1366.04.18: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.04.18 |نام دیگر=هجده تیر |روز=18 تیر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.04.18 |تاریخ میلادی= 9 ژوئیه 1987 |تاریخ قمری= 12 ذیقعده 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.18</div> <div class="bootstrap-btn">1361.04...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
سطر ۲۵: | سطر ۲۵: | ||
==گزارش -1== | ==گزارش - 606 == | ||
ساعت 11 امروز نفتکش امریکایی پکونیک که در لیبریا ثبت شده بود، هدف حمله قایقهای تندرو قرار گرفت و آسیب دید. این کشتی 273 هزار تنی که به شرکت نفتکش یونیورس امریکا تعلق داشت، در 110 کیلومتری بندر الاحمدی کویت با هجده راکت و آتش مسلسل مورد هجوم قرار گرفت و بیست حفره در بدنة آن ایجاد شد. نفتکش پکونیک، برای بارگیری عازم کویت بود و طبق برنامه، قرار بود پس از بارگیری، به سمت عربستان سعودی حرکت کند. در این حمله هیچیک از چهل خدمه این شناور آسیب ندید، ولی نفتکش دچار آتشسوزی شد. پس از این حمله، قایقهای نجات آتش را خاموش کردند و پکونیک برای انجام دادن تعمیرات، با یدککش به بحرین انتقال داده شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص16؛ و - روزنامه رسالت، 22/4/1366، ص12؛ و - سند شماره 29449 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: آمار حمله به کشتیهای تجاری در خلیجفارس، 30/2/1366 تا 24/7/1366؛ و - روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19؛ و - </ref> | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس با نسبت دادن این حمله به ایران، درباره علت این اقدام گزارش داد: «حمله به پکونیک بهطور وضوح، به تلافی حداقل دو حمله عراق به نفتکشها در هفتهجاری در جزیره خارک صورت گرفته است.»<ref>روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19.</ref> خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کرد: «این حملة ایران، احتمالاً اولین و شاید هم آخرین اخطار ایران به امریکا قبل از عبور نفتکشهای کویتی تحت پرچم امریکا از خلیجفارس باشد و ظاهراً، پیشدستی ایران برای نشان دادن عزم راسخش برای پاسخگویی ضربه با ضربه حملات هوایی عراق و حمله به صادرات نفتی کویت که یکی از متحدین عراق به شمار میآید، باشد.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 34، 25/5/1366، صص 11 و 12.</ref> خبرگزاری فرانسه دربارة موقعیت مکانی و زمانی حمله گزارش داد: «این نخستینبار است که ایران یک نفتکش خارجی را که با کویت داد و ستد میکند و در فاصلهای چنین نزدیک به یک بندر کویتی، مورد حمله قرار میدهد.» این خبرگزاری سپس از قول ناظران در منطقه میافزاید: «حمله به این کشتی که در نهایت به یک شرکت امریکایی تعلق دارد، احتمالاً با نقشه قبلی ایران صورت گرفته است. ایران احتمالاً قصد داشته تا قاطعیت خود را در مخالفت با حمل نفت کویت توسط نفتکشهای دارای پرچم امریکا نشان دهد.» خبرگزاری فرانسه اضافه میکند: «این حمله در حالی انجام شد که قرار است تا چند روز دیگر، یازده فروند نفتکش کویتی که در امریکا به ثبت رسیدهاند، کار حمل نفت کویت با اسکورت ناوگان امریکا را آغاز کنند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 13 و 14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.</ref> | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز چگونگی حمله به نفتکش پکونیک را مورد توجه قرار داده و آن را نشانة موضع ضد امریکایی ایران قلمداد کرده است. این خبرگزاری در گزارش خود آورده است: «یک مدیر شرکت کشتیرانی امریکایی، در زمینه مورد هدف قرار گرفتن نفتکش امریکایی پکونیک در خلیجفارس نظر داد؛ قایقهای توپدار ایران، معمولاً در تاریکی شب به نفتکشها حمله میکنند و این حقیقت که پکونیک در روشنی روز هدف حمله قرار گرفته و از کار افتاده است، به وضوح روحیه ضد امریکایی ایرانیان را نشان میدهد.»<ref>همان، صص 14 - 12، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.</ref> در این حال، خبرگزاری رویتر دربارة موضع امریکا در ارتباط با این حمله گزارش داد: «امریکا اعلام کرد که این کشور علیه حمله به پکونیک اقدام تلافیجویانه نخواهد کرد، زیرا کشتی مذکور دارای شرایط لازم جهت حفاظت از سوی امریکا نبوده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 13 و 14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.</ref> | |||
مارلین فیتز واتر سخنگوی کاخ سفید نیز اظهار کرد: «حادثه روی داده (حمله به پکونیک) نمونه دیگری است که نشان دهنده لزوم پایان یافتن جنگ ایران و عراق است. تصمیم امریکا مبنیبر افراشتن پرچم امریکا بر روی نفتکشهای کویتی نیز در همین راستا قرار دارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص2.</ref> رابرت سیمز سخنگوی وزارت دفاع امریکا هم در اظهاراتی مشابه سخنان فیتز واتر گفت: «حمله به پکونیک خطری را که متوجه کشتیهای بدون اسکورت در این ناحیه است، نشان میدهد. یقیناً اگر کشتیها تحت اسکورت نظامی باشند، احتمال اینکه مورد حمله قرار بگیرند، کمتر است. پکونیک دارای پرچم امریکا نبوده است. بسیاری از کشتیهای تجاری امریکایی با پرچم کشورهای دیگر همچون لیبریا و پاناما حرکت میکنند، چون هزینه ثبت، مالیات، دستمزدها و دیگر هزینهها در اینگونه کشورها کمتر از امریکا است.»<ref>روزنامه کیهان، 18/4/1366، ص3.</ref> | |||
لاری استوگل دیگر سخنگوی وزارت دفاع امریکا ضمن ابراز تأسف از حمله به کشتی پکونیک گفت: «احتمالاً این حادثه در تصمیم ریگان مبنیبر نصب پرچم امریکا بر روی نفتکشهای کویت تأثیر نخواهد گذاشت.» وی افزود: «پس از این حمله، آمادهباش نیروهای امریکا در خلیجفارس افزایش نیافته است.»<ref>nfranciscochronicle July, 10, 1987 losangles tims; And - Sanfranciscochronicle July, 10, 1987 Newyourk, Rueturs; And - Sreedhar Kapil Kaul Tanker war, Aspect of Iraq - Iran war (1980 - 1988) New Delhi, ABC Pubishing House, 1989.</ref> | |||
==گزارش - 607 == | |||
امروز شمار زیادی از داوطلبان بسیجی برای حضور در جبهههای جنگ، با کاروانهای مختلف | |||
به جبههها اعزام شدند. به گزارش روزنامه اطلاعات، چهارمین کاروان سپاهیان صاحبالزمان(عج) استان کردستان با عنوان "کاروان مدافعان خلیجفارس"، از سنندج راهی میادین نبرد در | |||
خلیجفارس شد. در این کاروان، نیروهای داوطلب اعزام مجدد و نیروهای آموزش دیده از شهرهای سنندج، بیجار، قروه، مریوان، سقز، بانه و بخشهای کامیاران، دیواندره و دهگلان حضور داشتند | |||
که با شعارهای "جنگ، جنگ تا پیروزی" و "مرگ بر امریکا"، راهی خلیجفارس شدند. همچنین چهار گردان از نیروهای اعزام مجدد و آموزشدیده از استان کهگیلویه و بویراحمد با عنوان "مدافعان خلیجفارس" از شهرهای دوگنبدان، یاسوج، دهدشت و... به جبهههای نبرد عزیمت کردند. در | |||
شیراز نیز کاروان ثامنالائمه تحت عنوان "مدافعان خلیجفارس" با شکوه خاصی به سوی میادین نبرد شتافتند. این کاروان از رزمندگان توانمند نواحی پنجگانه بسیج شیراز و شهرستانهای سپیدان، فسا، داراب، نیریز، استهبان، جهرم، لار، کازرون، ممسنی، ارسنجان، بوانات، زرقان و مناطق کوار، دهبیر، خشت و کمارج تشکیل شده بود.<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref> | |||
==گزارش - 608 == | |||
ستاد مشترک ارتش در اطلاعیهای اعلام کرد: «امروز ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن حراست از مرزهای دریایی کشور و انجام مأموریتهای ویژه پدافندی و کنترل عبور و مرور کشتیها، تعداد سیزده فروند کشتی تجاری و نفتکش خارجی را شناسایی و بعد از اطمینان از نوع محموله و مقصد، آنها را در ادامه مسیرشان هدایت کردند.»<ref>روزنامه رسالت، 20/4/1366، ص2.</ref> | |||
==گزارش - 609 == | |||
حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس و نماینده امام در شورای عالی دفاع، پس از پایان جلسه این شورا - که برای بررسی وضعیت جنگ تحمیلی و بحران جاری منطقه تشکیل شده بود - در مصاحبهای مطبوعاتی شرکت کرد و به پرسشهای خبرنگاران دربارة تحولات جبهههای جنگ، هدف قرار گرفتن یک نفتکش امریکایی در خلیجفارس و بحران سیاسی ایجاد شده بین ایران با فرانسه و انگلیس، پاسخ گفت. | |||
وی در گزارشی از جلسه شورای عالی دفاع گفت: «در این جلسه فرماندهان سپاه گزارشاتی در مورد عملیات نصر4 و 5 دادند که نشاندهندة برتری کمسابقه ما در میدانهای نبرد بود. همچنین گزارشی از وضع دفاعی ما در خلیجفارس داده شد. ... قسمت عمده بحث در شورای عالی دفاع در مورد برنامههایی که باید در خلیجفارس و در مقابله با مداخلهگریهای اجنبی و احیاناً، نیروهای محلی کشورهای همسایه - اگر به نحوی بخواهند با آنها همکاری کنند - اتخاذ کنیم، دور میزد که به نتایج خوبی هم دست یافتیم.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 34، 25/5/1366، صص 11 و 12.</ref> آقای هاشمی دربارة حمله به یک نفتکش در خلیجفارس و ارتباط ایران با این مسئله گفت: «من نیز این خبر را از خبرگزاریها دیدم و مسلماً، مسئله به همین ترتیب است، چرا که شنودهای ما در خلیجفارس این را گرفتهاند که یک فروند کشتی مورد هدف قرار گرفته و استمداد کرده است و مأمورین ما نیز دیدهاند که یک فروند کشتی در حال سوختن است. اینکه حالا مالکیت این کشتی امریکایی باشد، این را خبرگزاریها ادعا کردهاند و من نمیدانم که مسئله صحیح است یا نه. در مورد اینکه پرچم آن لیبریا بوده است نیز شاید اینطور باشد، ولی روشن نیست که چه کسی این کشتی را هدف قرار داد، احتمال دارد عوامل ناشناسی که گاهی در خلیجفارس مسئلهآفرینی میکنند، زده باشند. عراقیها ادعا کردهاند که یک کشتی را زدهاند و ممکن است این مسئله در مورد برنامه سیاست مقابله به مثل اتفاق افتاده باشد.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 20/4/1366، ص12.</ref> | |||
آقای هاشمی افزود: «ما تاکنون مسئولیت زدن هیچ کشتیای را نپذیرفتهایم و بهطور کلی، گفتهایم که اگر یک کشتی از ما زده شود، در مقابلش، یک کشتی از کشورهای حامی عراق زده خواهد شد و این مواردی هم که تاکنون اعلام شده است، ممکن است خیلی از آنها مربوط به ما نباشد و دیگران زده باشند، ولی ما ابایی هم نداریم که به ما نسبت بدهند چرا که به هر حال، مقابله به مثل اتفاق میافتد و خیلی هم فرق نمیکند که کشتی متعلق به امریکا یا شوروی و دیگر کشورها باشد. به هر حال تحقیقاً در آینده هم، سیاست مقابله به مثل بر مبنای همان ترتیب که اعلام شده ادامه خواهد داشت و این مورد را باید صبر کرد تا در آینده روشنتر شود.»<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref> | |||
