1366.04.08
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.04.08 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | هشت تیر |
| تاریخ شمسی | 1366.04.08 |
| تاریخ میلادی | 29 ژوئن 1987 |
| تاریخ قمری | 2 ذیقعده 1407 |
گزارش - 428
در پی بمباران شیمیایی روز گذشتة سردشت، امروز نیز هواپیماهای عراقی به روستای گلهوش از توابع این شهرستان با پرتاب شش بمب شیمیایی حاوی گاز خردل، حمله کردند. در این حمله چند تن از روستائیان شهید و مجروح شدند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در میان شهیدان و مجروحان، چند کودک و زن باردار نیز وجود دارد.[۱] افزون بر این، هواپیماها و هلیکوپترهای عراقی منطقه عملیاتی فتح7 و همچنین یک پایگاه سپاه در سردشت را با بمب‌های شیمیایی هدف قرار دادند که بر اثر آن، 2 تن شهید و 14 تن مجروح شدند.[۲] از سوی دیگر، در ادامه بمباران شهرهای ایران به وسیله هواپیماهای عراقی، امروز نیز چند هواپیمای دشمن در ساعت 11 صبح به حریم هوایی شهرستان بانه تجاوز و روستای کوخان از توابع بخش قمشیر را بمباران کردند. در این بمباران یک تن شهید و یک تن مجروح شد.[۳]
گزارش - 429
به دنبال بمباران شیمیایی روز گذشتة شهر سردشت، وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران یادداشت اعتراضی برای خاویر پرز دکوئیار ارسال کرد. در این یادداشت، با اشاره به پافشاری عراق بر استفاده از بمب‌های شیمیایی، سوابق اقدامات این کشور در کاربرد سلاحهای شیمیایی و تأیید گروههای متخصص اعزامی سازمان ملل درباره استفادة عراق از مواد شیمیایی، به عملکرد ضعیف سازمان ملل اعتراض شده است. در این بیانیه آمده است: «کاربرد وسیع و مجدد سلاحهای شیمیایی توسط عراق در شهر سردشت و اطراف آن که به شهادت و مجروح شدن عدهای از هم‌وطنان عزیز منجر شد، جنایت فجیع دیگری است که رژیم عراق در غیاب اقدام مؤثر سازمانهای بین‌المللی، به‌ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد، مرتکب شده است. پس از گزارش تیم متخصصین در اردیبهشتماه گذشته که طی آن توسل به انواع سلاحهای شیمیایی و کاربرد این سلاحها علیه غیرنظامیان تأیید شده بود، دبیرکل سازمان ملل به شورای امنیت اعلام کرد که از لحاظ فنی، آنچه مورد نیاز شوراست، انجام گردیده و تنها یک اقدام دستهجمعی سیاسی مؤثر میتواند به کاربرد سلاح شیمیایی توسط رژیم عراق خاتمه دهد. متأسفانه شورای امنیت با صدور بیانیه 14 مه 1987 (24 اردیبهشت 1366) خود، علی‌رغم هشدارهای دبیرکل، تنها به یک موضع‌گیری بیاثر که در واقع، چیزی جز تکرار موضعگیریهای گذشتة شورا و بیانیه 26 مارس 1986 (6 فروردین 1365) نبود، اکتفا کرد. در همان زمان، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران طی یک بیانیه رسمی و همچنین از طریق نامه، به دبیرکل سازمان ملل اعلام نمود که موضع‌گیری ضعیف شورای امنیت، نتیجهای جز تشویق رژیم عراق به کاربرد مجدد سلاحهای شیمیایی در بر نخواهد داشت، مگر آنکه شورای امنیت، مجدداً به بررسی فوری موضوع پرداخته و اقداماتی اساسی را پیشبینی نماید. جای تأثر است که عدم توجه شورای امنیت، باعث آن شد که عدهای دیگر از افراد نظامی و غیرنظامی، قربانی کاربرد سلاحهای شیمیایی شوند. وزارت امورخارجه جمهوری اسلامی ایران ضمن محکوم کردن این جنایات رژیم عراق، بار دیگر مسئولیت خطیر و حساس سازمانهای بین‌المللی به‌ویژه سازمان ملل متحد را در قبال این تجاوزات و جنایات جنگی، یادآوری نموده و از همه کشورهای امضا کننده پروتکل 1925 ژنو می‌خواهد تا برای پایهریزی یک اقدام جمعی مؤثر، تلاش‌های خود را به کار گیرند.»[۴]
گزارش - 430
نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد امروز سه نامه درباره حملات شیمیایی عراق به مناطق شمال غرب کشور و سردشت برای دبیرکل سازمان ملل ارسال کرد. نمایندگی عراق نیز با ارسال نامهای برای دبیرکل ادعا کرد که ایران چند منطقه مسکونی را گلولـه‌باران کرده است. در نامة اولِ کاردار ایران آمده است: رژیم عراق در ادامه اقدامات ضد انسانی خود، بار دیگر در تاریخ 26 ژوئن 1987 (5/4/1366) در منطقه شمال غربی ایران با استفاده از هلی‌کوپتر گازهای عصبی و خفه‌کننده شلیک کرد که به مجروح شدن بیش از 60 تن از مردم انجامید.[۵] نامه دوم محمدجواد ظریف به این شرح است: «بنا به اطلاع دولت متبوعم و پیرو نامه‌های قبلی خود، احتراماً و با کمال تأسف به اطلاع می‌رساند که در ساعات 16:25 و 16:30 مورخه 28 ژوئن 1987 (7 تیر 1366)، جنگنده‌های متجاوز عراقی به مناطق غیرنظامی شهر سردشت حمله هوایی نمودند. در این جدیدترین اقدام در بی‌اعتنایی کامل به مهم‌ترین اصول بشریت، نیروهای عراقی متجاوز از 20 راکت شیمیایی به چهار نقطه مختلف شهر پرتاب کردند که به قتل عام غیرنظامیان بی‌گناه منجر شد. این جنایات ددمنشانه به‌صورتی که اکنون مطلع شده‌ایم به کشته شدن 10 تن و مجروح شدن 650 نفر از مردم بی‌گناه منجر شد و اغلب قربانیان را کودکان و مردان و زنان سالخورده تشکیل می‌دهند. جزئیات بیشتر گزارش در مورد آمار تلفات به محض دریافت به اطلاع جناب‌عالی خواهد رسید. از سرگیری استفاده گسترده از تسلیحات شیمیایی طی چند روز گذشته توسط رژیم عراق که از جمله آن متوسل شدن اخیر آن رژیم به جنگ‌افزار شیمیایی علیه مناطق غیرنظامی است، یک بار دیگر هیچ تردیدی برای جامعه بین‌المللی نه تنها نسبت به جنایات جنگی ضدانسانی عراق بر جای نگذاشت بلکه آنچه حائز اهمیت است بی‌اعتنایی کامل این رژیم را به تعهدات بین‌المللی‌اش و نیز احساسات جامعه بین‌المللی نشان داد. پرواضح است که قصور شورای امنیت در محکومیت اقدامات تجاوزگرانه رژیم ضدقانونی عراق از ابتدا و اکراه شورا جهت طرح آن به‌طور جدی و مؤثر، بر گستاخی عراق در نقض متداول‌ترین اصول پذیرفته شده حقوق بشردوستانه بین‌المللی افزود و تنها