1366.07.02
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.02 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | دو مهر |
| تاریخ شمسی | 1366.07.02 |
| تاریخ میلادی | 24 سپتامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 30 محرم 1408 |
گزارش - 20
امروز تأسيسات سد "دز" در انديمشك و سد "شهيد عباسپور" در مسجد سليمان هدف حمله هوايي عراق قرار گرفت و مناطق سومار و تنگاب بمباران شد. در ساعت 11:45 دوازده هواپيماي عراقي با پرتاب هشت راكت به كليدخانه (سوئيچينگ) سد دز خسارت بسياري به اين بخش از نيروگاه سد وارد كردند. در اين حمله منبع آب شهرك سد نيز مورد اصابت واقع شد. اين حمله خسارت جاني نداشت.[۱] در ساعت 11:50 نيز دو هواپيماي دشمن كليدخانه نيروگاه سد شهيد عباسپور را هدف هشت راكت قرار دادند كه خسارت زيادي به اين تأسيسات وارد شد و يكي از كارگران دچار موج‌گرفتگي گرديد.[۲] يك مقام آگاه در وزارت نيرو خسارات ناشي از اين حملات را شديد اعلام كرد و گفت شبكه سراسري برق در چند روز آينده با مشكل كمبود برق مواجه خواهد شد و خاموشي‌ها در كشور گسترش مي‌يابد. وي افزود: صدمات اصلي به كليدخانه نيروگاه‌هاي اين دو سد وارد شده كه جزو مهم‌ترين بخش‌هاي سد و نيروگاه مي‌باشد.[۳] هواپيماهاي دشمن امروز همچنين مناطق سومار و تنگاب را بمباران كردند.[۴] امروز توپخانه عراق علاوه بر اجراي آتش شديد روي خطوط مقدم، در ساعت 19 اقدام به پرتاب 2 گلولـه شيميايي در حوالي نيم ايستگاه نود (جاده اهواز - خرمشهر) كرد.[۵] در همين حال حملات تلافي‌جويانه توپخانه ايران روي مراكز صنعتي و نظامي عراق كه از دو روز پيش شروع شده، همچنان ادامه دارد. توپخانه مشترك ارتش جمهوري اسلامي و سپاه پاسداران مراكز صنعتي و نظامي عراق را در استان‌هاي جنوبي عراق و شهرهاي زرباطيه، مندلي و بان‌ميل هدف آتش خود قرار داده و خساراتي به دشمن وارد نمودند.[۶]
گزارش - 21
در منطقه عملياتي شلمچه درگيري محدود ميان نيروهاي خودي و دشمن در محور "انگشتي" كه از شب گذشته آغاز شده، همچنان ادامه دارد. دو سنگر كمين كه امروز مجدداً به تصرف نيروهاي خودي درآمده بود، ساعت 9 شب شديداً زير آتش دشمن قرار گرفت و به مدت نيم ساعت به تصرف آنها درآمد ولي نيروهاي خودي با اجراي آتش سنگين، اين دو سنگر را پس گرفتند و در آن مستقر شدند.[۷] در شرق جزيره مجنون نيز دشمن روي سنگرهاي پياده و خطوط مواصلاتي اقدام به اجراي آتش سنگين كرد.[۸] در خطوط لشكر8 نجف و لشكر 21 امام رضا(ع) سه فروند موشك شليك شد كه بر اثر آن دو تانك عراقي منهدم گرديد.[۹]
گزارش - 22
به منظور كاستن از شرارت گروه‌هاي ضد انقلاب و كم كردن از همكاري اين گروه‌ها با رژيم عراق - كه حداقل همكاري آنها درگير نگه‌داشتن بخشي از نيروهاي جمهوري اسلامي مي‌باشد - سپاه پاسداران در منطقه كردستان به خانواده‌هايي كه فرزندانشان با گروه‌هاي ضد انقلاب همكاري مي‌كنند، اخطار كرد كه آنها را معرفي كنند. در نقاط مختلف منطقه، به اين طرح واكنش‌هاي متفاوت نشان داده شده، بعضي ضمن مخالفت به آن اعتراض كردند و در تعدادي از روستاها نيز اهالي به طرق مختلف سعي كردند افراد ضد انقلاب را معرفي يا تسليم نمايند. در همين حال گروه‌هاي ضد انقلاب مردم را به مقاومت در برابر اين طرح فراخواندند. حزب دمكرات اعلام كرد كه در صورت اجراي طرح، بايد خانواده‌هايي كه نظام جمهوري اسلامي آنها را مسلح كرده، منطقه را ترك نمايند؛ در غير اين صورت در معرض تهاجم قرار خواهند گرفت.[۱۰] از سوي ديگر، "ملاحسن شيره‌صل" فرمانده هيز كياهرنگ (يگان نظامي گروه كومه‌له) به افراد خود دستور داد كه ايران را ترك كنند و به منطقه "ميدان" واقع در شمال سليمانيه عراق بيايند. پايگاه جديد اين گروه در "سونه" در منطقه ميدان واقع شده و 45 تا 50 نفر استعداد دارد.[۱۱] امروز عناصر حزب دمكرات در منطقه قولنجي از بخش انزل اروميه با كمين در مسير يك آمبولانس سپاه، روي آن آتش گشودند كه بر اثر آن دو تن از سرنشينان خودرو شهيد شدند و يك تن مجروح گرديد.[۱۲]
گزارش - 23