نماینده امام در شورای عالی دفاع در پاسخ به این پرسش که اگر کشتیها در خلیجفارس مورد حمله قرار نگیرند، ولی کشتیهای کویتی با تصویب مجلس امریکا با پرچم امریکا در خلیجفارس تردد کنند، سیاست جمهوری اسلامی ایران چه خواهد بود؟ گفت: «ما البته بهطور کلی، مخالفیم که یک کشوری در منطقه خود را تحت پرچم امریکا قرار بدهد. منتها، این مخالفت، نظری و سیاسی میشود. یعنی اگر عراق شرارت نکند و کشتی ما را نزند، از طرف ما هیچ تعرضی به هیچ کشتیای نمیشود، خواه این کشتی پرچم امریکا یا پرچم کشور دیگری را داشته باشد. البته، ما اینکار را کار زشتی میدانیم ... ما کشوری که پرچم امریکا را بر روی کشتیهایش نصب کند، محکوم میکنیم. همچنین کشوری را که کشورهای بیگانه را به خلیجفارس دعوت کند، محکوم میکنیم. منتها، احتیاجی به دخالت ندارد و ما حق نداریم در کارهای دیگران دخالت بکنیم، در عین حالی که تحت پرچم یک کشور بیگانه رفتن، کار اشتباهی خواهد بود.»<ref>روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص3.</ref> | |||
وی دربارة طرح شوروی که موضوع آن، خروج همة نیروهای خارجی از خلیجفارس است، گفت: «موضع شوروی در اینباره خیلی موضع مترقیانهای است و هیچکس هم نمیتواند با آن مخالفت کند. هم کشورهای منطقه و هم دنیا این را میپسندد و هر کس که با این موضع مخالف باشد، مشخص میشود که میخواهد زور بگوید. اینکه گفتند ایران و عراق هر دو کشتیهای تجاری را نزنند، یک موضع عاقلانهای است و هم فکر میکنند که اگر این مسئله اتفاق بیفتد، بحران خلیجفارس پایان بپذیرد و این موضعی است که ما همیشه گفتهایم و میگوییم که اگر عراق شرارت نکند، طبعاً ایران هم نمیزند. بنابراین، نیازی نیست که ناوگانی بیاید و کسی حضور پیدا کند. این موضعی را که روسها گرفتهاند، درست همان موضعی است که ما میخواستیم گرفته شود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، ص14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366؛ و - روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص16.</ref> | |||
آقای هاشمی رفسنجانی در ارزیابی احتمال بروز بحران در منطقه با توجه به نقش مستقیم امریکا و سایر کشورهای غرب دراینباره و بهرهبرداری بلوک شرق از این مسئله گفت: «امریکا - بهخصوص حزب جمهوریخواه - آیندهاش در خطر است و ممکن است با دست زدن به ماجراجوییها، برای مدتی از میدان سیاست طرد شود یا تضعیف شود و به دنبال خودش، بسیاری از کشورهای غربی را هم بکشاند. چون، آنچه هماکنون در خلیجفارس در حال اتفاق افتادن است، اگر حادثه خطرناک و بحرانی پیش بیاید و به دنیا تحمیل شود، ممکن است به حساب کل بلوک غرب گذاشته شود و در این میان، بلوک شرق و بهخصوص روسها، موضع گرفتهاند که میتواند برایشان در آینده نقطه بهتری تلقی شود.»<ref>همان.</ref> | |||
رئیس مجلس شورای اسلامی دربارة بحران دیپلماتیک بهوجود آمده در روابط سیاسی ایران با فرانسه و انگلیس، این دو کشور را آغازگر بحران دانست و رفتار مأموران آن دو کشور را غیردیپلماتیک و غیراخلاقی خواند و اعلام کرد ایران علاقهمند به حفظ حداقل روابط با این نوع کشورها است. وی گفت: «ما در این مورد از بحرانهایی که بهوجود میآید بدمان نمیآید و این سیاست ما بعد از انقلاب بوده است که حتیالامکان حضور کشورهای استعماری را که همیشه در این کشور اهداف جاسوسی و استعماری و تخمگذاری برای آینده را دارند، کم کنیم، منتها در حد عرف بینالمللی. بنا نداریم که روابط خودمان با این کشورها را قطع کنیم مگر اینکه خودشان پیشقدم شوند. در این مورد که اتفاق افتاده است، خود آنها پیشقدم شدهاند. این انگلیسیها و فرانسویها بودند که ماجراجویی را آغاز کردند و طبعاً ما آنقدر از آنها موارد تخلف دیدهایم که هرگاه بخواهیم مقابله به مثل کنیم، دست ما باز است و نوعاً مأموران کشورهای غربی در کشورهای جهان سوم و مخصوصاً هم در کشور ما، اهداف سالمی نداشته و ندارند، بلکه افکار پلیدی دارند که البته ظواهر را هم حفظ میکنند. این مأموران ارتباط جاسوسی و قاچاقی دارند و ارتباط با ضد انقلاب دارند و این موارد هم از چشم مأموران ما پوشیده نیست. اما ما خیلی بنا نداریم که شلوغ بشود. وقتی که کاملاً شلوغ میکنند، ما هم طبعاً کاملاً آمادگی داریم و نگران این هم نیستیم که کار به جای بدی برسد یا به ضرر ما تمام بشود.» وی افزود: «فکر میکنم در هر حال، ما از کم کردن روابطمان با کشورهایی که ماهیت استکباری دارند، ضرر نمیکنیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 20/4/1366، ص12.</ref> | |||
==گزارش - 610 == | |||
نمایندگان ایران در شوروی و بحرین در ملاقات با مقامات این کشورها، بر تداوم سیاست ایران برای مقابله با قدرتهای جهانی در خلیجفارس تأکید کردند. آقای نوبری سفیر ایران در شوروی در ملاقات با نیکلای ریشکف نخستوزیر این کشور، اعلام کرد: «رژیم حاکم بر عراق سعی دارد با تشنجآفرینی در خلیجفارس، راه را برای حضور بیشتر امپریالیسم امریکا در آنجا هموار سازد. جمهوری اسلامی ایران قاطعانه بر مواضع خود ایستاده و هر نوع تجاوز به منافع خود در خلیجفارس را قدرتمندانه پاسخ خواهد داد.»<ref>روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19.</ref> | |||
کاردار ایران در بحرین نیز در دیدار با وزیرخارجه این کشور، سیاست جمهوری اسلامی ایران در مقابله با ابرقدرتها را مورد تأکید قرار داد. عباس شکوهی در ملاقات با شیخ محمد بن مبارک آل خلیفه، ضمن تشریح سیاست جمهوری اسلامی ایران، آخرین تحولات جنگ تحمیلی را به اطلاع وی رساند. کاردار ایران مجازات متجاوز را شرط پایان جنگ خواند و دربارة تأمین امنیت منطقه گفت: «امنیت و ثبات منطقه، تنها با همکاری کشورهای ساحلی خلیجفارس و به دور از دخالتهای خارجی تأمین میشود.» وی افزود: «برای ایران مهم نیست پرچم چه ابرقدرت یا کشوری بر فراز کشتیهای عبوری از خلیجفارس باشد، این امر تغییری در سیاست اعلام شدة ما نخواهد داد.»<ref>همان.</ref> | |||
==گزارش - 611 == | |||
امروز هانس اشترگن رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان آلمان فدرال و هیئت همراه در بغداد با طارق عزیز وزیرخارجه عراق، دیدار کردند. رادیو صوتالجماهیر در گزارشی از این ملاقات گفت: «آخرین تحولات اوضاع منطقه بهویژه تجاوز ایران علیه کشور ما و خطر ادامه این تجاوز علیه امنیت و صلح در منطقه و جهان، مورد بحث قرار گرفته است. در این ملاقات همچنین فعالیتهای اتحادیه بینالمجالس در سطح جهانی بررسی شده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 10 و 11، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 18/4/1366.</ref> | |||
در این حال، عبدالرزاق قاسم سفیر عراق در آلمان فدرال، در ضیافتی که به مناسبت پایان مأموریت وی در وزارت خارجه آلمان برگزار شده بود، سیاست آلمان در جنگ تحمیلی را که وی آن را بیطرفانه میخواند، مورد انتقاد قرار داد. رادیو کلن در اینباره اعلام کرد: «سفیر عراق که مدت مأموریتش در بن تمام شده است، از دولت آلمان غربی بهطور غیرعادی و به شدت، نسبت به بیطرفیاش در جنگ خلیجفارس انتقاد کرد. وی ضمن اشاره به تخلف یک مقام بلندپایه آلمانی در عدم انجام دیدار به موقع از عراق گفت که دولتش از آلمان انتظار دارد که گامی برای انجام مذاکرات سیاسی میان دو کشور بردارد. وزیر مشاور در وزارت خارجه آلمان نیز در پاسخ به عبدالرزاق قاسم گفت: بیطرفی بن در جنگ عراق و ایران به معنی اهمیت قائل نشدن برای این جنگ نمیباشد. وی افزود: آلمان فدرال هماکنون مانند گذشته، مایل است با عراق مذاکره کند و طرفدار ایجاد راهحل هرچه زودتر و عادلانه برای این جنگ است.»<ref>همان، ص7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 612 == | |||
امروز هیئتی از اتحادیة عرب سفر دورهای را به پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت برای رایزنی و تثبیت راهکارهای مراحل بعدی قطعنامه شورای امنیت درباره جنگ، آغاز کرد. این هیئت در نخستین مرحله رهسپار انگلستان شد و با مارگارت تاچر نخستوزیر و جفری هاو وزیرخارجه این کشور، دیدار کرد. رادیو امریکا در اینباره گزارش داد: «دولت انگلیس هیئت عرب را مطمئن ساخته است که چنانچه کوششهایی که برای پایان دادن به جنگ انجام میگیرد شکست بخورد، از تحریم تسلیحاتی حمایت خواهد کرد. رهبری هیئت پنجنفره اتحادیه عرب را طاهر المصری وزیر امورخارجه اردن، بر عهده دارد. این هیئت چند بار با مارگارت تاچر نخستوزیر و سر جفری هاو وزیر امورخارجه انگلیس، به گفتوگو نشست. بعد از گفتوگوها، وزارت امورخارجه انگلیس اعلام کرد که به هیئت اتحادیه عرب اطلاع داده شده که بریتانیا آماده است از تحریم فروش اسلحه علیه هر یک از طرفهای جنگ خلیجفارس که از پذیرش مفاد قطعنامه سازمان ملل متحد سر باز زند، جانبداری کند. وزارت امورخارجه بریتانیا افزود هدف از این امر آن است که ایران و عراق از جنگ دست بکشند و مذاکره را آغاز کنند. سخنگوی وزارت امورخارجه بریتانیا گفت: سر جفری هاو در گفتوگو با هیئت اتحادیه عرب تأکید کرد که حمله به کشتیها در خلیجفارس باید متوقف شود. وی گفت: بریتانیا برای حمایت از کشتیهای خود، حضور نظامی خود را در خلیجفارس حفظ خواهد کرد.»<ref>همان، ص11، رادیو امریکا، 18/4/1366.</ref> | |||
در این حال، عدنان عمران معاون سیاسی دبیرکل اتحادیه عرب، از شورای امنیت درخواست کرد تا برای متوقف کردن جنگ ایران و عراق، اقدامات سیاسی، اقتصادی و نظامی اتخاذ کند. به گزارش رادیو صوتالجماهیر، وی از شورای امنیت خواست تا بهعنوان عالیترین مرجع حفظ صلح و امنیت جهانی، مسئولیتهای خود را بهعهده گیرد. عدنان عمران در گفتوگویی با خبرگزاری خلیج گفت: «شورای امنیت باید وسایل اجرای قطعنامه قبلی که دعوت به خاتمه دادن به این جنگ را نموده است جستوجو کند.» وی افزود: «فصلها و موادی در منشور ملل متحد وجود دارد که به شورای امنیت اجازه میدهد تدابیر سیاسی، اقتصادی و نظامی را عنداللزوم جهت خاتمه جنگ اتخاذ کند.»<ref>همان، ص10، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 18/4/1366.</ref> | |||
سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان سعودی نیز از ایران خواست تا به پیامهای صلح برای خاتمة جنگ ایران و عراق، پاسخ مثبت دهد. به گزارش رادیو صوتالجماهیر، وی طی اظهاراتی که امروز در صنعا پخش شد، ابراز امیدواری کرد که مساعی شورای امنیت به موفقیت و تصمیمی فعال برای خاتمه دادن به جنگ برسد. سلطان بن عبدالعزیز تأکید کرد: «در سایه اوضاع فعلی و مطامع صهیونیستی است که هر کشور عربی موظف است قدرت دفاعی خود را به هر وسیله تقویت کند.» وی گفت: «عربستان سعودی قدرت کافی در اختیار دارد که بتواند در صورتی که در معرض هرگونه تجاوز قرار گیرد، از خود دفاع نماید.»<ref>همان، صص 9 و 10، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 19/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 613 == | |||
شیخ صباح الاحمد نایب نخستوزیر و وزیرخارجه کویت، نقش کشورش را در بحران جاری منطقه صلحآمیز خواند. وی گفت: «کشورش با پیروی از تعالیم عالیه مبین اسلام و اصول انسانی، به اصرار و عزم خود در سعی برای پایان دادن به جنگ خانمانسوز عراق و ایران - دو کشور همسایه و همکیش - ادامه خواهد داد.» شیخ صباح الاحمد افزود: «تصور نمیرود که کویت به خاطر ایفای این نقش، مستحق این چنین تهدیدهایی باشد.» وی سپس با اشاره به این نکته که خلیجفارس یک جزیره صلح و آرامش بوده و ملتهای منطقه خواهان زندگانی آمیخته با محبت و برادری هستند، گفت: «کویت شدیداً علاقهمند است این جنگ پایان یابد و همچنین علاقهمند است که دامنه آن به نقاط دیگر خلیجفارس سرایت ننماید.»<ref>همان، صص 5 و 6، بخش فارسی رادیو کویت، 19/4/1366.</ref> | |||
