1366.08.23
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.08.23 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و سه آبان |
| تاریخ شمسی | 1366.08.23 |
| تاریخ میلادی | 14 نوامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 21 ربيع‌الاول 1408 |
گزارش- 860
در پي پاسخ امام خميني به نامه شوراي عالي پشتيباني جنگ و انتشار دستورالعمل 10 ماده‌اي اين شورا خطاب به مردم مبني بر بسيج كليه نيروها و امكانات براي رويارويي با امريكا و اجراي عمليات مداوم و مؤثر در جبهه‌هاي جنگ، ائمه جمعه شهرها، روحانيون، شخصيت‌ها، وزارت‌خانه‌ها، سازمان‌ها، ارگان‌ها، نهادها، انجمن‌هاي اسلامي و اقشار مختلف مردم با صدور اطلاعيه و راه‌پيمايي، آمادگي خود را براي حضور در جبهه‌ها اعلام كردند. در اين اطلاعيه‌ها اقشار و نهادهاي مختلف ضمن اعلام اطاعت و پيروي از فرمان‌ها و سخنان امام خميني، آمادگي خود را براي اجراي دستورالعمل شوراي عالي پشتيباني جنگ اعلام كردند.[۱] همچنين ستاد كل نيروهاي سه‌گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با انتشار اطلاعيه‌اي اعلام كرد: «سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ضمن اعلام آمادگي خود جهت انجام امور جذب، آموزش، سازمان‌دهي و به‌كارگيري نيروهاي داوطلب، درخصوص ثبت‌نام و اعزام داوطلبان، موارد زير را جهت آگاهي ملت به اطلاع مي‌رساند: 1ـ از كليه نيروهاي بسيجي اعم از رزمنده و تخصصي دعوت مي‌شود جهت ثبت‌نام و تعيين نوبت اعزام به پايگاه‌هاي سپاه و رده‌هاي مقاومت بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مراجعه و ثبت‌نام نمايند. 2ـ اولين اعزام سرتاسري از اول تا دوازدهم آذرماه تحت عنوان سپاهيان حضرت محمد(ص) از استان‌هاي سرتاسر كشور انجام خواهد شد. 3ـ اعزام نيروهاي رزمنده و پشتيباني از استان‌هاي سرتاسر كشور همه ماهه صورت خواهد گرفت. داوطلبان ضمن مراجعه با توجه به نيازمندي‌هاي جبهه‌هاي نبرد و آمادگي‌هاي شخصي، نوبه‌بندي خواهند شد. 4ـ اعلام آمادگي نيروهاي رزمنده اعم از پاسداران، بسيجيان و نيروهاي احتياط به صورت مانور سپاهيان محمد(ص) و هم‌زمان با اعزام اين سپاه در استان‌ها و شهرستان‌هاي سراسر كشور برگزار خواهد شد.»[۲] پيش از ظهر امروز نيز رئيس ستاد مشترك ارتش (سرتيپ سهرابي) و فرماندهان نيروي زميني (سرتيپ حسني‌سعدي)، نيروي هوايي (سرتيپ ستاري)، نيروي دريايي (دريادار ملك‌زادگان) و ديگر مسئولان نظامي ارتش جمهوري اسلامي با رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي پشتيباني جنگ ديدار كردند و ضمن اعلام آمادگي نيروهاي سه‌گانه و پرسنل ارتش، برنامه‌هاي پيشنهادي خود را براي رويارويي با امريكا و عراق ارائه دادند.[۳]
گزارش- 861
يك نشريه داخلي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي با اشاره به عزم و اراده داخلي در برخورد با قضيه جنگ و تمهيدات سياسي و عملي امريكا و ارتجاع عرب در سطح بين‌المللي و منطقه‌اي، توافق سوريه و عراق، رضايت امريكا از اجلاس امان و سكوت شوروي در قبال آنها را نشانه‌اي از توافق دو ابرقدرت در جنگ ايران و عراق و آغاز مرحله جديدي دانست كه لازم است در مقابل آن تدابيري اتخاذ شود، از جمله: 1- وارد آوردن يك شكست ديگر بر امريكا در صحنه جنگ تحميلي و خليج فارس. 2- ادغام اوضاع جديد در جنگ با تمهيداتي در امر مبارزه با اسرائيل و امريكا. 