در روز سوم از هفته دفاع مقدس، امروز در بهشت زهرا طي مراسمي از شهيدان، مفقودان، اسيران، جانبازان و خانواده آنها تجليل شد. در اين مراسم - كه جمعي از مسئولان و زائران گلزار شهدا حضور داشتند - پيام امام خميني، خطاب به ايثارگران دفاع مقدس قرائت شد. در قسمتي از پيام با اشاره به آيات قرآن درباره مجاهدين في سبيل‌الله آمده است: «اين اجر عظيم كه به قلم با عظمت عظيم مطلق وعده داده شده است چگونه آن را با فكر ناچيز بشر مي‌توان تحليل كرد. گويي اين اجر عظيم همان حب خداوند تعالي است. ... محبوبيت نزد بارگاه احدي را كدام فيلسوف توانا يا عارف علمي بزرگ دانا مي‌تواند درك كند، تا از آن سخن گويد و يا به سخن قلم درآورد؟ ... بارالها اين وصف مجاهدان في سبيل‌الله و اجر عظيم آنان است كه در صحنه‌هاي كارزار با دشمنان تو و دشمنان رسول معظم تو و دشمنان قرآن كريم تو به شهادت رسيده‌اند يا در اين راه پيروز گرديده‌اند و تو خود شاهدي كه در اين سال ما جانبازان و مهاجران و مجاهداني داشتيم كه به سوي تو و به سوي خانه امن تو كه از صدر خلقت تاكنون مأمن هر موجودي بوده است هجرت كردند و در پيش چشمان حيـرت‌زده مسلمانـان كشورهـاي جهـان بـه دست پليد امريكا كه از آستين آل‌سعود به در آمده است به خاك و خون كشيده شدند و در آستانه عاشوراي ولي‌الله اعظم (سلام‌الله‌عليه) عاشورايي ديگر با ابعاد مختلف در جوار تو و خانه امن تو در جمعه خونين پديد آوردند كه اي كاش نبودم تا آن را ببينم و يا بشنوم؛ نه براي شهادت عزيزاني مجاهد و مهاجر - كه شهادت امري است كه آرزوي عزيزان ما است و شهدي است آشنا براي زنان و مردان و كودكان ما كه در يورش‌هاي مغولانه صدام عفلقي شديدتر و فجيع‌تر آن را چشيده‌اند و ديده‌ايم - بلكه براي مصيبتي است كه نه تنها براي پيغمبر اسلام (صلوات‌الله عليه) كه براي تمامي انبيا و مرسلين از آدم تا خاتم پيش آمد و به فرمان كاخ سياه به دست ناپاك آل‌سعود اين شقي‌ترين جانيان عصر بالاترين مقام قدس الهي شكسته شد. ... خداوندا امروز تمامي قدرت‌ها و ابرقدرت‌ها مصمم شده‌اند تا ريشه اسلام ناب رسول گراميمان (صلي‌الله‌عليه‌واله‌وسلم) را قطع كنند. بارالها امروز صداميان با كينه‌اي كه از دين تو دارند دست در دست تمامي شياطين جهان داده‌اند تا صداي اسلام محمدي را خاموش سازند. از تو مي‌خواهم تا ما را در راهت صبورتر و شكيبايي خانواده‌هاي عزيز و بزرگوار شهدا، جانبازان، مفقودين و اسرامان را بيش‌تر گرداني… .[۱۳]
گزارش - 24
امروز كاروان دوهزار نفريِ رزمندگان اسلام با نام كاروان "از جبهه تا جماران" پس از 15 روز پياده‌روي به جماران رسيدند و با تقديم تابلوي "هيهات من الذله"، بار ديگر با امام تجديد پيمان كردند.[۱۴] به دنبال طرح راه‌حل‌هايي كه مجامع جهاني براي پايان دادن به جنگ مطرح كردند و اظهار تمايل بعضي گروه‌هاي داخلي به اين امر، تعدادي از رزمندگان جبهه‌هاي جنگ ضمن تأكيد بر ضرورت دست‌يابي به پيروزي نهايي و تنبيه متجاوز، راه‌پيمايي خود را با پاي پياده از جبهه‌هاي جنگ تا جماران آغاز كردند. آنها عمدتاً از برادران سپاه و تعدادي نيز ارتشي و جهادي هستند كه از جبهه‌هاي فاو، مهران و ماووت حركت كرده‌اند و با عبور از شهرهاي بين راه در قم با آيات عظام منتظري، مشكيني و مظاهري ديدار كردند.[۱۵] راه‌پيمايان در شهرهاي مختلف ضمن اجتماع در ميادين اصلي شهر آمادگي خود را براي مقابله با هرگونه توطئه شيطان بزرگ اعلام نمودند. در قسمتي از قطعنامه اين كاروان در همدان بر ادامه جنگ عليه دشمن متجاوز تا پيروزي نهايي تأكيد شده و هرگونه زمزمه سازش‌كارانه كه از حلقوم ليبرال‌ها و منافقين بر‌مي‌آيد محكوم گرديده است. اين گروه امروز پس از 15 روز به جماران رسيدند و با امام امت ملاقات كردند. علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران طي سخنان كوتاهي ضمن معرفي شركت‌كنندگان گفت: «اينها به نمايندگي از مجموعه رزمندگان اسلام اعم از ارتش و سپاه با تركيب ارتش و سپاه و جهاد سلول‌هاي بدن‌هاي رزمندگان را كنار هم گذاشتند و لوحه "هيهات من الذله" را آورده‌اند تا در جماران نصب كنند. ما مصمميم به حول و قوه الهي با حركت عقربه‌هاي ساعت، صفحه سياست را به نفع اسلام تغيير دهيم. امريكا بايد منتظر باشد، حكام مرتجع منطقه اگر دست از همكاري با صدام برندارند بايد منتظر باشند تا هم سقوط صدام و هم آتش خاموش ناشدني خليج فارس را مشاهده كنند.»