1366.07.11
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.11 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | یازده مهر |
| تاریخ شمسی | 1366.07.11 |
| تاریخ میلادی | 3 اکتبر 1987 |
| تاریخ قمری | 9 صفر 1408 |
گزارش- 177
امروز در قرارگاه شهيد بروجردي واقع در روستاي بوالحسن بانه، فرماندهان سپاه‌پاسداران سه جلسه تشكيل دادند. در جلسه اول با حضور فرمانده نيروي زميني سپاه (علي شمخاني)، فرمانده قرارگاه نجف (نورعلي شوشتري) و فرمانده قرارگاه قدس (عزيز جعفري) ادامة طرح‌ريزي مانور عمليات در منطقه ماووت (ارتفاعات گرده‌رش، قميش، گوجار …) و سازمان رزم عمليات بررسي گرديد و تعيين يگان‌هاي مناسب براي هر محور و مشكلات موجود و چاره‌انديشي براي آن به بحث گذاشته شد. در ادامة اين جلسه مسئلة تسلط و ديد دشمن روي منطقة عملياتي، لزوم استفاده از هلي‌كوپتر براي تدارك و پشتيباني يگان‌هاي عمل‌كننده و ضرورت استفاده از يگان‌هاي توپخانه و زرهي براي مقابله با يگان‌ها و پاتك‌هاي دشمن مورد توجه و بحث قرار گرفت. در اين جلسه همچنين بر تأمين استحكامات مورد نياز يگان‌ها براي استقرار در منطقه و اقدامات مهندسي ضروري به خصوص براي احداث جاده‌هاي جديد و تعمير جاده‌هاي موجود، تأكيد شد.[۱]
گزارش- 178
جلسه دوم امروز فرماندهان سپاه با حضور فرماندهان حاضر در جلسه قبل و فرمانده قرارگاه رمضان (محمدباقر ذوالقدر)، فرمانده تيپ75 ظفر (محمد مقدم)، معاون عمليات قرارگاه نجف (اكبر دانشيار) و حمزه حميدنيا از مسئولان اين قرارگاه تشكيل شد. در اين جلسه فرمانده تيپ75 ظفر گزارشي از شناسايي‌هاي انجام شده در منطقه دشت زور، حلبچه، سيدصادق و خورمال ارائه كرد. وي گفت بعد از عمليات فتح9 در منطقه خورمال (12/5/1366)، عراق نيروهاي زيادي وارد منطقه كرد، ولي هم‌اكنون اوضاع منطقه عادي شده است و دشمن توان زيادي در منطقه ندارد. وي افزود عراقي‌ها از كنار سيدصادق كانالي به طرف درياچه دربندي‌خان احداث كرده‌اند كه 6 متر عرض و 4 متر عمق دارد. فرمانده تيپ ظفر طرحي براي عمليات در حد فاصل چناره تا شنام ارائه كرد. وي گفت كه با اجراي اين عمليات عقبه‌هاي دشمن در منطقه منهدم و ناامن خواهد شد و مي‌توانيم با راهنمايي ديده‌بان‌ها عقبه‌هاي دشمن را زير آتش بگيريم و حتي قادريم به مدت يك شب شهر سيدصادق را تصرف كنيم. برادران ذوالقدر، شوشتري و حميدنيا با اين طرح، مخالفت كردند؛ آنها معتقد بودند كه با اجراي اين عمليات راه‌كارهاي اجراي عمليات در اين منطقه و راه ورود نيروهاي قرارگاه رمضان به داخل عراق بسته مي‌شود. فرمانده قرارگاه رمضان همچنين اضافه كرد تنها در صورتي كه تصميم به تداوم عمليات در اين منطقه داشته باشيم اجراي آن مناسب است وگرنه، خير.[۲] در ادامة جلسه موضوع اجراي عمليات منظم و گسترده در منطقه دشت‌زور، حلبچه و ... مطرح شد و محاسن و معايب آن و واكنش احتمالي دشمن و توان مورد نياز بررسي گرديد. مسئلة واكنش شديد دشمن به دليل وجود چند شهر در منطقه مورد نظر و از سوي ديگر، استقبال مردم اين منطقه از نيروهاي ايراني و حتي امكان پيوستن عده‌اي از نيروهاي جاش كه در خدمت ارتش عراق هستند به قواي خودي و ضرورت اقدامات گسترده مهندسي در منطقه، از مباحثي بود كه در اين باره مطرح گرديد.[۳]
گزارش- 179
