1366.09.10

روزشمار جنگ سال 1366 1366.09.10
نام‌های دیگر	ده آذر
تاریخ شمسی	1366.09.10
تاریخ میلادی	1 دسامبر 1987
تاریخ قمری	9 ربیع‌الثانی 1408

1359.09.10

1360.09.10

1361.09.10

1362.09.10

1363.09.10

1364.09.10

1365.09.10

گزارش- 194

ارتش عراق مي‌كوشد تا به وضعيت نيروهاي ايراني در جبهه جنوب پي ببرد. امروز تعدادي از عناصر دشمن كه در عمق مواضع نيروهاي خودي نفوذ كرده بودند، اسير شدند. رزمندگان اسلام در شرق بصره نزديك خرمشهر با شناسايي 4 جاسوس عراقي موفق شدند 2 تن از آنان را دست‌گير كنند. دست‌گيرشدگان از گردان‌هاي تازه تشكيل شده جهت شناسايي هستند.

گزارش- 195

راديو لندن در گزارشي دربارة عمليات آينده ايران، گفت: «عراقي‌ها خود را براي دفاع از بندر بصره آماده مي‌كنند. ايران سال قبل نيز حدوداً در همين زمان به بصره حمله كرد. صدام حسين امروز براي تقويت روحيه ارتش عراق، به بصره سفر كرد. به نظر مي‌رسد عراق نيز به خوبي خود را آماده كرده است و دفاع اطراف شهر بصره را سخت تقويت كرده است، نيروهاي پياده سازمان‌دهي مجدد داده شده و بسيار پر تحرك‏تر و قابل انعطاف‌تر هستند. عراق در ماه‌هاي جاري از شوروي و ساير كشورها نيز مقادير زيادي سلاح و مهمات دريافت كرده است. در حمله آينده، ايران اميد خود را به تضعيف روحيه ارتش عراق بسته است و فكر مي‌كند اگر در يك بخش از جبهه‌ها به يك پيروزي عمده دست يابد، روحيه ارتش عراق در آن ناحيه سخت تضعيف خواهد شد و اين تضعيف روحيه به سرعت به ساير قسمت‌ها سرايت خواهد كرد. احتمال دارد اگر حمله قريب‏الوقوع زميني ايران به عراق شكست بخورد، عراق حملات هوايي خود عليه ايران را گسترش دهد و تأسيسات اقتصادي را مورد حمله قرار دهد، زيرا يك جنگ طولاني به نفع عراق نيست و به خاطر آن كه ايران از برتري نفرات برخوردار است، جنگ طولاني بيش‌تر به نفع ايران است.» از سوي ديگر عراق كه با كمبود نيروي انساني مواجه است، سياست تشويقي ديگري را اعلام كرده كه بر اساس آن براي فرزندان چهارم به بعد كارمندان مرد ماهيانه 25 دينار حق عائله‏مندي پرداخت مي‌شود.