به جسارت حکام بغداد جهت ادامه جنایات جنگی خود کمک کرد. بنابراین یقیناً شورا در مسئولیت آلام غیرنظامیان و سایر قربانیان تسلیحات شیمیایی عراق، سهیم است. جامعه بین‌المللی و شورای امنیت علی‌الخصوص می‌بایست با دقت سیاست‌های حکام عراق را در شروع کردن جنگ مورد توجه قرار دهند و به ژست‌های صلح‌جویانه و مأیوسانه بغداد به‌صورتی که اکنون شاهد رفتار واقعی گروه حاکم بر بغداد هستیم، وقعی ننهد. با توجه به ماهیت خطرناک جدیدترین اقدام عراق در استفاده از تسلیحات شیمیایی ممنوعه و روند رو به رشد استفاده از آن، ضرورت دارد که مجامع بین‌المللی و به‌ویژه ارگان‌های مربوطة سازمان ملل تلاش‌های واقعی انجام دهند و با تحقیقات لازم و اقدامات بازدارنده و تنبیهی، اقتدار سازمان بین‌المللی موجود را حفظ کرده و جنایات جنگی عراق را متوقف سازند. دراین‌باره جمهوری اسلامی ایران درخواست می‌نماید که تیم کارشناسان جهت تحقیق درباره موارد اخیر استفادة عراق از جنگ‌افزار شیمیایی فوراً اعزام شود.»[۶] محمدجواد ظریف در نامة سومی که امروز برای دبیرکل ارسال کرد، آورده است: علاوه بر حملات شیمیایی عراق به شهر سردشت در مورخ 28 ژوئن 1987 (7 تیر 1366)، در ساعت 11 امروز (8 تیر 1366) نیز جنگنده‌های عراقی بمب‌های شیمیایی در حومه سردشت پرتاب کردند که به مجروح شدن تعدادی از روستائیان انجامید ... شورای امنیت تا چه زمانی می‌خواهد در مورد این تجاوزات عراق و اقدامات ضد قانونی و ضد بشری آن بی‌تفاوت باشد.[۷] از سوی دیگر، عصمت کتانی نماینده عراق در سازمان ملل، در نامة امروز خود به دبیرکل ادعا کرده است که ایران دست به اقدامات زیر زده است: 1- در 23 ژوئن 1987 (2 تیر 1366) نواحی مسکونی شهر قرنه هدف توپخانه قرار گرفت که به خانه و اموال غیرنظامیان خسارت وارد شد. 2- در 24 ژوئن 1987 (3 تیر 1366) مناطق مسکونی شهرستان ابوالخصیب هدف توپخانه قرار گرفت که به تعدادی خانه و مغازه خسارت وارد شد. 3- در 27 ژوئن 1987 (6 تیر 1366) مناطق مسکونی شهر بصره گلولـه‌باران شد و به تعدادی خانه و اموال غیرنظامی خسارت وارد شد.[۸]
گزارش - 431
راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در تیپ75 ظفر سپاه پاسداران از ادامه عملیات فتح7 نیروهای سپاه و نیروهای معارض عراقی علیه ارتش بعثی چنین گزارش داده است: در ادامة عملیات فتح7، اجرای آتش توپخانه (مینی کاتیوشا) روی مقر افسران در شهرک جنوبی حاجی‌نامق واقع در 2 کیلومتری شمال سیدصادق به آتش‌سوزی شدید و تلفات و خسارات زیادی منجر شد، به نحوی که کمتر کسی موفق به فرار شد (70 درصد منهدم شدند). پادگان سیدصادق نیز هدف چند موشک کاتیوشا قرار گرفت و خسارت زیادی به آن وارد شد. همچنین با آتش توپخانه 130 میلی‌متری روی مقر تیپ دفاع الوطنی و اصابت چند گلولـه به ساختمان‌های این مقر، خسارات و تلفات بسیاری به آن وارد آمد. میزان خسارات طبق گزارشی که از داخل عراق ارسال شده 60 درصد می‌باشد. ضمناً این ساختمان‌ها مملو از نیروهای نظامی بوده که اکثر این نیروها کشته یا زخمی شدند.[۹]
گزارش - 432
ارتش عراق با جمع‌آوری نیروهای پیاده خود در منطقه عملیاتی نصر5، در ساعت 1:30 بامداد امروز پاتک سنگینی را علیه نیروهای خودی آغاز کرد. در این پاتک که تا ساعت 8:30 ادامه داشت، نیروهای دشمن توانستند بخشی از یال ارتباطی را تصرف کرده و نیروهای خودی را تحت فشار قرار دهند.[۱۰] گفتنی است که عملیات نصر5 با همت رزمندگان لشکر8 نجف در بامداد 1/4/1366 در غرب سردشت آغاز شد و روز بعد به اهداف خود دست یافتند. (ر.ک. روزشمارهای 1 و 2/4/1366)
گزارش - 433
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در سومین عملیات کمین نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق در سه روز گذشته در منطقه شقلاوه - حریر در استان اربیل عراق، سه نظامی عراقی به نامهای جاسم محمد محمد، اسد ندکمتره و صدر ابراهیم حسن که سرنشین یک خودروی سواری ارتش بعث بودند، به اسارت نیروهای این حزب درآمدند. همچنین در کمین دیگری که در منطقه حریر استیلک انجام گرفت، یک دستگاه خودروی عراقی منهدم شد و سرنشین آن به نام محمد علوی به اسارت درآمد.[۱۱]
گزارش - 434
در این روز نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی در منطقه پنجوین چندین عملیات هوایی انجام داد. به گزارش روزنامة کیهان، منطقة عملیاتی شمال پنجوین در ساعات 11، 12، 14:40 و 18:53 به وسیله جنگنده‌های ایرانی به شدت بمباران شد. در جریان این بمباران موانع و مراکز تجمع دشمن مورد حمله قرار گرفت. گفتنی است که روز گذشته در ساعت 17:50 در جبهه پنجوین یک هواپیمای عراقی سرنگون شد.[۱۲]
گزارش - 435
امروز عراق ادعا کرد که به یک نفتکش حامل نفت ایران حمله کرده است. خبرگزاری فرانسه در اینباره گزارش داد: «دولت عراق اعلام کرد که به یک نفتکش در نزدیکی سواحل ایران حمله کرده است. یک سخنگوی نظامی در بغداد خاطرنشان نمود که جنگنده‌های عراقی در ساعت 5:39 به وقت گرینویچ، هدف خود را مورد حمله قرار داده‌اند و پس از آن، همگی سالم به پایگاههای خود بازگشتند. وی اضافه کرده است که عراق بر اساس حق قانونی خویش برای دفاع و محروم نمودن رژیم ایران از تمامی منابعی که کمک به ادامه جنگ علیه عراق می‌نماید، به حملات خود ادامه میدهد. این در حالی است که قبل از آن، ایران تهدید نموده بود که چنانچه نفتکشهای ایرانی توسط جنگنده‌های عراقی مورد حمله قرار گیرد، این کشور نیز نفتکشهای همپیمانان عراق را مورد حمله قرار میدهد.»[۱۳] نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل نیز ضمن انعکاس این ادعای عراق نوشت: «این حمله به کشتی، پنجمین تهاجم عراق پس از 20 ژوئن (30 خرداد) یعنی زمانی که هواپیماهای عراقی به یک نفتکش ایرانی بعد از یک وقفه 34 روزه آتش گشودند، به حساب میآید. این وقفه، در پی تهاجم هوایی و موشکی عراق به ناو استارک در 17 مه (27 اردیبهشت) که موجب کشته شدن 37 امریکایی گردیده، پدید آمد.»[۱۴]
