1366.06.21

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.06.21
نام‌های دیگر بیست و یک شهریور
تاریخ شمسی 1366.06.21
تاریخ میلادی 12 سپتامبر 1987
تاریخ قمری 18 محرم 1408



گزارش- 732

آقاي "خاوير پرز دكوئيار" دبيركل سازمان ملل متحد كه روز گذشته وارد تهران شده است، امروز با"مهندس ميرحسين موسوي" نخست‌وزير و وزير امورخارجه، دكتر ولايتي ديدار و در مورد قطع‌نامه 598 گفت‌وگو كرد. در اين ديدار كه آقايان "معيري" معاون سياسي نخست وزير و لاريجاني معاون اقتصادي و بين‌المللي وزارت خارجه نيز حضور داشتند، نخست‌وزير با تشكر از مواضع قبلي آقاي دكوئيار، بر ضرورت معرفي متجاوز در جنگ تحميلي تأكيد كرد و افزود: «از نظر مردم مسلمان ايران لازمه هرگونه تلاش براي كاهش تشنج اين است كه در جهت تحقق عدالت گام‌هاي عالي برداشته شود. اگر شوراي امنيت از ابتدا اين امر مهم را درك مي‌كرد، مي‌توانست در كاهش تشنج مؤثر باشد.» مهندس ميرحسين موسوي سپس با تشريح مواضع جمهوري اسلامي ايران در مورد جنگ تحميلي، گفت: «فكر مي‌كنم امروز براي دنيا آشكار شده باشد كه محال است تحت تأثير فشار و تهديد، تصميمي به ملت انقلابي ما تحميل گردد.»[۱] دكتر ولايتي در ديدار جداگانه‌اي با دبيركل سازمان ملل گفت: «اميدوارم با صراحت و صميمت بتوانيم مذاكرات را دنبال كنيم، زيرا شما را فردي مثبت مي‌دانيم.» آقاي دكوئيار در پاسخ گفت: «من مفتخرم كه چنين اعتمادي به من وجود دارد. اميدوارم مذاكرات ثمربخشي با شما داشته باشم.»[۲] سخن‌گوي سازمان ملل گفت‌وگوهاي دكوئيار با آقاي ولايتي را "صميمانه و مفصل" خواند. خبرگزاري فرانسه در گزارشي با اعلام اين خبر افزود: «سخن‌گوي سازمان ملل هيچ‌گونه توضيحي در مورد موضوع اين مذاكرات نداد و تنها خاطرنشان كرد كه دكوئيار فردا با آقاي خامنه‌اي رييس جمهور و آقاي هاشمي رفسجاني رييس مجلس ايران ملاقات خواهد كرد. دكوئيار اميدوار بود كه بتواند با مقامات ايراني يك‌جا ملاقات كند تا بتواند يك‌جا حرف آنها را براي خاتمه دادن به جنگ بشنود ولي مقامات ايراني با اين طرح مخالفت كردند.»[۳]

