1366.12.02

روزشمار جنگ سال 1366 1366.12.02
نام‌های دیگر	دو اسفند
تاریخ شمسی	1366.12.02
تاریخ میلادی	21 فوریه 1988
تاریخ قمری	3 رجب 1408

1359.12.02

1360.12.02

1361.12.02

1362.12.02

1363.12.02

1364.12.02

1365.12.02

گزارش - 1

1. معاونت اطلاعات قرارگاه کربلا در گزارشی تحت عنوان "بحث و تحلیل دشمن در منطقۀ غرب اروند"، فعالیتهای زمینی، دریایی و هلیکوپتری و همچنین سایر اقدامات ارتش عراق را تجزیه و تحلیل کرده است. طبق این گزارش منطقه فاو در میان جبهههای عملیاتی، حساسیت و اهمیت مضاعفی دارد زیرا از یکسو مورد توجه جمهوری اسلامی برای انجام حمله احتمالی برای توسعۀ متصرفات قبلی است و از سوی دیگر، احتمال حمله عراق به شهر فاو برای بازپسگیری این منطقه وجود دارد، لذا تحرکات خودی و دشمن برای طرفین جنگ حائز اهمیت است. معاونت اطلاعات قرارگاه کربلا با بیان این مسئله برای فرماندهی نوشته است: «از آنجایی که دشمن به این منطقه به عنوان یک منطقۀ عملیاتی و قابل تعرض از سوی نیروهای ایرانی نگاه میکند لذا فرماندهی این منطقه را به یکی از فرماندهان عالی خود واگذار نموده و همچنین حضور یگانهای زیاد در این منطقه خصوصاً یگانهای گارد جمهوری و نیرو مخصوص و همچنین باتوجهبه برخوردار بودن زمین منطقه به لحاظ مواضع توپخانه و خطوط مواصلاتی متعدد و دارا بودن دو جبهه خشکی و آبی و دارا بودن میدان مانور، همه و همۀ حساسیت دشمن را در این منطقه به لحاظ زمین و آتش و مانور بالا برده است. از جمله کارهایی که دشمن برای برقراری یک پدافند خوب در این منطقه انجام داده به ترتیب زیر میباشد: ١. ایجاد خطوط پدافندی دارای عمق در ٤ رده و ایجاد خطوط مواصلاتی متعدد، ایجاد رده دفاع و پدافند ساحلی از خط پدافندی جادۀ امالقصر تا بندر امالرصاص. ٢. انجام مانورهای تمرینی دفاع و پاتک به طور مستمر در طول سال. ٣. توجه خاص به دیدبانی بهطوریکه بعد از عملیات کربلای٤ برای کلیه دکلهای دیدبانی، جادههای جداگانه و امکانات وسیعی قرار داده است. ٤. قرار دادن احتیاطهای محلی در خطوط دوم و سوم. ٥. تقسیم احتیاطهای کلی منطقه اعم از زرهی، پیاده و مکانیزه به طور صحیح و با تدبیر اصولی. ٦. برپایی قرارگاههای متعدد جهت تیپ، لشکر و پیاده در ٣ محل اصلی، تاکتیکی، یدک و بازدید و توجیه فرماندهان خود از خطوط پدافندی. ٧. ایجاد مواضع توپخانه و ادوات زرهی بهصورت وسیع که شمارش مواضع توپخانه و زرهی نشان میدهد دشمن قادر است در منطقه غرب اروند حدوداً ٥٠ الی ٦٠ گردان توپخانه و ٤٠ الی ٥٠ گردان زرهی را مستقر و به کار گیرد. براساس عوارض و توجه دشمن نسبت به منطقه نتیجه میگیریم که دشمن این منطقه را یک منطقه عملیاتی با قابلیت استراتژیک میداند. از این رو است که دشمن را همیشه در این منطقه فعال و زنده و هشیار نسبت به تک نیروهای خودی میبینیم. دشمن در منطقه غرب اروند و منطقه عملیاتی والفجر٨ غافلگیر نخواهد شد لیکن در ارتباط با زمان تک نیروهای خودی در منطقه غرب اروند و منطقۀ عملیاتی والفجر٨ به طور نسبی نیروهای خودی میتوانند دشمن را غافلگیر نمایند. قابل ذکر است علاوهبر اینکه دشمن در زمینه پدافند دارای ویژگیهایی است؛ نظریهای وجود دارد که دشمن منطقه فاو را بهعنوان یک منطقه از دست رفته برای همیشه تلقی نمینماید. البته درست است که دشمن در حال حاضر قادر نیست فاو را از چنگ نیروهای پر توان اسلام درآورد ولی در سیاستهای خود بازپسگیری فاو را در برنامهریزیهای خود دارد. البته میتوان این جمله را به کار برد که دشمن علاقمند به بازپسگیری فاو اما با صبر و حوصله و ایجاد شرایط مورد نظر میباشد. در این جهت، دشمن اقداماتی از قبیل آوردن ابوغزاله، وزیر دفاع مصر، به منطقه عملیات والفجر٨ و برخوردار گشتن از نظرات وی و همچنین اقداماتی در محور کارخانه نمک انجام داده است. نتیجهگیری این تحلیل به شرح زیر است: ١. دشمن باتوجهبه سیاستهای پدافندی و فعالیتهای مهم خود نشان میدهد که کماکان در منطقه غرب اروند نسبت به تک نیروهای خودی حساس میباشد. ٢. دشمن با انجام مانور سعی در بالا بردن آمادگی نیروهای خود در ارتباط با پدافند و حفظ خطوط دارد. ٣. احتمالاً تمرین مانورهای دشمن، بیشتر در جهت بازپسگیری بوده است. ٤. دشمن در منطقه کارخانه نمک بهدلیل دارا بودن موقعیت مناسبتر به لحاظ زمین و عوارض مصنوعی نسبت به نیروهای خودی و ضعیف بودن وضعیت استحکامات و پدافند نیروهای خودی در اضلاع و همچنین داشتن تجربه تک در اضلاع و تأمین بودن این منطقه از جناح راست و بهکارگیری نیروی دریایی خود از این جناح و همچنین بهدلیل علاقهاش نسبت به این سمت از منطقه احتمال دارد در این محور به تک مبادرت ورزد. ٥. تقویت توپخانه توسط ارتش عراق در منطقه غرب اروند خصوصاً محور کارخانه نمک در پی همان حساسیتها و انگیزههای دشمن میتواند باشد.»

