1361.10.27: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.10.27 |نام دیگر= بیست و هفت دی |روز=27 دی 1361 |تاریخ شمسی= 1361.10.27 |تاریخ میلادی= 17 ژانویه 1983 |تاریخ قمری= 2 ربيع‌الثاني 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.10.27</div> <div class="bo...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۲۰: سطر ۲۰:
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.10.27]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.10.27]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.10.27]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.10.27]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.10.27]]</div>




<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">


==گزارش - 68==
==گزارش - 280==
==گزارش - 68==
پس از گذشت 5 روز از اعلام موافقت فرماندهان ارتش با اجراي عمليات از محور فكه ـ چزابه براي تصرف سرپل غزيله و حركت به سوي العماره، "چگونگي اجراي مانور" مهم‌ترين مشكل در رسيدن به يك جمع‌بندي قاطع در خصوص اجراي عمليات بود. به رغم برگزاري جلسات متعدد هر روزه و پرداختن به موضوع "مانور"، ترديد در مورد رسيدن يا نرسيدن نيروهاي عمل‌كننده به هدف، بر فضاي مباحث سايه افكنده بود و همچنان موضوعاتي مانند: عمق زياد هدف؛ يك يا دو مرحله‌يي شدن عمليات و پذيرش يا مخالفت با رفتن يك‌باره به غزيله؛ بالا رفتن هشياري عراق؛ تقويت منطقه از جانب دشمن و تا حدي از بين رفتن اصل غافل‌گيري و... به اين ترديدها دامن مي‌زد.
==گزارش - 68==
سخنان امروز فرمانده كل سپاه در جمع فرماندهان ارشد سپاه (رحيم صفوي، غلامعلي رشيد، حسن باقري و مجيد بقايي) تا حدي از اين ترديد حكايت مي‌كند. وي در اين جمع‌ گفت: «ما هدف‌هايي در اين منطقه مانند "علي غربي" داشتيم كه صرف نظر كرديم. تازه! تا ما به بغداد نرويم صدام ساقط نمي‌شود. و بعد هدف را محدود كرديم تا رسيديم به حلفائيه و مجدداً منطقه‌ي عمليات را محدودتر مي‌كنيم. [بنابراين] ما در اين منطقه به جايي نمي‌رسيم.»
==گزارش - 68==
غلامعلي رشيد نيز دليل كاهش تدريجي وسعت منطقه‌ي عمليات را كه در دوره‌ي نسبتاً طولاني مباحث طرح مانور اتفاق افتاده است، نداشتن شناخت كافي از زمين منطقه دانست و گفت: «اشكال اين است كه در زمين‌هايي كه [قصد] عمليات داريم، قبل از آن‌كه زمين را بشناسيم، براي آن طرح مانور مي‌چينيم، در حالي كه بايد قبل از اين‌كه تصميم داشتيه باشيم در جايي عمليات كنيم، مناطق را شناسايي كنيم.»
==گزارش - 68==
وي حتي تلويحاً پيشنهاد ترجيح عمليات در چيلات و فاو را بر عمليات در العماره مطرح كرد و افزود: «ما اگر چيلات و فاو را عمل كنيم مقداري فرصت پيدا مي‌كنيم روي مانور عماره كار كنيم.»
==گزارش - 68==
البته، به جز طرح مانور، هماهنگي‌هاي مربوط به پشتيباني و تداركات سير معمول خود را طي مي‌كرد. از جمله در جلسه‌يي كه ساعت 23:20 امروز با حضور علي شمخاني، رحيم صفوي، مجيد بقايي، حسن باقري، احمد غلامپور و عزيز جعفري از سپاه پاسداران و سرهنگ صياد شيرازي، سرهنگ قويدل، سرهنگ جمشيدي‌، سرهنگ دژكام و سرهنگ آذرين‌ در محل قرارگاه نجف در ارتفاعات برغازه تشكيل شد، درباره‌ي واگذاري برخي امكانات زرهي، مخابرات، مهمات و موضوع پشتيباني گفت و گو شد و در نهايت توافقاتي انجام و تصميماتي اتخاذ شد.
==گزارش - 68==
در اين جلسه سرهنگ صياد شيرازي اعلام كرد: «از لشكر زاهدان 20 نفربر زرهي؛ از لشكر81، 40 تانك پي.‌ام.‌پي و 20 دستگاه نفربر زرهي خشايار و از لشكر92 زرهي، 50 دستگاه پي‌.ام.‌پي براي عمليات اختصاص يافته، لكن انتقال اين دستگاه‌ها به منطقه حداقل يك هفته طول خواهد كشيد.»
==گزارش - 68==
وي همچنين افزود: «20 هزار گلوله‌ي مهمات كه خريده‌ايم ديروز رسيد و در حال تخليه است و كشتي سلاح آر.پي.‌جي براي سپاه نيز (به ايران) رسيد و كمبود آن حل ‌شده است و حدود 250 دستگاه بي‌سيم نيز از سوي ارتش در اختيار سپاه قرار گرفته است.» ضمناً در اين جلسه مقرر شد:
==گزارش - 68==
در تقسيم امكانات ترابري و مهندسي با توجه به نوع مأموريت قرارگاه‌ها به نسبت دو به يك (2 به قرارگاه نجف و يك به قرارگاه كربلا) اقدام شود. علاوه بر اين، در انتهاي جلسه توافق شد آخرين هماهنگي‌ها براي تعيين تكليف نهايي موارد زير تا 48 ساعت بعد انجام شود:
==گزارش - 68==
1. عكس هوايي.*
==گزارش - 68==
2. وسايل مكانيزه.
==گزارش - 68==
3. وسايل مهندسي و كمپرسي.
==گزارش - 68==
4. بيمارستان.
==گزارش - 68==
5. پل‌ها.
6. برطرف كردن كمبود بي‌سيم‌ها (كه مقرر شد به وسيله‌ي هواپيما به خوزستان منتقل شود).<ref>سند شماره 159/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي، (تقي رضواني)، 17/10/1361 تا 4/11/1361، صص 89 ـ 87 و 102.</ref>
 
==گزارش - 281==
عراقي‌ها امروز شهرهاي اهواز، آبادان، سوسنگرد و جزيره‌ي خارك را هدف قرار دادند و به مين‌گذاري منطقه‌ي عمومي البحار پرداختند.
1. هواپيماهاي عراقي ساعت 10:30 امروز چند راكت به سوي نيروگاه رامين اهواز پرتاب كردند كه سبب وارد آمدن خسارت‌هايي به تجهيزات آماده‌ي نصب اين نيروگاه شد، اما اشكالي در توليد برق اين نيروگاه ايجاد نكرد. اين اقدام عراق تلفاتي در پي نداشت.<ref>سند شماره 159/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي، (تقي رضواني)، 17/10/1361 تا 4/11/1361، صص 89 ـ 87 و 102.</ref>
2. در گلوله‌باران شهر آبادان 4 منزل مسكوني تخريب شد.<ref>سند شماره 55410 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 29/10/1361، ص 4.</ref>
3. هواپيماهاي عراقي ساعت 15:30، 10 بمب به روستاي دهيمي در غرب سوسنگرد پرتاب كردند كه تعدادي از آن‌ها عمل نكرد. در اين اقدام به كسي آسيب نرسيد.<ref>سند شماره 55410 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 29/10/1361، ص 4.</ref>
4. هواپيماي عراقي ساعت 10:30 جزيره‌ي خارك را بمب‌باران كردند، اما در پرتاب بمب‌ها دقت كافي نداشتند و اين اقدام آنان تلفات مالي و جاني به هم‌راه نداشت.<ref>مأخذ 2، بخش دوم، ص 5، اهواز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 27/10/1361.</ref>
فرمانده كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه‌يي در اين باره مدعي شد: «هواپيماهاي جنگنده‌ي شجاع ما در ساعت 10 صبح روز جاري به تأسيسات نفتي جزيره‌ي خارك و كارخانه‌ي توليد گاز در شمال اهواز حمله [كرده] و آن‌ها را به دقت و به طور مؤثر مورد اصابت قرار داده‌اند.»<ref>مأخذ 2، بخش دوم، ص 1، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از راديو صوت‌الجماهير، 27/10/1361، اطلاعيه‌ي نظامي شماره 968.</ref>
5. به گزارش منابع اطلاعاتي، نيروهاي عراقي در منطقه‌ي عمومي البحار (فاو) اقدام به مين‌گذاري كردند. به گزارش اين منابع، كارشناسان فرانسوي در منطقه‌ي ام‌القصر اقدام به نصب موشك‌هاي زمين به زمين كرده‌اند. همچنين، تعدادي موشك به اين پايگاه تحويل داده ‌شده است.<ref>سند شماره 125555 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي اطلاعاتي، ستاد ناحيه‌ي ژاندارمري خوزستان، شماره 201، 10/11/1361، ص 1.</ref>
 
