1366.09.24
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.09.24 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و چهار آذر |
| تاریخ شمسی | 1366.09.24 |
| تاریخ میلادی | 15 دسامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 23 ربیع‌الثانی 1408 |
گزارش- 371
امروز در جبهه جنوب براي بررسي مسائل مربوط به عمليات آينده و اوضاع خليج فارس چند جلسه تشكيل شد. در جلسه اول، فرمانده قرارگاه كربلا و فرماندهان يگان‌هاي اين قرارگاه درباره وضعيت خط و شناسايي‌هاي انجام شده از مواضع دشمن در منطقه فاو به فرمانده كل سپاه گزارش دادند.[۱] در جلسه دوم نيز مسئولان تداركات، مسائل لجستيك اعم از مهمات، خريدهاي تجهيزاتي و نحوه تهيه نيازهاي عمليات و يگانها را به اطلاع فرمانده كل رساندند.[۲] فرمانده كل سپاه همچنين در نشست ديگري كه با حضور جانشين فرمانده نيروي زميني و فرماندهان قرارگاههاي نيروي زميني، كربلا، نوح و فرماندهان و مسئولان يگان‌هاي دو قرارگاه اخير برگزار شد، درباره مسائل خليج فارس و شكست امريكا در مرحله اول ورود به منطقه، مطالبي بيان كرد. وي تأكيد كرد: «مقاومت و ادامه مبارزه, اصول اساسي ما در ادامه انقلاب و نبرد بوده است.»[۳] فرماندهان قرارگاه كربلا نيز در جلسه‌اي جداگانه ميان خود، به بررسي مجدد وضعيت‌هاي مختلف عمليات آينده پرداختند. مسئله اصلي دراين گفت‌وگو, درخصوص موفقيت‌آميز بودن حمله و چگونگي اجراي آن بود. براي اين منظور انتخاب دو محور اصلي و فرعي براي حمله به اسكله العميه مطرح شد تا نيروهاي دشمن تجزيه شوند و امكان بالا رفتن از اسكله و استقرار روي آن نيز افزايش يابد.[۴] در اين بحث، حمله فقط از يك محور، مردود اعلام شد. به نظر فرماندهان براي تضمين موفقيت حتماً مي‌بايد از دو سمت حمله انجام شود.[۵] همچنين تأكيد شد كه گرفتن سرپل در هر نقطه‌اي از اسكله، هدف و اولويت عمليات است تا بتوان از اين سرپل عمليات را به سمت هدف‌هاي مورد نظر گسترش داد.[۶] جلسة شب به بررسي پيشرفت كار و ميزان آمادگي نيروي دريايي براي اجراي عمليات اسكله‌ها, اختصاص يافت. در اين جلسه فرماندهي و مسئولان واحدهاي قرارگاه نوح (نيروي دريايي) با بيان گزارش‌هايي، فرمانده كل سپاه را از شناسايي‌ها، تدابير متخذه براي حمله به اسكله‌ها، اوضاع دشمن، امكانات موجود و مورد نياز و ميزان پيشرفت كار براي اجراي اين حمله، آگاه كردند. [۷] بخش مهم اين گزارش‌ها, بررسي وضع جزر و مدّ آب دريا بود كه برادر عاليشوندي مسئول اطلاعات قرارگاه به تفصيل آن را تشريح كرد و به سؤالات آقاي رضايي پاسخ داد. وي گفت: «از دهم تا امروز (24 آذرماه) با استفاده از كامپيوتر به بررسي نوسان آب پرداختيم، نتيجه به‌دست آمده نشان مي‌دهد كه اختلاف جزر و مد 30 تا 45 دقيقه است. همچنين زمان طلوع ماه در نهر قاسميه (واقع در انتهاي جنوبي اروندرود) با اسكله العميه 30 دقيقه متفاوت است.»[۸] آقاي رضايي پس از آن‌كه گزارش نيروي دريايي را شنيد، به ذكر نكاتي پرداخت كه از نظر وي رعايت آنها اهميت دارد. وي پيشرفت كار را كُند دانست و افزود: «اگر غافل‌گيري رعايت نشود، عمليات موفق نخواهد بود؛ شرط موفقيت عمليات، رعايت غافل‌گيري است. تمام تجمعات شما، در ماهواره‌ها منعكس شده و دشمن از آن مطلع مي‌شود، لذا علاوه بر كنترل تردد‌ها، از دست زدن و ايجاد تغيير در زمين و در ساحل نيز خودداري كنيد. به‌علاوه از يگان كم‌تري در عمليات استفاده كنيد كه امكان غافل‌گيري افزايش يابد.»[۹] فرمانده كل سپاه همچنين عصر امروز در قرارگاه جنوب با "جلال طالباني" رهبر اتحاديه ميهني كردستان عراق، درباره اوضاع شمال اين كشور به گفت‌وگو نشست.[۱۰] انتخاب منطقه جنوب براي برگزاري جلسه با رهبر بزرگ‌ترين گروه كرد عراقي بي‌جهت نبود: فرمانده سپاه مي‌خواست وي را متوجه كند كه عمليات در جبهه جنوب جدي است. همچنين در صورت انعكاس اين ملاقات در اردوي دشمن، عراق به اهداف قواي ايران براي عمليات آتي ـ جبهه جنوب يا شمال غرب ـ پي نبرد.