گزارش- 733

سفر دبيركل سازمان ملل متحد به ايران امروز در رسانه‌هاي همگاني داخلي و خارجي بازتاب گسترده‌اي داشته است. روزنامه‌هاي داخلي سرمقاله‌هاي خود را به بررسي عمل‌كرد شوراي امنيت، تلاش‌هاي دبيركل، اقدامات امريكا و مواضع جمهوري اسلامي اختصاص داده‌اند. آنها با استقبال از سفر دبيركل و تأكيد بر نقش مثبت وي از عملكرد شوراي امنيت در طول جنگ ايران و عراق و اقدامات قدرت‌هاي بزرگ در خليج‌فارس انتقاد كردند. روزنامه اطلاعات در تفسير سياسي روز خود با عنوان "تجاوز عراق به ايران و اقدامات سازمان ملل متحد" با تشريح وظايف و تكاليف شوراي امنيت در برابر به خطر افتادن صلح و امنيت بين الملل، به بررسي عمكرد اين شورا در مورد جنگ ايران و عراق پرداخت و با اشاره به مواد قطع‌نامه 598 در مورد اجراي آتش‌بس و عقب‌نشيني نيروها به مرزهاي بين‌المللي و اين موضوع كه تحقيق در مورد "مسئوليت آغاز جنگ" در مرحله بعدي قرار دارد، نوشت: «در حقيقت شوراي امنيت با ظرافت سعي مي‌كند رژيم عراق را در مرحله اول از خطر سقوط و متلاشي شدن نجات دهد و در مرحله بعد با دفع‌الوقت و احتمالاً تعيين متجاوز در درازمدت، اصلي‌ترين خواسته ايران را كه تعيين متجاوز و محاكمه وي مي‌باشد، بر روي آراي صادره احتمالي به محل فراموشي بسپارد.»[۴] روزنامه جمهور اسلامي هم در سرمقاله خود به نام "كوتاه‌ترين راه براي پايان دادن به جنگ" با اشاره به اين‌كه ملت ايران خاطره مثبتي از دبيركل سازمان ملل دارند، نوشت: «آقاي دكوئيار نشان مي‌دهد كه برخلاف سازمان ملل مي‌تواند داراي مواضع مستقلي باشد.» اين روزنامه با ظالمانه خواندن موضع‌گيري‌هاي شوراي امنيت؛ خطاب به دبيركل سازمان ملل نوشت: «تصميم قطعي ملت ايران اين است كه جنگ را فقط با مجازات متجاوز به پايان ببرد، به همين جهت آنچه از شما به‌عنوان دبيركل سازمان ملل انتظار مي‌رود اين‌است كه بدون اتلاف وقت از طريق چانه‌زدن در ساير مسائل، تلاش خود را در اين جهت به‌كار ببريد و مطمئن باشيد كه فراهم كردن زمينه براي مجازات صدام به‌عنوان متجاوز، كوتاه‌ترين راه براي پايان دادن به اين جنگ است. طبيعي است كه اگر شما نتوانيد اين منظور را تأمين كنيد، ملت ايران در ميدان‌هاي جنگ آن را تأمين خواهد كرد.»[۵]