==گزارش - 282==
در اقدامات امروز افراد مسلح غير قانوني در شمال غرب كشور چند نفر به شهادت رسيدند؛ عده‌يي زخمي و چند تن گروگان گرفته شدند. همچنين خودروهاي مصادره‌شده به دست افراد مسلح مخالف آزاد شد و يك نفر از افراد حزب دمكرات به هلاكت رسيد.
1. نيروهاي مسلح غير قانوني با اجراي عمليات كمين در محور سنجي به تازه‌آباد در غرب سلماس، 2 نفر از نيروهاي ژاندارمري را به شهادت رساندند؛ يك نفر را زخمي كردند و يك نفر را گروگان گرفتند.<ref>مأخذ 2، بخش دوم، ص 1، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از راديو صوت‌الجماهير، 27/10/1361، اطلاعيه‌ي نظامي شماره 968.</ref>
2. در روستاي يازي بلاغي در شمال سقز، افراد مسلح غير قانوني وارد منزل ملاكريم، روحاني اين روستا ‌شده، او را سر بريدند. منابع اطلاعاتي دليل اين اقدام را جو مناسب اين روستا و هم‌كاري وي با جمهوري اسلامي اعلام كردند.<ref>سند شماره 346970 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 پ (ركن2) به فرماندهي تيپ 2 سقز (ركن2)، 12/11/1361، سند تك‌برگي.</ref>
3. در شرق نقده، نيروهاي حزب دمكرات در حوالي پاسگاه محمديار با اجراي عمليات كمين به چند خودرو از جمله خودرو اداره‌ي راه و ترابري نقده و آمبولانس جهاد نقده حمله كردند و 2 سرنشين آن را گروگان گرفتند. مهاجمان سپس آمبولانس را آتش زدند و با رسيدن نيروهاي سپاه متواري شدند.<ref>سند شماره 55309 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 28/10/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 349690 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه بعثت به فرماندهي قرارگاه حمزه، 29/10/1361، سند تك‌برگي.</ref>
در اين حادثه يك سرباز زخمي شد.
4. در جاده‌ي اشنويه، نيروهاي مسلح غير قانوني با ايجاد راه‌بندان، 6 خودرو را مصادره كرده و به روستاي قلات برده بودند كه با رسيدن نيروهاي سپاه و ايجاد درگيري، مهاجمان گريختند و 6 خودرو مصادره‌شده آزاد شد.<ref>سند شماره 088983 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، از ستاد مركزي سپاه پاسداران (طرح و برنامه عمليات) اطلاعات ـ عمليات به قائم‌مقام كل سپاه، شماره 54، 11/11/1361، ص 4؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/ 11/1361، ص 17.</ref>
نيروهاي خودي نيز بين دو روستاي حماملار و كهريز در شمال اروميه كمين گذاشتند كه در طول آن يك نفر از نيروهاي حزب دمكرات كردستان به هلاكت رسيد و يك اسلحه‌ي‌ ژ3 و مقداري مهمات كه هم‌راه وي بود، به دست نيروهاي خودي افتاد.<ref>سند شماره 353431 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلفنگرام، از قرارگاه بعثت به قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)، شماره 292، 2/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 349692 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از طرح و برنامه‌ي قرارگاه بعثت به فرماندهي قرارگاه بعثت، 29/10/1361، ص 1.</ref>
 
==گزارش - 283==
نيروهاي سازمان مجاهدين خلق در هشتپر طوالش، 2 نفر از اهالي پره‌سر طوالش به نام محمدعلي و علي بهراميان‌ را ترور كردند كه نفر اول در محل حادثه به شهادت رسيد و نفر دوم در راه بيمارستان شهيد شد. اين دو نفر با هم نسبت عمو و برادرزاده را داشتند.<ref>سند شماره 089347 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبرنامه، ارتباطات روابط عمومي ستاد مركزي سپاه پاسداران، شماره 39، 18/11/1361، ص 3، به نقل از گزارش ستاد منطقه3 سپاه پاسداران.</ref>
همچنين به حكم دادگاه انقلاب اسلامي شيراز 3 تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدين خلق به اعدام محكوم شدند و حكم آنان اجرا شد.
جرايم اين افراد عبارت بود از: شناسايي افراد متعهد براي ترور؛ شركت در درگيري‌هاي مسلحانه؛ آتش زدن يك اتوبوس شركت واحد؛ مسئوليت در واحدهاي گوناگون صنفي و تبليغاتي سازمان؛ داشتن اسلحه و مهمات؛ كمك مالي به سازمان؛ حضور در خانه‌هاي تيمي و...<ref>روزنامه‌ي كيهان، 28/10/1361، ص 2، حكم دادگاه انقلاب شيراز.</ref>
 
==گزارش - 284==
امروز نيروهاي داوطلب بسياري از شهرهاي گوناگون كشور عازم جبهه‌هاي جنگ و عده‌يي نيز براي بازسازي آبادان رهسپار اين شهر شدند.
اولين گروه از نيروهاي گردان احتياط قدس لشكر‌21 حمزه متشكل از اقشار گوناگون مردم از جمله مهندس مكانيك، مهندس راه و ساختمان، كارگر و كشاورز و... در سنين 22 تا 60 سال از پادگان لويزان، عازم جبهه‌هاي جنگ شدند.
سرهنگ نظري‌ در گفت و گويي در مورد شيوه‌ي آموزش اين افراد گفت: «براي اين‌كه سطح آموزش پرسنل احتياط گردان‌هاي قدس بالا باشد تصميم بر اين است كه در مناطق جنگي به آن‌ها آموزش‌هاي نظامي داده شود و با توجه به اين‌كه اين عده قبلاً خدمت سربازي را گذرانده‌اند، قطعاً ميزان كارايي آن‌ها در جبهه‌هاي جنگ بسيار مفيد خواهد بود.»
وي افزود: «مدت اقامت اين افراد در جبهه و همچنين شركت آن‌ها در حمله‌ها به نظر خود آن‌ها بستگي خواهد داشت و اين گردان‌ها مانند گروه‌هاي بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نوعي نيروي ذخيره با كارايي مثبت خواهند بود.»<ref>همان.</ref>
همچنين 100 نفر از هنرجويان شهيد باهنر‌ تهران؛ 25 نفر از جوانان شهر اسكو از توابع تبريز؛ يك‌صد و شصت و دومين گروه از نيروهاي داوطلب مردمي از خميني‌شهر و 150 نفر از نيروهاي عضو پايگاه‌هاي مقاومت آباده راهي جبهه‌هاي جنگ شدند.<ref>روزنامه‌ي اطلاعات، 27/10/1361، ص 2.</ref>
به گزارش روزنامه‌ي اطلاعات، صدها تن از جوانان دلير آذربايجان شرقي؛ شماري از جان بر كفان سپاه پاسداران سبزوار، كميته‌ي انقلاب اسلامي بجنورد و امدادگران بيرجند؛ گروهي از هنرجويان هنرستان صنعتي ديباج همدان؛ عده‌‌يي از برادران بسيج سپاه پاسداران شهرستان‌هاي جيرفت و كهنوج و گروهي از رزمندگان بسيج شهركرد؛ گروه‌هايي از برادران جان بر كف بسيج سپاه پاسداران شهرهاي بيرجند، قوچان و شيروان؛ عده‌يي از جان بر كفان سپاه پاسداران كاشان؛ گروهي از برادران بسيج مستضعفين سپاه پاسداران شهرهاي اردبيل، مشكين‌شهر، خلخال و بيله‌سوار؛ شماري از نيروهاي ژاندارمري اردبيل؛ عده‌يي از برادران عضو بسيج سپاه پاسداران شهرهاي جيرفت و كهنوج و گروهي از جان بر كفان بسيج سپاه و اعضاي انجمن اسلامي دبيرستان هفده شهريور درچه‌ي اصفهان به جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل عزيمت كردند.<ref>سند شماره 088983 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، از ستاد مركزي سپاه پاسداران (طرح و برنامه عمليات) اطلاعات ـ عمليات به قائم‌مقام كل سپاه، شماره 54، 11/11/1361، ص 4؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/ 11/1361، ص 17.</ref>
50 تن از طلاب و روحانيون مدرسه‌ي آيت‌الله گلپايگاني و مدرسه‌ي رسالت قم نيز به منظور تبليغات راهي جبهه‌هاي جنگ شدند.<ref>همان، ص 2.</ref>
از ساري نيز 45 تن از نيروهاي فني به هم‌راه 3 كاميون كالاهاي اهدايي مردم به جبهه‌ها اعزام شدند.
همچنين، براي بازسازي شهر آبادان 40 نفر از اهالي روستاهاي قشلاق، قلعه‌ميرزا، دلونظر، مشكان، دهبيد و خرمي و 22 تن از هنرجويان رشته‌ي ساختمان هنرستان مرشدي اصطهبانات از استان فارس به اين شهر اعزام شدند.
از ياسوج، آمل و مشكين‌شهر نيز اكيپ‌هاي فني مهندسي و خدمات درماني به مناطق جنگي اعزام شدند.<ref>همان، ص 4.</ref>
 
==گزارش - 285==
استاندار باختران درباره‌ي ميزان اعتبارات تخصيص‌يافته و ميزان اعتبارات جذب‌شده براي بازسازي مناطق آسيب‌ديده‌ي اين استان گفت:
«از سه ميليارد و ششصد و سي و پنج ميليون ريال اعتبار اختصاص‌يافته در سال 1361، تا كنون دو ميليارد و هفتصد و سي و سه ميليون و ششصد هزار و دويست و شصت و چهار ريال آن جهت بازسازي و نوسازي مناطق جنگي استان هزينه ‌شده است و با برنامه‌ريزي‌هايي كه ‌شده، براي سال آتي سيزده ميليارد و سيصد و پنجاه ميليون ريال اعتبار پيشنهاد ‌شده است.»<ref>روزنامه‌ي كيهان، 2/11/1361، ص 8.</ref>
 