همکاری دولت کویت با عراق و نحوة کمکهای نظامی این کشور به عراق، موضوعی است که روزنامة تایمز مالی به آن پرداخته است. با توجه به میزان کمکهای کویت به عراق، این | |||
روزنامه معتقد است که در جنگ تحمیلی، سرنوشت این کشور با عراق گره خورده است. تایمز مالی به نقل از شخصیتهای کویتی مینویسد: «کویت چارهای ندارد جز اینکه به هواپیماهای میراژ عراقی که برای انجام عملیات در خلیجفارس مأموریت دارند، اجازه دهد از فضای کویت استفاده کنند. کویت نمیتواند دستور سرنگونی هواپیماهای متجاوز عراقی را صادر کند. کویت ناگزیر است به منظور انتقال سلاحهای سنگین روسی به عراق، امکانات ترانزیتی در اختیار عراق قرار دهد.» این روزنامه میافزاید: «کویت مجبور شده است بهای سنگینی برای حمایت سرسختانه خود از عراق در جنگ علیه ایران بپردازد و سرنوشت خوب و بد این شیخنشین با سرنوشت رژیم عراق گره خورده است. مقامات کویتی فشارهای خود را علیه شیعیان افزایش دادهاند و شدت فشار را به حدّی رساندهاند که شیعیان را به ایران نزدیکتر میکند و افکار انقلابی را در میان آنها رواج میدهد.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/4/1366، ص3.</ref> | |||
==گزارش - 614 == | |||
در رأیگیری امروز مجلس سنای امریکا طرح تعویق افتادن اسکورت نفتکشها به مدت 90 روز به دلیل آنکه موافقین طرح نتوانستند به حد نصاب 60 رأی لازم دست یابند، به تصویب نرسید. خبرگزاری آسوشیتدپرس با اعلام این خبر میافزاید: «این رأیگیری چند ساعت پس از حمله به یک نفتکش امریکایی به نام پکونیک در خلیجفارس، نزدیک کویت به عمل آمد. سناتور سامر گفت: "من فکر میکنم این حمله، هشداری جدی است. حملهای جدی که نوع تهدیدی را که ما داریم بهطرفش میرویم، نشان میدهد." این رأی سنا یک روز پس از اینکه مجلس نمایندگان امریکا [کنگره] تأخیری 90 روزه در عملیات حفاظت را تصویب کرد، اعلام شد. مجلس نمایندگان این درخواست را مستلزم تصویب سنا کرده است.»<ref>روزنامه کیهان، 20/4/1366، صفحه آخر.</ref> | |||
==گزارش - 615 == | |||
با نزدیک شدن زمان اجرای اسکورت نفتکشهای کویتی، بررسی توان دفاعی ایران، موضوعی است که برخی رسانههای غربی به آن پرداختهاند. مقاله خبرگزاری فرانسه، خبر شبکه ان.بی.سی، مقاله نشریه جینز دیفنس و گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس دربارة احتمال درگیری ایران با امریکا، عزم راسخ و توان دریایی ایران و نحوة مقابله ایران در درگیریهای آتی نظامی، حاکی از حساسیت روزافزون منطقه است. | |||
خبرگزاری فرانسه در مقالهای به بررسی بحران موجود در خلیجفارس پرداخته است. در این مقاله، سخنان روز گذشته محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران که برای اجرای عملیات شهادتطلبانه اعلام آمادگی کرده بود، مورد توجه قرار گرفته است. این خبرگزاری حملة قایقهای تندرو به نفتکش پکونیک را به ایران نسبت داد و آن را هشدار عملی مقامات ایرانی خواند. در این مقاله آموزش دریایی نیروهای سپاه و داوطلب بسیجی و بیانیه مجلس خبرگان در تشویق نیروهای ایرانی به اقدامات مقابله به مثل در خلیجفارس، نشانة عزم ایران در وضعیت جاری قلمداد شده است: «یک مسئول نظامی ایران روز گذشته برای نخستینبار، به وضوح اعلام کرد که ایران خود را برای انجام عملیات احتمالی شهادتطلبانه در خلیج[فارس] آماده میکند و مانورهایی در این رابطه بهزودی برگزار خواهد شد. محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که اظهاراتش توسط خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نقل شد، از مانورهای آموزشی و عملیات شهادتطلبانه در دریای عمان، آبراه هرمز و آبهای خلیج[فارس] به نام مانورهای شهادت سخن به میان آورده است. وی گفت: این مانورها به نیروهای ایرانی امکان میدهد تا تمامی تاکتیکهای شهادتطلبی را به اجرا درآورند. اوجگیری کنونی جنگ نفتکشها در خلیج[فارس]، قبلاً حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی را بر آن داشت که تلویحاً انجام عملیات با اقدامهای شهادتطلبانه به کمک هلیکوپتر را مطرح کند. نماینده امام خمینی در شورای عالی دفاع، در سال 1985 (1364) نیز تمسک جستن به نیروهای شهادتطلب ایرانی را بعید ندانسته بود. کارشناسان نظامی غربی با توجه به دریافت پنجاه فروند قایق تندرو ساخت سوئد از سوی پاسداران، خطر مزبور را مورد توجه قرار دادهاند. قایقهای مزبور میتوانند در حالی که مملو از مواد منفجره شدهاند، با سرعت بیش از یکصد کیلومتر خود را به بدنه نفتکشها یا ناوهای جنگی بکوبند. ایران، امروز با یک مبارزهطلبی مضاعف مواجه شده است؛ کویت برای حمایت ترافیک نفتی خود، دست به دامن امریکا و شوروی گردیده و عراق به حملات هوایی خود به پایانه نفتی جزیره خارک و نفتکشهایی که به آن نزدیک میشوند، شدت بخشیده است. تهران، نخست با اعلام یک تلافی با استفاده از روش ضربه با ضربه، پاسخ داد و نفتکشهایی را که صادرات نفت خام کویت را تضمین میکرد، به دنبال هر یک از حملات عراق، مورد حمله قرار میداد. هشدار ایران بی برو برگرد رعایت شده است. | |||
بدینترتیب، بامداد امروز یک نفتکش غولپیکر با پرچم لیبریا به نام پکونیک، مورد اصابت یک قایق ناشناس که احتمالاً ایرانی بوده، قرار گرفت. سهشنبه شب، میراژهای عراقی خارک را بمباران کرده بودند. تهران همچنین تأسیسات نفتی کشورهای کرانه خلیج[فارس] را تهدید کرده و سر و صدای زیادی را درباره موشکهای ضد ناو که برای آنها سایتهای شلیک در آبراه هرمز ایجاد شده به راه انداخته است. مانورهای آموزشی یگانهای پاسداران مجهز به اینگونه موشکها، هفته گذشته در بیابان انجام پذیرفت. رهبران ایران همچنین فرصت را غنیمت شمرده و بسیج نیروها را برای جنگ آغاز کردند و داوطلبان عزیمت به جبههها را به مدافعان خلیجفارس تبدیل کردند. | |||
حجتالاسلام رفسنجانی ضمن اطمینان دادن به واشنگتن که در صورت مداخله مسلحانه نیروی دریایی امریکا، موجی از خون در جهان به راه خواهد افتاد، اخطار کرد که جنگ طی سهماهه آینده، حساسترین مرحله خود را پشت سر خواهد گذاشت. این بسیج [نیرو] همچنین، جریانهای گوناگونی را که مخالف ادامه جنگ تحت شکل کنونیاش بودند، ناگزیر کرد تا انتقادات خود را به نام وحدت در مقابل دشمنان، موقتاً متوقف کنند. این امر، بهویژه مجلس خبرگان را بهعنوان نهادی | |||
که با گرد هم آوردن عمدهترین روحانیون که مأمور انتخاب جانشین امام خمینی میباشد، بر آن داشت تا دست به یک حرکت استثنایی بزند. مجلس مزبور در روز سوم ژوئیه با تصویب یک پیشنهاد، حمایت کامل خود را از سیاست عادلانه اقدام مقابله به مثل و تدابیر دلیرانهای که برای تضمین امنیت خلیج[فارس] اتخاذ گردیده است، اعلام داشت. تا به امروز، این نهاد که بازگو کننده صدای روحانیون میباشد، هرگز نظر خود را نسبت به سیاست روز ابراز نداشته بود. امروز شورای عالی دفاع بار دیگر آمادگی خود را برای سرعت بخشیدن به یک روند سیاسی ضروری - لیکن خطرناک - اعلام میدارد. رادیو تهران در تفسیری به رونالد ریگان توصیه کرد که بیش از یازده پرچم را برای پوشاندن تابوت سربازان امریکایی در خلیج[فارس] آماده کند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 28 - 26، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 18/4/1366.</ref> | |||
شبکه تلویزیونی ان.بی.سی امریکا نیز به نقل از مقامات دولت ریگان در کاخ سفید، ضمن تأکید بر ادامه اسکورت نفتکشهای کویتی افزود: «امریکا هنگام عبور کشتیهایش از تنگه هرمز، ایران را مطلع نموده و اخطار خواهد داد که چنانچه قایقهای گشتی ایران بیش از حد لازم به آنها نزدیک شوند، خود مسئول عواقب آن خواهند بود.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص3.</ref> | |||
مجله معتبر نظامی جینز دیفنس نیز در مقالهای در بررسی توان دریایی ایران، تکنیکهای احتمالی درگیری ایران با نیروهای امریکایی و تجهیزات به کار گرفته شده را مورد بحث قرار داده است. در این مقاله، تأکید اصلی بر اجرای تاکتیکهای ناشناختهای است که نیروهای تازه تشکیل شدة سپاه قادر به پیاده کردن آنها هستند. گزیدهای از این مقاله بدین شرح است: «اگر ایرانیها بخواهند به یک کشتی جنگی امریکایی در خلیج[فارس] حمله کنند، آنها یا از تاکتیک جنگ و گریز چریکی استفاده خواهند نمود یا اینکه احتمالاً گروههای شهادتطلبانه با استفاده از قایقهای کوچک، اقدام به حمله خواهند نمود. شدیدترین تهدید، احتمالاً میتواند حملات گروههای انتحاری توسط قایقهای کوچک باشد. تحلیلگران نظامی معتقدند که نیروی دریایی ایران و جناح دریایی تازه تشکیل شده در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اگر ضرورت انجام حرکتی علیه امریکا را احساس بکنند، به احتمال زیاد به جای انجام حملات وسیع، از تاکتیکهای جنگ و گریز چریکی علیه کشتیهای امریکایی استفاده خواهند نمود. ایران، سه ناوشکن در اختیار دارد که حداقل یکی از آنها مجهز به موشکهای کشتی به کشتی میباشد و نیز چهار فروند ناوچه ساخت انگلیس دارد که مسلح به موشکهای ضدکشتی ساخت ایتالیا میباشند. تحلیلگران معتقدند که واحدهای اصلی دریایی ایران علیه کشتیهای امریکایی به کار گرفته نخواهد شد، زیرا آنها بهعنوان هدفهای سهلالوصول تلقی میگردند و به احتمال زیاد، ایرانیها از قایقهای سریعالسیر خود که مسلح به موشکهای امریکایی هارپون میباشند، استفاده خواهند نمود.»<ref>روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.</ref> | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز از نگرانی مقامات کشورهای عرب در استقرار موشک کرم ابریشم در تنگه هرمز خبر داد و به نقل از برخی دیپلماتها، به موضوع امکان مسدود ساختن تنگه هرمز و اقدامات ایران در این زمینه پرداخت: «مقامات کشتیرانی و دیپلماتهای عرب اظهار میدارند، آنان بهطور روزافزونی نگران استقرار موشکهای ضدکشتی موسوم به کرم ابریشم در تنگه هرمز توسط ایران هستند. انتظار نمیرود ایران تنگه هرمز را مسدود سازد حتی بهعنوان راه علاج آخرین؛ زیرا این کشور برعکس عراق مجبور است نفت خود را از تنگه مزبور صادر نماید. | |||