گزارش - 2

2. اقدامات فرماندهی برای آماده کردن شرایط انجام عملیات در منطقه حلبچه و منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ ادامه دارد. امروز سیدرحیم صفوی، جانشین فرماندهی نیروی زمینی سپاه و فرمانده عملیات منطقه حلبچه در محور شیندروی - بالامبو، در گزارشی به محسن رضایی دربارۀ مأموریت واگذار شده به تیپ٢٩ نبیاکرم و سپاه چهارم بعثت توضیح داد. وی در ادامه افزود: «مسئله دیگر قرارگاه ثامنالائمه است که فرماندۀ آن فقط حمیدینیا است و این همه کار، لذا باید این قرارگاه را تقویت کرد.» رضایی در پاسخ وی اظهار داشت: «ما قصد داشتیم غلامپور را بیاوریم اما از [احتمال حملۀ عراق به] فاو خوف داریم، منتها احمد کاظمی را (به عنوان فرمانده قرارگاه فتح) باید فعال کنیم.» داوود رنجبر، راوی قرارگاه خاتمالانبیا، مینویسد: قرار است بحثهای مربوط به این محور، فردا در جلسات مختلف، به طور مبسوط پیگیری شود. بهعلاوه، در جهت آمادهسازی بیشتر این محور، فروزنده، رئیس ستاد کل سپاه، در نامه به فرمانده قرارگاه خاتمالانبیا، هاشمی رفسنجانی، از وی تقاضا کرد که سایت موشک ضدهوایی هاگ برای محور حلبچه و شمال سلیمانیه راهاندازی شود. وی همچنین در این نامه نوشت: «خواهشمند است دستور فرمایید به ترتیب اولویت نسبت به راهاندازی دو سایت هاگ در مناطق عملیاتی بیتالمقدس٢ و کاظمین اقدام لازم را معمول نمایند.» در منطقه بیتالمقدس٢ نیز به علت کُندی پیشرفت جاده ژاژیله و ضرورت تسریع در انجام عملیات در محور ارتفاعات گوجار - الاغلو، موضوع استفاده از هلیکوپتر برای انتقال امکانات مطرح شد، تا پس از تصرف خط اول دشمن و تکمیل شدن جاده و گشوده شدن راه زمینی، نیازهای تدارکاتی از راه زمینی به داخل منتقل شود. از این رو رضایی گفت: «ما اگر بخواهیم معطل جاده بشویم، مشکل مهتاب پیش میآید و از طرفی قرار است عملیات این محور قبل از عملیات حلبچه انجام شود.» لذا وی در تماس تلفنی با ابراهیم سنجقی، رابط سپاه با فرماندهی قرارگاه خاتمالانبیا و دستیار هاشمی رفسنجانی، به ایشان تأکید کرد که از آقای هاشمی بخواهد که هوانیروز با ارسال هلیکوپتر شنوک، آن را در اختیار فرمانده عملیات قرار دهد و سرهنگ انصاری، فرمانده هوانیروز، نیز به منطقه بیاید. رضایی روز گذشته نیز این مسئله را یادآور شد و در تماس با سنجقی از ایشان خواسته بود پیگیری کند که هوانیروز ٤ فروند هلیکوپتر شنوک به منطقه بیاورد.

