1366.03.25: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.03.25 |نام دیگر=بیست و پنج خرداد |روز=25 خرداد 1366 |تاریخ شمسی= 1366.03.25 |تاریخ میلادی= 15 ژوئن 1987 |تاریخ قمری= 18 شوال 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.03.25</div> <div class="bootstrap-b...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش -1==
== گزارش- 179 ==
در جلسه‏ای که امروز با شرکت محسن رضایی فرمانده کل سپاه، رحیم صفوی جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه، مسئول اطلاعات قرارگاه رمضان و فرماندهان قرارگاه‏های تحت امر قرارگاه رمضان برگزار شد، درباره موضوعات زیر و راه‌کارهای آن بحث و بررسی شد: 1- سه محور اساسی منطقه عملیاتی و نحوة اجرای عملیات‏ها. 2- حمایت از معارضان حکومت عراق. 3- اقدام برای فریب و تفرقه دشمن.
همچنین در این جلسه چگونگی جذب و گسترش همکاری با گروه‏های معارض عراق و اقدامات هم‌زمان سیاسی و نظامی در مناطق کردنشین عراق و افزایش توان به‏کارگیری بیشتر مردم عراق بررسی شد. عملیات آتی در محور ژاژیله برای تصرف ماؤوت (عملیات نصر4) نیز از دیگر مباحث این جلسه بود.<ref>سند شماره 1477/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی زمینی در عملیات‏های نصر4 و 5، مجید نداف، 23/3/1366 تا 30/3/1366، صص 37 و 46 - 44.</ref>
 
==  گزارش- 180 ==
امروز یگان‏هایی از ارتش عراق مجهز به انواع وسایل و ماشین‏آلات تخریب برای ویران کردن روستاهای اطراف بازیان در کردستان عراق، به این روستاها یورش بردند ولی نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق که از قبل این حمله را پیش‌بینی کرده بودند، با اجرای عملیات کمین علیه نیروهای عراقی، آنها را با تحمل تلفات و ضایعاتی وادار به عقب‏نشینی کردند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 27/3/1366، ص2.</ref>
از سوی دیگر، هواپیماهای عراقی به چهار روستای گوفکی‌کارتز، گه‏لنا، نماسیاس و ملازاده در شمال این کشور حمله کردند.<ref>روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص2.</ref> همچنین هواپیماهای عراقی با حمله به مناطق مریوان و هرزینه (سردشت)، این مناطق را بمباران کردند که در منطقه مریوان سه تن مجروح شدند.<ref>سند شماره 1477/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی زمینی در عملیات‏های نصر4 و 5، مجید نداف، 23/3/1366 تا 30/3/1366، صص 37 و 46 - 44.</ref>
در این حال، نیروهای معارض عراقی تحت امر قوات سیدالشهدا(ع) با حمله به مرکز پلیس‏راه بغداد - مقدادیه با به آتش کشیدن تأسیسات این مرکز و منهدم کردن سه دستگاه خودروی مجهز به بی‏سیم، سه تن از نیروهای عراقی از جمله یک افسر پلیس را به هلاکت رسانده و شماری از آنان را نیز مجروح کردند.<ref>روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.</ref>
همچنین امروز اعلام شد که سرهنگ دوم صدیق خالد از واحد پدافند هوایی ارتش عراق در پالایشگاه شمال عراق در بیجی، چند روز پیش در منطقه شمال عراق به مبارزین کرد عراق پیوسته است.<ref>سند شماره 28466 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای و اطلاعاتی معاونت اطلاعات و عملیات نزاجا، شماره 13، 2/4/1366، ص8؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 149، 26/3/1366، ص6.</ref>
 
==  گزارش- 181 ==
نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در اجرای مأموریت جلوگیری از حمل کالاهای نظامی برای دولت عراق، امروز 9 کشتی بازرگانی و نفت‏کش خارجی را شناسایی و بازرسی کرد که پس از اطمینان از نبودن کالای مشکوک به آنها اجازة عبور داده شد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 27/3/1366، ص2.</ref>
 
==  گزارش- 182 ==
رادیو امریکا با استناد به اظهارات تحلیل‌گران نظامی، وضعیت فعلی جبهه‏های جنگ را بررسی کرده است. از نظر این تحلیل‌گران، عراق قصد دارد فاو را تصرف کند، ولی فاقد توانایی کافی برای این کار است و هرچند ایران جنگ را در مناطق شمالی و کوهستانی عراق توسعه داده است، ولی جبهة جنوب و منطقه بصره همچنان اصلی‏ترین منطقه نبرد در این جنگ است. متن زیر خلاصه‌ای از این تفسیر رادیو امریکا است: «سکوت و آرامش تابستانی در جبهه جنوب بصره در اطراف شبه جزیره فاو آشکار است. هر دو طرف قدرت نیروهای خود را در آن مناطق کاهش داده‏اند. در حالی که صدام‏حسین بار دیگر قول داده است که اراضی اشغال شده توسط ایران را پس خواهد گرفت، اما کارشناسان نظامی می‏گویند نشانه‏ای از اقدام فوری عراق در این زمینه به چشم نمی‏خورد. اراضی آن منطقه برای نقل و انتقال واحدهای زرهی عراق مناسب نیست. فرماندهان عراقی می‏دانند که حمله برای پس گرفتن فاو می‏تواند به قیمت کشته و زخمی شدن قریب ده‏هزار از نیروهای عراقی تمام شود. از دیدگاه فرماندهان عراقی، چنین حمله‏ای در شرایط کنونی قابل توجیه نیست. در حال حاضر، نبرد واقعی در جبهه‏های شمالی و مرکزی محدود شده است. پستی و بلندی‏های زیاد در آن منطقه هر دو طرف را با دشواری‏های بسیار مواجه ساخته است. تحلیل‌گران نظامی می‏گویند: ایران حملة آوریل (فروردین - اردیبهشت) گذشته را در منطقه‏ای موسوم به پنجوین دنبال می‏کند. این تحلیل‌گران معتقدند نبرد در جبهه‏های جنوبی به‏ویژه در اطراف بصره در این جنگ، قاطع‏ترین زمینه‏های درگیری است. به گفته یکی از تحلیل‌گران اگر در اوضاع تغییر عمده‏ای پیدا نشود، ایران اقدامات خود را برای تقویت نیروها با پایان رسیدن تابستان آغاز خواهد کرد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، صص 19 - 17، رادیو امریکا، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 183 ==
همانند دفعات قبل که عراق شروع حملات هوایی در خلیج‌فارس را با بهانه‏هایی آغاز می‌کرد، این‏بار نیز در حال زمینه‌سازی برای حملات خود در خلیج‌فارس است. امروز عصمت کتانی نماینده دائمی عراق در سازمان ملل، در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان اعلام کرد: «نیروهای ایرانی در تاریخ 10 ژوئن 1987 (20 خرداد 1366) شهر بصره را با توپخانه گلولـه‏باران کردند و روستای کرداسیوان در ناحیه بشدار (از بخش‏های سلیمانیه) را با آتش توپخانه هدف قرار دادند. همچنین در تاریخ 14 ژوئن 1987 (24 خرداد 1366) ناحیه القرنه را با توپخانه گلولـه‌‏باران کردند که در نتیجة این گلولـه‏باران یک نفر کشته و سه نفر مجروح شدند و به اموال و منازل غیرنظامیان خسارت وارد شد.»<ref>Security council documents/N: 18748 S/18924, 1987/6/16 (1366/3/26).</ref>
 
==  گزارش- 184 ==
امروز دو رسانة انگلیسی با استناد به اخبار رسیده از کشتی‌های بازرگانی مستقر در خلیج‌فارس، از استقرار موشک‌های کرم ابریشم ایران در تنگه هرمز خبر دادند.
روزنامه تایمز دراین‌باره گزارش داده است: «علی‌رغم تهدیدات دولت ریگان، ایران در مورد استقرار موشک‌های مذکور در تنگه هرمز، در مرحله بسیار پیشرفته‏ای است.» این نشریه می‌افزاید: «صاحبان نفت‏کش‏هایی که در نزدیکی ابوظبی و دوبی فعالیت می‏کنند، گفتند: هفته پیش ناخداهای چندین کشتی صدای پرتاب آزمایشی یک موشک را شنیدند. امریکایی‏ها اکنون نسبت به عاقلانه بودن تهدیدات اولیه خود در حملة پیش‏دستی علیه موشک‌های ایران تردید نشان می‏دهند. با این حال، دستپاچگی آنها در خلیج‏فارس کاملاً مشهود است و رزم‌ناوهای امریکایی لحظاتی پس از به پرواز درآمدن جنگنده‏های ایرانی، به آنها هشدار می‏دهند. از سوی دیگر، ایرانی‌ها به بهره‏برداری از نگرانی‏های امریکا ادامه می‏دهند. ایرانی‏ها علاقه‌مندی خود را به باز نگاه‌داشتن تنگه هرمز ابراز داشته‏اند زیرا در هرحال، این تنها راه صادرات نفت ایران است. در عین حال، ایران هشدار داده است هر حمله امریکا علیه تأسیسات ایران تلافی خواهد شد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1366.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی نیز گزارش داده است: «ناخدای چند کشتی نفت‏کش توانسته‏اند علائم رادیویی را که ظاهراً از نقاطی در امتداد خط ساحلی ایران در نزدیکی بندرعباس پخش می‏شد، توسط دستگاه‏های گیرنده خود دریافت کنند. این‏گونه امواج رادیویی می‏تواند برای راهنمایی موشک به سوی هدف مورد استفاده قرار گیرد. در صورت صحت این گزارش، ایران احتمالاً در شرف بهره‏برداری کامل از موشک‌های ضد کشتی موسوم به کرم ابریشم است. ولی کارشناسان در لندن و خلیج‏فارس بعید می‏دانند که کشتی‏های بازرگانی در آن منطقه قابلیت ردگیری و شناسایی امواج رادیویی را که از ایران پخش می‏شود داشته باشند، زیرا تنها کشتی‏های جنگی از چنین توانایی‌ای برخوردارند. مفسرین نظامی اشاره کرده‏اند که بین استقرار موشک‌های کرم ابریشم در اطراف تنگه هرمز و بهره‏برداری کامل از آن تفاوت زیادی وجود دارد. موشک‌های کرم ابریشم به موشک‌های اگزوسه ساخت فرانسه شباهت دارد. بُرد موشک‌های مزبور در حدود 80 کیلومتر است. با وجود این، گمان نمی‏رود که موشک‌های کرم ابریشم به پیشرفتگی و دقیقی موشک‌های اگزوسه باشد. اکثر کارشناسان نظامی معتقدند که با کار گذاشتن وسایل پیشرفته ضدموشکی بر روی کشتی‏های جنگی می‏توان آنها را برای مقابله با تهدید این موشک‌ها مجهز کرد.»<ref>همان، صص 11 و 12، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 185 ==
وزیرخارجه ژاپن که به ایران آمده است، امروز با آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‏جمهور و رئیس شورای عالی دفاع، دیدار و دربارة مسائل جنگ ایران و عراق و اوضاع منطقه گفت‌وگو کرد.
رئیس‏جمهور در این دیدار درباره مرزبندی جنگ ایران و عراق و بحران خلیج‏فارس و همچنین اقدامات عراق در آغاز تجاوز و شرایط ایران برای صلح گفت: «امنیت خلیج‏فارس باید از مسئله جنگ جدا شود، چون کشانیده شدن جنگ به منطقه خلیج‏فارس قدمی در راه بین‏المللی کردن آن است.» رئیس‏جمهور افزود: «توسعه جنگ به اندازه ایجاد آن جرم است و عراق مرتکب هر دو جرم شده است؛ چون دنیا جرم اول را تحمل کرد و در مقابل آن عکس‏العمل لازم را نشان نداد، لذا عراق با ایجاد تشنج در منطقه و توسعه جنگ مرتکب دومین جرم می‏شود. هم‏اکنون نیز اگر دنیا دومین جرم عراق را تحمل کند، جهان به مشکلات و بحران‏های بیشتری دچار خواهد شد. شرط ما برای پایان جنگ یک شرط منطقی و ساده‏ای است، زیرا ما گفته‏ایم متجاوز به خاطر تجاوزش باید تنبیه شود و این در همه جای دنیا قابل قبول است.» آیت‏الله خامنه‏ای دربارة سابقه اقدامات شورای امنیت سازمان ملل در زمینه جنگ تحمیلی گفت: «این نهاد در حالی که هزاران کیلومتر از خاک ما در اشغال عراق بود، تنها به ما توصیه کرد که آتش‏بس را قبول کنیم. آیا این مسئله یک پیشنهاد خصمانه و حاکی از دشمنی نیست؟ و آیا به نظر شما این مسئله صادقانه است؟» رئیس‏جمهور در پایان سخنان خود درباره مسائل دوجانبه و مناسبات دو کشور ایران و ژاپن با استقبال از گسترش این مناسبات گفت: «زمینه‏های بسیار وسیعی به‏ویژه پس از پایان جنگ در میان مدت و بلند مدت وجود دارد که دو کشور با یکدیگر همکاری‏های اقتصادی و فنی زیادی داشته‏ باشند که در این خصوص ژاپن در صورت داشتن عکس‏العمل مناسب می‏تواند بر دیگران ارجح باشد.»<ref>روزنامه کیهان، 26/3/1366، ص2.</ref> تاداشی کوراناری نیز در این دیدار با اظهار امیدواری کاهش تشنج و برقراری امنیت در منطقه، دربارة جنگ ایران و عراق گفت: «مسئولین ژاپن از موضع جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر خاتمه شرافتمندانه و عادلانه جنگ آگاهی دارند و امیدوارند که این مناقشه خاتمه یابد.»<ref>همان.</ref>
در این حال، خبرگزاری ژاپنی کیودو با اعلام برنامة سفر تاداشی کوراناری وزیرخارجه
ژاپن، به ایران به‌طور تلویحی وی را نماینده اعزامی اجلاس هفت کشور صنعتی جهان - که چندی پیش در ونیز تشکیل شده بود - معرفی کرد. این خبرگزاری همچنین مذاکره
کوراناری و مقامات ایران را دربارة مفاد قطعنامه پایانی اجلاس ونیز دربارة جنگ ایران و عراق محتمل دانست. خبرگزاری کیودو در گزارش خود آورده است: «کوراناری به منظور گفت‏وگو با رهبران ایران برای بررسی و چگونگی پایان دادن به جنگ ایران و عراق در رأس هیئتی سیاسی وارد تهران شد. وی در یک گفت‏وگوی کوتاه در فرودگاه و هنگام ورود به تهران، به مأموریت خود در زمینه برقراری صلح میان دو کشور ایران و عراق اشاره کرد. وزیرخارجه ژاپن در این گفت‏وگو اظهار کرد: به مذاکره منصفانه و صریح با رهبران ایران در زمینه تشنجات جاری در خلیج‏فارس در جریان دیدار 36 ساعته خود از این کشور تمایل دارد. وزیرخارجه ژاپن پیش از سفر به ایران، از مراکش دیدار به عمل آورده و همچنین در کنفرانس سران هفت کشور صنعتی در ونیز شرکت جسته بود. وزیرخارجه ژاپن نخستین عضو کابینه کشورهای صنعتی است که پس از کنفرانس هفت کشور صنعتی به ایران سفر کرده است. انتظار می‏رود وزیرخارجه ژاپن در زمینه مفاد بیانیه پایانی درباره پایان دادن به جنگ ایران و عراق با رهبران ایران به مذاکره بپردازد. ژاپن با دو کشور ایران و عراق روابط نزدیک دارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.</ref>
 