گزارش- 734

راديو مسكو با بيان اين موضوع كه از سفر دكوئيار انتظارات بسياري وجود دارد، هدف آن‌را "قطع هرچه زودتر جنگ بي‌حاصل ميان دو كشور" اعلام كرد و در مورد امكان موفقيت آن گفت: «ما هم مايليم در اين مورد خوش‌بين باشيم ولي دليل وزين و قانع‌كننده در اثبات آن در دست نيست.» اين راديو سپس با اشاره به شديد شدن جنگ شهرها و نفت‌كش‌ها و حضور نظامي غرب در خليج‌فارس گفت: «در قطع‌نامه شوراي امنيت ـ كه هدف مسافرت كنوني دبيركل سازمان ملل متحد، اجراي آن است ـ از تمام كشورها دعوت شده كه از هرگونه عملياتي كه ممكن است به بسط و توسعه بيش از پيش مناقشه ايران و عراق منجر شود خودداري كنند.» راديو مسكو با تأكيد بر اين كه حتي يك حادثه نظامي ناچيز ممكن است واكنش زنجيره‌اي با پي‌آمدهاي غيرقابل پيش‌بيني داشته باشد، افزود: «اكنون همه بايد براي تأمين موفقيت مسافرت پرز دكوئيار مساعدت كنند.»[۶] يونايتدپرس در تفسيري از سفر دبيركل سازمان ملل به تهران، از ديدار دكوئيار با وزير خارجه جمهوري اسلامي ايران گزارش داد: «ولايتي بعد از اين ملاقات با دكوئيار شاداب و مطمئن به نظر مي‌رسيد و راديو تهران با پخش گزارش سفر دبيركل سازمان ملل به تهران به عنوان دومين خبر بعد از يك مطلب علمي درباره استفاده از ليزرها، ديدار دكوئيار را كم اهميت قلمداد كرد، ولي ديپلمات‌ها در تهران گفتند كه رهبران ايران ديدار دكوئيار را جدي تلقي مي‌كنند و چنين به نظر مي‌رسد كه تغييراتي در برخورد آنها نسبت به جنگ حاصل شده است.»[۷] "راديو قاهره" هم با بيان اين‌كه شرط عمده ايران براي ايجاد آتش‌بس، معرفي عراق به عنوان متجاوز است، آن‌را به مثابه كوتاه آمدن ايران از مواضع سرسختانه خود خواند و افزود: «اين موضع بر اثر فشار بين‌المللي و اعراب به ايران است كه آثار آن بروز كرده است و حتي سوريه و ليبي هم كه از هم‌پيمانان عمده ايران هستند، به جمع كساني ملحق شده‌اند كه خواستار ايجاد آتش‌بس در جنگ مي‌باشند.»[۸] "موريس جنت" خبرنگار راديو بي.بي.سي. در مورد پيچيدگي مأموريت دبيركل در ايران گفت: «يكي از مشكلات دكوئيار وجود گروه‌هاي مختلف در قدرت سياسي ايران است كه در رابطه با جنگ، نظرات كاملاً متفاوتي دارند بعضي از اين گروه‌ها بدون شك خواستار ادامه جنگ تا زماني هستند كه صدام حسين در سطح دنيا تحقير و حكومتش سرنگون شود. بعضي ديگر با ديد واقع بينانه‌تري به حقايق سياسي جهان نگاه مي‌كنند و به خوبي واقفند كه اگر ايران به ناديده گرفتن خواسته‌هاي اكثريت جهان سوم ادامه ‌دهد، با خطر منزوي شدن بيشتر روبه‌رو خواهد شد.»[۹] خبرگزاري يونايتدپرس به نقل از برخي ديپلمات‌ها، تصويب قطع‌نامه جديد و توجه بيش‌تر به خواسته‌هاي ايران را راه‌حل پايان جنگ دانست و افزود: «اگر مصوبه شوراي امنيت مورد بررسي مجدد قرار گرفته و در آن به تعيين حد و مرز بين‌المللي بين دو كشور ايران و عراق و اين‌كه چه‌كسي مسئول پرداخت غرامت جنگي است، اشاره شود، ممكن است ايران از خود يك موضع انعطاف‌پذير و سازشكارانه نشان دهد. نشان دادن چنين سازشي احتمالاً مستلزم تهيه و تدوين قطع‌نامه‌اي جديد خواهد بود.»[۱۰] روزنامه "تايمز مالي" با اشاره به اين‌كه اتحاد شوروي، جمهوري اسلامي ايران را براي پذيرش قطع‌نامه 598 در فشار گذاشته است، نوشت: «اين كشور به يك هيئت نمايندگي اتحاديه عرب كه هم‌زمان با "لاريجاني" از مسكو ديدار داشت، گفته است كه در حال حاضر قرارداد اقتصادي را كه در هفته گذشته با ايران امضاء كرده، به مورد اجرا نمي‌گذارد. به گفته يك ديپلمات غرب در مسكو، به هيئت نمايندگي عرب گفته شده كه هرچند روابط ميان اتحاد شوروي و ايران بهبود يافته است ولي اين بهبودي حد و مرز مشخصي دارد.» اين روزنامه با ادعاي اين‌كه به لاريجاني، معاون وزير خارجه ايران امكان ديدار با وزير دفاع شوروي داده نشده است، افزود: «مسلماً معاون وزير خارجه ايران در صدد دريافت كمك نظامي از شوروي بوده است كه اتحاد شوروي تاكنون از اين كمك خودداري كرده است.»[۱۱]