گزارش- 196

در اوج همايش‏هاي مردمي, امروز نيز مانور شهرهاي قم و اراك با حضور رياست‏جمهوري، آيت‏الله خامنه‌اي برگزار شد. وي در جمع مردم استان مركزي گفت: «ما يك سري تحركات سياسي بسيار موفق را در طول اين چند ماهه اخير شروع كرديم؛ ما راه بهانه‌جويي براي امريكا و دشمنان خودمان را كه متحد امريكا هستند، بستيم. آنچه دبيركل و سازمان ملل و آدم‌هاي با انصاف از ما شنيدند، همه تصديق مي‌كنند كه منطقي‌ترين و منصفانه‌ترين حرف‌هاست و تمام شدن جنگ محتاج تنبيه متجاوز است.» رئيس‏جمهور تأكيد كرد: «مذاكرات سياسي به جاي خود اما در مقابل زور و قدرت امريكا در منطقه بايد قدرت‏نمايي كرد، زيرا آن‌ها زبان منطق نمي‌فهمند و بايد به آن‌ها فهماند كه با مردم ما با زبان قلدري نمي‌توان حرف زد.» رئيس شوراي عالي دفاع شب‏هنگام در جمع روحانيان و طلاب مدرسه فيضيه شهر قم نيز گفت: «حضور نظامي امريكا در منطقه، به دليل نگراني از آينده عراق و ايران مي‌باشد و اين امر به خوبي بيان‌گر ضعف و عدم توانايي دفاع عراق است. پيش‏بيني امريكا اين است كه نظام عراق قادر به بقا نخواهد بود و به دنبال آن، خطر تقويت اسلام و به وجود آمدن نظامي همچون ايران در عراق وجود خواهد داشت.» رئيس‏جمهور سپس با اشاره به افزايش قيام‌هاي مردمي عراق و نيز اوضاع وخيم اقتصادي اين كشور و وجود تشنج در داخل ارتش بعث، افزود: «رژيم عراق در حال حاضر در بدترين شرايط خود در طول جنگ قرار دارد و دست زدن به انواع وسيله‌هاي سياسي از جمله اجلاس "امان" نيز براي رژيم صدام چيزي در برنداشته است... مجموع اين حوادث مسئولين كشور را به اين نتيجه رساند كه جنگ را بايد با ديد جديدي نگريست و سرمايه‏گذاري جديدي براي اين امر مهم انجام داد، زيرا ادامه اين وضعيت براي ما سودمند نخواهد بود و نياز است كه حركت جديدي در جنگ آغاز شود كه اين حركت جديد، سياست ضربات متوالي و پي در پي مي‌باشد و در اين جهت در هر مقطع زماني تعداد معيني نيرو براي انجام طرح‏هاي خاص بايد به جبهه‌ها اعزام شوند.» در تهران نيز مراسم اعزام سپاهيان حضرت محمد (ص) به جبهه‌ها برگزار شد و نخست‏وزير آقاي ميرحسين موسوي سخن‌راني كرد. وي اعزام‌هاي اخير را حركتي وسيع خواند و آن را پيام ملت ايران به جهانيان دانست، بدين معناكه ملت فقط به پيروزي در جنگ تحميلي مي‌انديشند. وي دليل مخالفت نظام بين‌المللي با ايران اسلامي را پاي‌بندي ملت انقلابي و مسلمان ما به اصول و آرمان‌هاي الهي دانست. نخست‏وزير همچنين با بيان اين كه در چند ماه گذشته امريكا و نوكرانش احساس مي‌كردند در آستانه غلبه بر ايران اسلامي هستند، تأكيد كرد: «پاسخ جمهوري اسلامي ايران به توطئه‌هاي زنجيره‌اي ابرقدرت‌ها، پيروي از مقام رهبري تا آخرين نفر، خانه و قطره خون است.» امروز جمعي از نيروهاي سازمان يافته استان تهران با بدرقه 10 لشكر و تيپ احتياط دانش‏آموزي و مشايعت گرم مردم، مسئولان كشوري و لشكري با عنوان "مرحله اول كاروان سپاهيان يك‏صدهزار نفري حضرت محمد(ص) استان تهران از دانشگاه تهران عازم جبهه‌هاي جنگ شدند. به گزارش خبرنگار سرويس خبري روزنامه اطلاعات از شهر تهران، بسيجيان پايگاه‌هاي مقداد، شهيد بهشتي، مالك اشتر، ابوذر، شهرري، شميرانات، اسلام‏شهر، دماوند، فيروزكوه، ورامين و ناحيه كرج در يك راه‌پيمايي گسترده به طور سازمان يافته به سوي دانشگاه تهران مي‌رفتند. مردم تهران با شعارهاي "جنگ جنگ تا پيروزي" "مرگ بر امريكا" "خليج‌فارس ايران محل دفن ريگان" و همچنين با قرباني كردن گوسفند و پخش نقل و شيريني و گلاب آنان را بدرقه كردند. در تهران نيروهاي رزمي تخصصي پرسنل وزارت كشور و سازمان‌هاي وابسته به اين وزارت‌خانه نيز با حضور وزير كشور به منظور اعزام يك گردان از اين نيروها به جبهه، اجتماع كردند. در اين مراسم حجت‌الاسلام "علي‌اكبر محتشمي" وزير كشور سخن‌راني كرد. در اهواز نيز مانور عظيم سپاهيان محمد (ص) استان خوزستان با حضور "حجت‌الاسلام كروبي" نماينده امام و سرپرست بنياد شهيد، برگزار شد. مانور استان هرمزگان نيز با حضور حجت‌الاسلام "موسوي خوئيني‌ها" دادستان كل كشور، برگزار شد. دانشگاه تهران ـ 10/9/1366 اعزام مرحله اول كاروان سپاهيان محمد(ص) استان تهران

گزارش- 197

سپاه پاسداران در يك برنامه‏ريزي زمان‌بندي شده تاريخ اعزام پي در پي نيروهاي داوطلب به جبهه را اعلام كرد. يك مسئول در واحد بسيج مستضعفين سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در گفت‌وگويي با روزنامه كيهان تاريخ اعزام نيروهاي تازه‏نفس سپاهيان حضرت محمد(ص) را از استان‌ها چنين اعلام كرد: تهران و خوزستان (10/9/1366)؛ گيلان، سمنان، قزوين، فارس، سيستان و بلوچستان (11/9/1366)؛ اصفهان، يزد، آذربايجان، زنجان، لرستان، باختران، آذربايجان شرقي، هرمزگان، ايلام، خراسان، و كهكيلويه و بوير‏احمد (12/9/1366) و كرمان (14/9/1366).