==  گزارش- 186 ==
آیت‏الله خامنه‏ای در دیدارِ ورونتسف قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی با ایشان، ضمن اشاره به ضعف حکومت عراق گفت: «از نخستین روزی که جنگ بر ما تحمیل شد، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت در هر شرایطی از خود دفاع کند. هرچه از آن روزها گذشته است، بر اعتقاد راسخ ما مبنی‏بر اینکه باید متجاوز را تنبیه کنیم، افزوده شده است.» ایشان درباره اهداف سیاسی عراق در بحرانی کردن منطقه گفت: «رژیم عراق اصرار دارد که جنگ را به منطقه خلیج‏فارس بکشاند، ولی ما طرف‌دار امنیت خلیج‏فارس هستیم.»<ref>روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص3.</ref> 
ورونتسف در دیدار با رئیس‌جمهور:
«به اعتقاد ما افغانستان بایستی کشوری غیرمتعهد و مستقل باشد و تنها به وسیله مردم خود افغانستان اداره شود.»
ورونتسف نیز با اشاره به اوضاع خلیج‏فارس گفت: «امریکا نباید هیچ‌گونه دخالتی در این منطقه بکند و ادعای امریکا که با این مداخله خود می‏خواهد منافعش را در این منطقه حفظ کند، غیرمنطقی است. امریکا تنها در مرزهای خود می‏تواند منافع خودش را حفظ کند، زیرا تجربه نشان داده است که ورود امریکا به هر منطقه، آن منطقه را به تشنج کشیده است.» قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی در بخش دیگری از سخنان خود درباره مسئله افغانستان بر تصمیم قاطع کشورش برای خروج نیروهای شوروی از افغانستان و قطع هرگونه مداخله‏ای در امور داخلی این کشور تأکید کرد و گفت: «به اعتقاد ما کشور افغانستان بایستی کشوری غیرمتعهد و مستقل باشد و تنها به وسیله مردم خود افغانستان اداره شود.» وی دربارة جنگ تحمیلی گفت: «ما از قهرمانی مردم ایران که توانستند تجاوزکار را از سرزمین خود بیرون کنند تجلیل می‏کنیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 26/3/1366، ص12.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی دربارة سفر ورونتسف قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی به ایران، استقبال گرم مقامات ایرانی از وی را مورد توجه قرار داده است. این رادیو معتقد است که مسئله جنگ در گفت‏وگوهای این مقام شوروی و طرف‏های ایرانی جنبة حاشیه‏ای داشته است. بی‌بی‌سی می‌افزاید: «ورونتسف در تهران با استقبال گرم مقامات جمهوری اسلامی روبه‌رو شد و ظاهراً دو طرف در خلال گفت‏وگوهایشان به این تفاهم رسیده‏اند که افزایش تشنج در خلیج‏فارس به نفع هیچ‏یک از آنان نخواهد بود. استقبال گسترده از یولی ورونتسف بعد از چند هفته درگیری لفظی بین دو کشور به‏دنبال برخورد یک کشتی شوروی به مین در خلیج‏فارس، تا حدی دور از انتظار بود. دو طرف بر سر یک مسئله توافق نظر دارند و آن این است که کشورهای خارج از حوزه خلیج[فارس] حق دخالت در امور این منطقه را ندارند و مسائل کشورهای حاشیه این خلیج باید توسط خود آنان حل شود. به نظر می‏رسد که در مذاکرات چند روز گذشته در تهران، مسئله جنگ یکی از مسائل جانبی بوده و در گفت‌وگوهای رسمی چندان انعکاسی نداشته است. از این مذاکرات چنین به نظر می‏رسد که در مجموع دو طرف نسبت به آینده روابط ایران و شوروی خوش‏بین هستند. با وجود این، دو مسئلة عمده یعنی جنگ ایران و عراق و مسئله افغانستان همچنان بر روابط این دو کشور سایه انداخته است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص25، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 187 ==
میرحسین موسوی نخست‏وزیر ایران، امروز به ترکیه سفر کرد و با ژنرال کنعان اورن رئیس‏جمهوری و تورگوت اوزال نخست‏وزیر این کشور، ملاقات کرد. وی در این دیدار با اشاره به تحولات و امنیت منطقه، رابطة ایران با کشورهای همسایه، اقدامات عراق در خلیج‏فارس، حملة این کشور به ایران و تأثیر سکوت کشورهای جهان در برابر این تجاوز گفت: «همان طوری که بارها اعلام کرده‏ایم خواستار حفظ امنیت و عبور و مرور آزاد در آب‏های خلیج‏فارس، عدم حمله به کشتی‏ها و همچنین دور نگه‌داشتن ابرقدرت‏ها و دیگر قدرت‏های خارج از منطقه، از این منطقه حساس و استراتژیک جهان هستیم. رژیم متجاوز عراق به‏منظور نجات خود از زوال قطعی، کوشش دارد تا با حمله به کشتی‏ها و نقض امنیت خلیج‏فارس دامنه جنگ را گسترش دهد و پای قدرت‏های بزرگ را به منطقه بکشاند، و ما در یک جمله راه خاتمه عدم امنیت در خلیج‏فارس را وادار ساختن رژیم متجاوز عراق به پایان حملات خود به کشتی‏های تجاری می‏دانیم.»
مهندس موسوی افزود: «ایران با بیشتر کشورهای حوزه خلیج‏فارس روابط خوبی دارد و تنها با کویت به دلیل کمک‏های مستقیم و متعدد این کشور به عراق، از جمله قرار دادن بنادر و فضایش در اختیار رژیم حاکم بر عراق، روابط خوبی نداریم.» وی تأکید کرد: «حضور ابرقدرت‏ها و به‏خصوص امریکا در منطقه خلیج‏فارس به‏نفع هیچ‌یک از کشورهای منطقه نیست و امنیت منطقه تنها توسط کشورهای منطقه قابل تأمین است.» آقای موسوی افزود: «اگر ابرقدرت‏ها جنگ را در منطقة خلیج‏فارس گسترش دهند، دامنه آتش آن دیگر کشورها را خواهد گرفت و یک حالت غیرقابل پیش‏بینی را در منطقه به‏وجود خواهد آورد.» نخست‏وزیر گفت: «اگر عراق شرارت نکرده و به کشتی‏ها حمله نکند، ما مطمئن هستیم، در خلیج‏فارس امنیت و آرامش برقرار خواهد بود.»
تورگوت اوزال در ملاقات با میرحسین موسوی: ترکیه احترام به تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها را شرط برقراری آرامش می‌داند.
نخست‏وزیر در این دیدار اظهار کرد: «هدف عراق از تجاوز به خاک ما چیزی جز سرنگون کردن دولت اسلامی و انقلاب ما و فراهم ساختن اسباب آسودگی قدرت‏های سلطه‏گر و دست‌نشاندگان آن نبوده است. ملت ما طی هفت‏سالی که از جنگ می‏گذرد، مظالمی را که در شرایط عادی خارج از تحمل ملت‏هاست تحمل کرده است و به جرئت می‏توان گفت کمتر ملتی تاکنون چون ملت ما قربانی نقض تعهدات بین‏المللی از جمله در مورد استفاده از سلاح‏های شیمیایی، حمله به مناطق مسکونی، حمله به کشتی‏ها و هواپیماهای تجاری و غیره شده است.» نخست‏وزیر ضمن محکوم کردن سکوت مجامع بین‏المللی در برابر جنایات وحشیانه نیروهای عراقی گفت: «ما معتقدیم چنانچه کشورهای مختلف به نوبه خود متجاوز را معرفی می‏کردند و مجامع بین‏المللی جهت اجرای عدالت، متجاوز را تنبیه می‏کردند، ریشه تجاوز در منطقه از بین می‏رفت و مشکلاتی که هم‏اکنون ما در منطقه شاهد آن می‏باشیم، به‏وجود نمی‏آمد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص2؛ و - روزنامه رسالت، 26/3/1366، ص2.</ref>
تورگوت اوزال نیز در این ملاقات دربارة تشنجات موجود در منطقه گفت: «مسائل بزرگی که صلح و امنیت منطقه را به خطر انداخته است، همه ما را تهدید می‏کند و ترکیه که اهمیت زیادی به ایجاد آسایش و آماده‏سازی زمینه‏های همکاری‏ کشورهای منطقه قائل است، شرط برقراری آرامش را منوط به احترام به تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها می‏داند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص2.</ref>
در این حال دولت تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، برای هم‏گرایی بیشتر با ایران می‌کوشد. روزنامه جمهوریت (چاپ استانبول) دراین‌باره نوشت: «ژنرال کنعان اورن رئیس‏جمهور ترکیه، [که در جناح مخالف دولت اوزال است] قبل از آغاز سفر نخست‏وزیر ایران به ترکیه، طی دستوری به بخش برون‏مرزی رادیو صدای ترکیه، خواهان تشدید تبلیغات منفی در این رادیو علیه جمهوری اسلامی ایران شده بود، اما تورگوت اوزال از اجرای این دستور جلوگیری کرد.» روزنامه حریت نیز دلیل رفتار بسیار خوب مقامات ترکیه در برابر هیئت جمهوری اسلامی و اقدام اوزال در به آغوش گرفتن نخست‏وزیر ایران را ناشی از دو علت اساسی دانست و نوشت: «اوزال از یک‌سو قصد دارد در صحنه سیاسی خود را به‏عنوان عامل مهمی در ارتباط بین شرق و غرب و کشورهای خاورمیانه مطرح کند و از سوی دیگر، در بعد اقتصادی نیز بر تحقق صادرات یک‌میلیارد دلاری ترکیه به ایران در سال جاری میلادی اصرار دارد.»<ref>معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 12/4/1366، صص 22 و 23.</ref>
در همین‏حال، اینال باتو سخنگوی وزارت امورخارجه ترکیه، در گفت‌وگویی تلویزیونی با اشاره به رشد روابط اقتصادی و مناسبات تجاری این کشور با ایران گفت: «ترکیه اهمیت ویژه‏ای برای داشتن روابط با جمهوری اسلامی ایران قائل است. ... مبادلات تجاری ایران و ترکیه تا پایان سال جاری به بیش از دومیلیارد دلار خواهد رسید. مبادلات مرزی فی‌مابین نیز طی ماه‏های گذشته افزایش چشمگیری داشته است.» وی گفت: «این کشور حاضر است در صورت تمایل یکی از طرفین در حال جنگ ایران و عراق، در راه پایان دادن به جنگ دو کشور نقش فعال داشته باشد.» وی دربارة احتمال دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق گفت: «ترکیه به حق تمامیت ارضی کشورهای همسایه احترام می‏گذارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.</ref>
 