گزارش - 436
کمیته هم‌یاری ملت عراق در سوئد در بیانیهای، اقدام یک شرکت سوئدی به نام لیرکسون در فروش تجهیزات کامپیوتری و دستگاههای ردیاب هوایی به نیروی هوایی عراق را محکوم کرد. به گزارش مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، این کمیته در بیانیه خود، دیدارهای اخیر هیئت نظامی عراق از سوئد و بازدید از کارخانجات تسلیحاتی و منطقه نظامی این کشور را نیز افشا کرده و خطاب به محافل جهانی اعلام کرده است که فروش این سلاحها به رژیم صدام، برخلاف مقررات انسانی و بین‌المللی است. در این بیانیه از ملت سوئد خواسته شده است از مردم عراق حمایت کنند و در مقابل بمباران شیمیایی روستاهای کردنشین شمال عراق سکوت نکنند.[۱۵]
گزارش - 437
هفته‌نامه آبزرور ادعا کرد که ایران تسلیحات عمدهای را از چین خریداری کرده است. این نشریه می‌نویسد: «قرارداد فروش 200 فروند موشک چینی موسوم به کرم ابریشم به ارزش 250 میلیون دلار در سال 1985، به هنگام بازدید هاشمی رفسنجانی از چین، به امضا رسیده است. چین همچنین 120 موشک زمین به هوا به ایران تحویل داده است که از آنها میشود در حمله به کشتیها استفاده نمود.» این هفته‌نامه میافزاید: «ارسال اسلحه از چین به ایران، از طریق کره شمالی انجام گرفته است. ایران در سال 1985 ابتدا 40 پرسنل نظامی و سپس 30 خلبان را جهت آموزش خلبانی، به چین اعزام داشته است. ... ایران علاوه بر موشک‌های کرم ابریشم، جنگنده‌های جی.ایکس - 7 را از چین دریافت داشته است. جنگنده‌های مزبور، مشابه جنگنده‌های میگ 22 شوروی است.»[۱۶]
گزارش - 438
محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، در گفت‌وگویی با روزنامه کیهان، دربارة طرحهای دریایی سپاه برای رویارویی با حضور نظامی قدرتهای بزرگ، نحوة بهکارگیری انواع موشک‌های ایرانی مستقر در منطقه خلیج‌فارس برای کنترل تنگههرمز، نقش مردم در جنگ تحمیلی، تشکیل نیروهای آزادیبخش عراق و نقش آنها در سرنگون ساختن دولت عراق و کمک به مردم عراق برای نیل به این هدف و عملکرد نظامی ایران در سال گذشته، مطالبی بیان کرد که بخشهای مهم این گفت‌وگو را می‌خوانید. وی دربارة موشک‌های ایرانی مستقر در خلیج‌فارس گفت: «ما در خلیج‌فارس سه نوع موشک داریم: یکی موشک‌های زمین به زمین که در تمام بنادر احتمالی که ممکن است ناوهای امریکا آنجا بروند، این موشک‌ها آماده هستند که از آنها پذیرایی کنند. موشک‌های دیگری که داریم ساحل به دریا است، یعنی در سواحل نصب میشوند و علیه شناورها و ناوهای جنگی به کار برده میشوند که تقریباً میشود گفت به دلیل خاصیتهایی که در تنگه هرمز است و فاصله کم تنگه نقش مؤثری می‌توانند داشته باشند. ضمن اینکه ما چند نقطه دیگر را بهصورت تنگه هرمز درآوردهایم. یک کارهای دفاعی دیگری هم کردهایم که در حقیقت، تنگه هرمز در چند نقطه دیگر خلیج‌فارس تکرار شده است و اگر امریکاییها یا هر قدرت دیگری از تنگه هرمز از دست ما فرار کنند در تنگه دیگری که در جای دیگری از خلیج‌فارس است آنها را به چنگ خواهیم انداخت. یکی هم موشک‌های زمین به هوا است که چون احتمال بمبارانهای دشمن در سواحل و جزایر خیلی زیاد است، لذا ما موشک‌های زمین به هوا تهیه کردهایم.» وی دربارة وضعیت فعلی جنگ گفت: «در کنار جبهههای مرزی و برونمرزی، امروز جبهه دیگری در خلیج‌فارس باز شده است که ما خودمان را آماده کردهایم که عراق را کاملاً در محاصره نگه داریم و نمی‌گذاریم که امریکا و شوروی، محاصره عراق را بشکنند. ... یک استراتژی برای خلیج‌فارس تعیین کردهایم، زیرا که خلیج‌فارس نه الآن، که برای همیشه به‌عنوان یک مرکز اصلی و سرنوشتساز انقلاب محسوب میشود و یکی از نقاطی است که بسیار با سرنوشت انقلاب گره خورده است. این استراتژی نظامی در خلیج‌فارس که اشاره کردم، به شورای عالی دفاع ارائه شده است. بر اساس این استراتژی، یک طرح اساسی برای دفاع از خلیج‌فارس ریخته شده است که شامل دفاع از سواحل، جزایر، تنگه هرمز و منطقه آبی خلیج‌فارس و دریای عمان میشود. اینها محورهای اصلی دفاع ما را تشکیل می‌دهند.» فرمانده سپاه پاسداران دربارة نقش مردم در جنگ گفت: «از آنجایی که محور اصلی دفاع در اسلام، مردم هستند، انتظار داریم امت همیشه در صحنه و مقاوم ایران، مثل سال‌های گذشتة جنگ و سال‌های انقلاب، در این مراحل حساس و سرنوشتسازی که سال‌های نتیجهگیری، سال‌های بهرهبرداری و سال‌های رسیدن به اهداف اصلی و نهایی است، ان‌شا‌ء‌الله خیلی جدی و با نشاط، در صحنه حضور داشته باشند و رزمندگانشان را پشتیبانی معنوی، سیاسی و پشتیبانی انسانی و اقتصادی بکنند.» وی افزود: «پایه اصلی دفاع را ما بر نیروهای مردمی گذاشتهایم و یکی از این نیروها، نیروهای داوطلب شهادت هستند که دنیا هیچ راهی هم برای مقابله با آن نتوانسته است بشناسد. از این گرفته تا حملات گسترده و وسیع که باز دنیا قادر به خنثی کردن اینها نیست. مورد دیگر، استفاده از سلاحهایی است که ما از خود دنیا گرفتهایم. ما سلاحهای خیلی خوبی داریم. حتی از سلاحهای غربی هم ضدهواییهای خیلی خوبی داریم که اگر در آینده به نمایش در بیاید، شاید بار دیگر آبروی امریکاییها را در منطقه بریزد.» محسن رضایی همچنین دربارة نیروهای آزادیبخش عراق گفت: «تشکیل نیروهای آزادیبخش عراق شامل گروههای مردمی میشود، مانند روحانیت مبارز عراق، چه گروههای عشایر عراق و آنهایی که مستقل ماندهاند و به سمت ما آمدهاند و در حال مسلح شدن هستند و چه عشایری که عراق مسلح کرده و الآن، با اسلحه و مهمات به ما میپیوندند. تاکنون سه‌هزار نفر نیروهای عشایری عراق به ما پیوستهاند و مرتب حجم آنها زیاد میشود. خود نیروهای عشایری، نیروی عظیمی است که در کنار گروههای مردمی، یک اطمینان بزرگی را برای ما بهوجود