گزارش - 3

3. با قطعی شدن انجام عملیات در منطقه عمومی حلبچه بعضی یگانهایی که محدودۀ کلی مأموریت آنها مشخص شده، در حال فراهم کردن شرایط برای اجرای مأموریت خود ازجمله انجام شناسایی هستند. امروز چند یگان در محور شمالی و جنوبی عملیات اقدام به انجام این مهم کردند. از جمله نیروهای اطلاعات تیپ٣٣ المهدی با همکاری نیروهای اطلاعات تیپ٧٥ ظفر از یگانهای قرارگاه رمضان با عبور از مواضع اولیه و نفوذ به عمق منطقه دشمن، (منطقه عمومی خرمال)، شامل تپه شرام، شیار زلم، ارتفاع سرگت و ارتفاع گرده (همگی در شرق شهر خرمال عراق) را شناسایی کردند. در این اقدام، پایگاههای ارتش عراق، تعداد نظامیان مستقر در آنها، دژبانیهای مسیر و نوع فعالیت آنها را در ٤٨ ساعت شناسایی کردند و بدون مواجه شدن با مشکل خاصی امروز به مواضع خودی بازگشتند. در محور جنوبی عملیات در شرق منطقه مرزی نوسود در محدودۀ ارتفاعات مگرو دشت سازان نیز مواضع دشمن و تحرکات آنها شناسایی گردید. علاوه بر آن یک خبر دیگر اطلاعاتی حاکی از آن است که ارتش عراق با جابهجایی ٣ قبضه توپ از روستای دالامار به ارتفاع شیندروی و اعزام ٧ دستگاه تانک در منطقه عمومی طویله در حال استحکام بخشیدن و تقویت مواضع خود در قسمتهای جنوبی منطقه عمومی حلبچه است.

گزارش - 4

4. فرماندهی قرارگاه رمضان امروز در گزارشی به نیروی زمینی سپاه اعلام کرد: ارتش عراق ٢٠ فروند موشک زمین به زمین از بغداد به دوکان منتقل کرده است. براساس این گزارش که منابع اطلاعاتی تیپ٧٥ ظفر آن را به قرارگاه رمضان اعلام کردهاند هر یک از موشکها به وسیله یک هلیکوپتر حمل شده و در مدت حمل موشکها که ٣ روز به طول انجامیده راه دوکان به سلیمانیه تا سلوچه بسته بوده است.*

گزارش - 5

5. علاوه بر مشکلات و کمبودهایی که در ردهها و مراکز مختلف سپاه برای اجرای عملیات وجود دارد و فرماندهان برای فائق آمدن بر آنها پیوسته در تلاش هستند، برخی مشکلات نیز در عقبه های دور و استانها و شهرهای پشتیبانی کننده وجود دارد. برای نمونه به دو گزارش زیر در استان مازندران اشاره میشود. در استان مازندران، کمبود اتوبوس، مانع از آن شده است که سپاه بتواند داوطلبان بسیجی را به صورت کاروان و پیوسته به جبهه ها اعزام نماید. فرماندۀ سپاه مازندران در نامه به فرماندۀ سپاه، در این باره نوشته است: «به دنبال مشکلات قبلی اخیراً مشکل تأمین خودرو به منظور انتقال نیروهای بسیجی به جبههها ازسوی مرکز، به جمع مشکلات موجود اضافه شده تا حدی که در اعزام نیروهای کاروان حضرت زهرای ناحیه مازندران به یک مسئله حاد تبدیل گردید ... چند روز پیش از اعزام، برای تعداد ٤٠٠٠ نفر نیرو کتباً خودرو درخواست گردید ... ولی متأسفانه تنها برای ١٥٠٠ نیرو تعداد ٤٥ دستگاه اتوبوس به چالوس رسیدند ... لذا علیرغم میل باطنی مجبور به گرفتن اجباری خودروهای موجود در سطح منطقه و اعزام نیروها به جبهه شدیم ... خلاصه اینکه حاصل این سهلانگاری در اعزام خودروهای مورد نیاز، علاوهبر خستگی و ناراحتی نیروهای رزمی که مدت سه روز در پادگان سرگردان بودند، نارضایتی صاحبان خودروهایی که به زور به جبهه اعزام میشدند و همچنین مختل شدن کار حمل و نقل مردم در سطح منطقه بهعلت نبودن خودرو و نارضایتی مسئولین شهری، به اضافۀ پرداخت کرایه به مبلغ ٦٥٠ هزار تومان در شرایطی که وضعیت بودجۀ سپاه ناحیه خوب نیست را به دنبال داشت.» در گزارش دیگری ستاد بسیج ناحیۀ مازندران به ستاد مرکزی سپاه اعلام کرد: به علت عدم ارسال مهمات آموزشی به ناحیه مازندران در سال ٦٦، این ناحیه دیگر قادر به آموزش نیروهای آموزشی نخواهد بود. لذا اعزام اخیر نیروهای آموزشی لغو و در اعزام سپاهیان حضرت فاطمه زهرا در تاریخ ١٩/١١/٦٦ نیز از اعزام نیروهای آموزشی خودداری شد و در حال حاضر به همین علت ٦ پادگانآموزشی مازندران تعطیل بوده و فاقد نیروی آموزشی میباشند و ٣ پادگان دیگر تنها مهمات دوره جاری را در اختیار دارند که برای دورههای بعدی هیچ مهماتی نخواهند داشت. باتوجهبه اینکه فعلاً هزاران نفر جهت گذراندن دورههای آموزشی اعزام به جبهه نوبهبندی شدهاند، طی ٢ ماه گذشته فقط ٢٤٥ نفر به پادگانها اعزام شدهاند.