3- پيگيري فعاليت‌هاي ديپلماتيك تا جايي‌كه "گام بلند استراتژيك در جنگ" را تحت‌الشعاع قرار ندهد. 4- گشودن فصل تازه‌اي در جنبش اسلامي خاورميانه در مقابل تعميم كمپ‌ديويد. 5- تمهيداتي در قبال آشتي سوريه و عراق كه نشانه‌اي از توافق دو ابرقدرت است. 6- كمك به جنبش اسلامي لبنان. 7- برداشتن گام تازه در امر جنگ و استمرار آن. 8- حفظ هشياري نسبت به تغيير قابل كنترل و محدود در عراق در كنار تحركات سياسي سازمان ملل متحد در زمينه صلح. 9- انجام اقداماتي براي اداره اقتصاد كشور در راستاي تهييج، بسيج و سازمان‌دهي عمومي و تنگنا‌هايي كه امريكا درصدد ايجاد آن است. 10- حل معضلات اجتماعي از رهگذر پشتيباني از جنگ كه از اين اهرم مي‌توان در امر سازمان‌دهي هرچه بيشتر نيروهاي مردمي جهت برخورداري از جايگاه قوي‌تر بهره جست.[۴]
گزارش- 862
قرارگاه رمضان در پي دستور جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه مبني بر جمع‌آوري اطلاعات از آرايش و وضعيت دشمن در منطقه عملياتي ماووت، امروز گزارشي به شرح زير به برادر رحيم صفوي ارائه داد: «بدين وسيله اخبار رسيده از داخل عراق جهت بهره‌برداري ارسال مي‌شود. لازم به ذكر است كه با توجه به تعجيل در گرفتن خبر، اطلاعات مربوطه صددرصد نمي‌باشد. ضمناً اطلاعات دقيق‌تر متعاقباً تقديم مي‌شود: 1- روي ارتفاع گرده‌رش دشمن داراي دو گردان تكاور مي‌باشد كه داراي سلاح دوشكا، خمپاره‌هاي 120، 80 و 60 ميلي‌متري و سلاح‌هاي سبك است. 2- در ارتفاعات قميش، دولبشك و آمدين نيروهاي دشمن تقويت نشده و برگشته‌اند. 3- در ارتفاعات الاغلو و گوجار دشمن شش پايگاه جديد همراه با ميدان موانع احداث و چهار دستگاه تانك اضافه كرده است. 4- دو تيپ گارد رياست جمهوري عراق در سليمانيه نزديك انبار تا سلوجه به‌عنوان احتياط مستقر هستند. 5- در محورهاي سورقلات، سفره، قلعه‌چولان و آمدين مجموعاً دو تيپ مستقر هستند. 6- دشمن قبلاً از انجام عمليات مشترك منظم و نامنظم اطلاع داشت ولي اكنون از عمليات آينده اطلاعاتي ندارد. 7- نيروهاي اضافي منطقه درحال عقب‌نشيني به طرف سليمانيه هستند.»[۵]
گزارش- 863
گزارش معاونت اطلاعات قرارگاه مقدم نيروي زميني سپاه در جنوب (كربلا) حاكي است كه با توجه به تبليغات اخير رسانه‌هاي داخلي براي بسيج مردم و خاتمه جنگ و انعكاس آن در رسانه‌هاي خارجي، ارتش عراق به تمام يگان‌هاي خود در جبهه جنوب دستور آماده‌باش صددرصد داده است و در اين زمينه اقدام به جابه‌جايي و تحركاتي براي تقويت خطوط خود نموده است. دشمن همچنين به‌وسيله هواپيما و هلي‌كوپتر به شناسايي‌هاي مستمر خود ادامه مي‌دهد.[۶]
گزارش- 864
امروز هواپيماهاي دشمن چند واحد صنعتي - كارگري و تأسيسات نفتي و يك پايگاه نظامي را بمباران كردند و به حريم هوايي چندين شهر و منطقه كشور تجاوز شد. به گزارش ستاد مشترك ارتش، در ساعت 11:35 هواپيماهاي دشمن تلمبه‌خانه نفت عبدل‌خان واقع در مسير اهواز - انديمشك را با دو راكت هدف قرار دادند. ستاد مشترك نتيجه اين حمله را 7 شهيد اعلام كرده است، ولي خبرگزاري جمهوري اسلامي تنها از مجروح شدن 7 تن خبر داده است. در ساعت 11:51 نيز ضلع شمالي پايگاه اميديه بمباران شد. در ساعت 12 امروز نيز يك هواپيماي دشمن واحد بهره‌برداري شماره3 نفت (يونيت3) در 30 كيلومتري اميديه - آغاجاري را هدف دو راكت قرار داد كه يكي در بيابان افتاد و ديگري به دو لولـه ورودي نفت اصابت كرد و آن را منهدم و دچار آتش‌سوزي نمود. اين حمله خسارت جاني نداشت.