==  گزارش- 188 ==
محسن رفیق‏دوست وزیر سپاه، در گردهمایی نیروهای جهاد سازندگی دربارة آمادگی ایران برای مقابله با دخالت‏های امریکا در خلیج‏فارس گفت: «خلیج‏فارس یا برای همه امن است یا برای هیچ‏کس. ما به امریکایی‏ها در خلیج‏فارس رحم نخواهیم کرد و اگر ناوهای امریکایی تحرک نشان دهند، با حرکت انتحاری و غیرانتحاری پاسداران انقلاب اسلامی آن ناوها از بین خواهند رفت.»<ref>روزنامه رسالت، 25/3/1366، ص2.</ref> وی همچنین درباره اهمیت جهاد سازندگی گفت: «جهاد سازندگی علاوه بر مبارزه و پیکار در میادین جنگ تحمیلی و جبهه نظامی، در روستاهای سراسر کشور نیز فعالیت‌های چشمگیری دارد و شما نه تنها در آنجا می‌جنگید بلکه کارهایی که در گسترش کشاورزی و غیره در روستاها انجام می‌دهید کمتر از جبهه نظامی نیست.»<ref>معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 12/4/1366، صص 22 و 23.</ref>
 
==  گزارش- 189 ==
امروز صدام‏حسین رئیس‏جمهور عراق، در مصاحبه با روزنامه بوربا (چاپ یوگسلاوی) به عوامل مؤثر در پایان دادن سریع جنگ اشاره کرد و شرایط فعلی بین‏المللی و نظامی را به نفع عراق خواند. خبرگزاری رویتر درباره اظهارات رئیس‌جمهور عراق در این مصاحبه گزارش داده است: «به اعتقاد صدام‏حسین، ابرقدرت‏ها مایل به مشاهده یک جنگ بین‏المللی در خلیج‏[فارس] نیستند و به همین جهت به‏طور جدی درصدد متوقف کردن جنگ ایران و عراق می‏باشند. وی افزود: علی‏رغم جناح‏های مختلف بین‏المللی ما معتقدیم که در حال حاضر چارچوبی وجود دارد که بر اساس آن ابرقدرت‏ها به‏طور جدی‏تر قطعنامه‏هایی را در رابطه با تلاش برای متوقف کردن جنگ تدارک می‏بینند. وی اضافه کرد: ابرقدرت‏ها خواهان درگیر شدن در یک جنگ بین‏المللی در خلیج‏[فارس] نیستند، زیرا در صورت وقوع آن بر مشکلات بغرنج‏ منطقه افزوده خواهد شد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 97، 4/4/1366، ص15، بغداد - خبرگزاری رویتر، 3/4/1366.</ref>
خبرگزاری تانیوگ (خبرگزاری رسمی یوگسلاوی) نیز در گزارش خود بخش دیگر سخنان صدام را در این مصاحبه به شرح زیر نقل کرده است: «صدام‏حسین رئیس‏جمهوری و فرمانده شورای عالی عراق، در مصاحبه با روزنامه بوربا گفته است: تمام عواملی که ممکن است در راه پایان جنگ هفت ساله خلیج‏[فارس] عمل کند، اخیراً در یک روند رضایت‏بخشی برای کشور ما پیشرفت کرده‏اند. از میان این عوامل، صدام‏حسین به اوضاع جهان عرب، روابط بین‏المللی، افکار عمومی ایران و‌ آنچه که بر آن تأکید داشت؛ یعنی روح مبارزه‏گری قوی‏تر در عراق نسبت به ایران اشاره کرد.
صدام‏حسین با تأکید بر اینکه مسئله جنگ و صلح در دنیای امروز نمی‏تواند مستقیماً به‏ طرف‏های درگیر گره بخورد، گفت: پایان جنگ خلیج[فارس] به نحو مطلوبی تحت تأثیر بهبود روابط بین اعراب، بین ملت‏ها و بین ابرقدرت‏ها قرار خواهد گرفت. وی همچنین به‌ویژه با محکوم کردن اسرائیل به‏خاطر دست‏زدن به هرکاری جهت طولانی کردن جنگ، گفت: این جنگ شرکت‌کنندگان غیرمستقیمی دارد. اما وی در عین حال گفت که دلیل اصلی که چرا این جنگ جریان دارد، این است که رهبری ایران ابتکارات صلح عراق را رد می‏کنند. وی افزود که هیچ‏کس نمی‏تواند در صورتی که بغداد و تهران تصمیم بگیرند که از جنگ پرهیز کنند، آن را طولانی کند. صدام‏حسین درباره تلفات عراق در جنگ گفت که شمار تلفات انسانی وخیم است، اما در مقایسه با شمار جمعیت‏های دو کشور، این بسیار کمتر از تلفات در ایران است. صدام‏حسین گفت: هفت ‏سال جنگ، بدون احتساب آنچه بر سر نیروها آمده، لطمات مادی بسیار کوچکی بر عراق وارد آورده است. وی گفت: نیروی هوایی ایران پروژه‏های اقتصادی حیاتی عراق را منهدم نکرده است در حالی که نیروی هوایی عراق ضربه سنگینی بر پروژه‏های ایران وارد آورده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، صص 28 و 29، بلگراد - خبرگزاری تانیوگ، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 190 ==
دربارة تلاش‏های دولت کویت به‌منظور ترغیب کشورهای غربی برای وارد شدن به صحنه منازعات منطقه خلیج‏فارس، روزنامه کویتی البیان نوشت: «دولت کویت با همکاری کشورهای عضو شورای همکاری و هم‏پیمان خود، پیرو تصمیمات اتخاذ شده در اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری در جده به تلاش‏هایش به‏منظور جلب حمایت کشورهای بزرگ و مجامع بین‏المللی جهت یافتن راه‏حلی برای پایان دادن هرچه سریع‌تر به جنگ ایران و عراق، ادامه خواهد داد.» روزنامه اطلاعات با درج این خبر به نقل از روزنامة البیان می‏افزاید: «منابع دیپلماتیک به این روزنامه گفته‏اند که امیدوارند تلاش دولت کویت و هم‏پیمانانش به‏منظور تشکیل اجلاس شورای امنیت سازمان ملل در سطح وزرای خارجه کشورهای عضو این شورا در آینده نزدیک، نتایج سازنده و مفیدی در بر داشته باشد و به دگرگونی عمده‏ای در رابطه با مشکلات موجود منجر شود. همین منابع همچنین معتقدند که با توجه به تلاش‏های جاری کویت و نتایج حاصل از اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری در جده و حمایت مجدد آنها از کویت، دیدگاه مجامع بین‏المللی نسبت به جنگ ایران و عراق و تحولات جاری خلیج‏فارس دچار تغییرات عمده‏ای خواهد شد. در خاتمة این گزارش آمده است: قائم‌مقام وزارت خارجه کویت احتمالاً با سفرای کشورهای خارجی در این کشور نشستی خواهد داشت و آنان را از تصمیمات اتخاذ شده در اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری مطلع خواهد ساخت.»<ref>سند شماره 28466 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص14.</ref>
روزنامه واشنگتن پست نیز با ارائه تحلیلی دراین‌باره نوشته است: «کویت با دعوت از مسکو و واشنگتن برای حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی به این امید که دو ابرقدرت به جنگ خلیج‏فارس پایان بخشند، دست به قمار زده است. دیپلمات‏ها و تحلیل‌گران منطقه می‏گویند، این قمار بر اساس این ارزیابی و فرضیه ناگفته‏ای است که اگر جنگ خلیج‏فارس ادامه پیدا کند دیر یا زود ابرقدرت‏ها با ایران روبه‏رو خواهند شد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/3/1366، ص12، رادیو امریکا، 25/3/1366.</ref>
روزنامه نیویورک تایمز نیز خبر از نگرانی کشورهای منطقه داده است: «درخواست دولت کویت مبنی‌بر حفاظت نفت‏کش‏های آن کشور توسط ابرقدرت‏ها و افزایش حضور نظامی خارجی‏ها در خلیج‏فارس باعث نگرانی ممالک عرب خلیج‏فارس شده است.» این روزنامه می‌افزاید: «همسایگان کویت در قبال مسئله حفاظت نفت‏کش‏های آن کشور توسط امریکا و شوروی در خلیج‏فارس واکنش‏های ضد و نقیضی داشته و هیچ‏یک از آنها با اشتیاق کامل از موضوع استقبال نکردند.» نیویورک تایمز به نقل از یک دیپلمات ‏غربی می‏نویسد: «عربستان سعودی و بحرین دوپهلو حرف می‏زنند و امارات متحده عربی، قطر و عمان هم نگرانی‏هایی دارند.»<ref>همان، صص 13 و 14، رادیو امریکا، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 191 ==
سیاست کلی امریکا در جنگ ایران و عراق در حال حاضر پایان دادن به جنگ، حفظ منافع امریکا در منطقه و حفاظت از کشتی‏های نفت‏کش کویتی است. نویسنده کتاب جنگ خلیج (Golf War) در تشریح چگونگی اجرای این سیاست می‏نویسد: «کاسپر واینبرگر وزیر دفاع و مایکل آرماکاست معاون وزیر امور خارجه در امور سیاسی، اظهار داشتند که منافع اقتصادی، استراتژیکی و سیاسی امریکا با تشدید جنگ ایران و عراق تهدید می‏شود. این منافع شامل حفظ اصل آزادی دریانوردی در آب‏های بین‏المللی و عدم قطع جریان نفت از طریق خلیج[فارس] و نیز دفاع از ثبات امنیت و همکاری کشورهای میانه‏روی عرب منطقه و محدود نمودن نفوذ اتحاد شوروی و حضور این کشور در خلیج‏فارس می‏باشد. جهت حفظ این منافع از سوی دولت، دو محور زیر را مطرح ساخته‏اند: 1- تلاش‏های دیپلماتیک در سازمان ملل جهت برانگیختن فشار بین‏المللی برای ترغیب نمودن ایران و عراق جهت مذاکره پیرامون پایان بخشیدن به جنگ. 2- اقدامات فعال جهت حفظ منافع امریکا و کمک به حفظ امنیت دولت‏های عرب دوست میانه‏رو در خلیج(فارس). محور دوم این سیاست اساساً پرچم‏گذاری و حفاظت از یازده نفت‏کش کویتی می‏باشد.»<ref>Christophe c.joyher, the persoil Golf war: lessons for strategy, low, and D.plamay, U.S.A Green wood Press, 1990, P.15, 1987/6/15.</ref>
در همین حال، برخی سیاست‌مداران امریکا از سیاست این کشور در زمینه دخالت بیشتر نظامی و اسکورت نفت‏کش‏های کویتی انتقاد کردند. الکساندر هیگ نخستین وزیرخارجه دولت ریگان، اعلام کرد: «امریکا با تهدید دخالت نظامی خود به‏طور غیرمستقیم به اتحاد با رژیم خون‏خوار عراق کشیده می‏شود.» وی پیش‏بینی کرد: «اگر این طرح به اجرا درآید، امریکا با تصمیمات تأسف‏آوری در قبال ایران روبه‏رو خواهد شد.» وی گفت: «این کار درستی نیست زیرا اگر نیروهای ایران به ما حمله کنند ما با یک سلسله تصمیم‏گیری‏هایی مواجه خواهیم شد، از جمله اینکه وارد جنگ با ایران شویم یا در مقابل ایران کوتاه بیاییم که هر دوی این تصمیمات تأسف‏آور خواهد بود.» وی طرح ریگان برای حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی را اقدامی علیه ایران توصیف کرد.<ref>روزنامه کیهان، 27/3/1366، ص20.</ref>
 