==گزارش - 286==
در پي اعلام مسئولان آموزش و پرورش درباره‌ي شروع به كار مجتمع‌هاي آموزشي در جبهه‌هاي جنگ براي ارتقاي علمي دانش‌آموزان، امروز نخستين دبيرستان جبهه‌هاي جنگ با ثبت ‌نام 740 دانش‌آموز رزمنده در محل استقرار تيپ المهدي آغاز به كار كرد.
مديركل آموزش و پرورش فارس در اين باره گفت:
«دانش‌آموزان ما در جبهه‌هاي نبرد، ضمن مقابله با دشمنان بعثي، صهيونيستي، در اين دبيرستان اشتغال به تحصيل دارند و تا نيمه‌ي دي ماه جاري، تعداد 740 نفر از دانش‌آموزان رزمنده در اين دبيرستان ثبت ‌نام كرده‌اند كه 480 تن از آنان قبل از آغاز درس، به خط مقدم جبهه اعزام شدند و بقيه مشغول تحصيل مي‌باشند.» وي افزود:
«افراد اعزامي به خط مقدم جبهه، به زودي به محل اردوگاه آموزشي بازخواهند گشت و فعاليت‌هاي درسي را آغاز مي‌كنند.» وي همچنين افزود: «5 تن از دبيران دبيرستان مذكور از شهرهاي شيراز و جهرم، داوطلبانه كار تدريس دانش‌آموزان رزمنده را دنبال مي‌كنند و دروس رياضيات، زبان، ادبيات، اقتصاد، آمار، بينش ديني، فيزيك و شيمي جزء برنامه‌هاي درسي كلاس‌ها است.»
مديركل آموزش و پرورش استان فارس گفت: «همچنين برنامه‌يي جهت كلاس تقويتي و آمادگي كنكور دانش‌آموزان كلاس چهارم دبيرستان مذكور در تيپ داير ‌شده است.»<ref>مأخذ 16، ص 4.</ref>
 
==گزارش - 287==
مديركل منطقه‌ي 10 تأمين اجتماعي در گفت و گو با خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران درباره‌ي اقدامات تأميني و رفاهي اين سازمان براي مهاجران جنگ تحميلي ساكن در اصفهان گفت: «5400 تن از مهاجرين جنگ تحميلي ساكن در اصفهان تحت پوشش همه‌جانبه‌ي سازمان تأمين اجتماعي منطقه قرار گرفتند و طي 10 ماهه گذشته 600 ميليون ريال به 2600 تن از آن‌ها بابت حقوق مستمري و يا بازنشستگي پرداخت شد.» وي افزود:
«19 هزار كارگاه و كارخانه‌ي‌ كوچك و بزرگ و 700 هزار تن كارگر و خانواده‌هاي تحت پوشش در استان‌هاي اصفهان، يزد، چهارمحال و بختياري زير پوشش تأمين اجتماعي قرار دارند كه از مزاياي سازمان تأمين اجتماعي استفاده مي‌كنند و ماهيانه معادل 700 ميليون ريال به 24500 تن مستمري‌بگير تحت پوشش منطقه 10 تأمين اجتماعي پرداخت مي‌شود.»<ref>مأخذ 14، ص 7.</ref>
 
==گزارش - 288==
آقاي هاشمي رفسنجاني امروز با ناخدا بهرام افضلي فرمانده نيروي دريايي؛ حجت‌الاسلام محمدعلي الهي مدير و مسئولان دواير سياسي ـ ايدئولوژيك اين نيرو؛ جمعي از افسران نيروي دريايي و شماري از پاسداران انقلاب اسلامي در قرارگاه مشترك دريايي نوح ديدار كرد. مهم‌ترين محورهاي سخنان رفسنجاني در اين ديدار عبارت بود از: يادآوري رسالت مهم نيروي دريايي در حفظ امنيت خليج فارس و اهميت خليج فارس و امنيت آن براي دنياي عرب؛ تصميم بر اجراي سياست مقابله به مثل در صورت محروم شدن ايران از آبراه خليج فارس؛ انتقاد از حمايت‌هاي همه‌جانبه‌ي فرانسه از عراق و عملكرد دولت سوسيالست فرانسه در پناه دادن به نيروهاي مخالف دولت ايران؛ غير منتظره خواندن سياست‌هاي اين كشور به نفع دنياي سرمايه‌داري و صهيونيست‌ها و...
آقاي هاشمي رفسنجاني در اين ديدار با يادآوري مسئوليت مهم نيروي دريايي در حفظ امنيت خليج فارس و راه‌هاي آبي گفت:
«شما در اين دو سال ثابت كرديد كه تصورات بعضي از مردم و القاي دشمنان مبني بر اين‌كه ممكن است ايران حالت ويران‌گري داشته باشد و امنيت آب‌هاي خليج فارس را به هم بزند و دنيا را به بحران بكشد، خلاف واقع است و ما مي‌دانيم كه جهان با ناامني خليج فارس دچار دردسر بسيار بزرگي خواهد شد، چرا كه شيشه‌ي عمر بسياري از مؤسسات عظيم اقتصادي دنيا در منطقه است و اگر يك بحران و ناامني 5 ماهه در اين منطقه پيدا شود، ما نمي‌دانيم كه از لحاظ اقتصادي دنيا با چه عواقبي رو به رو خواهد شد و به سر غرب چه خواهد آمد. ما اصولاً مردمي نيستيم كه طالب ناامني و بحران و هرج و مرج باشيم و اساس و پايه‌ي ‌كار ما بر اين است كه در محيط تعاون حرف‌مان را بزنيم و فكرمان را عرضه كنيم، زيرا نفوذ فكر ما در شرايط عادي بسيار بيش‌تر است. البته، ما خود را آماده كرده‌ايم كه اگر آن‌ها ناامني را بر ما تحميل كردند و علائمي نشان دادند كه مي‌خواهند ما را از راه‌هاي آبي محروم كنند، ما هم بي‌كار ننشستيم و سياست جمهوري اسلامي در درجه‌ي اول حفظ امنيت خليج فارس است، زيرا هم ما و هم مسلمانان منطقه و هم دنيا به اين امنيت نياز دارند. اگر آن‌ها بخواهند روزي شيطنت كنند و ما را محروم نمايند، آن روز اتفاقي خواهد افتاد كه ما هم نمي‌خواهيم بيفتد.
ما به خاطر حفظ امنيت خليج فارس تا كنون ابزار پيشرفته و امكانات خاص خود را به كار نگرفته‌ايم، ولي متأسفانه بعضي از همان نيروهاي بزرگ غربي كه شيشه‌ي عمرشان در اين منطقه است، دارند به دست خودشان مقدمات چنين انفجاري را فراهم مي‌كنند.
مثلاً فرانسوي‌ها كه ابزار جنگي پيشرفته‌يي را در اختيار عراقي‌ها مي‌گذارند و در كارها هم بي‌دخالت نيستند، خيال مي‌كنند با ايجاد ناامني براي بعضي از كشتي‌ها و بندرهاي ما قضيه به اين‌جا تمام مي‌شود و اين اشتباه بسيار بزرگي است كه آن‌ها مرتكب مي‌شوند و من اميدوارم معناي حرف امروز من براي دنيا روشن باشد و به نظر مي‌رسد كه فرانسه بدترين سياست‌هاي ممكن را از لحاظ عقلي و استدلالي اتخاذ كرده است.
سوسياليست‌هاي فرانسه به عنوان يك حزب مكتب‌دار كه ده‌ها سال با جريان‌هاي مقابل خودشان مبارزه كرده بودند، در سايه‌ي پيروزي‌هاي جمهوري اسلامي ايران كه ضربه‌يي سنگيني به دنياي سرمايه‌داري زد، توانستند يك قدم جلو بيايند و به قدرت برسند، اما آن‌ها در عمل سياستي را اتخاذ كردند كه بي‌مكتبي و بي‌اصولي را نشان مي‌دهد.
آن‌ها در عمل از ژنرال‌هاي فراري ايران ـ كه با سوسياليسم و افكار چپ بسيار فاصله دارند ـ و از چپ‌نماها به صورت مجموعه حمايت مي‌كنند.
آن‌ها براي چاپيدن چند دلار بيش‌تر از نفت‌هاي عربستان و كويت و امارات و اين قبيل كشورها در منطقه به دريوزگي افتاده‌اند و براي جلب‌ نظر آن‌ها سياست‌شان را تابع تمايلات اين كشورها قرار داده‌اند و در واقع حزب سوسياليست فرانسه به عنوان يك اهرم در دست سرمايه‌داران امريكا عمل مي‌كند و آينده در اين مورد قضاوت خواهد كرد.
كاري كه اكنون ريگان و صهيونيست‌ها بايد بكنند، دقيقاً به سوسياليست‌ها محول ‌شده است، به ‌طوري كه مركزيت تروريسم منطقه را سوسياليست‌هاي فرانسوي به عهده گرفته‌اند.
امريكا و فرانسه و اين قبيل كشورها طي بيست سال گذشته، دولت عراق را به خاطر اين‌كه يك دولت تروريست است از خيلي چيزها محروم كرده‌اند.
فرانسه اسلحه‌هايي را كه فقط به صورت وسيله‌ي ترور عمل مي‌كنند به عراق مي‌دهد و موشك‌هاي اگزوست را براي حمله به كشتي‌هاي تجاري در خليج فارس در اختيار عراقي‌ها مي‌گذارد و ما معتقديم فرانسه از اين طريق است كه تروريست مي‌شود. آن‌ها براي تروريست‌هاي فراري ايران ملاقات ترتيب مي‌دهند و روزنامه‌ها و راديوها را و تلويزيون‌هاي‌شان را در اختيار آن‌ها مي‌گذارند و اين بهترين نشانه‌ي ضعف آن‌هاست.
آن‌ها فكر مي‌كنند كه اين نمايش‌ها براي دل‌سرد كردن جمهوري اسلامي ايران كافي است. اين حركت دولت فرانسه سرنوشت مردم و اقتصاد فرانسه را كاملاً به ماندن شخصي مثل صدام كه آفتابش بر لب بام است و ماندني نيست بستگي داده است.»
ناخدا بهرام افضلي نيز درباره‌ي هم‌كاري‌ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با سپاه پاسداران و اولويت‌هاي آموزشي نيروي دريايي ارتش گفت:
«هم‌كاري بين مسئولين سپاه پاسداران و نيروي دريايي در سطح صميمانه‌يي است و بيش از يك سال است كه نيروي دريايي در امر آموزش و سازمان‌دهي واحدهاي سپاه پاسداران فعاليت مي‌كند و اولين گروه آموزش‌ديدگان هم‌اكنون در بندرعباس دوره‌هاي كارآموزي عملي را طي مي‌كنند و گروه ديگري نيز در مراكز آموزشي رشت و بندرانزلي و منجيل در حال گذراندن دوره‌هاي لازم هستند.» وي در مورد اهداف نيروي دريايي گفت: «مسئله‌ي انسان‌سازي از مهم‌ترين اهداف نيروي دريايي در دوران پس از انقلاب بوده است و در اين رابطه دانشكده‌ي نيروي دريايي در نوشهر و مراكز آموزشي در شمال مشغول به‌ كار ‌شده‌اند.»<ref>مأخذ 14، ص 18.</ref>
 