آوردهاند. گروه سوم، گروههای سیاسی سابق عراق هستند که اینها مورد حمایت ما قرار گرفتهاند و در آینده هم توسعه پیدا می‌کند. گروه چهارم، گروههایی هستند که با شیوههای خاصی از تأثیرات انقلاب اسلامی، بهوجود آمدهاند. گروههای حزبالله که در شمال عراق عمل می‌کنند و گروه قوات سیدالشهدا که در جنوب عراق عمل می‌کنند. اینها باز امسال گسترش پیدا می‌کنند و تعداد زیادی از آنها مسلح شده، سازمان‌دهی میشوند و آموزشهای لازم را میبینند. گروه پنجم هم برخی ارتشی‌های عراق هستند، آنهایی که پناهنده هستند، که عدهای از اینها جزو تأمین میباشند. به هرحال، در سال جاری گروههای زیادی از قوات آزادیبخش عراق سازمان‌دهی میشوند که مجموعهای از این پنج گروه است و در حقیقت، نظام آینده و انقلابی عراق از درون همین گروهها به وجود میآید. همان‌طور که امروز اکثر مسئولین جمهوری اسلامی از کسانی هستند که در نظام قبل از سقوط شاه شکل گرفتهاند، مانند اکثر استاندارها، فرماندارها، فرماندهان سپاه و... » وی تأکید کرد: قوات آزادیبخش عراق امسال توسعه عظیمی پیدا خواهد کرد. فرمانده سپاه افزود: «... مرحله فعلی ما، تعیین آینده عراق است (مرحله جدید جنگ) و همه نیروهایمان باید روی این محور بسیج شوند و همه تواناییهای خود را برای تعیین آینده عراق بسیج نمایند و ما اکنون وارد این مرحله شده‌ایم و منتظر نخواهیم ماند تا ابرقدرتها صدام را تشییع جنازه بکنند. ... ما مرحله اول کار خودمان را پشت سر گذاشتهایم و امروزه باید بدون معطلی، با تمام قدرت، به مرحله دوم بپردازیم که تعیین آینده عراق است.» محسن رضایی سال 1365 را به‌عنوان یکی از سال‌های مهم و سرنوشتساز در جنگ تحمیلی خواند و دربارة اقدامات نظامی ایران و پیروزیهای بهدست آمده گفت: «در سال گذشته (1365)، میزان عملیات انجام شده، چهار برابر کل عملیاتهای سال‌های قبل و به تعبیری دیگر، میزان عملیات در سال گذشته، با چهار سال جنگ برابری میکرد. ما در سال گذشته، ضمن تلفات سنگینی که بر دشمن وارد کردیم، میزان زیادی از تجهیزات نظامی دشمن را از بین بردیم و تقریباً بیش از 9هزار نفر به اسارت رزمندگان درآمدند و مناطق بسیار مهم و حساسی هم از دست دشمن آزاد شد، از جمله منطقه استراتژیک فاو و نقش این منطقه در خلیج‌فارس، منطقه شلمچه و نقش آن در نزدیک شدن ما به استان بصره و همچنین راه جنوبی عراق و [نقش آن در] نزدیک شدن ما به راه مواصلاتی کویت، آزادسازی مهران و شکست طرح جدید عراق در هجوم به کشورمان، آزادسازی ارتفاعات مهم شمال غرب و همچنین پایهریزی جنگ‌های نامنظم در داخل عراق از اقدامات مهم نظامی در سال 65 بود.»[۱۷]
گزارش - 439
محسن رفیقدوست وزیر سپاه پاسداران، در یک سخنرانی، دربارة منازعات داخلی هیئت حاکمه امریکا و آمادگی ایران برای مقابله با ماجراجویی امریکا در خلیج‌فارس اظهاراتی بیان کرد. وی با اشاره به تجهیز عراق برای تداوم حمله به کشتیها در خلیج‌فارس، بر آمادگی ایران برای اجرای هر نوع عمل متقابل در برابر تحرکات عراق و امریکا در خلیج‌فارس تأکید کرد. وزیر سپاه گفت: «... اکنون جنگ به‌عنوان معضلی برای حکومت امریکا درآمده است. کنگره امریکا امروز دعوا دارد که به خلیج‌فارس بیایند یا نه. اگر بیایند (که ما همین را میخواهیم)، ملت ما تا به حال با یکی از ایادی آنها میجنگید و اینگونه حماسه آفرید، حال چه رسد به اینکه بخواهد با امریکا بجنگد. اگر هم نیاید، با این همه تبلیغات آبرویش می‌رود.» رفیقدوست افزود: «ما گفتیم که به عراق فشار بیاورید تا جنگ را به خلیج‌فارس نکشاند، ولی آنها به او تسلیحات پیشرفته دادند تا عراق به شرارت خود ادامه دهد. ما در ارتباط با خلیج‌فارس، اعلام میکنیم که به هر کشتی ایرانی آسیب برسد، معادل آن، کشتیهای دیگر گرفتار تیر غیب خواهند شد. مسئولان نظام جمهوری اسلامی به ما ابلاغ کردهاند تا اگر امریکا وارد خلیج‌فارس شد، با او درگیر شویم و ما میگوییم، ما منتظر امریکا در خلیج‌فارس هستیم تا ناوهایش را به قعر دریا بفرستیم. ما از ناوهای شرق و غرب هراسی نداریم و در صورت شرارت آماده مقابله با آنها هستیم و جنگ واقعی را آن موقع به امریکا نشان خواهیم داد.» وی گفت: «اگر عراق دوباره شرارت نماید و جنگ شهرها را شروع کند، با حمله موشک‌هایمان به بغداد، با قدرت چند برابر گذشته، مقابله به مثل خواهیم کرد.»[۱۸]
گزارش - 440
امروز ورنون والترز نماینده دائمی امریکا در سازمان ملل به مسکو سفر کرد. خبرگزاری رویتر دربارة اهداف این سفر گزارش داده است: «والترز که مأموریت یافته است حمایت سازمان ملل متحد را نسبت به پیشنهاد جدید صلح خلیج‌فارس جلب کند، امروز عازم مسکو شد. مشاورین ورنون والترز ضمن اعلام این خبر افزودند: برنامه سفر سرپرست نمایندگی امریکا در سازمان ملل متحد به مسکو برای گفت‌وگو با مقامات شوروی درباره مسائل سازمان ملل متحد، از چندی قبل طرحریزی شده بود و اینک بحران خلیج‌فارس بر این موضوعات مقدم خواهد بود. بر اساس اعلامیه کاخ سفید، وی برای جلب حمایت بعضی از کشورهای مهم از تلاش‌های دیپلماتیک امریکا در سازمان ملل متحد جهت متوقف ساختن جنگ ایران و عراق، از پایتختهای چند کشور نیز دیدن خواهد کرد.»[۱۹] در این حال ویلیام کوانت مشاور امور خاورمیانهای شورای امنیت ملی امریکا، تغییر در موازنه قوا و جلوگیری از پیروزی ایران را از جمله اهداف تلاش‌های دو قدرت بزرگ جهانی اعلام کرد. وی گفت: «کاملاً واضح است که دو ابرقدرت علی‌رغم مبارزهای که انجام می‌دهند، برای یک تغییرات کلی در مورد توازن قوا در این منطقه، توافق دارند و به عبارت دیگر، آنها نمیخواهند شاهد پیروزی عظیم ایران باشند.» کوانت همچنین از طرح حمایت از کشتیهای کویتی قاطعانه پشتیبانی کرد و گفت: «همان‌طور که امریکا پذیرفته است حمایت نفتکشهای کویتی را بهعهده گیرد، بایستی این امکان را که کشتیهای جنگی امریکا، احتمالاً هدف موشک‌های ایران قرار گیرد نیز بررسی و پاسخ لازم و مؤثر در این مورد آماده کند.» وی از سیاست امریکا در این منطقه از جهان مانند عقبنشینی از لبنان، اظهار نگرانی کرد و گفت: «امریکا باید یک سیاست پاسخ‌گویی مؤثر را در پیش گیرد.»[۲۰]