بیشتر منابع کشتیرانی و دیپلماتیک توافق دارند که احتمال ندارد ایران اقدام به مسدود ساختن تنگه نماید مگر اینکه حملات عراق، صادرات نفت این کشور را متوقف سازد. یک دیپلمات بریتانیایی در ابوظبی تأکید نمود چنانچه تنگه هرمز برای ایرانیان از فایده بیفتد، آنان در فرو ریختن معبر هرمز بر سر همهکس اعم از خودشان، تردیدی نشان نمیدهند. ترس از بسته شدن تنگه هرمز به هنگام شروع جنگ ایران و عراق در ماه سپتامبر 1980 (شهریور 1359) وجود داشت، لیکن پس از اینکه معلوم شد بسته شدن تنگه به نفع ایران نیست نگرانی قدرتهای خارجی بهسرعت مرتفع شد. استقرار موشکهای سیلک ورم در آتشبارهای متحرک در چندین نقطة اطراف تنگه، آن بیم و هراس را مجدداً بهوجود آورد. کارشناسان دریایی اظهار میدارند بهمنظور بستن تنگه هرمز که در حدود نود متر عمق دارد ایران بایستی حداقل بیستوچهار کشتی را غرق سازد و این کار، بدون ردیابی شدن امکانپذیر نیست. برخلاف موشکهای اگزوسه، موشکهای کرم ابریشم در سطحی بالاتر پرواز میکنند و سرعت کمتری دارند و بنابراین آسانتر ردیابی میشوند. بعد از اینکه منابع اطلاعاتی امریکا روز دوشنبه گذشته دریافتند ایرانیان در حال استقرار موشکهای کرم ابریشم در پایگاههای مستحکمتر خود در مقابل تنگه هرمز میباشند، هواپیماهای شکاری ای - 2 امریکا از ناو هواپیمابر کانستلیشن همراه با اسکورتهای خود، از دریای عرب واقع در شرق هرمز، به منطقه اعزام گردیدند. منابع پنتاگون اعلام داشتند پروازها آموزشی بودهاند لیکن روز بعد، موشکها و رادارهایشان از محل خود برداشته شده بودند و مسلماً به پایگاه بزرگ دریایی در بندرعباس انتقال داده شدهاند. دیپلماتهای عربی مقیم مسقط و ابوظبی معتقدند امریکا نخواهد پذیرفت کشتیرانی بینالمللی در خلیجفارس در سایه موشکهای کرم ابریشم صورت پذیرد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 24 و 25، فجیره - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 616 == | |||
روزنامه نیویورک تایمز در مقالهای به تصمیم امریکا در اسکورت نفتکشهای کویتی انتقاد کرد. این روزنامه با احمقانه خواندن این تصمیم، از ابتکار دو سیاستمدار امریکایی (مبنیبر اجرای این مأموریت تحت نظارت سازمان ملل به جای امریکا) استقبال کرده است. در این مقاله آمده است: «بدترین طریقه سیاستپردازی، قاطی کردن یک اشتباه با اشتباه دیگر است، به این تصور که هیچ راهحل دیگری وجود ندارد. این درست همانکاری است که دولت ریگان با قرار دادن نفتکشهای کویتی تحت پرچم امریکا، آن را مرتکب میشود. هرچند در این مورد مهمترین کاری که اعضای کنگره امریکا مایل به انجام آن میباشند، به تعویق افتادن این طرح است. آیا دولت امریکا به آن اندازه ابتکار و خلاقیت خود را از دست داده است که تنها راهی که میتواند انتخاب نماید، شل کن و سفت کن است؟ مطمئناً بین کورکورانه عمل کردن و کاری را اصلاً انجام ندادن، بین دست زدن به ریسکهای احمقانه و حتی ریسکهای احمقانهتر، راهحلهای دیگری وجود دارند. | |||
سایروس ونس وزیرخارجه سابق و الیوت ریچاردسون وزیر دفاع سابق امریکا، طرحی را پیشنهاد کردهاند که بهموجب آن، تغییر پرچم نفتکشهای کویتی تحت سرپرستی سازمان ملل صورت میگیرد. این دو، استدلال میکنند که کشورهای خلیجفارس بایستی از این ایده سازمان ملل استقبال نمایند، زیرا چنین ایدهای از حملونقل نفتکشهای آنان محافظت میکند. چنانچه کشوری نظیر کویت که هزینههای عراق را میپردازد، از آن پشتیبانی نماید، عراق هم به پیروی از کویت، طرح را قبول میکند. ایران همچنین از انگیزه لازم جهت استفاده از سازمان ملل بهعنوان سپری برای جلوگیری از حملات عراقیها، برخوردار است. راه دیگری هم وجود دارد و آن، اینکه از سعودیها بخواهیم، با کویت گفتوگو کنند. کویت را میشود راضی کرد تا درخواست خود را از واشنگتن برای تغییر پرچم و نیز درخواست اجاره کشتی را پس بگیرد. بدون شک، وزارت خارجه میتواند راههای دیگری را بیابد؛ شاید از طریق تدارک دیدن ملاقاتهایی با شوروی و نیز همکاریهای بیشتر با فرانسه و انگلستان. در غیر این صورت، چنانچه امریکا راه چاره خردمندانهتری را دنبال ننماید این کشور مجبور است بین راهحلهای بد و بدتر، یکی را انتخاب نماید.»<ref>همان، صص 21 و 22، نیویورک - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 617 == | |||
در پی بروز برخی اختلافات در روابط سیاسی ایران و انگلیس، همانطور که انتظار میرفت، انگلستان نخستین گام را برای افزایش فشار بر ایران و بهرهبرداری لازم از این واقعه انجام داد. به گزارش خبرگزاری کویت، دولت انگلیس اعلام کرد این کشور دفاتر شرکت ملی نفت ایران در لندن را - که گفته میشود مرکز خرید سلاح برای ایران میباشند - تحت نظر قرار داده است. این خبرگزاری میافزاید: «تیموتی رنتون وزیر کشور انگلیس که در کابینه قبلی تاچر، وزیر مشاور در امور خارجی (امور خاورمیانه) بود، در پاسخ به سؤال یکی از نمایندگان مجلس عوام انگلیس گفت: تاکنون هیچگونه محدودیت در جهت صدور ویزا برای کارکنان دفاتر شرکت ملی نفت ایران اعمال نشده است، اما این مسئله تحت بررسی است. وی که در مجلس عوام و در پاسخ به سؤالات جرج رابرتسون سخنگوی امورخارجی حزب کارگر، سخن میگفت تأکید کرد فعالیتها تحت مراقبت قرار دارد.»<ref>همان، ص38، لندن - خبرگزاری کویت، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 618 == | |||
همکاری اقتصادی ایران و آلمان شرقی، امروز از محورهای اصلی گفتارهای رادیو کلن بود. | |||
این رادیو با اشاره به افزایش روابط بازرگانی بین دو کشور، این سؤال را مطرح میکند که آیا افزایش معاملات نفتی، به معنای توسعه کلی روابط بازرگانی خواهد بود؟ گزیدهای از گفتار رادیو کلن به این شرح است: «در پاییز سال گذشته، وزیر نفت ایران از جمهوری دمکراتیک آلمان دیدن کرد. اگرچه در آن موقع درباره موضوع مذاکرات وی و مسئولین دولت آلمان دمکراتیک اطلاعات زیادی منتشر نشد، ولی میشد حدس زد که منظور دولت ایران از اعزام وزیر نفت خود به آلمان دمکراتیک، فروش مقدار بیشتری نفت به این کشور بوده است. این حدس، بعدها تقویت شد تا اینکه در روزهای اخیر، دلایل ثابت کنندهای برای آن ارائه شد؛ از جمله اینکه خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا) گزارش داد که آلمان دمکراتیک قصد دارد از ایران پانصدهزار تا یکمیلیون تن نفت خام، بیشتر از گذشته خریداری کند و به این ترتیب، ابعاد بازرگانی بین دو کشور، به سالانه یکمیلیارد دلار افزایش خواهد یافت. این خبر، بعد از اجلاس کمیسیون مشترک بازرگانی آلمان دمکراتیک و ایران در تهران، منتشر شد و مقامات ایرانی علناً اظهار میکنند که ایران احتیاج به سرمایهگذاری بیشتر در استخراج معادن دارد و برای تجدید بنای صنایع شیمیایی خود قصد دارد از تجربیات جمهوری دمکراتیک آلمان استفاده کند. ایران که بر اثر جنگ با عراق تا حد زیادی بنیه مالی خود را از دست داده، اعلام کرد که حاضر است، معامله نفت با آلمان دمکراتیک را به صورت پایاپای انجام دهد؛ یعنی در ازای نفت جنس تحویل بگیرد و این امر، منطبق با شرایط و اوضاع فعلی است. اصولاً ایران در میان کشورهای در حال توسعه، یکی از مهمترین شرکای بازرگانی جمهوری دمکراتیک آلمان است و آلمان دمکراتیک یک چهارم از مجموع معاملات بازرگانی خود با کشورهای در حال توسعه را با ایران انجام میدهد که مساوی است با داد و ستد آلمان دمکراتیک با سوئد و هلند. حال این سؤال منطقی بهنظر میرسد که آیا افزایش معاملات نفتی بین ایران و آلمان دمکراتیک بهمعنای توسعه کلی روابط بازرگانی بین دو کشور خواهد بود؟»<ref>همان، صص 56 و 57، رادیو کلن، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 619 == | |||
پس از گذشت حدود 45 روز از حادثه انفجار تأسیسات گاز کویت، روزنامه جمهوری اسلامی | |||
به نقل از یک منبع آگاه، دربارة اهداف این عملیات، میزان خسارتهای وارده و اهداف کشور کویت از راهاندازی این مجتمع، مطالبی منتشر کرد. این منبع آگاه میگوید: «در روز جهانی قدس (1/3/1366)، حزبالله کویت بهمنظور برملا کردن جنایات و چپاول مردم کویت توسط حکام این کشور و حمایت این کشور از امریکای جهانخوار در خلیجفارس و نیز هشدار به رژیم وابسته کویت، توسط فیصل احمد کرم الکویتی از مهندسین شرکت نفت کویت، توانست با | |||
یک کامیون حامل تی.ان.تی، این پروژه عظیم را که قرار بود سه روز بعد افتتاح شود، نابود کند.» این منبع درباره میزان خسارات وارد شده اظهار میدارد: «در جریان انفجار پروژه عظیم گاز کویت، بیش از 250 میلیون دلار خسارت به این کشور وارد شده است.» به گفتة وی، کویت با راهاندازی این مجتمع، قصد داشت به عراق گاز ارسال کند. این مقام آگاه، هدف عالیة حزبالله کویت را سرنگونی حکومت کویت و برقراری حکومت اسلامی اعلام کرده و به سران این کشور هشدار میدهد که از همراهی با دولت امریکا و حمایت از کشور عراق دست بکشند: «حزبالله کویت تا سرنگونی حکام مرتجع و حاکمیت حزبالله و برقراری حکومت عدل اسلامی، دست از مبارزه و عملیات انتحاری برنمیدارد و ما اعلام میداریم که شهادت این برادران، هیچ خللی در اراده مصمم و راهمان که همان راه اسلام و برقراری حکومت اسلامی است، نخواهد داشت. باید حکام کویت این را بدانند و از حمایت امریکای جهانخوار و کمک به رژیم عراق دست بردارند، چون امروز مسلمانان نمیتوانند ببینند که گروهی وابسته به شرق و غرب بر مسلمانان حکومت میکنند.» وی میافزاید: «اسلام حد و مرز ندارد و بر همه مسلمانان واجب است برای نجات مسلمانان در بند دیگر، علیه ظلم قیام کنند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/4/1366، ص2.</ref> | |||
==گزارش - 620 == | |||
با تغییر استراتژی نظامی سازمان مجاهدین خلق از عملیات چریکی نامنظم به یک ارتش منظم، نشریه فرانکفورتر روند شاو دربارة عملکرد آتی این سازمان مینویسد: «اکنون، آشکارا امید میرود که آنها بتوانند قبل از هرچیز، در مناطق مرزی ایران با عراق، نیروهای [امام] خمینی را به درگیریهای همیشگی نظامی وادار سازند. ارتش ان.ال.آ. که مسئول روابط بینالملل سازمان، حاضر به افشای تعداد نفرات آن نیست دارای پایگاههایی در مناطق مرزی است.» این نشریه همچنین به نقل از حمید بکایی مسئول روابط بینالملل سازمان، دربارة عملکرد این سازمان در سه ماهه آخر سال 1365 و سه ماهة اول سال 1366 ادعا میکند: «تاکنون در نبرد مسلحانه ارتش، از تاکتیک نیش سوزن استفاده میشد؛ مجاهدین اکثر اوقات به پایگاههای نظامی رژیم ایران حملهور میگردیدند و سپس به مناطق خود بازمیگشتند. بدین ترتیب، آنها در شش ماه اول سال 1987 (دی 65 تا خرداد 66) طی 59 فقره عملیات، 2100 تن سرباز و نماینده رژیم را کشته یا مجروح ساخته و 74 نفر را به اسارت خود گرفتند.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانههای خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1251، 10/5/1366، ص18، روزنامه فرانکفورتر روند شاو، 18/4/1366.</ref> | |||
==گزارش - 621 == | |||
در عملیات کمین نیروهای کومهله در جاده کمربندی سنندج، یک تن از نیروهای خودی شهید و یک تن نیز مجروح شد. در کمین دیگری که عوامل این سازمان در منطقه دیواندره اجرا کردند، یکی از نیروهای سپاه به شهادت رسید.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/5/1366، ص12.</ref> | |||
==گزارش - 622 == | |||
پیشمرگان کرد مسلمان عراقی با حمله به نیروهای عراقی در منطقه زاخو صدمات سنگینی به نیروهای عراقی وارد کردند. در این حمله، فرزند یکی از رؤسای عشایر عراقی به نام عبدالله بیشار، به قتل رسید. گفتنی است که پدر عبدالله بیشار - به نام بیشار آقا - یکی از رؤسای بانفوذ در منطقه زاخو بود و با نیروهای نظامی عراق همکاری داشت.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/4/1366، ص22.</ref> | |||