==گزارش - 289==
به نوشته‌ي روزنامه‌ي اطلاعات، حبيب‌الله عسگراولادي وزير بازرگاني جمهوري اسلامي ايران، دومين دور از گفت و گوهاي رسمي خود با وزير تجارت خارجي‌ يوگسلاوي‌ را در بلگراد آغاز كرد. به دنبال اين گفت و گو كارشناسان اقتصادي و تجاري دو كشور، در 3 كميته‌ي مشترك به بررسي امكانات توسعه‌ي روابط بازرگاني موجود بين ايران و يوگسلاوي پرداختند. سرپرستي كميته‌هاي سه‌گانه‌ي ايران در مذاكرات را ـ كه هنوز ادامه دارد ـ مديرعامل شركت كشتي‌راني جمهوري اسلامي ايران و معاونان وزارت بازرگاني بر عهده دارند.
وزير بازرگاني ايران در اين مصاحبه، گفت و گوهاي خود با مقامات يوگسلاوي را رضايت‌بخش خواند و اظهار اميدواري كرد كه سطح معاملات تجاري بين دو كشور از حد پيش‌بيني‌شده فراتر رود. عسگراولادي و هيئت هم‌راه بعد از ظهر ديروز به دنبال شركت در ميهماني كه از سوي وزير تجارت خارجي‌ يوگسلاوي‌ به مناسبت ورود وي ترتيب يافته بود، با معاون نخست‌وزير يوگسلاوي آقاي ندليكو مانديچ ملاقات و درباره‌ي موضوعات مورد علاقه‌ي دو كشور گفت و گو كرد.»<ref>روزنامه‌ي اطلاعات، 28/10/1361، ص آخر.</ref>
 
==گزارش - 290==
قائم‌مقام وزارت بازرگاني در بازگشت از سفر به دو كشور مالزي و بنگلادش دستاوردهاي سفر خود را به اين دو كشور گسترش روابط بازرگاني با كشورهاي جهان سوم به ويژه كشورهاي غير متعهد؛ خريد مستقيم كالا از توليدكنندگان و حذف واسطه‌ها و همچنين تشكيل بازار مشترك اسلامي براي مسئولان اين كشورها عنوان كرد.
آقاي مجيد هدايت‌زاده‌ گفت: «در اين سفر يادداشت تفاهمي بين جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي بنگلادش و مالزي امضا شد كه بر اساس اين يادداشت، زمينه‌هاي مختلف مبادلات كالا؛ سفر هيئت‌هاي بازرگاني و تجاري بين اين كشورها؛ هم‌كاري اقتصادي و بازرگاني و نيز تسهيلات بانكي به منظور توسعه‌ي روابط تجاري فراهم خواهد شد.» وي گفت: «در يادداشت تفاهم بين طرفين، به خريد 100 هزار تن نفت از جمهوري اسلامي ايران اشاره ‌شده است.» وي افزود: «در زمينه‌ي تسهيلات بانكي و هم‌كاري كشتي‌راني و خريد كنف و محصولات كنفي مذاكراتي شد كه بنگلادش متقبل شد تمام كنف مورد مصرف ايران را بدهد. و نيز دو مورد اعزام دانشجو به اين كشور نيز گفت ‌و گوهايي انجام گرفت.»<ref>مأخذ 14، ص 17.</ref>
 
==گزارش - 291==
در پي تصميم مجلس كويت براي تعيين حدود مرزهاي اين كشور با عراق، امروز يك هواپيماي عراقي به منطقه‌ي هوايي كويت تجاوز كرد و ديوار صوتي را شكست.*<ref>سند شماره 213673 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: خبرها و نظرها (اطلاعاتي ـ سياسي ـ خارجي)، دفتر مطالعات و پژوهش‌ها، 28/10/1361، صص 3 و 4.</ref>
به نوشته‌ي دو روزنامه‌ي تايمز زامبيا و زامبياديلي، كنت كائوندا رئيس‌جمهوري زامبيا پيام ويژه‌يي از صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق در مورد هفتمين اجلاس سران جنبش عدم تعهد كه قرار است در دهلي‌نو برگزار شود دريافت كرده است و اين پيام ديروز توسط محمد سعيد الصحاف رئيس بخش بين‌المللي وزارت خارجه‌ي عراق به كائوندا تسليم شد. اين روزنامه‌ها به نقل از الصحاف نوشتند كه صدام حسين خواستار حمايت زامبيا از تصميماتي است كه در اين مجلس اتخاذ خواهد شد.<ref>مأخذ 2، بخش دوم، ص 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از خبرگزاري كويت از لوزاكا ـ 27/10/1361.</ref>
 
==گزارش - 292==
در پي سفر برخي مقامات كشورهاي عرب به عراق و فعاليت‌هاي سياسي كه در سطح رهبران كشورهاي عرب در منطقه انجام مي‌شود، روزنامه‌ي كيهان به نقل از خبرگزاري‌ها در گزارشي درباره‌ي اين فعاليت‌ها نوشت:
«عبدالحليم خدام وزير خارجه‌ي سوريه، روز گذشته در چارچوب سفر به 5 كشور خليج فارس از جمله عربستان سعودي، كويت، بحرين، قطر و امارات عربي متحده، وارد رياض پايتخت عربستان سعودي شد.
فهد شاه عربستان سعودي، روز گذشته عبدالحليم خدام وزير خارجه‌ي سوريه را كه حامل پيامي از حافظ اسد رئيس‌جمهوري اين كشور بود، به حضور پذيرفت.»
به نوشته‌ي كيهان:
«خبرگزاري عربستان ضمن اعلام اين ديدار جزئيات مذاكره را فاش نكرد. به دنبال ديدارهاي عبدالله بن عبدالعزيز ولي‌عهد عربستان از عراق و سوريه در هفته‌ي جاري در جهت بهبود روابط بين دو كشور، پس از حمايت سوريه از ايران در جنگ بيست و هشت ماهه‌ي خليج فارس و بستن مرزهايش با عراق و قطع جريان نفت خام عراق از طريق خطوط لوله كه وارد خاك عراق مي‌شود، روابط بين عربستان و سوريه تيره شد.
خدام، آخرين رهبر عرب است كه در مشورت‌هاي شتاب‌زده‌ي كشورهاي عربي پيرامون مسائلي از قبيل جنگ ايران و عراق و مشكل خاورميانه از كشورهاي خليج فارس ديدن مي‌كند.
حسين شاه اردن نيز ديروز از بغداد وارد رياض شد. همچنين، وزير خارجه‌ي تونس‌ قرار است پس از ديدار از عمان، عربستان سعودي، بحرين و قطر وارد كويت شود.
ياسر عرفات رهبر فلسطيني‌ها كه ديروز از عراق وارد قطر شد، پس از اين‌كه درباره‌ي ديدار اخيرش از مسكو و ساير مسائل عرب با شيخ خليفه بن حامد آل‌ثاني حاكم قطر مذاكراتي انجام داد، راهي دمشق شد. در اين حال، عبدالقادر بن قاسم معاون وزير خارجه‌ي الجزاير‌ كه حامل پيامي از سوي احمد طالب ابراهيمي‌ وزير خارجه‌ي اين كشور براي همتاي بحريني‌اش است، امروز به بحرين پرواز كرد.
عربستان سعودي و چند كشور ديگر خليج فارس براي پايان دادن هر چه زودتر به جنگ خليج فارس به الجزاير كه با ايران دوست است، اميد بسته است.»<ref>روزنامه‌ي كيهان، 27/10/1361، ص 2.</ref>
 
==گزارش - 293==
شش تن از مردم عراق با عبور از مرزهاي غربي كشور به جمهوري اسلامي پناهنده شدند. اين افراد از اهالي شهرك هولير عراق هستند.<ref>روزنامه‌ي اطلاعات، 29/10/1361، ص 3، گزارشي از خبرگزاري جمهوري اسلامي.</ref>