[۱۶] امروز همچنين هم‌زمان با اعزام كاروان‌هاي تداركاتي حماسه‌سازان عاشورا، نمايشگاه غنائم و اختراعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با حضور فرمانده كل سپاه در پارك شهر تهران افتتاح شد. در اين مراسم محسن رضايي با اشاره به حمله امريكا به كشتي ايران - اجر گفت: «بهترين فرصت به دست ما آمده است كه جواب قهرآميز به دشمن داده شود.» وي درباره تحريم تسليحاتي نيز گفت: «تحريم تسليحاتي نمي‌تواند نقشي در عزم راسخ امت اسلام داشته باشد؛ ما الآن با همان امكاناتي مي‌جنگيم كه از قبل داشتيم و دشمن مطمئن باشد كه با آغاز اين تحريم ما با غنايمي كه از عراق خواهيم گرفت با آنان مي‌جنگيم.»[۱۷]
گزارش - 25
سمينار دو روزة "خليج فارس و جنگ تحميلي" با هدف بررسي موقعيت جغرافيايي خليج فارس، حضور بيگانگان و نقش سياسي - نظامي جمهوري اسلامي ايران و ديگر كشورهاي منطقه، امروز با پيام نخست‌وزير آغاز شد. در پيام مهندس موسوي با اشاره به حضور نيروهاي امريكايي در منطقه، آمده است: «امروز تمامي كفر در برابر قامت استوار اسلام صف‌آرايي كرده است تا بگويد عدالت‌خواهي نابخشودني و استقامت گناه بزرگ و استقلال ذنب تاريخي ملت آزاده و خداپرست ايران است ... رسالت ما دريدن سينه ببرهاي كاغذي است. امريكا به منطقه آمده تا بگويد من يك پهلوان پنبه نيستم و اين همان دروغي است كه بايد آن را تكذيب كنيم... ما با قامتي به بلنداي ابديت و با صلابتي درخور ايمان نهفته در سينه‌هاي بسيجي راهي جز اين پيشِ روي‌مان نيست كه يا بايد با دستان خالي به سينه كفر بزنيم و يا قدم به قدم و سنگر به سنگر از قله‌هاي استقلال و آزادي عقب‌نشيني كنيم.»[۱۸] علي‌اكبر محتشمي وزير كشور نيز در اين سمينار با تشريح شرايط و پيامدهاي رودررويي با امريكا در خليج فارس، درباره علت حضور امريكا گفت: اگر نيروهاي خارجي وارد خليج فارس شده‌اند براي نابود كردن اسلام و انقلاب اسلامي و ملت‌هاي مسلمان و چپاول ثروت‌هاي كشورهاي اسلامي است. اگر ما در خليج فارس توانستيم با امريكا و همه ابرقدرت‌ها بجنگيم ديگر نيازي نيست ملت‌ها با ايادي و مزدوران آنها در كشورهاي مختلف دنيا مبارزه كنند. اگر امريكا را در خليج فارس شكست داديم به يقين آل‌سعود در حجاز ضربه خواهد خورد. وقتي آل‌سعود پشتوانه امريكا را نداشته باشد، اين ببرهاي كاغذي كه با سرانگشت استعمار امريكا حركت مي‌كنند در هم مي‌ريزند و در آن وقت صدام هم نمي‌تواند به جنايات بي‌سابقه خود ادامه دهد. در ادامه سمينار، تيمسار صيادشيرازي (نماينده امام در شوراي عالي دفاع) اوضاع جبهه‌هاي جنگ را تشريح كرد و كارشناسان شركت‌كننده به بررسي تحولات منطقه خليج فارس و جايگاه آن در جنگ پرداختند. سمينار با بررسي استراتژي ابرقدرت‌ها در خليج فارس و نقش مهم اين منطقه در تأمين انرژي جهان ادامه يافت.[۱۹]
گزارش - 26
رئيس‌جمهوري اسلامي ايران پس از شركت در چهل و دومين اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل متحد، امروز به تهران بازگشت. رئيس‌جمهور در مدت اقامت خود در نيويورك، علاوه بر سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل متحد با دبيركل سازمان ملل متحد، رئيس شوراي امنيت، نخست‌وزير ژاپن، وزير امورخارجه آلمان غربي و دبيركل كنفرانس اسلامي ديدار و گفت‌وگو كرد. وي همچنين با شركت در چند مصاحبه مطبوعاتي و راديو تلويزيوني، مواضع جمهوري اسلامي ايران را در قبال تحولات منطقه‌اي و جهاني تشريح كرد. آيت‌الله خامنه‌اي هنگام ورود به تهران مورد استقبال رئيس مجلس شوراي اسلامي، نخست‌وزير و ديگر مقامات لشكري و كشوري قرار گرفت. رئيس‌جمهور ضمن تشريح نتايج سفر خود به سازمان ملل، با اشاره به حمله امريكا به كشتي "ايران - اجر" گفت: «اين امر يك شاهد مثالي شد براي ما كه متجاوز بودن امريكا را به مردم بگوييم. آنها اساساً اين كار را كردند تا تأثير مثبت سفر را كم كنند و تحت‌الشعاع قرار دهند ولي به خواست پروردگار قضيه درست به عكس شد.»[۲۰] رئيس‌جمهوري اسلامي ايران در مدت اقامت خود در نيويورك، علاوه بر سخنراني در مجمع عمومي سازمان ملل متحد، با دبيركل اين سازمان، نخست‌وزير ژاپن (ناكازونه)، دبيركل كنفرانس اسلامي (پيرزاده) و وزير امورخارجه آلمان غربي ديدار و گفت‌وگو كرد.