گزارش- 198

مقام‌هاي وزارت جنگ امريكا اعلام كردند كه كويت موافقت كرده است به نيروهاي نظامي امريكا اجازه دهد كه از يك كشتي مستقر در آب‌هاي كويت در شمال خليج‌فارس، استفاده كنند. به گزارش رويتر، يك مقام امريكايي گفته كه اين طرح به طور آزمايشي براي استفاده در عمليات نيروهاي امريكايي به منظور حراست از نفت‌كش‌هاي كويتي حامل پرچم امريكا اجرا خواهد شد. به علاوه، دست‏كم‏ امريكا از يك كشتي ديگر نيز در آب‌هاي بين‌المللي خليج فارس به عنوان پايگاهي براي هلي‏كوپترها، قايق‌هاي كوچك و نيروهاي عمليات ويژة خود استفاده كرده است. روزنامه واشنگتن‏پست پيش‌تر گزارش داده بود كه پنتاگون پيشنهاد كويت را براي استقرار يك "كرجي" نوعي شناور در آب‌هاي ساحلي اين كشور رد كرده است. نيروهاي امريكا از اين گونه قايق‌ها در ديگر نقاط خليج فارس به عنوان پايگاه‌هاي شناور استفاده مي‌كنند.

گزارش- 199

برخي سياست‌مداران بلندپايه دولت آلمان خواهان اعزام نيروي دريايي اين كشور به خليج فارس جهت همراهي با نيروهاي امريكا و "ناتو" در اين منطقه هستند. موضع رسمي دولت آلمان تا كنون خلاف اين امر بوده و مرتباً اعلام شده است كه اعزام نيروهاي آلماني به خارج از مناطق تحت حفاظت "ناتو" بر خلاف قانون است. به نوشته مجله آلماني اشپيگل، "ورنر" وزير دفاع آلمان و "تلچيك" مشاور سياسي صدر اعظم اين كشور متفقاً خواهان اعزام مستقيم نيروي دريايي آلمان به خليج فارس هستند و حتي برنامه‌هايي نيز براي رسميت دادن به آن در دست اجرا دارند. آنان مي‌گويند قانون اساسي آلمان در مواقع اضطراري اين گونه عمليات‌ها را مجاز مي‌داند. از سوي ديگر، "گنشر" وزير خارجه آلمان، مخالف اين سياست است. به نوشته اشپيگل، دولت آلمان نمي‌خواهد با اعلام اين سياست مردم آلمان را به هراس افكند، زيرا بر اساس سنجش افكار اخير در اين كشور 87 درصد مردم مخالف اعزام كشتي‌هاي مين‏روب آلماني به خليج فارس هستند.

گزارش- 200

ديوان عالي محاسبات ايتاليا ـ كه ارگان ناظر بر مصوبات قوه مجريه اين كشور مي‌باشد ـ از بودجه اختصاص يافتة دولت اين كشور براي مداخله نظامي در خليج فارس، انتقاد كرد. جرايد ايتاليا به نقل از اين ديوان افزوده‌اند كه فقط هزينه سوخت 8 كشتي جنگي ايتاليا در خليج فارس ماهانه بيش از 8/1 ميليون دلار مي‌باشد و هزينه تداركات، بيمه، حقوق گمركي وپرسنل افزون بر 10 ميليون دلار در هر ماه است. ديوان عالي محاسبات ايتاليا همچنين اعلام كرده كه اين مخارج سبب خواهدشد كسري تراز درآمدهاي دولت كه در 10 ماهه اول سال جاري به 78 ميليارد دلار رسيده است، از حد پيش‏بيني شده بالاتر رود. در آمار منتشره شده، هزينه اين مداخله نظامي فقط در 3 ماهه آخر سال جاري بيش از 41 ميليون دلار محاسبه شده است.

گزارش- 201

در پي برخورد يك كشتي سوخت‏رساني امارات در بندر "فجيره" با مين و غرق شدن آن ـ كه حدود 5 ماه پيش روي داد ـ و كشف چند مين در نزديكي ساحل اين بندر، برخي كشتي‌هاي بزرگ تجاري از ورود به ساحل امارات امتناع مي‌كردند. اما اخيراً ورود كشتي‌ها به حالت عادي درآمده است. "موسي مراد" نايب رئيس بخش تجاري بندر فجيره ضمن اعلام اين خبر افزود كه در حال حاضر هيچ خطري كشتي‌راني در ساحل شرقي امارات در كنار درياي عمان را تهديد نمي‌كند. به گفته وي اين بخش از آب‌هاي امارات محل توقف كشتي‌هايي است كه قصد ورود به تنگه هرمز و خليج فارس را دارند و كشتي‌راني در اين بخش در حال حاضر كاملاً عادي است و رفت و آمد كشتي‌ها به دليل تحولات اخير به حال اوليه خود بازگشته است. موسي مراد همچنين گفت كه كار سوخت‌رساني و تغذيه كشتي‌ها نيز كه به دنبال تحولات اخير مدتي شب‌ها در كنترل گارد ساحلي امارات بود، هم اكنون بدون نظارت و به صورت شبانه‏روزي و بدون وقفه صورت مي‌گيرد. وي تعداد كشتي‌هايي را كه در حال حاضر در ساحل شرقي امارات لنگر انداخته و در انتظار ورود به خليج فارس هستند 48 فروند اعلام كرد.