گزارش- 735

يك كاروان دريايي امريكا شامل دو نفت‌كش كويتي و رزم‌ناوهاي همراه آنها بعد از ظهر امروز كويت را ترك كردند. اين كاروان كويت را زماني ترك كرد كه به دليل ديدار دبيركل سازمان ملل متحد از تهران و بغداد، حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس متوقف شده ‌است.[۱۲]

گزارش- 736

به دنبال موافقت هيئت دولت و مجلس سناي ايتاليا با اعزام نيروي نظامي اين كشور به خليج‌فارس، مجلس نمايندگان ايتاليا نيز اين طرح را تصويب كرد. اين طرح با 342 رأي موافق در برابر 229 رأي مخالف به تصويب رسيد. به گزارش يونايتدپرس، هم‌زمان با تصويب اين طرح در مجلس نمايندگان ايتاليا، عده‌اي از مخالفان اعزام كشتي جنگي به خليج‌فارس، در چند شهر اين كشور دست به تظاهرات زدند.[۱۳]

گزارش- 737

خبرگزاري يونايتدپرس و روزنامه "اينديپندنت" اقدامات احتمالي امريكا عليه ايران در صورت عدم موفقيت مأموريت دكوئيار را مورد توجه قرار دادند. يونايتدپرس در تحليلي از وقايع خليج‌فارس، با اشاره به بي‌تأثير بودن حملات عراق در صدور نفت ايران، به نقل از ديپلمات‌هاي منطقه گزارش‌داد: «در صورتي كه تلاش امريكا جهت اعمال تحريم تسليحاتي عليه ايران با شكست روبه‌رو شود، اين كشور احتمالاً واكنش خشونت‌آميزتري چون مين‌گذاري احتمالي بنادر ايران، بمباران پايگاه‌هاي ساحلي نيروي دريايي و حتي اشغال بنادر اين كشور را از خود نشان خواهدداد.» اينديپندنت نيز اقدامات احتمالي امريكا در آينده، محاصره بنادر و مين‌گذاري سواحل ايران اعلام‌كرد: «بدون انجام تحريم مؤثر، امريكا اقدام بعدي خود را كه شامل محاصره بنادر ايران به‌وسيله نيروي دريايي امريكا خواهد بود، مورد بررسي قرار خواهدداد. اقدام ديگري كه به‌وسيله پنتاگون اجرا خواهدشد، مين‌گذاري آب‌هاي ساحلي ايران در اطراف جزيره خارك و بندر بوشهر در شمال خليج‌فارس خواهد بود.»[۱۴]

گزارش- 738

"طه ياسين رمضان" معاون نخست‌وزير عراق، شوروي را به ممانعت از تصويب قطع‌نامه جديد شوراي امنيت براي وارد آوردن فشار بيش‌تر به ايران، متهم كرد: «بااين‌كه شوروي مي‌داند كه ادامه يافتن جنگ به سود آن كشور در منطقه نخواهد بود و مي‌داند كه ايران قطع‌نامه598 را نپذيرفته است، ولي باز هم مانع تصويب قطع‌نامه تازه‌ عليه ايران شده است.» وي سپس افزود: «اين موضع جديد شوروي موجب ادامه جنگ و رقابت بين امريكا و شوروي در خليج‌‌فارس خواهد شد ولي عراق به هيچ‌وجه اجازه نخواهد داد كه اين رقابت‌ها به ضررش انجام گيرد.» طه ياسين حضور ناوگان امريكا در خليج‌فارس را پي‌آمد ادامه جنگ دانست و با بيان اين مطلب كه جنگ جبهه‌ها و خليج‌فارس جدا از هم نيست، در صدد توجيه حملات عراق به خطوط كشتي‌راني و نقض مقررات بين‌المللي برآمد. معاون نخست‌وزير عراق با تهديد ايران گفت: «آخرين تصميم ما اين است كه چنانچه ايران صلح را رد كند، ضربات شديد و ويرانگري عليه شريان‌هاي اين رژيم فرود خواهيم آورد. براي ايران دو راه وجود دارد: يا صلح را بپذيرد، يا اين‌كه جنگ و ويراني را براي تمام ايران انتظار بكشد.»[۱۵]