سومين جلسة امروز قرارگاه شهيد بروجردي با حضور فرماندهان نيروي زميني سپاه و قرارگاه نجف و علي‌رضا عندليب (مسئول معاونت مهندسي نيروي زميني سپاه)، جمال آبرومند (مسئول پشتيباني نيروي زميني سپاه) و جان‌محمد (مسئول پشتيباني سپاه در غرب) براي بررسي مشكلات پشتيباني قرارگاه نجف و چاره‌انديشي براي پشتيباني عمليات در منطقه شمال غرب تشكيل گرديد. ابتدا مسئول پشتيباني قرارگاه نجف مشكلات و كمبودها را برشمرد: «مشكل اول بودجه است، از بودجه برآورد شده تاكنون 50 درصدش تأمين شده ... ما حدود هزار دستگاه ماشين كرايه‌اي داريم كه روزي فقط 5/1 ميليون تومان كرايه اينهاست. ميوه بچه‌ها را از 6 كيلو ]در ماه[ به 2 كيلو كم كرده‌ايم؛ از ديروز هم گفته‌ايم ديگر نخرند … قطعات ماشين‌آلات مشكل داريم … بدهكاري زيادي داريم.» آبرومند: در مجموع قرارگاه پشتيباني غرب 50 ميليون تومان بدهكار است، 30 ميليون تومان به شركت نفت و 20 ميليون تومان براي خواروبار و ترابري و متفرقه است. جان‌محمد: گردان قائم بهترين سند است. به علت همين مشكلات صبحانه و شام از برنامه غذايي اينها حذف شده است. الان اينها در 24 ساعت يك وعده غذا مي‌خورند. مسئله ديگر اينكه با توجه به فصل سرما و يگان‌هايي كه در اين منطقه حضور دارند، مشكل پوشاك گرم، موكت، چادر، پتو و ... وجود دارد. براي عمليات نياز به حدود 400 قاطر است كه هزينه خريد و مخارج آنها هم هست. آبرومند: اگر با استعداد پيش‌بيني شده در اين منطقه بخواهيد وارد عمل شويد حدود سه هزار وانت تويوتا لازم است. جان‌محمد: نيرو هم يكي ديگر از مشكلات ماست. حتي به اندازه نيروهاي ترخيصي به ما نيرو نداده‌اند. اين امكاناتي كه با اين همه خونِ دل تهيه مي‌شود به علت كمبود نيرو از بين مي‌رود. ما مجبوريم در اين منطقه مقرها و آمادگاه‌هاي متعدد بزنيم. در بانه، مريوان، سقز و ... بايد نيرو باشد كه امكانات را حفظ كند.[۴] در پايان جلسه مقرر شد كه به منظور رفع مشكلات پشتيباني و تأمين امكانات ضروري براي عمليات، فرمانده نيروي زميني طي نامه‌اي به آقاي هاشمي، اقلام مورد نياز براي اجراي عمليات در غرب كشور را اعلام نمايد تا در صورت تصميم به اجراي عمليات در اين منطقه، دستور تأمين مايحتاج آن داده شود.[۵]
گزارش- 180
امروز تأسيسات نفتي آغاجاري و رامهرمز هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرار گرفت و آسيب ديد. در ساعت 9:55 هواپيماهاي دشمن واحد بهره‌برداري شماره1 "پازنان" واقع در منطقه آغاجاري و تأسيسات نفتي "كرنج" واقع در رامهرمز را هدف حملات خود قرار دادند كه بر اثر آن در تأسيسات "پازنان" آتش‌سوزي وسيعي رخ داد طوري كه چندين ساعت پس از بمباران، نيروهاي امدادي توانستند آن را خاموش كنند.[۶] همچنين شهرهاي آبادان و خرمشهر 24 ساعت گذشته زير آتش توپخانه دوربرد ارتش عراق قرار داشت.[۷]
گزارش- 181
در منطقه عملياتي قصرشيرين عناصر سازمان مجاهدين خلق (منافقين) مجدداً به يكي ديگر از گردان‌هاي ارتش حمله كردند. اين حمله در جنوب قصرشيرين و عليه گردان 66 از تيپ2 لشكر81 زرهي صورت گرفت. سه روز قبل نيز به مقر گردان 143 از تيپ3 لشكر81 زرهي ارتش حمله شد.[۸] [ر.ك.به: 8/7/1366] حملات منافقين به پايگاه‌هاي نيروهاي خودي معمولاً با شناسايي دقيق قبلي و يا جمع‌آوري اطلاعات از طريق افراد پناهنده و جاسوس صورت مي‌گيرد. همچنين به گزارش سپاه پانزدهم رمضان تعدادي از عناصر سازمان مجاهدين خلق به‌منظور شناسايي مواضع نيروهاي خودي و فيلمبرداري از مناطق بمباران شده و جمع‌آوري اطلاعات و برآورد نيروهاي خودي، از خاك عراق وارد ارتفاعات شهرستان بانه شده‌اند.[۹]
گزارش- 182
در پي اجراي طرح ضربه زدن به هسته‌هاي تشكيلاتي گروه‌هاي ضدانقلاب در شهرها و روستاهاي كردستان، 25 تن از عناصر كومه‌له در شهرستان مريوان دستگير شدند و مقاديري اسناد و مدارك درون گروهي از آنان كشف گرديد.[۱۰] هسته‌هاي تشكيلاتي گروه‌ها با جذب نيرو، جمع‌آوري اطلاعات، تأمين مواد غذايي و اقدامات تبليغاتي در تحرك و فعاليت گروه‌ها نقش مهمي برعهده دارند.[۱۱]
گزارش- 183
پيشمرگان مبارز كرد عراقي طي يك عمليات هجومي در شهر "دگانه" واقع در استان اربيل عراق، 8 تن از نيروهاي عراقي را اسير كردند. در اين حمله همچنين 4 تن از نيروهاي دشمن كشته شدند و يك خودرو و تعدادي سلاح سبك به غنيمت نيروهاي مبارز كرد درآمد.[۱۲] افراد حزب دمكرات كردستان عراق (گروه بارزاني) نيز در استان دهوك در محور "كاني ماسي" رادار پادگان بيگوفا را از كار انداختند.[۱۳]