گزارش - 6

6. هواپیماهای ارتش بعثی عراق امروز به پل مهم ارتباطی راهآهن تهران - جنوب کشور در منطقۀ تلهزنگ در جنوب استان لرستان حمله کردند. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی به نقل از مسئولین راهآهن ناحیۀ جنوب گزارش داده است که هواپیماهای دشمن در این حمله چند راکت به سوی این پل در تلهزنگ پرتاب کردند که به اطراف پل اصابت کرد و خسارتی به بار نیاورد. این گزارش میافزاید که هیچگونه وقفهای در حرکت قطارها ایجاد نشده و حرکت قطارها طبق برنامه تنظیمی صورت میگیرد. پل موردنظر در نزدیکی پل تلهزنگ که بارها مورد حمله هواپیماهای متجاوز عراقی قرار گرفته واقع شده است. ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شمارۀ ٣٠٢٩ خود با لحنی حماسی اعلام کرد: نیروی هوایی قهرمان ما در ساعت ١٠:١٥ صبح امروز حملهای به یک پل واقع در شمال شهر اندیمشک که از آن برای اهداف نظامی استفاده میشد انجام دادهاند. رادیو بیبیسی نیز به نقل از یک سخنگوی نظامی عراق گفت: پل در شمال شهر اندیمشک که همان پل مورد نظر میباشد کاربرد نظامی داشته است. خبرنگاران میگویند پل در امتداد خط آهن تهران به اهواز واقع است و اهواز از مراکز مهم گسیل سربازان ایرانی به جبهه است.

گزارش - 7

7. حوادث و اخبار مربوط به حضور ناوهای جنگی سایر کشورها در خلیجفارس موضوع گزارش زیر است. در خلیج فارس چند روزی است که حمله به نفتکشها متوقف شده است و تنها خبرهای پراکنده دربارۀ اقدامات امریکا و انگلیس به گوش میرسد. خبرگزاری رویتر از دبی دربارۀ دلایل وضعیت کنونی میگوید: پس از انجام ٢٦ حمله تأیید شده به کشتیها در سال جاری مسیحی (١٩٩٨) یک آرامش ٩ روزه متعاقب حملۀ عراق به یک سوپر نفتکش دانمارکی به نام کیت ماسیک که در ١٢ فوریه (٢٣ بهمنماه) صورت گرفت، برقرار شده است. منابع سیاسی منطقهای میگویند عراق در حال بررسی مجدد تاکتیکهای هدفیابی خود است و این رویکرد پس از شلیک دو موشک از سوی هواپیماهای عراقی به نزدیکی یک کاروان تحت اسکورت امریکا، دنبال میشود. همچنین بیان شد که امارات متحده موافقت خود را برای استقرار یک سیستم کمک به کشتیرانی به نام دکا در طول سواحل این کشور که از طرف ژاپن پیشنهاد گردید و هزینه آن نیز حدود ١٠ میلیون دلار برآورد شده اعلام کرده است. و بالاخره خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع کشتیرانی دربارۀ ترکیب ناوهای خروجی از خلیجفارس نوشته است: ١٠ کشتی (که آبهای خلیجفارس را ترک کردهاند) شامل ٣ ناو جنگی امریکا و ٧ فروند کشتی جنگی انگلیسی میباشد.