گزارش - 441
رادیو کویت به نقل از مقامات رسمی امریکا اعلام کرد: «امریکا پیشنهاد ایران مبنی‌بر پایان دادن به بحران خلیج‌فارس از طریق ممنوعیت حمله دو کشور درگیر ایران و عراق به کشتیهای نفتکش و تجاری را رد کرد.» این رادیو گفت: «گفته میشود ایالات متحده امریکا از انجام معاملهای با دولت ایران به منظور خاتمه جنگ نفتکشها در خلیج‌فارس به دلیل آنکه این طرح به گسترش جنگ زمینی میان ایران و عراق منجر میشد، خودداری نموده است. مقامات رسمی در واشنگتن فاش ساختند که مقامات ایرانی، پیشنهاد خود در این زمینه را در دیدارهایی از چند کشور از جمله بلژیک، ژاپن، چین و شوروی مطرح ساخته بودند. اهداف طرح ایران، برقراری آرامش در منطقه خلیج[فارس] و اجتناب از رویارویی با امریکا است.» خبرگزاری کویت به نقل از ورنون والترز سفیر دائمی امریکا در سازمان ملل، میافزاید: «موضع دولت امریکا کاملاً روشن است؛ ما مایل نیستیم جنگ نفتکشها را به دلایل روشنی مبنی‌بر اینکه این طرح، مسئله جنگ را حل نمیکند، جدا از جنگ زمینی تلقی کنیم. پیشنهاد ایران شامل خاتمه دادن به حمله به کشتیرانی تجاری در خلیج[فارس] و رسیدن به توافقهای امنیتی دوجانبه یا چندجانبه میان ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس و تضمین جریان آزاد نفت در این آبراه استراتژیک می‌باشد. ولی در این پیشنهاد، ایران بر حق مسلم خود برای انجام حملات زمینی بیشتر علیه عراق به منظور حل این درگیری در میدان نبرد تأکید دارد.»[۲۱]
گزارش - 442
دربارة اقدامات تازه کشورهای عضو جامعه اروپایی برای بررسی وضعیت جدید جنگ، خبرگزاری کویت به نقل از سخنگوی وزارت خارجه آلمان گزارش داد: «رهبران جامعه اروپایی دربارة تازهترین تحولات در منطقه خلیج‌فارس و تلاش‌های به عمل آمده جهت پایان دادن به جنگ عراق و ایران، به مبادله نقطه نظرات سیاسی خواهند پرداخت. رهبران دوازده کشور جامعه اروپایی، مسئله جنگ را در حاشیه اجلاس خود در چارچوب آنچه همکاری سیاسی اروپا خوانده شد، در بروکسل مورد بحث قرار خواهند داد. به گفته این سخنگو اطلاعیهای در خصوص جنگ خلیج‌فارس صادر نخواهد شد.»[۲۲] در این حال روزنامه انگلیسی تایمز انگیزه اصلی تلاش‌های جدید برای برقراری صلح را ترس از پیروزی احتمالی ایران می‌داند. این روزنامه با استقبال از تلاش‌های سازمان ملل برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق، نتیجهگیری می‌کند که ایران، تنها زمانی دست از جنگ برمیدارد که دیگر سلاحی برای جنگیدن در اختیار نداشته باشد. این روزنامة دست راستی انگلیس میافزاید: «به همین دلیل است که هرگونه ابتکار جدید صلح، زیر نظر سازمان ملل یا هر طرف دیگری، می‌بایست اجباری باشد و در آن، تهدید به اعمال تحریم که ضامن حمایت از آن ابتکار است، وجود داشته باشد.» تایمز میافزاید: «احساس نگرانی از پیروزی احتمالی ایران پس از تهاجم ایران در جبهه جنوبی که در اوایل سال جاری میلادی دوباره پدیدار گردید، عامل اصلی تلاش‌های مصممانهتر اخیر می‌باشد.» به نوشتة این روزنامه، اسرائیل کشوری است که از پیروزی ایران، بیشترین خسارت را متحمل خواهد شد.[۲۳]
گزارش - 443
دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه دربارة سابقه فعالیت اتحادیه عرب برای تصویب قطعنامه مورد نظر خود در شورای امنیت؛ عملکرد وزارت خارجه جمهوری اسلامی برای مقابله با این تلاش‌ها؛ مواضع دبیرکل سازمان ملل در اینباره؛ همکاری و هماهنگی امریکا و اتحادیه عرب برای تغییر دادن ساختار قطعنامه جدید شورای امنیت و مواضع کشورهای چین، انگلستان، فرانسه و شوروی دربارة تحریم تسلیحاتی طرف‌های درگیر، مطالبی را به شرح زیر ارائه کرده است: «شورای امنیت که به مدت دو سال پس از شروع جنگ، از صدور قطعنامه در مورد جنگ احتراز کرده بود و تنها در چند مورد، بیانیههایی راجع به ابعاد مختلف رعایت مقررات بین‌المللی مربوط به جنگ صادر نموده بود، پس از عملیات والفجر8 (تصرف فاو)، با فعالیت گروه هفت کشور اتحادیه عرب، قطعنامه 582 را صادر کرد. محورهای اصلی این قطعنامه شامل آتشبس فوری، بازگشت به مرزهای بین‌المللی و مبادله اسیران است که منطبق با مواضع عراق برای خاتمه جنگ می‌باشد. سال گذشته هم‌زمان با اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل، گروه هفت کشور اتحادیه عرب، تصویب یک قطعنامه دیگری را پیگیری کرد. شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، ایران را عامل ادامه جنگ معرفی نمود و تقاضای استفاده از مواد 39 و 40 فصل هفتم منشور برای وادار نمودن این کشور به پذیرش قطعنامه کرد. به همین مناسبت، بندی در قطعنامه اولیه گنجانده شده بود که با تلاش هیئت ایرانی شرکت کننده در مجمع، این بند از قطعنامه جدید حذف و قطعنامه 588، تنها به تأیید قطعنامه قبلی اکتفا نموده و از دبیرکل خواست تا موضوع را پیگیری نماید. در مکاتباتی که با دبیرکل [سازمان ملل] انجام گردید، جمهوری اسلامی ایران مواضع خود را به دقت و با استناد به موازین حقوقی بیان نمود. دبیرکل در گزارش خود به شورا، این مواضع را به تفصیل منعکس کرد و پس از آن، ابتکار عمل را خود به دست گرفت و ایدههایی را در شش ماده مطرح نمود که شامل تعیین مسئول جنگ و پرداخت غرامت، قبل از اجرای آتشبس بود. عراق با این طرح موافقت نداشت. طارق عزیز در مذاکرات خود با دبیرکل در کویت، اعلام کرد تنها به این شرط با طرح موافق است که در قالب قطعنامه 582 و برای تسریع در آتشبس پیاده شود. گروه هفت کشور اتحادیه عرب، بار دیگر به فعالیت پرداخت تا از مطرح شدن طرح دبیرکل به شکل اولیه