گزارش- 202

"صدام حسين" رئيس حكومت عراق، در مراسم اعطاي مدال به خانواده كشته‏شدگان عراقي در جنگ، گفت: «خون شهدا فقط براي دفاع از عراق عظيم‌الشأن ريخته نشده است بلكه به عنوان قرباني خاك و شرافت اعراب تلقي مي‌شود. ما بايستي خلوص خودمان را به اصولي كه اين شهدا به خاطر آن شهيد شدند، نشان دهيم و از هدفي كه به خاطر آن به شهادت رسيدند محافظت كنيم. هدف اين بوده است كه شهيدان ما به طور مطلق مطمئن بودند كه عراق نبايستي به مستعمره [امام] خميني تبديل شود بلكه خاك اين كشور بايستي از هرگونه لوث شدن به وسيله اشغال‌گران پاك بماند.» وي سپس افزود: «تمامي جهان در حال حاضر به خوبي مي‌دانند كه [امام] خميني و رژيم او متجاوزند و رژيم خميني يك رژيم تجاوزگر است و تجاوز او فقط شامل عراق نيست بلكه تمامي منطقه را در بر مي‌گيرد. [...] عراقي‌ها آن سطح آگاهي و شعور و امكانات لازم را داشتند كه توانستند كشورشان را حفظ نمايند و آتش شر برآمده از شرق ـ كه ممكن بود تمامي جهان عرب را بسوزاند ـ خاموش سازند.» صدام حسين در نطق ديگري اعلام كرده كه اتباع عراقي مخالف را بخشيده است. به گزارش راديو امريكا، عراق همة اتباع خود را كه در خارج زندگي مي‌كنند و به جرايم سياسي و يا جزايي متهم يا محكوم شده‌اند، عفو كرده است. يك سخن‌گوي عراق گفته است كه صدام حسين فرمان عفو عمومي را براي اين افراد صادر كرده تا آنان بتوانند به كشورشان باز گردند.

گزارش- 203

"جورج شولتز" وزير امورخارجه امريكا، ايران را به مسخره كردن سازمان ملل در خصوص جنگ خليج فارس، متهم كرد و افزود: «امتناع شوروي در مورد حمايت از تحريم اسلحه عليه ايران، تهران را در تمرد و سرپيچي تقويت مي‌كند.» وي همچنين گفت: «امريكا مي‌خواهد شوراي امنيت عليه ايران تحريم اسلحه را اعمال كند اما شوروي و چين مي‌گويند بايد به ديپلماسي فرصت بيش‌تري داده شود.» به منظور وارد آمدن فشار بيش‌تر بر جمهوري اسلامي، دفتر بازرگاني ايران در لندن به بهانه خريد سلاح، در آستانه تعطيلي قرار گرفته است. به نوشته روزنامه "الاتحاد"، گروهي از وزيران كابينه بريتانيا از "مارگارت تاچر" خواسته‌اند دفتر بازرگاني ايران در لندن را تعطيل كند. آن‌ها عقيده دارند كه پس از بسته شدن دفتر خريد تسليحات ايران در لندن، وظيفه تهيه ساز و برگ جنگي به اين دفتر بازرگاني محول شده است. الاتحاد از قول محافل آگاه افزوده است كه كارمندان دفتر تسليحاتي ايران كه از بريتانيا اخراج شده‌اند، با مقام‌هاي دفتر بازرگاني در لندن در تماس روزمره مي‌باشند. به‏دنبال روند اخير در زمينه متهم كردن برخي كشورها به فروش و يا قاچاق اسلحه به ايران, خبرگزاري رويتر خبر ديگري را درباره قاچاق اسلحه از سوئد به ايران منتشر كرد. اين خبرگزاري با اشاره به نقش يوگسلاوي در اين ماجرا نوشت: «مدارك موجود در نزد پليس سوئد ـ كه از دفتر يك تاجر بين‏المللي اسلحه به دست آمده ـ حاكي از آن است كه يوگسلاوي نقش عمده‏اي در قاچاق معادل صد ميليون دلار مواد منفجره به ايران را برعهده داشته است. مقامات گمرك سوئد در جريان دو نوبت بازرسي از دفاتر "كارل اريك اشميت" رئيس شركت "اسكانديناوين كوموديتي" در "مالمور" در جنوب سوئد كه در سال‏هاي 1984 و 1986 صورت گرفت, هزاران برگ سند را توقيف و ضبط كردند كارشناسان تجارت اسلحه گفتند اشميت در قاچاق مواد منفجره به ارزش 600 ميليون دلار به ايران دست داشته است.»

