نيز لكه‌دار و مخدوش خواهد ساخت و هيچ ثمره‌اي براي او نخواهد داشت. ما همواره اين را حدس مي‌زديم كه امريكا داوطلب دخالت نظامي در منطقه نيست و قطعاً امريكا عاقل‌تر از آن است كه بخواهد ما را تهديد سياسي و نظامي كند.»[۱۴] آيت‌الله خامنه‌اي تأكيد كرد: «ايران توانايي آن را دارد كه هر قدرت متجاوز به خاك ايران و آب‌هاي ايران را تنبيه كند. ايران داراي طولاني‌ترين خط ساحلي در خليج‌فارس است و كاملاً حق دارد كه امنيت اين منطقه را حفظ كند. حضور نظامي امريكا در خليج‌فارس نمي‌تواند ضامن امنيت بخشيدن به اين منطقه استراتژيك باشد زيرا اين كشورهاي حوزه خليج‌فارس هستند كه بايد اين امنيت را در منطقه ايجاد كنند و از آن بهره گيرند.» رئيس شوراي عالي دفاع افزود: «اگر ما موشكي داريم، اين بدان معنا نيست كه ما مي‌خواهيم در منطقه ناامني كنيم بلكه اين حضور امريكا در منطقه است كه مي‌تواند ايجاد ناامني كند.» وي از شيخ‌نشين‌هاي حوزه خليج‌فارس خواست كه اداره و حفاظت منطقه را خود به عهده بگيرند و دست امريكا را از اين منطقه كوتاه كنند.[۱۵]

گزارش- 363

امريكا با استقرار يك فروند ناو در خليج‌فارس، قصد دارد حضور فزاينده خود را در منطقه به صورت دائم درآورد. خبرگزاري يونايتدپرس به نقل از رئيس ستاد مشترك ارتش امريكا (ويليام كراو) اعلام كرد: «از اين پس نيروي دريايي امريكا يك ناو هواپيمابر را به‌طور دائم در اين ناحيه حفظ خواهد كرد كه به گشت‌زني در ناحيه خواهد پرداخت. وي افزود: تعهد جديد، ضرورت ايجاد نيروي دريايي مستقل از پانزده ناو هواپيمابر را براي امريكا مطرح مي‌سازد.»[۱۶] امريكا همچنين به دنبال اخطارهاي خود به ايران، از ژاپن تقاضا كرده‌است كه از ايران بخواهد اقدامات نظامي كه منجر به اخلال در حركت كشتي‌راني مي‌شود، انجام ندهد. روزنامه كويتي "القبس" در اين مورد گزارش داد: «امريكا از ژاپن خواسته است تا اين كشور از رهبري ايران بخواهد از اتخاذ هرگونه اقدامات و تدابير نظامي كه منجر به اخلال در حركت كشتي‌راني در خليج‌فارس شود، خودداري نمايد.»[۱۷]