[۷] به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي همچنين در ساعت 12:07 هواپيماهاي عراقي تأسيسات بهره‌برداري شماره3 و پروژه فشارقوي تزريق گاز (ليشتر) در منطقه گچساران را بمباران كردند. طي يك‌سال گذشته اين تأسيسات نفتي كه نفت منطقه را به ايستگاه (گره) پمپاژ مي‌كند، 4بار بمباران شده و به 4 پمپ از 5 پمپ آن خسارات كلي وارد شده است و دستگاه تفكيك گاز و نفت آن خسارت ديده است. در بمباران امروز نيز پروژه فشارقوي تزريق گاز (در ليشتر) كه جديداً آماده بهره‌برداري شده، خسارت زيادي ديده است.[۸] ستاد مشترك ارتش نيز اعلام كرد كه در ساعات مختلف امروز از ساعت 9 تا 20:36 به طور متناوب در شهرها و مناطق زير وضعيت قرمز اعلام گرديد: اهواز، اميديه، بندر امام، نوار ساحلي، دزفول، سيري، بهبهان، بيدبلند، پازنان، سكوهاي خارك، از دزفول تا بوشهر، نيروگاه برق بندرعباس، اصفهان، نوشهر، شيراز، نوار مرزي غرب، مهاباد و لاوان.[۹] علاوه بر اين، ناحيه ژاندارمري سيستان و بلوچستان به نقل از گردان مرزي جليگ‌ور اعلام كرد در ساعت 14 امروز يك هواپيماي ناشناس كه در ارتفاع 1500 متري از طرف چابهار به سمت ايرانشهر در حركت بود، ضمن مانور به مدت يك دقيقه در فضاي گردان فوق، به طرف پيشين حركت كرده و ناپديد شده است.[۱۰]
گزارش- 865
هفدهمين و بزرگ‌ترين كاروان كشتي‌هاي كويتي تحت پرچم امريكا پس از سه روز حركت در خليج فارس، بدون بروز حادثه‌اي امروز به سواحل كويت رسيد. خبرگزاري رويتر به نقل از بيانيه فرماندهي مركزي نيروهاي مشترك ويژه مديترانه نوشت: كاروان مزبور با هيچ‌گونه فعاليت هوايي و زميني ايرانيان در خلال سفر خود در خليج فارس برخورد نكرد. اسكورت اين كاروان كه متشكل از شش كشتي تجاري از جمله يك كشتي حامل پرچم بحرين بود، روز چهارشنبه از عمان آغاز و پس از طي 600 گره دريايي در آب‌هاي كويت پايان يافت. كاروان مزبور همچنين سه كشتي تغيير پرچم يافته كويتي به نام‌هاي تاون‌سند، گاس پرنيس (گاز پرنس) و گاس كوئين را شامل مي‌شد. سه كشتي ديگر يعني كشتي ابن‌عبدون تحت پرچم بحرين، كشتي گلاسيربي تحت پرچم امريكا و همچنين نفتكش ريچارد ماتهيسن كه در اجاره امريكا قرار داشت، به اين كاروان پيوسته بودند.[۱۱] از سوي ديگر، آسوشيتدپرس در گزارشي از خليج فارس اعلام كرد كه يك كشتي بازرگاني چيني را يك قايق توپدار ايراني ره‌گيري كرد. اين كشتي لينگ كوان نام دارد و براي بارگيري كالاهاي عراقي رهسپار اين كشور بود. كشتي كوان پيام راديويي ايرانيان را مبني بر خاموش كردن موتور و آماده شدن براي بازرسي، در خارج از آب‌هاي ام‌القوين واقع در جنوب خليج فارس دريافت كرد.[۱۲] سرنشينان قايق ايراني با توقف اين كشتي به بازرسي آن پرداختند.[۱۳] خبرگزاري رويتر نيز گزارش داد كه صبح امروز يك عدد مين شناور در سمت شمالي خليج فارس به‌وسيله يك نفتكش شوروي پيدا شد.[۱۴] ستاد مشترك ارتش در اطلاعيه شماره 3020 خود كه عصر امروز منتشر شد، اعلام كرد: «در شبانه‌روز گذشته توسط ناوگان نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران پانزده كشتي تجاري و نفتكش در محدوده تنگه هرمز مورد بازرسي و بررسي محموله‌اي قرار گرفتند و به علت نداشتن محموله مشكوك، به آنان اجازه ادامه مسير داده شد.»[۱۵]
گزارش- 866