گزارش- 204

"ميهائي كروم" رئيس كميته شوراي قانون اساسي مجلس ملي مجارستان، خواستار پايان جنگ شد. وي كه در تهران به سر مي‌برد در ديدار با رئيس كميسيون سياست خارجي مجلس شوراي اسلامي ضمن اشاره به عوامل مؤثر بر تشنج در خليج فارس و متهم كردن امريكا به تشنج آفريني در منطقه، خواستار پايان جنگ شد و افزود: «افكار عمومي مجارستان نگران ادامه جنگ ايران و عراق است و ما معتقديم اين جنگ بايستي به شكل مسالمت آميزي از طريق مذاكره پايان يابد و تلاش‌‌هاي شوراي امنيت و دبيركل آن در اين راستا مهم است. "خان جونجو" نخست‏وزير پاكستان نيز در جريان سفر به چند كشور غرب حوزه خليج فارس در گفت‌وگو با روزنامه، "عرب نيوز" چاپ عربستان، با اشاره به قطع‌نامه 598 شوراي امنيت گفت: «سرسختي و لجاجت طرفين متخاصم، عمده‏ترين مانع بر سر برقراري صلح است و قطع‌نامه 598 شوراي امنيت بايد مبناي راه‏حلي براي خاتمه جنگ باشد. همچنين به گزارش راديو كويت، "سعود محمد العصيمي" وزير مشاور در امورخارجي كويت، در مقر وزارت خارجه امريكا با "مايكل آرماكاست" و "ريچارد مورفي" معاونان وزير خارجه اين كشور، مذاكراتي انجام داد، در اين مذاكرات جنگ عراق و ايران و راه‌هاي پايان دادن به آن از راه‌هاي مسالمت‏آميز، مورد بحث قرار گرفت.

گزارش- 205

آينده روابط ايران و فرانسه ـ كه پس از آزادي گروگان‌هاي فرانسوي در لبنان و پايان محاصره سفارت‌خانه‌ها به نظر مي‌رسد بهبود يافته است ـ به برآورده شدن شرط‌هاي دو كشور وابسته شده است؛ از جمله وزارت خارجه جمهوري اسلامي ايران در بيانيه‌اي بر پرداخت بدهي فرانسه به ايران تأكيد كرده است: «وزارت امورخارجه ايران با بيان اين نكته كه اقدامات اخير نقش مثبتي در شروع روند عادي‏سازي روابط دو كشور داشته و مي‌تواند در تحقق بخشيدن به مواردي كه خواست بر حق جمهوري اسلامي ايران است مؤثر افتد، اعلام مي‌دارد كه حل سريع و قطعي مشكل وام يك ميليارد دلاري سازمان انرژي اتمي ايران اعطايي به كميسارياي انرژي اتمي فرانسه و متعلقات آن و انجام زمينه‌هاي ديگر توافق شده بين دو كشور، مي‌تواند به بازگشت روابط فيمابين به سطح مقبول، كمك نمايد.» تحولات جاري در روابط ايران و فرانسه، در مطبوعات انگليس انعكاس قابل توجهي داشته است. برخي مطبوعات اين كشور مبادله ديپلماتيك ايران و فرانسه را به باد انتقاد گرفته‌اند و دولت "ژاك شيراك" را به معامله با "تروريست‌ها" متهم ساخته‌اند. جرايد انگليس همچنين بر خشم و نگراني دولت اين كشور از اين معامله تأكيد كرده‌اند. روزنامه تايمز در سرمقاله خود مبادله ديپلماتيك ايران و فرانسه را به ماجراي "ايران گيت" و نيز به "خيانت" تشبيه كرده است. روزنامه "اينديپندنت" ضمن تأكيد بر اين كه معامله ايران وفرانسه گروگان‌گيري‌هاي بيش‌تر را تشويق مي‌كند، نوشته است: «اكنون نشانه‌هايي وجود دارد كه سياست خارجي فرانسه در خاورميانه به طرف ايران گرايش پيدا خواهد كرد.» روزنامه گاردين با توجه به عضويت فرانسه در شوراي امنيت سازمان ملل، در مورد اجراي قطع‌نامه 598 اين شورا در خصوص آتش‌بس ميان عراق و ايران اظهار نااميدي كرده و افزوده است: «معامله ايران و فرانسه ممكن است بر تلاش‌هاي واشنگتن و لندن براي تحريم فروش اسلحه به ايران، ضربه تازه‌اي وارد آورد. كاخ سفيد از اين نگران است كه فرانسه نيز مانند شوروي از اجراي قطع‌نامه 598 طفره رود و بدين صورت علاوه بر دادن وقت بيش‌تر به ايران، از تحريم فروش اسلحه به ايران جلوگيري نمايد. روزنامه جمهوري اسلامي در سرمقاله امروز خود نوشت: «جنگ سفارت‌خانه‌ها چرا و چگونه به وجود آمد و در حال حاضر چرا و چگونه به پايان رسيده است؟ بر خلاف عقيده كساني كه كليد حل مشكل را در لبنان، تهران و حتي پاريس جست‌وجو مي‌كردند، ريشه جنگ سفارت‌خانه‌ها و راه‏حل بحران پيچيده روابط ايران و فرانسه در خليج فارس بود. مسئله به مقدار زيادي به تلاش‌هاي واشنگتن و لندن براي آشفته كردن فضاي روابط خارجي جمهوري اسلامي ايران در آستانه تصويب قطع‌نامه 598 شوراي امنيت باز مي‌گردد. شكست ناتو در خليج فارس اگر چه براي غرب و به ويژه امريكا بسيار گران تمام شد، لكن براي پاريس موهبت بزرگي بود و ريشه اصلي جنگ سفارت‌خانه‌ها را خشكاند و جناح مخالف بهبود در روابط با تهران را در موضع انفعالي قرار داد. اعلام تصميم فرانسه براي خروج ناو هواپيمابر "كلمانسو" و مرتبط ساختن آن به تلاش‌هاي فشرده پاريس براي بهبود در روابط با تهران، مؤيد اين مطلب است كه پاريس هم اين مطلب را پذيرفته است كه ريشه بحران روابط دو كشور را بايستي در حوادث خليج فارس جستجو كرد.