گزارش- 364

روزنامه "زود دويچه زايتونگ" چاپ آلمان، در مقاله‌اي با عنوان "جرقه جديد در خليج‌فارس" نوشت: «انگيزه‌هاي كوچك با تأثيرات بزرگ شيخ‌نشين كويت در تقاضا از ابرقدرت‌هاي شرق و غرب براي حمايت و حفاظت از كشتي‌هاي اين كشور در آب‌راه‌هاي تجاري خليج‌فارس، براي ايالات متحده اين خطر را نهفته دارد كه مبادا پاي اين كشور به لحاظ نظامي و سياسي به منازعات ساحلي خليج‌فارس باز شود. امريكا فعلاً با مستقر ساختن ناوهاي هواپيمابر در دهانه ورودي خليج‌فارس عمدتاً به تقاضاي كويت مبني بر حفظ و حراست از عبور و مرور كشتي‌ها در تنگه هرمز پاسخ مثبت داده است و البته براي ابتكارات امريكايي نيز دلايلي وجود دارد، زيرا در طول اين چند سال كه جنگ نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس شروع شده، ايراني‌ها براي نخستين بار موفق شده‌اند كه موشك‌هاي ضدكشتي ساخت چين را به دست آورند، مضافاً اين كه امريكايي‌ها در اين راه پيش‌قدم شده‌اند زيرا بدون شك آن‌ها حاضر نخواهند بود اتحاد شوروي نقش ژاندارم را در خليج‌فارس بر عهده گيرد. بين جمهوري اسلامي و ايالات متحده هنوز حساب و كتاب‌هاي مهمي وجود دارد كه بالاخره زماني بايد تسويه گردد و بالاخره براي امريكاييان دسترسي به قطار در حال حركت جهان عرب مطرح است كه با خوش خدمتي به كشورهاي كوچك و ترسوي عرب در خليج‌فارس، واشنگتن مي‌خواهد نقش يك حامي قابل اعتماد را در قبال اعراب بازي كند.»[۱۸] راديو بي.بي.سي. نيز در تفسيري در مورد اقدامات كويت گفت: «كويت از ايالات متحده و اتحاد شوروي براي حمايت از كشتي‌راني بين‌المللي در خليج‌فارس كمك خواسته، اما در عين حال نمي‌خواهد اين حمايت به تعبير كويت حالتي "تحريك آميز" داشته باشد. امريكا اكنون پيشنهاد نموده كه حاضر است كشتي‌هايي را كه به كويت رفت و آمد مي‌كنند اسكورت كند اما كويتي‌ها تأكيد مي‌كنند كه علاقه‌مندند هر دو ابرقدرت آزادي كشتي‌راني را تضمين كنند. از جمله طرح‌هايي كه در كويت تحت بررسي است، كرايه كشتي‌هاي نفت‌كش شوروي براي حمل و نقل نفت كويت به خارج از خليج‌فارس است. طرح ديگر، نصب پرچم امريكا بر كشتي‌هاي نفت‌كش است. اما ثبت كشتي‌ها در امريكا قوانيني را به دنبال دارد كه در جنگ جهاني دوم از كشتي تجارتي براي كوشش‌هاي جنگي اين كشور استفاده شده‌است و درگير شدن كشتي‌هاي كويتي در برخوردهاي احتمالي بين كشتي‌هاي جنگي ايران و امريكا از نظر حقوقي شرايطي را به وجود خواهد آورد كه كاملاً هنوز روشن نيست و دو طرف جنبه‌هاي مختلف مسئله را در دست بررسي دارند. استدلال كويت اين است كه اگر كشتي‌هاي كويتي با پرچم امريكا يا شوروي به رفت‌وآمد در خليج‌فارس بپردازند، ايران قبل از حمله به آن، عواقب اين عمل را مد نظر خواهد داشت.»[۱۹]

گزارش- 365

محدوديت ايران در تأمين تسليحات مورد نياز خود، در برخي گزارش‌هاي رسانه‌هاي همگاني جهان آشكار است، از جمله راديو اسرائيل ادعا كرد كه در فنلاند ماجراي فروش تسليحات به ايران يك جنجال سياسي برانگيخته و انتظار مي‌رود سه تن از مديران كارخانه بزرگ اسلحه‌سازي آن كشور بركنار شوند. اين راديو افزود: «سوئد درصدد برآمده از كارخانه فنلاندي نوعي مواد منفجره به نام "ترونيل" خريداري كند و از آن‌جا كه رئيس كارخانه مي‌دانست كه دولت فنلاند اجازه صدور اين مواد را به ايران نخواهد داد، قرار شد كه ظاهراً صادرات به سوئد صورت گيرد و از آن‌جا به ايران ارسال گردد.»[۲۰] اما عراق در تأمين نيازهاي تسليحاتي خود در وضعيت بسيار مناسبي قرار دارد. خبرگزاري جمهوري اسلامي از مادريد به نقل از روزنامه عربي زبان "الشرق‌الاوسط" گزارش داد كه يك هيئت عراقي مركب از پنج افسر ارشد ارتش بعث عراق جهت تأمين نيازهاي تسليحاتي از جمله تجهيزات دريايي، اخيراً وارد فرانسه شده‌است. اين هيئت - كه مركب از متخصصان بلندپايه نظامي از جمله يك سرهنگ نيروي دريايي است - به دعوت شركت "تمسن" و "ك.س.ف" از فرانسه ديدن مي‌كند و سپس عازم انگلستان خواهد شد. قرار است هيئت عراقي پس از مذاكره با يك هيئت علمي نظامي فرانسه، از شهر بندري "لويون" در غرب اين كشور نيز ديدن كند.[۲۱]