گزارش- 184
مانور "آزادي جزيره" با هدف آمادگي و آموزش يگان‌هاي نيروي دريايي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در تأمين امنيت و دفاع از جزيره خارك و حوزه‌هاي نفتي ايران طراحي و در خليج فارس برگزار شد. حسين علايي فرمانده نيروي دريايي سپاه درباره اين مانور گفت: «اين مانور كه براي آن عنوان "آزادي جزيره" انتخاب شده بود، به‌منظور دفاع از جزيره خارك و حوزه‌هاي نفتي خليج فارس طراحي شده و يكي از سلسله مانورهاي محدود سپاه در خليج فارس بود كه از سه روز پيش شروع شده بود و شنبه شب پايان يافت. در اين مانور واحدهايي از منطقه دوم دريايي سپاه شركت داشتند و ضمن تمرين كنترل تحركات خارجي فرضي در منطقه، ساير اهداف اين مانور را با موفقيت تمرين كردند.»[۱۴] مهندس موسوي، نخست‌وزير نيز در اين باره گفت: «اين مانور به مثابه آزمايشي در برابر توطئه قدرت‌هاي استكباري در خليج فارس بود كه نتايج درخشاني به دنبال داشت و ما از ديروز شاهد حساسيت قدرت‌هاي بيگانه در خليج فارس هستيم. ما در خليج فارس ايستاده‌ايم و در آنجا خواهيم جنگيد به همان صورت كه در خشكي ايستاده و جنگيده‌ايم و اين مانور هشداري است به قدرت‌هاي سلطه‌گر.»[۱۵]
گزارش- 185
هم‌زمان با برگزاري مانور آزادي جزيره، كشتي "يو.اس.اس. لاسال" كشتي فرماندهي اسكادران نيروي دريايي امريكا مستقر در خليج فارس، اواخر روز گذشته ادامه اسكورت نفتكش‌هاي كويتي را متوقف كرد و به سرعت عازم شمال خليج فارس شد.[۱۶] آسوشيتدپرس اقدام كشتي لاسال را براي اجراي مأموريت مرموز و ناگهاني اعلام كرد.[۱۷] رويتر نيز در گزارشي از عرشه "لاسال" به‌نقل از مقام‌هاي رسمي امريكا از وجود تهديد عليه عربستان خبر داد و اعلام كرد: «اين تهديد به‌گونه‌اي بود كه عربستان سعودي مجبور به اعلام آماده‌باش بالاي نظامي شد.»[۱۸] منابع خبري غرب در سطح بسيار گسترده‌اي اعلام كردند كه نيروهاي ايران قصد داشتند به منطقه بي‌طرف نفتي به نام "رأس‌الخفجي" كه در سواحل عربستان قرار دارد، حمله كنند. راديو بي.بي.سي با اشاره به آماده‌باش نيروهاي عربستان و حركت "لاسال" به شمال خليج فارس و اعلام برگزاري مانور به‌وسيله ايران، گفت: «با اينكه هنوز اطلاعات زيادي از تحولات خليج فارس در دست نيست، اما گمان مي‌رود كه حدود 40 قايق تندرو و مسلح ايراني به‌سوي تأسيسات نفتي خفجي، كه در بخش جنوبي خليج فارس قرار دارد و عربستان سعودي و كويت مشتركاً آن را از طرف عراق اداره مي‌كنند، در حركت بودند.»[۱۹] منابع كشتي‌راني و ديپلماتيك نيز گفتند: «يك گروه از قايق‌هاي ايراني به‌طرف ترمينال نفتي خفجي در نزديكي ساحل عربستان حركت كردند اما هواپيماهايي كه در ارتفاع كم پرواز مي‌كردند قايق‌ها را دور نمودند... هواپيماها - كه گفته مي‌شود از پايگاه نيروي هوايي عربستان سعودي در ظهران به پرواز درآمده بودند - برفراز تعداد زيادي از قايق‌هاي ايران كه به‌طرف سكوي نفتي رأس‌الخفجي در جنوب خليج فارس حركت مي‌كردند، پرواز نمودند.» يك ديپلمات در اين‌باره گفت: «تعداد قايق‌هاي ايران زياد بود. آنها پراكنده شده‌اند. پراكندگي آنها به نظر مي‌آيد نشان‌دهنده آن باشد كه آنها در يك مأموريت آموزشي يا در يك گشت ساده بوده‌اند. اما چه كسي ايراني‌ها را مي‌شناسد.» وي افزود كه اين واقعه صبح امروز روي داد. مقامات ديپلماتيك و كشتي‌راني گفتند كه احتمال مي‌رود اين كشتي‌ها از پايگاه پاسداران انقلاب در جزيره فارسي كه در حدود 120 كيلومتري جنوب سكوي نفتي ساحلي واقع است به ناحيه به اصطلاح بي‌طرف خفجي كه كويت و عربستان سعودي براي بارگيري نفت از آن استفاده مي‌كنند، آمده‌اند. يك ديپلمات نيز گفت كه قايق‌ها در حدود 20 كيلومتري نزديك سكوي نفتي پراكنده بودند.