گزارش - 8

8. به منظور تصویب طرح تحریم تسلیحاتی علیه جمهوری اسلامی، امریکایی ها طی روزهای گذشته همۀ تلاش های دیپلماتیک خود را مصروف این موضوع کرده اند. آنها همچنین اکنون در راهبرد خود، پایان دادن به جنگ را به نفع خود میدانند. برای همین منظور وزیر امور خارجه امریکا وارد مسکو شده است تا با مقامات شوروی موضوع تحریم را به سرانجام برساند. روزنامه واشنگتنپست درباره موضوعات محوری گفت وگوهای آتی وی با مقامات شوروی اعلام کرد: جورج شولتز گفته است که زمان آن فرا رسیده تا با دخالت بین المللی به جنگ ایران و عراق خاتمه داده شود. وی قبل از ورود به مسکو و مذاکره با مقامات شوروی اعلام کرد که ٥ عضو دائمی شورای امنیت متن طرح تحریم تسلیحاتی ایران را دست به دست چرخاندهاند و امریکا در حد تواناییاش تلاش میکند تا پایان ماه جاری رأیگیری در این زمینه عملی شود. این مقام امریکایی اعلان کرده است که امروز و فردا در دیدار با وزیر امور خارجه شوروی و گورباچف رهبر کرملین بر مسکو فشار وارد خواهد کرد. روزنامه مذکور اضافه میکند: در حالی که شولتز مشغول جلبنظر مساعد شوروی است، طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق در تلاش برای جلب نظر دولت چین است. به نوشتۀ واشنگتنپست دیپلماتهای امریکا دستور گرفتهاند تا با دیگر اعضای شورای امنیت سازمان ملل متحد در این باره گفتوگو کنند. مسئله تحریم تسلیحاتی ایران و اوضاع خلیجفارس بخشی از برنامه گستردهای است که شولتز در مذاکره با رهبران کرملین مطرح خواهد کرد. این روزنامه به نقل از شولتز مینویسد: دریافت تضمین قطعی شوروی مهمترین مسئلهای است که امریکا دنبال آن میگردد. رادیو امریکا میگوید: مقامات امریکایی تصور میکنند اهمیت سوقالجیشی ایران یکی از عوامل تعلل شوروی در اعمال تحریم تسلیحاتی علیه ایران میباشد. البته جورج شولتز به مسئله اتفاق آرا در شورای امنیت تأکید کرده و روشن ساخته است که اگر شوروی علیرغم فشار اعراب و امریکا نظر مساعدی نداشته باشد امریکا از به رأی گذاشتن قطعنامه پیشنهادی خودداری خواهد کرد. روزنامه مذکور همچنین باتوجهبه اصرار و فعال شدن کشورهای عربی درمورد پایان جنگ نوشته است: دولت امریکا به سعودالفیصل، وزیر امور خارجه عربستان، وعده داده است که در حد توانایی و تا زمانی که ریاست شورای امنیت سازمان ملل را به عهده دارد در جهت اعمال تحریم علیه ایران تلاش کند.

گزارش - 9

9. در آستانه سفر طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، به چین رادیو بیبیسی در گفتوگو با یک کارشناس امور چین در دانشگاه بریستول، این سفر را مورد بررسی قرار داده است. نکته مهم در این اظهار نظر کارشناسی آن است که احتمالاً یکی از ابعاد موضوع، درخواست عراق برای خرید سلاح از چین میباشد. گزارش بیبیسی چنین است: این سفر میتواند دو دلیل اساسی داشته باشد یکی آنکه چین را از فروش اسلحه به ایران منصرف کند و دیگری آنکه از این کشور بخواهد سلاح بیشتری به خود عراق بفروشد. بیبیسی میافزاید: البته رهبران چین به سخنان طارق عزیز گوش خواهند داد ولی بدون شک به او همان جوابی را خواهند داد که به امریکا دادهاند و آن این است که چین رسماً به ایران اسلحه نمیفروشد. گرچه سلاحهایی که ایران در اختیار دارد ساخت چین است ولی چین اظهار میدارد آنها از طریق واسطهها به دست ایران میرسند. این روش توضیح دادن چین روش مطلوبی است. حتی امریکا نیز نتوانسته است چین را وادار سازد که از فروش تسلیحات به طرفین جنگ خلیج (فارس) بکاهد و چین همواره فروش سلاح را تکذیب کرده است؛ اگر چه امریکا و سایر کشورها شواهد آشکاری در این باره در دست دارند. درحالیکه امریکا نتوانسته است چین را در این رابطه وادار به تغییر سیاستهایش کند بسیار بعید به نظر میرسد که کشور دیگری قادر به انجام این کار باشد. این کارشناس میافزاید: «چین در فروش سلاح به ایران و عراق بیشتر در پی منافع درازمدت است. در کوتاهمدت نیز میتوان گفت این فروش تسلیحات در صادرات چین و در بازرگانی خارجی آن کشور اهمیت زیادی دارد. برای ارتش چین که از بودجه آن کاسته شده، پولی که از فروش این تسلیحات به چین بازمیگردد دارای اهمیت فراوان است و ارتش قادر خواهد بود این پول را صرف خرید اسلحه برای خودش بکند.»