خود، جلوگیری به عمل آورده و در عوض، موضوع اجرای فصل هفتم منشور را دنبال نماید. در این میان، امریکا که پس از علنی شدن مسئله مک فارلین، به جانب‌داری از ایران متهم بود، پس از سفر ریچارد مورفی به کشورهای منطقه، به حمایت از موضع عراق پرداخت و با درخواست کویت به استفاده از پرچم دو ابرقدرت برای حمل نفت خود، امریکا در بحران خلیج‌فارس نیز مستقیماً درگیر شد. بدین ترتیب، امریکا با حرکت گروه هفت کشور عرب برای صدور یک قطعنامه جدید توسط شورای امنیت، هماهنگ گردید. آنچه امریکا و گروه هفت کشور اتحادیه عرب در قطعنامه جدید به آن تأکید دارند، عبارت است از: - تغییر ماده چهارم طرح دبیرکل که در آن بر عدم صدور تسلیحات به‌طور یکسان به طرفین جنگ تأکید شده بود و جایگزین مادهای مبنی‌بر تحریم تسلیحاتی طرفی که قطعنامه را نپذیرد. - بیمحتوا کردن ماده دوم طرح دبیرکل مبنی‌بر عدم حمله به کشتیهای تجاری و نفتکشها توسط طرفین جنگ با طرح این موضوع که برای پایان جنگ در خلیج‌فارس، میباید کل جنگ را خاتمه داد.» همچنین در نشریه دفتر مطالعات وزارت امورخارجه دربارة اقدامات جمهوری اسلامی ایران در این زمینه آمده است: «از میان اعضای غیردائم، با کشورهای آلمان غربی، ایتالیا، ژاپن، آرژانتین، ونزوئلا، غنا و کنگو مذاکره شده است و در بین اعضای دائم نیز چین و شوروی طرف‌های اصلی گفت‌وگو بودهاند. چین تا به حال بیشتر از همه کشورها در مقابل یک قطعنامه تهدیدآمیز مقاومت کرده است. انگلستان نیز با چنین قطعنامهای موافق نیست، ولی به لحاظ وضعیت متشنج فعلی در روابط دو کشور، امکان گفت‌وگو و تبادل نظر فراهم نبوده است. فرانسه با قطعنامهای که تحریم تسلیحاتی را علیه ایران اعمال نماید، موافقت داشته است و به احتمال قوی، تصویب نهایی قطعنامه به ماه آینده که فرانسه ریاست شورا را بر عهده خواهد گرفت، موکول خواهد شد. شوروی نیز پس از سفر ورونتسف، طرحی جدید را در رسانههای خبری مطرح نمود که مرحله اول آن، خاتمه حملات علیه کشتیهای جنگی است. ترغیب شوروی به پیگیری این طرح، میتواند متن قطعنامه فعلی را کاملاً تضعیف نماید.»[۲۴]
گزارش - 444
در حالی که امریکا در تدارک اعزام ناوگان دریایی به خلیج‌فارس است، وجود ابهام در برخی جزئیات، پرسش‌هایی را حتی در بالاترین سطوح رهبری امریکا، بیپاسخ گذاشته است که از آن جمله، پرسش جیم رایت رئیس مجلس نمایندگان این کشور، است. وی در مصاحبهای اعلام کرد ریگان را دربارة طرحهای استفاده از کشتیهای جنگی امریکا برای حفاظت از نفتکشهای کویت مورد سؤال قرار خواهد داد. رایت اضافه کرد: «دولت ریگان، طرح نصب پرچم بر فراز یازده نفتکش کویتی را بدون مشورت با رهبران کنگره اتخاذ کرده است.» وی گفت: «ما کوشش نمیکنیم که رئیس‌جمهور را آشفته و پریشان کنیم، بلکه میکوشیم که به وی در احتراز از آشفتگی کمک کنیم.» وی ادامه داد: «میخواهم در دیدار با ریگان، از وی سؤال کنم مأموریت کشتیها چه خواهد بود و آیا حفاظت از کشتیها محدود به نفتکشهای کویت است یا دیگر کشتیها را نیز در خلیج‌فارس شامل خواهد شد؟ سؤال دیگر این است که آیا امریکا به تنهایی به این کار اقدام خواهد کرد یا از کمک دیگر کشورها سود خواهد جست؟»[۲۵] روزنامه وال استریت ژورنال نیز در مقالهای تحلیلی، ضمن اشاره به تلاش‌های ایران برای رویارویی با نیروهای امریکایی، برخورد دو کشور در خلیج‌فارس را (هرچند کنترل شده) بعید می‌داند. به نظر میرسد این مقاله درصدد تصحیح موضع چهار روز پیش این روزنامه است که در آن سردبیر بخش خارجی روزنامه، ورود امریکا در بحران خلیج‌فارس را با توجه به عقبنشینی این کشور از لبنان، ناموفق برآورد کرده بود. در این مقاله، نویسنده ضمن تبلیغاتی خواندن اقدامات ایران در بحران جاری، به برخی دیگر از اقدامات ایران که آنها را تروریستی خوانده، اشاره کرده است: «در حالی که ایالات متحده بر سر طرح دولت ریگان برای تأمین حفاظت نظامی نفتکشهای کویت در پیچ و تاب است، در ایران، مدافعین خلیج‌فارس خود را آماده عملیات می‌کنند. به گزارش رادیو تهران، در حدود یک هفته قبل، پنجاه گردان از این مدافعین، 20 هزار مرد جنگ غیرحرفهای، با سر و صدا در خیابانهای تهران رژه رفتند و عازم منطقه خلیج‌فارس شدند. علیرضا افشار سخنگوی پاسداران انقلاب اسلامی، بدون ذکر جزئیات، ادعا کرد که این مردان قدرت آن را دارند که جزایر خلیج‌فارس را به آسانی به رزمناوهای عظیم بدل کنند که تمامی کشتیها و تأسیسات نیروی دریایی دشمن را شکار کنند. هرچند، نواختن طبل جنگ در واشنگتن انعکاس چندانی نداشته است، ولی این حرکت نمایان‌گر شتابی است که ایالات متحده و ایران در گذشتن از مرحله رجزخوانی و رسیدن به آستانه درگیری نشان می‌دهند که در درازمدت به نفع هیچ‌یک از طرفین نیست. تنها، شمار اندکی از کارشناسان بر این گمان‌اند که ایران به کشتیهای ایالات متحده در خلیج‌فارس حمله آشکار خواهد کرد، ولی بررسی تاریخچه جنگ اخیر، گویای آن است که ایران پس از تهدیدها و سر و صداهای بسیار، معمولاً دست به اقدام میزند، هرچند این اقدامات، اغلب غیرمستقیم یا نامناسب و برخلاف مصالح و منافع ایران است. ایران خود را ناچار به دست زدن به اقدامی می‌داند، حتی اگر این اقدام صرفاً برای حفظ آبرو باشد.» در بخش دیگری از این گزارش آمده است: «یک جنگ تمام عیار، احتمالاً خواست ایران نیست و میتواند برای ایالات متحده یک فاجعه استراتژیک باشد. تحلیلگران اطلاعاتی امریکا بر این باورند که ایران احتمالاً درصدد دستزدن به حملاتی است که آشکارا پای تهران را در میان نکشد ولی هم‌زمان، حامل این پیام ایران است که آن کشور نمی‌تواند حضور رو به گسترش ایالات متحده در خلیج‌فارس را دست‌کم بگیرد. بدین ترتیب، مقامات امریکایی از اقدام احتمالی ایران در کار گذاشتن مینهای شناور بیشتر بر سر راه کشتیهای ایالات متحده در خلیج‌فارس، نگران‌اند. این احتمال نیز وجود دارد که برخی از تأسیسات متعلق به امریکا در منطقه، هدف حملات تروریستی قرار گیرد، مثل بندری در بحرین که کشتی فرماندهی نیروی استقرار سریع ایالات متحده در خلیج‌فارس در آن پهلو گرفته است و همچنین کمپانی نفتی مشترک اعراب و امریکا در عربستان سعودی و سفارتخانههای ایالات متحده در عربستان و بحرین.»[۲۶]