[۲۰] "هارولد برنسن" فرمانده رزم‌ناو لاسال هم با اشاره به حركت نيروهاي ايراني به‌سوي رأس‌الخفجي درباره درگيري احتمالي ناوگان امريكا و قايق‌هاي ايراني گفت: «در منطقه‌اي كه ما در آن حركت مي‌كرديم تنها به نظارت مشغول بوديم، هيچ‌گونه رو در رويي پيش نيامد. ما تنها از امكانات، هلي‌كوپترها و رادارهاي خود استفاده مي‌كرديم و اين چيزي است كه ما به‌طور معمول هر روزه انجام مي‌دهيم.» اين افسر امريكايي درباره اينكه آيا عراقي‌ها نيز در اين فعاليت‌ها نقش داشتند يا نه، گفت: «آنها در اين فعاليت‌ها حضور هوايي داشتند.»[۲۱] منطقه الخفجي در نزديكي مرز عربستان و كويت و در حدود 110 مايلي جزيره خارك قرار دارد. اين منطقه از دو حوزه نفتي تشكيل شده و داراي چاه‌هاي نفتي متعدد، تأسيسات پالايش و تصفيه و سكوهاي بارگيري نفت است. رأس‌الخفجي منطقه بي‌طرف محسوب مي‌شود و زير نظر عربستان قرار دارد كه شركت‌هاي نفتي غربي و ژاپني در آن فعالند. ظرفيت توليد نفت اين منطقه 300هزار بشكه در روز است و اغلب درآمد ناشي از فروش نفت آن به حساب دولت عراق واريز مي‌شود.[۲۲]
گزارش- 186
رسانه‌هاي غربي تحولات امروز خليج فارس را به طور گسترده منعكس كرده‌اند و در حالي‌كه دولت‌هاي كويت و عربستان سعي در انكار و پوشاندن تحركات امروز در اين منطقه را دارند، اين رسانه‌ها به تحليل و تفسير آن پرداخته‌اند، از جمله راديو بي.بي.سي با ارائه گزارشي از قضيه رأس‌الخفجي، به‌نقل از كارشناسان، هدف ايران را آزمودن ميزان قاطعيت سعودي‌ها در دفاع از خود عنوان كرد و گفت: «نشانه‌هاي موجود حاكي از آن است كه نيروهاي ايران توجه خود را از كويت به عربستان معطوف كرده‌اند و اين ناشي از شكاف بين ايران و عربستان بر سر حادثه مكه و اقدامات كويت براي حفاظت از كشتي‌هاي خود دانسته مي‌شود.»[۲۳] "كردزمن"، محقق امريكايي، نيز در كتاب "درس‌هايي از جنگ‌هاي مدرن" از قضيه خفجي با عنوان "روزي كه ايران و امريكا به تقابل گسترده‌تري حركت مي‌كنند" يادكرد و درباره نقش امريكا نوشت: «عربستان سعودي پس از مشورت با ايالات متحده امريكا، هواپيماهاي اف - 15 و تورنادو را براي مراقبت هوايي كشتي‌ها، به گشت‌زني در منطقه مأمور كرد. آنها همچنين به تهران اخطار كردند كه از طرح آن كشور مطلع شده‌اند. با اين حال تهران تصميم گرفت اين عمليات را حداقل تا نقطه‌اي كه عربستان سعودي را مجبور به واكنش نمايد، آغاز كند و عزم خود را نشان بدهد. در 3 اكتبر 1987 (11مهر1366) تعداد 48 تا 60 قايق تندروي ايران در نزديكي جزيره خارك مستقر شدند و سپس به‌طرف حوزه نفتي خفجي حركت كردند. هواپيماهاي امريكايي "اف-3 آ" اين تحرك نيروهاي ايران را ره‌گيري كردند و فرماندهي نيروي ضربت امريكا در خاورميانه و مراكز مهم فرماندهي در عربستان سعودي را مطلع نمودند. عربستان سعودي بلافاصله با اعزام كشتي‌ها و هواپيماهاي اف-15 و تورنادو به‌سوي نيروهاي ايران از خود واكنش نشان داد. نيروي ضربت امريكا شامل كشتي فرماندهي لاسال نيز مستقيماً به همان سمت حركت كرد. نيروهاي ايران وقتي كه با اين تحركات مواجه شدند، دست به فرار زدند.»[۲۴] از سوي ديگر، مقام‌هاي رسمي عربستان و كويت از وقوع حركت‌هاي مشكوك در نزديكي سواحل خود اظهار بي‌اطلاعي كردند.[۲۵] راديو رياض به‌نقل از مقام‌هاي وزارت دفاع عربستان سعودي ضمن رد گزارش‌هاي مربوط به درگيري جت‌هاي جنگنده اين كشور با قايق‌هاي توپدار ايران، اعلام كرد: «نيروهاي سعودي آمادگي دارند كه هرگونه حمله عليه مرزهاي خود را دفع كنند ولي هيچ‌گونه رو در رويي بين نيروهاي دو كشور روي نداده است.»[۲۶] سخنگوي كاخ سفيد نيز در اين باره گفت: «ما از اين حقيقت كه برخي از قايق‌هاي كوچك در شمال خليج [فارس] ديده شده‌اند و برخي از كشتي‌هاي نيروي دريايي عربستان نيز به گشت‌زني مشغول بوده‌اند، مطلع شده‌ايم و مي‌دانيم اين قايق‌ها احتمالاً ايراني بوده و اكنون اين منطقه را ترك كرده‌اند، ولي تا آنجا كه ما مي‌دانيم در پي اين حادثه هيچ درگيري و يا رو در رويي انجام نگرفته است و هيچ يك از كشتي‌هاي ما در اين منطقه حضور ندارد. در همين حال شنيده شد كه يك رزم‌ناو نيروي دريايي امريكا با راديو هشدار نهايي را به يك قايق ايراني داده است.»[۲۷]