نسخهٔ کنونی تا ‏۷ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۳۱

روزشمار جنگ سال 1361
1361.10.27
نام‌های دیگر بیست و هفت دی
تاریخ شمسی 1361.10.27
تاریخ میلادی 17 ژانویه 1983
تاریخ قمری 2 ربيع‌الثاني 1403



گزارش - 280

پس از گذشت 5 روز از اعلام موافقت فرماندهان ارتش با اجراي عمليات از محور فكه ـ چزابه براي تصرف سرپل غزيله و حركت به سوي العماره، "چگونگي اجراي مانور" مهم‌ترين مشكل در رسيدن به يك جمع‌بندي قاطع در خصوص اجراي عمليات بود. به رغم برگزاري جلسات متعدد هر روزه و پرداختن به موضوع "مانور"، ترديد در مورد رسيدن يا نرسيدن نيروهاي عمل‌كننده به هدف، بر فضاي مباحث سايه افكنده بود و همچنان موضوعاتي مانند: عمق زياد هدف؛ يك يا دو مرحله‌يي شدن عمليات و پذيرش يا مخالفت با رفتن يك‌باره به غزيله؛ بالا رفتن هشياري عراق؛ تقويت منطقه از جانب دشمن و تا حدي از بين رفتن اصل غافل‌گيري و... به اين ترديدها دامن مي‌زد. سخنان امروز فرمانده كل سپاه در جمع فرماندهان ارشد سپاه (رحيم صفوي، غلامعلي رشيد، حسن باقري و مجيد بقايي) تا حدي از اين ترديد حكايت مي‌كند. وي در اين جمع‌ گفت: «ما هدف‌هايي در اين منطقه مانند "علي غربي" داشتيم كه صرف نظر كرديم. تازه! تا ما به بغداد نرويم صدام ساقط نمي‌شود. و بعد هدف را محدود كرديم تا رسيديم به حلفائيه و مجدداً منطقه‌ي عمليات را محدودتر مي‌كنيم. [بنابراين] ما در اين منطقه به جايي نمي‌رسيم.» غلامعلي رشيد نيز دليل كاهش تدريجي وسعت منطقه‌ي عمليات را كه در دوره‌ي نسبتاً طولاني مباحث طرح مانور اتفاق افتاده است، نداشتن شناخت كافي از زمين منطقه دانست و گفت: «اشكال اين است كه در زمين‌هايي كه [قصد] عمليات داريم، قبل از آن‌كه زمين را بشناسيم، براي آن طرح مانور مي‌چينيم، در حالي كه بايد قبل از اين‌كه تصميم داشتيه باشيم در جايي عمليات كنيم، مناطق را شناسايي كنيم.» وي حتي تلويحاً پيشنهاد ترجيح عمليات در چيلات و فاو را بر عمليات در العماره مطرح كرد و افزود: «ما اگر چيلات و فاو را عمل كنيم مقداري فرصت پيدا مي‌كنيم روي مانور عماره كار كنيم.» البته، به جز طرح مانور، هماهنگي‌هاي مربوط به پشتيباني و تداركات سير معمول خود را طي مي‌كرد. از جمله در جلسه‌يي كه ساعت 23:20 امروز با حضور علي شمخاني، رحيم صفوي، مجيد بقايي، حسن باقري، احمد غلامپور و عزيز جعفري از سپاه پاسداران و سرهنگ صياد شيرازي، سرهنگ قويدل، سرهنگ جمشيدي‌، سرهنگ دژكام و سرهنگ آذرين‌ در محل قرارگاه نجف در ارتفاعات برغازه تشكيل شد، درباره‌ي واگذاري برخي امكانات زرهي، مخابرات، مهمات و موضوع پشتيباني گفت و گو شد و در نهايت توافقاتي انجام و تصميماتي اتخاذ شد. در اين جلسه سرهنگ صياد شيرازي اعلام كرد: «از لشكر زاهدان 20 نفربر زرهي؛ از لشكر81، 40 تانك پي.‌ام.‌پي و 20 دستگاه نفربر زرهي خشايار و از لشكر92 زرهي، 50 دستگاه پي‌.ام.‌پي براي عمليات اختصاص يافته، لكن انتقال اين دستگاه‌ها به منطقه حداقل يك هفته طول خواهد كشيد.» وي همچنين افزود: «20 هزار گلوله‌ي مهمات كه خريده‌ايم ديروز رسيد و در حال تخليه است و كشتي سلاح آر.پي.‌جي براي سپاه نيز (به ايران) رسيد و كمبود آن حل ‌شده است و حدود 250 دستگاه بي‌سيم نيز از سوي ارتش در اختيار سپاه قرار گرفته است.» ضمناً در اين جلسه مقرر شد: در تقسيم امكانات ترابري و مهندسي با توجه به نوع مأموريت قرارگاه‌ها به نسبت دو به يك (2 به قرارگاه نجف و يك به قرارگاه كربلا) اقدام شود. علاوه بر اين، در انتهاي جلسه توافق شد آخرين هماهنگي‌ها براي تعيين تكليف نهايي موارد زير تا 48 ساعت بعد انجام شود: 1. عكس هوايي.* 2. وسايل مكانيزه. 3. وسايل مهندسي و كمپرسي. 4. بيمارستان. 5. پل‌ها. 6. برطرف كردن كمبود بي‌سيم‌ها (كه مقرر شد به وسيله‌ي هواپيما به خوزستان منتقل شود).[۱]

گزارش - 281

عراقي‌ها امروز شهرهاي اهواز، آبادان، سوسنگرد و جزيره‌ي خارك را هدف قرار دادند و به مين‌گذاري منطقه‌ي عمومي البحار پرداختند. 1. هواپيماهاي عراقي ساعت 10:30 امروز چند راكت به سوي نيروگاه رامين اهواز پرتاب كردند كه سبب وارد آمدن خسارت‌هايي به تجهيزات آماده‌ي نصب اين نيروگاه شد، اما اشكالي در توليد برق اين نيروگاه ايجاد نكرد. اين اقدام عراق تلفاتي در پي نداشت.[۲] 2. در گلوله‌باران شهر آبادان 4 منزل مسكوني تخريب شد.[۳] 3. هواپيماهاي عراقي ساعت 15:30، 10 بمب به روستاي دهيمي در غرب سوسنگرد پرتاب كردند كه تعدادي از آن‌ها عمل نكرد. در اين اقدام به كسي آسيب نرسيد.[۴] 4. هواپيماي عراقي ساعت 10:30 جزيره‌ي خارك را بمب‌باران كردند، اما در پرتاب بمب‌ها دقت كافي نداشتند و اين اقدام آنان تلفات مالي و جاني به هم‌راه نداشت.[۵] فرمانده كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه‌يي در اين باره مدعي شد: «هواپيماهاي جنگنده‌ي شجاع ما در ساعت 10 صبح روز جاري به تأسيسات نفتي جزيره‌ي خارك و كارخانه‌ي توليد گاز در شمال اهواز حمله [كرده] و آن‌ها را به دقت و به طور مؤثر مورد اصابت قرار داده‌اند.»[۶] 5. به گزارش منابع اطلاعاتي، نيروهاي عراقي در منطقه‌ي عمومي البحار (فاو) اقدام به مين‌گذاري كردند. به گزارش اين منابع، كارشناسان فرانسوي در منطقه‌ي ام‌القصر اقدام به نصب موشك‌هاي زمين به زمين كرده‌اند. همچنين، تعدادي موشك به اين پايگاه تحويل داده ‌شده است.[۷]

گزارش - 282

در اقدامات امروز افراد مسلح غير قانوني در شمال غرب كشور چند نفر به شهادت رسيدند؛ عده‌يي زخمي و چند تن گروگان گرفته شدند. همچنين خودروهاي مصادره‌شده به دست افراد مسلح مخالف آزاد شد و يك نفر از افراد حزب دمكرات به هلاكت رسيد. 1. نيروهاي مسلح غير قانوني با اجراي عمليات كمين در محور سنجي به تازه‌آباد در غرب سلماس، 2 نفر از نيروهاي ژاندارمري را به شهادت رساندند؛ يك نفر را زخمي كردند و يك نفر را گروگان گرفتند.[۸] 2. در روستاي يازي بلاغي در شمال سقز، افراد مسلح غير قانوني وارد منزل ملاكريم، روحاني اين روستا ‌شده، او را سر بريدند. منابع اطلاعاتي دليل اين اقدام را جو مناسب اين روستا و هم‌كاري وي با جمهوري اسلامي اعلام كردند.[۹] 3. در شرق نقده، نيروهاي حزب دمكرات در حوالي پاسگاه محمديار با اجراي عمليات كمين به چند خودرو از جمله خودرو اداره‌ي راه و ترابري نقده و آمبولانس جهاد نقده حمله كردند و 2 سرنشين آن را گروگان گرفتند. مهاجمان سپس آمبولانس را آتش زدند و با رسيدن نيروهاي سپاه متواري شدند.[۱۰] در اين حادثه يك سرباز زخمي شد. 4. در جاده‌ي اشنويه، نيروهاي مسلح غير قانوني با ايجاد راه‌بندان، 6 خودرو را مصادره كرده و به روستاي قلات برده بودند كه با رسيدن نيروهاي سپاه و ايجاد درگيري، مهاجمان گريختند و 6 خودرو مصادره‌شده آزاد شد.[۱۱] نيروهاي خودي نيز بين دو روستاي حماملار و كهريز در شمال اروميه كمين گذاشتند كه در طول آن يك نفر از نيروهاي حزب دمكرات كردستان به هلاكت رسيد و يك اسلحه‌ي‌ ژ3 و مقداري مهمات كه هم‌راه وي بود، به دست نيروهاي خودي افتاد.[۱۲]