گزارش- 372
در حالي‌كه فرمانده كل سپاه به جبهه جنوب آمده، فرمانده نيروي زميني سپاه (برادر شمخاني)، در جبهه شمال غرب به سر مي‌برد. در قرارگاه نيروي زميني در جبهه شمال غرب، گزارش فرمانده لشكر11 اميرالمؤمنين (ع) درباره اوضاع اين لشكر، زمانبندي عمليات و تأكيد فرماندهان بر تأثير جو در تخريب عقبه‌ها و لزوم تلاش مهندسي براي بهبود جاده‌ها، سنگرها و ... از جمله مهم‌ترين موضوعاتي بود كه در حضور فرمانده نيروي زميني مطرح شد.[۱۱] فرمانده لشكر11 (برادر كرمي) در گزارش خود، به كمبود نيرو، تانك، نفربر، خودرو سبك و سنگين اشاره كرد. برادر علي شمخاني با عادي دانستن كمبود خودرو و عدم امكان تأمين آن تا 6 ماه آينده، در مورد تقويت تجهيزات مكانيزه لشكر11 گفت كه ممكن است 4 دستگاه نفربر به اين يگان تحويل داده شود. [۱۲] درباره زمان عمليات شمال نيز بر اثر اصرار فرمانده قرارگاه قدس (برادر عزيز جعفري) و اين استدلال وي كه تا فردا (25/9/1366) آمادگي براي اجراي عمليات حاصل نخواهد شد، اول دي به عنوان تاريخ بعدي تعيين گرديد.[۱۳]
گزارش- 373
امروز فعاليت هوايي دشمن در منطقه فاو، موجب نگراني شد. به گفته فرماندهان منطقه، صبح امروز ساعت 10:30 دو فروند هواپيماي عراق بر فراز منطقه ظاهر شدند، اما بدون بمباران رفتند. گمان بر اين است كه اين اقدام به منظور عكسبرداري از مواضع خودي بوده باشد. برادر "مرتضي صفار" از فرماندهان نيروي دريايي سپاه، در ادامه اين خبر افزود كه دشمن ساعت 16:30 نيز حوالي پايگاه موشكي را بمباران كردهاست.[۱۴] نيروي هوايي عراق همچنين پيش از ظهر ضمن تجاوز به حريم هوايي شهرستان خرمآباد، بر فراز اين شهرستان به شكستن ديوار صوتي پرداخت.[۱۵] چند جنگنده نيروي هوايي ايران در يك عمليات برون مرزي، مواضع ارتش عراق را بمباران كردند. در اين عمليات يك فروند از جنگنده‌ها سقوط كرد. به گزارش هنگ مستقل ژاندارمري همدان به نقل از فرمانده پايگاه "نوژه"، در ساعت 12 يك فروند هواپيماي "شكاري اف ـ 4 " در بازگشت از مأموريت، ميان بيابان‌هاي بخش "آوج" قزوين و بخش "رزن" سقوط كرد.[۱۶] يك منبع نظامي نيز گفته است: «اين هواپيما در يك عمليات برون مرزي بر فراز خاك دشمن هدف قرار گرفته بود، ليكن خلبانان آن با تلاش بسيار هواپيما را به داخل كشور هدايت كردند، ولي به علت بالا بودن ميزان خسارات وارده هواپيما در بيابان‌هاي بخش "آوج" همدان سقوط كرد. … هر 2 خلبان هواپيما لحظاتي قبل از سقوط، با چتر نجات از هواپيما خارج شده و سالم فرود آمده‌اند.»[۱۷]
گزارش- 374
در ادامه حمله به نفت‌كش‌ها، عراق بامداد امروز به يك كشتي باري قبرس حمله كرد. اين كشتي كه "مي‌مي" نام دارد در سواحل بندر بوشهر، در شمال خليج‌فارس هدف حمله موشكي هواپيماي عراقي قرار گرفت.[۱۸] به يك كشتي يوناني نيز حمله شد. به ادعاي خبرگزاري آسوشيتدپرس، 2 قايق تندرو ايراني، كشتي يوناني "اريادند" حامل نفت عربستان سعودي را با رگبار مسلسل در نزديكي تنگه هرمز هدف گرفتند كه كشتي دچار خسارات جزيي شد، سپس چند ساعت بعد آن‌را به آتش كشيدند. نفت‌كش 102088 تني "اريادند" در مرحله نخست در ساعت 7:45 بامداد خارج از سواحل عمان مورد حمله قرار گرفت. 7 ساعت بعد در حالي‌كه براي بارگيري در ترمينال "رأسالتنوره" در عربستان سعودي ره‌سپار اين محل بود، بار ديگر هدف حمله قايق‌هاي تندرو واقع شد.[۱۹]
گزارش- 375