==  گزارش- 192 ==
کیسینجر وزیرخارجه سابق و نظریه‏پرداز سیاست خارجی امریکا که همواره به سیاست این کشور در حمایت از نفت‏کش‏های کویتی انتقاد کرده است، امروز نیز در همین‏باره به اظهار نظر پرداخت. سهم بیشتر عراق در ایجاد بحران خلیج‏فارس، توصیه به عدم رویارویی با ایران و احتمال دخالت شوروی، محورهای اصلی سخنان امروز کیسینجر است.
وی گفت: «هیچ تهدید جدیدی علیه جریان نفت در خلیج‏فارس به چشم نمی‏خورد و دو سوم تهاجمات بر علیه نفت‏کش‏ها از جانب عراق صورت می‏گیرد، نه از جانب ایران، ولی ما با دخالت کردن به نفع عراق، یک تعهد خصومت‏آمیز را در جنگ می‏پذیریم که روشن نیست چگونه خاتمه خواهد یافت.» وی گفت: «علاقه‏مند به حفظ آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس هستم ولی متقاعد نشده‏ام که ما در حال حاضر با تهدید آزادی کشتی‏رانی روبه‏رو هستیم.» کیسینجر ادامه داد: «اگر یک کشتی امریکایی هدف تهاجم قرار بگیرد، ما می‏بایست تلافی کنیم و امریکا باید آماده یک جنگ طولانی با ایران بشود. اگر منافع ملی امریکا مطرح باشد، البته باید آماده جنگ با ایران باشیم، اما این چیزی نیست که کسی بخواهد وارد آن شود. در حالی که کسی نمی‏تواند هدف جنگ را تعریف کند و اینکه تحت چه شرایطی می‏خواهیم این جنگ خاتمه یابد.» وی اظهار کرد: «این ایده بدی است که نقشی برای شوروی در کمک به حل و فصل جنگ ایران و عراق قائل شویم.» وی گفت: «نفع ما در جلوگیری از پیروزی ایران در جنگ است، اما به نفع ما نیست که جلوگیری از پیروزی ایران به استقرار شوروی در خلیج‏فارس بینجامد.»<ref>روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.</ref>
سناتور کلیبورن پلُ رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا نیز دراین‌باره می‌گوید: «دولت ریگان نباید سیاستی را انتخاب کند که به درگیری نظامی ایران و امریکا منتهی شود.» وی می‌افزاید: «با طرح ریگان برای محافظت از نفت‏کش‏های کویتی، امریکا با خطر برخورد با ایران روبه‏رو است. امریکا به جای اتخاذ این سیاست‏ها، باید در جست‌وجوی راه‏های پایان جنگ باشد.»<ref>روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص20.</ref>
وی همچنین گفت: «این به مصلحت امریکا نیست که دنباله‏روی کویت که تصمیم به کشاندن قدرت‏های بزرگ به جنگ خلیج‏فارس دارد، باشد.» وی هشدار داد: «ایران در وضعیتی قرار دارد که می‏تواند ما را از خلیج‏فارس بیرون براند، مگر اینکه امریکا بخواهد بهای ماندن خود در خلیج‏فارس را به قیمت تلفات جانی و از دست دادن کشتی‏ها بپردازد.» وی خواستار اتخاذ سیاستی با هدف متوقف ساختن جنگ از طریق سازمان ملل به‏ویژه با تشویق و حمایت از مسئله تحریم ارسال سلاح برای ایران شد.<ref>روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.</ref>
از سوی دیگر، سناتور سام ‏نان رئیس‏کمیته نیروهای مسلح در سنای امریکا، اظهار می‌دارد: «طرح اسکورت نفت‏کش‏های کویتی نشانه بی‏سیاستی و بیانگر متمایل شدن امریکا به‏سوی عراق است و باید به تأخیر بیفتد.»<ref>روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص20.</ref>
وی همچنین گفت: «تصمیم نصب پرچم امریکا بر فراز یازده فروند از سی‌ودو فروند نفت‏کش کویتی و پیشنهاد حفاظت دریایی امریکا در خلیج‏فارس به آنها، نشان دهنده آن است که به‏طور اساسی چرخشی قوی به سوی عراق انجام داده‏ایم.»<ref>روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.</ref>
 
==  گزارش- 193 ==
سخنگوی وزارت امورخارجه آلمان ‏غربی درخواست ریگان در مورد کمک به نیروی دریایی امریکا برای حضور در خلیج‏فارس را به‌طور تلویحی رد کرد. وی گفت: «امکانات نیروی دریایی آلمان بسیار محدود است. نیروی دریایی آلمان‌غربی تنها 16 ناوچه دارد که اکثر آنها به‏علت عمر طولانی و فرسودگی قادر به عملیات در نقاط دور دست نیستند.» خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر، دربارة سابقه این امر گزارش داد: «دولت آلمان چندی پیش پیشنهاد کرده بود که نیروی دریایی این کشور با جایگزین شدن در مناطق استقرار ناوگان امریکا در اقیانوس اطلس و آب‏های اروپا، نیروی دریایی امریکا این فرصت را به‏دست آورد تا حضور خود در خلیج‏فارس را افزایش دهد.»<ref>معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 12، 29/3/1366، ص5 و - روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص3.</ref>
 
==  گزارش- 194 ==
در پی اظهارات روز گذشته سعید مانع ‏العتیبه وزیر نفت امارات متحده که گفته بود امارات متحده پایگاه نظامی در اختیار امریکا قرار نمی‏دهد، امروز طارق ‏المؤید وزیر اطلاعات بحرین نیز گفته‏های العتیبه را تکرار کرد. وی گفت: «هیچ‏گونه پایگاه نظامی در هیچ کجای منطقه خلیج‏فارس به امریکا داده نخواهد شد و امریکا نیز چنین تقاضایی را مطرح نکرده است.» وزیر اطلاعات بحرین با اعلام این مطلب که عدم واگذاری پایگاه‏های نظامی، درمورد شوروی و تمام قدرت‏های شرق و غرب نیز صدق می‏کند، تأکید کرد: «خیلی ساده است؛ ما نمی‏خواهیم خلیج‏فارس به‏صورت صحنه درگیری‏های بین‏المللی درآید.» وی افزود: «علاوه بر این، در اختیار قراردادن پایگاهی با تمامی تأسیسات فیزیکی هم مسئله‏ای مربوط به زمان‌های قدیم و گذشته است. بنابراین کار به لحاظ فیزیکی عملی نیست و این در حالی است که به لحاظ سیاسی نیز امکان‏پذیر نمی‏باشد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص3، منامه - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 195 ==
رادیو بی‌بی‌سی مطالب روزنامه الثوره ارگان حزب بعث عراق را نشانة نارضایتی این کشور از
بیانیه پایانی اجلاس ونیز می‏داند. بی‌بی‌سی در این‏باره می‌گوید: «عراق بیانیه پایانی کنفرانس ونیز در مورد خلیج‏(فارس) را مورد انتقاد قرار داد و گفت که این بیانیه به اندازه‏ای ضعیف است که نمی‏تواند مؤثر باشد.» این رادیو می‌افزاید: «هفت کشور شرکت کننده در کنفرانس سران ونیز در پایان هفته گذشته درخواست کرده بودند تا با بذل کوشش‏های بین‏المللی فوری به جنگ خلیج‏(فارس) و پایان دادن به این کشمکش، با هم به گفت‌وگو بپردازند. در چارچوب نخستین عکس‏العمل رسمی در بغداد، روزنامه الثوره ارگان حزب بعث حاکم بر عراق گفت: کنفرانس سران ونیز نتوانست تصمیمی اتخاذ کند که دارای قدرت کافی برای برقراری صلح در برابر تجاوز ایران باشد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/3/1366، ص10، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 196 ==
در حالی که محافل سیاسی تصمیم اخیر امریکا و شوروی را برای پایان دادن به جنگ جدی تلقی می‌کنند، رادیو اسرائیل در تفسیری، تلاش‏های دو کشور را تنها برای ادامه جریان صدور نفت از منطقه خلیج‏فارس خواند: «از روزی که ناو استارک هدف موشک قرار گرفته، عراق به‏ناچار بمباران‏های خود را علیه نفت‏کش‏ها و مراکز نفتی ایران متوقف ساخته است، خواه این توقف جنبه تاکتیکی داشته و از ملاحظات جنگی ناشی شده باشد یا عراق با فشار ایالات متحده و کشورهای عرب حوزه خلیج‏فارس ناچار از این شیوه جنگی دست کشیده باشد. به هرحال، نتیجه به سود ایران بوده و صدور آزاد نفت آن کشور ادامه یافته است. ولی معلوم نیست که اگر ایران همچنان اصرار داشته باشد با لطمه‏زدن به نفت‏کش‏های کویتی، خاندان آل صباح را از کمک به عراق بازدارد و تهدید خود را جدی بگیرد، ابرقدرت‏ها چه واکنشی نشان خواهند داد و روند جنگ بر چه منوال قرار خواهد گرفت. شاید ماحصل فعل و انفعالات هفته‏های اخیر پیرامون بحران خلیج(فارس) آن باشد که گرچه عراقی‏ها دست از حملات خود کشیده‏اند و ایران از این راه سودی حاصل کرده، ولی به موازات آن دولت تهران ناچار شود حمله به نفت‏کش‏های کویتی و دیگر کشتی‏هایی را که از خلیج‏فارس می‏گذرند، متوقف سازد؛ یعنی امنیت برای صدور نفت ایران تأمین گردد و به موازات آن کویت و دیگر امیرنشین‏ها نیز در صدور نفت خویش و حمل کالاهای وارداتی از امنیت لازم برخوردار گردند. بی‏تردید در هفته‏های اخیر بین شوروی و ایالات متحده برای حفظ آزادی کشتی‏رانی در خلیج(فارس)‏ سلسله همگامی‏هایی به‏وجود آمده که گرچه هنوز هماهنگ نیست، ولی در یک جهت قرار دارد. اما این همکاری در جهت تأمین منافع ابرقدرت‏ها در منطقه صورت گرفت و در جهت پایان بخشیدن به آتش جنگ نمی‏باشد. تلاش مسکو و واشنگتن در حال حاضر بر آن است که صدور نفت بی‏وقفه ادامه یابد و شوروی از آب گل‏آلود خلیج[فارس] بتواند در راه گسترش و تحکیم نفوذ سیاسی خویش بهره بگیرد. هیچ‌یک از دو ابرقدرت پایان بخشیدن به جنگ را یک ضرورت فوری و حیاتی تلقی نمی‏کند و گفت‏وگوهای محرمانه‏ای که در پشت پرده‏های بسته شورای امنیت بین نمایندگان دائمی شورای امنیت جریان دارد، هنوز به نتیجه نرسیده و حتی اگر هم پیامد مثبتی و تصمیم و قطعنامه‏ای به دنبال داشته باشد، معلوم نیست که چه ضمانت اجرایی خواهد داشت و چگونه به فروکش کردن آتش جنگ خواهد انجامید.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص22، رادیو اسرائیل، 25/3/1366.</ref>
 
==  گزارش- 197 ==
وضعیت فعلی صدور نفت ایران و جبران صدمات واردشده به سیستم صدور نفت موضوعی
است که نشریة شرکت بیمه لویدز به آن پرداخته است. در این نشریه آمده است: «در پی
قطع حملات عراق به نفت‏کش‏های ایرانی، تعداد نفت‏کش‏های به‏کار گرفته شده در سرویس انتقال نفت از جزیره خارک به جزیره لارک افزایش یافته است. در مارس گذشته (اسفند) حملات عراق توانایی این سرویس را کاهش داده و ایران در جانشین کردن نفت‏کش‏های آسیب‏دیده دچار مشکلاتی شده بود.» این نشریه می‌افزاید: «اما اکنون با تعمیر نفت‏کش‏های آسیب‌دیده و پیوستن آنها به این سرویس، توانایی ایران در صدور نفت افزایش یافته است. چهار نفت‏کش که در اواخر سال 1986 و اوایل سال 1987 در حملات عراق صدمه دیده بودند، اکنون به این سرویس پیوسته‏اند.» به گزارش لویدز لندن، ایران صادرات نفت خود را در ماه‏های اخیر به‌طور قابل ملاحظه‏ای افزایش داده است و احتمالاً سهمیه تولید نفت این کشور در پی اجلاس آینده سازمان اوپک در ماه جاری افزایش می‏یابد.<ref>همان، صص 7 و 8، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1366.</ref>
 
 




نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۴۲

روزشمار جنگ سال 1366
1366.03.25
نام‌های دیگر بیست و پنج خرداد
تاریخ شمسی 1366.03.25
تاریخ میلادی 15 ژوئن 1987
تاریخ قمری 18 شوال 1407
1360.03.25
1361.03.25
1362.03.25
1363.03.25
1364.03.25
1365.03.25
1367.03.25