گزارش - 10

10. درپی ارائه طرح سوریه برای گفتوگوی ایران و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس، درباره روابط دوجانبه و رفع سوء تفاهمهای بین خود و موضعگیری تند رژیم عراق دربرابر آن و محکوم کردن سوریه برای چنین اقدامی، روزنامه سوری تشرین در سرمقالهای با عنوان "اسب تروای زمان" شدیداً به رژیم صدام حمله کرده و نوشته است: رژیم صدام به منظور ایفای نقشی مغایر با منافع امت عرب و در جهت خدمت به منافع امپریالیسم و رژیم صهیونیستی روی کار آمده است. به علاوه، این رژیم عراق بود که جنگ جنونآمیز را علیه ایران آغاز کرد و این جنایت طرح امریکا است که پس از عدم موفقیت کمپ دیوید در نظر داشت بدینوسیله قضیه اصلی اعراب یعنی جنگ آنها با رژیم صهیونیستی را در حاشیه قرار دهد. تشرین میافزاید: رژیم عراق به وسیله این جنگ نه تنها خود را در دامن رژیم کمپ دیویدی مصر انداخت بلکه باعث شد رژیم مصر نیز از این طریق به عمق امت عرب رخنه کند و بدینوسیله در نظر رژیم عراق طرح خیانتآمیز کمپ دیوید عنوان یک نقطهنظر را پیدا کرد. روزنامه مذکور راه انداختن جنگ توسط صدام را انحراف اذهان از مسئله اصلی دانسته و متذکر میشود: این جنگ دونکیشوتمآبانه صدام باعث شده است که رژیم صهیونیستی و همراهان او در محافل بینالمللی ادعا کنند که نقطه متشنج دیگری در منطقه وجود دارد که از قضیه اعراب و رژیم صهیونیستی مهمتر است، ازجمله جنگ ایران و عراق. تشرین معتقد است مقاومت سوریها با رهبری حافظ اسد رهبر مبارز عرب باعث شده است که ادعاهای انحرافی اولویت دادن مسئله اعراب به جنگ ایران و عراق به شکست کشانده شود. در پایان این مقاله آمده است که امریکا و رژیم صهیونیستی چه کاری بیشتر از کاری که صدام بر سر امت عرب آورده است میتوانند انجام دهند. بولتن وزارت امور خارجه که سرمقاله تشرین را گزارش کرده در ذیل آن با عنوان نظریه افزوده است: پس از سفر خدام و الشرع به کشورهای خلیجفارس و اعلام طرح گفتوگوهای بین این کشورها و جمهوری اسلامی ایران، ابتدا رژیم عراق حملات تبلیغاتی خود را علیه سوریه آغاز کرد و پس از چندی سوریه نیز حملات متقابل خود را شروع نمود و این مطلب تاکنون به شدت ادامه دارد که خود گویای شکست توطئه نزدیکسازی سوریه و عراق است. نکته مهم دیگری که در سرمقاله مذکور آمده است حمله شدید سوریه به امریکا میباشد. همزمان با سرمقاله تشرین روزنامه البعث در سرمقاله خود به سفر شولتز وزیر امور خارجه امریکا که قرار است پس از مسکو به کشورهای مصر، اردن، عربستان، رژیم صهیونیستی و احتمالاً سوریه صورت گیرد شدیداً حملهور شده و این سفر را به عنوان توطئه دیگری از طرحهای امریکا در جهت تثبیت دوستی امریکا و رژیم صهیونیستی و ایجاد تفرقه بین اعراب و سرکوب قیام مردم سرزمینهای اشغالی میداند.