حجت‌الاسلام "هاشمي رفسنجاني" فرمانده جنگ، در مورد جنبه‌هاي نظامي، سياسي جنگ عراق و ايران و نيز قطع‌نامه 598 با روزنامه كيهان گفت‌وگو كرد. آقاي هاشمي در پاسخ به اين سؤال كه "در مرحله جديد جنگ، با اتكا بر چه عوامل مشخصي برنامه‌ريزي شده و چه چشم‌انداز و هدف‌هايي دنبال مي‌شود؟ گفت: «استراتژي جديد اين است كه وقتي مصلحت ديديم و زمان مناسب را به دست آورديم حمله مي‌كنيم و هنگامي حمله را شروع كرديم به‌گونه‌اي خواهد بود كه بتوان سلسله تهاجمات را بدون اين‌كه قطع كنيم ادامه دهيم. براي اين منظور دو سه چيز لازم است: يكي قدرت جنگيدن، يعني نيروي به‌كارگيري امكانات كشور كه عمدتاً در اين مرحله سپاه بايد آمادگي داشته باشد و سپاه [نيز] ظرفيت جنگيدن را از لحاظ كادر، فرماندهي و عوامل اداره جنگ به ما اعلام كرده و بر اساس آن ظرفيت بررسي كرديم ببينيم در كشور امكانات چنين جنگ طولاني وجود دارد يا خير؛ نتيجه مطالعات ما مثبت بود. دوم، امكانات مالي است. امكانات مالي دولت همين است كه هر سال بودجه كشور با يك مقدار كسري تصويب مي‌شود. اين امكانات فعلي دولت است, [اما] ما در درون جامعه امكانات مالي فراواني مي‌بينيم كه طبق محاسبات، در مرحله اول به صورت داوطلب مي‌تواند اين مرحله از جنگ را اداره كند. منتهي پيش‌بيني كرده‌ايم كه اگر داوطلب به‌اندازه كافي نبود، از حقي كه نظام در موقع جنگ، ماليات جنگي وضع كند، استفاده كنيم. در كل دنيا كساني كه مبتلا به جنگ مي‌شوند از همان اول ماليات جنگي برقرار مي‌كنند چرا كه خرج دولت در زمان جنگ مثل خرج در زمان صلح نيست. … اين آهنگي كه الآن جهاد مالي دارد به شرط اين‌كه همه جامعه را دربر گيرد … اين كافي است و نيازي پيدا نمي‌شود كه ماليات ديگري قرار دهيم. البته ممكن است چند ماهي كه گذشت ببينيم يك عده ثروت‌مند و پول‌دار كه بيش‌تر از امكانات كشور استفاده مي‌كنند، داوطلبانه به ميدان نيامده‌اند طبعاً عدالت ايجاب مي‌كند كه ما به سراغ آنها برويم كه تا حدي در جنگ شريك شوند. مانورها نشان داد كه از نظر نيروي انساني غني هستيم و آهنگ شروع جهاد مالي را خوب مي‌بينم. سؤال دوم اين بود كه پس ازعمليات كربلاي5 شاهد تغييري در تاكتيك‌هاي جنگي ايران و يا متوقف شدن عمليات زنجيره‌اي بوديم، دليل آن چه بود؟ آقاي هاشمي پاسخ داد: «آن موقع بيش‌تر روي اين تكيه داشتيم كه عملياتي را كه شروع مي‌كرديم طولاني‌تر كرده و ضربه به دشمن را عميق‌تر كنيم. لذا نيروي زيادي را ما در كربلاي4و5 آماده كرديم و حدود 40 روز به شدت در اطراف بصره مي‌جنگيديم و توانستيم در آنجا يك ضربه كاري با آن شيوه وارد كنيم. يك افسر عراقي كه به ايران پناهنده شده, گفت "جبوري" ـ كه از فرماندهان معروف عراق است ـ در جمع افسران در شهر موصل سخن‌راني كرده و گفته كه ارتش عراق در كربلاي4و5 و عمليات محدودي كه اطرافش بود [كربلاي8]، هفتاد هزار كشته داشته و ضربه خيلي كاري بوده است. البته اين فرمانده براي دل‌داري افسران عراق گفته كه ايرانيان بيش‌تر از ما كشته داشتند. اين را دروغ گفته، ما يك دهم اين رقمي كه آنها اعتراف كردند، در آن عمليات كشته نداشتيم. چند نفر از اسرايي كه در عمليات نصر8 به اسارت در آمدند و اظهار مي‌داشتند در ستاد تخليه مجروحين كار مي‌كرده‌اند، رقم 50 هزار و 800 نفر يا 58 هزار نفر را مطرح كردند. يعني ضربه كاري را ما در آنجا [شلمچه] به عراق زديم. آن شيوه در جاي خودش موفق بود الآن تداوم عمليات به آن شكل نيست, آنچه الآن طرح ماست اين است كه عمليات متعدد را در فاصله كم‌تري از آنچه معمولاً عمليات مي‌كرديم انجام دهيم يعني الآن تعدد عمليات استراتژي ماست.» خبرنگار كيهان سپس پرسيد كه باتوجه به بها دادن به مسائل سياسي طي دو سال اخير همپاي محور نظامي و با توجه به اعلام مرحله جديد جنگ، اكنون زمينه موفقيت سياسي جمهوري اسلامي براي تنبيه متجاوز و پايان [دادن] عادلانه به جنگ، در محافل سياسي و در محاسبات و مذاكرات قدرت‌هاي بزرگ منطقه چگونه است؟ آقاي هاشمي پاسخ داد: «تا آنها از حيات صدام مأيوس نشوند، زير بار راه حل سياسي نخواهند رفت و اين مسئله كاملاً براي ما روشن است، شما ديديد وقتي در كربلاي5 ضربه خوردند، به جاي اين‌كه يك قدم بيايند به طرف حقيقت، قدمهاي بزرگي به طرف فشار روي ما برداشتند و رفتند سراغ برنامه‌هايي كه در اين چند ماه اتفاق افتاد. يا مثلاً وقتي ما فاو را گرفتيم انتظار داشتيم حالا كه ما از "اروند" عبور كرديم و اين‌ها ديدند كه قدرت جلو رفتن را داريم به طرف تسليم نسبت به حق حركت كنند ولي ما چنين چيزي را از آنها نديديم. حالا هم روشن است تا مأيوس نشوند, تسليم نمي‌شوند … ما نه خاك عراق را مي‌خواهيم و نه مي‌خواهيم در آينده در حاكميت عراق شريك باشيم وحتي نمي‌خواهيم اراده‌مان را بر ملت عراق تحميل كنيم، كشورهاي ديگر عربي كه به طريق اولي. ما مي‌گوييم متجاوز كيفر ببيند و حقوقمان هم داده شود, اگر خواستند واقعاً اين كار را انجام دهند ما نبايد راه را ببنديم و از لحاظ رواني شرايطي درست نكنيم كه راه بسته باشد اين راه الآن باز است، ما حتي ترجيح مي‌دهيم اين‌ها بيايند و عراق را به عنوان متجاوز معرفي كنند و دادگاهي را مشخص كنند كه متجاوز را محاكمه كند و هر چه هم اين دادگاه حكم داد, ما اگر دادگاهي را قبول كرديم و اعضاي دادگاه را پذيرفتيم طبعاً حكم آنها را هم مي‌پذيريم. شوراي امنيت و سازمان ملل مي‌توانند ميدان خوبي براي اين كار باشند.» خبرنگار پرسيد كه حداقل كيفر متجاوز از نظر جمهوري اسلامي چيست؟ حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني گفت: «ما الآن در مقام دادگاه نيستيم، يعني كيفر را دادگاه تعيين مي‌كند ولي حزبي كه اين همه خسارت را به دو ملت وارد كرده اين همه تلفات انساني، مالي، اين همه مسائل رواني، اين همه شهيد و معلول از ما و كشته‌هاي آنها را به جا گذاشته معلوم است كه كيفرش چيست. به او كه كسي نمي‌تواند جايزه بدهد. او چهطور مي‌تواند با اين شرايط حاكم يك كشور باشد. اگر يك نتيجه واقعي بخواهد از اين جنگ به دست بيايد اين است كه ملت عراق آزاد شوند و تصميم خودشان را خودشان بگيرند.» آقاي هاشمي درباره نحوه بسيج كشور در هنگامي كه جنگ سخت‌تر شود، گفت: «3 وضع وجود دارد: يك وضع همين كه كارهاي عمراني و كارهاي ديگر را تعطيل كنيم و برويم به جنگ بپردازيم. وضع عادي‌اش همين است كه حالا هست، يعني با همين وضعي كه 7 سال است جنگيديم، ادامه دهيم و وضع متوسطي هم هست كه حالا انتخاب كرديم يعني از امكانات موجودي كه تا به حال استفاده نكرده‌ايم مثل همين كمك مالي يا تشويق نيروها براي رفتن به جبهه، استفاده كنيم … ما هنوز به اين نتيجه نرسيديم كه آن مرحله اول را … انتخاب كنيم و همه را به ميدان جنگ بكشانيم.»[۲۰]
گزارش- 376
خبرگزاري رويتر از منظر اقتصادي،حمله آينده ايران را مورد توجه قرار داده و عواقب آن را براي عراق و كشورهاي ذي‌نفع، مهم دانسته است. رويتر با اشاره به نگراني محافل اقتصادي غرب از ناتواني عراق در بازپرداخت بدهي‌هاي خود، نوشته است: «كارشناسان اقتصادي منطقه خليج فارس مي‌گويند تصميم ايران داير بر اعمال فشار جديد در امتداد جبهه‌هاي جنوبي جنگ مي‌تواند اقتصاد عراق را فلج ساخته و باعث امتناع بازارهاي بين‌المللي ـ كه از ديون خارجي سنگين عراق به تنگ آمده‌اند ـ از پرداخت وام‌هاي جديد به اين كشور شود. به گفته اين كارشناسان، هرگونه شكست عراق در تهاجم جديد ايرانيان ـ كه پيش‌بيني مي‌شود ظرف چند هفته آينده به طور گسترده انجام گيرد ـ درها را براي درخواست طرح‌هاي بيش‌تر از سوي عراق ـ كه برآورد مي‌شود تا كنون زير بار يك قرض خارجي 50 ميليارددلاري باشد ـ خواهد بست. دولت‌هاي غربي تا اواسط سال 1987 علي‌رغم دير كرد سيستماتيك پرداخت قروض عراق، كماكان آماده اعطاي اعتبار به عراق بودند ولي به گفته كارشناسان اقتصادي، از هنگام آغاز تجمع نيروهاي ايراني در نزديكي بصره و مورد تهديد قرار گرفتن