گزارش - 283

نيروهاي سازمان مجاهدين خلق در هشتپر طوالش، 2 نفر از اهالي پره‌سر طوالش به نام محمدعلي و علي بهراميان‌ را ترور كردند كه نفر اول در محل حادثه به شهادت رسيد و نفر دوم در راه بيمارستان شهيد شد. اين دو نفر با هم نسبت عمو و برادرزاده را داشتند.[۱۳] همچنين به حكم دادگاه انقلاب اسلامي شيراز 3 تن از افراد وابسته به سازمان مجاهدين خلق به اعدام محكوم شدند و حكم آنان اجرا شد. جرايم اين افراد عبارت بود از: شناسايي افراد متعهد براي ترور؛ شركت در درگيري‌هاي مسلحانه؛ آتش زدن يك اتوبوس شركت واحد؛ مسئوليت در واحدهاي گوناگون صنفي و تبليغاتي سازمان؛ داشتن اسلحه و مهمات؛ كمك مالي به سازمان؛ حضور در خانه‌هاي تيمي و...[۱۴]

گزارش - 284

امروز نيروهاي داوطلب بسياري از شهرهاي گوناگون كشور عازم جبهه‌هاي جنگ و عده‌يي نيز براي بازسازي آبادان رهسپار اين شهر شدند. اولين گروه از نيروهاي گردان احتياط قدس لشكر‌21 حمزه متشكل از اقشار گوناگون مردم از جمله مهندس مكانيك، مهندس راه و ساختمان، كارگر و كشاورز و... در سنين 22 تا 60 سال از پادگان لويزان، عازم جبهه‌هاي جنگ شدند. سرهنگ نظري‌ در گفت و گويي در مورد شيوه‌ي آموزش اين افراد گفت: «براي اين‌كه سطح آموزش پرسنل احتياط گردان‌هاي قدس بالا باشد تصميم بر اين است كه در مناطق جنگي به آن‌ها آموزش‌هاي نظامي داده شود و با توجه به اين‌كه اين عده قبلاً خدمت سربازي را گذرانده‌اند، قطعاً ميزان كارايي آن‌ها در جبهه‌هاي جنگ بسيار مفيد خواهد بود.» وي افزود: «مدت اقامت اين افراد در جبهه و همچنين شركت آن‌ها در حمله‌ها به نظر خود آن‌ها بستگي خواهد داشت و اين گردان‌ها مانند گروه‌هاي بسيج سپاه پاسداران انقلاب اسلامي نوعي نيروي ذخيره با كارايي مثبت خواهند بود.»[۱۵] همچنين 100 نفر از هنرجويان شهيد باهنر‌ تهران؛ 25 نفر از جوانان شهر اسكو از توابع تبريز؛ يك‌صد و شصت و دومين گروه از نيروهاي داوطلب مردمي از خميني‌شهر و 150 نفر از نيروهاي عضو پايگاه‌هاي مقاومت آباده راهي جبهه‌هاي جنگ شدند.[۱۶] به گزارش روزنامه‌ي اطلاعات، صدها تن از جوانان دلير آذربايجان شرقي؛ شماري از جان بر كفان سپاه پاسداران سبزوار، كميته‌ي انقلاب اسلامي بجنورد و امدادگران بيرجند؛ گروهي از هنرجويان هنرستان صنعتي ديباج همدان؛ عده‌‌يي از برادران بسيج سپاه پاسداران شهرستان‌هاي جيرفت و كهنوج و گروهي از رزمندگان بسيج شهركرد؛ گروه‌هايي از برادران جان بر كف بسيج سپاه پاسداران شهرهاي بيرجند، قوچان و شيروان؛ عده‌يي از جان بر كفان سپاه پاسداران كاشان؛ گروهي از برادران بسيج مستضعفين سپاه پاسداران شهرهاي اردبيل، مشكين‌شهر، خلخال و بيله‌سوار؛ شماري از نيروهاي ژاندارمري اردبيل؛ عده‌يي از برادران عضو بسيج سپاه پاسداران شهرهاي جيرفت و كهنوج و گروهي از جان بر كفان بسيج سپاه و اعضاي انجمن اسلامي دبيرستان هفده شهريور درچه‌ي اصفهان به جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل عزيمت كردند.[۱۷] 50 تن از طلاب و روحانيون مدرسه‌ي آيت‌الله گلپايگاني و مدرسه‌ي رسالت قم نيز به منظور تبليغات راهي جبهه‌هاي جنگ شدند.[۱۸] از ساري نيز 45 تن از نيروهاي فني به هم‌راه 3 كاميون كالاهاي اهدايي مردم به جبهه‌ها اعزام شدند. همچنين، براي بازسازي شهر آبادان 40 نفر از اهالي روستاهاي قشلاق، قلعه‌ميرزا، دلونظر، مشكان، دهبيد و خرمي و 22 تن از هنرجويان رشته‌ي ساختمان هنرستان مرشدي اصطهبانات از استان فارس به اين شهر اعزام شدند. از ياسوج، آمل و مشكين‌شهر نيز اكيپ‌هاي فني مهندسي و خدمات درماني به مناطق جنگي اعزام شدند.[۱۹]

گزارش - 285

استاندار باختران درباره‌ي ميزان اعتبارات تخصيص‌يافته و ميزان اعتبارات جذب‌شده براي بازسازي مناطق آسيب‌ديده‌ي اين استان گفت: «از سه ميليارد و ششصد و سي و پنج ميليون ريال اعتبار اختصاص‌يافته در سال 1361، تا كنون دو ميليارد و هفتصد و سي و سه ميليون و ششصد هزار و دويست و شصت و چهار ريال آن جهت بازسازي و نوسازي مناطق جنگي استان هزينه ‌شده است و با برنامه‌ريزي‌هايي كه ‌شده، براي سال آتي سيزده ميليارد و سيصد و پنجاه ميليون ريال اعتبار پيشنهاد ‌شده است.»[۲۰]

گزارش - 286

در پي اعلام مسئولان آموزش و پرورش درباره‌ي شروع به كار مجتمع‌هاي آموزشي در جبهه‌هاي جنگ براي ارتقاي علمي دانش‌آموزان، امروز نخستين دبيرستان جبهه‌هاي جنگ با ثبت ‌نام 740 دانش‌آموز رزمنده در محل استقرار تيپ المهدي آغاز به كار كرد. مديركل آموزش و پرورش فارس در اين باره گفت: «دانش‌آموزان ما در جبهه‌هاي نبرد، ضمن مقابله با دشمنان بعثي، صهيونيستي، در اين دبيرستان اشتغال به تحصيل دارند و تا نيمه‌ي دي ماه جاري، تعداد 740 نفر از دانش‌آموزان رزمنده در اين دبيرستان ثبت ‌نام كرده‌اند كه 480 تن از آنان قبل از آغاز درس، به خط مقدم جبهه اعزام شدند و بقيه مشغول تحصيل مي‌باشند.» وي افزود: «افراد اعزامي به خط مقدم جبهه، به زودي به محل اردوگاه آموزشي بازخواهند گشت و فعاليت‌هاي درسي را آغاز مي‌كنند.» وي همچنين افزود: «5 تن از دبيران دبيرستان مذكور از شهرهاي شيراز و جهرم، داوطلبانه كار تدريس دانش‌آموزان رزمنده را دنبال مي‌كنند و دروس رياضيات، زبان، ادبيات، اقتصاد، آمار، بينش ديني، فيزيك و شيمي جزء برنامه‌هاي درسي كلاس‌ها است.» مديركل آموزش و پرورش استان فارس گفت: «همچنين برنامه‌يي جهت كلاس تقويتي و آمادگي كنكور دانش‌آموزان كلاس چهارم دبيرستان مذكور در تيپ داير ‌شده است.»[۲۱]

گزارش - 287

مديركل منطقه‌ي 10 تأمين اجتماعي در گفت و گو با خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران درباره‌ي اقدامات تأميني و رفاهي اين سازمان براي مهاجران جنگ تحميلي ساكن در اصفهان گفت: «5400 تن از مهاجرين جنگ تحميلي ساكن در اصفهان تحت پوشش همه‌جانبه‌ي سازمان تأمين اجتماعي منطقه قرار گرفتند و طي 10 ماهه گذشته 600 ميليون ريال به 2600 تن از آن‌ها بابت حقوق مستمري و يا بازنشستگي پرداخت شد.» وي افزود: «19 هزار كارگاه و كارخانه‌ي‌ كوچك و بزرگ و 700 هزار تن كارگر و خانواده‌هاي تحت پوشش در استان‌هاي اصفهان، يزد، چهارمحال و بختياري زير پوشش تأمين اجتماعي قرار دارند كه از مزاياي سازمان تأمين اجتماعي استفاده مي‌كنند و ماهيانه معادل 700 ميليون ريال به 24500 تن مستمري‌بگير تحت پوشش منطقه 10 تأمين اجتماعي پرداخت مي‌شود.»[۲۲]