گزارش- 366

زمام‌داران امريكا پيروزي ايران در جنگ را فاجعه مي‌دانند و از امكان هرگونه چرخش دولت‌هاي منطقه به سوي مسكو شديداً نگران هستند. "جيمي كارتر" رئيس‌جمهوري سابق امريكا، در گفت‌وگو با نشريه "السياسه" كويت گفت: «پيروزي ايران در جنگ با عراق فاجعه براي منطقه است. پيروزي ايران در جنگ با عراق همچنين امنيت جهاني را تهديد خواهد كرد.»[۲۲] وي افزود: «اگر دولت ريگان احساس كند تحركات منطقه، امنيت بين‌المللي را تهديد مي‌كند، قطعاً دست به اقداماتي خواهد زد.»[۲۳] روزنامه "نيويورك تايمز" نيز در اين‌باره نوشت: «پرزيدنت ريگان و مشاوران ارشد او تصميم گرفته‌اند تلاش براي اطمينان بخشيدن به كشورهاي عرب منطقه خليج [فارس] - كه امريكا متعهد به حفاظت از امنيت آن‌هاست - را تشديد كنند.»[۲۴] اين روزنامه همچنين نوشته‌است: «واشنگتن از امكان چرخش اين دولت‌ها به سوي مسكو نگران است و انجام اين اقدامات را در دستور كار قرار داده‌است: 1- پيشنهاد فروش تجهيزات الكترونيكي كدر كننده رادار براي هواپيماهاي جنگنده ساخت امريكا، هلي‌كوپترهاي زرهي، نفربرهاي زرهي، موشك‌هاي هوا به زمين، رادار و تجهيزات ديگر به عربستان سعودي. 2- هشدارهاي رسمي به ايران مبني بر اين كه واشنگتن به دنبال افشاي آزمايش موشك‌هاي ضدكشتي ساخت چين توسط ايران در نزديكي تنگه هرمز، متعهد به حفاظت از آزادي كشتي‌راني براي محموله‌هاي نفتي در خليج‌فارس است. 3- تسليم پيام‌هايي به كشورهاي خليج‌فارس طي سفر ماه گذشته دريادار "ويليام كراو"، رئيس ستاد مشترك نيروهاي مسلح امريكا داير بر نگراني امريكا از تهديدات ايران. 4- ارسال پيامي توسط "جورج شولتز" وزير خارجه امريكا، به رهبران چين طي سفر اخيرش به اين كشور در مخالفت با فروش‌هاي تسليحاتي چين به ايران . . .»[۲۵] "استيفن سولارز" و تعداد ديگري از نمايندگان كنگره امريكا در يك طرح پيشنهادي خواستار حمايت امريكا از برقراري آتش‌بس در جنگ و پايان اختلافات ايران و عراق از طريق مذاكره شدند. بازگشت طرفين به مرزهاي بين‌المللي در اين طرح منظور شده‌است. راديو امريكا با اعلام اين خبر افزود: «در اين طرح خواسته شده‌است كه يك مجمع بين‌المللي به منظور رسيدگي به ريشه آغاز اختلافات تشكيل شود. "آقاي سولارز" با اذعان به اين كه طرح پيشنهادي باعث خاتمه جنگ نخواهد شد، گفت مهم است نشان داده شود كه سياست امريكا با ادامه جنگ و از بين رفتن عراق و ايران تطبيق ندارد.» "رابرت توريچلي" عضو ديگر كنگره - از پيشنهادكنندگان طرح - نيز افزود كه از نظر اخلاقي درست نيست كه با توجه به كشتار يك ميليون نفر در جنگ عراق و ايران گفته شود كه ادامه جنگ به نفع ديگران است. "بين گيلمن" عضو ديگر جمهوري‌خواه كنگره نيز در حمايت از طرح مزبور گفت كه طرح پيشنهادي يك ژست سنبليك جهت پايان دادن به جنگ 6 ساله بين ايران و عراق است.»[۲۶]