گزارش- 206

در بازتاب كنفرانس "امان" درباره نزديكي سوريه و عراق، نفر دوم دفتر الفتح از سازمان آزادي‌بخش فلسطين در ملاقاتي با دبيركل اول سفارت جمهوري اسلامي در عربستان در مورد توافق سوريه و عراق گفت كه سوريه تحت فشار سعودي و ساير دولت‌هاي منطقه جهت مصالحه با عراق، براي سال 1988 چهار ميليارد دلار تقاضا كرده، ولي دولت‏هاي منطقه با پرداخت 5/2 ميليارد دلار طبق معمول هر ساله (در 10 سال اخير) براي سال 1988 به سوريه موافقت كردند كه در آن سال سوريه بايد عملاً گام‌هايي جهت ملاقات با مسئولان عراق و سپس عادي شدن روابط و باز كردن مرزها و باز كردن خط لوله نفتي و غيره بردارد. به گفته وي، به عنوان اولين قسط 300 ميليون دلار به سوريه پرداخت شده و قرار است كه در هر مرحله بين 300 تا 500 ميليون دلار به ازاي همكاري سوريه با موارد خواسته شده در كنفرانس، به اين كشور پرداخت گردد.

گزارش- 207

آقاي "غلامرضا آقازاده" وزير نفت جمهوري اسلامي ايران، در يك كنفرانس مطبوعاتي و راديو تلويزيوني سياست‌هاي نفتي ايران را اعلام كرد. وي گفت: «بعد از بحران خليج فارس و فاجعه خونين مكه، تنش‌هاي نفتي در منطقه شروع شد و كشورهاي منطقه خليج فارس به خصوص عربستان و كويت حركت‌هاي جديدي را در عرصه نفت براي بر هم زدن تعادل بازار شروع كردند و سعي آن‌ها بر اين است كه در اجلاس آينده، زمينه براي افزايش قيمت نفت وجود نداشته باشد. [...] با حركاتي كه كشورهاي كويت، عراق، عربستان از خودشان نشان مي‌دهند، هدف آن‌ها اين است كه جمهوري اسلامي درآمد ارزي كم‌تري داشته باشد.» وي افزود: «در حال حاضر روزانه 500هزار بشكه نفت عراق از لوله‌هاي عربستان سعودي صادر مي‌شود كه اين تخلف عراق، تخلف عربستان محسوب مي‌شود و بايد جلو اين تخلفات گرفته شود.» وزير نفت در پاسخ به اين سؤال يكي از خبرنگاران كه پس از تحريم امريكا, صادرات نفت ايران به ژاپن چگونه است و بهبود يافتن روابط سياسي ايران و فرانسه چه تأثيري در فروش نفت به اين كشور خواهد داشت؟ گفت: «ما قولي كه از مقامات ژاپني گرفته‌ايم، عدم شركت آن‌ها در تحريم نفتي است و تا كنون نيز مواضع رسمي شركت‌هاي ژاپني كه حاضر نباشند نفت ايران را بخرند، مطرح نبوده است. تنها تزلزلي كه در بازار نفت به وجود آمده، به خاطر عدم ثبات بازار نفت بوده است، بنابراين، بالا و پايين رفتن برداشت نفت ژاپن هيچ ارتباطي به مسئله تحريم نفت نداشته و بستگي به بازار نفت دارد. مهندس آقازاده همچنين درباره لزوم افزايش قيمت نفت گفت: «در 2 سال گذشته دلار حدود يك سوم ارزش خود را از دست داده است و زيان آن هم به كشورهاي صادركننده نفت وارد شده است. تأكيد اين است كه اين كاهش بايد جبران شود و در اجلاس آتي موضع ما براساس جبران كاهش ارزش دلار است و ما پيش‏بيني مي‌كنيم 2 دلار به قيمت نفت اضافه شود و اين كاهش جبران گردد. پيشنهاد ايران در اجلاس اوپك مطرح خواهد شد و ما هيچ توافقي را بدون جبران كاهش ارزش دلار امضا نخواهيم كرد.» وي سپس افزود: «در اجلاس آتي 3 موضوع سهميه، سقف توليد و قيمت بررسي مي‌شود، اما برخي كشورها از جمله كويت و عربستان سعي دارند تعادل را به هم بزنند. ما اين تنش‌ها را جوسازي‌هايي مي‌دانيم كه براي تضعيف موضع كشورهايي مانند ما انجام مي‌شود، بر همين مبنا احساس مي‌كنيم در اجلاس آتي آن‌ها از اهرم نفت براي پيش‌برد مقاصد خود استفاده خواهند كرد. ما احتمال مي‌دهيم كه اجلاس مشكلي خواهيم داشت و آن‌ها حتي به قيمت صدمه زدن به خودشان حاضرند ما را تحت فشار قراردهند. اتهاماتي كه به ما وارد مي‌شود نيز در همين راستا است. [...] اگر در اجلاس آينده به تصميمي نرسيم، من هم متزلزل شدن بهاي نفت را پيش‏بيني مي‌كنم، ولي دليل اين امر حتماً سياسي خواهد بود، مسئول اين تصميم سياسي، عربستان و متحدين آن هستند.» وي تصريح كرد كه مقصد اوپك بيش از اين كه اقتصادي باشد، سياسي است و بنابراين اجلاس آينده در فضاي سياسي تشكيل خواهد شد. آقازاده در مورد كنترل توليد گفت: «اگر كنترل نباشد، قيمت‏گذاري دوام نخواهد داشت. عربستان بايد تكليف 500 هزار بشكه نفتي را كه براي عراق مي‌فروشد، حل كند و ديگران مانند امارات بايد در مورد اضافه توليد خود، تكليف را روشن كنند.»