گزارش - 27
واحدهاي نيروي دريايي امريكا يك كشتي ايراني را تحت تعقيب قرار دادند. كشتي تجاري "ايران - تختي" كه داراي محموله تجاري است، از يكي از بنادر ژاپن بارگيري كرده و به طرف بندر چابهار در حركت است. كشتي و هواپيماي جنگي امريكايي مراقبت خود از كشتي ايران - تختي را از اقيانوس هند شروع كرده و هلي‌كوپترهاي امريكايي با پرواز بر فراز آن، از حركات كشتي مرتب فيلمبرداري مي‌كنند. يك مقام آگاه در نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي اعلام كرد به چند يگان هوايي نيروي دريايي دستور داده شده جهت بررسي وضعيت به طرف كشتي حركت كنند.[۲۱]
گزارش - 28
فيلم‌هاي مورد ادعاي امريكا از نحوه عمليات مين‌گذاري كشتي "ايران - اجر" در خليج فارس، ظاهر نشدند. امريكا پس از سه روز جنگ تبليغاتي شديد عليه ايران، امروز اعلام كرد: مقداري نوار فيلم مادون قرمز در دست بوده كه ظاهراً در زمان عمليات تهيه شده اما اين فيلم‌ها ظاهر نشده است. مارلين فيتز واتر سخنگوي كاخ سفيد افزود: «به نظر من فيلم‌ها و عكس‌هايي وجود دارد اما داراي آنچنان كيفيتي نيستند كه قابل ارائه باشند. فيلم‌ها برخي اوقات ظاهر مي‌شوند و برخي اوقات نمي‌شوند. چند شاهد تصويري از اشياء موجود روي آن قايق در دست داريم كه شواهد محكمي هستند.[۲۲] در پي انتشار اين سخنان سخنگوي ستاد تبليغات جنگ اعلام كرد: «اين اظهارات دليل روشني بر بي‌اساس بودن ادعاي امريكاييان مبني‌بر مين‌گذاري خليج فارس توسط كشتي ايران - اجر است. هر چند كه از ابتدا هم ميني در كار نبوده و اين ادعا نيز زاييده توهمات هيئت حاكمه امريكا است.»[۲۳] با اين همه بنابر اعلام شبكه تلويزيوني سي‌بي‌اس امريكا، طبق يك نظرسنجي افكار عمومي امريكا از اقدام اين كشور در حمله به كشتي ايران - اجر حمايت مي‌كند.[۲۴] (ضميمه دارد) از سوي ديگر، امروز پنتاگون ادعا كرد: واحد هوا - درياي امريكا تاكنون سه مين از شش ميني را كه كشتي ايران - اجر در آب ريخته، برداشته است كه اين سه مين همان شماره سري ده مين يافت شده در روي عرشه ايران - اجر را روي خود دارند.[۲۵]
گزارش - 29
رئيس‌جمهور امريكا براي جلوگيري از قوّت گرفتن موضع كنگره اين كشور - كه خواستار اجراي قانون اختيارات رياست جمهوري در زمان جنگ است - و جلوگيري از تأثيرات ناگوار حمله هلي‌كوپترهاي امريكايي به كشتي ايران - اجر در روابط كنگره با دولت امريكا و امريكا با ايران در خليج فارس، با ارسال پيامي به كنگره، اين حمله را خاتمه يافته تلقي كرد. ريگان در اين پيام نوشته است: امريكا براي بازگرداندن بازماندگان ايراني اين حمله اقداماتي صورت داده است. وي ضمن تأكيد بر وجود منافع امريكا در منطقه خليج فارس در دهه‌هاي گذشته، اعلام كرد كه جنگ ايران و عراق و استمرار رفتار ستيزه‌جويانه ايران در منطقه منافع امريكا را تهديد مي‌كند و ايران با اقدامات تجاوزگرانه نظامي و تروريسم به كوشش‌هاي خود براي بستن آب‌هاي خليج فارس به روي كشتي‌هاي بي‌طرف و صدور آميزه‌اي بي‌ثبات كننده از مذهب و سياست در منطقه و حتي خارج از منطقه ادامه داده است. وي يك خط مشي سه‌مرحله‌اي را براي تضمين آزادي كشتي‌راني و جريان نفت در خليج فارس اعلام كرد: 1- افزايش مداوم فشار بين‌المللي براي دست‌يابي به خاتمه جنگ از طريق مذاكره و كمك به كشورهايي كه ستيزه‌جو نيستند. 2- استمرار با ثبات كمك به كشورهاي غيرمتخاصم منطقه خليج [فارس] براي دفاع از خود در مقابل تهديدات ايران. 3- پيگيري محتاطانه كوشش‌ها در جهت همكاري با كشورهاي عضو شوراي‌همكاري خليج[فارس] و ديگر دوستان براي حفاظت از كشتي‌هاي تحت پرچم امريكا و جلوگيري از اختلال جدي در آزادي كشتي‌راني غيرمتخاصم از جانب ايران. ريگان افزوده است: هدف عمده ما صلح و ثبات در منطقه است ما هيچ علاقه‌اي به تحريك ايران يا هر كس ديگر را نداريم، هر چند كه به هنگام ضرورت از خود دفاع خواهيم كرد. ... امريكا به ايران گفته است كه اميدوار است با كاهش خصومت‌طلبي ايران و تشنج‌ها در منطقه، روابطي عادي‌تر بروز كند.[۲۶] از سوي ديگر واينبرگر وزير دفاع امريكا و طرفدار سرسخت حضور نظامي اين كشور در خليج فارس، درحالي‌كه بيش از چند روز از حمله هلي‌كوپترهاي امريكايي به كشتي ايران - اجر نمي‌گذرد و ايران تهديد به تلافي كرده است، سفر خود را به منطقه آغاز كرد. وزير دفاع امريكا امروز در پايگاه هوايي ظهران واقع در شرق عربستان فرود آمد و مورد استقبال مقام‌هاي سعودي قرار گرفت. واينبرگر در اين سفر علاوه بر ديدار و گفت‌وگو با مقام‌هاي كشورهاي عربستان، كويت و بحرين، گزارش فرماندهان نيروي دريايي امريكا را درباره حمله به كشتي ايراني دريافت خواهد كرد.[۲۷]