گزارش- 367

دولت ژاپن براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق تلاش ديپلماتيك جديدي را آغاز مي‌كند. راديو مسقط در گزارشي از توكيو اعلام كرد: «ژاپن سعي دارد تا نقش خود را در حل مشكلات خاورميانه بار ديگر فعال سازد، به همين منظور "ياساهيرو ناكازونه" نخست‌وزير ژاپن، در همين چارچوب در تابستان آينده از منطقه خاورميانه ديدن خواهد كرد. منابع ديپلماتيك در توكيو گفتند ژاپن كه به مسئله روابط خود با اردوگاه غرب و به‌خصوص ايالات متحده امريكا اهميت مي‌دهد، خواستار اعاده حضور خود در منطقه خاورميانه و ايفاي نقش خود در حل مشكلات آن از جمله پايان دادن به جنگ ايران و عراق مي‌باشد. منابع ياد شده افزودند كه دولت ژاپن در آينده نزديك فرستاده ويژه‌اي به تهران و بغداد خواهد فرستاد. اين فرستاده "تاكائي اوندا" مدير كل اداره امور خاورميانه و آفريقا در وزارت خارجه ژاپن مي‌باشد.»[۲۷]

گزارش- 368

مجله "ميدل ايست اكونوميك دايجست" (ميد) چاپ لندن، در مقاله‌اي به بررسي روابط ايران و سوريه پرداخته است: «مناسبات ايران و سوريه تحت تأثير دخالت‌هاي خارجي (دولت عربستان سعودي) براي جلوگيري از گسترش مسلمانان طرف‌دار انقلاب اسلامي ايران و در واقع منزوي‌ساختن ايران، در حال تغيير است. اعزام نيروهاي سوري به لبنان به دنبال عمليات "كربلاي5" و پيروزي‌هاي ايران در شلمچه و . . . در همين راستا قابل ارزيابي است.» اين مجله ادعا كرد: «رئيس‌جمهور سوريه "حافظ اسد" پس از دريافت دو ميليارد دلار از "فهد" شاه عربستان سعودي، تصميم گرفت نيروهاي سوري را به منظور اشغال بخشي از مناطق اصلي مسلمان‌نشين بيروت به آن‌جا بفرستد. اين معامله پس از بازديد وليعهد عربستان سعودي "شاه‌زاده عبدالله" در نوامبر گذشته از سوريه ترتيب داده‌شد. در همين زمان وليعهد انگليس "پرنس چارلز" نيز ديداري از عربستان سعودي داشت. گفته مي‌شود عبدالله همان موقع چارلز را تحويل نگرفته‌است و در واقع او در حال معامله مهمي بوده‌است. سعودي‌ها تصميم داشتند كه به‌طور غيرمستقيم در لبنان دخالت كنند، چون به‌شدت نگران گسترش مسلمانان افراطي شيعه از طريق حزب‌الله طرف‌دار ايران بودند. اسد به عبدالله گفت كه او حاضر است اين كار را انجام دهد اما نقدينگي كافي ندارد. اقتصاد سوريه دچار ضعف است. او در پرداخت بهاي نفت وارداتي ايران مشكل داشت. اشغال دره "بقاع" لبنان براي او دشوار و گران تمام مي‌شد و هزينه نگه‌داري نيروهاي در حال آماده‌باش براي نبرد با اسرائيل بسيار بالا بود. در طي مذاكرات، عبدالله دو پيشنهاد مطرح كرد: 5/1 ميليارد دلار براي پوشش هزينه اعزام نيروهاي سوري به بيروت و 500 هزار دلار براي اين كه در كنفرانس اسلامي در كويت در ماه ژانويه شركت نمايد. كويت پيشنهاد كرد كه اگر اسد درخواست سعودي را قبول كند، در پرداخت قسمتي از اين وجوه سهيم و شريك باشد. اسد در كنفرانس شركت كرد؛ كنفرانسي كه متحد او، ايران آن را بايكوت كرده‌بود. نيروهاي سوري نيز وارد بيروت شدند. هرچند سعودي‌ها راضي بودند ولي ورود نيروهاي سوري به لبنان نفوذ حزب‌الله را كاهش نداده‌است و گروگان‌هاي غربي كه در اختيار حزب‌الله هستند، موقعيت اين گروه را همچنان ثابت نگه‌داشته است.»[۲۸] از سوي ديگر "صلاح خلف ابواياد" مرد شماره 2 سازمان فتح، در كويت گفت: «ايران ازجانب حزب‌الله براي آزادي گروگان‌ها سه شرط قائل شده است: شرط اول آزادي "ژرژ ابراهيم عبدالله" و "انيس نقاش" از زندان‌هاي فرانسه در ازاي گروگان‌هاي فرانسوي است. شرط دوم آزادي "برادران حمد" در مقابل گروگان‌هاي آلماني است و سومين شرط، آزادي زندانيان كويتي در ازاي گروگان‌هاي آمريكايي است.» صلاح خلف افزود كه اين سه شرط يك جانبه بوده و نمي‌تواند بر آورده شود.[۲۹]