گزارش- 739

وزيران خارجه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج‌فارس امروز همزمان با ديدار دبيركل سازمان ملل متحد از تهران، در جده تشكيل جلسه دادند. در اين نشست كه وزيران خارجه عربستان سعودي، عمان، قطر، بحرين، كويت و امارات عربي متحده حضور داشتند،[۱۶] شركت‌كنندگان در مورد تحولات جنگ ايران و عراق، حملات موشكي به كويت و تازه‌ترين تلاش‌هاي ديپلماتيك به بحث و بررسي پرداختند و تصميم گرفتند براي پايان دادن به جنگ، تلاش‌هاي خود را هماهنگ كنند و در نشست آينده سران اتحاديه عرب موضع مشتركي بگيرند. "راشد عبدالله" وزير مشاور در امور خارجه امارات متحده عربي كه رياست اين اجلاس را برعهده دارد، حمله موشكي به كويت را محكوم كرد. وي سفر دبيركل را نقطه عطفي در كوشش‌هاي به‌كار رفته براي تحقق صلح خواند و افزود: «حضور دبيركل سازمان ملل در منطقه، فرصت خوبي است كه بايد از آن در برقراري صلح بهره‌گرفت.»[۱۷] خبرگزاري آلمان موضوع اين مذاكرات را "بررسي مسائل مهم منطقه" عنوان كرد و گزارش داد: «انتظار مي‌رود وزاري خارجه كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج‌فارس زمينه اتخاذ يك موضع مشترك در مورد روابط با ايران را همزمان با نشست وزيران خارجه 20 كشور عضو اتحاديه عرب در تونس در 29 شهريور، فراهم آورند.»[۱۸]

گزارش- 740

"حجت‌الاسلام حكيم" رييس مجلس اعلاي انقلاب اسلامي عراق، عصر امروز با "مسعود بارزاني" فرمانده كل حزب دمكرات كردستان عراق و هيئت همراه، در دفتر خود ديدار كرد. در اين نشست بر لزوم هم‌كاري در اجراي مفاد قطع‌نامه "نشست هم‌ياري ملت عراق" تأكيد شد و آقاي بارزاني طرح‌ها و برنامه‌هاي رييس مجلس اعلا را در خدمت به مردم ستم‌ديده عراق دانست و از آنها پشتيباني كرد.[۱۹]

گزارش- 741

پيش از ظهر امروز سيزدهيمن نمايشگاه بين‌المللي تهران در مراسمي با حضور آيت‌الله موسوي اردبيلي رييس ديوان‌عالي كشور و قرائت پيام آيت‌الله‌ خامنه‌اي رييس جمهور، گشايش يافت. رييس جمهوري در پيام خود تشكيل نمايشگاه صنعتي را كه در آستانه هشتمين سالگرد جنگ تحميلي و هم‌زمان با تشنج‌ آفريني‌هاي تازه امريكا در خليج‌فارس برگزار مي‌شود، موفقيتي بزرگ براي ملت مبارز و مقاوم ايران خواندند و اظهار اميدواري كردند كه اين نمايشگاه فرصت مناسبي را براي تبادل تجربيات علمي، صنعتي و بازرگاني در اختيار علاقه‌مندان به ويژه مخترعان، سازندگان، مديران و صاحبان فكر و انديشه صنعتي و توليدي، قرار دهد. در اين مراسم سپس وزير بازرگاني و وزير اموراقتصادي و دارائي هر كدام در گزارشي وضعيت و عملكرد اقتصادي جمهور اسلامي ايران را بيان كردند.[۲۰] سپس آيت‌الله موسوي اردبيلي به سخن‌راني پرداختند كه در حين آن، نمايندگان سفارت‌خانه‌هاي بلوك شرق به استثناي چين محل برگزاري مراسم را به عنوان اعتراض ترك كردند. به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي اين اقدام زماني انجام شد كه در بين سخن‌راني رييس ديوان‌عالي كشور، حضار ايراني در تاييد سخنان ايشان تكبير و مرگ بر شوروي گفتند.[۲۱]