گزارش - 30
وزيران خارجه امريكا و شوروي در نشست امروز خود درباره اتخاذ تدابير جديد براي وادار ساختن ايران به اجراي قطعنامه 598 و تأخير در اعمال مجازات‌هاي بين‌المللي عليه ايران به توافق رسيدند. جورج شولتز وزير خارجه امريكا با بيان اينكه شانس ايران در استفاده از فرصت ديگري براي قبول آتش‌بس يك در ميليون است گفت: «شوراي امنيت ضرب‌الاجلي براي ايران به منظور قبول آتش‌بس تعيين نكرده است، ليكن در بيانيه شورا واژه سرعت قيد شده است.» وي افزود: «ايران ايده آتش‌بس را پذيرفته است درحالي‌كه ايده آنها از آتش‌بس پاسخ‌گويي به قطعنامه شوراي امنيت نيست با اين وصف آنان تمايلي در گذشته براي ابراز آن نداشتند.» به عقيده وي آميخته‌اي از عزم و شكيبايي مورد نياز است و ميزان شكيبايي بالنسبه محدود مي‌باشد. امريكا بيش از تحريم، خواهان خاتمه جنگ است.[۲۸] وزير خارجه شوروي نيز با تأكيد بر تداوم تلاش پنج كشور عضو دائمي شوراي امنيت براي يافتن راه‌حلي جهت پايان دادن به جنگ ايران و عراق گفت: «تحريم تسليحاتي يك اقدام مؤثر براي پايان جنگ نيست. پذيرفته شدن آتش‌بس بين ايران و عراق و تشكيل كميسيون تحقيق درباره مسئوليت آغاز جنگ، امكان خواهد داد كه نيروهاي دريايي خارجي به آساني خليج فارس را ترك كنند.»[۲۹] "رابرت هانتر" مشاور امنيتي سابق كارتر نيز با تأكيد بر اينكه در صورت اصرار امريكا بر برقراري تحريم ارسال اسلحه به ايران، شوروي از ايران حمايت خواهد كرد، درباره موضع شوروي گفت: «شوروي از يك طرف مي‌گويد منازعه خليج فارس را بايد به دست سازمان ملل سپرد و از طرف ديگر به ايران مي‌گويد: "نگران نباشيد اگر امريكا براي شما مسئله ايجاد مي‌كند ما براي كمك هستيم." اينجا سياست چماق و حلوا در كار است. چماق از سوي امريكا و حلوا از سوي شوروي.»[۳۰]
گزارش - 31
توافق امريكا و شوروي درباره تأخير در اعمال مجازات‌هاي بين‌المللي عليه جمهوري اسلامي ايران، مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت. هفته‌نامه المستقبل چاپ انگلستان در مقاله‌اي با اشاره به توافق امريكا، انگلستان و فرانسه با اعمال مجازات‌هاي بين‌المللي عليه ايران، توافق دو ابرقدرت را بر خلاف انتظار غرب ذكر كرد و به نقل از منابع آگاه اروپاي غربي مطالب وزير خارجه شوروي در مذاكره با همتاي امريكايي خود را كه به توافق فوق منجر شد، به شرح زير عنوان كرد: «1- رهبريت سياسي شوروي اطلاعات دقيق و مفصلي در مورد وجود جريان سياسي قوي در داخل دستگاه رهبري ايران دارد كه خواستار توقف جنگ با عراق و حل آن از طريق صلح‌آميز است و اين جريان سياسي بود كه در را به روي قطعنامه 598 شوراي امنيت باز گذاشت. 2- شوروي در مورد به پايان رساندن سريع جنگ عراق و ايران بدون برنده و بازنده و همچنين جلوگيري از صدور انقلاب ايران به خارج مصمم است. 3- اعمال محاصره تسليحاتي بين‌المللي عليه ايران باعث پايان دادن به جنگ نخواهد شد. چون ايران مي‌تواند از بازار سياه اسلحه مورد نياز خود را به دست آورد. لذا نبايد اعمال مجازات را به كار برد مگر تمامي تلاش‌هاي ديپلماتيك و صلح‌آميز به شكست انجامد. 4- به تفاهم رسيدن پنج عضو دائمي شوراي امنيت و فعاليت‌هاي مشترك آنان جهت اجراي قطعنامه 598 شوراي امنيت براي پايان دادن به جنگ لازم و ضروري است. هرگونه تك‌روي اتفاق نظر پنج عضو را در معرض خطر قرار مي‌دهد. 5 - پيشنهاد ايران در مورد قطعنامه 598 اولين گامِ اين كشور در جهت پذيرفتن اصل متوقف كردن جنگ با عراق بر اساس اين قطعنامه است لذا بايد ايرانيان را در اين خط مشي صلح‌آميز از طريق به تأخير انداختن تصميم اعمال مجازات و دادن مهلت اضافي ديگر به دبيركل سازمان ملل جهت بررسي چگونگي اجراي قطعنامه 598، تشويق كرد. 6- شوروي با هرگونه تغيير در قطعنامه 598 مخالف است ولي با اجراي مرحله به مرحله آن مخالفتي ندارد. همچنين شوروي با ايده تشخيص مسئوليت آغازكننده جنگ در ابتدا مخالف است؛ چون اين مسئله بايد به عهده يك كميته بين‌المللي بي‌طرف كه وظيفه آن پيگيري اين مسئله خواهد بود، گذاشته شود.» هفته‌نامه المستقبل افزوده است: «وزير خارجه امريكا با نظر شوروي موافقت كرد ولي در مقابل از شوروي اين وعده را گرفت كه چنانچه ايران طي هفته‌هاي نزديك با آتش‌بس موافقت نكرد، شوروي با تصميم اعمال مجازات‌هاي بين‌المللي عليه ايران و اجراي تمامي بندهاي قطعنامه 598 موافقت كند.»