در این حال، خبرگزاری اوبای ترکیه از پیوستن دوهزار تن از نیروهای عشایر بیشار به نیروهای معارض عراقی خبر داد. این خبرگزاری اعلام کرد: «دوهزار تن از چهارهزار سرباز عراقی که به منظور سرکوبی عملیات ضد دولتی کردهای شمال عراق از سوی رژیم صدام تحت امر بیشار آقا یکی از رؤسای با نفوذ عشایر آن منطقه، درآمده بودند، همراه با نظیر بیشار پسر بیشار آقا، به صف نیروهای بارزانی پیوستند.»<ref>روزنامه کیهان، 18/4/1366، ص3.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۳۷
روزشمار جنگ سال 1366 1366.04.18 | |
---|---|
نامهای دیگر | هجده تیر |
تاریخ شمسی | 1366.04.18 |
تاریخ میلادی | 9 ژوئیه 1987 |
تاریخ قمری | 12 ذیقعده 1407 |
گزارش - 606
ساعت 11 امروز نفتکش امریکایی پکونیک که در لیبریا ثبت شده بود، هدف حمله قایقهای تندرو قرار گرفت و آسیب دید. این کشتی 273 هزار تنی که به شرکت نفتکش یونیورس امریکا تعلق داشت، در 110 کیلومتری بندر الاحمدی کویت با هجده راکت و آتش مسلسل مورد هجوم قرار گرفت و بیست حفره در بدنة آن ایجاد شد. نفتکش پکونیک، برای بارگیری عازم کویت بود و طبق برنامه، قرار بود پس از بارگیری، به سمت عربستان سعودی حرکت کند. در این حمله هیچیک از چهل خدمه این شناور آسیب ندید، ولی نفتکش دچار آتشسوزی شد. پس از این حمله، قایقهای نجات آتش را خاموش کردند و پکونیک برای انجام دادن تعمیرات، با یدککش به بحرین انتقال داده شد.[۱] خبرگزاری آسوشیتدپرس با نسبت دادن این حمله به ایران، درباره علت این اقدام گزارش داد: «حمله به پکونیک بهطور وضوح، به تلافی حداقل دو حمله عراق به نفتکشها در هفتهجاری در جزیره خارک صورت گرفته است.»[۲] خبرگزاری فرانسه نیز اعلام کرد: «این حملة ایران، احتمالاً اولین و شاید هم آخرین اخطار ایران به امریکا قبل از عبور نفتکشهای کویتی تحت پرچم امریکا از خلیجفارس باشد و ظاهراً، پیشدستی ایران برای نشان دادن عزم راسخش برای پاسخگویی ضربه با ضربه حملات هوایی عراق و حمله به صادرات نفتی کویت که یکی از متحدین عراق به شمار میآید، باشد.»[۳] خبرگزاری فرانسه دربارة موقعیت مکانی و زمانی حمله گزارش داد: «این نخستینبار است که ایران یک نفتکش خارجی را که با کویت داد و ستد میکند و در فاصلهای چنین نزدیک به یک بندر کویتی، مورد حمله قرار میدهد.» این خبرگزاری سپس از قول ناظران در منطقه میافزاید: «حمله به این کشتی که در نهایت به یک شرکت امریکایی تعلق دارد، احتمالاً با نقشه قبلی ایران صورت گرفته است. ایران احتمالاً قصد داشته تا قاطعیت خود را در مخالفت با حمل نفت کویت توسط نفتکشهای دارای پرچم امریکا نشان دهد.» خبرگزاری فرانسه اضافه میکند: «این حمله در حالی انجام شد که قرار است تا چند روز دیگر، یازده فروند نفتکش کویتی که در امریکا به ثبت رسیدهاند، کار حمل نفت کویت با اسکورت ناوگان امریکا را آغاز کنند.»[۴] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز چگونگی حمله به نفتکش پکونیک را مورد توجه قرار داده و آن را نشانة موضع ضد امریکایی ایران قلمداد کرده است. این خبرگزاری در گزارش خود آورده است: «یک مدیر شرکت کشتیرانی امریکایی، در زمینه مورد هدف قرار گرفتن نفتکش امریکایی پکونیک در خلیجفارس نظر داد؛ قایقهای توپدار ایران، معمولاً در تاریکی شب به نفتکشها حمله میکنند و این حقیقت که پکونیک در روشنی روز هدف حمله قرار گرفته و از کار افتاده است، به وضوح روحیه ضد امریکایی ایرانیان را نشان میدهد.»[۵] در این حال، خبرگزاری رویتر دربارة موضع امریکا در ارتباط با این حمله گزارش داد: «امریکا اعلام کرد که این کشور علیه حمله به پکونیک اقدام تلافیجویانه نخواهد کرد، زیرا کشتی مذکور دارای شرایط لازم جهت حفاظت از سوی امریکا نبوده است.»[۶] مارلین فیتز واتر سخنگوی کاخ سفید نیز اظهار کرد: «حادثه روی داده (حمله به پکونیک) نمونه دیگری است که نشان دهنده لزوم پایان یافتن جنگ ایران و عراق است. تصمیم امریکا مبنیبر افراشتن پرچم امریکا بر روی نفتکشهای کویتی نیز در همین راستا قرار دارد.»[۷] رابرت سیمز سخنگوی وزارت دفاع امریکا هم در اظهاراتی مشابه سخنان فیتز واتر گفت: «حمله به پکونیک خطری را که متوجه کشتیهای بدون اسکورت در این ناحیه است، نشان میدهد. یقیناً اگر کشتیها تحت اسکورت نظامی باشند، احتمال اینکه مورد حمله قرار بگیرند، کمتر است. پکونیک دارای پرچم امریکا نبوده است. بسیاری از کشتیهای تجاری امریکایی با پرچم کشورهای دیگر همچون لیبریا و پاناما حرکت میکنند، چون هزینه ثبت، مالیات، دستمزدها و دیگر هزینهها در اینگونه کشورها کمتر از امریکا است.»[۸] لاری استوگل دیگر سخنگوی وزارت دفاع امریکا ضمن ابراز تأسف از حمله به کشتی پکونیک گفت: «احتمالاً این حادثه در تصمیم ریگان مبنیبر نصب پرچم امریکا بر روی نفتکشهای کویت تأثیر نخواهد گذاشت.» وی افزود: «پس از این حمله، آمادهباش نیروهای امریکا در خلیجفارس افزایش نیافته است.»[۹]
گزارش - 607
امروز شمار زیادی از داوطلبان بسیجی برای حضور در جبهههای جنگ، با کاروانهای مختلف به جبههها اعزام شدند. به گزارش روزنامه اطلاعات، چهارمین کاروان سپاهیان صاحبالزمان(عج) استان کردستان با عنوان "کاروان مدافعان خلیجفارس"، از سنندج راهی میادین نبرد در خلیجفارس شد. در این کاروان، نیروهای داوطلب اعزام مجدد و نیروهای آموزش دیده از شهرهای سنندج، بیجار، قروه، مریوان، سقز، بانه و بخشهای کامیاران، دیواندره و دهگلان حضور داشتند که با شعارهای "جنگ، جنگ تا پیروزی" و "مرگ بر امریکا"، راهی خلیجفارس شدند. همچنین چهار گردان از نیروهای اعزام مجدد و آموزشدیده از استان کهگیلویه و بویراحمد با عنوان "مدافعان خلیجفارس" از شهرهای دوگنبدان، یاسوج، دهدشت و... به جبهههای نبرد عزیمت کردند. در شیراز نیز کاروان ثامنالائمه تحت عنوان "مدافعان خلیجفارس" با شکوه خاصی به سوی میادین نبرد شتافتند. این کاروان از رزمندگان توانمند نواحی پنجگانه بسیج شیراز و شهرستانهای سپیدان، فسا، داراب، نیریز، استهبان، جهرم، لار، کازرون، ممسنی، ارسنجان، بوانات، زرقان و مناطق کوار، دهبیر، خشت و کمارج تشکیل شده بود.[۱۰]
گزارش - 608
ستاد مشترک ارتش در اطلاعیهای اعلام کرد: «امروز ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن حراست از مرزهای دریایی کشور و انجام مأموریتهای ویژه پدافندی و کنترل عبور و مرور کشتیها، تعداد سیزده فروند کشتی تجاری و نفتکش خارجی را شناسایی و بعد از اطمینان از نوع محموله و مقصد، آنها را در ادامه مسیرشان هدایت کردند.»[۱۱]
گزارش - 609
حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس و نماینده امام در شورای عالی دفاع، پس از پایان جلسه این شورا - که برای بررسی وضعیت جنگ تحمیلی و بحران جاری منطقه تشکیل شده بود - در مصاحبهای مطبوعاتی شرکت کرد و به پرسشهای خبرنگاران دربارة تحولات جبهههای جنگ، هدف قرار گرفتن یک نفتکش امریکایی در خلیجفارس و بحران سیاسی ایجاد شده بین ایران با فرانسه و انگلیس، پاسخ گفت. وی در گزارشی از جلسه شورای عالی دفاع گفت: «در این جلسه فرماندهان سپاه گزارشاتی در مورد عملیات نصر4 و 5 دادند که نشاندهندة برتری کمسابقه ما در میدانهای نبرد بود. همچنین گزارشی از وضع دفاعی ما در خلیجفارس داده شد. ... قسمت عمده بحث در شورای عالی دفاع در مورد برنامههایی که باید در خلیجفارس و در مقابله با مداخلهگریهای اجنبی و احیاناً، نیروهای محلی کشورهای همسایه - اگر به نحوی بخواهند با آنها همکاری کنند - اتخاذ کنیم، دور میزد که به نتایج خوبی هم دست یافتیم.»[۱۲] آقای هاشمی دربارة حمله به یک نفتکش در خلیجفارس و ارتباط ایران با این مسئله گفت: «من نیز این خبر را از خبرگزاریها دیدم و مسلماً، مسئله به همین ترتیب است، چرا که شنودهای ما در خلیجفارس این را گرفتهاند که یک فروند کشتی مورد هدف قرار گرفته و استمداد کرده است و مأمورین ما نیز دیدهاند که یک فروند کشتی در حال سوختن است. اینکه حالا مالکیت این کشتی امریکایی باشد، این را خبرگزاریها ادعا کردهاند و من نمیدانم که مسئله صحیح است یا نه. در مورد اینکه پرچم آن لیبریا بوده است نیز شاید اینطور باشد، ولی روشن نیست که چه کسی این کشتی را هدف قرار داد، احتمال دارد عوامل ناشناسی که گاهی در خلیجفارس مسئلهآفرینی میکنند، زده باشند. عراقیها ادعا کردهاند که یک کشتی را زدهاند و ممکن است این مسئله در مورد برنامه سیاست مقابله به مثل اتفاق افتاده باشد.»[۱۳] آقای هاشمی افزود: «ما تاکنون مسئولیت زدن هیچ کشتیای را نپذیرفتهایم و بهطور کلی، گفتهایم که اگر یک کشتی از ما زده شود، در مقابلش، یک کشتی از کشورهای حامی عراق زده خواهد شد و این مواردی هم که تاکنون اعلام شده است، ممکن است خیلی از آنها مربوط به ما نباشد و دیگران زده باشند، ولی ما ابایی هم نداریم که به ما نسبت بدهند چرا که به هر حال، مقابله به مثل اتفاق میافتد و خیلی هم فرق نمیکند که کشتی متعلق به امریکا یا شوروی و دیگر کشورها باشد. به هر حال تحقیقاً در آینده هم، سیاست مقابله به مثل بر مبنای همان ترتیب که اعلام شده ادامه خواهد داشت و این مورد را باید صبر کرد تا در آینده روشنتر شود.»[۱۴] نماینده امام در شورای عالی دفاع در پاسخ به این پرسش که اگر کشتیها در خلیجفارس مورد حمله قرار نگیرند، ولی کشتیهای کویتی با تصویب مجلس امریکا با پرچم امریکا در خلیجفارس تردد کنند، سیاست جمهوری اسلامی ایران چه خواهد بود؟ گفت: «ما البته بهطور کلی، مخالفیم که یک کشوری در منطقه خود را تحت پرچم امریکا قرار بدهد. منتها، این مخالفت، نظری و سیاسی میشود. یعنی اگر عراق شرارت نکند و کشتی ما را نزند، از طرف ما هیچ تعرضی به هیچ کشتیای نمیشود، خواه این کشتی پرچم امریکا یا پرچم کشور دیگری را داشته باشد. البته، ما اینکار را کار زشتی میدانیم ... ما کشوری که پرچم امریکا را بر روی کشتیهایش نصب کند، محکوم میکنیم. همچنین کشوری را که کشورهای بیگانه را به خلیجفارس دعوت کند، محکوم میکنیم. منتها، احتیاجی به دخالت ندارد و ما حق نداریم در کارهای دیگران دخالت بکنیم، در عین حالی که تحت پرچم یک کشور بیگانه رفتن، کار اشتباهی خواهد بود.»[۱۵] وی دربارة طرح شوروی که موضوع آن، خروج همة نیروهای خارجی از خلیجفارس است، گفت: «موضع شوروی در اینباره خیلی موضع مترقیانهای است و هیچکس هم نمیتواند با آن مخالفت کند. هم کشورهای منطقه و هم دنیا این را میپسندد و هر کس که با این موضع مخالف باشد، مشخص میشود که میخواهد زور بگوید. اینکه گفتند ایران و عراق هر دو کشتیهای تجاری را نزنند، یک موضع عاقلانهای است و هم فکر میکنند که اگر این مسئله اتفاق بیفتد، بحران خلیجفارس پایان بپذیرد و این موضعی است که ما همیشه گفتهایم و میگوییم که اگر عراق شرارت نکند، طبعاً ایران هم نمیزند. بنابراین، نیازی نیست که ناوگانی بیاید و کسی حضور پیدا کند. این موضعی را که روسها گرفتهاند، درست همان موضعی است که ما میخواستیم گرفته شود.»