معمر قذافي رهبر ليبي و هانس ديتريش‌گنشر وزير خارجه آلمان بر لزوم پايان جنگ ايران و عراق تأكيد كردند. خبرگزاري آلمان از مادريد گزارش داد معمر قذافي در گفت‌وگو با هفته‌نامه "يا" از رهبر ايران خواست كه به جنگ هفت‌ساله خليج فارس پايان دهد. وي گفت: ما سعي كرده‌ايم ايران را به پايان‌بخشيدن به اين جنگ بي‌معني ترغيب بكنيم. بمباران مدارس يك عمل زشت و غيرقانوني است.[۱۶] وزير خارجه آلمان نيز بر لزوم اجراي فوري و كامل قطعنامه 598 شوراي امنيت براي پايان‌دادن به جنگ ايران و عراق تأكيد كرد. راديو دوبي به‌نقل از گنشر گفت: «ايران بايد به اراده جوامع بين‌المللي جهت برقراري صلح و پايان‌دادن به جنگ ميان دو كشور پاسخ مثبت دهد.»[۱۷]
گزارش- 867
سران كشورهاي عربي در اجلاس امان با تأييد بازگشت مصر به جهان عرب و جبهه‌گيري عليه جمهوري اسلامي ايران به عنوان دشمن اعراب، زمينه لازم را براي گسترش كمپ‌ديويد و كاهش منفوريت روابط با اسرائيل فراهم كردند. مقامات اسرائيل نيز از اين جهت كه حساسيت كشورهاي عربي به اسرائيل كم‌تر شده است، از اجلاس امان ابراز رضايت كردند[۱۸] و ضمن اعلام تمايل به گسترش روابط با رژيم‌هاي عربي به‌ويژه عراق، رشد جنبش اسلامي را خطر اصلي براي سراسر خاورميانه قلمداد كردند. روزنامه اسرائيلي "هاداشوت" به نقل از يك مقام اسرائيلي نوشت: «رژيم صهيونيستي بايد در قبال عراق رويه سياسي ديگري در پيش گيرد كه در درازمدت ثمربخش خواهد بود.» روزنامه گاردين نيز در مقاله‌اي نوشت: «از آنجا كه اسرائيل از رشد جنبش‌هاي اسلامي در سراسر خاورميانه احساس خطر مي‌كند، حاضر است از عراق در جنگ عليه ايران پشتيباني كند. اسرائيل به‌زودي بي‌طرفي خود را كنار مي‌نهد و آشكارا از عراق حمايت سياسي خواهد كرد و اين هماهنگ با گرايش بي‌چون و چراي امريكا به‌سمت عراق است.»[۱۹] هم‌زمان با موج جديد گسترش سياست كمپ‌ديويد در ميان كشورهاي عربي، سران اين رژيم‌ها براي توجيه افكار مردمشان به‌طور مرتب جمهوري اسلامي ايران را به داشتن روابط با اسرائيل متهم مي‌كنند و مطبوعات اين كشورها با انتشار اخبار جعلي و نوشتن مقالات متعدد دراين‌باره ضمن سرپوش گذاشتن بر اقدامات جديد سران اين كشورها، سعي دارند فروش سلاح از سوي اسرائيل به ايران و وجود روابط ميان دو كشور را يك واقعيت جلوه دهند.[۲۰]
گزارش- 868
فاروق‌الشرع وزير امور خارجه سوريه، در ديدار با سفيران چهار كشور شوراي همكاري خليج فارس، وابستگي سوريه به امنيت كشورهاي آنها را مورد تأكيد قرار داد. خبرگزاري فرانسه به نقل از وي نوشت: «مخالفت با محكوميت ايران توسط اجلاس امان و موضع اين كشور نسبت به ايران تغييرناپذير مي‌ماند. پشتيباني ما از برادرانمان در خليج فارس كافي است زيرا آنها آغازگر جنگ نبوده‌اند و حافظ اسد رئيس‌جمهوري سوريه آماده است كه اگر خليج فارس هدف تجاوز قرار گيرد، نيمي از ارتش خود را به منطقه اعزام دارد.»[۲۱] پاتريك تايلور گزارشگر بخش بين‌المللي بي.بي.سي در تشريح مواضع سوريه گفت: «حافظ اسد بدون شك سرگرم مانورهاي فعالانه تاكتيكي است. وي در اجلاس امان تجسم تازه توازن قدرت در جهان عرب را ديد. در مثلث سنتي قدرت در خاورميانه ميان بغداد، دمشق و قاهره، حافظ اسد ديد كه اكثر كشورهاي عرب به دور بغداد و قاهره و كشورهاي حوزه خليج اجتماع كرده‌اند و يك مركز قدرت تازه‌اي تشكيل داده‌اند كه وي قادر به دوري از آن نيست. بنابراين او مي‌بايست روابط استراتژيك خود با ايران را حفظ كند و در عين حال نمي‌توانست خود را از مركز اكثريت در اعراب منزوي كند. بنابراين بايد ميان اين دو مركز به مانور بپردازد. اگر ايران در جنگ‌هاي زميني خود با عراق به پيروزي دست يابد، روابط ايران و سوريه در آستانه شكست قرار مي‌گيرد.»[۲۲]