گزارش- 179

در جلسه‏ای که امروز با شرکت محسن رضایی فرمانده کل سپاه، رحیم صفوی جانشین فرمانده نیروی زمینی سپاه، مسئول اطلاعات قرارگاه رمضان و فرماندهان قرارگاه‏های تحت امر قرارگاه رمضان برگزار شد، درباره موضوعات زیر و راه‌کارهای آن بحث و بررسی شد: 1- سه محور اساسی منطقه عملیاتی و نحوة اجرای عملیات‏ها. 2- حمایت از معارضان حکومت عراق. 3- اقدام برای فریب و تفرقه دشمن. همچنین در این جلسه چگونگی جذب و گسترش همکاری با گروه‏های معارض عراق و اقدامات هم‌زمان سیاسی و نظامی در مناطق کردنشین عراق و افزایش توان به‏کارگیری بیشتر مردم عراق بررسی شد. عملیات آتی در محور ژاژیله برای تصرف ماؤوت (عملیات نصر4) نیز از دیگر مباحث این جلسه بود.[۱]

گزارش- 180

امروز یگان‏هایی از ارتش عراق مجهز به انواع وسایل و ماشین‏آلات تخریب برای ویران کردن روستاهای اطراف بازیان در کردستان عراق، به این روستاها یورش بردند ولی نیروهای اتحادیه میهنی کردستان عراق که از قبل این حمله را پیش‌بینی کرده بودند، با اجرای عملیات کمین علیه نیروهای عراقی، آنها را با تحمل تلفات و ضایعاتی وادار به عقب‏نشینی کردند.[۲] از سوی دیگر، هواپیماهای عراقی به چهار روستای گوفکی‌کارتز، گه‏لنا، نماسیاس و ملازاده در شمال این کشور حمله کردند.[۳] همچنین هواپیماهای عراقی با حمله به مناطق مریوان و هرزینه (سردشت)، این مناطق را بمباران کردند که در منطقه مریوان سه تن مجروح شدند.[۴] در این حال، نیروهای معارض عراقی تحت امر قوات سیدالشهدا(ع) با حمله به مرکز پلیس‏راه بغداد - مقدادیه با به آتش کشیدن تأسیسات این مرکز و منهدم کردن سه دستگاه خودروی مجهز به بی‏سیم، سه تن از نیروهای عراقی از جمله یک افسر پلیس را به هلاکت رسانده و شماری از آنان را نیز مجروح کردند.[۵] همچنین امروز اعلام شد که سرهنگ دوم صدیق خالد از واحد پدافند هوایی ارتش عراق در پالایشگاه شمال عراق در بیجی، چند روز پیش در منطقه شمال عراق به مبارزین کرد عراق پیوسته است.[۶]

گزارش- 181

نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در اجرای مأموریت جلوگیری از حمل کالاهای نظامی برای دولت عراق، امروز 9 کشتی بازرگانی و نفت‏کش خارجی را شناسایی و بازرسی کرد که پس از اطمینان از نبودن کالای مشکوک به آنها اجازة عبور داده شد.[۷]

گزارش- 182

رادیو امریکا با استناد به اظهارات تحلیل‌گران نظامی، وضعیت فعلی جبهه‏های جنگ را بررسی کرده است. از نظر این تحلیل‌گران، عراق قصد دارد فاو را تصرف کند، ولی فاقد توانایی کافی برای این کار است و هرچند ایران جنگ را در مناطق شمالی و کوهستانی عراق توسعه داده است، ولی جبهة جنوب و منطقه بصره همچنان اصلی‏ترین منطقه نبرد در این جنگ است. متن زیر خلاصه‌ای از این تفسیر رادیو امریکا است: «سکوت و آرامش تابستانی در جبهه جنوب بصره در اطراف شبه جزیره فاو آشکار است. هر دو طرف قدرت نیروهای خود را در آن مناطق کاهش داده‏اند. در حالی که صدام‏حسین بار دیگر قول داده است که اراضی اشغال شده توسط ایران را پس خواهد گرفت، اما کارشناسان نظامی می‏گویند نشانه‏ای از اقدام فوری عراق در این زمینه به چشم نمی‏خورد. اراضی آن منطقه برای نقل و انتقال واحدهای زرهی عراق مناسب نیست. فرماندهان عراقی می‏دانند که حمله برای پس گرفتن فاو می‏تواند به قیمت کشته و زخمی شدن قریب ده‏هزار از نیروهای عراقی تمام شود. از دیدگاه فرماندهان عراقی، چنین حمله‏ای در شرایط کنونی قابل توجیه نیست. در حال حاضر، نبرد واقعی در جبهه‏های شمالی و مرکزی محدود شده است. پستی و بلندی‏های زیاد در آن منطقه هر دو طرف را با دشواری‏های بسیار مواجه ساخته است. تحلیل‌گران نظامی می‏گویند: ایران حملة آوریل (فروردین - اردیبهشت) گذشته را در منطقه‏ای موسوم به پنجوین دنبال می‏کند. این تحلیل‌گران معتقدند نبرد در جبهه‏های جنوبی به‏ویژه در اطراف بصره در این جنگ، قاطع‏ترین زمینه‏های درگیری است. به گفته یکی از تحلیل‌گران اگر در اوضاع تغییر عمده‏ای پیدا نشود، ایران اقدامات خود را برای تقویت نیروها با پایان رسیدن تابستان آغاز خواهد کرد.»[۸]

گزارش- 183

همانند دفعات قبل که عراق شروع حملات هوایی در خلیج‌فارس را با بهانه‏هایی آغاز می‌کرد، این‏بار نیز در حال زمینه‌سازی برای حملات خود در خلیج‌فارس است. امروز عصمت کتانی نماینده دائمی عراق در سازمان ملل، در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان اعلام کرد: «نیروهای ایرانی در تاریخ 10 ژوئن 1987 (20 خرداد 1366) شهر بصره را با توپخانه گلولـه‏باران کردند و روستای کرداسیوان در ناحیه بشدار (از بخش‏های سلیمانیه) را با آتش توپخانه هدف قرار دادند. همچنین در تاریخ 14 ژوئن 1987 (24 خرداد 1366) ناحیه القرنه را با توپخانه گلولـه‌‏باران کردند که در نتیجة این گلولـه‏باران یک نفر کشته و سه نفر مجروح شدند و به اموال و منازل غیرنظامیان خسارت وارد شد.»[۹]

گزارش- 184

امروز دو رسانة انگلیسی با استناد به اخبار رسیده از کشتی‌های بازرگانی مستقر در خلیج‌فارس، از استقرار موشک‌های کرم ابریشم ایران در تنگه هرمز خبر دادند. روزنامه تایمز دراین‌باره گزارش داده است: «علی‌رغم تهدیدات دولت ریگان، ایران در مورد استقرار موشک‌های مذکور در تنگه هرمز، در مرحله بسیار پیشرفته‏ای است.» این نشریه می‌افزاید: «صاحبان نفت‏کش‏هایی که در نزدیکی ابوظبی و دوبی فعالیت می‏کنند، گفتند: هفته پیش ناخداهای چندین کشتی صدای پرتاب آزمایشی یک موشک را شنیدند. امریکایی‏ها اکنون نسبت به عاقلانه بودن تهدیدات اولیه خود در حملة پیش‏دستی علیه موشک‌های ایران تردید نشان می‏دهند. با این حال، دستپاچگی آنها در خلیج‏فارس کاملاً مشهود است و رزم‌ناوهای امریکایی لحظاتی پس از به پرواز درآمدن جنگنده‏های ایرانی، به آنها هشدار می‏دهند. از سوی دیگر، ایرانی‌ها به بهره‏برداری از نگرانی‏های امریکا ادامه می‏دهند. ایرانی‏ها علاقه‌مندی خود را به باز نگاه‌داشتن تنگه هرمز ابراز داشته‏اند زیرا در هرحال، این تنها راه صادرات نفت ایران است. در عین حال، ایران هشدار داده است هر حمله امریکا علیه تأسیسات ایران تلافی خواهد شد.»[۱۰] رادیو بی‌بی‌سی نیز گزارش داده است: «ناخدای چند کشتی نفت‏کش توانسته‏اند علائم رادیویی را که ظاهراً از نقاطی در امتداد خط ساحلی ایران در نزدیکی بندرعباس پخش می‏شد، توسط دستگاه‏های گیرنده خود دریافت کنند. این‏گونه امواج رادیویی می‏تواند برای راهنمایی موشک به سوی هدف مورد استفاده قرار گیرد. در صورت صحت این گزارش، ایران احتمالاً در شرف بهره‏برداری کامل از موشک‌های ضد کشتی موسوم به کرم ابریشم است. ولی کارشناسان در لندن و خلیج‏فارس بعید می‏دانند که کشتی‏های بازرگانی در آن منطقه قابلیت ردگیری و شناسایی امواج رادیویی را که از ایران پخش می‏شود داشته باشند، زیرا تنها کشتی‏های جنگی از چنین توانایی‌ای برخوردارند. مفسرین نظامی اشاره کرده‏اند که بین استقرار موشک‌های کرم ابریشم در اطراف تنگه هرمز و بهره‏برداری کامل از آن تفاوت زیادی وجود دارد. موشک‌های کرم ابریشم به موشک‌های اگزوسه ساخت فرانسه شباهت دارد. بُرد موشک‌های مزبور در حدود 80 کیلومتر است. با وجود این، گمان نمی‏رود که موشک‌های کرم ابریشم به پیشرفتگی و دقیقی موشک‌های اگزوسه باشد. اکثر کارشناسان نظامی معتقدند که با کار گذاشتن وسایل پیشرفته ضدموشکی بر روی کشتی‏های جنگی می‏توان آنها را برای مقابله با تهدید این موشک‌ها مجهز کرد.»[۱۱]

گزارش- 185

وزیرخارجه ژاپن که به ایران آمده است، امروز با آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‏جمهور و رئیس شورای عالی دفاع، دیدار و دربارة مسائل جنگ ایران و عراق و اوضاع منطقه گفت‌وگو کرد. رئیس‏جمهور در این دیدار درباره مرزبندی جنگ ایران و عراق و بحران خلیج‏فارس و همچنین اقدامات عراق در آغاز تجاوز و شرایط ایران برای صلح گفت: «امنیت خلیج‏فارس باید از مسئله جنگ جدا شود، چون کشانیده شدن جنگ به منطقه خلیج‏فارس قدمی در راه بین‏المللی کردن آن است.» رئیس‏جمهور افزود: «توسعه جنگ به اندازه ایجاد آن جرم است و عراق مرتکب هر دو جرم شده است؛ چون دنیا جرم اول را تحمل کرد و در مقابل آن عکس‏العمل لازم را نشان نداد، لذا عراق با ایجاد تشنج در منطقه و توسعه جنگ مرتکب دومین جرم می‏شود. هم‏اکنون نیز اگر دنیا دومین جرم عراق را تحمل کند، جهان به مشکلات و بحران‏های بیشتری دچار خواهد شد. شرط ما برای پایان جنگ یک شرط منطقی و ساده‏ای است، زیرا ما گفته‏ایم متجاوز به خاطر تجاوزش باید تنبیه شود و این در همه جای دنیا قابل قبول است.» آیت‏الله خامنه‏ای دربارة سابقه اقدامات شورای امنیت سازمان ملل در زمینه جنگ تحمیلی گفت: «این نهاد در حالی که هزاران کیلومتر از خاک ما در اشغال عراق بود، تنها به ما توصیه کرد که آتش‏بس را قبول کنیم. آیا این مسئله یک پیشنهاد خصمانه و حاکی از دشمنی نیست؟ و آیا به نظر شما این مسئله صادقانه است؟» رئیس‏جمهور در پایان سخنان خود درباره مسائل دوجانبه و مناسبات دو کشور ایران و ژاپن با استقبال از گسترش این مناسبات گفت: «زمینه‏های بسیار وسیعی به‏ویژه پس از پایان جنگ در میان مدت و بلند مدت وجود دارد که دو کشور با یکدیگر همکاری‏های اقتصادی و فنی زیادی داشته‏ باشند که در این خصوص ژاپن در صورت داشتن عکس‏العمل مناسب می‏تواند بر دیگران ارجح باشد.»[۱۲] تاداشی کوراناری نیز در این دیدار با اظهار امیدواری کاهش تشنج و برقراری امنیت در منطقه، دربارة جنگ ایران و عراق گفت: «مسئولین ژاپن از موضع جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر خاتمه شرافتمندانه و عادلانه جنگ آگاهی دارند و امیدوارند که این مناقشه خاتمه یابد.»[۱۳] در این حال، خبرگزاری ژاپنی کیودو با اعلام برنامة سفر تاداشی کوراناری وزیرخارجه ژاپن، به ایران به‌طور تلویحی وی را نماینده اعزامی اجلاس هفت کشور صنعتی جهان - که چندی پیش در ونیز تشکیل شده بود - معرفی کرد. این خبرگزاری همچنین مذاکره کوراناری و مقامات ایران را دربارة مفاد قطعنامه پایانی اجلاس ونیز دربارة جنگ ایران و عراق محتمل دانست. خبرگزاری کیودو در گزارش خود آورده است: «کوراناری به منظور گفت‏وگو با رهبران ایران برای بررسی و چگونگی پایان دادن به جنگ ایران و عراق در رأس هیئتی سیاسی وارد تهران شد. وی در یک گفت‏وگوی کوتاه در فرودگاه و هنگام ورود به تهران، به مأموریت خود در زمینه برقراری صلح میان دو کشور ایران و عراق اشاره کرد. وزیرخارجه ژاپن در این گفت‏وگو اظهار کرد: به مذاکره منصفانه و صریح با رهبران ایران در زمینه تشنجات جاری در خلیج‏فارس در جریان دیدار 36 ساعته خود از این کشور تمایل دارد. وزیرخارجه ژاپن پیش از سفر به ایران، از مراکش دیدار به عمل آورده و همچنین در کنفرانس سران هفت کشور صنعتی در ونیز شرکت جسته بود. وزیرخارجه ژاپن نخستین عضو کابینه کشورهای صنعتی است که پس از کنفرانس هفت کشور صنعتی به ایران سفر کرده است. انتظار می‏رود وزیرخارجه ژاپن در زمینه مفاد بیانیه پایانی درباره پایان دادن به جنگ ایران و عراق با رهبران ایران به مذاکره بپردازد. ژاپن با دو کشور ایران و عراق روابط نزدیک دارد.»[۱۴]