گزارش- 369

خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از ابوظبي به نقل از روزنامه "الخليج" نوشت: «منابع مطلع عرب اعلام كرده‌اند كه روابط ليبي و عراق به‌زودي دست‌خوش تغييرات عمده‌اي خواهد شد. اين تغييرات بر روي مساعي جاري به منظور حل اختلافات موجود ميان بغداد و دمشق نيز آثار مثبتي بر جاي خواهد گذارد. منابع مطلع عرب به مصاحبه قذافي با يكي از نشريات عربي‌زبان كه در خارج به چاپ مي‌رسد اشاره كرده و گفته‌اند اين مصاحبه شامل دعوت صريح قذافي از عراق جهت تشكيل كنفرانسي در سطح رهبران ليبي و عراق خواهد بود.» الخليج در ادامه گزارش خود به منظور روشن‌تر شدن قضيه، با اشاره به جريان قطع روابط عراق و ليبي، افزوده است: «روابط دو كشور به دنبال حمايت علني ليبي از ايران در جنگ با عراق، حمايت ليبي از گروه‌هاي مبارز كرد عراقي و تأكيد قذافي بر خودمختاري كردها، در سال 1983 قطع گرديد. اين منابع جهت اثبات ادعاي خود مبني بر نزديك شدن ليبي به عراق، به مصاحبه روز شنبه گذشته قذافي با مجله "الحريه" كه طي آن وي جنگ ايران و عراق را محكوم كرد و همچنين به سخنان قذافي در جشن ملي ليبي كه گفته‌بود" از امروز مبارزه نخواهد كرد مگر زير لواي عربيت" و از گزارش اخير يكي از نشريات عربي‌زبان در لندن كه به نقل از محافل نزديك به ليبي و عراق نوشت "دلايل موجود حاكي از آن است كه روابط ليبي و عراق به‌زودي از سر گرفته خواهد شد"، استفاده كرده‌اند.» به نوشته الخليج، تلاش‌هاي اوليه براي بهبود روابط عراق و ليبي را "شاذلي قليبي" دبيركل اتحاديه عرب، با تماس با سفارت عراق در تونس، انجام داده‌است و توانسته با كوشش‌هاي خود براي نزديك ساختن ديدگاه‌هاي دو كشور گام‌هاي بلندي بردارد. وي در اولين مرحله موفق شده حملات تبليغاتي دو كشور عليه يكديگر را متوقف سازد.[۳۰]