گزارش- 187
به گزارش خبرگزاري رويتر يك كشتي جنگي ايران در خليج فارس در ساعت 17:40 امروز رادار خود را روي يك كشتي نيروي دريايي امريكا به‌نام "كيد" قفل كرد، اما بعد از هشدار كشتي جنگي امريكا با اين جمله كه "قدرت آتش شما بي‌تأثير است" رادار را خاموش كرد و به عقب برگشت. رويتر افزود: «قفل كردن رادار بر روي يك هدف معمولاً مقدمه يك حمله است. اما "كيت اشنايدر" سخنگوي وزارت دفاع امريكا، اين حادثه را عادي توصيف كرد.»[۲۸] وي ضمن اظهار اين مطلب گفت: «در اين حادثه هيچ گلولـه‌اي شليك نشد.»[۲۹]
گزارش- 188
با وجود اينكه كشورهاي اروپايي و ژاپن در بحران خليج فارس، در ابتدا از همكاري نظامي با امريكا خودداري مي‌كردند، در ادامة بحران، اين كشورها زير فشارهاي مستقيم و غيرمستقيم امريكا تصميم خود را تغييرداده و هر روز كشتي‌ها و مين‌روب‌هاي بيش‌تري را به منطقه اعزام مي‌كنند. صبح امروز چهار كشتي نيروي دريايي ايتاليا بر سر راه خود براي الحاق به واحدهاي دريايي امريكا و ساير كشورهاي اروپايي در خليج فارس، وارد عمان شدند. سفير ايتاليا در عمان گفت: «قرار است امروز دو ناو اعزامي به ساير ناوهاي اروپايي در خليج فارس ملحق شوند و دو كشتي ديگر بعداً رهسپار خواهند شد. سه مين‌روب ايتاليايي كه بخشي از ناوگان اين كشور هستند نيز هم اكنون در دوبي مستقرند و در چند روز آينده به ناوگان ايتاليا خواهند پيوست. در حال حاضر انگليس، فرانسه و شوروي در منطقه خليج فارس مين‌روب دارند و كشتي‌هاي ضد مين امريكا، بلژيك و هلند در راه رسيدن به خليج فارس هستند.»[۳۰] امريكا و ژاپن نيز براي همكاري بيش‌تر در خليج فارس باهم مذاكره مي‌كنند. خبرگزاري تاس در گزارشي از ديدار وزير دفاع ژاپن از امريكا نوشت: «مذاكرات بين وزير دفاع امريكا و وزير دفاع ژاپن در امريكا روي دو مسئلة تلاش امريكا به واداشتن ژاپن به ايفاي نقش فعال‌تري در اقدامات نظامي كشورهاي غربي در خليج فارس و خريد جت‌هاي جنگنده امريكايي به وسيله ژاپن متمركز مي‌باشد.» تاس افزود: «قانون اساسي ژاپن كه دولت را از اعزام نيروهاي مسلح به ديگر كشورها بازداشته، به شدت مانع چنين نقش‌هاي خطرناكي مي‌شود.»[۳۱] فرانسه با بيش از ده ناو جنگي و چهار هزار نيروي نظامي در منطقه خليج فارس حضور دارد و تاكنون چهار نفتكش فرانسوي در اين منطقه هدف حمله قرار گرفته است. فرمانده ناو فرانسوي "جورج ليگ" با بيان اين مطلب افزود: «حملات قايق‌هاي ايران بزرگ‌ترين تهديد عليه كشتي‌هاي تجاري در خليج فارس است. مين‌ها نيز مشكل عمده‌اي براي رزم‌ناوها هستند و ايران از مين‌هاي "مينيك" كه بسيار پيشرفته مي‌باشد، در آب‌هاي خليج فارس استفاده مي‌نمايد.» وي همچنين موشك‌هاي كرم ابريشم را - كه در اختيار ايران قرار دارد - به عنوان يك تهديد هميشگي قلمداد كرد.[۳۲]
گزارش- 189
مقام‌هاي رژيم مصر در ديدار با "واينبرگر" وزير دفاع امريكا، تنها راه پايان جنگ ايران و عراق و حفظ منافع امريكا در منطقه را استفاده امريكا از بمب‌هاي اتمي كوچك دانستند. مجله الكفاح العربي در شماره امروز خود ضمن اعلام اين خبر افزود: «كاسپار واينبرگر پيشنهاد مشابهي نيز در سفر اخير خود به كشورهاي عرب حوزه خليج فارس از يك مقام منطقه شنيده بود. وي كه سؤالاتي در مورد نتايج و كاربرد بمب‌هاي نوتروني از وزير جنگ امريكا پرسيده بود، امريكا را به بررسي استفاده از اين بمب مخرّب براي متوقف نمودن جنگ در خليج فارس ترغيب كرد.»[۳۳]
گزارش- 190