[۱۶] آقای هاشمی رفسنجانی در ارزیابی احتمال بروز بحران در منطقه با توجه به نقش مستقیم امریکا و سایر کشورهای غرب دراینباره و بهرهبرداری بلوک شرق از این مسئله گفت: «امریکا - بهخصوص حزب جمهوریخواه - آیندهاش در خطر است و ممکن است با دست زدن به ماجراجوییها، برای مدتی از میدان سیاست طرد شود یا تضعیف شود و به دنبال خودش، بسیاری از کشورهای غربی را هم بکشاند. چون، آنچه هماکنون در خلیجفارس در حال اتفاق افتادن است، اگر حادثه خطرناک و بحرانی پیش بیاید و به دنیا تحمیل شود، ممکن است به حساب کل بلوک غرب گذاشته شود و در این میان، بلوک شرق و بهخصوص روسها، موضع گرفتهاند که میتواند برایشان در آینده نقطه بهتری تلقی شود.»[۱۷] رئیس مجلس شورای اسلامی دربارة بحران دیپلماتیک بهوجود آمده در روابط سیاسی ایران با فرانسه و انگلیس، این دو کشور را آغازگر بحران دانست و رفتار مأموران آن دو کشور را غیردیپلماتیک و غیراخلاقی خواند و اعلام کرد ایران علاقهمند به حفظ حداقل روابط با این نوع کشورها است. وی گفت: «ما در این مورد از بحرانهایی که بهوجود میآید بدمان نمیآید و این سیاست ما بعد از انقلاب بوده است که حتیالامکان حضور کشورهای استعماری را که همیشه در این کشور اهداف جاسوسی و استعماری و تخمگذاری برای آینده را دارند، کم کنیم، منتها در حد عرف بینالمللی. بنا نداریم که روابط خودمان با این کشورها را قطع کنیم مگر اینکه خودشان پیشقدم شوند. در این مورد که اتفاق افتاده است، خود آنها پیشقدم شدهاند. این انگلیسیها و فرانسویها بودند که ماجراجویی را آغاز کردند و طبعاً ما آنقدر از آنها موارد تخلف دیدهایم که هرگاه بخواهیم مقابله به مثل کنیم، دست ما باز است و نوعاً مأموران کشورهای غربی در کشورهای جهان سوم و مخصوصاً هم در کشور ما، اهداف سالمی نداشته و ندارند، بلکه افکار پلیدی دارند که البته ظواهر را هم حفظ میکنند. این مأموران ارتباط جاسوسی و قاچاقی دارند و ارتباط با ضد انقلاب دارند و این موارد هم از چشم مأموران ما پوشیده نیست. اما ما خیلی بنا نداریم که شلوغ بشود. وقتی که کاملاً شلوغ میکنند، ما هم طبعاً کاملاً آمادگی داریم و نگران این هم نیستیم که کار به جای بدی برسد یا به ضرر ما تمام بشود.» وی افزود: «فکر میکنم در هر حال، ما از کم کردن روابطمان با کشورهایی که ماهیت استکباری دارند، ضرر نمیکنیم.»[۱۸]
گزارش - 610
نمایندگان ایران در شوروی و بحرین در ملاقات با مقامات این کشورها، بر تداوم سیاست ایران برای مقابله با قدرتهای جهانی در خلیجفارس تأکید کردند. آقای نوبری سفیر ایران در شوروی در ملاقات با نیکلای ریشکف نخستوزیر این کشور، اعلام کرد: «رژیم حاکم بر عراق سعی دارد با تشنجآفرینی در خلیجفارس، راه را برای حضور بیشتر امپریالیسم امریکا در آنجا هموار سازد. جمهوری اسلامی ایران قاطعانه بر مواضع خود ایستاده و هر نوع تجاوز به منافع خود در خلیجفارس را قدرتمندانه پاسخ خواهد داد.»[۱۹] کاردار ایران در بحرین نیز در دیدار با وزیرخارجه این کشور، سیاست جمهوری اسلامی ایران در مقابله با ابرقدرتها را مورد تأکید قرار داد. عباس شکوهی در ملاقات با شیخ محمد بن مبارک آل خلیفه، ضمن تشریح سیاست جمهوری اسلامی ایران، آخرین تحولات جنگ تحمیلی را به اطلاع وی رساند. کاردار ایران مجازات متجاوز را شرط پایان جنگ خواند و دربارة تأمین امنیت منطقه گفت: «امنیت و ثبات منطقه، تنها با همکاری کشورهای ساحلی خلیجفارس و به دور از دخالتهای خارجی تأمین میشود.» وی افزود: «برای ایران مهم نیست پرچم چه ابرقدرت یا کشوری بر فراز کشتیهای عبوری از خلیجفارس باشد، این امر تغییری در سیاست اعلام شدة ما نخواهد داد.»[۲۰]
گزارش - 611
امروز هانس اشترگن رئیس کمیسیون روابط خارجی پارلمان آلمان فدرال و هیئت همراه در بغداد با طارق عزیز وزیرخارجه عراق، دیدار کردند. رادیو صوتالجماهیر در گزارشی از این ملاقات گفت: «آخرین تحولات اوضاع منطقه بهویژه تجاوز ایران علیه کشور ما و خطر ادامه این تجاوز علیه امنیت و صلح در منطقه و جهان، مورد بحث قرار گرفته است. در این ملاقات همچنین فعالیتهای اتحادیه بینالمجالس در سطح جهانی بررسی شده است.»[۲۱] در این حال، عبدالرزاق قاسم سفیر عراق در آلمان فدرال، در ضیافتی که به مناسبت پایان مأموریت وی در وزارت خارجه آلمان برگزار شده بود، سیاست آلمان در جنگ تحمیلی را که وی آن را بیطرفانه میخواند، مورد انتقاد قرار داد. رادیو کلن در اینباره اعلام کرد: «سفیر عراق که مدت مأموریتش در بن تمام شده است، از دولت آلمان غربی بهطور غیرعادی و به شدت، نسبت به بیطرفیاش در جنگ خلیجفارس انتقاد کرد. وی ضمن اشاره به تخلف یک مقام بلندپایه آلمانی در عدم انجام دیدار به موقع از عراق گفت که دولتش از آلمان انتظار دارد که گامی برای انجام مذاکرات سیاسی میان دو کشور بردارد. وزیر مشاور در وزارت خارجه آلمان نیز در پاسخ به عبدالرزاق قاسم گفت: بیطرفی بن در جنگ عراق و ایران به معنی اهمیت قائل نشدن برای این جنگ نمیباشد. وی افزود: آلمان فدرال هماکنون مانند گذشته، مایل است با عراق مذاکره کند و طرفدار ایجاد راهحل هرچه زودتر و عادلانه برای این جنگ است.»[۲۲]
گزارش - 612
امروز هیئتی از اتحادیة عرب سفر دورهای را به پنج کشور عضو دائمی شورای امنیت برای رایزنی و تثبیت راهکارهای مراحل بعدی قطعنامه شورای امنیت درباره جنگ، آغاز کرد. این هیئت در نخستین مرحله رهسپار انگلستان شد و با مارگارت تاچر نخستوزیر و جفری هاو وزیرخارجه این کشور، دیدار کرد. رادیو امریکا در اینباره گزارش داد: «دولت انگلیس هیئت عرب را مطمئن ساخته است که چنانچه کوششهایی که برای پایان دادن به جنگ انجام میگیرد شکست بخورد، از تحریم تسلیحاتی حمایت خواهد کرد. رهبری هیئت پنجنفره اتحادیه عرب را طاهر المصری وزیر امورخارجه اردن، بر عهده دارد. این هیئت چند بار با مارگارت تاچر نخستوزیر و سر جفری هاو وزیر امورخارجه انگلیس، به گفتوگو نشست. بعد از گفتوگوها، وزارت امورخارجه انگلیس اعلام کرد که به هیئت اتحادیه عرب اطلاع داده شده که بریتانیا آماده است از تحریم فروش اسلحه علیه هر یک از طرفهای جنگ خلیجفارس که از پذیرش مفاد قطعنامه سازمان ملل متحد سر باز زند، جانبداری کند. وزارت امورخارجه بریتانیا افزود هدف از این امر آن است که ایران و عراق از جنگ دست بکشند و مذاکره را آغاز کنند. سخنگوی وزارت امورخارجه بریتانیا گفت: سر جفری هاو در گفتوگو با هیئت اتحادیه عرب تأکید کرد که حمله به کشتیها در خلیجفارس باید متوقف شود. وی گفت: بریتانیا برای حمایت از کشتیهای خود، حضور نظامی خود را در خلیجفارس حفظ خواهد کرد.»[۲۳] در این حال، عدنان عمران معاون سیاسی دبیرکل اتحادیه عرب، از شورای امنیت درخواست کرد تا برای متوقف کردن جنگ ایران و عراق، اقدامات سیاسی، اقتصادی و نظامی اتخاذ کند. به گزارش رادیو صوتالجماهیر، وی از شورای امنیت خواست تا بهعنوان عالیترین مرجع حفظ صلح و امنیت جهانی، مسئولیتهای خود را بهعهده گیرد. عدنان عمران در گفتوگویی با خبرگزاری خلیج گفت: «شورای امنیت باید وسایل اجرای قطعنامه قبلی که دعوت به خاتمه دادن به این جنگ را نموده است جستوجو کند.» وی افزود: «فصلها و موادی در منشور ملل متحد وجود دارد که به شورای امنیت اجازه میدهد تدابیر سیاسی، اقتصادی و نظامی را عنداللزوم جهت خاتمه جنگ اتخاذ کند.»[۲۴] سلطان بن عبدالعزیز وزیر دفاع عربستان سعودی نیز از ایران خواست تا به پیامهای صلح برای خاتمة جنگ ایران و عراق، پاسخ مثبت دهد. به گزارش رادیو صوتالجماهیر، وی طی اظهاراتی که امروز در صنعا پخش شد، ابراز امیدواری کرد که مساعی شورای امنیت به موفقیت و تصمیمی فعال برای خاتمه دادن به جنگ برسد. سلطان بن عبدالعزیز تأکید کرد: «در سایه اوضاع فعلی و مطامع صهیونیستی است که هر کشور عربی موظف است قدرت دفاعی خود را به هر وسیله تقویت کند.» وی گفت: «عربستان سعودی قدرت کافی در اختیار دارد که بتواند در صورتی که در معرض هرگونه تجاوز قرار گیرد، از خود دفاع نماید.»[۲۵]
گزارش - 613
شیخ صباح الاحمد نایب نخستوزیر و وزیرخارجه کویت، نقش کشورش را در بحران جاری منطقه صلحآمیز خواند. وی گفت: «کشورش با پیروی از تعالیم عالیه مبین اسلام و اصول انسانی، به اصرار و عزم خود در سعی برای پایان دادن به جنگ خانمانسوز عراق و ایران - دو کشور همسایه و همکیش - ادامه خواهد داد.» شیخ صباح الاحمد افزود: «تصور نمیرود که کویت به خاطر ایفای این نقش، مستحق این چنین تهدیدهایی باشد.» وی سپس با اشاره به این نکته که خلیجفارس یک جزیره صلح و آرامش بوده و ملتهای منطقه خواهان زندگانی آمیخته با محبت و برادری هستند، گفت: «کویت شدیداً علاقهمند است این جنگ پایان یابد و همچنین علاقهمند است که دامنه آن به نقاط دیگر خلیجفارس سرایت ننماید.»[۲۶] همکاری دولت کویت با عراق و نحوة کمکهای نظامی این کشور به عراق، موضوعی است که روزنامة تایمز مالی به آن پرداخته است. با توجه به میزان کمکهای کویت به عراق، این روزنامه معتقد است که در جنگ تحمیلی، سرنوشت این کشور با عراق گره خورده است. تایمز مالی به نقل از شخصیتهای کویتی مینویسد: «کویت چارهای ندارد جز اینکه به هواپیماهای میراژ عراقی که برای انجام عملیات در خلیجفارس مأموریت دارند، اجازه دهد از فضای کویت استفاده کنند. کویت نمیتواند دستور سرنگونی هواپیماهای متجاوز عراقی را صادر کند. کویت ناگزیر است به منظور انتقال سلاحهای سنگین روسی به عراق، امکانات ترانزیتی در اختیار عراق قرار دهد.» این روزنامه میافزاید: «کویت مجبور شده است بهای سنگینی برای حمایت سرسختانه خود از عراق در جنگ علیه ایران بپردازد و سرنوشت خوب و بد این شیخنشین با سرنوشت رژیم عراق گره خورده است. مقامات کویتی فشارهای خود را علیه شیعیان افزایش دادهاند و شدت فشار را به حدّی رساندهاند که شیعیان را به ایران نزدیکتر میکند و افکار انقلابی را در میان آنها رواج میدهد.»[۲۷]
گزارش - 614
در رأیگیری امروز مجلس سنای امریکا طرح تعویق افتادن اسکورت نفتکشها به مدت 90 روز به دلیل آنکه موافقین طرح نتوانستند به حد نصاب 60 رأی لازم دست یابند، به تصویب نرسید. خبرگزاری آسوشیتدپرس با اعلام این خبر میافزاید: «این رأیگیری چند ساعت پس از حمله به یک نفتکش امریکایی به نام پکونیک در خلیجفارس، نزدیک کویت به عمل آمد. سناتور سامر گفت: "من فکر میکنم این حمله، هشداری جدی است. حملهای جدی که نوع تهدیدی را که ما داریم بهطرفش میرویم، نشان میدهد." این رأی سنا یک روز پس از اینکه مجلس نمایندگان امریکا [کنگره] تأخیری 90 روزه در عملیات حفاظت را تصویب کرد، اعلام شد. مجلس نمایندگان این درخواست را مستلزم تصویب سنا کرده است.»[۲۸]
گزارش - 615