ارتباطات جاده‌اي بين بغداد و بنادر كشور همسايهاش كويت در خليج‌فارس، اوضاع فرق كرده است. اين كارشناسان برآورد مي‌كنند كه عراق 20 ميليارد دلار به غرب و 30 ميليارد دلار ديگر به متحدين عربش مقروض مي‌باشد و اين در حالي است كه قروض خارجي ايران حدود 5ميليارد دلار برآورد مي‌شود. ولي بانكداران غربي از اين نگرانند كه با سقوط بصره و شكست احتمالي عراق در جنگ، ديون سنگين اين كشور پرداخت نشود. يكي از اين كارشناسان افزود: "ايرانيان به‌اندازه عراق واردات ندارند و تنها كالاهايي نظير دارو و تسليحات ضروري به كشور وارد مي‌كنند؛ آنها كمر خود را محكم بسته‌اند." يكي [ديگر] از كارشناسان اقتصادي منطقه خليج‌فارس افزود: "در صورت سقوط بصره به دست ايران، اين ضربه نهايي عليه بغداد خواهد بود و ديگر هيچ كشوري حاضر به پرداخت وام كافي به عراق براي آزادي مجدد بصره نخواهد بود."»[۲۱] مشكل ديگر عراق، عدم توازن نيروي انساني به لحاظ جمعيتي با ايران است، از اين رو تلاش بسياري مي‌شود تا از كاهش كارآمدي ارتش عراق در ميدان جنگ، ممانعت شود. به علاوه، در برنامه‌ريزي درازمدت نيز اين مسئله مورد توجه مقام‌هاي عراقي قرار گرفته است. روزنامه هندي و اردو زبان "فيصل جديد" در اين باره نوشته است: «پوسترهايي مبني بر تشويق زنان به باردار شدن، در اماكن عمومي نصب شده است كه در آنها نوشته شده: به والديني كه فرزند جديد بياورند، 25 دينار اضافه حقوق پرداخت خواهد شد.»[۲۲]
گزارش- 377
در سطح بين‌المللي، كشورها فشارهاي متعددي بر جمهوري اسلامي ايران وارد مي‌آورند تا قطع‌نامه 598 را بپذيرد. در سطح منطقه نيز مقام‌هاي كشورهاي عربي پيوسته، لزوم پايان دادن به جنگ بر اساس قطع‌نامه 598 را مطرح مي‌كنند. امروز كميسيون امور خارجي پارلمان مصر در اين باره اعلام موضع كرد. به گزارش يك راديوي عربي به نام "نداي اسلام" كميسيون امور خارجي پارلمان مصر در بيانيه‌اي كوشش‌هاي ايران را به منظور درگير كردن كويت در جنگ دانست و حكومت ايران را به ادامه جنگ و تحريك و تهديد دولت‌هاي منطقه و نيز تهديد كشتيراني بين‌المللي و پاسخ مثبت ندادن به پيام جامعه بين‌المللي متهم و محكوم كرد. اين كميسيون همچنين ايران را به قبول قطع‌نامه598 شوراي‌امنيت و اجراي آن بر اساس تسلسل مواد آن به عنوان يك قطع‌نامه متوازن دعوت كرده است.[۲۳] علاوه بر اين، در ليبي نيز آنچه "اجلاس احزاب مخالف با دولت‌هاي عرب" ناميده شده، در پايان نشست چهار روزه خود خواستار ارائه يك طرح منسجم براي توقف جنگ ايران و عراق شد. "جانا" خبرگزاري رسمي ليبي طي گزارشي به نقل از بيانيه نهايي اين اجلاس, اعلام كرد: «شركتكنندگان در اين اجلاس گفت‌وگوهاي خود را بر يافتن يك طرح عربي و ملي در مسير يافتن راهحل براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق و نيز حفظ منافع مردم عرب و ايران متمركز كردند.» به گزارش جانا، احزاب مخالف دولت‌هاي عرب در بيانيه پاياني خود، حضور نظامي امريكا در منطقه خليج فارس را محكوم كرده‌اند.[۲۴]
گزارش- 378
اتحاد جماهير شوروي براي همكاري با شوراي‌امنيت جهت اجراي قطع‌نامه598، اعلام آمادگي كرد. يك مقام مسئول شوروي وابسته به هيئت سياسي اين كشور در سازمان‌ملل گفته است كه دولت متبوعش آماده انجام اقدامات لازم براي اجراي قطع‌نامه 598 مي‌باشد و مسكو اين موضع را به صراحت براي دولت ايران توضيح داده است. از سوي ديگر، سفير شوروي در سازمان ملل كه رئيس دوره‌اي شوراي‌امنيت نيز مي‌باشد، در ملاقات با سفيران كشورهاي عضو كميته 7نفره عرب ـ كه امروز انجام شد ـ اعلام كرده كه مسكو شديداً مقيد به قطع‌نامه 598 و همچنين تحريم ايران بوده است و هم اكنون سرگرم بررسي راه‌هاي ممكن به منظور اجراي اين قطع‌نامه مي‌باشد. سفير شوروي همچنين به سفيران عرب گفته است كه مشورت با كشورهاي عضو دائمي شوراي امنيت با هماهنگي‌هاي لازم آغاز گرديده و شوراي‌امنيت ظرف ساعات آينده بحث خود درباره موضع دبيركل سازمان‌ملل و نتايج مأموريت وي در تماس با ايران و عراق را آغاز خواهدكرد. به گفته سفير شوروي جهت تحرك بخشيدن به كار شوراي‌امنيت چندين احتمال وجود دارد كه در ميان آنها بحث درباره قطع‌نامه جديدي كه ضرورت تحريم را تصريح نكند نيز هست.