گزارش - 288

آقاي هاشمي رفسنجاني امروز با ناخدا بهرام افضلي فرمانده نيروي دريايي؛ حجت‌الاسلام محمدعلي الهي مدير و مسئولان دواير سياسي ـ ايدئولوژيك اين نيرو؛ جمعي از افسران نيروي دريايي و شماري از پاسداران انقلاب اسلامي در قرارگاه مشترك دريايي نوح ديدار كرد. مهم‌ترين محورهاي سخنان رفسنجاني در اين ديدار عبارت بود از: يادآوري رسالت مهم نيروي دريايي در حفظ امنيت خليج فارس و اهميت خليج فارس و امنيت آن براي دنياي عرب؛ تصميم بر اجراي سياست مقابله به مثل در صورت محروم شدن ايران از آبراه خليج فارس؛ انتقاد از حمايت‌هاي همه‌جانبه‌ي فرانسه از عراق و عملكرد دولت سوسيالست فرانسه در پناه دادن به نيروهاي مخالف دولت ايران؛ غير منتظره خواندن سياست‌هاي اين كشور به نفع دنياي سرمايه‌داري و صهيونيست‌ها و... آقاي هاشمي رفسنجاني در اين ديدار با يادآوري مسئوليت مهم نيروي دريايي در حفظ امنيت خليج فارس و راه‌هاي آبي گفت: «شما در اين دو سال ثابت كرديد كه تصورات بعضي از مردم و القاي دشمنان مبني بر اين‌كه ممكن است ايران حالت ويران‌گري داشته باشد و امنيت آب‌هاي خليج فارس را به هم بزند و دنيا را به بحران بكشد، خلاف واقع است و ما مي‌دانيم كه جهان با ناامني خليج فارس دچار دردسر بسيار بزرگي خواهد شد، چرا كه شيشه‌ي عمر بسياري از مؤسسات عظيم اقتصادي دنيا در منطقه است و اگر يك بحران و ناامني 5 ماهه در اين منطقه پيدا شود، ما نمي‌دانيم كه از لحاظ اقتصادي دنيا با چه عواقبي رو به رو خواهد شد و به سر غرب چه خواهد آمد. ما اصولاً مردمي نيستيم كه طالب ناامني و بحران و هرج و مرج باشيم و اساس و پايه‌ي ‌كار ما بر اين است كه در محيط تعاون حرف‌مان را بزنيم و فكرمان را عرضه كنيم، زيرا نفوذ فكر ما در شرايط عادي بسيار بيش‌تر است. البته، ما خود را آماده كرده‌ايم كه اگر آن‌ها ناامني را بر ما تحميل كردند و علائمي نشان دادند كه مي‌خواهند ما را از راه‌هاي آبي محروم كنند، ما هم بي‌كار ننشستيم و سياست جمهوري اسلامي در درجه‌ي اول حفظ امنيت خليج فارس است، زيرا هم ما و هم مسلمانان منطقه و هم دنيا به اين امنيت نياز دارند. اگر آن‌ها بخواهند روزي شيطنت كنند و ما را محروم نمايند، آن روز اتفاقي خواهد افتاد كه ما هم نمي‌خواهيم بيفتد. ما به خاطر حفظ امنيت خليج فارس تا كنون ابزار پيشرفته و امكانات خاص خود را به كار نگرفته‌ايم، ولي متأسفانه بعضي از همان نيروهاي بزرگ غربي كه شيشه‌ي عمرشان در اين منطقه است، دارند به دست خودشان مقدمات چنين انفجاري را فراهم مي‌كنند. مثلاً فرانسوي‌ها كه ابزار جنگي پيشرفته‌يي را در اختيار عراقي‌ها مي‌گذارند و در كارها هم بي‌دخالت نيستند، خيال مي‌كنند با ايجاد ناامني براي بعضي از كشتي‌ها و بندرهاي ما قضيه به اين‌جا تمام مي‌شود و اين اشتباه بسيار بزرگي است كه آن‌ها مرتكب مي‌شوند و من اميدوارم معناي حرف امروز من براي دنيا روشن باشد و به نظر مي‌رسد كه فرانسه بدترين سياست‌هاي ممكن را از لحاظ عقلي و استدلالي اتخاذ كرده است. سوسياليست‌هاي فرانسه به عنوان يك حزب مكتب‌دار كه ده‌ها سال با جريان‌هاي مقابل خودشان مبارزه كرده بودند، در سايه‌ي پيروزي‌هاي جمهوري اسلامي ايران كه ضربه‌يي سنگيني به دنياي سرمايه‌داري زد، توانستند يك قدم جلو بيايند و به قدرت برسند، اما آن‌ها در عمل سياستي را اتخاذ كردند كه بي‌مكتبي و بي‌اصولي را نشان مي‌دهد. آن‌ها در عمل از ژنرال‌هاي فراري ايران ـ كه با سوسياليسم و افكار چپ بسيار فاصله دارند ـ و از چپ‌نماها به صورت مجموعه حمايت مي‌كنند. آن‌ها براي چاپيدن چند دلار بيش‌تر از نفت‌هاي عربستان و كويت و امارات و اين قبيل كشورها در منطقه به دريوزگي افتاده‌اند و براي جلب‌ نظر آن‌ها سياست‌شان را تابع تمايلات اين كشورها قرار داده‌اند و در واقع حزب سوسياليست فرانسه به عنوان يك اهرم در دست سرمايه‌داران امريكا عمل مي‌كند و آينده در اين مورد قضاوت خواهد كرد. كاري كه اكنون ريگان و صهيونيست‌ها بايد بكنند، دقيقاً به سوسياليست‌ها محول ‌شده است، به ‌طوري كه مركزيت تروريسم منطقه را سوسياليست‌هاي فرانسوي به عهده گرفته‌اند. امريكا و فرانسه و اين قبيل كشورها طي بيست سال گذشته، دولت عراق را به خاطر اين‌كه يك دولت تروريست است از خيلي چيزها محروم كرده‌اند. فرانسه اسلحه‌هايي را كه فقط به صورت وسيله‌ي ترور عمل مي‌كنند به عراق مي‌دهد و موشك‌هاي اگزوست را براي حمله به كشتي‌هاي تجاري در خليج فارس در اختيار عراقي‌ها مي‌گذارد و ما معتقديم فرانسه از اين طريق است كه تروريست مي‌شود. آن‌ها براي تروريست‌هاي فراري ايران ملاقات ترتيب مي‌دهند و روزنامه‌ها و راديوها را و تلويزيون‌هاي‌شان را در اختيار آن‌ها مي‌گذارند و اين بهترين نشانه‌ي ضعف آن‌هاست. آن‌ها فكر مي‌كنند كه اين نمايش‌ها براي دل‌سرد كردن جمهوري اسلامي ايران كافي است. اين حركت دولت فرانسه سرنوشت مردم و اقتصاد فرانسه را كاملاً به ماندن شخصي مثل صدام كه آفتابش بر لب بام است و ماندني نيست بستگي داده است.» ناخدا بهرام افضلي نيز درباره‌ي هم‌كاري‌ نيروي دريايي ارتش جمهوري اسلامي ايران با سپاه پاسداران و اولويت‌هاي آموزشي نيروي دريايي ارتش گفت: «هم‌كاري بين مسئولين سپاه پاسداران و نيروي دريايي در سطح صميمانه‌يي است و بيش از يك سال است كه نيروي دريايي در امر آموزش و سازمان‌دهي واحدهاي سپاه پاسداران فعاليت مي‌كند و اولين گروه آموزش‌ديدگان هم‌اكنون در بندرعباس دوره‌هاي كارآموزي عملي را طي مي‌كنند و گروه ديگري نيز در مراكز آموزشي رشت و بندرانزلي و منجيل در حال گذراندن دوره‌هاي لازم هستند.» وي در مورد اهداف نيروي دريايي گفت: «مسئله‌ي انسان‌سازي از مهم‌ترين اهداف نيروي دريايي در دوران پس از انقلاب بوده است و در اين رابطه دانشكده‌ي نيروي دريايي در نوشهر و مراكز آموزشي در شمال مشغول به‌ كار ‌شده‌اند.»[۲۳]

گزارش - 289

به نوشته‌ي روزنامه‌ي اطلاعات، حبيب‌الله عسگراولادي وزير بازرگاني جمهوري اسلامي ايران، دومين دور از گفت و گوهاي رسمي خود با وزير تجارت خارجي‌ يوگسلاوي‌ را در بلگراد آغاز كرد. به دنبال اين گفت و گو كارشناسان اقتصادي و تجاري دو كشور، در 3 كميته‌ي مشترك به بررسي امكانات توسعه‌ي روابط بازرگاني موجود بين ايران و يوگسلاوي پرداختند. سرپرستي كميته‌هاي سه‌گانه‌ي ايران در مذاكرات را ـ كه هنوز ادامه دارد ـ مديرعامل شركت كشتي‌راني جمهوري اسلامي ايران و معاونان وزارت بازرگاني بر عهده دارند. وزير بازرگاني ايران در اين مصاحبه، گفت و گوهاي خود با مقامات يوگسلاوي را رضايت‌بخش خواند و اظهار اميدواري كرد كه سطح معاملات تجاري بين دو كشور از حد پيش‌بيني‌شده فراتر رود. عسگراولادي و هيئت هم‌راه بعد از ظهر ديروز به دنبال شركت در ميهماني كه از سوي وزير تجارت خارجي‌ يوگسلاوي‌ به مناسبت ورود وي ترتيب يافته بود، با معاون نخست‌وزير يوگسلاوي آقاي ندليكو مانديچ ملاقات و درباره‌ي موضوعات مورد علاقه‌ي دو كشور گفت و گو كرد.»[۲۴]