گزارش- 370

امروز با دست‌گيري مبارزان تونسي و رهبرشان "راشد الغنوشي"، دولت تونس نهضت اين مبارزان را برخاسته از انقلاب اسلامي ايران دانسته و بدين بهانه، روابط خود را با ايران قطع كرد. راديو تونس در تبيين دلايل قطع روابط گفت: «مسئولين ذيربط در تونس فعاليت‌هاي سفارت ايران در اين كشور را كشف كردند. اين فعاليت‌ها ارتباطي با وظايف عادي يك هيئت نمايندگي ندارد و نقض آشكار قوانين سياسي در محدوده ديپلماتيك به‌شمار مي‌رود. تحركات سفارت ايران در تونس در جهت برقراري روابط منظم ميان دستگاه‌هاي ايراني و گروهي از تندروهايي كه به نحو كوركورانه‌اي تسليم انقلاب ايران شده‌اند و نيز برخي از شهروندان منحرف كه با روش‌هاي فريبنده تبليغات مالي جذب مي‌شوند، متمركز بوده‌است و اين گروه براي دست زدن به كارهايي كه هدف آن‌ها انتشار آشوب‌هاي ايدئولوژيك و ايجاد فساد عقيدتي بوده، توجيه مي‌شدند.» راديو تونس افزود: «همچنين مشخص شد كه تحركات سفارت ايران در تونس در جهت خدشه‌دار نمودن روابط خوب تونس و برخي از كشورهاي برادر و دوست - چه از طريق پي‌گيري حضوري سفارت ايران در فعاليت برخي از سفارت‌خانه‌هاي كشورهاي دوست و برادر و چه از طريق جذب برخي از عناصر تونسي در خارج براي فعاليت‌هايي كه مخالف قوانين بين‌المللي و ارزش‌هاي حاكم بر مفاهيم دولت تونس [است] كه بايد بر روابط ميان كشورها حاكم باشد - بوده‌است.» اين راديو در پايان گفت: «چنين نتيجه‌گيري مي‌شود كه سفارت ايران در تونس از وظيفه طبيعي خود منحرف شده و به مركزي كه دست به كارهايي مي‌زند كه باعث خدشه‌دار شدن امنيت عمومي مي‌گردد، تبديل شده‌است و بنابراين دولت تونس تصميم گرفت روابط خود با ايران را قطع نمايد.»[۳۱] در بيانيه وزارت خارجه تونس در اين باره نيز به دو موضوع اشاره شده است: فعاليت‌هاي سفارت ايران تفرقه‌زا بوده است . . . و اين فعاليت‌ها بر روابط حسنه تونس با ساير دول دوست لطمه مي‌زده است.[۳۲] راديو بي.بي.سي. در تفسيري در مورد اين اقدام تونس و ارتباط آن با جنگ ايران و عراق گفت: «قطع روابط تونس با ايران هرچند كه در ظاهر ايران را از نظر ديپلماتيك منزوي‌تر مي‌كند، در عمل به احتمال زياد موجب نگراني زياد دولت ايران نخواهد شد. دو كشور هيچ‌گاه روابط نزديكي نداشته‌اند و در زمان سقوط حكومت شاه و آغاز جنگ، دولت تونس مانند اكثر كشورهاي عرب در جنگ عراق و ايران از عراق حمايت مي‌كند. با آن كه تونس مي‌گويد به علت مداخله ايران در امور داخلي تونس روابط با ايران را قطع نموده‌است، شايد تصادفي نباشد كه تصميم دولت تونس به قطع روابطش با ايران با ديدار وزير خارجه تونس از بغداد هم‌زمان شده‌است. "سرهادي مبروك" وزير خارجه تونس، در ملاقاتش با صدام حسين و طارق عزيز، در همبستگي تونس با عراق بر آنچه كه "دفاع عادلانه از حاكميت عراق" خواند، تأكيد كرد.»[۳۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/01/06