[۲۵] به گزارش راديو دوبي، در لندن منابع ديپلماتيك انگليس گفته‌اند كه اخيراً نشانه‌هاي مثبتي از شوروي براي انجام دادن تحرك مشترك با امريكا و ساير كشورهاي عضو دائمي شوراي امنيت به منظور اجراي قطع‌نامه 598 ديده شده است. اين منابع همچنين به نقل از وزير خارجه انگلستان "جفري هاو" افزوده‌اند كه وي اين موضع را در مذاكرات اخير با "ادوارد شوارد نادزه" وزير خارجه شوروي، هنگام توقف رهبر اين كشور در لندن ـ كه عازم واشنگتن بود ـ دريافته است. جفري هاو گفته است شوارد نادزه بر پاي‌بندي كشورش جهت حفظ وحدت شوراي‌امنيت تأكيد كرده و افزوده است موضع مشترك اعضاي دائمي شورا بر اين است كه قطع‌نامه 598 شوراي‌امنيت به مرحله اجرا درآيد. به گفته وزير خارجه انگلستان، انتظار مي‌رود ظرف چند هفته آينده در اين زمينه پيشرفت حاصل شود.[۲۶] همچنين فرستاده ويژه شوروي ـ كه براي مطلع ساختن حكام عراق از نتايج ديدار سران امريكا و شوروي به بغداد رفته است ـ با "طارق عزيز" وزير خارجه عراق، راه‌هاي اجراي قطع‌نامه 598 شوراي‌امنيت سازمان‌ملل را به منظور آتشبس در جنگ خليج‌فارس، مورد بررسي قرار داده‌اند.[۲۷]
گزارش- 379
به گزارش خبرگزاري رويتر از استكهلم، يك كارشناس تجارت بين‌المللي اسلحه اعلام كرده است: «عراق به زودي مي‌تواند از برزيل موشك‌هاي بالستيك را كه قادر به حمل كلاهك‌هاي هسته‌اي و يا سلاح‌هاي شيميايي تا برد 300 كيلومتر است دريافت كند. فروش موشك‌هاي بالستيك به عراق مي‌تواند زنگ خطري در مورد توسعه تكنولوژي اين نوع موشك‌ها در كشورهاي جهان سوم باشد.» اين كارشناس كه "ارون كارپ" نام دارد، به خبرگزاري رويتر گفته‌است: «هزينه اجراي پروژه توليد موشك‌هاي "اس.اس 300 " برزيل ظاهراً توسط عراق و يا هوادارانش تأمين خواهد شد. عراقي‌ها كاملاً در مورد موشك‌هاي جديد توجيه شده‌اند و آماده‌اند تا زمان به اتمام رسيدن توليد اين موشك‌ها در سال 1989 و يا 1990 (69ـ1368)، آنها را از برزيل خريداري كنند. موشك برزيلي "اس اس 300 " ظاهراً نمونه "اس.اس. اسكاد بي" ساخت شوروي است.»[۲۸] اما سخن‌گوي كارخانه اسلحهسازي "اويبارس" برزيل ضمن اذعان به توليد يك موشك جديد، ادعاي تأمين هزينه اين پروژه به‌وسيله عراق و يا حاميان اين كشور را تكذيب كرد. وي گفت كه هزينه توليد اين موشك‌ها را خود كارخانه تأمين مي‌كند. سخن‌گوي كارخانه "اويبارس" همچنين افزود كه موشك اس.اس 300 براي حمل كلاهك‌هاي هسته‌اي و يا شيميايي در نظر گرفته نشده‌است و تنها كلاهك‌هايي را كه براي سلاح‌هاي كاملاً متعارف در نظر گرفته شده است، حمل مي‌كند.[۲۹] درحالي كه صنايع دفاعي عراق به شدت و به سرعت از خارج تقويت مي‌شود، ايران براي دست‌يابي به توليدات داخلي مي‌كوشد و در اين مسير با ضايعاتي نيز رو به رو است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از اصفهان، بر اثر وقوع يك انفجار در كارخانه "توحيد" وابسته به "سپاه پاسداران"، 11تن به شهادت رسيدند و 13تن نيز مجروح شدند. گفته مي‌شود انفجار هنگامي رخ داده كه يك "چاشني" در حال پرس عمل كرده است. كارخانه توحيد، در زمينه تهيه تجهيزات مورد نياز جبهه‌ها و توليد مهمات فعاليت دارد.[۳۰]
گزارش- 380