گزارش - 290

قائم‌مقام وزارت بازرگاني در بازگشت از سفر به دو كشور مالزي و بنگلادش دستاوردهاي سفر خود را به اين دو كشور گسترش روابط بازرگاني با كشورهاي جهان سوم به ويژه كشورهاي غير متعهد؛ خريد مستقيم كالا از توليدكنندگان و حذف واسطه‌ها و همچنين تشكيل بازار مشترك اسلامي براي مسئولان اين كشورها عنوان كرد. آقاي مجيد هدايت‌زاده‌ گفت: «در اين سفر يادداشت تفاهمي بين جمهوري اسلامي ايران و كشورهاي بنگلادش و مالزي امضا شد كه بر اساس اين يادداشت، زمينه‌هاي مختلف مبادلات كالا؛ سفر هيئت‌هاي بازرگاني و تجاري بين اين كشورها؛ هم‌كاري اقتصادي و بازرگاني و نيز تسهيلات بانكي به منظور توسعه‌ي روابط تجاري فراهم خواهد شد.» وي گفت: «در يادداشت تفاهم بين طرفين، به خريد 100 هزار تن نفت از جمهوري اسلامي ايران اشاره ‌شده است.» وي افزود: «در زمينه‌ي تسهيلات بانكي و هم‌كاري كشتي‌راني و خريد كنف و محصولات كنفي مذاكراتي شد كه بنگلادش متقبل شد تمام كنف مورد مصرف ايران را بدهد. و نيز دو مورد اعزام دانشجو به اين كشور نيز گفت ‌و گوهايي انجام گرفت.»[۲۵]

گزارش - 291

در پي تصميم مجلس كويت براي تعيين حدود مرزهاي اين كشور با عراق، امروز يك هواپيماي عراقي به منطقه‌ي هوايي كويت تجاوز كرد و ديوار صوتي را شكست.*[۲۶] به نوشته‌ي دو روزنامه‌ي تايمز زامبيا و زامبياديلي، كنت كائوندا رئيس‌جمهوري زامبيا پيام ويژه‌يي از صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق در مورد هفتمين اجلاس سران جنبش عدم تعهد كه قرار است در دهلي‌نو برگزار شود دريافت كرده است و اين پيام ديروز توسط محمد سعيد الصحاف رئيس بخش بين‌المللي وزارت خارجه‌ي عراق به كائوندا تسليم شد. اين روزنامه‌ها به نقل از الصحاف نوشتند كه صدام حسين خواستار حمايت زامبيا از تصميماتي است كه در اين مجلس اتخاذ خواهد شد.[۲۷]

گزارش - 292

در پي سفر برخي مقامات كشورهاي عرب به عراق و فعاليت‌هاي سياسي كه در سطح رهبران كشورهاي عرب در منطقه انجام مي‌شود، روزنامه‌ي كيهان به نقل از خبرگزاري‌ها در گزارشي درباره‌ي اين فعاليت‌ها نوشت: «عبدالحليم خدام وزير خارجه‌ي سوريه، روز گذشته در چارچوب سفر به 5 كشور خليج فارس از جمله عربستان سعودي، كويت، بحرين، قطر و امارات عربي متحده، وارد رياض پايتخت عربستان سعودي شد. فهد شاه عربستان سعودي، روز گذشته عبدالحليم خدام وزير خارجه‌ي سوريه را كه حامل پيامي از حافظ اسد رئيس‌جمهوري اين كشور بود، به حضور پذيرفت.» به نوشته‌ي كيهان: «خبرگزاري عربستان ضمن اعلام اين ديدار جزئيات مذاكره را فاش نكرد. به دنبال ديدارهاي عبدالله بن عبدالعزيز ولي‌عهد عربستان از عراق و سوريه در هفته‌ي جاري در جهت بهبود روابط بين دو كشور، پس از حمايت سوريه از ايران در جنگ بيست و هشت ماهه‌ي خليج فارس و بستن مرزهايش با عراق و قطع جريان نفت خام عراق از طريق خطوط لوله كه وارد خاك عراق مي‌شود، روابط بين عربستان و سوريه تيره شد. خدام، آخرين رهبر عرب است كه در مشورت‌هاي شتاب‌زده‌ي كشورهاي عربي پيرامون مسائلي از قبيل جنگ ايران و عراق و مشكل خاورميانه از كشورهاي خليج فارس ديدن مي‌كند. حسين شاه اردن نيز ديروز از بغداد وارد رياض شد. همچنين، وزير خارجه‌ي تونس‌ قرار است پس از ديدار از عمان، عربستان سعودي، بحرين و قطر وارد كويت شود. ياسر عرفات رهبر فلسطيني‌ها كه ديروز از عراق وارد قطر شد، پس از اين‌كه درباره‌ي ديدار اخيرش از مسكو و ساير مسائل عرب با شيخ خليفه بن حامد آل‌ثاني حاكم قطر مذاكراتي انجام داد، راهي دمشق شد. در اين حال، عبدالقادر بن قاسم معاون وزير خارجه‌ي الجزاير‌ كه حامل پيامي از سوي احمد طالب ابراهيمي‌ وزير خارجه‌ي اين كشور براي همتاي بحريني‌اش است، امروز به بحرين پرواز كرد. عربستان سعودي و چند كشور ديگر خليج فارس براي پايان دادن هر چه زودتر به جنگ خليج فارس به الجزاير كه با ايران دوست است، اميد بسته است.»[۲۸]

گزارش - 293

شش تن از مردم عراق با عبور از مرزهاي غربي كشور به جمهوري اسلامي پناهنده شدند. اين افراد از اهالي شهرك هولير عراق هستند.[۲۹]



منابع و مآخذ روزشمار 1361/10/27

  1. سند شماره 159/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي، (تقي رضواني)، 17/10/1361 تا 4/11/1361، صص 89 ـ 87 و 102.
  2. سند شماره 159/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه‌ي ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم(ص) در عمليات والفجر مقدماتي، (تقي رضواني)، 17/10/1361 تا 4/11/1361، صص 89 ـ 87 و 102.
  3. سند شماره 55410 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 29/10/1361، ص 4.
  4. سند شماره 55410 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 29/10/1361، ص 4.
  5. مأخذ 2، بخش دوم، ص 5، اهواز ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 27/10/1361.
  6. مأخذ 2، بخش دوم، ص 1، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از راديو صوت‌الجماهير، 27/10/1361، اطلاعيه‌ي نظامي شماره 968.
  7. سند شماره 125555 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌يي اطلاعاتي، ستاد ناحيه‌ي ژاندارمري خوزستان، شماره 201، 10/11/1361، ص 1.
  8. مأخذ 2، بخش دوم، ص 1، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از راديو صوت‌الجماهير، 27/10/1361، اطلاعيه‌ي نظامي شماره 968.
  9. سند شماره 346970 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 پ (ركن2) به فرماندهي تيپ 2 سقز (ركن2)، 12/11/1361، سند تك‌برگي.
  10. سند شماره 55309 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از سماجا3 (مركز فرماندهي) به نزاجا (معاونت عمليات و اطلاعات) مد عمليات، 28/10/1361، ص 1؛ و ـ سند شماره 349690 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه بعثت به فرماندهي قرارگاه حمزه، 29/10/1361، سند تك‌برگي.
  11. سند شماره 088983 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، از ستاد مركزي سپاه پاسداران (طرح و برنامه عمليات) اطلاعات ـ عمليات به قائم‌مقام كل سپاه، شماره 54، 11/11/1361، ص 4؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/ 11/1361، ص 17.
  12. سند شماره 353431 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلفنگرام، از قرارگاه بعثت به قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)، شماره 292، 2/11/1361، سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 349692 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از طرح و برنامه‌ي قرارگاه بعثت به فرماندهي قرارگاه بعثت، 29/10/1361، ص 1.
  13. سند شماره 089347 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبرنامه، ارتباطات روابط عمومي ستاد مركزي سپاه پاسداران، شماره 39، 18/11/1361، ص 3، به نقل از گزارش ستاد منطقه3 سپاه پاسداران.
  14. روزنامه‌ي كيهان، 28/10/1361، ص 2، حكم دادگاه انقلاب شيراز.
  15. همان.
  16. روزنامه‌ي اطلاعات، 27/10/1361، ص 2.
  17. سند شماره 088983 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، از ستاد مركزي سپاه پاسداران (طرح و برنامه عمليات) اطلاعات ـ عمليات به قائم‌مقام كل سپاه، شماره 54، 11/11/1361، ص 4؛ و ـ سند شماره 088064 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن هفتگي، از دفتر فرماندهي كل سپاه پاسداران (مركز فرماندهي) به دادستاني محترم سپاه برادر قمي، شماره 14، 11/ 11/1361، ص 17.
  18. همان، ص 2.
  19. همان، ص 4.
  20. روزنامه‌ي كيهان، 2/11/1361، ص 8.
  21. مأخذ 16، ص 4.
  22. مأخذ 14، ص 7.
  23. مأخذ 14، ص 18.
  24. روزنامه‌ي اطلاعات، 28/10/1361، ص آخر.
  25. مأخذ 14، ص 17.
  26. سند شماره 213673 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: خبرها و نظرها (اطلاعاتي ـ سياسي ـ خارجي)، دفتر مطالعات و پژوهش‌ها، 28/10/1361، صص 3 و 4.
  27. مأخذ 2، بخش دوم، ص 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از خبرگزاري كويت از لوزاكا ـ 27/10/1361.
  28. روزنامه‌ي كيهان، 27/10/1361، ص 2.
  29. روزنامه‌ي اطلاعات، 29/10/1361، ص 3، گزارشي از خبرگزاري جمهوري اسلامي.