گزارش- 208

درباره سهميه عراق، "سوبروتو" وزير انرژي و معادن اندونزي نيز اعلام كرد: «سازمان كشورهاي صادركننده نفت "اوپك" در اجلاس هفته آينده اين سازمان در "وين" احتمالاً تصميم خواهد گرفت كه ميزان سهميه توليد عراق را مشابه سهميه ايران تعيين نمايد.» وي درباره قيمت نفت گفت: «چگونگي حفظ قيمت رسمي كنوني نفت يعني از قرار هر بشكه 18 دلار و تعيين سهميه‌هاي توليد كه در جهت تثبيت قيمت‌ها مؤثر نخواهد بود، مهم‌ترين مسئله‌اي است كه اوپك در حال حاضر با آن روبه‌رو مي‌باشد. وزير نفت عراق، درباره چگونگي افزايش صادرات نفت كشورش گفته است: «تمام توجه ما درحال حاضر روي تكميل دومين مرحله از خطوط نفتي‏مان از طريق خاك عربستان سعودي است.» به گفته وي، زماني كه اين خط لوله در نيمه دوم سال 1989 تكميل شود، ظرفيت آن به 65/1 ميليون بشكه در روز مي‌رسد كه به اين ترتيب اين ميزان، ظرفيت صادراتي عراق را به 3 ميليون بشكه در روز افزايش خواهد داد. خبرگزاري آسوشيتدپرس در ادامة اين خبر، درباره ميزان توليد كنوني نفت عراق از خاك تركيه، افزوده است: «اينك عراق به طور متوسط روزانه 5/1 ميليون بشكه از طريق يك خط لوله كه از خاك تركيه مي‌گذرد، صادر مي‌كند. همچنين ظرفيت فعلي خط لوله‌ها كه از خاك عربستان عبور مي‌كند 500هزار بشكه در روز تخمين زده مي‌شود. از سوي ديگر، مسئولان جمهوري اسلامي پيش از اين مكرراً اعلام كرده‌اند كه با برابر كردن سهم توليد نفت عراق با ايران در اوپك، موافقت نخواهند كرد.

گزارش- 209

روزنامه "كويره دلاسرا" ـ كه در ايتاليا منتشر مي‌شود ـ درباره بده‌كاري‌هاي عراق به شركت‌ها و دولت ايتاليا اعلام كرد: «بخشي از اختلافات مالي رژيم عراق و ايتاليا با پرداخت 40 ميليون دلار از مجموع بدهي‌هاي بغداد نزديك حل شدن مي‌باشد. بغداد تا كنون 70 درصد از مبلغ فوق برابر با 30 ميليون دلار را به ايتاليا پرداخته است.» دولت عراق گذشته از بدهي‌هاي درازمدت، بابت حدود دوهزار پروژه كوچك و متوسط به شركت‌هاي ايتاليايي نيز بده‌كار است كه بنا به توافق فوق ـ كه مذاكرات آن در فروردين سال جاري آغاز شد ـ متعهد شده است هزينه‌هاي نيمي از اين پروژه‌ها را تصفيه كند. گفته مي‌شود كل بدهي‌هاي بغداد متجاوز از 2/2 ميليارد دلار است كه از اواخر سال 1985 ميلادي (پاييز 1364 شمسي) تا اوايل سال جاري ديناري ازآن باز پرداخت نگرديده است.