به گزارش خبرگزاري رويتر از نشست پاياني كنفرانس اوپك، در اين اجلاس پس از 7 روز بحث و مذاكره دربارة قيمت نفت و سطح توليد آن، با توافق 12 كشور عضو، قيمت پايه نفت بشكه‌اي 18 دلار و سطح توليد 15ميليون و 60 هزار بشكه براي 6 ماه آغازين سال ميلادي آينده تعيين شد. اجلاس با صدور بيانيه نهايي، پايان يافت. از ميان 13 كشور عضو "اوپك" تنها عراق چون گذشته با تعيين قيمت و ميزان توليد نامشخص همچنان به اشباع بازار و ضربه مستقيم به ديگر اعضاء خواهد پرداخت. در اجلاس سال گذشته نيز عراق با اين استدلال كه قصد دارد سهميه توليدي برابر با ايران داشته باشد، از امضاي موافقت‌نامه خودداري كرده بود.[۳۱] با توجه به اختلاف نظر ميان اعضاي اوپك, هيئت‌هاي حاضر در اين اجلاس، گفتند مصالحه در مورد اين قرارداد بدين صورت بود كه اكثر اعضا توافق كردند سقف توليد را بالا نبرند و ايران نيز از تقاضاي افزايش قيمت نفت عدول كند. در اين حال وزير نفت عربستان گفت: «مايليم كه عراق نيز در اين قرارداد شركت داشته باشد و عدم شركت عراق وضعيت را كمي مخاطرهآميز مي‌كند.» وي اعلام كرد كه عربستان و ديگران از درخواست عراق براي سهيمه بيش‌تر در "اوپك" حمايت مي‌كنند.[۳۲] درباره نتايج اجلاس هشتاد و دوم اوپك، آقاي "آقازاده" وزير نفت ايران در مصاحبه مطبوعاتي و راديو تلويزيوني در "وين" گفت: «اصليترين هدف اعراب عضو اوپك در اين اجلاس وارد كردن عراق به سيستم اوپك و خارج كردن ايران از اين سيستم بود. آنها همچنين از ابتداي اجلاس قصد داشتند با پيشنهاد ايران مبني بر افزايش قيمت نفت مخالفت كنند كه اين كار را كردند، اما درخصوص حركت اول ناكام ماندند و در نتيجه همچنان عراق درانزوا خواهد بود.» به گفته وي، در بيانيه اجلاس آمده است كه كنفرانس مسئله تداوم كاهش ارزش دلار امريكا را مورد نظر قرار داده و توافق كرده است كه اين موضوع بايد مورد مطالعه قرار گيرد و به اجلاس آتي گزارش داده شود. همچنين در اين بيانيه تأكيد شده كه ضعف كنوني بازار در نتيجه سياست‌هاي برخي اعضا به‌خصوص عراق است كه موافقت‌نامه اجلاس قبل را نيز امضا نكرده است.[۳۳] همچنين "كاظم‌پور اردبيلي" كه در غياب وزير نفت در نشست نهايي اجلاس به نمايندگي از هيئت ايراني، موافقت‌نامه اجلاس 82 را امضا كرده است، به خبرنگاران گفت: «توليد ناخالص كشورهاي عضو اوپك در سال 1986 به 568 ميليارد دلار رسيد كه در بين كشورهاي عضو اين سازمان ايران با 133 ميليارد دلار توليد ناخالص ملي بالاترين و قطر و گابن با 4 ميليارد دلار توليد ناخالص ملي كم‌ترين ميزان را داشته‌اند.»[۳۴]
گزارش- 381
وصيت‌نامه جديد حضرت امام موجب رواج شايعه بيماري ايشان در رسانه‌هاي گروهي كشورهاي غربي شده است؛ از جمله، روزنامه‌ها و محافل خبري آلمان غربي با اشاره به اين‌كه امام اخيراً وصيت‌نامه جديدي را تهيه كرده‌اند، مدعي شدند: «اين تغيير وصيت‌نامه خود به عنوان دليلي بر بياساس نبودن خبر بيماري وي تعبير مي‌شود.» رسانه‌هاي گروهي آلمان همچنين ادعا كردند: «بر اساس گزارش روزنامه تايمز، آيت‌الله خميني حتي به بيمارستان هم انتقال داده شده است.»[۳۵] علاوه بر اين، راديوهاي بيگانه از جمله اسرائيل، بي.بي.سي.، هلند و امريكا در بخش‌هاي مختلف خود اين شايعه را منعكس ساختند. راديو اسرائيل در بخش فارسي ساعت 19 گفت: «علي‌رغم آن‌كه وزارت خارجه تهران و مقامات حكومت اسلامي ايران در 2روز گذشته خبر بيماري آيت‌الله خميني را تكذيب كرده‌اند، اما روزنامه‌هاي بريتانيا در شماره‌هاي امروز خود مجدداً گزارش‌هايي را داير بر اين‌كه رهبر اسلامي سخت بيمار است و در بستر احتضار به سر مي‌برد، به چاپ رساندند.»[۳۶]
گزارش- 382