گزارش - 445
شیخ صباح الاحمد وزیرخارجه کویت، دربارة پاسخ مثبت کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس و دولت عراق به نامه امیر کویت گفت که آنان حمایت مطلق خود را از کویت اعلام کردهاند. به نوشته مطبوعات کویت، وزیرخارجه کویت در جلسه شورای وزیران کویت اظهار کرد: «سران کشورهای شورای همکاری، اقدامات کویت در رابطه با تحولات اخیر منطقه را کاملاً تأیید کردهاند.» وزیرخارجه کویت هفته گذشته، پیام امیر این شیخنشین را تسلیم سران کشورهای عربستان، قطر، امارات متحده عربی، بحرین و عمان کرد.[۲۷] خبرگزاری آناتولی نیز دربارة تلاش کشور کویت برای توجیه و جلب نظر ترکیه گزارش داد: «وزیر برنامه‌ریزی کویت نامهای را از جانب امیر این شیخنشین تسلیم کنعان اورن کرد که در آن، اوضاع منطقه خلیج‌فارس و مشکلات کشورش توضیح داده شده است. سلیمان سعید علی وزیر برنامه‌ریزی کویت، درباره برنامه دیدار خود از ترکیه گفت: در ملاقاتش با رئیس‌جمهوری ترکیه، تهدیداتی را که کویت با آن مواجه است، همچنین اقدامات فزاینده تروریستی و حملات علیه تانکرها را برای وی توضیح داده است. وی افزود: امیر کویت درخواست خاصی از ترکیه نکرده است، بلکه یادآور شد که جامعه بین‌المللی مسئولیت‌هایی در تضمین آزادی رفت و آمد در خلیج‌فارس بر عهده دارد. وی گفت: ما انتظار پاسخ فوری را از سوی ترکیه نداریم، بلکه انتظار پاسخی نه به کویت، بلکه مؤثر در صحنه بینالملل از این کشور داریم. وی ادامه داد: شاید هم ترکیه خواهان مذاکره با ایران درباره این موضوع باشد و از آنجا که ترکیه دارای پیوندهای محکمی با دو کشور درگیر جنگ است، به نظر کویت در روند ترغیب آنان به ممانعت از اوج‌گیری جنگ، بسیار ذینفوذ خواهد بود.»[۲۸] در ادامة این تحرکات، امیر کویت نامهای به رئیس‌جمهور لبنان ارسال کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی دراین‌باره گزارش داد: «منابع رسمی در لبنان گفتند جابر الاحمد الصباح امیر کویت، طی نامهای که روز دوشنبه تسلیم امین جُمیل رئیس‌جمهوری لبنان، شد خواستار موضع‌گیری علیه تهدید اوج‌گیری جنگ ایران و عراق شد. به گزارش رویتر، در این نامه آمده است در قبال اهمیت استراتژیک منطقه خلیج‌فارس، موضع‌گیری، امری ضروری است.»[۲۹] در حالی که کویت برای جلب حمایت قدرتهای بزرگ و سایر کشورهای منطقه برای همکاری با این کشور در بحران خلیج‌فارس تلاش می‌کند، خبرگزاری رویتر به نقل از برخی دیپلماتهای غربی، اعلام کرد: «خواسته کویت از حمایت دو قدرت بزرگ دریایی دیگر یعنی انگلیس و فرانسه، برآورده نشده است.» بر اساس گزارش این خبرگزاری، یک دیپلمات غربی گفت: «تا آنجا که به افزایش حضور حقیقی قدرت دریایی و کمکهای تبعی مربوط میشود، تنها امریکا و شوروی خود را به میان افکندهاند.» در این گزارش آمده است: «به گفته دیپلماتها، دولت کویت از موضع کشورهای فرانسه و انگلیس در مورد بهکارگیری پرچم این دو کشور بر فراز نفتکشها پرسوجوییهایی به عمل آورده، لکن لندن و پاریس اعلام کردند که کشتی لازم را برای تأمین یک قدرت دریایی بزرگ در خلیج‌فارس در اختیار ندارند.»[۳۰]
گزارش - 446
در پی بازگشت کاردار انگلیس به لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران از ورود وی به لندن و اقدام ایران در بازگرداندن دیپلماتهای ایرانی از لندن گزارش داده است: «کریستوفر مک‌ری مسئول دفتر حافظ منافع انگلیس در تهران، به هنگام بازگشت به لندن در فرودگاه هیث‌رو به خبرنگاران گفت: روابط سیاسی انگلیس با ایران قطع نشده، اما به پایینترین سطح ممکن تنزل یافته است و تنها پل رامسی یکی از اعضای عادی نمایندگی به‌عنوان نگهبان، در دفتر حفاظت منافع انگلیس در تهران باقی مانده است.»[۳۱] همچنین به نوشتة مطبوعات انگلیس، کریستوفر مک‌ری روز 20 ژوئن (16 خرداد) در ملاقات با مسئولان وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در تهران، تصمیم دولتش را برای تنزل سطح روابط دو کشور به حداقل یک تن، به‌طور رسمی به اطلاع مقامات ایرانی رسانده بود. از سوی دیگر، به جز یک تن، همة دیپلماتهای ایرانی مقیم لندن نیز این کشور را ترک خواهند کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی در اینباره گزارش داده است: «تعدادی از دیپلماتهای ایرانی مقیم لندن و اعضای خانوادههایشان ظرف چند روز گذشته، انگلیس را ترک کردهاند و قرار است بقیه جز یک نفر، فردا (سهشنبه) لندن را به قصد تهران ترک نمایند. آخوندزاده کاردار جمهوری اسلامی ایران در لندن، اظهار داشت بنا به تصمیم وزارت امورخارجه کشورمان وی به‌عنوان تنها فرد در دفتر نمایندگی در لندن باقی خواهد ماند. در حالی که مطبوعات انگلیس ادعا می‌کنند دیپلماتهای ایرانی با دستور وزارت خارجه انگلستان این کشور را ترک کردهاند، کاردار ایران در لندن طی گفت‌وگو با خبرگزاری جمهوری اسلامی ضمن تکذیب دریافت هرگونه دستور از سوی انگلیس مبنی‌بر اخراج پانزده دیپلمات ایرانی از لندن، اعلام کرد: تأکید بر اخراج شدن دیپلماتهای ایرانی از لندن، صرفاً ساخته و پرداخته رسانههای گروهی انگلیس است. وی افزود: دیپلماتهای ما به درخواست تهران، لندن را ترک می‌کنند و مطلقاً موضوع اخراج در میان نیست.»[۳۲]
گزارش - 447