گزارش- 869
روند ادامه جنگ و تلاش براي محدود كردن انقلاب اسلامي و نتايج آن را "اقبال آساري" طي مقاله‌اي در نشريه انيكوابري چاپ لندن بررسي كرده است: «با پيشرفت جنگ بر اكثر دوستان عراق آشكار گرديد كه عراق نمي‌تواند در جنگ پيروز شود. ايران درصورت به‌دست‌آوردن زمان و فرصت مي‌تواند عملاً عراق را شكست دهد. درصورت وقوع اين امر، تمامي استراتژي محدود ساختن انقلاب اسلامي در چارچوب مرزهاي آن، به گل مي‌نشيند و براي جغرافياي منطقه نتايج غيرقابل پيش‌بيني به‌وجود مي‌آورد. به‌همين دليل است كه استفاده كوركورانه از سلاح‌هاي شيميايي و شروع جنگ نفتكش‌ها از سوي عراق، بدون هيچ‌گونه اظهار نظر مخالفي تحمل گرديد. بااين‌حال هنگامي‌كه اين تلاش‌ها با شكست مواجه گرديد و نتوانست ايران را از تعقيب مبارزه‌اش جهت عدالت بازدارد يا مانع صدور نفت اين كشور گردد، لازم بود كه كاري بيشتر انجام شود. در نتيجه سازمان ملل به تحرك درآمد و عباراتي حاكي از پذيرش اصل شناسايي متجاوز و پرداخت غرامت در يك قطعنامه جديد گنجانده شد. برخلاف آنچه كه انتظار مي‌رفت ايران به‌جاي مردود شمردن اين قطعنامه آن را وارونه ساخت و خاطرنشان كرد كه درحالي‌كه اقدامات جهت شناسايي متجاوز انجام مي‌شود، مي‌توان يك آتش‌بس موقت را ترتيب داد.»[۲۳]
گزارش- 870
در پي فشارهاي امريكا و تلاش كشورهاي عربي، دولت ايتاليا تحويل محموله‌اي شامل 60 الي 80 فروند هلي‌كوپتر را به ايران متوقف كرده است. روزنامه كويتي القبس ضمن انتشار اين مطلب نوشت: «ايران درنظر داشت هلي‌كوپترهاي يادشده را در حمله جديد خود عليه خاك عراق به كار برد.»[۲۴]
گزارش- 871
نفت نقش مهمي در تحولات منطقه و جنگ ايران و عراق دارد. كشورهاي منطقه سعي دارند با احداث خط لولـه نفت از ميزان وابستگي به خليج فارس بكاهند. امريكا با حضور نظامي در منطقه تلاش مي‌كند بر جريان اين ماده حياتي نظارت داشته باشد. عراق براي قطع درآمدهاي نفتي ايران، به مراكز و تأسيسات نفتي ايران حمله مي‌كند و حاميان رژيم عراق علاوه بر كمك‌هاي مالي به اين رژيم با افزايش توليد نفت خود، جنگ قيمت نفت را راه انداخته‌اند و بر جمهوري اسلامي ايران فشار مي‌آورند. در حاشيه اجلاس اعضاي كميته سهميه‌بندي اوپك در الجزيره، اعلام شد كه عراق با توليد بيشتر، از سهميه اوپك تخطي مي‌كند. درحال‌حاضر توليد نفت عراق به 7/2 ميليون بشكه در روز بالغ مي‌شود كه مغاير با سهميه تثبيتي است كه اوپك به مقدار 7/1 ميليون بشكه در روز براي اين كشور مشخص كرده است.[۲۵] از سوي ديگر، رئيس شوراي بازرگاني دولت انگليس تحريم نفتي ايران براي مجبور كردن اين كشور به پذيرش صلح را به دليل غيرعملي بودن آن بيهوده خواند. وي گفت: «تحريم نفتي ايران همچون تحريم كشور آفريقاي‌جنوبي ناموفق خواهد بود. تحريم نفتي ايران به دليل وفور بازارهاي گوناگون خريد و فروش نفت در جهان، ممكن نيست، زيرا معاملات خريد و فروش نفت حتي در چارچوب تحريم و ممنوعيت امكان‌پذير است.»