عراق 25 فروند هواپيماي پيشرفته "سوخو 25" از شوروي دريافت كرده است. روزنامه الاتحاد در گزارشي نوشت: «عراق برتري قابل توجه نيروي هوايي خود بر ايران را با ده‌ها جنگنده روسي سوخوي 25 شدت بخشيده است.» اين روزنامه به‌نقل از منابع نظامي غربي نوشت: «25 تا 40 فروند از اين نوع جت‌ها وارد عراق شده است و اين نخستين گروه از 100 فروند سوخوي 25 گنجانده شده در يك معامله تسليحاتي بين دو كشور مي‌باشد. اگر اين معامله مورد تأييد قرار گيرد، عراق نخستين كشور در خارج از بلوك كمونيست مي‌باشد كه به چنين هواپيماهايي دست پيدا كرده است.» كارشناسان نظامي مي‌گويند كه حمله‌هاي شديد عليه ستون‌هاي زرهي با سرعتي زياد و جان سالم به در بردن از آتش پدافند هوايي، يكي از ويژگي‌هاي عمده اين هواپيماها مي‌باشد كه مي‌تواند براي حمله به تهاجمات زميني ايران، به عراق بسيار كمك كند. هواپيماهاي مذكور به يك توپ دولول 23 ميلي‌متري و حدود 10 مخزن تسليحاتي در زير بال‌هاي ضخيم خود مجهز است.[۳۴] يونايتدپرس نيز به‌نقل از يك تحليل‌گر غربي نوشت: «نيروي هوايي عراق كه داراي 300 هواپيما است، مي‌تواند با سوخت‌گيري مجدد در فضا، هر زماني كه اراده كند تهران را هدف حمله قرار دهد. ايران فقط 50 تا 70 هواپيماي قابل استفاده در اختيار دارد. ميانگين مأموريت‌هاي هوايي عراق در روز حدود 120 پرواز است كه شامل هلي‌كوپترها نيز مي‌شود. با اين‌حال اغلب تحليل‌گران معتقدند كه با وجود برتري هوايي، عراق قادر به پيروز شدن در جنگ نيست و نوميدانه به آتش‌بسي نياز دارد كه مورد قبول ايران نيست.»[۳۵] هواپيماي روسي سوخو 25 در سال‌هاي 1985تا 1989 به تعداد 30 تا 80 فروند به عراق ارسال شد. اين نوع هواپيما در طول جنگ با ايران به‌خصوص در سال 1988 به خدمت گرفته شد و شماري از خلبانان آن از صدام مدال افتخار گرفتند.
گزارش- 191
ايران و عراق درباره اهميت مواد قطعنامه 598 و نحوه اجراي آن با هم اختلاف‌نظر دارند. محمدجواد لاريجاني در مصاحبه با تهران تايمز گفت: «ايران خواهان قطعنامه مصوبه شوراي امنيت به‌صورت يك مجموعه يكپارچه است؛ در حالي‌كه عراق اظهار تمايل به اجراي "به‌ترتيب" آن كرده است. … آقاي دبيركل سازمان ملل مأموريت خود را با دو هدف اساسي شروع كرد: شرط اول آن است كه قطعنامه به‌صورت كلي درنظر گرفته شود، يعني در مرحله اجرايي هر قسمت و پاراگراف قطعنامه از اهميت مساوي برخوردار باشد و اصل دوم عبارت است از مفهوم پاراگراف اول كه طرفين را به آتش‌بس دعوت مي‌كند. دبيركل سازمان ملل بدين منظور اصل دوم را بيان داشت كه اصول ديگري نيز به‌عنوان گام‌هاي اوليه مي‌تواند وجود داشته باشد. بسياري از اعضاي شوراي امنيت باتوجه به بيانات دبيركل اين تعبير را تأييد كرده و گفتند كه چنين تعبيري به متن اصلي قطعنامه بسيار نزديك است.» معاون وزير خارجه ايران درباره موضع عراق در قبال شرط‌هاي دبيركل افزود: «رژيم بغداد صريحاً و به وضوح هر دو اصل اساسي ذكر شده را كه توسط دبيركل ارائه شده بود، رد كرد و تقاضاي اجراي به‌ترتيب قطعنامه را نمود. آنها خواستند كه اول، پاراگراف اول، بعد دوم و غيره و به‌ترتيب به مورد اجرا گذاشته شود... بنابراين با رد اين دو اصل مورد مذاكره از جانب دبيركل، عراق اجراي كل قطعنامه 598 را رد كرد.»[۳۶]
گزارش- 192
در حالي كه عراق نمي‌تواند از بنادر خود در خليج فارس بهره‌برداري كند، تركيه با فراهم آوردن تسهيلات فراوان، نفت عراق را به بازارهاي جهاني مي‌رساند. خبرگزاري رويتر در گزارشي از شهر "دورتيول" تركيه به‌نقل از منابع وابسته به صنعت نفت تركيه نوشت: «تركيه راه، نفتكش، انبار و ساير امكانات در اختيار رژيم عراق قرار مي‌دهد تا بدين طريق صادرات نفت از راه تركيه به درياي مديترانه و نهايتاً به بازارهاي جهاني نفت افزايش يابد. علاوه بر خط لولـه نفتي عمده‌اي كه از طريق پايانه‌اي در شهر "يومورتاليك" در 40 كيلومتري شرق شهر دورتيول تركيه نفت عراق را به آب‌هاي مديترانه مي‌رساند، رژيم عراق همچنين به پنج گذرگاه براي صدور نفت خود در آب‌هاي تركيه و در خليج اسكندرون دسترسي دارد. عراق به‌وسيله خط لولـه "يومورتاليك" به ايتاليا، سوئيس و نيز مركز عمده خريد و فروش نفت و فرآورده‌هاي نفتي در هلند به‌ويژه بندر "روتردام" فرآورده‌هاي نفتي صادر كرده است. نفتكش‌هاي ترك با طي مسافتي بيش از 1100 كيلومتر، نفت خام عراق را از ناحيه مزبور به تركيه حمل مي‌كنند و اين نفت از طريق تركيه به بازارهاي جهاني صادر مي‌شود.