با نزدیک شدن زمان اجرای اسکورت نفتکشهای کویتی، بررسی توان دفاعی ایران، موضوعی است که برخی رسانههای غربی به آن پرداختهاند. مقاله خبرگزاری فرانسه، خبر شبکه ان.بی.سی، مقاله نشریه جینز دیفنس و گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس دربارة احتمال درگیری ایران با امریکا، عزم راسخ و توان دریایی ایران و نحوة مقابله ایران در درگیریهای آتی نظامی، حاکی از حساسیت روزافزون منطقه است. خبرگزاری فرانسه در مقالهای به بررسی بحران موجود در خلیجفارس پرداخته است. در این مقاله، سخنان روز گذشته محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران که برای اجرای عملیات شهادتطلبانه اعلام آمادگی کرده بود، مورد توجه قرار گرفته است. این خبرگزاری حملة قایقهای تندرو به نفتکش پکونیک را به ایران نسبت داد و آن را هشدار عملی مقامات ایرانی خواند. در این مقاله آموزش دریایی نیروهای سپاه و داوطلب بسیجی و بیانیه مجلس خبرگان در تشویق نیروهای ایرانی به اقدامات مقابله به مثل در خلیجفارس، نشانة عزم ایران در وضعیت جاری قلمداد شده است: «یک مسئول نظامی ایران روز گذشته برای نخستینبار، به وضوح اعلام کرد که ایران خود را برای انجام عملیات احتمالی شهادتطلبانه در خلیج[فارس] آماده میکند و مانورهایی در این رابطه بهزودی برگزار خواهد شد. محسن رضایی فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که اظهاراتش توسط خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) نقل شد، از مانورهای آموزشی و عملیات شهادتطلبانه در دریای عمان، آبراه هرمز و آبهای خلیج[فارس] به نام مانورهای شهادت سخن به میان آورده است. وی گفت: این مانورها به نیروهای ایرانی امکان میدهد تا تمامی تاکتیکهای شهادتطلبی را به اجرا درآورند. اوجگیری کنونی جنگ نفتکشها در خلیج[فارس]، قبلاً حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی را بر آن داشت که تلویحاً انجام عملیات با اقدامهای شهادتطلبانه به کمک هلیکوپتر را مطرح کند. نماینده امام خمینی در شورای عالی دفاع، در سال 1985 (1364) نیز تمسک جستن به نیروهای شهادتطلب ایرانی را بعید ندانسته بود. کارشناسان نظامی غربی با توجه به دریافت پنجاه فروند قایق تندرو ساخت سوئد از سوی پاسداران، خطر مزبور را مورد توجه قرار دادهاند. قایقهای مزبور میتوانند در حالی که مملو از مواد منفجره شدهاند، با سرعت بیش از یکصد کیلومتر خود را به بدنه نفتکشها یا ناوهای جنگی بکوبند. ایران، امروز با یک مبارزهطلبی مضاعف مواجه شده است؛ کویت برای حمایت ترافیک نفتی خود، دست به دامن امریکا و شوروی گردیده و عراق به حملات هوایی خود به پایانه نفتی جزیره خارک و نفتکشهایی که به آن نزدیک میشوند، شدت بخشیده است. تهران، نخست با اعلام یک تلافی با استفاده از روش ضربه با ضربه، پاسخ داد و نفتکشهایی را که صادرات نفت خام کویت را تضمین میکرد، به دنبال هر یک از حملات عراق، مورد حمله قرار میداد. هشدار ایران بی برو برگرد رعایت شده است. بدینترتیب، بامداد امروز یک نفتکش غولپیکر با پرچم لیبریا به نام پکونیک، مورد اصابت یک قایق ناشناس که احتمالاً ایرانی بوده، قرار گرفت. سهشنبه شب، میراژهای عراقی خارک را بمباران کرده بودند. تهران همچنین تأسیسات نفتی کشورهای کرانه خلیج[فارس] را تهدید کرده و سر و صدای زیادی را درباره موشکهای ضد ناو که برای آنها سایتهای شلیک در آبراه هرمز ایجاد شده به راه انداخته است. مانورهای آموزشی یگانهای پاسداران مجهز به اینگونه موشکها، هفته گذشته در بیابان انجام پذیرفت. رهبران ایران همچنین فرصت را غنیمت شمرده و بسیج نیروها را برای جنگ آغاز کردند و داوطلبان عزیمت به جبههها را به مدافعان خلیجفارس تبدیل کردند. حجتالاسلام رفسنجانی ضمن اطمینان دادن به واشنگتن که در صورت مداخله مسلحانه نیروی دریایی امریکا، موجی از خون در جهان به راه خواهد افتاد، اخطار کرد که جنگ طی سهماهه آینده، حساسترین مرحله خود را پشت سر خواهد گذاشت. این بسیج [نیرو] همچنین، جریانهای گوناگونی را که مخالف ادامه جنگ تحت شکل کنونیاش بودند، ناگزیر کرد تا انتقادات خود را به نام وحدت در مقابل دشمنان، موقتاً متوقف کنند. این امر، بهویژه مجلس خبرگان را بهعنوان نهادی که با گرد هم آوردن عمدهترین روحانیون که مأمور انتخاب جانشین امام خمینی میباشد، بر آن داشت تا دست به یک حرکت استثنایی بزند. مجلس مزبور در روز سوم ژوئیه با تصویب یک پیشنهاد، حمایت کامل خود را از سیاست عادلانه اقدام مقابله به مثل و تدابیر دلیرانهای که برای تضمین امنیت خلیج[فارس] اتخاذ گردیده است، اعلام داشت. تا به امروز، این نهاد که بازگو کننده صدای روحانیون میباشد، هرگز نظر خود را نسبت به سیاست روز ابراز نداشته بود. امروز شورای عالی دفاع بار دیگر آمادگی خود را برای سرعت بخشیدن به یک روند سیاسی ضروری - لیکن خطرناک - اعلام میدارد. رادیو تهران در تفسیری به رونالد ریگان توصیه کرد که بیش از یازده پرچم را برای پوشاندن تابوت سربازان امریکایی در خلیج[فارس] آماده کند.»[۲۹] شبکه تلویزیونی ان.بی.سی امریکا نیز به نقل از مقامات دولت ریگان در کاخ سفید، ضمن تأکید بر ادامه اسکورت نفتکشهای کویتی افزود: «امریکا هنگام عبور کشتیهایش از تنگه هرمز، ایران را مطلع نموده و اخطار خواهد داد که چنانچه قایقهای گشتی ایران بیش از حد لازم به آنها نزدیک شوند، خود مسئول عواقب آن خواهند بود.»[۳۰] مجله معتبر نظامی جینز دیفنس نیز در مقالهای در بررسی توان دریایی ایران، تکنیکهای احتمالی درگیری ایران با نیروهای امریکایی و تجهیزات به کار گرفته شده را مورد بحث قرار داده است. در این مقاله، تأکید اصلی بر اجرای تاکتیکهای ناشناختهای است که نیروهای تازه تشکیل شدة سپاه قادر به پیاده کردن آنها هستند. گزیدهای از این مقاله بدین شرح است: «اگر ایرانیها بخواهند به یک کشتی جنگی امریکایی در خلیج[فارس] حمله کنند، آنها یا از تاکتیک جنگ و گریز چریکی استفاده خواهند نمود یا اینکه احتمالاً گروههای شهادتطلبانه با استفاده از قایقهای کوچک، اقدام به حمله خواهند نمود. شدیدترین تهدید، احتمالاً میتواند حملات گروههای انتحاری توسط قایقهای کوچک باشد. تحلیلگران نظامی معتقدند که نیروی دریایی ایران و جناح دریایی تازه تشکیل شده در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اگر ضرورت انجام حرکتی علیه امریکا را احساس بکنند، به احتمال زیاد به جای انجام حملات وسیع، از تاکتیکهای جنگ و گریز چریکی علیه کشتیهای امریکایی استفاده خواهند نمود. ایران، سه ناوشکن در اختیار دارد که حداقل یکی از آنها مجهز به موشکهای کشتی به کشتی میباشد و نیز چهار فروند ناوچه ساخت انگلیس دارد که مسلح به موشکهای ضدکشتی ساخت ایتالیا میباشند. تحلیلگران معتقدند که واحدهای اصلی دریایی ایران علیه کشتیهای امریکایی به کار گرفته نخواهد شد، زیرا آنها بهعنوان هدفهای سهلالوصول تلقی میگردند و به احتمال زیاد، ایرانیها از قایقهای سریعالسیر خود که مسلح به موشکهای امریکایی هارپون میباشند، استفاده خواهند نمود.»[۳۱] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز از نگرانی مقامات کشورهای عرب در استقرار موشک کرم ابریشم در تنگه هرمز خبر داد و به نقل از برخی دیپلماتها، به موضوع امکان مسدود ساختن تنگه هرمز و اقدامات ایران در این زمینه پرداخت: «مقامات کشتیرانی و دیپلماتهای عرب اظهار میدارند، آنان بهطور روزافزونی نگران استقرار موشکهای ضدکشتی موسوم به کرم ابریشم در تنگه هرمز توسط ایران هستند. انتظار نمیرود ایران تنگه هرمز را مسدود سازد حتی بهعنوان راه علاج آخرین؛ زیرا این کشور برعکس عراق مجبور است نفت خود را از تنگه مزبور صادر نماید. بیشتر منابع کشتیرانی و دیپلماتیک توافق دارند که احتمال ندارد ایران اقدام به مسدود ساختن تنگه نماید مگر اینکه حملات عراق، صادرات نفت این کشور را متوقف سازد. یک دیپلمات بریتانیایی در ابوظبی تأکید نمود چنانچه تنگه هرمز برای ایرانیان از فایده بیفتد، آنان در فرو ریختن معبر هرمز بر سر همهکس اعم از خودشان، تردیدی نشان نمیدهند. ترس از بسته شدن تنگه هرمز به هنگام شروع جنگ ایران و عراق در ماه سپتامبر 1980 (شهریور 1359) وجود داشت، لیکن پس از اینکه معلوم شد بسته شدن تنگه به نفع ایران نیست نگرانی قدرتهای خارجی بهسرعت مرتفع شد. استقرار موشکهای سیلک ورم در آتشبارهای متحرک در چندین نقطة اطراف تنگه، آن بیم و هراس را مجدداً بهوجود آورد. کارشناسان دریایی اظهار میدارند بهمنظور بستن تنگه هرمز که در حدود نود متر عمق دارد ایران بایستی حداقل بیستوچهار کشتی را غرق سازد و این کار، بدون ردیابی شدن امکانپذیر نیست. برخلاف موشکهای اگزوسه، موشکهای کرم ابریشم در سطحی بالاتر پرواز میکنند و سرعت کمتری دارند و بنابراین آسانتر ردیابی میشوند. بعد از اینکه منابع اطلاعاتی امریکا روز دوشنبه گذشته دریافتند ایرانیان در حال استقرار موشکهای کرم ابریشم در پایگاههای مستحکمتر خود در مقابل تنگه هرمز میباشند، هواپیماهای شکاری ای - 2 امریکا از ناو هواپیمابر کانستلیشن همراه با اسکورتهای خود، از دریای عرب واقع در شرق هرمز، به منطقه اعزام گردیدند. منابع پنتاگون اعلام داشتند پروازها آموزشی بودهاند لیکن روز بعد، موشکها و رادارهایشان از محل خود برداشته شده بودند و مسلماً به پایگاه بزرگ دریایی در بندرعباس انتقال داده شدهاند. دیپلماتهای عربی مقیم مسقط و ابوظبی معتقدند امریکا نخواهد پذیرفت کشتیرانی بینالمللی در خلیجفارس در سایه موشکهای کرم ابریشم صورت پذیرد.»[۳۲]
گزارش - 616
روزنامه نیویورک تایمز در مقالهای به تصمیم امریکا در اسکورت نفتکشهای کویتی انتقاد کرد. این روزنامه با احمقانه خواندن این تصمیم، از ابتکار دو سیاستمدار امریکایی (مبنیبر اجرای این مأموریت تحت نظارت سازمان ملل به جای امریکا) استقبال کرده است. در این مقاله آمده است: «بدترین طریقه سیاستپردازی، قاطی کردن یک اشتباه با اشتباه دیگر است، به این تصور که هیچ راهحل دیگری وجود ندارد. این درست همانکاری است که دولت ریگان با قرار دادن نفتکشهای کویتی تحت پرچم امریکا، آن را مرتکب میشود. هرچند در این مورد مهمترین کاری که اعضای کنگره امریکا مایل به انجام آن میباشند، به تعویق افتادن این طرح است. آیا دولت امریکا به آن اندازه ابتکار و خلاقیت خود را از دست داده است که تنها راهی که میتواند انتخاب نماید، شل کن و سفت کن است؟ مطمئناً بین کورکورانه عمل کردن و کاری را اصلاً انجام ندادن، بین دست زدن به ریسکهای احمقانه و حتی ریسکهای احمقانهتر، راهحلهای دیگری وجود دارند. سایروس ونس وزیرخارجه سابق و الیوت ریچاردسون وزیر دفاع سابق امریکا، طرحی را پیشنهاد کردهاند که بهموجب آن، تغییر پرچم نفتکشهای کویتی تحت سرپرستی سازمان ملل صورت میگیرد. این دو، استدلال میکنند که کشورهای خلیجفارس بایستی از این ایده سازمان ملل استقبال نمایند، زیرا چنین ایدهای از حملونقل نفتکشهای آنان محافظت میکند. چنانچه کشوری نظیر کویت که هزینههای عراق را میپردازد، از آن پشتیبانی نماید، عراق هم به پیروی از کویت، طرح را قبول میکند. ایران همچنین از انگیزه لازم جهت استفاده از سازمان ملل بهعنوان سپری برای جلوگیری از حملات عراقیها، برخوردار است. راه دیگری هم وجود دارد و آن، اینکه از سعودیها بخواهیم، با کویت گفتوگو کنند. کویت را میشود راضی کرد تا درخواست خود را از واشنگتن برای تغییر پرچم و نیز درخواست اجاره کشتی را پس بگیرد. بدون شک، وزارت خارجه میتواند راههای دیگری را بیابد؛ شاید از طریق تدارک دیدن ملاقاتهایی با شوروی و نیز همکاریهای بیشتر با فرانسه و انگلستان. در غیر این صورت، چنانچه امریکا راه چاره خردمندانهتری را دنبال ننماید این کشور مجبور است بین راهحلهای بد و بدتر، یکی را انتخاب نماید.»[۳۳]