گزارش- 186

آیت‏الله خامنه‏ای در دیدارِ ورونتسف قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی با ایشان، ضمن اشاره به ضعف حکومت عراق گفت: «از نخستین روزی که جنگ بر ما تحمیل شد، جمهوری اسلامی ایران تصمیم گرفت در هر شرایطی از خود دفاع کند. هرچه از آن روزها گذشته است، بر اعتقاد راسخ ما مبنی‏بر اینکه باید متجاوز را تنبیه کنیم، افزوده شده است.» ایشان درباره اهداف سیاسی عراق در بحرانی کردن منطقه گفت: «رژیم عراق اصرار دارد که جنگ را به منطقه خلیج‏فارس بکشاند، ولی ما طرف‌دار امنیت خلیج‏فارس هستیم.»[۱۵] ورونتسف در دیدار با رئیس‌جمهور: «به اعتقاد ما افغانستان بایستی کشوری غیرمتعهد و مستقل باشد و تنها به وسیله مردم خود افغانستان اداره شود.» ورونتسف نیز با اشاره به اوضاع خلیج‏فارس گفت: «امریکا نباید هیچ‌گونه دخالتی در این منطقه بکند و ادعای امریکا که با این مداخله خود می‏خواهد منافعش را در این منطقه حفظ کند، غیرمنطقی است. امریکا تنها در مرزهای خود می‏تواند منافع خودش را حفظ کند، زیرا تجربه نشان داده است که ورود امریکا به هر منطقه، آن منطقه را به تشنج کشیده است.» قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی در بخش دیگری از سخنان خود درباره مسئله افغانستان بر تصمیم قاطع کشورش برای خروج نیروهای شوروی از افغانستان و قطع هرگونه مداخله‏ای در امور داخلی این کشور تأکید کرد و گفت: «به اعتقاد ما کشور افغانستان بایستی کشوری غیرمتعهد و مستقل باشد و تنها به وسیله مردم خود افغانستان اداره شود.» وی دربارة جنگ تحمیلی گفت: «ما از قهرمانی مردم ایران که توانستند تجاوزکار را از سرزمین خود بیرون کنند تجلیل می‏کنیم.»[۱۶] رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی دربارة سفر ورونتسف قائم‌مقام وزیرخارجه شوروی به ایران، استقبال گرم مقامات ایرانی از وی را مورد توجه قرار داده است. این رادیو معتقد است که مسئله جنگ در گفت‏وگوهای این مقام شوروی و طرف‏های ایرانی جنبة حاشیه‏ای داشته است. بی‌بی‌سی می‌افزاید: «ورونتسف در تهران با استقبال گرم مقامات جمهوری اسلامی روبه‌رو شد و ظاهراً دو طرف در خلال گفت‏وگوهایشان به این تفاهم رسیده‏اند که افزایش تشنج در خلیج‏فارس به نفع هیچ‏یک از آنان نخواهد بود. استقبال گسترده از یولی ورونتسف بعد از چند هفته درگیری لفظی بین دو کشور به‏دنبال برخورد یک کشتی شوروی به مین در خلیج‏فارس، تا حدی دور از انتظار بود. دو طرف بر سر یک مسئله توافق نظر دارند و آن این است که کشورهای خارج از حوزه خلیج[فارس] حق دخالت در امور این منطقه را ندارند و مسائل کشورهای حاشیه این خلیج باید توسط خود آنان حل شود. به نظر می‏رسد که در مذاکرات چند روز گذشته در تهران، مسئله جنگ یکی از مسائل جانبی بوده و در گفت‌وگوهای رسمی چندان انعکاسی نداشته است. از این مذاکرات چنین به نظر می‏رسد که در مجموع دو طرف نسبت به آینده روابط ایران و شوروی خوش‏بین هستند. با وجود این، دو مسئلة عمده یعنی جنگ ایران و عراق و مسئله افغانستان همچنان بر روابط این دو کشور سایه انداخته است.»[۱۷]

گزارش- 187

میرحسین موسوی نخست‏وزیر ایران، امروز به ترکیه سفر کرد و با ژنرال کنعان اورن رئیس‏جمهوری و تورگوت اوزال نخست‏وزیر این کشور، ملاقات کرد. وی در این دیدار با اشاره به تحولات و امنیت منطقه، رابطة ایران با کشورهای همسایه، اقدامات عراق در خلیج‏فارس، حملة این کشور به ایران و تأثیر سکوت کشورهای جهان در برابر این تجاوز گفت: «همان طوری که بارها اعلام کرده‏ایم خواستار حفظ امنیت و عبور و مرور آزاد در آب‏های خلیج‏فارس، عدم حمله به کشتی‏ها و همچنین دور نگه‌داشتن ابرقدرت‏ها و دیگر قدرت‏های خارج از منطقه، از این منطقه حساس و استراتژیک جهان هستیم. رژیم متجاوز عراق به‏منظور نجات خود از زوال قطعی، کوشش دارد تا با حمله به کشتی‏ها و نقض امنیت خلیج‏فارس دامنه جنگ را گسترش دهد و پای قدرت‏های بزرگ را به منطقه بکشاند، و ما در یک جمله راه خاتمه عدم امنیت در خلیج‏فارس را وادار ساختن رژیم متجاوز عراق به پایان حملات خود به کشتی‏های تجاری می‏دانیم.» مهندس موسوی افزود: «ایران با بیشتر کشورهای حوزه خلیج‏فارس روابط خوبی دارد و تنها با کویت به دلیل کمک‏های مستقیم و متعدد این کشور به عراق، از جمله قرار دادن بنادر و فضایش در اختیار رژیم حاکم بر عراق، روابط خوبی نداریم.» وی تأکید کرد: «حضور ابرقدرت‏ها و به‏خصوص امریکا در منطقه خلیج‏فارس به‏نفع هیچ‌یک از کشورهای منطقه نیست و امنیت منطقه تنها توسط کشورهای منطقه قابل تأمین است.» آقای موسوی افزود: «اگر ابرقدرت‏ها جنگ را در منطقة خلیج‏فارس گسترش دهند، دامنه آتش آن دیگر کشورها را خواهد گرفت و یک حالت غیرقابل پیش‏بینی را در منطقه به‏وجود خواهد آورد.» نخست‏وزیر گفت: «اگر عراق شرارت نکرده و به کشتی‏ها حمله نکند، ما مطمئن هستیم، در خلیج‏فارس امنیت و آرامش برقرار خواهد بود.» تورگوت اوزال در ملاقات با میرحسین موسوی: ترکیه احترام به تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها را شرط برقراری آرامش می‌داند. نخست‏وزیر در این دیدار اظهار کرد: «هدف عراق از تجاوز به خاک ما چیزی جز سرنگون کردن دولت اسلامی و انقلاب ما و فراهم ساختن اسباب آسودگی قدرت‏های سلطه‏گر و دست‌نشاندگان آن نبوده است. ملت ما طی هفت‏سالی که از جنگ می‏گذرد، مظالمی را که در شرایط عادی خارج از تحمل ملت‏هاست تحمل کرده است و به جرئت می‏توان گفت کمتر ملتی تاکنون چون ملت ما قربانی نقض تعهدات بین‏المللی از جمله در مورد استفاده از سلاح‏های شیمیایی، حمله به مناطق مسکونی، حمله به کشتی‏ها و هواپیماهای تجاری و غیره شده است.» نخست‏وزیر ضمن محکوم کردن سکوت مجامع بین‏المللی در برابر جنایات وحشیانه نیروهای عراقی گفت: «ما معتقدیم چنانچه کشورهای مختلف به نوبه خود متجاوز را معرفی می‏کردند و مجامع بین‏المللی جهت اجرای عدالت، متجاوز را تنبیه می‏کردند، ریشه تجاوز در منطقه از بین می‏رفت و مشکلاتی که هم‏اکنون ما در منطقه شاهد آن می‏باشیم، به‏وجود نمی‏آمد.»[۱۸] تورگوت اوزال نیز در این ملاقات دربارة تشنجات موجود در منطقه گفت: «مسائل بزرگی که صلح و امنیت منطقه را به خطر انداخته است، همه ما را تهدید می‏کند و ترکیه که اهمیت زیادی به ایجاد آسایش و آماده‏سازی زمینه‏های همکاری‏ کشورهای منطقه قائل است، شرط برقراری آرامش را منوط به احترام به تمامیت ارضی و عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها می‏داند.»[۱۹] در این حال دولت تورگوت اوزال نخست‏وزیر ترکیه، برای هم‏گرایی بیشتر با ایران می‌کوشد. روزنامه جمهوریت (چاپ استانبول) دراین‌باره نوشت: «ژنرال کنعان اورن رئیس‏جمهور ترکیه، [که در جناح مخالف دولت اوزال است] قبل از آغاز سفر نخست‏وزیر ایران به ترکیه، طی دستوری به بخش برون‏مرزی رادیو صدای ترکیه، خواهان تشدید تبلیغات منفی در این رادیو علیه جمهوری اسلامی ایران شده بود، اما تورگوت اوزال از اجرای این دستور جلوگیری کرد.» روزنامه حریت نیز دلیل رفتار بسیار خوب مقامات ترکیه در برابر هیئت جمهوری اسلامی و اقدام اوزال در به آغوش گرفتن نخست‏وزیر ایران را ناشی از دو علت اساسی دانست و نوشت: «اوزال از یک‌سو قصد دارد در صحنه سیاسی خود را به‏عنوان عامل مهمی در ارتباط بین شرق و غرب و کشورهای خاورمیانه مطرح کند و از سوی دیگر، در بعد اقتصادی نیز بر تحقق صادرات یک‌میلیارد دلاری ترکیه به ایران در سال جاری میلادی اصرار دارد.»[۲۰] در همین‏حال، اینال باتو سخنگوی وزارت امورخارجه ترکیه، در گفت‌وگویی تلویزیونی با اشاره به رشد روابط اقتصادی و مناسبات تجاری این کشور با ایران گفت: «ترکیه اهمیت ویژه‏ای برای داشتن روابط با جمهوری اسلامی ایران قائل است. ... مبادلات تجاری ایران و ترکیه تا پایان سال جاری به بیش از دومیلیارد دلار خواهد رسید. مبادلات مرزی فی‌مابین نیز طی ماه‏های گذشته افزایش چشمگیری داشته است.» وی گفت: «این کشور حاضر است در صورت تمایل یکی از طرفین در حال جنگ ایران و عراق، در راه پایان دادن به جنگ دو کشور نقش فعال داشته باشد.» وی دربارة احتمال دخالت نظامی ترکیه در شمال عراق گفت: «ترکیه به حق تمامیت ارضی کشورهای همسایه احترام می‏گذارد.»[۲۱]

گزارش- 188

محسن رفیق‏دوست وزیر سپاه، در گردهمایی نیروهای جهاد سازندگی دربارة آمادگی ایران برای مقابله با دخالت‏های امریکا در خلیج‏فارس گفت: «خلیج‏فارس یا برای همه امن است یا برای هیچ‏کس. ما به امریکایی‏ها در خلیج‏فارس رحم نخواهیم کرد و اگر ناوهای امریکایی تحرک نشان دهند، با حرکت انتحاری و غیرانتحاری پاسداران انقلاب اسلامی آن ناوها از بین خواهند رفت.»[۲۲] وی همچنین درباره اهمیت جهاد سازندگی گفت: «جهاد سازندگی علاوه بر مبارزه و پیکار در میادین جنگ تحمیلی و جبهه نظامی، در روستاهای سراسر کشور نیز فعالیت‌های چشمگیری دارد و شما نه تنها در آنجا می‌جنگید بلکه کارهایی که در گسترش کشاورزی و غیره در روستاها انجام می‌دهید کمتر از جبهه نظامی نیست.»[۲۳]