در حالی که تشنج سیاسی بین ایران و انگلیس به اوج خود رسیده است، پلیس فرانسه نیز اقداماتی را شروع کرده است که به‌نظر میرسد سرآغاز یک بحران سیاسی بین دو کشور ایران و فرانسه باشد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از فرانسه در اینباره گزارش داده است: «پلیس فرانسه از صبح امروز (دوشنبه)، با استقرار در مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس، هویت تمامی افراد اعم از دیپلمات، کارمند رسمی و ارباب رجوع را که قصد ورود و خروج از سفارتخانه را دارند، کنترل می‌نماید.» خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی که خود شاهد این اقدامات بوده، گزارش داده است: «حدود بیست تن از مأموران پلیس تا بعدازظهر امروز، همچنان به کنترل هویت افراد و حتی تفتیش بدنی بعضی از آنها ادامه دادند.» در این گزارش آمده است: «مقامات رسمی سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس در حال حاضر از هرگونه اظهار نظر رسمی در رابطه با این اقدام پلیس خودداری می‌کنند، مع‌ذلک به گفته منابع نزدیک به دیپلماتهای ایرانی، سفارت جمهوری اسلامی ایران یادداشت اعتراضی در این رابطه به وزارت خارجه فرانسه ارسال داشته است.» خبرگزاری جمهوری اسلامی میافزاید: «کنترل هویت در اماکن عمومی طبق قوانین فرانسه، مجاز و رایج است، اما این اولینبار است که پلیس بدین شکل و به صورتی تحریکآمیز، در مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در پاریس اقدام به چنین عملی می‌کند.»[۳۳]
گزارش - 448
در ادامه تلاش‌های امریکا برای نزدیک شدن به سوریه، امروز اعلام شد ورنون والترز نماینده دائمی امریکا در سازمان ملل متحد، در چند روز آینده به همراه پیام کتبی ریگان برای حافظ اسد، از دمشق دیدار خواهد کرد. روزنامه الاتحاد (چاپ ابوظبی) با اعلام این خبر افزود: «این فرستاده ویژه امریکا به سوریه، پس از دیدار از اتحاد جماهیر شوروی که امروز آغاز خواهد شد، راهی دمشق میشود. این اقدام امریکا در چارچوب تماس‌های بین‌المللی دو کشور طی هفتههای اخیر صورت می‌گیرد و هدف از آن، بهبود روابط سیاسی میان واشنگتن و دمشق است.»[۳۴] هم‌زمان با این تلاش‌ها روزنامة الثوره (چاپ دمشق) که به منزلة سخنگوی غیررسمی دولت سوریه به شمار می‌رود، در یک موضع‌گیری جهت‌دار علیه امریکا اعلام کرد: «استقرار ناوگان امریکا به بهانه تضمین امنیت خلیج‌فارس از تمایل امریکا برای اعمال سلطه و حفظ منافع این کشور سرچشمه می‌گیرد. این سیاست مانند سیاست توسعه‌طلبانه و تجاوزکارانه اسرائیل نمی‌تواند کمکی به برقراری صلح در خاورمیانه بنماید.» الثوره در پایان افزود: «امریکا و اسرائیل چطور می‌توانند به مسئله صلح کمک کنند در حالی که آنها نه تنها در تلاش برای تقویت امپراطوری خود در سرزمین‌های اشغالی اعراب هستند بلکه کوشش می‌کنند تا سایر سرزمین‌های عربی را اشغال کنند.»[۳۵]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/08
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص8، تبریز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، ص12، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366؛ و - خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 104، 11/4/1366، ص2، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 10/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، ص3.
- ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، ص248.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص8، تبریز - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ همان، صص 250 و 251.
- ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل متحد، جلد6، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، 1388، ص248.
- ↑ همان، صص 248 و 249.
- ↑ سند شماره 1500/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه قدس در عملیات نصر5، علی مژدهی، 1/4/1366، ص49.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 8/4/1366، ص18.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/4/1366، ص3.
- ↑ روزنامه رسالت، 9/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ سند شماره 22349 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه سان فرانسیسکو کرونیکل، نیکوزیا - قبرس، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 8/4/1366، ص10.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، صص 32 و 33، خبرگزاری کیودو، 8/4/1366.
- ↑ روزنامه کیهان، 8/4/1366، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 8/4/1366، ص18.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، بولتن بررسی، 12/4/1366، صص 8 و 9؛ و- خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص28، واشنگتن - خبرگزاری کویت، 9/4/1366.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 9/4/1366، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص39، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امورخارجه، نشریه شماره 54/5، 8/4/1366، صص 1 و 3.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، صص 36 - 34 ، رادیو امریکا، 8/4/1366.
- ↑ همان، صص 10 و 11، کویت - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 103، 10/4/1366، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366، ص3.
- ↑ همان، ص6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 9/4/1366.
- ↑ سند شماره 1500/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص20.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، ص60، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 102، 9/4/1366، صص 60 و 61، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ همان، ص68، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/4/1366، ص16.
- ↑ سند شماره 299/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات فتح7، گزارش راوی تیپ75 ظفر، محمدرضا افخم، صص 34 و 35.