[۳۷] راديو بي.بي.سي نيز درباره موضع تركيه درقبال جنگ ايران و عراق گفت: «تركيه كشوري است كه روابط ديپلماتيك و اقتصادي خود را با هر دو كشور ايران و عراق حفظ كرده است. عراق اخيراً قراردادي را با تركيه در زمينه ساختن خط لولـه نفتي از طريق خاك اين كشور تا درياي مديترانه امضا كرده است. ايران چندين سال طرف عمده مبادلات بازرگاني تركيه بود و تركيه طي پنج سال گذشته در زمينه اجراي چندين پروژه نسبتاً كوچك با ايران قرارداد بسته است. اگر جنگ پايان يابد انتظار مي‌رود تركيه نقش بسيار بيش‌تري در ايران داشته باشد... درباره روابط عراق و تركيه گفتني است كه اين دوكشور از نظر تاريخي بسيار به‌هم نزديك‌تر هستند تا تركيه و ايران، آنان درباره بنيادگرايي اسلامي نيز نظرهاي تقريباً مشابهي دارند. در سال‌هاي اخير تركيه محل اصلي براي رسيدن نفت عراق به درياي مديترانه بوده است. ايران همواره روابط اقتصادي بسيار نزديك‌تر تركيه و عراق را با سوء‌ظن فراوان نگريسته است و بنابراين تركيه مي‌كوشد با دقت هرچه تمام‌تر بي‌طرفي خود را حفظ كند.»[۳۸]
گزارش- 193
آمار و وضعيت سفر ايرانيان به خارج و سفر جهانگردان به ايران مي‌تواند جلوه‌اي از آثار اجتماعي جنگ و تأثير آن بر صنعت توريسم باشد. در سال 1365 نزديك به 800 هزار نفر از ايرانيان با استفاده از گذرنامه‌هاي عادي، زيارتي و خدمتي به كشورهاي خارجي سفر كرده‌اند. در همين مدت بيش از 170 هزار نفر از اتباع بيگانه به كشورمان وارد شده‌اند. گزارش دفتر ايرانگردي و جهانگردي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي حاكي است كه از مجموع 171،837 نفر اتباع بيگانه كه در سال گذشته وارد كشور شده‌اند، 85,801 نفرشان را جهانگردان تشكيل مي‌دهند كه اين رقم نسبت به سال 1364، چهار درصد كاهش يافته است. از نظر مليت اين جهانگردان، پاكستاني‌ها با 30060 نفر در مكان اول قرار دارند، هندي‌ها با 5432 نفر، افغاني‌ها با 5328 نفر، اتباع آلمان غربي با 4789 نفر و ژاپني‌ها با 3019 جهانگرد در رتبه‌هاي بعدي قرار گرفته‌اند. بنابراين گزارش 41,263 نفر از جهانگردان خارجي به‌وسيله هواپيما، 41,107 نفر با اتومبيل شخصي و اتوبوس و 3431 نفر با كشتي به جمهوري اسلامي ايران وارد شده‌اند. درآمد ارزي حاصل از ورود جهانگردان خارجي در سال گذشته نزديك به 2 ميليارد ريال تخمين زده مي‌شود كه نشان‌دهندة اين است كه هر جهانگرد خارجي طي مدت اقامت خود در سال 1365 در ايران به طور متوسط 22780 ريال خرج كرده است. در مقابل تعداد ايرانياني كه در سال گذشته از كشور سفر كرده‌اند 775,982 نفر بوده است كه نسبت به سال 1364، كاهش 7/9 درصدي داشته است. از مسافرين مذكور103،578 نفر از گذرنامه عادي، 800،186 نفر ازگذرنامه زيارتي و 11،079 نفر از گذرنامه سياسي و خدمتي استفاده كرده‌اند. بر اساس اين گزارش 897،669 نفر از مسافرين ايراني جهت خروج از كشور از هواپيما، 99799 نفر از اتومبيل شخصي و اتوبوس و 6286 نفر از كشتي استفاده كرده‌اند.[۳۹]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/11
- ↑ سند شماره 1515 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه (اسدالله احمدي)، 31/6/1366 تا 11/7/1366، ص 142 تا 145؛ و- سند شماره 20712/پ.ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه طراحي و آمادگي عمليات نصر8 (11/7/1366، قرارگاه شهيد بروجردي (بانه)، نوار 26129)، دستنويس ص 29 تا آخر.