[۳۱] روزنامه "تايمز مالي" نيز در گزارشي به قلم سردبير خاورميانه‌اي خود با اشاره به سخنان رئيس‌جمهور ايران و هماهنگي موجود ميان اعضاي دائمي شوراي امنيت در مورد جنگ، به بي‌تأثير بودن تحريم تسليحاتي و پافشاري ايران بر مجازات متجاوز تأكيد كرده و نوشته است: «شوراي امنيت مي‌تواند براي پايان دادن به اين بحث رأساً عراق را طرف متجاوز معرفي كند؛ زيرا هيچ‌يك از اعضاي شوراي امنيت در واقعيت تاريخي اين موضوع ترديدي جدي ندارد و خودداري آنها از اعلام اين واقعيت چيزي جز عدم تمايل آنها به دادن امتياز به ايران نمي‌باشد.» در اين گزارش تحريم تسليحاتي ناكافي اعلام شده و آمده است: «تحريم نفت صادراتي ايران مي‌تواند راهي مستقيم‌تر و مؤثرتر عليه ايران باشد.»[۳۲]
گزارش - 32
وزير خارجه ايتاليا (جوليو آندرئوتي) كه كشورش از ماه آينده رياست شوراي امنيت را به عهده خواهد گرفت، درباره اقدامات شوراي امنيت براي پايان دادن به جنگ گفت: «اگر ايران يا عراق آتش‌بس درخواستي شوراي امنيت را رعايت نكنند، تدابير جديدي بايد آغاز گردد. تدابير جديد، درخواست تعيين متجاوز را به برقراري آتش‌بس پيوند مي‌زند. وي گفت: «به نظر من جست‌وجوي صلح ميان ايران و عراق حول رابطه ميان آتش‌بس و برقراري يك اوضاع عادي در مرزهاي دو كشور و همچنين تعيين مسئوليت طرف ديگر در آغاز يا گشايش جنگ دور مي‌زند. درصورتي‌كه تلاش‌هاي دبيركل و اقدام حمايت‌آميز ما بي‌ثمر جلوه كنند تدابير جديدي بايد اتخاذ شود.» آندرئوتي در خصوص تعيين متجاوز و اولويتي كه تهران براي اين روند قائل است، تصريح كرد: «تعيين مسئوليت‌ها مسئله بسيار پيچيده‌اي است. من فكر مي‌كنم كه امكان تفكيك آنان به دو مرحله نياز داشته باشد: مرحله نخست تعيين طرفي كه خصومت‌ها را آغاز كرده و مرحله بعد تعيين علل عميق و نزديك منشأ جنگ است.»[۳۳]
گزارش - 33
دبيركل اتحاديه عرب بر اين عقيده است كه اعراب بايد يك طرح نظامي براي پيروزي در جنگ با ايران بيابند و يا اينكه براي تحقق صلح خليج [فارس] يك طرح مسالمت‌آميز ارائه دهند. "شاذلي قليبي" گفت: «اعراب برخورد نظامي با ايران را بر پيمودن راه صلح ترجيح نمي‌دهند اما اگر جنگ متوقف نشود تعهداتي براي اعراب به‌وجود مي‌آيد.» وي با اشاره به اينكه ادامه جنگ ايران و عراق تمدن و امنيت قوميت جهان عرب و شيوه زيست اعراب را به خطر مي‌اندازد گفت: «جنگ ايران و عراق در اولويت مطلق مسائل جهان عرب قرار گرفته است.»[۳۴] وي افزود: «اين جنگ مانند آتشي است كه در گوشه‌اي از خانه اعراب شعله‌ور شده و در مرحله فرا گرفتن تمام خانه است.»[۳۵]
گزارش - 34
با وجود فروش گسترده تسليحات شوروي به عراق، محافل و مطبوعات كشورهاي عربي طرفدار صدام بعضاً خبرهايي درباره فروش تسليحات نظامي شوروي به ايران منتشر مي‌كنند كه هدف آنها تحت فشار قرار دادن شوروي و كشورهاي عربي نزديك به شوروي و همچنين مشكل‌تر و پرهزينه‌تر كردن دسترسي ايران به سلاح در بازارهاي جهاني است. مطبوعات كويت و بعضي از كشورهاي خليج فارس اخيراً گزارش‌هايي منتشر كرده‌اند مبني بر اينكه شوروي و ايران در حال گفت‌وگو درباره فروش يك محموله تسليحاتي بزرگ به ايران هستند. از جمله، گزارش‌هايي درباره عرضه بيش از يك هزار موشك زمين به هوا و موشك‌هاي تاكتيكي زمين به زمين با برد حدود يك‌صد كيلومتر منتشر شده است. سخنگوي وزارت خارجه شوروي اين گزارش‌ها را جعليات بي‌اساس خوانده و گفته است: «خط مشي شوروي در توسعه همكاري با كشورهاي عرب غيرقابل تغيير و مستحكم است و تابع نوسانات نيست. ما هيچ دليلي براي تغيير موضع خود در جنگ ايران و عراق نداريم. شوروي به طور قاطع خواستار پايان فوري اين جنگ و اجراي قطعنامه 598 شوراي امنيت سازمان ملل است.»[۳۶] سفير شوروي در قاهره نيز گفت: «شوروي خواستار تداوم روابط خوب با ايران و كشورهاي عرب است. اصل حسن همجواري با ايران به ضرر اعراب نخواهد بود. اين اصل‌ها ما را از ابراز نظرمان درباره لزوم پايان دادن به جنگ ميان ايران و عراق باز نداشته است.»[۳۷]
گزارش - 35