حزب توده ايران، موضع جمهوري اسلامي در برابر قطع‌نامه 598 را شديداً مورد انتقاد قرارداد. اين حزب وابسته به شوروي, در نشريه "نامه مردم" با درج مقاله‌اي با عنوان "جنگ براي تحقق حاكميت اسلام", نوشت: «اگر تا مدت كوتاهي پس از تصويب قطع‌نامه598 شوراي‌امنيت سازمان‌ملل متحد، سران جمهوري اسلامي كج‌دار و مريز رفتار مي‌كردند و وانمود مي‌ساختند كه در صورت معرفي متجاوز حاضر به قطع جنگ و نشستن پاي ميز مذاكره هستند، اينك دگر بار آشكارا به مواضع پيشين خود بازگشته‌اند و صلح را در واقع تعليق به محال مي‌كنند. در اين ميان تدارك رژيم ايران براي دست زدن به هجوم سراسري درجبهههاي جنگ, گسترش بيسابقهاي يافته و به اصطلاح جنگ نفت‌كش‌ها هم پيوسته شدت مي‌يابد. امپرياليسم امريكا نيز با استفاده از موضعگيري جنگطلبانه سران مرتجع جمهوري اسلامي، سرگرم پايگاهسازي و تحكيم مواضع خود در خليج‌فارس و درياي عمان است. از سير رويدادها در هفتههاي اخير، روشن مي‌شود كه سران جنگطلب جمهوري اسلامي نه تنها اعتقاد به راهحلهاي مسالمتآميز ندارند، بلكه اساساً منظورشان از ادامه جنگ، دست‌يابي به آماج‌‌‌‌‌هاي شوم دوربردتري است كه تشكيل "جمهوري اسلامي عراق" تنها يك "خاكريز" در اين راه دراز به شمار مي‌آيد.»[۳۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/24
- ↑ سند شماره 1563 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم - ستادكل - (حسين اردستاني)، ص60.
- ↑ همان، ص77.
- ↑ همان، ص76.
- ↑ سند شماره 1558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات البكر و العميه (سعيد سرمدي)، صص21و22.
- ↑ همان، ص20.
- ↑ همان، ص25.
- ↑ همان، ص27.
- ↑ همان، صص 29و30.
- ↑ همان، ص35.
- ↑ مأخذ 1، ص75.
- ↑ سند شماره 1574 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (محسن رخصتطلب و مجيد مختاري)، ص23.
- ↑ همان، ص35.
- ↑ همان، ص39و40.
- ↑ مأخذ 1، ص75.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه", شماره 271 (25/9/1366)، ص2، خرمآباد - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/9/1366.
- ↑ سند شماره 200692 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 25/9/1366، ص4.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه", شماره 272 (26/9/1366)، ص26، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 25/9/1366.
- ↑ همان، ص35، لندن - خبرگزاري فرانسه، 25/9/1366.
- ↑ مأخذ 15، ص13، منامه - آسوشيتدپرس، 24/9/1366.
- ↑ روزنامه كيهان، 24/9/1366، ص18.
- ↑ مأخذ 15، صص8و9، منامه - خبرگزاري رويتر، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ 15، صص10و11، دهلي‌نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/9/1366.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 25/9/1366. ص14، راديو نداي اسلام، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ15، ص11، بيروت - خبرگزاري رويتر، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ 17، ص6، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 25/9/1366.
- ↑ مأخذ15، ص10، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 24/9/1366.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 25/9/1366، ص7، واحد مركزي خبر.
- ↑ مأخذ15، صص6و7، استكهلم - خبرگزاري رويتر، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ 17، ص40، ريودوژانيرو - خبرگزاري رويتر، 25/9/1366.
- ↑ مأخذ15، ص29، اصفهان - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ 20، ص17.
- ↑ مأخذ15, صص32و33، وين - خبرگزاري رويتر، 24/9/1366.
- ↑ مأخذ 20، ص17
- ↑ مأخذ 20، ص17.
- ↑ مأخذ15، ص20، بن - خبرگزاري جمهوري اسلامي, 24/9/1366.
- ↑ مأخذ15، ص21، تهران خبرگزاري جمهوري اسلامي، 24/9/1366.
- ↑ "نامه مردم (ارگان حزب توده)،شماره 185، 24/9/1366، صص1و2.