[۲۶] وزيران انرژي كشورهاي عضو جامعه اقتصادي اروپا با وجود تنش‌هاي موجود در خليج فارس، درباره ثبات بازار نفت ابراز اطمينان كردند. جامعه اقتصادي اروپا 28درصد نفت مصرفي خود را از كشورهاي حوزه خليج فارس تأمين مي‌كند. اين رقم براي امريكا 8درصد و براي ژاپن 64درصد است. كارشناسان كميسيون اروپا معتقدند كه حتي بسته‌شدن تنگه هرمز نيز تأثير كمي بر جريان تأمين نفت اروپا خواهد داشت. آنها مي‌گويند: يك شبكه مهم خطوط لولـه نفتي عربستان و عراق كه به درياي سرخ يا درياي مديترانه منتهي مي‌شود، امكان صدور نيمي از روزانه 10 ميليون بشكه نفت توليدي كشورهاي حوزه خليج فارس بدون گذشتن از تنگه هرمز را فراهم خواهد آورد. درصورت بسته‌شدن تنگه هرمز، كشورهاي توليد كننده نفت واقع در خارج از خليج فارس قادر خواهند بود كمبود نفت به ميزان سه الي چهار ميليون بشكه در روز را تأمين كنند.[۲۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/08/23
- ↑ براي مطالعه بيشتر رجوع كنيد به روزنامه‌هاي كثيرالانتشار اين روزها.
- ↑ روزنامه كيهان، 23/8/1366، ص18.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 24/8/1366، ص2.
- ↑ دفتر سياسي نمايندگي امام خميني در سپاه، نشريه "رويدادها"، شماره 171، 28/2/1366، ص47 تا 52.
- ↑ - مأخذ 3، ص2.
- ↑ سند شماره 29654 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات قرارگاه مقدم نيروي زميني سپاه، 30/8/1366.
- ↑ سند شماره 135144 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه - معاونت عمليات، 23/8/1366؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 240، 24/8/1366، ص6.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 240، 24/8/1366، ص5.
- ↑ سند شماره 135144 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، معاونت عمليات، گزارش نوبه‌اي عملياتي، 23/8/1366.
- ↑ سند شماره 075922 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ژاندارمري جمهوري اسلامي، ركن3، مركز فرماندهي، 24/8/1366.
- ↑ مأخذ 8، ص33، واشنگتن - خبرگزاري رويتر، 23/8/1366.
- ↑ مأخذ 8، ص33، منامه - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 23/8/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 241، 25/8/1366، ص9، رأس‌الخيمه - خبرگزاري عراق، 24/8/1366.
- ↑ روزنامه رسالت، 24/8/1366، ص16، خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 3، ص2.
- ↑ مأخذ 13، ص13، مادريد - خبرگزاري آلمان، 24/8/1366.
- ↑ مأخذ 13، ص16، راديو دوبي، 24/8/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/8/1366، ص‌آخر.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 24/8/1366، ص16.
- ↑ مأخذ 13، ص12، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/8/1366، به نقل از روزنامه الانباء.
- ↑ مأخذ 13، ص35، دمشق - خبرگزاري فرانسه، 24/8/1366.
- ↑ مأخذ 8، ص22 و 23، راديو بي‌بي‌سي، 23/8/1366.
- ↑ اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، بولتن بررسي مطبوعات جهان، نشريه شماره 1278، 21 و 23/8/1366، ص8.
- ↑ مأخذ 8، ص35، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 23/8/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 24/8/1366، ص18.
- ↑ مأخذ 3، ص3، كويت - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از روزنامه القبس.
- ↑ مأخذ 25، ص18، خبرگزاري فرانسه.