گزارش- 210

گروه نهضت آزادي به رهبري مهندس مهدي بازرگان، در كتابچه‌اي با عنوان "فريادي در گلو" تشويق مردم به شركت در جهاد مالي جهت كمك به ميدان‌هاي جنگ را به نادرستيِ تصميم‏گيري مسئولان نظام تفسير كرده و نوشته است: «ملت ايران در يك ماه و نيم بعد از جنگ خليج فارس و قطع‌نامه شوراي امنيت، ناظر و حاضر در دو جريان عظيم شده است: يكي تجديد حيات بسيج همگاني به مقياس بسيار وسيع و قوي است كه به قصد تداوم و توسعه هر چه بيش‌تر جنگ عليه صدام و امريكا تا سقوط هر دوي آن‌ها، اعلام مي‌گردد و ديگر مشاركت دادن الزامي يا مشاركت خواستن همگاني از كليه سنين و صنوف كشور در جهاد جاني و مالي است. در قسمت اول آنچه مشاهده مي‌نماييم توالي و تراكم نامه‌هاي حمايت، نطق‏ها، مصاحبه‌ها و مسافرت‌هاي مقامات بالاي جمهوري اسلامي است كه با هماهنگي كامل با تدارك وتجمع‌هاي چشم‌گير برنامه‏ريزي شده و بي‏سابقه به لحاظ تظاهر و تبليغ براي تأثيرگذاري روي مذاكرات شوراي امنيت و روحيه دشمن، همراه است.» در ادامه نوشته ضرورت مشاركت همگاني در دفاع و تقاضا از مردم براي مشاركت مالي داوطلبانه ناديده گرفته شده و آمده است: «در قسمت دوم آنچه از هر طرف شاهد آن مي‌باشيم، فشار فوق‏العاده‌اي است كه با پشت كردن به موازين قانوني و شرعي و ممكنات اقتصادي و اجتماعي روي مردم گذارده شده است. مي‌خواهند به هر قيمت و قدرت چاه و چاله‌هاي عميق كسري‌هاي بودجه و نيازها و هزينه‌هاي بي حد و حساب جبهه و جنگ را تأمين نمايند. همه اين فشارها در شرايطي انجام مي‌شود كه پيآمدهاي جنگ به صورت شيوع بيماري‌هاي رواني، اعتياد، و از هم گسيختن خانواده‏ها، رشوه، فساد اخلاقي و بالاخره فقر و فاقه و بي‏تفاوتي و نوميدي، سراسر جامعه ما را فراگرفته است. فشار مشكلات، كاسه صبر ملت را لبريز نموده و فقدان آزادي و امنيت مزيد بر علت گشته و آينده‌اي مبهم و تاريك را تصوير كرده است.» اين نوشته همچنين بدون توجه به اولويت حفظ تماميت ارضي و نظام سياسي يادآور شده است: «چه خوب بود متوليان به جاي اصرار در ريختن همه درآمدها به چاه ويل جنگ، نظري هم به آباداني مملكت مي‌كردند.» رهبر نهضت آزادي در بخش ديگري تشويق براي رفتن به جبهه و يا طرح 6 ماهه حضور دانشجويان در جبهه را از منظر ايدئولوژيك مورد نظر قرارداده است: «كساني كه گمان مي‌كنند دست متوليان براي تكليف اجباري كساني كه از فرمان ولايت فقيه در امر جنگ يا امور ديگر "اطاعت" نمي‌كنند باز است، خوب است به آيات 80 تا 84 سوره نساء مراجعه نمايند كه خداوند حكيم و عليم چنين تكليف و سخت‌گيري را حتي براي رسول برگزيده خود ـ كه بهترين خلائق بود ـ نسبت به منافقين كه در جنگ دفاعي بر حق در ركاب رسول خدا شركت نمي‌كردند، مجاز نشمرده است. خداوند حكيم كه به اختيار و آزادي بندگان خود بيش از بسيج نيرو براي برنده شدن در جنگ اهميت مي‌دهد و منزلت انسان‌ها را به دليل موهبت اختيار فراتر از ابزار و وسيله قرار گرفتن مي‌داند به پيامبرش توصيه مي‌نمايد ـ عليرغم چنان مخالفت‌هايي در مسئله جهاد ـ جز خودش تكليف به كسي نشود و بدون آن كه مخالفين را مجبور به مشاركت نمايد تنها مي‌تواند مؤمنين را بر اين كار برانگيزد و تشويق نمايد. «فَقاتِلْ فيِ سَبيِلِ اللهِ لاَ تُكَلَّفُ اِلاَّ نَفْسَكَ وَ حَرِّضِ مِنَ الْمُؤْمِنيِنَ»

گزارش- 211

نيروهاي وابسته به گروه‌هاي مخالف انقلاب عليه جنگ اقدام به شعارنويسي در محيط‌هاي دانشجويي كردند كه تعدادي از آن‌ها دست‌گير شدند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، بر اساس اعتراف متهمان و شواهد موجود، شعارهايي كه روي ديوار نوشته بودند عبارت است از: "نابود باد استبداد مذهبي"؛ "صلح، عدالت، آزادي"؛ "بر عليه جنگ به پا خيزيد"؛ "زنداني سياسي آزاد بايد گردد."

منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/10