- ↑ مأخذ 1، رديف اول، ص 146 تا 149؛ و- سند شماره 20713 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه گزارش شناسايي از داخل عراق (11/7/1366، قرارگاه شهيد بروجردي (بانه)، نوار 26130)، ص 8 تا 18.
- ↑ مأخذ 2، رديف دوم، ص 40 تا 62.
- ↑ مأخذ 2، رديف دوم، ص 19 تا 40.
- ↑ سند شماره 1516 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني سپاه (اسدالله احمدي)، 11 تا 20/7/1366، ص 4.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 198، 12/7/1366، ص 3؛ و - سند شماره 97560 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا- ركن 2، به دفتر نخست‌وزير، 11/7/1366؛ و- سند شماره 97561: از سماجا 2- اطلاعات، به سماجا 3- مركز فرماندهي، 11/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 12/7/1366، ص 14.
- ↑ سند شماره 227188 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات سپاه پاسداران، نشريه "گزارش روزانه"، شماره 264، 16/7/1366، ص1.
- ↑ سند شماره 029346 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان- معاونت اطلاعات، به فرماندهي قرارگاه تاكتيكي يكم نصر- معاونت اطلاعات 11/7/1366.
- ↑ سند شماره 97621 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر نمايندگي امام در سپاه يازدهم امام حسن عسكري(ع)، 13/7/1366.
- ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشريه "رويدادها"، شماره166، 23/7/1366، ص 14.
- ↑ سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: آمار عمليات‌هاي داخل عراق، 30/8/1366، ص 28.
- ↑ سند شماره 029339 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان- معاونت اطلاعات، 11/7/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 12/7/1366، ص 2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/7/1366، ص 3.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 198، 12/7/1366، ص 29، خبرگزاري آسوشيتدپرس، 11/7/1366.
- ↑ همان.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 199، 13/7/1366، ص 21.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 201، 15/7/1366، ص 42، راديو بي.بي.سي، 14/7/1366.
- ↑ مأخذ 16، ص 4، منامه- خبرگزاري يونايتدپرس، 11/7/1366.
- ↑ مأخذ 18، ص 21.
- ↑ سند شماره 028923 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات نيروي دريايي سپاه پاسداران، 20/5/1366.
- ↑ مأخذ 19، ص 42، راديو بي.بي.سي، 14/7/1366.
- ↑ آنتوني كردزمن، درس‌هايي از جنگ‌هاي مدرن، ترجمة حسين يكتا، تهران، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ (منتشر نشده)، ص 368.
- ↑ مأخذ 16، ص 5، كويت- خبرگزاري رويتر، 11/7/1366.
- ↑ مأخذ 16، ص 5، خبرگزاري رويتر، 11/7/1366.
- ↑ مأخذ 16، ص 7، منامه- خبرگزاري آسوشيتدپرس، 11/7/1366.
- ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام در سپاه، نشريه "رويدادها"، شماره 165، 16/7/1366، ص 4.
- ↑ مأخذ 18، ص 13، واشنگتن- خبرگزاري رويتر، 12/7/1366.
- ↑ مأخذ 7، ص آخر، خبرگزاري رويتر.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 12/7/1366، ص 3، خبرگزاري تاس.
- ↑ روزنامه رسالت، 13/7/1366، ص 12، خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 16، ص 46، بيروت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/7/1366؛ و - مأخذ 31، ص 3، كويت- به نقل از روزنامة القبس.
- ↑ مأخذ 16، ص 19، ابوظبي- خبرگزاري رويتر، 11/7/1366.
- ↑ مأخذ 18، ص 4، بغداد- خبرگزاري يونايتدپرس، 12/7/1366.
- ↑ روزنامه رسالت، 12/7/1366، به نقل از روزنامه تهران تايمز.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 58، 24/7/1366، ص 51 و 52، خبرگزاري رويتر.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 57، 10/7/1366، ص 100 و 101 به نقل از راديو بي.بي.سي.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 11/7/1366، ص 12.