گزارش - 11

11. صدام حسین با تمجید از عملکرد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در همکاری با رژیم بعث عراق در جنگ علیه ایران به کشورهای عربی اخطار کرد که در صورت شکست عراق و پیروزی ایران، عراق به یک فلسطین دیگر در کالبد امت عربی تبدیل میشود. او که با سردبیران مطبوعات و نشریات کویت سخن میگفت از اعراب خواست که نگذارند چنین شود زیرا جهان عرب دیگر توانایی تحمل شکستهای بیشتری را ندارد. وی گفت اگر عراق در نبرد با ایران شکست بخورد کشورهای عربی رژیم حاکم بر بغداد را سرزنش کرده و از آن گلایه خواهند کرد. صدام با تکرار قدرتمند بودن عراق در برابر ایران آرامش کنونی در جبهههای جنگ را ناشی از استحکام اوضاع نظامی عراق معرفی کرد و گفت ایران حمله گستردۀ خود را از سویی به خاطر عوامل قدرت موجود در ارتش عراق و ازسوی دیگر بیم از شکست و تلفات سنگین در صفوف نیروهای خود به تعویق انداخته است. صدام مدعی شد ایران در اقدامات بسیج و جمعآوری مقدماتی نیرو برای انجام حمله مترقبه در سال جاری با شکست مواجه شده و اظهار داشت تعداد افرادی که ایران ظرف یک سال فراهم کرده کمتر از تعداد کسانی است که در حمله سال گذشته علیه عراق شرکت کردند. رئیس رژیم عراق برقراری گفتوگو میان جمهوری اسلامی ایران و کشورهای شورای همکاری خلیجفارس را تلاشی در جهت ایجاد تفرقه و شکاف میان کشورهای عربی منطقه عنوان کرد. صدام تلاشهای میانجیگرانه شاه اردن میان عراق و سوریه را بینتیجه ذکر کرد و گفت نادیده گرفتن توافق سران عرب در اجلاس امان درمورد همبستگی میان اعراب از سوریه قابل قبول نمیباشد. وی گفت سوریه به مصوبات اجلاس امان پشت کرده و از مواضع معروف خود در قبال ایران دست برداشته است. صدام افزود: «تلاشهای میانجیگری اردن میان سوریه و عراق هم دیگر معنایی ندارد و متوقف شده است.» صدام گفت: «کشورهای عرب که در سابق کمکهای مختلفی به عراق میکردند در حال حاضر بهخاطر اوضاع و شرایط خاصی که دارند کمکهای خود را محدود کردهاند.» صدام از تفاهم و توافق حاصله با گروهک منافقین در رویارویی با جمهوری اسلامی ایران نیز ستایش به عمل آورد و آن را یک موفقیت عنوان نمود و گفت: برقراری روابط مستحکم میان بغداد و سازمان مجاهدین خلق سهمی در کاهش میزان دشمنی ایرانیان با عراق در آینده خواهد داشت. وی از حکام کویت نیز ستایش کرد و آنان را برادران بسیار نزدیک به عراق خواند. صدام عدم اجرای قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت سازمان ملل را ناشی از دو عامل اصرار بر جنگ با عراق از جانب ایران و سستی جامعه جهانی در اتخاذ تصمیمات جهت تحقق عملی قطعنامه ذکر کرد. طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و معاون اول رئیسجمهور عراق درباره سخنان صدام گفت: «عراق از زبان رهبر عظیمالشأن خود پرزیدنت صدام حسین علاقه واقعی به برقراری صلح و پایبندی به اصول صلح را اعلام و این سیاست را عملاً و به روشنی از خلال همکاری مثبت و صادقانه با تمامی تلاشهای بینالمللی و پایبندی به کلیه تصمیمات صادره از ملل متحد و کنفرانس اسلامی و سازمان جنبش عدمتعهد که آخرین آنها موافقت با قطعنامه ٥٩٨ - که ایران با آن مخالفت نموده - میباشد، مورد تأکید قرار داده است.» وی گفت: «ایران با این قطعنامه مخالفت کرده تا به سیاست تجاوزگرانه خود علیه عراق و کشورهای خلیج عربی [فارس] ادامه دهد و این امر با تجاوزات پیاپی آن کشور علیه کویت و عربستان سعودی و ادامۀ دخالت آن در امور داخلی بسیاری از کشورهای اسلامی منعکس شده است.»