گزارش- 742

يكي از پايگاه‌هاي سپاه در جنوب شرقي مريوان مورد حمله چته‌هاي حزب كومه‌له قرارگرفت و سقوط كرد. عناصر حزب كومه‌له با حمله به پايگاه "روستاي ميانه" واقع در پنج كيلومتري جاده سنندج ـ مريوان و كمين در مسيرهاي منتهي به آن،اختيار پايگاه را براي چند ساعت به دست گرفتند و نيروهاي كمكي نيز در كمين آنها گرفتار شدند. در اين درگيري‌ها 18 تن از نيروهاي خودي به اسارت درآمدند و چهار تن زخمي و يك تن شهيد شدند. از عناصر كومه‌له نيز يك تن كشته شد. نيروهاي مهاجم پس از تصرف اين پايگاه و غارت تمام وسايل و تسليحات موجود، ساختمان آن را به آتش كشيدند.[۲۲] راديو"صداي انقلاب ايران" وابسته به حزب كومه‌له با اعلام اين خبر ادعا كرد كه 34 تن را به اسارت گرفته است. اين راديو نام 23 تن از اسيران را اعلام كرد و افزود: «چهار تن از اسيران كه زخمي شده بودند همان‌جا آزاد و تحويل مردم روستاي ميانه شدند.»[۲۳] در جنوب غربي بانه نيروهاي پايگاه "روستاي ارمرده" در منطقه "گرماب" در مسير نيروهاي گروه "خبات" كه در حال رفتن به عراق بودند، كمين كردند و با آنها درگير شدند. در اين درگيري شش تن از ضدانقلاب كشته شدند و مقاديري سلاح و اسناد و مدارك شخصي همراه با 600 دينار عراقي به دست نيروهاي خودي افتاد.[۲۴] درگيري ديروز دمكرات و كومه‌له در منطقه غرب و شمال غربي "بانه" امروز هم ادامه يافت. راديو "صداي انقلاب ايران" وابسته به حزب كومه‌له ادعا كرد كه در اين درگيري سنگين نيروهاي اين گروه توانستند در منطقه "گورك" ده تن از افراد حزب دمكرات را هلاك و زخمي كنند. اين راديو با تشريح حوادث ديروز، در مورد چگونه درگيري با نيروهاي حزب دمكرات در منطقه بين "قلقله" و "دوسينه" و پشت روستاي "كاني‌ نارو" گفت: «تيراندازي دورادور با پيش‌مرگان كومه‌له تا غروب ادامه داشت، سپس رفقاي ما خود را براي يك تعرض سنگين عليه حزب دمكرات سازمان داده و با تاريك شدن هوا به سوي ارتفاعات محل استقرار آنها حركت كردند. افراد دمكرات علي‌رغم آمادگي قبلي، روحيه خود را باخته و با ترك سنگرهايشان به سوي دامنه سرازير شدند. رفقاي كومه‌له نيز در اندك مدت كليه مواضع دمكرات‌ها را به تصرف خود در آورده و بر ميدان نبرد مسلّط شدند و آنان را تا پشت روستاي "كاني‌نارو" فراري دادند… در اين نبرد، تنها يكي از رفقاي كومله مجروح گرديد… اما ده نفر از افراد دمكرات كشته شدند و چهار تن از آنان به اسامي "رشيد فهمي"، "پزشكيار"، "صلاح رشيدي" و "جمال احمدي" به اسارت پيش‌مرگان كومه‌له در آمدند.» قرارگاه حمزه نيز در گزارشي از اين درگيري اعلام كرد كه در مجموع 15 تن از افراد دو طرف كشته شدند و چهار تن از افراد حزب دمكرات به اسارت حزب كومه‌له در آمدند.[۲۵]