هم‌زمان با تحركات و تبليغات وسيع جهاني در زمينه تحريم تسليحاتي ايران و بسته شدن دفاتر وزارت نفت جمهوري اسلامي ايران در لندن، معاون وزير بازرگاني و صنايع انگليس اعلام كرد كه دولت اين كشور مبلغ 175 ميليون پوند (290 ميليون دلار) اعتبار جديد اضافه بر اعتبارات قبلي جهت تسهيل واردات عراق از انگليس در اختيار دولت عراق قرار داده است. بر اساس اين پروتكل، از اعتبار مذكور 100 ميليون پوند به خريد كالاهاي پزشكي و ديگر كالاهاي بشردوستانه اختصاص داده شده است.[۳۸] خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي اعلام كرد: «مشخص شده است كه بخشي از اعتبارات جديد صرف خريد دارو و كامپيوتر براي ارتش عراق خواهد شد.»[۳۹] علاوه بر اين، عراق اخيراً از فرانسه تقاضاي خريد تعدادي موشك "ا - اس ـ30" كه با اشعه ليزر هدايت مي‌شود، كرده است. هفته‌نامه فرانسوي "كاناره انشنه" با اعلام اين خبر، نوشت: «اين موشك‌ها گل سرسبد تكنولوژي تسليحاتي فرانسه محسوب مي‌شود و به وسيله هواپيماي ميراژ اف - 1 روي اهداف دريايي و زميني پرتاب مي‌شود. تنها عيب اين موشك‌ها آن است كه قيمتشان بسيار گران مي‌باشد و كارخانه سازنده آن فقط قادر است ماهانه دو عدد از اين موشك‌ها را تحويل دهد.»[۴۰]
گزارش - 36
در آغاز هشتمين سال جنگ عراق عليه ايران، محافل مختلف به بررسي و ارزيابي آن پرداختند. روزنامه تايمز لندن در مقاله‌اي حمله به ايران را با حمله هيتلر به شوروي مقايسه كرده و آن را اشتباه بزرگ صدام ناميده است. اين روزنامه پس از بيان اين مطلب نوشته است: «ولي اكنون مسئله اين است كه آيا شوراي امنيت سازمان ملل به درخواست ايران در مورد معرفي كشور متجاوز تفاهمي نشان خواهد داد يا خير. دولت‌هاي غربي كه اكنون به خليج فارس نيروي دريايي آورده‌اند، به خوبي مي‌دانند كه در مدت 7 سال گذشته جريان ماوقع چه بود ولي اين واقعيت را تأييد نمي‌كنند، در اين صورت به دلايل اخلاقي مي‌توان اين سؤال را مطرح كرد كه چرا تحريم فروش اسلحه فقط در مورد ايران بايد اعمال بشود؟ چرا اين همه افراد بايد جان خود را در خليج فارس به خطر بيندازند؟»[۴۱] راديو بي‌بي‌سي به نقل از روزنامه اينديپندنت گفت: «استراتژي عراق همواره بر آن بوده كه جنگ خليج فارس را بين‌المللي كند و به‌ويژه پاي امريكا را به جنگ بكشاند تا حدي هم موفق شده است. عراق به خوبي درك مي‌كند كه ايران در خليج فارس آسيب‌پذير است اگر جلوي صدور نفت ايران از خليج فارس گرفته شود اين كشور پولي براي ادامه جنگ نخواهد داشت. به اين دليل عراق حملات خود را روي هدف‌هاي دريايي متمركز كرده است. عراق مي‌داند كه علي‌رغم برتري سلاح‌هاي خود، به دليل تعداد بيش‌تر نيروهاي ايران، در زمين [در حملات زميني] شانسي ندارد.»[۴۲] خبرگزاري فرانسه نيز در گزارشي به نقل از كارشناسان نظامي غرب به تحليل جنگ ايران و عراق پرداخته و نوشته است: «عراق پس از دوازده ماهي كه از منازعه‌آميزترين و مهلك‌ترين ماه‌هاي جنگ هفت‌ساله ايران و عراق بوده، بار ديگر ابتكار را در اين جنگ در دست گرفته است. در دوازده ماه اخير نكات برجسته عبارت بوده‌اند از افزايش بي‌سابقه حملات هوايي عراق به داخل ايران و خليج فارس، نبرد سه ماهه شديد پياده نظام در مقابل بصره از ژانويه تا مارس [دي تا فروردين] و همچنين ضربات مداوم ايران عليه خطوط دفاعي اين بندر جنوبي عراق كه هرگز حملات بسياري كه در اين هفت سال جنگ انجام گرفته به چنين آمار سنگيني منجر نشده بودند. كارشناسان عقيده دارند اين هفتمين سال به عراق امكان داده كه ابتكار را در جنگ در دست بگيرد. رهبران عراق براي دست‌يابي به اين نتيجه به اندازه فشار نظامي، روي فشار ديپلماتيك نيز حساب مي‌كنند.»[۴۳] ضميمه گزارش 28: نتايج نظرسنجي از مردم امريكا در مورد حمله به كشتي ايران ـ اجر خبرگزاري رويتر گزارش داد: به موجب يك نظرخواهي عمومي كه به وسيله شبكه تلويزيوني سي.بي.اس امريكا و روزنامه نيويورك تايمز به عمل آمده است، 75 درصد از افرادي كه مورد پرسش قرار گرفته‌اند حمله هلي‌كوپترهاي امريكايي به يك كشتي ايراني را مورد تأييد قرار داده‌اند و تنها 8 درصد اين اقدام را رد كرده‌اند. 60 درصد از افراد مورد پرسش، حمايت نيروي دريايي امريكا از نفتكش‌ها در خليج فارس را تأييد كرده‌اند و 23 درصد آن را تأييد نكرده‌اند. از سوي ديگر 55 درصد معتقدند كه اعزام ناوگان امريكايي به خليج [فارس] امريكا را درگير جنگ خواهد كرد و 53 درصد نيز معتقدند كه پرزيدنت ريگان بايد براي حفظ ناوگان امريكايي در خليج [فارس] موافقت كنگره را جلب كند. در اين نظرخواهي ميزان محبوبيت ريگان به 54 درصد رسيده كه از اكتبر گذشته تاكنون سابقه نداشته است.»[۴۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/02