گزارش - 617
در پی بروز برخی اختلافات در روابط سیاسی ایران و انگلیس، همانطور که انتظار میرفت، انگلستان نخستین گام را برای افزایش فشار بر ایران و بهرهبرداری لازم از این واقعه انجام داد. به گزارش خبرگزاری کویت، دولت انگلیس اعلام کرد این کشور دفاتر شرکت ملی نفت ایران در لندن را - که گفته میشود مرکز خرید سلاح برای ایران میباشند - تحت نظر قرار داده است. این خبرگزاری میافزاید: «تیموتی رنتون وزیر کشور انگلیس که در کابینه قبلی تاچر، وزیر مشاور در امور خارجی (امور خاورمیانه) بود، در پاسخ به سؤال یکی از نمایندگان مجلس عوام انگلیس گفت: تاکنون هیچگونه محدودیت در جهت صدور ویزا برای کارکنان دفاتر شرکت ملی نفت ایران اعمال نشده است، اما این مسئله تحت بررسی است. وی که در مجلس عوام و در پاسخ به سؤالات جرج رابرتسون سخنگوی امورخارجی حزب کارگر، سخن میگفت تأکید کرد فعالیتها تحت مراقبت قرار دارد.»[۳۴]
گزارش - 618
همکاری اقتصادی ایران و آلمان شرقی، امروز از محورهای اصلی گفتارهای رادیو کلن بود. این رادیو با اشاره به افزایش روابط بازرگانی بین دو کشور، این سؤال را مطرح میکند که آیا افزایش معاملات نفتی، به معنای توسعه کلی روابط بازرگانی خواهد بود؟ گزیدهای از گفتار رادیو کلن به این شرح است: «در پاییز سال گذشته، وزیر نفت ایران از جمهوری دمکراتیک آلمان دیدن کرد. اگرچه در آن موقع درباره موضوع مذاکرات وی و مسئولین دولت آلمان دمکراتیک اطلاعات زیادی منتشر نشد، ولی میشد حدس زد که منظور دولت ایران از اعزام وزیر نفت خود به آلمان دمکراتیک، فروش مقدار بیشتری نفت به این کشور بوده است. این حدس، بعدها تقویت شد تا اینکه در روزهای اخیر، دلایل ثابت کنندهای برای آن ارائه شد؛ از جمله اینکه خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا) گزارش داد که آلمان دمکراتیک قصد دارد از ایران پانصدهزار تا یکمیلیون تن نفت خام، بیشتر از گذشته خریداری کند و به این ترتیب، ابعاد بازرگانی بین دو کشور، به سالانه یکمیلیارد دلار افزایش خواهد یافت. این خبر، بعد از اجلاس کمیسیون مشترک بازرگانی آلمان دمکراتیک و ایران در تهران، منتشر شد و مقامات ایرانی علناً اظهار میکنند که ایران احتیاج به سرمایهگذاری بیشتر در استخراج معادن دارد و برای تجدید بنای صنایع شیمیایی خود قصد دارد از تجربیات جمهوری دمکراتیک آلمان استفاده کند. ایران که بر اثر جنگ با عراق تا حد زیادی بنیه مالی خود را از دست داده، اعلام کرد که حاضر است، معامله نفت با آلمان دمکراتیک را به صورت پایاپای انجام دهد؛ یعنی در ازای نفت جنس تحویل بگیرد و این امر، منطبق با شرایط و اوضاع فعلی است. اصولاً ایران در میان کشورهای در حال توسعه، یکی از مهمترین شرکای بازرگانی جمهوری دمکراتیک آلمان است و آلمان دمکراتیک یک چهارم از مجموع معاملات بازرگانی خود با کشورهای در حال توسعه را با ایران انجام میدهد که مساوی است با داد و ستد آلمان دمکراتیک با سوئد و هلند. حال این سؤال منطقی بهنظر میرسد که آیا افزایش معاملات نفتی بین ایران و آلمان دمکراتیک بهمعنای توسعه کلی روابط بازرگانی بین دو کشور خواهد بود؟»[۳۵]
گزارش - 619
پس از گذشت حدود 45 روز از حادثه انفجار تأسیسات گاز کویت، روزنامه جمهوری اسلامی به نقل از یک منبع آگاه، دربارة اهداف این عملیات، میزان خسارتهای وارده و اهداف کشور کویت از راهاندازی این مجتمع، مطالبی منتشر کرد. این منبع آگاه میگوید: «در روز جهانی قدس (1/3/1366)، حزبالله کویت بهمنظور برملا کردن جنایات و چپاول مردم کویت توسط حکام این کشور و حمایت این کشور از امریکای جهانخوار در خلیجفارس و نیز هشدار به رژیم وابسته کویت، توسط فیصل احمد کرم الکویتی از مهندسین شرکت نفت کویت، توانست با یک کامیون حامل تی.ان.تی، این پروژه عظیم را که قرار بود سه روز بعد افتتاح شود، نابود کند.» این منبع درباره میزان خسارات وارد شده اظهار میدارد: «در جریان انفجار پروژه عظیم گاز کویت، بیش از 250 میلیون دلار خسارت به این کشور وارد شده است.» به گفتة وی، کویت با راهاندازی این مجتمع، قصد داشت به عراق گاز ارسال کند. این مقام آگاه، هدف عالیة حزبالله کویت را سرنگونی حکومت کویت و برقراری حکومت اسلامی اعلام کرده و به سران این کشور هشدار میدهد که از همراهی با دولت امریکا و حمایت از کشور عراق دست بکشند: «حزبالله کویت تا سرنگونی حکام مرتجع و حاکمیت حزبالله و برقراری حکومت عدل اسلامی، دست از مبارزه و عملیات انتحاری برنمیدارد و ما اعلام میداریم که شهادت این برادران، هیچ خللی در اراده مصمم و راهمان که همان راه اسلام و برقراری حکومت اسلامی است، نخواهد داشت. باید حکام کویت این را بدانند و از حمایت امریکای جهانخوار و کمک به رژیم عراق دست بردارند، چون امروز مسلمانان نمیتوانند ببینند که گروهی وابسته به شرق و غرب بر مسلمانان حکومت میکنند.» وی میافزاید: «اسلام حد و مرز ندارد و بر همه مسلمانان واجب است برای نجات مسلمانان در بند دیگر، علیه ظلم قیام کنند.»[۳۶]
گزارش - 620
با تغییر استراتژی نظامی سازمان مجاهدین خلق از عملیات چریکی نامنظم به یک ارتش منظم، نشریه فرانکفورتر روند شاو دربارة عملکرد آتی این سازمان مینویسد: «اکنون، آشکارا امید میرود که آنها بتوانند قبل از هرچیز، در مناطق مرزی ایران با عراق، نیروهای [امام] خمینی را به درگیریهای همیشگی نظامی وادار سازند. ارتش ان.ال.آ. که مسئول روابط بینالملل سازمان، حاضر به افشای تعداد نفرات آن نیست دارای پایگاههایی در مناطق مرزی است.» این نشریه همچنین به نقل از حمید بکایی مسئول روابط بینالملل سازمان، دربارة عملکرد این سازمان در سه ماهه آخر سال 1365 و سه ماهة اول سال 1366 ادعا میکند: «تاکنون در نبرد مسلحانه ارتش، از تاکتیک نیش سوزن استفاده میشد؛ مجاهدین اکثر اوقات به پایگاههای نظامی رژیم ایران حملهور میگردیدند و سپس به مناطق خود بازمیگشتند. بدین ترتیب، آنها در شش ماه اول سال 1987 (دی 65 تا خرداد 66) طی 59 فقره عملیات، 2100 تن سرباز و نماینده رژیم را کشته یا مجروح ساخته و 74 نفر را به اسارت خود گرفتند.»[۳۷]
گزارش - 621
در عملیات کمین نیروهای کومهله در جاده کمربندی سنندج، یک تن از نیروهای خودی شهید و یک تن نیز مجروح شد. در کمین دیگری که عوامل این سازمان در منطقه دیواندره اجرا کردند، یکی از نیروهای سپاه به شهادت رسید.[۳۸]
گزارش - 622
پیشمرگان کرد مسلمان عراقی با حمله به نیروهای عراقی در منطقه زاخو صدمات سنگینی به نیروهای عراقی وارد کردند. در این حمله، فرزند یکی از رؤسای عشایر عراقی به نام عبدالله بیشار، به قتل رسید. گفتنی است که پدر عبدالله بیشار - به نام بیشار آقا - یکی از رؤسای بانفوذ در منطقه زاخو بود و با نیروهای نظامی عراق همکاری داشت.[۳۹] در این حال، خبرگزاری اوبای ترکیه از پیوستن دوهزار تن از نیروهای عشایر بیشار به نیروهای معارض عراقی خبر داد. این خبرگزاری اعلام کرد: «دوهزار تن از چهارهزار سرباز عراقی که به منظور سرکوبی عملیات ضد دولتی کردهای شمال عراق از سوی رژیم صدام تحت امر بیشار آقا یکی از رؤسای با نفوذ عشایر آن منطقه، درآمده بودند، همراه با نظیر بیشار پسر بیشار آقا، به صف نیروهای بارزانی پیوستند.»[۴۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/18
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص16؛ و - روزنامه رسالت، 22/4/1366، ص12؛ و - سند شماره 29449 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: آمار حمله به کشتیهای تجاری در خلیجفارس، 30/2/1366 تا 24/7/1366؛ و - روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19؛ و -
- ↑ روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 34، 25/5/1366، صص 11 و 12.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 13 و 14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.
- ↑ همان، صص 14 - 12، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 13 و 14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/4/1366، ص3.
- ↑ nfranciscochronicle July, 10, 1987 losangles tims; And - Sanfranciscochronicle July, 10, 1987 Newyourk, Rueturs; And - Sreedhar Kapil Kaul Tanker war, Aspect of Iraq - Iran war (1980 - 1988) New Delhi, ABC Pubishing House, 1989.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
- ↑ روزنامه رسالت، 20/4/1366، ص2.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 34، 25/5/1366، صص 11 و 12.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 20/4/1366، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، ص14، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366؛ و - روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص16.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 20/4/1366، ص12.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/4/1366، ص19.
- ↑ همان.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 10 و 11، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 18/4/1366.
- ↑ همان، ص7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/4/1366.
- ↑ همان، ص11، رادیو امریکا، 18/4/1366.
- ↑ همان، ص10، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 18/4/1366.
- ↑ همان، صص 9 و 10، بخش عربی رادیو صوتالجماهیر، 19/4/1366.
- ↑ همان، صص 5 و 6، بخش فارسی رادیو کویت، 19/4/1366.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/4/1366، ص3.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/4/1366، صفحه آخر.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 28 - 26، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 18/4/1366.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/4/1366، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 112، 19/4/1366، صص 24 و 25، فجیره - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 18/4/1366.
- ↑ همان، صص 21 و 22، نیویورک - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 18/4/1366.
- ↑ همان، ص38، لندن - خبرگزاری کویت، 18/4/1366.
- ↑ همان، صص 56 و 57، رادیو کلن، 18/4/1366.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/4/1366، ص2.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانههای خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1251، 10/5/1366، ص18، روزنامه فرانکفورتر روند شاو، 18/4/1366.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 154، 31/5/1366، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 18/4/1366، ص22.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/4/1366، ص3.