گزارش - 12

12. بدهی های خارجی فزاینده رژیم عراق ناشی از جنگ تحمیلی علیه ایران میلیاردها دلار افزایش یافته و این رژیم را در زمینه بازپرداخت این بدهیها با تنگنای جدی مواجه نموده است. به گزارش ماهنامه انگلیسی ساوت نقدینگی رژیم عراق کاهش یافته و موجب شده کارگران خارجی که در حال حاضر شاغل هستند به محض پایان یافتن مهلت قراردادهایشان عراق را ترک کنند. این نشریه میافزاید: رژیم حاکم بر عراق کل بازپرداخت بدهیهای خود به کشورهای غربی و عربی را به تعویق انداخته است. میزان این بدهیها به طور ناخالص دست کم از ٥٧ میلیارد دلار بیشتر ذکر شده است. به علاوه رژیم عراق اینک سرگرم مذاکره برای به تأخیر انداختن بدهی نامعلوم خود به شوروی میباشد و در نظر دارد که این بدهی را در شکلهای تهاتری یعنی فروش نفت زیرزمینی یا نفت ذخیره شده خود بازپرداخت کند. مجله ساوت مینویسد: عراق در تلاش جهت فرونشاندن بحران سخت مالی خود امید دارد که به یک سیستم کاپیتالیستی و تکنوکرات جوان روی آورد که اکثراً در غرب آموزش دیدهاند و عمدتاً این افراد از دبیرخانه شخص صدام هستند که پس از طی دوره آموزشی به کشور بازمیگردند. ازسوی دیگر به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران مبادله تهاتری یا فروش نفت در قبال بدهکاریها، ازجمله با هندوستان تبدیل به قرارداد شده است. برپایه یک قرارداد جدید که میان رژیم عراق و هند به امضا رسیده، بغداد در سال جاری میلادی اقدام به صدور نفت خام به ارزش ٢٠٠ میلیون دلار به کشور هند خواهد کرد و در مقابل بدهیهای معوق خود به این کشور را کاهش میدهد. برپایه این گزارش عراق مجموعاً نزدیک به ٥ میلیارد دلار بابت اجرای طرحهای توسعه در زمینههای گوناگون و توسعه بخش خصوصی به دهلینو بدهکار است.

گزارش - 13

13. دفتر هماهنگی و پیگیری ستادهای پشتیبانی جنگ ستاد کل سپاه در بخشنامهای به قرارگاه مهندسی رزمی خاتمالانبیا، وزارت سپاه و کلیه معاونتها و مدیریتها و دفاتر و معاونت لجستیک سپاه، آییننامه شورای عالی پشتیبانی جنگ را که در آن خواسته شده خسارت ماشینآلات مردمی در جبههها جبران شود، ابلاغ کرده است. در این بخشنامه در خصوص نحوۀ جبران خسارت و انهدام ماشینآلات مردمی و دولتی در جبهه که به تأیید شورایعالی پشتیبانی جنگ رسیده آمده است: «١. کلیه ماشینآلات مردمی و دولتی در جبهه چه ازطریق سپاه، ارتش، جهاد مردمی، مساجد، ستاد جذب و هدایت کمکهای مردمی و غیره اعزام شده باشند مشمول مفاد این آییننامه میباشند. ٢. مسئولیت تأمین و پرداخت کلیه خسارات (خسارت نسبی و یا انهدام) وارده به ماشینآلات فوق بهعهده نهاد بهکارگیرنده میباشد. ٣. وزارت بازرگانی موظف است در امور تهیه و واگذاری قطعه یدکی و لاستیک، اقدام و همکاری لازم را به عمل آورد و این موارد را در اولویت اول قرار دهد. ٤. در صورت وارد شدن خسارت ناشی از جنگ مانند اصابت خمپاره، حمل بار جنگی و انجام مأموریتهای فوقالعاده که موجب انهدام و یا خسارت شود نهاد بهکارگیرنده موظف به تشخیص و تأمین خسارات وارده به میزان صددرصد میباشد. ٥. وزارت صنایع سنگین میبایست در اسرع وقت حواله واگذاری خودرو به ازاء خودرو منهدم شده را صادر و تحویل مالک نماید. ٦. وزارت صنایع سنگین میبایست تأمین این موارد را بهدلیل اقدام داوطلبانه مالک در اولویت قرار دهد. تبصره: در صورت امکان ترمیم و بازسازی خسارتهای وارده، توسط نهاد بهکارگیرنده صورت میگیرد.»

________________________________________

• ارتش عراق از روز شنبه ٨/١٢/١٣٦٦ با حمله هوایی به پالایشگاه تهران و سپس برای اولین بار در جنگ حمله موشکی به تهران در روز ١٠/١٢/١٣٦٦ چهارمین دوره از جنگ شهرها را آغاز کرد. انباشته کردن موشک در این مناطق در واقع برنامهریزی عراق برای آغاز مجدد جنگ شهرها است.(روزشمار ٥٤، ص ٢٦)

سیدیحیی (رحیم) صفوی محسن رضایی

صدام حسین از عملکرد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در همکاری با رژیم عراق تمجید کرد.

منابع و مآخذ روزشمار 1366/12/02