گزارش- 743

به دستور حكومت عراق، ارتش اين كشور در ادامه تسليح و تجهيز سازمان مجاهدين خلق، در شهر "يعقوبيه" پادگان بزرگي را براي آموزش نيروهاي اين سازمان ساخته است. به گزارش قرارگاه رمضان، در اين پادگان ورزيده‌ترين نيروهاي كماندويي ارتش عراق، منافقين را در خصوص تخريب، جنگ در كوهستان و ديگر شيوه‌هاي رزمي، آموزش مي‌دهند.[۲۶]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/06/21

  1. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 178، 23/6/1366، ص2، نيويورك ـ خبرگزاري فرانسه؛ و ـ روزنامه اطلاعات، 22/6/1366، ص3.
  2. روزنامه كيهان، 22/6/1366، ص2.
  3. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 178، 23/6/1366، ص2، نيويورك ـ خبرگزاري فرانسه.
  4. روزنامه اطلاعات، 25/6/1366، ص آخر.
  5. روزنامه جمهوري اسلامي، 21/6/1366، صص1و10.
  6. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 177، 22/6/1366، صص27ـ26، به نقل از راديو مسكو، 21/6/1366.
  7. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 177، 22/6/1366، صص27ـ26، به نقل از راديو مسكو، 21/6/1366.
  8. مأخذ 6، ص17، به نقل از راديو قاهره، 21/6/1366.
  9. مأخذ 6، صص20ـ18، به نقل از راديو بي.بي.سي، 21/6/1366.
  10. مأخذ6، صص35ـ34، ابوظبي ـ به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس، 21/6/1366.
  11. مأخذ 6، ص24، راديو بي.بي.سي، به نقل از روزنامه تايمز مالي 21/6/1366.
  12. روزنامه اطلاعات، 22/6/1366، ص16، منامه ـ خبرگزاري فرانسه.
  13. پيشين، ص آخر، خبرگزاري يونايتدپرس؛ و ـ كيهان، 22/6/1366، ص20، رم ـ خبرگزاري يونايتدپرس.
  14. مأخذ6، صص25ـ24، لندن ـ خبرگزاري كويت، به نقل از روزنامه اينديپندنت، 21/6/1366.
  15. مأخذ6، ص3، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي ـ به نقل از راديو بغداد، 21/6/1366.
  16. مأخذ 6 ص13، به نقل از راديو امريكا، 24/6/1366.
  17. روزنامه اطلاعات، 22/6/1366، ص ‌آخر، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
  18. روزنامه رسالت، 22/6/1366، ص‌ آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  19. روزنامه اطلاعات، 24/6/66، ص14، واحد مركزي خبر.
  20. مأخذ 6، صص20ـ18، به نقل از راديو بي.بي.سي، 21/6/1366.
  21. مأخذ 6، ص38.
  22. سند شماره 102787 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سپاه 11 امام حسن عسگري ـ اطلاعات، به ستاد مركزي سپاه ـ معاونت اطلاعات، 28/6/1366.
  23. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 182، 27/6/1366، صص4ـ3، سنندج ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 26/6/1366.
  24. سند شماره 102718 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه حمزه سيدالشهداء به نيروي زميني سپاه، 26/6/1366؛ و ـ سند شماره 102726 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از قرارگاه حمزه سيدالشهداء به نيروي زميني سپاه، 25/6/1366.
  25. مأخذ6، صص25ـ24، لندن ـ خبرگزاري كويت، به نقل از روزنامه اينديپندنت، 21/6/1366.
  26. سند شماره 29133 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده سپاه 15رمضان ـ معاونت اطلاعات، به فرمانده نيروي زميني سپاه ـ معاونت اطلاعات 21/6/1366.