  1. سند شماره 027320 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: برآورد اطلاعاتي منطقه عمومي ماؤوت، ص1، 6/1/1366.
  2. سند شماره 1454 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف، در عمليات كربلاي 10، الياس حضرتي 26/12/1365 تا 15/1/1366، نوار 24850، ص109.
  3. همان، جلسه مسائل اطلاعاتي، قرارگاه نجف، پياده نوار 24849، صص103 و 104.
  4. مأخذ 2، جلسه گزارش برادر مسجدي از اظهارات اسير عراقي سرهنگ امير نراقي، صص104 تا 106.
  5. همان.
  6. مأخذ 1.
  7. سند شماره 027357 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اطلاعاتي شماره 8، نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران - معاونت عمليات و اطلاعات، 8/1/1366.
  8. سند شماره 077326 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرمانده نيروي دريايي سپاه، به دفتر فرمانده كل سپاه، 9/1/1366.
  9. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 8 (8/1/1366)، ص2؛ و- روزنامه جمهوري اسلامي، 9/1/1366، ص9.
  10. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 7 (7/1/1366)، ص3.
  11. سند شماره 027581 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي كربلاي1، از تنگه چزابه تا چنگوله، 19/1/1366، ص12.
  12. روزنامه جمهوري اسلامي، 9/1/1366، ص4.
  13. مأخذ 10، صص13 و 14، همدان - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366.
  14. روزنامه كيهان، 9/1/1366، ص2.
  15. مأخذ 10، ص34، پاريس - به نقل از خبرگزاري فرانسه، 6/1/1366.
  16. مأخذ 10.
  17. مأخذ 10، ص4، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366، به نقل از روزنامه كويتي "القبس".
  18. واحد مركزي خبر، صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 9/1/1366، صص10 و 11، به نقل از راديو كلن، 6/1/1366.
  19. مأخذ 10، صص6 و 7، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي 6/1/1366.
  20. مأخذ 10، ص28، به نقل از راديو اسرائيل، 6/1/1366.
  21. مأخذ 9، ص15 مادريد - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 7/1/1366.
  22. مأخذ 10، ص5، كويت - به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366.
  23. مأخذ 10، ص5، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366، به نقل از روزنامه كويتي "السياسه".
  24. سند شماره 03670 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزيده رويدادهاي ايران، شماره 19، 15/1/1366، ص5، به نقل از روزنامه "نيويورك تايمز"، چاپ امريكا، 6/1/1366.
  25. مأخذ 10، ص22، واشنگتن - خبرگزاري كويت، 6/1/1366، به نقل از روزنامه "نيويورك تايمز."
  26. مأخذ 9، ص3، به نقل از راديو امريكا، 6/1/1366.
  27. مأخذ 18، ص9، به نقل از راديو مسقط، 6/1/1366.
  28. اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، بررسي مطبوعات جهان، نشريه شماره 1230، 1/2/1366، ص22 به نقل از مجله "ميد" چاپ انگلستان، 6/1/1366.
  29. مأخذ 10، ص27، كويت - خبرگزاري فرانسه، 6/1/1366.
  30. مأخذ 10، صص41 و 42، ابوظبي - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366، به نقل از روزنامه "الخليج".
  31. مأخذ 10، ص30، طرابلس - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/1/1366.
  32. مأخذ 10، صص31 و 32، 7/1/1366، تونس - خبرگزاري فرانسه، 6/1/1366.
  33. مأخذ 10، صص32 و 33، به نقل از راديو بي.بي.سي.، 6/1/1366.