گزارش- 189

امروز صدام‏حسین رئیس‏جمهور عراق، در مصاحبه با روزنامه بوربا (چاپ یوگسلاوی) به عوامل مؤثر در پایان دادن سریع جنگ اشاره کرد و شرایط فعلی بین‏المللی و نظامی را به نفع عراق خواند. خبرگزاری رویتر درباره اظهارات رئیس‌جمهور عراق در این مصاحبه گزارش داده است: «به اعتقاد صدام‏حسین، ابرقدرت‏ها مایل به مشاهده یک جنگ بین‏المللی در خلیج‏[فارس] نیستند و به همین جهت به‏طور جدی درصدد متوقف کردن جنگ ایران و عراق می‏باشند. وی افزود: علی‏رغم جناح‏های مختلف بین‏المللی ما معتقدیم که در حال حاضر چارچوبی وجود دارد که بر اساس آن ابرقدرت‏ها به‏طور جدی‏تر قطعنامه‏هایی را در رابطه با تلاش برای متوقف کردن جنگ تدارک می‏بینند. وی اضافه کرد: ابرقدرت‏ها خواهان درگیر شدن در یک جنگ بین‏المللی در خلیج‏[فارس] نیستند، زیرا در صورت وقوع آن بر مشکلات بغرنج‏ منطقه افزوده خواهد شد.»[۲۴] خبرگزاری تانیوگ (خبرگزاری رسمی یوگسلاوی) نیز در گزارش خود بخش دیگر سخنان صدام را در این مصاحبه به شرح زیر نقل کرده است: «صدام‏حسین رئیس‏جمهوری و فرمانده شورای عالی عراق، در مصاحبه با روزنامه بوربا گفته است: تمام عواملی که ممکن است در راه پایان جنگ هفت ساله خلیج‏[فارس] عمل کند، اخیراً در یک روند رضایت‏بخشی برای کشور ما پیشرفت کرده‏اند. از میان این عوامل، صدام‏حسین به اوضاع جهان عرب، روابط بین‏المللی، افکار عمومی ایران و‌ آنچه که بر آن تأکید داشت؛ یعنی روح مبارزه‏گری قوی‏تر در عراق نسبت به ایران اشاره کرد. صدام‏حسین با تأکید بر اینکه مسئله جنگ و صلح در دنیای امروز نمی‏تواند مستقیماً به‏ طرف‏های درگیر گره بخورد، گفت: پایان جنگ خلیج[فارس] به نحو مطلوبی تحت تأثیر بهبود روابط بین اعراب، بین ملت‏ها و بین ابرقدرت‏ها قرار خواهد گرفت. وی همچنین به‌ویژه با محکوم کردن اسرائیل به‏خاطر دست‏زدن به هرکاری جهت طولانی کردن جنگ، گفت: این جنگ شرکت‌کنندگان غیرمستقیمی دارد. اما وی در عین حال گفت که دلیل اصلی که چرا این جنگ جریان دارد، این است که رهبری ایران ابتکارات صلح عراق را رد می‏کنند. وی افزود که هیچ‏کس نمی‏تواند در صورتی که بغداد و تهران تصمیم بگیرند که از جنگ پرهیز کنند، آن را طولانی کند. صدام‏حسین درباره تلفات عراق در جنگ گفت که شمار تلفات انسانی وخیم است، اما در مقایسه با شمار جمعیت‏های دو کشور، این بسیار کمتر از تلفات در ایران است. صدام‏حسین گفت: هفت ‏سال جنگ، بدون احتساب آنچه بر سر نیروها آمده، لطمات مادی بسیار کوچکی بر عراق وارد آورده است. وی گفت: نیروی هوایی ایران پروژه‏های اقتصادی حیاتی عراق را منهدم نکرده است در حالی که نیروی هوایی عراق ضربه سنگینی بر پروژه‏های ایران وارد آورده است.»[۲۵]

گزارش- 190

دربارة تلاش‏های دولت کویت به‌منظور ترغیب کشورهای غربی برای وارد شدن به صحنه منازعات منطقه خلیج‏فارس، روزنامه کویتی البیان نوشت: «دولت کویت با همکاری کشورهای عضو شورای همکاری و هم‏پیمان خود، پیرو تصمیمات اتخاذ شده در اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری در جده به تلاش‏هایش به‏منظور جلب حمایت کشورهای بزرگ و مجامع بین‏المللی جهت یافتن راه‏حلی برای پایان دادن هرچه سریع‌تر به جنگ ایران و عراق، ادامه خواهد داد.» روزنامه اطلاعات با درج این خبر به نقل از روزنامة البیان می‏افزاید: «منابع دیپلماتیک به این روزنامه گفته‏اند که امیدوارند تلاش دولت کویت و هم‏پیمانانش به‏منظور تشکیل اجلاس شورای امنیت سازمان ملل در سطح وزرای خارجه کشورهای عضو این شورا در آینده نزدیک، نتایج سازنده و مفیدی در بر داشته باشد و به دگرگونی عمده‏ای در رابطه با مشکلات موجود منجر شود. همین منابع همچنین معتقدند که با توجه به تلاش‏های جاری کویت و نتایج حاصل از اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری در جده و حمایت مجدد آنها از کویت، دیدگاه مجامع بین‏المللی نسبت به جنگ ایران و عراق و تحولات جاری خلیج‏فارس دچار تغییرات عمده‏ای خواهد شد. در خاتمة این گزارش آمده است: قائم‌مقام وزارت خارجه کویت احتمالاً با سفرای کشورهای خارجی در این کشور نشستی خواهد داشت و آنان را از تصمیمات اتخاذ شده در اجلاس اخیر وزرای خارجه شورای همکاری مطلع خواهد ساخت.»[۲۶] روزنامه واشنگتن پست نیز با ارائه تحلیلی دراین‌باره نوشته است: «کویت با دعوت از مسکو و واشنگتن برای حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی به این امید که دو ابرقدرت به جنگ خلیج‏فارس پایان بخشند، دست به قمار زده است. دیپلمات‏ها و تحلیل‌گران منطقه می‏گویند، این قمار بر اساس این ارزیابی و فرضیه ناگفته‏ای است که اگر جنگ خلیج‏فارس ادامه پیدا کند دیر یا زود ابرقدرت‏ها با ایران روبه‏رو خواهند شد.»[۲۷] روزنامه نیویورک تایمز نیز خبر از نگرانی کشورهای منطقه داده است: «درخواست دولت کویت مبنی‌بر حفاظت نفت‏کش‏های آن کشور توسط ابرقدرت‏ها و افزایش حضور نظامی خارجی‏ها در خلیج‏فارس باعث نگرانی ممالک عرب خلیج‏فارس شده است.» این روزنامه می‌افزاید: «همسایگان کویت در قبال مسئله حفاظت نفت‏کش‏های آن کشور توسط امریکا و شوروی در خلیج‏فارس واکنش‏های ضد و نقیضی داشته و هیچ‏یک از آنها با اشتیاق کامل از موضوع استقبال نکردند.» نیویورک تایمز به نقل از یک دیپلمات ‏غربی می‏نویسد: «عربستان سعودی و بحرین دوپهلو حرف می‏زنند و امارات متحده عربی، قطر و عمان هم نگرانی‏هایی دارند.»[۲۸]

گزارش- 191

سیاست کلی امریکا در جنگ ایران و عراق در حال حاضر پایان دادن به جنگ، حفظ منافع امریکا در منطقه و حفاظت از کشتی‏های نفت‏کش کویتی است. نویسنده کتاب جنگ خلیج (Golf War) در تشریح چگونگی اجرای این سیاست می‏نویسد: «کاسپر واینبرگر وزیر دفاع و مایکل آرماکاست معاون وزیر امور خارجه در امور سیاسی، اظهار داشتند که منافع اقتصادی، استراتژیکی و سیاسی امریکا با تشدید جنگ ایران و عراق تهدید می‏شود. این منافع شامل حفظ اصل آزادی دریانوردی در آب‏های بین‏المللی و عدم قطع جریان نفت از طریق خلیج[فارس] و نیز دفاع از ثبات امنیت و همکاری کشورهای میانه‏روی عرب منطقه و محدود نمودن نفوذ اتحاد شوروی و حضور این کشور در خلیج‏فارس می‏باشد. جهت حفظ این منافع از سوی دولت، دو محور زیر را مطرح ساخته‏اند: 1- تلاش‏های دیپلماتیک در سازمان ملل جهت برانگیختن فشار بین‏المللی برای ترغیب نمودن ایران و عراق جهت مذاکره پیرامون پایان بخشیدن به جنگ. 2- اقدامات فعال جهت حفظ منافع امریکا و کمک به حفظ امنیت دولت‏های عرب دوست میانه‏رو در خلیج(فارس). محور دوم این سیاست اساساً پرچم‏گذاری و حفاظت از یازده نفت‏کش کویتی می‏باشد.»[۲۹] در همین حال، برخی سیاست‌مداران امریکا از سیاست این کشور در زمینه دخالت بیشتر نظامی و اسکورت نفت‏کش‏های کویتی انتقاد کردند. الکساندر هیگ نخستین وزیرخارجه دولت ریگان، اعلام کرد: «امریکا با تهدید دخالت نظامی خود به‏طور غیرمستقیم به اتحاد با رژیم خون‏خوار عراق کشیده می‏شود.» وی پیش‏بینی کرد: «اگر این طرح به اجرا درآید، امریکا با تصمیمات تأسف‏آوری در قبال ایران روبه‏رو خواهد شد.» وی گفت: «این کار درستی نیست زیرا اگر نیروهای ایران به ما حمله کنند ما با یک سلسله تصمیم‏گیری‏هایی مواجه خواهیم شد، از جمله اینکه وارد جنگ با ایران شویم یا در مقابل ایران کوتاه بیاییم که هر دوی این تصمیمات تأسف‏آور خواهد بود.» وی طرح ریگان برای حفاظت از نفت‏کش‏های کویتی را اقدامی علیه ایران توصیف کرد.[۳۰]

گزارش- 192

کیسینجر وزیرخارجه سابق و نظریه‏پرداز سیاست خارجی امریکا که همواره به سیاست این کشور در حمایت از نفت‏کش‏های کویتی انتقاد کرده است، امروز نیز در همین‏باره به اظهار نظر پرداخت. سهم بیشتر عراق در ایجاد بحران خلیج‏فارس، توصیه به عدم رویارویی با ایران و احتمال دخالت شوروی، محورهای اصلی سخنان امروز کیسینجر است. وی گفت: «هیچ تهدید جدیدی علیه جریان نفت در خلیج‏فارس به چشم نمی‏خورد و دو سوم تهاجمات بر علیه نفت‏کش‏ها از جانب عراق صورت می‏گیرد، نه از جانب ایران، ولی ما با دخالت کردن به نفع عراق، یک تعهد خصومت‏آمیز را در جنگ می‏پذیریم که روشن نیست چگونه خاتمه خواهد یافت.» وی گفت: «علاقه‏مند به حفظ آزادی کشتی‏رانی در خلیج‏فارس هستم ولی متقاعد نشده‏ام که ما در حال حاضر با تهدید آزادی کشتی‏رانی روبه‏رو هستیم.» کیسینجر ادامه داد: «اگر یک کشتی امریکایی هدف تهاجم قرار بگیرد، ما می‏بایست تلافی کنیم و امریکا باید آماده یک جنگ طولانی با ایران بشود. اگر منافع ملی امریکا مطرح باشد، البته باید آماده جنگ با ایران باشیم، اما این چیزی نیست که کسی بخواهد وارد آن شود. در حالی که کسی نمی‏تواند هدف جنگ را تعریف کند و اینکه تحت چه شرایطی می‏خواهیم این جنگ خاتمه یابد.» وی اظهار کرد: «این ایده بدی است که نقشی برای شوروی در کمک به حل و فصل جنگ ایران و عراق قائل شویم.» وی گفت: «نفع ما در جلوگیری از پیروزی ایران در جنگ است، اما به نفع ما نیست که جلوگیری از پیروزی ایران به استقرار شوروی در خلیج‏فارس بینجامد.»[۳۱] سناتور کلیبورن پلُ رئیس کمیته روابط خارجی سنای امریکا نیز دراین‌باره می‌گوید: «دولت ریگان نباید سیاستی را انتخاب کند که به درگیری نظامی ایران و امریکا منتهی شود.» وی می‌افزاید: «با طرح ریگان برای محافظت از نفت‏کش‏های کویتی، امریکا با خطر برخورد با ایران روبه‏رو است. امریکا به جای اتخاذ این سیاست‏ها، باید در جست‌وجوی راه‏های پایان جنگ باشد.»[۳۲] وی همچنین گفت: «این به مصلحت امریکا نیست که دنباله‏روی کویت که تصمیم به کشاندن قدرت‏های بزرگ به جنگ خلیج‏فارس دارد، باشد.» وی هشدار داد: «ایران در وضعیتی قرار دارد که می‏تواند ما را از خلیج‏فارس بیرون براند، مگر اینکه امریکا بخواهد بهای ماندن خود در خلیج‏فارس را به قیمت تلفات جانی و از دست دادن کشتی‏ها بپردازد.» وی خواستار اتخاذ سیاستی با هدف متوقف ساختن جنگ از طریق سازمان ملل به‏ویژه با تشویق و حمایت از مسئله تحریم ارسال سلاح برای ایران شد.[۳۳] از سوی دیگر، سناتور سام ‏نان رئیس‏کمیته نیروهای مسلح در سنای امریکا، اظهار می‌دارد: «طرح اسکورت نفت‏کش‏های کویتی نشانه بی‏سیاستی و بیانگر متمایل شدن امریکا به‏سوی عراق است و باید به تأخیر بیفتد.»[۳۴] وی همچنین گفت: «تصمیم نصب پرچم امریکا بر فراز یازده فروند از سی‌ودو فروند نفت‏کش کویتی و پیشنهاد حفاظت دریایی امریکا در خلیج‏فارس به آنها، نشان دهنده آن است که به‏طور اساسی چرخشی قوی به سوی عراق انجام داده‏ایم.»[۳۵]