- ↑ سند شماره 294066 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: هنگ ژاندارمري اهواز، ركن 3، 2/7/1366.
- ↑ سند شماره A294066 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: هنگ ژاندارمري اهواز، ركن 3، 2/7/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 189، 3/7/1366، ص4، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 4/7/1366، ص18.
- ↑ سند شماره 120402 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گردان اطلاعات 72 ثارالله، شلمچه، از 1/7/1366 الي 3/7/1366، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 4/7/1366، ص2.
- ↑ سند شماره 029286 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه كربلا، معاونت عمليات، 6/7/1366.
- ↑ سند شماره 029364 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، گزارش نوبه‌اي شماره 6080، 11/7/1366 و سند شماره 029288 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات قرارگاه مقدم نيروي زميني سپاه در جنوب (كربلا)، 7/7/1366.
- ↑ سند شماره 127980 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: شلمچه، فرماندهي قرارگاه، گردان 201 ائمه، 3/7/1366.
- ↑ دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 58، 24/7/1366، ص45و46.
- ↑ سند شماره 029499 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان، معاونت اطلاعات، 29/7/1366.
- ↑ دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 57، 10/7/1366، ص73.
- ↑ مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، صحيفه امام: مجموعه آثار امام خميني، جلد بيستم (تهران: مؤسسه تنظيم و نشر آثار امام خميني، 1378)، ص390 تا 392؛ و - روزنامه جمهوري اسلامي، 2/7/1366، ص12.
- ↑ روزنامه كيهان، 2/7/1366، ص3.
- ↑ سند شماره 1519 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه (حميدرضا مشهدي‌فراهاني)، 23/6/1366 تا 24/6/1366، گزارش سمينار - باختران، ص39و40؛ و - روزنامه اطلاعات 24/6/1366، ص14؛ و - روزنامه اطلاعات 31/6/1366، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 24/6/1366، ص14؛ و - روزنامه اطلاعات 4/7/1366، ص18.
- ↑ مأخذ 4، ص17، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 6، ص2.
- ↑ مأخذ 4، ص18.
- ↑ مأخذ 4، ص3.
- ↑ مأخذ 3، ص13.
- ↑ مأخذ 4، ص آخر، به نقل از خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 4، ص آخر.
- ↑ مأخذ 3، ص17، نيويورك - خبرگزاري رويتر، 2/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص29، واشنگتن - خبرگزاري فرانسه، 2/7/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 190، 4/7/1366، ص20و21، واشنگتن - خبرگزاري رويتر، 3/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 2/7/1366، ص آخر، بحرين - خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 4، ص آخر، خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 4، ص آخر، نيويورك - خبرگزاري فرانسه؛ و - روزنامه جمهوري اسلامي، 4/7/1366، ص3.
- ↑ مأخذ 3، ص47، راديو بي‌بي‌سي، 2/7/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 211، 25/7/1366، ص35.
- ↑ مأخذ 3، ص11، راديو بي‌بي‌سي، به نقل از روزنامه تايمزمالي، 2/7/1366.
- ↑ مأخذ 26، ص6، نيويورك - خبرگزاري فرانسه، 3/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص6و7، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/7/1366.
- ↑ مأخذ 4، ص3، روزنامه القبس.
- ↑ مأخذ 4، ص18، مسكو، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري تاس.
- ↑ مأخذ 26، ص58، قاهره - خبرگزاري آلمان، 2/7/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 4/7/1366، ص آخر، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 4، ص آخر، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 38، ص آخر، پاريس - هفته‌نامه فرانسوي كاناره‌انشنه.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 2/7/1366، ص3، راديو بي‌بي‌سي، به نقل از روزنامه تايمز.
- ↑ مأخذ 3، ص22، راديو بي‌بي‌سي، به نقل از اينديپندنت، 2/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص5، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 2/7/1366.
- ↑ مأخذ 3، ص17، نيويورك - خبرگزاري رويتر، 2/7/1366.