گزارش- 193

سخنگوی وزارت امورخارجه آلمان ‏غربی درخواست ریگان در مورد کمک به نیروی دریایی امریکا برای حضور در خلیج‏فارس را به‌طور تلویحی رد کرد. وی گفت: «امکانات نیروی دریایی آلمان بسیار محدود است. نیروی دریایی آلمان‌غربی تنها 16 ناوچه دارد که اکثر آنها به‏علت عمر طولانی و فرسودگی قادر به عملیات در نقاط دور دست نیستند.» خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر، دربارة سابقه این امر گزارش داد: «دولت آلمان چندی پیش پیشنهاد کرده بود که نیروی دریایی این کشور با جایگزین شدن در مناطق استقرار ناوگان امریکا در اقیانوس اطلس و آب‏های اروپا، نیروی دریایی امریکا این فرصت را به‏دست آورد تا حضور خود در خلیج‏فارس را افزایش دهد.»[۳۶]

گزارش- 194

در پی اظهارات روز گذشته سعید مانع ‏العتیبه وزیر نفت امارات متحده که گفته بود امارات متحده پایگاه نظامی در اختیار امریکا قرار نمی‏دهد، امروز طارق ‏المؤید وزیر اطلاعات بحرین نیز گفته‏های العتیبه را تکرار کرد. وی گفت: «هیچ‏گونه پایگاه نظامی در هیچ کجای منطقه خلیج‏فارس به امریکا داده نخواهد شد و امریکا نیز چنین تقاضایی را مطرح نکرده است.» وزیر اطلاعات بحرین با اعلام این مطلب که عدم واگذاری پایگاه‏های نظامی، درمورد شوروی و تمام قدرت‏های شرق و غرب نیز صدق می‏کند، تأکید کرد: «خیلی ساده است؛ ما نمی‏خواهیم خلیج‏فارس به‏صورت صحنه درگیری‏های بین‏المللی درآید.» وی افزود: «علاوه بر این، در اختیار قراردادن پایگاهی با تمامی تأسیسات فیزیکی هم مسئله‏ای مربوط به زمان‌های قدیم و گذشته است. بنابراین کار به لحاظ فیزیکی عملی نیست و این در حالی است که به لحاظ سیاسی نیز امکان‏پذیر نمی‏باشد.»[۳۷]

گزارش- 195

رادیو بی‌بی‌سی مطالب روزنامه الثوره ارگان حزب بعث عراق را نشانة نارضایتی این کشور از بیانیه پایانی اجلاس ونیز می‏داند. بی‌بی‌سی در این‏باره می‌گوید: «عراق بیانیه پایانی کنفرانس ونیز در مورد خلیج‏(فارس) را مورد انتقاد قرار داد و گفت که این بیانیه به اندازه‏ای ضعیف است که نمی‏تواند مؤثر باشد.» این رادیو می‌افزاید: «هفت کشور شرکت کننده در کنفرانس سران ونیز در پایان هفته گذشته درخواست کرده بودند تا با بذل کوشش‏های بین‏المللی فوری به جنگ خلیج‏(فارس) و پایان دادن به این کشمکش، با هم به گفت‌وگو بپردازند. در چارچوب نخستین عکس‏العمل رسمی در بغداد، روزنامه الثوره ارگان حزب بعث حاکم بر عراق گفت: کنفرانس سران ونیز نتوانست تصمیمی اتخاذ کند که دارای قدرت کافی برای برقراری صلح در برابر تجاوز ایران باشد.»[۳۸]

گزارش- 196

در حالی که محافل سیاسی تصمیم اخیر امریکا و شوروی را برای پایان دادن به جنگ جدی تلقی می‌کنند، رادیو اسرائیل در تفسیری، تلاش‏های دو کشور را تنها برای ادامه جریان صدور نفت از منطقه خلیج‏فارس خواند: «از روزی که ناو استارک هدف موشک قرار گرفته، عراق به‏ناچار بمباران‏های خود را علیه نفت‏کش‏ها و مراکز نفتی ایران متوقف ساخته است، خواه این توقف جنبه تاکتیکی داشته و از ملاحظات جنگی ناشی شده باشد یا عراق با فشار ایالات متحده و کشورهای عرب حوزه خلیج‏فارس ناچار از این شیوه جنگی دست کشیده باشد. به هرحال، نتیجه به سود ایران بوده و صدور آزاد نفت آن کشور ادامه یافته است. ولی معلوم نیست که اگر ایران همچنان اصرار داشته باشد با لطمه‏زدن به نفت‏کش‏های کویتی، خاندان آل صباح را از کمک به عراق بازدارد و تهدید خود را جدی بگیرد، ابرقدرت‏ها چه واکنشی نشان خواهند داد و روند جنگ بر چه منوال قرار خواهد گرفت. شاید ماحصل فعل و انفعالات هفته‏های اخیر پیرامون بحران خلیج(فارس) آن باشد که گرچه عراقی‏ها دست از حملات خود کشیده‏اند و ایران از این راه سودی حاصل کرده، ولی به موازات آن دولت تهران ناچار شود حمله به نفت‏کش‏های کویتی و دیگر کشتی‏هایی را که از خلیج‏فارس می‏گذرند، متوقف سازد؛ یعنی امنیت برای صدور نفت ایران تأمین گردد و به موازات آن کویت و دیگر امیرنشین‏ها نیز در صدور نفت خویش و حمل کالاهای وارداتی از امنیت لازم برخوردار گردند. بی‏تردید در هفته‏های اخیر بین شوروی و ایالات متحده برای حفظ آزادی کشتی‏رانی در خلیج(فارس)‏ سلسله همگامی‏هایی به‏وجود آمده که گرچه هنوز هماهنگ نیست، ولی در یک جهت قرار دارد. اما این همکاری در جهت تأمین منافع ابرقدرت‏ها در منطقه صورت گرفت و در جهت پایان بخشیدن به آتش جنگ نمی‏باشد. تلاش مسکو و واشنگتن در حال حاضر بر آن است که صدور نفت بی‏وقفه ادامه یابد و شوروی از آب گل‏آلود خلیج[فارس] بتواند در راه گسترش و تحکیم نفوذ سیاسی خویش بهره بگیرد. هیچ‌یک از دو ابرقدرت پایان بخشیدن به جنگ را یک ضرورت فوری و حیاتی تلقی نمی‏کند و گفت‏وگوهای محرمانه‏ای که در پشت پرده‏های بسته شورای امنیت بین نمایندگان دائمی شورای امنیت جریان دارد، هنوز به نتیجه نرسیده و حتی اگر هم پیامد مثبتی و تصمیم و قطعنامه‏ای به دنبال داشته باشد، معلوم نیست که چه ضمانت اجرایی خواهد داشت و چگونه به فروکش کردن آتش جنگ خواهد انجامید.»[۳۹]

گزارش- 197

وضعیت فعلی صدور نفت ایران و جبران صدمات واردشده به سیستم صدور نفت موضوعی است که نشریة شرکت بیمه لویدز به آن پرداخته است. در این نشریه آمده است: «در پی قطع حملات عراق به نفت‏کش‏های ایرانی، تعداد نفت‏کش‏های به‏کار گرفته شده در سرویس انتقال نفت از جزیره خارک به جزیره لارک افزایش یافته است. در مارس گذشته (اسفند) حملات عراق توانایی این سرویس را کاهش داده و ایران در جانشین کردن نفت‏کش‏های آسیب‏دیده دچار مشکلاتی شده بود.» این نشریه می‌افزاید: «اما اکنون با تعمیر نفت‏کش‏های آسیب‌دیده و پیوستن آنها به این سرویس، توانایی ایران در صدور نفت افزایش یافته است. چهار نفت‏کش که در اواخر سال 1986 و اوایل سال 1987 در حملات عراق صدمه دیده بودند، اکنون به این سرویس پیوسته‏اند.» به گزارش لویدز لندن، ایران صادرات نفت خود را در ماه‏های اخیر به‌طور قابل ملاحظه‏ای افزایش داده است و احتمالاً سهمیه تولید نفت این کشور در پی اجلاس آینده سازمان اوپک در ماه جاری افزایش می‏یابد.[۴۰]



منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/25

  1. ↑ سند شماره 1477/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی زمینی در عملیات‏های نصر4 و 5، مجید نداف، 23/3/1366 تا 30/3/1366، صص 37 و 46 - 44.
  2. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/3/1366، ص2.
  3. ↑ روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص2.
  4. ↑ سند شماره 1477/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی نیروی زمینی در عملیات‏های نصر4 و 5، مجید نداف، 23/3/1366 تا 30/3/1366، صص 37 و 46 - 44.
  5. ↑ روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.
  6. ↑ سند شماره 28466 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‏ای و اطلاعاتی معاونت اطلاعات و عملیات نزاجا، شماره 13، 2/4/1366، ص8؛ و - دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 149، 26/3/1366، ص6.
  7. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/3/1366، ص2.
  8. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، صص 19 - 17، رادیو امریکا، 25/3/1366.
  9. ↑ Security council documents/N: 18748 S/18924, 1987/6/16 (1366/3/26).
  10. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1366.
  11. ↑ همان، صص 11 و 12، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.
  12. ↑ روزنامه کیهان، 26/3/1366، ص2.
  13. ↑ همان.
  14. ↑ روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.
  15. ↑ روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص3.
  16. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 26/3/1366، ص12.
  17. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص25، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.
  18. ↑ روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص2؛ و - روزنامه رسالت، 26/3/1366، ص2.
  19. ↑ روزنامه اطلاعات، 26/3/1366، ص2.
  20. ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 12/4/1366، صص 22 و 23.
  21. ↑ روزنامه اطلاعات، 25/3/1366، ص14.
  22. ↑ روزنامه رسالت، 25/3/1366، ص2.
  23. ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 13، 12/4/1366، صص 22 و 23.
  24. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 97، 4/4/1366، ص15، بغداد - خبرگزاری رویتر، 3/4/1366.
  25. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، صص 28 و 29، بلگراد - خبرگزاری تانیوگ، 25/3/1366.
  26. ↑ سند شماره 28466 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص14.
  27. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/3/1366، ص12، رادیو امریکا، 25/3/1366.
  28. ↑ همان، صص 13 و 14، رادیو امریکا، 25/3/1366.
  29. ↑ Christophe c.joyher, the persoil Golf war: lessons for strategy, low, and D.plamay, U.S.A Green wood Press, 1990, P.15, 1987/6/15.
  30. ↑ روزنامه کیهان، 27/3/1366، ص20.
  31. ↑ روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.
  32. ↑ روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص20.
  33. ↑ روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.
  34. ↑ روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص20.
  35. ↑ روزنامه رسالت، 25/3/1366، صفحه آخر.
  36. ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 12، 29/3/1366، ص5 و - روزنامه کیهان، 25/3/1366، ص3.
  37. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص3، منامه - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 25/3/1366.
  38. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 26/3/1366، ص10، رادیو بی‌بی‌سی، 25/3/1366.
  39. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 88، 26/3/1366، ص22، رادیو اسرائیل، 25/3/1366.
  40. ↑ همان، صص 7 و 8، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 25/3/1366.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.03.25&oldid=2567»